Nationale Beoordelingsrichtlijn

Transcriptie

1 BRL Nationale Beoordelingsrichtlijn Aanvaard door de Harmonisatie Commissie Bouw van de Stichting Bouwkwaliteit voor het KOMO procescertificaat voor Het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot vloeistofdichte opvangbakken

2 BRL Nationale Beoordelingsrichtlijn Aanvaard door de Harmonisatie Commissie Bouw van de Stichting Bouwkwaliteit voor het KOMO procescertificaat voor Het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot vloeistofdichte opvangbakken 2000 Copyright, Kiwa N.V. Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Onverminderd de aanvaarding van de Beoordelingsrichtlijn door de Harmonisatie Commissie Bouw van de Stichting Bouwkwaliteit als Nationale Beoordelingsrichtlijn berusten alle rechten bij Kiwa. Het gebruik van deze Beoordelingsrichtlijn door derden, voor welk doel dan ook, is uitsluitend toegestaan nadat een schriftelijke overeenkomst met Kiwa is gesloten waarin het gebruiksrecht is geregeld. Bindend verklaring Deze beoordelingsrichtlijn is door de directeur Certificatie en Keuringen van Kiwa bindend verklaard per 1 mei 1999 Erkenning Kiwa N.V. Certificatie en Keuringen Sir Winston Churchill-laan 273 Postbus AB Rijswijk Telefoon Telefax Internet

3 Voorwoord Kiwa Algemene informatie Deze Nationale Beoordelingsrichtlijn is tot stand gekomen in het kader van het Plan Bodembeschermende Voorzieningen (PBV) waarin NIBV, CUR en Kiwa samenwerken op het gebied van bodembeschermende voorzieningen. Het PBV sluit aan bij de vigerende regelgeving van de overheid en past in haar streven om bodemverontreiniging tegen te gaan. De beoordelingsrichtlijn is opgesteld in nauw overleg met de betrokken marktpartijen door BRL-Begeleidingscommissie CCB, onder verantwoordelijkheid van het College van Deskundigen "Bodembeschermende Voorzieningen" van Kiwa. Daarin zijn de belanghebbende partijen op het gebied van bodembeschermende voorzieningen vertegenwoordigd. Deze Nationale Beoordelingsrichtlijn wordt door certificerende bedrijven die door de Raad voor Accreditatie hiervoor zijn geaccrediteerd, gehanteerd in samenhang met het van toepassing zijnde reglement voor procescertificatie. In het reglement moet de door het certificerende instituut gehanteerde werkwijze zijn vastgelegd bij de uitvoering van het onderzoek ter verkrijging van het procescertificaat, alsmede de externe controle.

4 Inhoud 1 Inleiding Onderwerp Toepassingsgebied 8 2 Termen en definities 11 3 Eisen te stellen aan het product Levering onder certificaat/producent-eigen-verklaring Aanvullings- en funderingsmaterialen Algemeen Zand voor aanvulling, ophoging of zandbed Zandcement voor werk- en stelvloeren Beton voor werk- en stelvloeren Prefab elementen van beton Constructief Vloeistofdichtheid Wapeningsstaal Voorspanstaal Betonreparatiemortel Injectievloeistof voor betonreparatie Injectiespecie voor voorspanning met aanhechting Koppelingen ter plaatse van vloegen Primer voor voegvullingsmassa Voegvullingsmassa Beschermlagen Overige producten 14 4 Eisen te stellen aan het proces Algemeen 15

5 4.2 Contractbeoordeling Uitgangspunten van het ontwerp Rapportage bodemonderzoek Grondmechanisch onderzoek Aansluiting op bestaande constructies Inspectie bouwplaats Aanvaarding ondergrond Bestaande bodembeschermende voorzieningen Aanvullingen en ophogingen Zandbed onder de stelvloer of fundering Fundering Fundering op palen Fundering op staal Profielhoogte zandbed en fundering Aanleg van de stelvloer Bekisting Stelvloer Wapening Afwerken beton Plaatsen van prefab elementen van beton Hijsen en stellen Richting en hoogte Monteren van de prefab opvangbakken Voorspanning V-vormige voegen Consoles Overige verbindingen Aanbrengen voegvullingsmassa 21

6 Algemeen Voorbehandeling hechtvlak Applicatie van de primer Aanbrengen rugvulling Applicatie van de voegvullingsmassa Aanbrengen brugvoegen Algemeen Voorbehandeling hechtvlak Applicatie van primer of lijmlaag Applicatie van de voegband of wapeningsweefsel Tweede lijmlaag Aanbrengen van voegprofielen Aanbrengen voegbanden Verklaring Vloeistofdichte Voorziening Opname en oplevering Archivering 25 5 Beproevingsmethoden Bepaling van de verdichtingsgraad en draagkracht van zandbed en fundering Beproeven van vloeistofindringing Omgevingstemperatuur, luchtvochtigheid en dauwpunt Temperatuur hechtvlak Vochtigheid van de hechtvlakken Zuigende ondergrond Niet-zuigende ondergrond 27 6 Eisen te stellen aan het kwaliteitssysteem Algemeen Intern kwaliteitssysteem Organisatie 28

7 6.4 Opleidingen Kwalificatie personeel Documentenbeheer Verificatie van het ontwerp Technische werkomschrijving Keuring en beproeving Meetmiddelen Leveranciersbeoordeling Klachtenprocedure Archivering 31 7 Verplichtingen Algemeen Uitbesteding Inzageplicht 32 8 Externe beoordeling 33 9 Lijst van vermelde documenten Bijlagen Bijlage 1: Checklist ontwerpen Bijlage 2: Aandachtspunten voor ontwerpbeoordeling Bijlage 3: Voorbeelden van voegafdichting Bijlage 4: Tabel ten behoeve van de bepaling dauwpunt ( C) Bijlage 5: Blanco IKB-schema Bijlage 6: Formulier voor verbeteringsvoorstel 50

8 1 Inleiding 1.1 Onderwerp De in deze beoordelingsrichtlijn opgenomen eisen worden door certificatieinstellingen, die hiervoor zijn geaccrediteerd door de Raad voor Accreditatie, gehanteerd bij de behandeling van een aanvraag, c.q. de instandhouding van een procescertificaat voor het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot opvangbakken. De af te geven kwaliteitsverklaringen worden aangeduid als KOMO-procescertificaat. Naast de eisen, die in deze beoordelingsrichtlijn zijn vastgelegd, stellen de certificatieinstellingen aanvullende eisen, in de zin van algemene procedure-eisen van certificatie en attestering, zoals vastgelegd in het certificatiereglement van de betreffende instelling. 1.2 Toepassingsgebied De beoordelingsrichtlijn is van toepassing op het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot opvangbakken. De opvangbakken kunnen zowel enkelvoudig zijn, als samengesteld uit meerdere elementen al dan niet in combinatie met vloeren (bodems) die ter plaatse zijn vervaardigd uit bijvoorbeeld asfalt of beton. Voor prefab elementen in opvangbakken komen keerwanden, bergingskelders, bezinkputten en andere elementen met (vloei)stofkerende en/of bergende eigenschappen in aanmerking. Zowel bovengrondse bakken als ingraafbakken en hangbakken mogen worden toegepast. Hieronder vallen ook de zogenoemde laad- en loskuilen. Ook het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot opvangbakken die worden aangesloten op bestaande afdichtingslagen, vloeren en verhardingen vallen binnen het toepassingsgebied. Het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot vloeistofdichte opvangbakken 8

9 Voorwaarde hierbij is dat van de bestaande situatie waarop wordt aangesloten, met een "Verklaring vloeistofdichte voorziening" is aangetoond dat deze voldoet aan de eisen voor vloeistofdichtheid zoals deze zijn vastgelegd in CUR/PBV-Aanbeveling 44. Indien sprake is van nieuw aan te leggen voorzieningen uit beton of asfalt die aansluiten op de opvangbak, dan geldt het volgende: - de aanleg van verhardingen, bestaande uit prefab verhardingselementen van beton, moet plaats vinden overeenkomstig de eisen in hoofdstuk 3 en 4 van BRL 2319; - de aanleg van ter plaatse gestorte onderdelen in beton moet plaats vinden overeenkomstig de eisen in hoofdstuk 3 en 4 van BRL 2362; - de aanleg van asfalt voorzieningen moet plaats vinden overeenkomstig de hoofdstukken 3 en 4 van BRL 2372 (Opm. in het kader van PBV per in voorbereiding); - de nieuw aangelegde voorziening moet door een deskundige zijn beoordeeld overeenkomstig CUR/PBV-Aanbeveling 44 en op grond van die beoordeling zijn voorzien van een "Verklaring Vloeistofdichte Voorziening". De volgende systemen vallen binnen het toepassingsgebied: Het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot vloeistofdichte opvangbakken 9

10 Voor een ruimere indruk van de mogelijkheden wordt verwezen naar de typen 1, 2, 3, 4, 5, 9, 10 en 11 voor bodembeschermende voorzieningen zoals die zijn beschreven in paragraaf van de Nederlandse Richtlijn Bodembescherming bedrijfsmatige activiteiten. Losse en bouwkundige kasten, kluizen en opslaggebouwen waar gevaarlijke stoffen en/of bestrijdingsmiddelen in emballage worden opgeslagen, zoals die worden bedoeld in de CPR 15-1 en/of CPR 15-3, vallen niet binnen het toepassingsgebied van deze BRL. Prefab elementen van beton, die zijn voorzien van een beschermlaag zoals bedoeld in de CUR/PBV Aanbevelingen 64 en 65, vallen binnen het toepassingsgebied. Andere technieken om de bestandheid en/of vloeistofdichtheid te verbeteren, zoals kunststof folie en roestvast staal, vallen niet binnen het toepassingsgebied. Het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot vloeistofdichte opvangbakken 10

11 2 Termen en definities Opvangbak: een opvangbak bestaat uit een of meer prefab elementen van beton en is bedoeld voor de opvang of opslag van bodemverontreinigende (vloei)stoffen. Toelichting Een opvangbak wordt in het algemeen beschouwd als een bak waarin vloeistoffen worden opgevangen om te voorkomen dat de bodem door deze stoffen wordt verontreinigd. Een opvangbak kan tevens dienen als opslagplaats voor bodemverontreinigende en andere (vloei)stoffen. Deze opslagplaats moet in geval van lekkende vloeistoffen als opvangbak kunnen dienen, waarbij de vloeistof de niet met vloeistofbelaste zijde, gedurende de levensduur niet bereikt. Op te vangen vloeistoffen kunnen voortkomen uit bijvoorbeeld lekkende emballage en/of opslagtanks. Ook kunnen zij voortkomen uit het uitlogen van bodemverontreinigende stoffen uit vaste stoffen. Het laatste kan bijvoorbeeld voorkomen bij vaste stoffen die bodemverontreinigende stoffen bevatten en in de open lucht zijn opgeslagen; hemelwater kan hierbij het transportmiddel van de bodemverontreinigende stof naar de bodem zijn. Opvangbakken worden onderscheiden in onder- en bovengrondse bakken en kunnen op een fundering/ondergrond worden geplaatst of worden uitgevoerd als bijvoorbeeld een hangbak. Beschermlaag: Deskundige: IKB: Keuringstermijn: Ondernemer: Opdrachtgever: vloeistofdicht: een laag met als doel het indringen van vloeistof in de ondergrond te voorkomen. de persoon die ten minste voldoet aan het beroepsprofiel zoals dit is omschreven in Kiwa/PBV-Rapport WF98-01: "Deskundigheidseisen inspecteur bodembeschermende voorzieningen". interne kwaliteits bewaking. de, volgens de deskundige, aanvaardbaar geachte termijn tussen het moment van opleveren en het eerste tijdstip dat de opvangbak ter beoordeling aan een deskundige moet worden aangeboden. degene die de te certificeren of gecertificeerde processen uitvoert. degene die de ondernemer de onder certificaat te plaatsen en monteren opvangbak in opdracht geeft. Dit kan de gebruiker of eigenaar zijn, maar ook zijn vertegenwoordiger. de situatie dat een vloeistof de niet door vloeistof belaste zijde van de voorziening niet heeft bereikt. Het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot vloeistofdichte opvangbakken 11

12 3 Eisen te stellen aan het product 3.1 Levering onder certificaat/producent-eigen-verklaring Producten die niet onder KOMO-productcertificaat worden geleverd, moeten bij levering vergezeld gaan van een producent-eigen-verklaring en een extern rapport van een deskundig bedrijf. Uit de verklaring en het extern rapport moet de geschiktheid voor het door de opdrachtgever aangegeven toepassingsgebied blijken en de toepassing ervan worden overeengekomen. Het extern rapport moet zijn gebaseerd op de "stand der techniek" zoals binnen PBV verband op het moment van toepassen van het betreffende product is aangegeven. 3.2 Aanvullings- en funderingsmaterialen Algemeen In overleg met de opdrachtgever moet de ondernemer zichzelf ervan overtuigen dat de toe te passen materialen geen verontreiniging van de bodem of aantasting van andere toegepaste materialen kunnen veroorzaken. Op aanvullings- en funderingsmaterialen is het Bouwstoffenbesluit van toepassing. Toelichting Het Bouwstoffenbesluit treedt in werking op 1 juli Zand voor aanvulling, ophoging of zandbed Zand voor aanvulling of ophoging, dat wordt verwerkt op meer dan 1 meter onder het maaiveld, moet voldoen aan de Standaard RAW Bepalingen 1995, artikel Zand voor zandbed, dat wordt verwerkt op minder dan 1 meter onder het maaiveld, moet voldoen aan de Standaard RAW Bepalingen 1995, artikel Zandcement voor werk- en stelvloeren Zandcement voor werk- en stelvloeren moet voldoen aan de Standaard RAW Bepalingen 1995, artikel , en 02. De sterkte in het werk moet ten minste in overeenstemming zijn met de uitgangspunten in het ontwerp. 3.3 Beton voor werk- en stelvloeren Betonmortel voor werk- en stelvloeren moet voldoen aan de producteisen in BRL De sterkteklasse moet in overeenstemming zijn met de betondruksterkte die in het ontwerp is aangehouden voor de berekening van de stelvloer. Indien betonmortel wordt geleverd onder KOMO-productcertificaat waarvoor BRL 1801 als grondslag dient, dan is dat voldoende bewijs dat wordt voldaan aan die BRL. 3.4 Prefab elementen van beton Constructief Prefab elementen van beton moeten voldoen aan de producteisen in BRL Indien de elementen worden geleverd onder een KOMO-productcertificaat, waarvoor BRL 0401 als grondslag dient, dan is dat voldoende bewijs dat wordt voldaan aan die BRL. Toelichting De producteisen die in BRL 0401 worden gesteld, zijn vastgelegd in de normen en publicaties die staan vermeld in de geldende Criteria 73. Het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot vloeistofdichte opvangbakken 12

13 3.4.2 Vloeistofdichtheid De vloeistofdichtheid van de prefab elementen van beton moet voldoen aan de daarvoor geldende eis in BRL Indien de elementen worden geleverd onder KOMO-productcertificaat, waarvoor BRL 2316 als grondslag dient, dan is dat voldoende bewijs dat wordt voldaan aan die BRL. Indien de vloeistofdichtheid wordt ontleend aan beschermlagen dan moeten deze beschermlagen voldoen aan Indien de vloeistofdichtheid wordt ontleend aan ingemengde materialen, dan moet vooraf zijn aangetoond dat deze geschikt zijn voor de van toepassing zijnde (vloeistof)belastingen. De toepassing van ingemengde materialen moet met de opdrachtgever zijn overeengekomen. Toepassing van andere aanvullende technieken om de vloeistofdichtheid/chemische bestandheid te waarborgen vallen niet binnen het toepassingsgebied van deze BRL. Opmerking BRL 2316 wordt in de loop van 1999 herzien en afgestemd op CUR/PBV-Aanbeveling Wapeningsstaal Wapeningsstaal, dat wordt gebruikt bij de montage van de elementen, moet voldoen aan NEN Indien wapeningsstaal wordt geleverd onder KOMO-productcertificaat waarvoor BRL 0501 of 0502 als grondslag dient, dan is dat voldoende bewijs dat wordt voldaan aan de norm. 3.6 Voorspanstaal Ten behoeve van de voorspanning mag, voor zowel de productie van de elementen als voor de montage in het werk, uitsluitend gebruik worden gemaakt van voorspanning met aanhechting. Voorspanstaal, dat wordt gebruikt bij de montage van de elementen, moet voldoen aan NEN Indien voorspanstaal wordt geleverd onder een KOMO-productcertificaat, waarvoor BRL 2401 als grondslag dient, dan is dat voldoende bewijs dat wordt voldaan aan NEN Betonreparatiemortel Cementgebonden betonreparatiemortel moet voldoen aan BRL Dit geldt voor zowel spuitmortel als gietmortel en handmatig te verwerken mortel. Indien cementgebonden betonreparatiemortels worden geleverd onder KOMOproductcertificaat waarvoor BRL 1904 als grondslag dient, dan is dat voldoende bewijs dat wordt voldaan aan die BRL. Kunstharsgebonden betonreparatiemortel moet voldoen aan de hoofdstukken 6 en 7 van CUR-Aanbeveling 55. Indien kunstharsgebonden betonreparatiemortel onder KOMO-certificaat wordt geleverd, waarvoor CUR-Aanbeveling 55 als grondslag dient, dan is dit voldoende bewijs dat aan de eisen van die Aanbeveling wordt voldaan. 3.8 Injectievloeistof voor betonreparatie Injectievloeistof voor het injecteren van scheuren in beton moet voldoen aan hoofdstuk 6, 7 en 8 van CUR-Aanbeveling 56. Indien injectievloeistof onder KOMO-certificaat wordt geleverd, waarvoor CUR- Aanbeveling 56 als grondslag dient, dan is dit voldoende bewijs dat aan de eisen van die Aanbeveling wordt voldaan. Het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot vloeistofdichte opvangbakken 13

14 3.9 Injectiespecie voor voorspanning met aanhechting Injectiespecie voor voorspanning met aanhechting moet voldoen aan artikel en van NEN Indien injectiespecie onder KOMO-productcertificaat wordt geleverd, waarvoor NEN 6722 als grondslag dient, dan is dit voldoende bewijs dat aan de eisen van die norm wordt voldaan Koppelingen ter plaatse van vloegen Koppelingen ter plaatse van voegen, moeten bestaan uit roestvast stalen ankers of bouten die in de eindsituatie door betonnen consoles steken Primer voor voegvullingsmassa Primers moeten door dezelfde producent worden geleverd als de voegvullingsmassa. Uit het technisch merkblad van de geleverde primer moet blijken dat deze geschikt is voor de betreffende toepassing onder de gegeven omstandigheden Voegvullingsmassa Voor de toepassingsgebieden tankstations, herstelinrichtingen voor motorvoertuigen, wasplaatsen en autosloopbedrijven, geldt dat de voegvullingsmassa moet voldoen aan de producteisen van BRL Indien dit product onder KOMO-productcertificaat wordt geleverd, waarvoor BRL 2825 als grondslag dient, dan is dit voldoende bewijs dat aan de eisen van die BRL wordt voldaan. De gegevens van de voegvullingsmassa moeten op het werk aanwezig zijn. Voor alle andere toepassingsgebieden moet volgens artikel 3.1 en 3.13 zijn aangetoond dat het product hiervoor geschikt is Beschermlagen Beschermlagen moeten voldoen aan CUR/PBV-Aanbeveling 64 en 65. Indien beschermlagen worden geleverd onder KOMO-productcertificaat waarvoor de CUR/PBV-Aanbevelingen 64 en 65 als grondslag dienen, dan is dat voldoende bewijs dat wordt voldaan aan de Aanbevelingen Overige producten Indien voor overige producten technische grondslagen zijn vastgelegd in normen, aanbevelingen of Standaard RAW Bepalingen, dan mogen deze worden toegepast, indien deze voldoen aan de van toepassing zijnde technische grondslag. Het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot vloeistofdichte opvangbakken 14

15 4 Eisen te stellen aan het proces 4.1 Algemeen Bij het proces moet gebruik worden gemaakt van producten die voldoen aan hoofdstuk 3. In dit hoofdstuk worden de eisen omschreven zoals deze gesteld worden aan de voorbereiding, uitvoering en nazorg aan de prefab opvangbakken van beton zoals deze worden gerealiseerd. Toelichting Een van de eisen houdt in dat de ondernemer de opvangbak bij oplevering laat toetsen aan CUR/PBV- Aanbeveling 44, 2e herziene versie en dat een deskundige een "Verklaring Vloeistofdichte Voorziening" afgeeft. Dit houdt ondermeer in dat de deskundige een keuringstermijn en een frequentie voor de bedrijfsinterne controle in de rapportage vastlegt, zie ook paragraaf Vanzelfsprekend zijn de keuringstermijn en de frequentie van de bedrijfsinterne controle mede afhankelijk van het betreffende type opvangbak. Het verdient daarom aanbeveling dat de ondernemer de opdrachtgever op de hoogte stelt van de consequenties, die in dit kader het gevolg kunnen zijn van het gekozen type. Het ontwerpen van opvangbakken van beton, maakt geen deel uit van deze BRL. 4.2 Contractbeoordeling Voor aanvang van de uitvoeringswerkzaamheden moet de ondernemer het contract beoordelen op: - het ontwerp van de prefab opvangbak van beton, waaronder: - volledigheid, gelet op de uitgangspunten in en de aandachtspunten in bijlage 1 en 2; - uitvoerbaarheid; - geschiktheid van de constructie voor de belastingen; - aanwezigheid van de bekwaamheid bij de ondernemer om de opdracht te kunnen uitvoeren; - toepassing van een grondmechanisch onderzoek; - interpretatie van een eventuele rapportage bodemverontreiniging; - eventueel aanvullende informatie over van toepassing zijnde wet- en regelgeving. Het ontwerp van de opvangbak moet voor aanvang van de werkzaamheden zijn vastgelegd in een duidelijk bestek of werkomschrijving, eventueel aangevuld met een nota van inlichtingen, berekeningen en tekeningen. Het bestek, de berekeningen en tekeningen moet door de ondernemer worden geverifieerd op de volledigheid van uitgangspunten in deze beoordelingsrichtlijn en de uitvoerbaarheid van het project. Bij de verificatie van het ontwerp moet worden nagegaan of het bestek, de berekeningen en tekeningen met elkaar in overeenstemming zijn. Indien in één of meer onderdelen tekortkomingen worden geconstateerd bij de verificatie door de ondernemer, dan moet deze hiervan schriftelijk melding maken bij de opdrachtgever. Hierbij moet worden gewezen op het feit dat niet kan worden voldaan aan de eisen in deze beoordelingsrichtlijn. De resultaten van de contractbeoordeling moeten schriftelijk worden vastgelegd, in bijvoorbeeld een checklist. Indien zich in het ontwerp afwijkingen voordoen, dan moet de ondernemer de opdrachtgever hiervan op de hoogte stellen. Indien wordt afgeweken van deze BRL, dan mag het project niet "onder certificaat" worden uitgevoerd. Het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot vloeistofdichte opvangbakken 15

16 Indien na verificatie en goedkeuring wijzigingen in het ontwerp worden aangebracht, dan moet opnieuw worden bekeken of nog steeds aan de uitgangspunten wordt voldaan. Afwijkingen c.q. wijzigingen in het ontwerp moeten worden beoordeeld door de verantwoordelijk ontwerper Uitgangspunten van het ontwerp De uitgangspunten van het ontwerp, zie hiervoor ook de bijlagen 1 en 2, moeten ten minste de volgende onderdelen bevatten: - de te verwachten bodembedreigende activiteiten; - de te verwachten (vloei)stoffen die bodemverontreinigingsrisico dragen; - de ontwerplevensduur van de voorziening; - de te verwachten te keren (vloei)stofhoogte; - beproevingstijd voor bepaling van de indringdiepte "e", die benodigd is voor de productcontrole bij levering van prefab elementen van beton voor opvangbakken; zie ook bijlage 2 (ontwerp op vloeistofdichtheid) en CUR/PBV-Aanbeveling 63; - de plaats van voegen en aansluitingen; - het voldoen van de uitgangspunten van het ontwerp aan wet- en regelgeving en relevante Normen, CUR/PBV-Aanbevelingen, CROW-Bepalingen en Beoordelingsrichtlijnen voor certificatie; - het volumegewicht van de te keren (vloei)stoffen en/of materialen; - de hoek van inwendige wrijving van de te keren materialen; - de te verwachten stabiliteit, draagkracht en zettingsgevoeligheid van de ondergrond; - de grootte van eventuele bovenbelastingen; - toe te passen fundering; - toe te passen stel- en/of werkvloer; - de plaatsen van voegen en aansluitingen; - de wijze waarop de voegen en aansluitingen worden afgedicht. Toelichting Om een volledig programma van eisen te verwezenlijken, kan eventueel gebruik gemaakt worden van de checklist "Aandachtspunten voor realisatie van bodembeschermende voorzieningen", die is opgenomen in het CUR/PBV-Handboek Ontwerpen en de checklist ontwerpen zoals die is opgenomen in bijlage 1. Voor de duur van de beproevingstijd voor de bepaling van de indringdiepte "e" wordt uitgegaan van een tijdelijke (lek)belasting of continu belasting. Gebaseerd op eerdere ervaringen, kunnen bijvoorbeeld de volgende uitgangspunten worden gehanteerd: Toepassingsgebied Tijdelijke belasting Opslagplaats onder afschot Opvangbakken t.b.v. tanks en emballage Continu-belasting Belastingstijdsduur Duur van de tijdelijke (lek)belasting 5 uur 72 uur 10% van de ontwerplevensduur Rapportage bodemonderzoek Ter vaststelling van de kwaliteit van de bodem kan voor de aanvang van de werkzaamheden een bodemonderzoek volgens NVN 5740 worden uitgevoerd om de nul-situatie vast te stellen. Indien hiertoe wordt besloten, dan moet deze rapportage Het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot vloeistofdichte opvangbakken 16

17 representatief zijn voor de betreffende locatie en de nulsituatie in een rapport worden vastgelegd. Toelichting In verband met eventueel toekomstige aansprakelijkheden, is het gewenst een eventueel bodemonderzoek uit te voeren. Dit onderzoek moet mede gericht zijn op stoffen die in de opvangbak kunnen voorkomen. Indien besloten wordt geen bodemonderzoek uit te voeren, dan moet dit schriftelijk worden vastgelegd naar de opdrachtgever Grondmechanisch onderzoek Het ontwerp van de voorziening moet zijn gebaseerd op een gedateerd, van toepassing zijnd, grondmechanisch onderzoek, uitgevoerd door een deskundig bedrijf, waarvan de resultaten schriftelijk moeten zijn vastgelegd. Een grondmechanisch onderzoek mag bestaan uit het bestuderen van historische gegevens die op de locatie van toepassing zijn. De adviseur die het grondmechanisch advies opstelt, bepaalt of eventuele historische gegevens toereikend zijn om een grondmechanisch onderzoek niet uit te hoeven voeren. De gegevens van het grondmechanisch onderzoek of de conclusie uit historische gegevens moeten bij de ondernemer aanwezig zijn. Toelichting Het grondmechanisch onderzoek kan, afhankelijk van de situatie, bijvoorbeeld bestaan uit (diep)sonderingen en/of het onderzoeken van zettingsgedrag op (on)geroerde grondmonsters. Ook kan gebruik gemaakt worden van historische gegevens die voldoende vertrouwen hebben bij de grondmechanisch adviseur. Indien sondeerwerk wordt uitgevoerd, dan moet dit worden uitgevoerd volgens NEN Indien dit sondeerwerk onder een KOMO-procescertificaat wordt geleverd, waarvoor BRL 2364 als grondslag dient, dan is dit voldoende bewijs dat aan de eisen van de norm NEN 5140 wordt voldaan Aansluiting op bestaande constructies Indien met de prefab elementen van beton die de opvangbak vormen, moet worden aangesloten op een bestaande constructie, dan moet van deze constructie de vloeistofdichtheid zijn aangetoond door middel van een verklaring van vloeistofdichtheid overeenkomstig CUR/PBV-Aanbeveling 44, zo mogelijk in combinatie met een bewijs van aanleg van de bestaande constructie onder KOMOprocescertificaat. Toelichting Van toepassing zijnde BRL's voor procescertificatie zijn: - BRL 2319 voor prefab verhardingselementen van beton; - BRL 2362 voor ter plaatse gestort beton; - BRL 2372 voor asfalt; - BRL 5262 voor prefab elementen van beton voor opvangbakken; - BRL 1130 voor zandbentoniet; - BRL 1148 voor zandbentoniet polymeer gel; - BRL 1135 voor bentonietmatten; - BRL 1149 voor kunststof folie; - BRL 2371 voor vloeistofdicht gemaakte draagvloeren van beton. Voor oplevering van de prefab opvangbak van beton moeten eventuele onvolkomenheden, die zijn geconstateerd bij de beoordeling overeenkomstig CUR/PBV-Aanbeveling 44, zijn hersteld overeenkomstig de hoofdstukken "Eisen te Het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot vloeistofdichte opvangbakken 17

18 stellen aan het product" en "Eisen te stellen aan het proces" van een van de van toepassing zijnde KOMO-procescertificaten. Indien de herstelwerkzaamheden zijn uitgevoerd onder een van toepassing zijnd KOMO-procescertificaat, dan is dat voldoende bewijs dat aan deze eis is voldaan. 4.3 Inspectie bouwplaats Alvorens wordt begonnen met de eigenlijke werkzaamheden moet de ondernemer de bouwplaats inspecteren en in overleg met de opdrachtgever de stand van zaken in een inspectierapport vastleggen. De inspectie omvat de stand van zaken op de bouwplaats bij aanvaarding zoals ligging en hoedanigheid van bijvoorbeeld ondergrondse kabels en leidingen, tanks, riolering, aanwezige bebouwing alsmede de bodemgesteldheid, aanwezigheid van eventuele bodemverontreinigingen en afwijkingen van de opdracht. Relevante gegevens moeten worden opgevraagd bij de opdrachtgever en/of het KLIC. 4.4 Aanvaarding ondergrond Bestaande bodembeschermende voorzieningen Bestaande bodembeschermende voorzieningen moeten, op grond van een beoordeling op basis van CUR/PBV-Aanbeveling 44, als vloeistofdicht zijn aangemerkt en zich nog ten minste in dezelfde vloeistofdichte staat bevinden. De rapportage van de beoordeling moet zijn geautoriseerd door een deskundige en de keuringstermijn mag nog niet zijn verstreken. Uit de rapportage moet blijken dat de deskundige bekend was met de toepassing van de voorziening als deel van de opvangbak Aanvullingen en ophogingen Aanvullingen en ophogingen moeten in lagen van ten hoogste 300 mm zijn aangebracht. Indien voor de aanvang van werkzaamheden overeenkomstig deze BRL aanvullingen of ophogingen in de onderbouw door derden zijn aangebracht, dan moet de ondernemer zich ervan overtuigen dat de verdichting ervan aan de eisen voldoet. De controle van de verdichtingsgraad of draagkracht moet overeenkomstig de in artikel 5.1 genoemde methoden per laag in de onderbouw zijn uitgevoerd, waarbij de resultaten schriftelijk moeten zijn vastgelegd in een rapport. Indien aanvullingen of ophogingen door derden zijn aangebracht, dan moet het betreffende bedrijf de verdichtingsregistratie overleggen aan de ondernemer. Indien uit de registraties blijkt dat niet wordt voldaan aan de eisen, dan moet een grondmechanisch onderzoek worden uitgevoerd volgens artikel..., alvorens met de vervolgwerkzaamheden wordt begonnen. De resultaten van de controle op verdichtingsgraad en/of grondmechanisch onderzoek van de aanvullingen moeten aan de uitgangspunten van het ontwerp worden getoetst. De afwijking in de hoogteligging van de onderbouw mag, gemeten direct voor het aanbrengen de stelvloer, ten opzichte van het voorgeschreven profiel, + 10 mm en - 25 mm bedragen. 4.5 Zandbed onder de stelvloer of fundering De verdichtingsgraad moet worden bepaald volgens artikel 5.1 en daarbij voldoen aan de Standaard RAW Bepalingen 1995, artikel lid 04 t/m 06. Het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot vloeistofdichte opvangbakken 18

19 4.6 Fundering Fundering op palen Indien de betonverharding op palen wordt gefundeerd, dan gelden de uitvoeringseisen overeenkomstig NEN Indien het aanbrengen van de fundering onder KOMO-procescertificaat wordt geleverd waarvoor BRL 2356 (BRL-K237) of BRL 2357 als grondslag dient, dan is dit voldoende bewijs dat aan de eisen van de NEN 6740 wordt voldaan Fundering op staal Een fundering op staal (elastische ondersteuning van verhardingen) kan bestaan uit ongebonden en/of gebonden materiaal. De ongebonden fundering op staal bevindt zich onder de stelvloer. De gebonden fundering kan zich direct onder de prefab elementen bevinden. Toelichting Het verdient aanbeveling de verdichting van het funderingsmateriaal in twee stappen uit te voeren, te weten: - dynamisch verdichten; - statisch verdichten. Bij dynamisch verdichten wordt de bovenlaag losgetrild terwijl statische verdichting onvoldoende diep verdichtingseffect heeft. Om het volledige pakket toch voldoende te verdichten zijn beide technieken benodigd. Ongebonden funderingen De verdichtingsgraad van zand, bepaald volgens artikel 5.1: methode A of B, moet voldoen aan de Standaard RAW Bepalingen 1995 artikel lid 04 t/m 06. De indringingsweerstand, bepaald volgens artikel 5.1: methode C, moet voldoen aan Standaard RAW Bepalingen 1995, artikel , lid 02. De verdichtingsgraad van steen of steenachtige materialen, bepaald volgens artikel 5.1: methode A of B, moet voldoen aan de Standaard RAW Bepalingen 1995 artikel , lid 03. Overige ongebonden funderingen moeten voldoen aan de eisen die in de ontwerpfase zijn aangenomen en /of staan voorgeschreven in bestek en tekeningen. Gebonden funderingen Schraal beton: Voordat begonnen wordt met het aanbrengen van het schraal beton moet de ondergrond (ongebonden materiaal) bevochtigd worden. Binnen 1 uur na de verdichting moet het schraal beton worden nabehandeld om uitdroging te voorkomen. De dichtheid van het schraal beton moet voldoen aan de Standaard RAW Bepalingen 1995 artikel Zandcement: Het verwerken en verdichten van zandcementmengsels moet plaatsvinden binnen 12 uur na mengen. De opslag moet plaatsvinden onder geconditioneerde omstandigheden, waarbij kluitvorming voorkomen moet worden. Bij opslag en transport van zandcement moet worden voorkomen dat er vermenging met andere materialen ontstaat. Het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot vloeistofdichte opvangbakken 19

20 Binnen 1 uur na verdichten moet het afgewerkte zandcement worden nabehandeld om uitdroging te voorkomen. De verdichtingsgraad van het zandcement, bepaald overeenkomstig artikel 5.1: methode A of B, moet voldoen aan de Standaard RAW Bepalingen 1995 artikel , lid 04. De indringingsweerstand direct na het verdichten, bepaald volgens artikel 5.1: methode C, moet voldoen aan de eis voor zand overeenkomstig Standaard RAW Bepalingen 1995, artikel , lid 02. Overige gebonden funderingsmaterialen: Overige gebonden funderingen moeten voldoen aan de eisen die in de ontwerpfase zijn aangenomen en /of staan voorgeschreven in bestek en tekeningen. Cement gebonden funderingsmaterialen moeten binnen 1 uur na verdichten worden nabehandeld, om uitdroging te voorkomen Profielhoogte zandbed en fundering De bovenzijde van de fundering ten opzichte van het voorgeschreven profiel mag ten hoogste 10 mm afwijken. 4.7 Aanleg van de stelvloer De breedte van de stelvloer moet aan alle zijden ten minste 50 mm groter zijn dan de buitenmaten van de prefab elementen Bekisting De bekisting moet voldoen aan NEN 6722: 1989 artikel 8.4. De bekisting moet plaatsvast gesteld zijn Stelvloer Bij toepassing van een stelvloer zijn de volgende constructies toegestaan: 1. (on)gebonden fundering, in combinatie met een vlakke ongewapende of gewapende c.q. voorgespannen betonvloer, van voldoende sterkte en met een dikte van ten minste 100 mm; 2. (on)gebonden fundering, in combinatie met (ingegraven) gewapend betonnen onderslagbalken; 3. (on)gebonden fundering, in combinatie met een vlakke zandcement stabilisatielaag van voldoende sterkte en met een dikte van ten minste 100 mm. Bij bovenstaande uitvoeringsvarianten in gewapend beton, moet de dekking van de wapening op een zodanige wijze zijn gewaarborgd, dat de wapening voldoende stabiel kan worden gesteld en tijdens het storten van de voorziening niet kan verplaatsen. De afstandhouders van de wapening mogen niet ten gevolge van de stortwerkzaamheden in het oppervlak van de werkvloer gedrukt worden, waardoor eisen worden gesteld aan de drukvastheid van de werkvloer. Andere uitvoeringsvarianten zijn toegestaan, mits aan voorgaande voorwaarden wordt voldaan. Betonnen werkvloeren moeten voldoen aan NEN 6722: 1989 artikel 7 met uitzondering van de toelichting bij artikel Wapening Wapening moet overeenkomstig NEN 6722: 1989 artikel 9.3 (buigen, vlechten, verbinden, afstandhouders) worden aangebracht. De betondekking op het wapeningsstaal moet voldoen aan NEN 6720 artikel Afwerken beton Het beton moet mechanisch worden verdicht en daarna afgewerkt met een trilbalk. Vervolgens moet het beton op hoogte worden afgewerkt en worden nabehandeld. Het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot vloeistofdichte opvangbakken 20

21 Nabehandeling moet plaatsvinden door het aanbrengen van curingcompound en/of het afdekken met kunststof folie. Nabehandelen met water is niet toegestaan. De uiteindelijke ligging van de bovenzijde van de stelvloer mag ten hoogste +/- 5 mm afwijken van de voorgeschreven hoogte. 4.8 Plaatsen van prefab elementen van beton Hijsen en stellen De prefab elementen moeten worden gesteld met daarvoor vrijgegeven hijs- en stelmiddelen. De vrijgave moet zijn gedaan op basis van geschiktheid en veiligheid. De hijs- en stelmiddelen mogen alleen worden bevestigd aan bevestigingspunten die verzonken in de elementen zijn aangebracht Richting en hoogte De uiteindelijke richting en hoogte van de elementen moeten voldoen aan NEN 2888, tabel Monteren van de prefab opvangbakken Voorspanning Indien gebruik wordt gemaakt van voorspanstrengen waarmee de elementen gekoppeld worden dan moet de spanapparatuur hiervoor zijn vrijgegeven. De vrijgave moet plaatsvinden op geschiktheid en veiligheid. Bij voorspanning met aanhechting moet de vrije ruimte tussen de voorspanstrengen e.d. en de omhullingsbuis worden geïnjecteerd met cementgebonden injectiespecie. Het injecteren moet voldoen aan NEN 6722 en eventuele aanvullende voorschriften van de producent/leverancier van de injectiespecie V-vormige voegen Na in de V-vormige voeg een nylon (injectie)kous te hebben aangebracht moet deze worden gevuld met cementgebonden injectie- of gietmortel. Aan de hand van de verbruikte liters mortel moet worden nagegaan of de gehele voeg is gevuld. Indien blijkt dat meer dan 10% minder materiaal is verwerkt dan de inhoud van de voeg bedraagt, dan moet alle vulling worden verwijderd en moet opnieuw een kous worden geplaatst, waarna het vullen kan herstarten. Bij toepassing van deze methode moet de vloeistofkerende zijde van de voeg worden voorzien van een extra afdichting in de vorm van bijvoorbeeld voegvullingsmassa of een brugvoeg. Zie voor voorbeelden van een voegvulling met de nylon kous ook bijlage Consoles Voegverbindingen die bestaan uit te koppelen consoles, moeten overeenkomstig de voorschriften van de producent/leverancier worden uitgevoerd Overige verbindingen Overige verbindingen moeten worden uitgevoerd volgens de voorschriften van de producent/leverancier en de uitgangspunten van het ontwerp Aanbrengen voegvullingsmassa Algemeen De ondernemer moet het verwerkingsvoorschrift van de producent betreffende het aanbrengen van primer en voegvullingsmassa overnemen. Het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot vloeistofdichte opvangbakken 21

22 Voorbehandeling hechtvlak Voor het aanbrengen van de primer en voegvullingsmassa, moeten de hechtvlakken worden voorbehandeld volgens de overeenkomstig artikel 3.11 en 3.12 verstrekte gegevens van de producent. Het voorbehandelen kan bestaan uit: 1. Schuren van de hechtvlakken; 2. Slijpen van de hechtvlakken; 3. Stralen, ontvetten van de hechtvlakken e.d Applicatie van de primer De primer die wordt toegepast moet geschikt zijn voor het materiaal waarop het wordt aangebracht en moet overeenkomstig de voorschriften van de leverancier van de voegvullingsmassa worden verwerkt. Alvorens met appliceren van de primer kan worden begonnen moet door onderstaande metingen worden vastgesteld of de waarden binnen de door de leverancier van de voegvullingsmassa aangegeven grenzen liggen: - omgevingstemperatuur in C, overeenkomstig artikel 5.3; - luchtvochtigheid van de omgeving in %, overeenkomstig artikel 5.3; - temperatuur van de hechtvlakken in C, overeenkomstig artikel 5.4; - het vochtgehalte in/op de hechtvlakken, overeenkomstig artikel 5.5. De metingen moeten ten hoogste 15 minuten voor aanvang van applicatie en vervolgens tijdens de applicatie van de voegvullingsmassa ten minste om de 2 uur worden uitgevoerd. De wijze en nauwkeurigheid van meten is vastgelegd in artikel 5.3 en artikel 5.4. Aan de hand van de luchtvochtigheid en omgevingstemperatuur moet het dauwpunt worden bepaald met behulp van de tabel in bijlage 4. Voordat met applicatie van de primer kan worden begonnen moet de temperatuur van de hechtvlakken tenminste 3 C boven het vastgestelde dauwpunt liggen Aanbrengen rugvulling Voor het aanbrengen van de eigenlijke voegvullingsmassa, moet de voeg voorzien worden van een rugvulling. De rugvulling moet overeenkomstig de voorschriften van de leverancier van de voegvullingsmassa worden aangebracht, zodanig dat driezijdige hechting wordt voorkomen en dat de dikte van de voegvullingsmassa voldoet aan de volgende formule: Waarin: dk bnom d k = b 3 nom + 6 mm : dikte van het kitlichaam; : vereiste voegbreedte Applicatie van de voegvullingsmassa Alvorens met appliceren van de voegvullingsmassa kan worden begonnen moet door onderstaande metingen worden vastgesteld of de waarden binnen de door de leverancier van de voegvullingsmassa aangegeven grenzen liggen: - omgevingstemperatuur in C, overeenkomstig artikel 5.3; - luchtvochtigheid van de omgeving in %, overeenkomstig artikel 5.3; - temperatuur van de hechtvlakken in C, overeenkomstig artikel 5.4; - het vochtgehalte in/op de hechtvlakken, overeenkomstig artikel 5.5. De metingen moeten ten hoogste 15 minuten voor aanvang van applicatie en vervolgens tijdens applicatie ten minste om de 2 uur worden uitgevoerd. Het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot vloeistofdichte opvangbakken 22

23 De wijze en nauwkeurigheid van meten is vastgelegd in artikel 5.3 en artikel 5.4 van deze BRL. Aan de hand van de luchtvochtigheid en omgevingstemperatuur moet het dauwpunt worden bepaald met behulp van de tabel in bijlage 4. Voordat met applicatie van de voegvullingsmassa mag worden begonnen moet de temperatuur van de hechtvlakken ten minste 3 C boven het vastgestelde dauwpunt liggen. Tot slot wordt de voegvullingsmassa aangebracht. De voegvullingsmassa moet ten minste 2 mm onder het oppervlak liggen. Voordat de opvangbak mechanisch en chemisch mag worden belast, moet de door de leverancier van de voegvullingsmassa aangegeven uithardingstijd in acht worden genomen bij de vastgestelde omgevingstemperatuur Aanbrengen brugvoegen Algemeen De ondernemer moet het verwerkingsvoorschrift van de producent betreffende het aanbrengen van de brugvoeg overnemen. Toelichting Als brugvoeg zijn bekend: - polysulfide brugvoeg, zonodig met ingelegd wapeningsweefsel; - polyurethaan brugvoeg met ingelegd wapeningsweefsel; - hypalonband dat met behulp van epoxylijmmortel op de voegranden wordt bevestigd. Zie voor voorbeelden bijlage Voorbehandeling hechtvlak Voor het aanbrengen van de brugvoeg, moeten de hechtvlakken worden voorbehandeld volgens de verstrekte gegevens van de producent. Het voorbehandelen kan bestaan uit: 1. Schuren van de hechtvlakken; 2. Slijpen van de hechtvlakken; 3. Stralen, ontvetten van de hechtvlakken e.d Applicatie van primer of lijmlaag De primer of lijmlaag die wordt toegepast moet geschikt zijn voor het materiaal waarop het wordt aangebracht en moet overeenkomstig de voorschriften van de leverancier van de voegvullingsmassa worden verwerkt. Alvorens met appliceren van de primer of lijmlaag kan worden begonnen moet door onderstaande metingen worden vastgesteld of de waarden binnen de door de leverancier van de voegvullingsmassa aangegeven grenzen liggen: - omgevingstemperatuur in C, overeenkomstig artikel 5.3; - luchtvochtigheid van de omgeving in %, overeenkomstig artikel 5.3; - temperatuur van de hechtvlakken in C, overeenkomstig artikel 5.4; - het vochtgehalte in/op de hechtvlakken, overeenkomstig artikel 5.5. De metingen moeten ten hoogste 15 minuten voor aanvang van applicatie en vervolgens tijdens de applicatie van de voegvullingsmassa ten minste om de 2 uur worden uitgevoerd. De wijze en nauwkeurigheid van meten is vastgelegd in artikel... en artikel... Zonodig moet aan de hand van de luchtvochtigheid en omgevingstemperatuur het dauwpunt worden bepaald met behulp van de tabel in bijlage 4. Het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot vloeistofdichte opvangbakken 23

24 In bepaalde gevallen moet, voordat met applicatie van de primer kan worden begonnen, de temperatuur van de hechtvlakken ten minste 3 C boven het vastgestelde dauwpunt liggen Applicatie van de voegband of wapeningsweefsel De voegband of het wapeningsweefsel wordt in de nog natte lijmlaag aangebracht Tweede lijmlaag Onmiddellijk na het aanbrengen van de voegband of het wapeningsweefsel wordt een tweede lijmlaag aangebracht. Voor de verwerking hiervan gelden dezelfde eisen als voor de eerste lijmlaag Aanbrengen van voegprofielen Voegprofielen moeten worden aangebracht volgens de voorschriften van de producent/leverancier die tijdens de uitvoering op het werk aanwezig moeten zijn Aanbrengen voegbanden Voegbanden moeten worden aangebracht volgens de voorschriften van de producent/leverancier die tijdens de uitvoering op het werk aanwezig moeten zijn Verklaring Vloeistofdichte Voorziening Voor de oplevering moet de ondernemer een "Verklaring Vloeistofdichte Voorziening" op de door hem geplaatste en gemonteerde opvangbak laten opstellen. De verklaring moet zijn gebaseerd op CUR/PBV-Aanbeveling 44 en moet samen met een verslag zijn afgegeven door een deskundige. Het verslag van de deskundige moet voldoen aan hoofdstuk 7 van CUR/PBV-Aanbeveling 44, 2e herziene versie Opname en oplevering Na beëindiging van de werkzaamheden en voor de ingebruikname van de opvangbak moet de opvangbak door de ondernemer ter opname aan de opdrachtgever worden aangeboden. De opname door de opdrachtgever moet in aanwezigheid van de ondernemer worden uitgevoerd. De resultaten van de opname moeten door de ondernemer worden vastgelegd in een proces verbaal. In het proces-verbaal moet tot uiting komen dat de opdrachtgever geïnformeerd is met betrekking tot: - de volledigheid en juistheid van de uitvoering volgens bestek en tekeningen; - de kwaliteitsregistraties conform het IKB-schema, zoals deze in een keuringsplan zijn vastgelegd en die aan de eisen moeten voldoen; - verklaring vloeistofdichte voorziening; - periodieke inspecties; - de keuringstermijn; dit is de, volgens de deskundige, aanvaardbaar geachte termijn tussen het moment van opleveren en het eerste tijdstip dat de vloeistofdichte voorziening ter beoordeling aan een deskundige moet worden aangeboden; - het aantal bedrijfsinterne controles en de, volgens de deskundige, aanvaardbare termijn die zich ertussen mag bevinden, gedurende de keuringstermijn; - de, gedurende de bedrijfsinterne controles, te inspecteren onderdelen. Na goedkeuring door de opdrachtgever, c.q. de oplevering, moet de ondernemer ten minste de volgende documenten overleggen aan de opdrachtgever: Het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot vloeistofdichte opvangbakken 24

25 - het proces-verbaal van de opname; - een schriftelijk advies met betrekking tot het onderhoud; - indien van toepassing, de gebruikersvoorschriften van de verwerkte materialen en geplaatste onderdelen Archivering Ten behoeve van het project moeten de documenten worden gearchiveerd door de ondernemer met betrekking tot: - de revisieschets van zich uit het zicht bevindende kabels, leidingen en andere onderdelen; - indien van toepassing de rapportage van bodemonderzoek; - het grondmechanisch onderzoek; - de kwaliteitsregistraties conform het IKB-schema, waarin is inbegrepen: * proces-verbaal inspectie bouwplaats; * ingangscontrole van de toegepaste materialen en producten (vrachtbonnen, keuringsrapporten en certificaten); * controlemetingen aanleg fundering; * controlemetingen plaatsing en montage; * controlemetingen applicatie voegvullingen; * proces-verbaal oplevering opvangbak. De opdrachtgever moet desgewenst inzage hebben in de hierboven genoemde documenten gedurende een overeengekomen periode, met een minimum van 10 jaar. Het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot vloeistofdichte opvangbakken 25

26 5 Beproevingsmethoden 5.1 Bepaling van de verdichtingsgraad en draagkracht van zandbed en fundering De verdichtingsgraad kan op de volgende wijzen worden bepaald. Methode A: Met behulp van de steekring- of zandvervangingsmethode. Methode B: Met behulp van nucleaire metingen. Omdat de op nucleaire wijze bepaalde dichtheid relatief is, moet de correlatie bekend zijn tussen de nucleair gemeten dichtheid en de absolute waarde van de dichtheid bepaald volgens de conventionele methoden (A). Op grond van de insitudichtheid en de maximale proctordichtheid kan de verdichtingsgraad worden bepaald. Methode C: Met behulp van een continu-registrerend handsondeerapparaat. Het meetbereik daarvan moet ten minste 5 MPa bedragen en het dieptebereik ten minste 0,60 meter. Het sondeerapparaat moet zijn voorzien van een conusoppervlak van 100 mm2 en een tophoek van Beproeven van vloeistofindringing Voor het bepalen van de vloeistofindringing in beton geldt CUR/PBV-Aanbeveling Omgevingstemperatuur, luchtvochtigheid en dauwpunt De omgevingstemperatuur moet 1 m¹ boven het werkvlak worden gemeten. De meting moet worden uitgevoerd met een thermometer die een nauwkeurigheid heeft van tenminste 0,5 C. De luchtvochtigheid moet 1 m¹ boven het werkvlak worden gemeten. De meting moet worden uitgevoerd met een luchtvochtigheidsmeter met een nauwkeurigheid van ten minste 0,5%. 5.4 Temperatuur hechtvlak De temperatuur van de hechtvlakken moet op het betonoppervlak, zo dicht mogelijk bij het hechtvlak worden gemeten. De meting moet worden uitgevoerd met een thermometer met een nauwkeurigheid van ten minste 0,5 C. 5.5 Vochtigheid van de hechtvlakken Zuigende ondergrond De vochtigheid op de hechtvlakken moet worden gemeten met een vochtigheidsmeter. De vochtigheidsmeter moet geschikt zijn om de door de leverancier aangegeven grenzen te kunnen bepalen. Indien de vochtigheidsmeter meetwaarden aangeeft in andere eenheden dan de fabrikant heeft aangegeven, dan moet de relatie tussen deze twee eenheden duidelijk zijn om de meetwaarden om te kunnen rekenen. De frequentie en nauwkeurigheid van de benodigde meetgegevens moeten door ondernemer die de voegvullingsmassa verwerkt en de leverancier van de primer en voegvullingsmassa schriftelijk worden overeengekomen. Het plaatsen en monteren van prefab elementen van beton tot vloeistofdichte opvangbakken 26