Duurzaamheidsrapport. AR realiseert

Transcriptie

1 AR realiseert 1

2 Inhoud ALGEMEEN 3 Doelstelling 3 Opbouw rapport 3 PEOPLE 4 Voedselveiligheid 4 Goed werkgeverschap 4 Arbeidsomstandigheden 5 Competenties en opleidingen 5 Aandacht voor omgeving 5 PLANET 6 Duurzame grondstoffen en teelt 6 Carbon Footprint 6 Fosfor en stikstof 6 Biologische sector 6 Monitoren gewasbescherming 7 Duurzame energie 7 Intro AR is een solide organisatie die haar afnemers al meer dan een eeuw ondersteunt. Bij AR werken gedreven vakmensen, die niet alleen over kennis beschikken maar ook over de kunde om die kennis in de praktijk te brengen. Werken aan duurzaamheid hoort daarbij. Duurzaamheid voor uw onderneming en voor de coöperatie. En duurzaam heid voor de wereld om ons heen. Hoe we hier invulling aan geven leest u in dit rapport. PROFIT 8 Continuïteit agrarische sector 8 Continuïteit AR 8 PRINCIPLES 9 2

3 Algemeen DOELSTELLING Duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen zijn begrippen die regelmatig voorbijkomen en voor verschillende interpretaties vatbaar zijn. AR verstaat hieronder de mate waarin de belasting van de bedrijfsactiviteiten van AR voor mens, dier en milieu beperkt gehouden kan worden. De randvoorwaarde is een positief financieel resultaat - zowel bij de leden als bij AR - om zo de continuïteit te borgen. In dit verslag leest u welke inspanningen AR levert om bij te dragen aan duurzaamheid. Opbouw rapport Aan de hand van de vier p s: people, planet, profit en principles hebben we onze speerpunten op het gebied van duurzaamheid uitgewerkt. Ten aanzien van het item people zijn de speerpunten: de borging van voedselveiligheid, goed werkgeverschap, goede arbeidsomstandigheden, het bevorderen van competenties en het zorgvuldig omgaan met onze omgeving. Voor het item planet zijn dit het beperken van de Carbon Footprint (CO 2 -voetafdruk), het bijdragen aan de reductie van fosfor en stikstof in de agrarische sector, het gebruik van duurzame grondstoffen en energie en het voorkomen van residuen van gewasbescherming. Voor het item profit wordt zowel ingegaan op de continuïteit van de bedrijven van de aangesloten leden als de continuïteit van AR. Wat betreft de principles gaat het vooral om het voldoen aan de wet- en regelgeving. 3

4 People Bij 'People' gaat het om het welzijn van mensen. Voedselveiligheid, een gezonde leefomgeving en een goed werkklimaat vallen hieronder. AR werkt hieraan vanuit haar kernwaarden betrokken, eerlijk, gedreven en solide. VOEDSELVEILIGHEID AR voert een actief beleid op het gebied van voedselveiligheid. Naast het voldoen aan de wetgeving, beschikt AR over een GMP+-erkenning. Om de voedselveiligheid in mengvoergrondstoffen te borgen is AR lid van en actief deelnemer in het samenwerkings verband SecureFeed. Verder is er een kwaliteitsborgings systeem opgezet op basis van de NEN-ISO- en de HACCPsystematiek. Via monitoring op ongewenste stoffen en producten wordt aantoonbaar gemaakt dat zowel mengvoergrondstoffen als mengvoeders voldoen aan de normen. Naast voedselveiligheid en duurzaamheid wordt productintegriteit steeds meer een thema. AR heeft zich laten certificeren voor de VLOG-systematiek, waarmee aantoonbare GMO-vrije producten geproduceerd worden met de Duitse markt als eindbestemming. AR ziet de noodzaak tot reductie van antibiotica in de veehouderijsectoren en werkt hieraan mee door producten te ontwikkelen die bijdragen aan de gezondheid van landbouw huisdieren. Aanvullend laat AR zich toetsen op de vrijwillige modules ten aanzien van dioxine in pluimveevoer en antibioticavrije diervoeders. Een totaaloverzicht van de certificaten en erkenningen met betrekking tot kwaliteit en voedselveiligheid is als bijlage opgenomen. Goed werkgeverschap Binnen AR gelden de cao s als randvoorwaarde voor het vaststellen van de primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden. De afdeling personeelszaken ziet hierop toe. Een periodiek onderzoek naar de medewerkerstevredenheid vormt de basis voor het HR-beleid. AR wil de persoonlijke betrokkenheid van de medewerkers bevorderen door een heldere verdeling en toewijzing van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden binnen een platte organisatie. Om ervoor te zorgen dat werknemers tot hun pensioen productief en met plezier blijven werken, besteedt AR veel aandacht aan de duurzame inzetbaarheid van medewerkers. De medewerkers van AR krijgen jaarlijks een medisch onderzoek aangeboden. Dit onderzoek vindt plaats op basis van vrijwilligheid en in samenwerking met de bedrijfsarts. Het doel is het tijdig in beeld brengen van de gezondheidsrisico s. Om de onderlinge banden te verstevigen voorziet AR in een actieve personeelsvereniging. ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN AR draagt zorg voor een veilige werkomgeving. De periodieke Risico Inventarisatie en Evaluatie (RIE), de ATEX-richtlijnen en de bedrijfs brede arbowerkgroep vormen hiervoor de basis. Per locatie en per activiteit wordt periodiek een nieuwe RIE opgesteld. Verbeterpunten uit de RIE vormen de basis voor de verbetering van de werkomstandigheden. 4

5 In de mengvoerindustrie dient te worden voldaan aan de ATEX-richtlijnen. Voor de locaties waar mengvoer geproduceerd wordt of waar mengvoergrondstoffen worden overgeslagen, zijn de bedrijfsgebouwen ingedeeld in risicoklassen. Afhankelijk van de risicoklasse worden maatregelen benoemd om de kans op een stofexplosie te minimaliseren. Daarnaast neemt AR actief deel in de werkgroep van brancheorganisatie Nevedi die de ATEXrichtlijnen verbijzondert voor de mengvoerindustrie. Ook is AR actief deelnemer in de werkgroep Arbeid en Milieu van Nevedi. Deze werkgroep geeft invulling aan de arbocatalogus voor de mengvoederbranche en aan andere arbeid- en milieugelieerde onderwerpen. De arbowerkgroep vertaalt wettelijke regels en bedrijfsregels naar praktische werkinstructies. Ook is er in de werkgroep aandacht voor veiligheid. Naast een veilige werkomgeving biedt AR de medewerkers de mogelijkheid zich te bekwamen in het verlenen van eerste hulp bij ongevallen. Zo zijn op alle locaties medewerkers aanwezig die opgeleid zijn tot bedrijfshulpverlener en is op elke vestiging AEDapparatuur aanwezig. Ook de managers zijn opgeleid om deze apparatuur te bedienen. Met regelmatige herhalings trainingen worden deze vaardigheden onderhouden. Jaarlijks trainen onze bhv ers samen met de plaatselijke EHBO-vereniging op een van de locaties van AR. Daarnaast maken plaatselijke brandweerkorpsen gebruik van de vestigingen van AR. Competenties en opleidingen Via scholing en opleiding draagt AR actief bij aan de ontwikkeling van de competenties van de medewerkers. Hiertoe beschikt AR over een opleidingsplan voor alle activiteiten. De afdeling personeelszaken beheert dit opleidingsplan. Zo is er een opleidingstraject voor operators. In combinatie met de reeds verworven vaardigheden leidt dit tot een diploma op mbo-niveau. Om in te kunnen schatten op welk gebied competenties ontwikkeld kunnen worden, beschikt AR over een systematiek waarbij een Persoonlijke Profiel Analyse gemaakt wordt. Om de vertrouwelijkheid te borgen, worden de systematiek en de persoonlijke uitkomsten beheerd door de afdeling personeelszaken. AANDACHT VOOR OMGEVING AR streeft naar een minimale overlast voor haar omgeving. Dit wordt bereikt met actuele milieuvergunningen voor elke locatie en door de bedrijfsactiviteiten binnen de verleende milieuruimte te laten plaatsvinden. AR past de verbijzonderde geurnorm voor de mengvoerindustrie toe in alle milieuvergunningen van de productielocaties. Om de overlast te beperken is op verschillende locaties geïnvesteerd in filtertechnieken en verhoogde schoorstenen. AR heeft ervaren dat met dergelijke maatregelen de overlast op een effectieve en bedrijfs zekere wijze wordt aangepakt. Investeringen die invloed hebben op de omgeving van de (productie)locaties worden getoetst aan de milieuvergunning en aan de geldende regelgeving ten aanzien van geur, stof, geluid en veiligheid. 5

6 Planet DUURZAME GRONDSTOFFEN EN TEELT AR neemt haar verantwoordelijkheid in de verduurzaming van grondstoffen die worden gebruikt in mengvoeders. Via brancheorganisatie Nevedi is AR deelnemer in het project Duurzame Soja. De afspraken binnen RTRS (Round Table on Responsible Soy) gelden hierbij als uitgangspunt. De mengvoersector heeft als doel om vanaf 2015 alleen nog gebruik te maken van duurzame soja. AR heeft zich gecommiteerd aan de doelstelling om alleen nog verantwoorde palmolie te kopen. Verder wordt ingezet op de inname van regionaal geteelde granen en de verwerking van regionaal geteelde mais tot CCM. Hierdoor wordt het aantal aanvoerkilometers van grondstoffen beperkt. Het streven is zoveel mogelijk grondstoffen over water aan te voeren en daarmee de wegkilometers te beperken. Doordat AR beschikt over overslaglocaties aan groot vaarwater kan maximaal gebruik worden gemaakt van vervoer over water. AR zet in op uitbreiding van de mogelijkheden van vervoer over water. Belangrijke acties hierin zijn de plannen met betrekking tot op- en overslag (onder andere in Lienden) en het opwaarderen van de Oude IJssel als vaarweg. Naast het vervoer over water wordt een belangrijk deel van de benodigde mais per spoor aangevoerd. Ook hierdoor vermindert het aantal wegkilometers. Door gebruik te maken van de verschillende productielocaties en deze daarop in te richten, kunnen biologische producten en non-gmo-producten op een verantwoorde wijze gescheiden worden opgeslagen. AR onderzoekt de mogelijkheden van alternatieve eiwitbronnen en regionale eiwitteelt om daarmee minder afhankelijk van soja-import te zijn. Zo werkt AR Plant samen met Wageningen UR aan een veldbonenproef. De teelt van veldbonen is extra interessant omdat deze meetelt voor de vergroening. Vanuit de stichting Veldleeuwerik zijn de voorlichters van AR Plant opgeleid om 5-jarenplannen op te stellen met duurzame grondverbetering als doel. Carbon Footprint Binnen de mengvoersector is een model ontwikkeld voor het berekenen van de Carbon Footprint (CO 2 -voetafdruk) van mengvoeders. Door voersamenstellingen door te rekenen op CO 2 -uitstoot kan het effect van de grondstofkeus op de CO 2 -uitstoot in beeld worden gebracht. AR heeft kennis genomen van dit model en heeft ervaring opgedaan met de toepassing ervan. Om bij te dragen aan de vermindering van de CO 2 -uitstoot wordt deze kennis verder uitgebouwd. Ook AR Plant werkt aan de reductie van CO 2 en zorgt er met haar afvalverwerker voor dat het afval 100% CO 2 -neutraal opgehaald en verwerkt wordt. De CO 2 -uitstoot wordt gecompenseerd door investeringen in duurzame energieprojecten. FOSFOR EN STIKSTOF Bij de ontwikkeling en samenstelling van voeders wordt rekening gehouden met de input van fosfor (P) en stikstof (N). AR is medeondertekenaar van het Fosforconvenant. Bij het vaststellen van de bruto P-gehaltes wordt rekening gehouden met de reductie-eisen van fosfor op bedrijfsniveau. Door het gebruik van fytase en enkelvoudige aminozuren kunnen P- en N-gehaltes van veevoeders beperkt worden zonder het welzijn en de productie van de dieren in negatieve zin te beïnvloeden. In de voorlichting wordt een actieve bijdrage geleverd aan het mineralenmanagement op de bedrijven van de aangesloten leden. Er wordt een bemestingsplan opgesteld om optimaal gebruik te maken van de mineralen in mest en kunstmest. Ten aanzien van de mestverwerking speelt AR een faciliterende rol in het vergaren en doorgeven van kennis. Ook participeert AR in het MestInvesteringsFonds en draagt zo bij aan kansrijke investeringen in mestverwerking. Bovendien faciliteert AR de melkveesector bij het benutten van de mogelijkheden van de KringloopWijzer. Biologische sector De biologische sector draagt bij aan een duurzaam gebruik van de leefomgeving. Deze sector heeft de afgelopen jaren aan terrein gewonnen. AR Biologisch faciliteert en belevert biologische veehouders en profileert zich als autoriteit in de sector. 6

7 DUURZAME ENERGIE Monitoren gewasbescherming Een teler is verplicht om bij te houden welke maatregelen gedurende het teelt seizoen zijn getroffen op het gebied van geïntegreerde gewasbescherming. AR heeft hiervoor een monitoringssysteem opgezet. Telers moeten bijhouden welke fysische, biologisch en mechanische maatregelen zij nemen. Op basis van de monitor kan de teler zijn beslissingen over de te nemen maatregelen in het komende teeltseizoen beter onderbouwen. Dochteronderneming CAF (Centrale Adviesdienst Fruitteelt) doet onderzoek naar de inzet van groene gewasbeschermingsmiddelen. In het kader van precisie landbouw biedt AR graantelers de mogelijkheid om de tweede en derde stikstofgift op tarwe te laten optimaliseren aan de hand van taakkaarten. Deze kaarten worden samengesteld op basis van opnames van de gewasontwikkeling met een drone. Energie wordt ingekocht via inkoopcombinaties. Bij gelijke kosten wordt de voor keur gegeven aan duurzaam geproduceerde energie. AR neemt deel aan de Meerjarenafspraak binnen de mengvoersector. Hiermee verplicht AR zich tot het inzichtelijk reduceren van het energieverbruik. Indien mogelijk wordt gebruikgemaakt van zonnepanelen of windenergie. Op het gebied van hergebruik van energie onderzoekt AR welke bronnen zich daarvoor lenen. Er is onderzoek gedaan naar warmtewisseling in de koellucht van de perserij. Het energieverbruik wordt gemonitord. In de mengvoerproductie vormt het energieverbruik per ton geproduceerd mengvoer een belangrijke Kritieke Prestatie Indicator (KPI). Om het verbruik verder te optimaliseren wordt het energieverbruik van de verschillende productielocaties vergeleken. AR neemt deel aan de Benchmark Energieverbruik in de mengvoersector. Hierbij wordt ook een vergelijking gemaakt met de fabrieken van branchegenoten. De logistieke planning maakt gebruik van moderne planningstools, gekoppeld aan de boardcomputers in de vrachtauto s om het brandstofverbruik en de uitstoot te beperken. Met deze apparatuur wordt het brandstofverbruik per auto en per chauffeur in beeld gebracht en gecommuniceerd. Chauffeurs worden opgeleid om veilig en zuinig te rijden ( het nieuwe rijden ). Nieuw aan te schaffen vrachtauto s worden getoetst op het brandstof verbruik waarbij de Euro-norm (Europese emissiestandaard) een belangrijk parameter is. Bij de aanschaf van nieuwe opleggers wordt een indeling gekozen met maximale mogelijkheden om op meerdere locaties te laden. Het aantal lege kilometers wordt zo beperkt. Voor de vrachtauto s die op de thuisstations tanken, wordt gebruikgemaakt van een toevoeging voor de brandstof die leidt tot een efficiëntere verbranding en daarmee een lager verbruik. Analyses laten zien dat dit, samen met andere maatregelen, het verbruik met meer dan 10% laat dalen. 7

8 Profit CONTINUÏTEIT AGRARISCHE SECTOR De doelstelling van AR als coöperatieve onderneming is het leveren van een bijdrage aan de continuïteit van de agrarische sector in haar werkgebied in het algemeen en het leveren van een bijdrage aan de continuïteit van de bedrijven van de aangesloten leden in het bijzonder. De coöperatieve ondernemingsvorm past hier uitstekend bij. De raad van commissarissen, de districtsraad en de sectorcommissies bestaan uit ondernemers uit de primaire sector. Hierdoor wordt snel duidelijk welke zaken de continuïteit bedreigen en met welke activiteiten AR hierop moet inspelen. AR Bedrijfsontwikkeling richt zich op de ontwikkeling en de continuïteit van agrarische bedrijven door ze bij te staan bij het ontwikkelen van plannen onder continu wijzigende regelgeving en economische omstandigheden. Continuïteit AR Om de eigen continuïteit te borgen zijn de bedrijfsactiviteiten ondergebracht in een bvstructuur. Per activiteit wordt elk jaar door de verantwoordelijken een ondernemingsplan geschreven. Elke activiteit dient een positieve bijdrage te leveren aan het totale resultaat van AR. De gecombineerde financiële paragrafen van alle activiteiten vormen de begroting van AR. De werkelijke situatie wordt periodiek afgezet tegen de behaalde resultaten en gecommuniceerd naar zowel de verantwoordelijken binnen de activiteiten als de raad van commissarissen. Investeren, innoveren en ondernemen zijn de kernbegrippen voor een duurzame bijdrage aan de continuïteit van de agrarische sector in Nederland en aan de continuïteit van AR. 8

9 Principles Wet- en regelgeving AR voert haar bedrijfsactiviteiten uit binnen de kaders van de geldende wet- en regelgeving. Hiervoor is binnen de bedrijfsactiviteiten een actieve monitoring op wijzigingen. Door regelmatige auditing, zowel in- als extern, wordt toegezien op het voldoen aan de gestelde kaders. KERNWAARDEN AR Naast het werken binnen de kaders van de geldende wet- en regelgeving, zijn de kernwaarden van AR leidend. AR wil voor haar afnemers een solide en betrokken organisatie zijn. Bij AR werken dan ook gedreven vakmensen met passie voor het boerenbedrijf. AR is eerlijk over haar kijk op agrarische ondernemingen en over de bijdrage die ze daaraan kan leveren. Als AR iets zegt, maakt ze dat waar. AR realiseert. 9

10 Overzicht HUIDIGE CERTIFICERINGEN EN ERKENNINGEN EU-verordening 183/2005 GMP+ GMP+-Transport B4-erkenning Inhoud De wettelijke eisen waaraan bedrijven die diervoeders bewerken en leveren moeten voldoen. Belangrijke onderdelen zijn o.a. hygiëne, labeling, monstername. Spelregels die AR hanteert bij het productieproces van diervoeders met als doel het borgen van de veiligheid voor mens, dier en milieu. De + staat voor HACCP: risicobeoordeling en -beheersing van kritische punten. GMP+ is gebaseerd op NEN-ISO-principes. Een sub-erkenning van de GMP-erkenning. Voor AR Voer Rijnzate - locatie Doetinchem AR Biologisch AR Plant AR Coproducten Masters Diervoeders AR Voer Rijnzate AR Biologisch AR Plant AR Coproducten Masters Diervoeders AR Voer - locatie Wageningen GMP+ BCN-NL1 Sub-erkenning GMP-erkenning: antibioticavrij diervoeder. AR Voer - locaties Didam en Wageningen GMP+ BCN-NL2 Sub-erkenning GMP-erkenning: dioxine-monitoring in leghennen(opfok)voeders. AR Voer - locaties Barneveld en Wageningen VLOG Protocol voor pluimveevoeders zonder gg-etiketteringsplicht. AR Voer - locaties Barneveld en Wageningen SecureFeed KAT De systematiek waarmee AR de voedselveiligheid van haar grondstoffen en het kwaliteitsbewustzijn van haar leveranciers borgt. Veel nadruk op het zélf beoordelen van de locaties waar de grondstoffen geproduceerd/geteeld worden. Duitse richtlijnen voor de productie van (leg)pluimveevoer. Sterk vanuit afzetkant (eierpakstations, retail) opgezet en geredigeerd. KAT heeft ook eisen voor de houderij, verwerking, handel en retail. AR Voer AR Coproducten AR Voer - locatie Barneveld QS QS is hét Duitse GMP-systeem. AR Voer 10

11 BIO Inhoud Richtlijnen voor de productie van biologische voeders en etikettering hiervan. De controle wordt uitgevoerd door SKAL. Voor AR Voer - locaties Wageningen, Barneveld, Wichmond Rijnzate - locatie Doetinchem AR Biologisch Vo 999/2001 (EG) Erkenning op basis waarvan productie van voer met vismeel mogelijk is. AR Voer - locaties Didam en Barneveld CDG CDG09-(Certificering Distributie Gewasbeschermingsmiddelen). AR Plant Voederwaarde.nl Extra garantie op geleverde voederwaarde. AR Voer VO 1069/2009 (EG) ADR-Transport Erkenning op basis waarvan dierlijke bijproducten verwerkt mogen worden (melkpoeder, pluimveevet). Bij meer dan ADR-vervoerspunten moet de chauffeur gecertificeerd zijn en er moet een goede uitrusting aanwezig zijn in het vervoermiddel. AR Voer - Barneveld, Lienden, Winterswijk AR Plant 11

12 AR realiseert AgruniekRijnvallei Rijnhaven 14, Postbus 610, 6700 AP Wageningen, T , F info@argroep.nl,