Activiteitenverslag TU Delft ten behoeve van de Raad van Toezicht van de TU Delft

Transcriptie

1 Activiteitenverslag TU Delft ten behoeve van de Raad van Toezicht van de TU Delft Inhoud: 1. Algemeen Onderwijs Onderzoek Valorisatie Organisatie Bestuurlijke en Juridische Zaken Finance Human Resources Marketing en Communicatie Dienst Elektronische en Mechanische Ontwikkeling (DEMO) ICT Facilitair Management & Vastgoed TU Delft Library Mensen a. Studenten b. Studentenprojecten c. Medewerkers Algemeen TU Delft verkent samen met Leiden en Erasmus meest vergaande samenwerkingsvariant Het College van Bestuur denkt serieus na over een samengaan met de Universiteiten Leiden en de Erasmus Universiteit Rotterdam. Collegevoorzitter Dirk Jan van den Berg vindt dat de TU Delft moet durven nadenken over een fusie. Hoe het precies technisch uitgewerkt zou worden, wordt nu verkend, met nauwe betrokkenheid van de negen collegeleden van de drie universiteiten. Van den Berg: Als de al bestaande samenwerkingsverbanden zich veel verder gaan ontwikkelen, dan is dat een enorme herschikking in universitair Nederland. Dan krijg je een instelling met een veel grotere schaal. Een dergelijke universiteit heeft de potentie om een toppositie te verwerven in de internationale rankings. Als je met zo n breed aanbod kunt komen op de internationale wetenschappelijke markt, dan heeft dat veel betekenis. In de verkenning van de fusiemogelijkheden wordt uiteraard gekeken naar onderzoek, onderwijs, valorisatie en ook de rol die de uiteindelijke instelling zou kunnen hebben voor de regio, zowel in kennisverspreiding, als economisch en strategisch. Het anticiperen op een dergelijke vergaande strategische samenwerking zou volgens de voorzitter een belangrijk onderdeel moeten zijn van de toekomststrategie van de TU Delft. Tussenstand Herijking In januari zijn de definitieve implementatieplannen Herijking ontvangen van de faculteiten en de universiteitsdienst. Het implementatieplan van Bouwkunde volgt later in het tweede kwartaal. In het eerste kwartaal hebben faculteiten en de universiteitsdienst diverse plannen ter besluitvorming aangeboden aan het CvB. Het besluitvormingsproces vindt zorgvuldig en zo vlot mogelijk plaats, waarin ook de medezeggenschap gelegenheid krijgt te adviseren. Met de medezeggenschap zijn procesafspraken gemaakt over de wijze van adviseren. Een aantal deelplannen (van EWI, TNW, IO en 3mE en de universiteitsdienst) is al geheel door het besluitvormingsproces. Daarnaast zijn er kleinere, materiële maatregelen direct doorgevoerd zonder besluitvorming door het CvB. Overige deelplannen zijn in voorbereiding. De faculteiten worden hierbij geholpen door hun HR- en Financemedewerkers. Er is met de faculteiten gesproken over de onderwijsmaatregelen; deze zijn vooral gericht op verminderen van het onderwijsaanbod, reductie van personeel en verbeteren van de nominaliteit. Deze laatste maatregel sluit nauw aan bij de ontwikkelingen binnen de TU Delft rond 'Studiesucces' (in reactie op de regeringsplannen met betrekking tot langstudeerders). Naast bezuinigingen worden ook samenwerkingsverbanden gevormd tussen meerdere faculteiten om zowel focus, innovatie als synergie te bereiken. Voor de ondersteuning van de Herijking is er een Taskforce Herijking aan de slag gegaan. Deze Taskforce adviseert het CvB, doet de monitoring van het totaal, is verantwoordelijk voor de communicatie rondom het programma, onderhoudt contacten met de faculteitssecretarissen en doet procesbegeleiding van met name de interfacultaire synergiemaatregelen. Voor de informatievoorziening naar alle medewerkers is een website over de herijking ingericht en wordt maandelijks een nieuwsbrief verstuurd. In de nieuwsbrief staat achtergrondinformatie over deelplannen. Meer specifieke en persoonlijke, informatie ontvangen medewerkers van hun leidinggevenden. 1

2 Herpositionering afdeling MSE De faculteit 3mE heeft een voorstel ingediend om het onderwijs en onderzoek van de afdeling Material Science and Engineering (MSE) opnieuw in te delen. De afdeling maakt een nieuwe start met een focus op drie onderzoekprogramma s: Multiscale Structure and Properties, Metals Processing Microstructure & Properties en Surface & Interface Engineering. Zoeken naar nieuwe materialen die minder van kritieke grondstoffen afhankelijk zijn biedt enorme economische kansen; deze afdeling wordt daarom ook structureel ondersteund door de industrie. In de plaats van de huidige masteropleiding Materials Science & Engineering komt er een op de werktuigbouwkunde gerichte track binnen de masteropleiding Mechanical Engineering. In het reorganisatieplan is ook een voorstel voor de sectie Biomaterialen verwerkt. De sectie Biomaterialen wordt ondergebracht bij de afdeling BioMechanical Engineering. Deze afdeling heeft namelijk behoefte aan kennisontwikkeling op het gebied van biomaterialen. De Biomaterialengroep kan op zijn beurt profiteren van de interactie met medische gebruikers. Het onderzoek naar biomaterialen zal zich dan ook meer gaan richten op medische toepassingen en samenwerking binnen de DRI Health. Het CvB heeft een voorgenomen besluit over dit plan genomen en verwacht wordt dat de OR positief zal adviseren. OTB sectie Verkeer en Infrastructuur De TU Delft wil haar positie op het gebied van transport verder versterken en laten zien dat het transport-onderzoek en -onderwijs bijdragen aan een betere bereikbaarheid en efficiënt, veilig en schoon transport. Het bundelen van het transport-onderzoek is daarom een herijkingsdoel. De sectie Vervoer en Infrastructuur (V&I) van het Onderzoeksinstituut OTB is een sterke onderzoeksgroep op het gebied van intermodaal goederenvervoer. De groep is momenteel beperkt van omvang en niet direct gekoppeld aan een leerstoel. V&I sluit inhoudelijk goed aan bij de afdeling Transport & Planning van de faculteit CiTG, ook een sterke groep die wordt gefinancierd door het Havenbedrijf. Het College van Bestuur heeft daarom met instemming van betrokken medewerkers een voorgenomen besluit genomen om het grootste deel van de OTB-sectie bij de Afdeling Transport en Planning te plaatsen. Twee medewerkers blijven werkzaam bij het OTB. Het voorgenomen besluit is aan de OR voorgelegd ter advisering. Glasblazerij TNW De dienst Glastechniek van de faculteit TNW, bestaande uit één glastechnicus, is al enige tijd niet meer kostendekkend. Het College van Bestuur heeft besloten om de glasblazerij op te heffen, omdat de inkomsten uit glaswerk niet meer tegen de kosten opwegen. De functie van glastechnicus wordt hiermee boventallig en voor hem treedt het sociaal plan in werking. Een ander gevolg is dat het glaswerk dat nu nog door de glasblazerij wordt verzorgd, door een externe partij moet worden geleverd. Dat is altijd nog goedkoper waar het de (integrale) kosten van de glasblazerij betreft. De OR heeft positief geadviseerd over deze maatregel. TU Delft eerste Nederlandse universiteit met dependance in China Op 11 mei heeft de TU Delft een research-dependance in Beijing geopend. De TU Delft is daarmee de eerste Nederlandse universiteit die een dergelijk initiatief ontplooit in China. De dependance gaat zich bezig houden met het onderzoek naar ledverlichting, de zeer energiezuinige technologie die de komende decennia een steeds grotere rol zal spelen. Vice-premier Maxime Verhagen van EL&I heeft de officiële opening verricht, als onderdeel van zijn handelsmissie naar China. De naam van de nieuwe dependance wordt Delft University of Technology - Beijing Research Centre, gevestigd bij het Institute of Semiconductors van de Chinese Academy of Science (CAS). In de eerste fase van de samenwerking zal de dependance een aantal promovendi aanstellen, die na afronding een TU Delft-diploma zullen krijgen. De promovendi, die zich richten op het onderzoek naar betere led-verlichting, worden begeleid door hoogleraren van zowel de TU Delft als CAS. Het wetenschappelijke programma wordt gecoördineerd door prof. Guo Qi Zhang, deeltijdhoogleraar aan de TU Delft. Bestuurlijk voorjaarsoverleg De bestuurlijke voorjaarsoverleggen tussen het College van Bestuur en de afzonderlijke decanen en het facultair managementteam van de faculteiten staan in het teken van de Strategic Roadmap TU Delft Hoofdonderwerp vormt de gedachtenwisseling met betrekking tot de strategische koers van de faculteit binnen de contouren van de Strategic Outline TU Delft De output van deze bestuurlijke overlegronde wordt eveneens meegenomen in het verdere Roadmap traject. In het najaar wordt van de faculteiten en de universiteitsdienst een uitgewerkt meerjarenplan verwacht. 2

3 B3-stelsel De Audit Board en de Audit Committee van de Raad van Toezicht zijn van mening dat een betere balans nodig is tussen de financiële én niet-financiële verantwoording over kritische succesfactoren binnen het managementcontrole systeem. Een door het College van bestuur ingestelde projectgroep heeft om die reden een inventarisatie gedaan naar het huidige instrumentarium op het gebied van bestuur, beleid en beheer (Dit stelsel zal per 1 juli online te raadplegen zijn op de TU website). Vervolgens is de projectgroep gestart met een analyse van het stelsel door middel van interviews met vertegenwoordigers uit de doelgroep, te weten de leden van het College van Bestuur, een aantal decanen, afdelingsvoorzitters, faculteitssecretarissen en directeuren van betrokken directies. De analyse moet leiden tot voorstellen voor verbeterslagen in et licht van de opdracht. Bijeenkomst key scientists op landgoed Te Werve Op 16 mei heeft het College van Bestuur een bijeenkomst gehouden op Landgoed Te Werve in Rijswijk met diverse key-scientists van de TU Delft. De samenstelling van de deelnemers waarmee het College van Bestuur van gedachten wil wisselen, wisselt jaarlijks. Dit jaar bestond de groep genodigden uit de Delftse leden van de KNAW en De Jonge Akademie, winnaars van een Vici-beurs of ERC Advanced en Starting grant en de Antonie van Leeuwenhoek-hoogleraren (benoemd vanaf 2006). Het centrale thema van de bijeenkomst was de totstandkoming van de Strategic Roadmap TU Delft De discussie is gefocusseerd rondom twee onderwerpen: 1) verwetenschappelijking van Engineering Sciences en 2) wetenschappelijk profiel TU Delft. Prof. Lieven Vandersypen en prof. Paul Hekkert hebben de eerste discussie geopend met een referaat over respectievelijk: TU Delft wetenschappers onderzoeken nuttigheidsgedreven onderwerpen vanuit een fundamentele benadering en Voor TU Delft onderzoekers is de wisselwerking met de omgeving van groter belang dan de fundamentele benadering van het onderzoek. In het tweede deel is de key-scientists gevraagd de afdelingen van de TU Delft te rangschikken rond een aantal wetenschapsgebieden zoals Computer Science and Informatics en Construction and Building Sciences. Daarna volgde een discussie over de relevantie van profilering door de TU Delft. Oprichting stichting Register Autoriteit (Ingenieursregister) KIVI NIRIA, 3TU, NEN, NLingenieurs, Bouwend Nederland en HBO-techniek hebben op 26 mei afspraken gemaakt over de oprichting van een onafhankelijke stichting die het ontwikkelen van registerinitiatieven gaat stimuleren en toezicht gaat houden op de kwaliteit en onafhankelijkheid van deze registers. Het Ingenieursregister van KIVI NIRIA zal in het najaar het eerste register zijn dat onder deze stichting wordt geplaatst. In de toekomst zullen ook vakregisters hier hun plek moeten krijgen. Een vakregister is een register voor een specifieke beroepsgroep. Het ingenieursregister is voor alle ingenieurs. Het register heeft als doel om de kwaliteit van de beroepsuitoefening in de technische sector te bevorderen. In het Ingenieursregister maken ingenieurs hun competenties qua opleiding, werkervaring en continue professionele ontwikkeling zichtbaar. De informatie die in het register komt wordt gevalideerd. KIVI NIRIA werkt hier nauw samen met NEN. De minimale eis om opgenomen te worden in het register is de ingenieursopleiding. 3TU Ranking notitie De drie TU s doen het goed in de (inter)nationale rankings. Dat is mooi en rankings zijn belangrijk, maar tegelijkertijd zijn ze helaas niet altijd even betrouwbaar en eenvoudig te begrijpen. Daarom zijn in 3TU-verband feiten, cijfers, do s en don ts van rankings op een rij gezet. Zo kunnen ze op hun waarde worden geschat én probeert 3TU een kwaliteitsimpuls te geven aan rankings. Een korte samenvatting en uitgebreide versie van de notitie is te vinden op de website van de 3TU s: Chinese delegatie CNIS op standaardisatiebijeenkomst De Europese standaard voor GSM-opladers is sinds kort een feit. Het is maar een voorbeeld van het nut van standaardisatie. Op 28 april kwam een delegatie van het China National Institute of Standardization naar de TU Delft om kennis te delen en te praten over kansen voor (onderzoeks)samenwerking. Wang Ping, Deputy Chief Engineer van het CNIS en leider van de delegatie, heeft een toelichting gegeven over de CNIS-organisatie. De bijeenkomst is georganiseerd en voorgezeten door dr. Tineke Egyedi (TBM) en sinds 2005 president van de European Academy for Standardization (EURAS). Op diverse plekken binnen de TU Delft wordt onderzoek gedaan op het gebied van standaardisatie. Op de bijeenkomst presenteerden onder meer vertegenwoordigers van binnen (TBM, IO, OTB, EWI) en buiten (nationaal metrologisch instituut VSL, United Knowledge) de TU Delft hun onderzoek. Uitslag verkiezingen studentenraad TU Delft Bij de verkiezingen voor de Studentenraad van de TU Delft op 24 en 25 mei heeft de nieuwe partij, Lijst Bèta, drie zetels veroverd. De andere partij, Oras, houdt zeven van haar tien zetels vast. 36,9 Procent van de studenten heeft een stem uitgebracht. Dat is minder dan vorig jaar, toen 39,7 procent heeft gestemd, terwijl er toen maar één partij was. 3

4 Vier van de acht faculteiten zijn dan met een zetel vertegenwoordig. De Oras-fractie bestaat uit zeven bachelor-studenten. In de fractie van Lijst Bèta zitten twee masterstudenten en een bachelorstudent. BK City genomineerd voor Gulden Feniks BK City is genomineerd voor de Gulden Feniks 2011, voorheen de Nationale Renovatie Prijs. Het onderkomen van de faculteit is een van de vijf kanshebbers in de categorie Renovatie. BK City is de huidige vestiging van de faculteit Bouwkunde, die in korte tijd is omgetoverd van een oud, leegstaand gebouw tot een bruisende ontmoetings- en onderwijsplek. Het gebouw is betrokken na de brand die in mei 2008 de oude faculteit heeft verwoest. Binnen een jaar na de brand is het oude, voormalige universiteitsgebouw, opnieuw aangekocht en veranderd in het huidige BK City. In de categorie Renovatie zijn 73 projecten ingezonden. De uitreiking van de Gulden Feniks 2011 heeft op 7 juni op de PROVADA in de Amsterdam RAI plaatsgevonden. De gulden Feniks is naar de renovatie van de Politieacademie te Apeldoorn gegaan. Eerder dit jaar heeft de faculteit Bouwkunde wel de belangrijke Europese prijs voor het behoud van Cultureel Erfgoed gewonnen: de EU Prize for Cultural Heritage/Europa Nostra Awards Studium Generale viert 65 jarig bestaan In verband met het 65-jarig bestaan van Studium Generale hebben van 9 tot 12 mei verschillende activiteiten plaatsgevonden in de Lustrumtent aan de Mekelweg. Studium Generale (SG) van de TU Delft is in 1946 opgericht - ter verbreding en academische vorming van de Delftse studenten - en is daarmee het oudste SG in Nederland. SG organiseert lezingen, workshops, debatten en concerten op de campus en in de stad. Het programma bestond uit aansprekende debatten, lezingen, filmscreenings, verhalen, eten en drinken. Voor het lustrum is alle dagen aandacht gevraagd door twee dames op stelten die flyers uitdeelden. 2. Onderwijs Graduate School en Graduate Office In mei is het Doctoral Education Programme voor promovendi door het College voor Promoties vastgesteld. Dit programma bestaat voor 30 ECTS uit trainingen, modules of workshops en voor 15 ECTS uit learning on the job, zoals deelname aan conferenties, indienen van papers en begeleiding van masterstudenten. In de zomer wordt het eerste aanbod van trainingen voor generieke vaardigheden gevormd. Dit zal in het najaar proefdraaien waarbij promovendi eenmalig kosteloos kunnen deelnemen en hun training zullen evalueren. Verder is er een voorstel gedaan voor een toegespitst HR-instrumentarium. Hiermee wil HR het werving- en selectieproces beter gaan ondersteunen o.a. door het aanbieden van een training Selectie. Daarnaast is de nieuwe PhD result and developmentcycle meer toegespitst op promovendi om zo hun voortgang en ontwikkeling te ondersteunen. Deze cyclus gaat ook gelden voor de bursalen, gastpromovendi die met eigen geld aan de TU Delft verblijven. Ondertussen wordt gewerkt aan het optimaliseren van het volgsysteem voor promovendi, zodat de Graduate Schools gaan beschikken over die informatie die nodig is om de voortgang van promovendi goed te monitoren. Numerus Fixus De TU Delft heeft definitief besloten tot het invoeren van een numerus fixus voor studiejaar voor de bacheloropleidingen Bouwkunde en Industrieel Ontwerpen. De beschikbare capaciteit is vastgesteld op respectievelijk 450 en 330 plaatsen. Potentiële studenten hebben tot 15 mei de gelegenheid gehad zich aan te melden voor opleidingen waarvoor een loting geldt. Voor beide opleidingen hebben zich zich meer kandidaten aangemeld dan er plaatsen beschikbaar zijn. De uitslag van de loting wordt bekend op 15 juli. Procedureel betekent dat een aantal extra stappen voor aankomende studenten, veel meer vragen en aanzienlijk meer inspanning/capaciteit van het international office. Het aantal internationale bachelor aanvragers (circa 500) is ongeveer gelijk ten opzichte van vorig jaar Numerus Fixus met decentrale selectie Besloten is om voor studiejaar gebruik te maken van de mogelijkheid om decentraal te selecteren voor drie bacheloropleidingen. Het gaat om de opleidingen Bouwkunde, Industrieel Ontwerpen en Luchtvaarten Ruimtevaarttechniek. BK en LR stellen 20% van de onderwijscapaciteit beschikbaar voor studenten met bijzondere kwalificaties; IO heeft dit op 15% bepaald. De overige beschikbare plaatsen worden door een 4

5 gewogen loting verdeeld. De TU Delft dient de beschikbare capaciteit van de opleidingen voor 1 december 2011 aan DUO te communiceren, conform de WHW. TU Delft wil betere studiekeuze door online publiceren cursussen In de eerste week van mei heeft de TU Delft haar vijftigste cursus integraal online geplaatst. Deze cursus is de eerste in een reeks waarbij van alle Bacheloropleidingen een cursus als OpenCourseWare wordt gepubliceerd om aankomende studenten een realistisch beeld te geven van de opleidingen. In oktober 2007 startte de TU Delft met het online publiceren van haar cursussen. Hiermee sloot de universiteit aan bij een trend die door befaamde universiteiten als het MIT is gezet. De TU Delft wil hiermee haar zichtbaarheid en internationale reputatie vergroten. OpenCourseWare is daarmee een belangrijk middel geworden in de internationale competitie om de beste studenten en onderzoekers aan te trekken. Ongeveer 250 instellingen zijn verbonden aan het internationale OpenCourseWare Consortium. DegreeDirectory.org heeft een OpenCourseWare ranglijst gepubliceerd, waarin de TU Delft zeer goed is beoordeeld. De meest populaire cursus is Delft Design Guide. Instellingstoets Kwaliteitszorg NVAO Eind 2008 is met positief resultaat deelgenomen aan de pilot van de tweede fase van het accreditatiestelsel. Per 1 januari 2011 is de accreditatiewet op basis van de resultaten van deze pilot gewijzigd en is het mogelijk officieel een Instellingstoets Kwaliteitszorg (ITK) te doorlopen. Als de instelling deze ITK met een positieve beoordeling afrondt, dan kunnen de opleidingen worden geaccrediteerd op basis van een beperkte beoordeling. Dat betekent dus een aanzienlijke lastenvermindering voor de opleidingen in het visitatie- en accreditatieproces. De TU Delft heeft besloten deel te nemen aan de ITK, gebruik makend van de ervaringen die zijn opgedaan in de pilot van De Nederlands Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO) voert de ITK uit en stelt hiertoe een auditpanel samen. Er wordt door de NVAO een reactie en aanvulling verwacht op de aangeleverde gegevens in 2008 en de resultaten van de audit. Dat betekent dat de TU Delft goed kan profiteren van het resultaat van de pilot en nu een marginale toets moet doorlopen. Op 30 juni en 1 juli aanstaande zal het panel de TU Delft bezoeken. De reactie van de TU Delft op het adviesrapport uit 2008 wordt hiertoe per 1 juni naar de NVAO toegestuurd. Mobiliteit (excellente) studenten o In 2011 heeft de TU Delft goed gescoord met de laatste batch Huygens Scholarships voor inkomende internationale studenten (excellentie programma, omvang TU Delft 19 gehonoreerde aanvragen, waarde ongeveer 770 k ). Ook hebben vier excellente Delftse studenten een Huygens beurs ontvangen voor een studie in het buitenland. Het kabinet heeft recent aangegeven met dit programma te stoppen. o Voor iedere faculteit is een Justus en Louise van Effen beurs beschikbaar voor excellente studenten die een Master programma willen volgen en per DRI zijn vier scholarships beschikbaar. Dit betreffen volledige beurzen: collegegeld plus kosten levensonderhoud voor excellente studenten. Ook voor de internationale MSc-instroom van 2012 is weer een 16-tal DRI-scholarships beschikbaar. Momenteel wordt door M&C bekeken of een uitbreiding van het aantal scholarships een toegevoegde waarde kan leveren aan de kwaliteit van de instroom. Daarnaast zullen deze op excellente internationale studenten gerichte scholarships het komende jaar een bijdrage moeten leveren aan de internationale profilering van de TU Delft. Hiervoor is een communicatie-aanpak in de maak. o Twee TU Delft studenten hebben een beurs uit het VSB beurzenprogramma ontvangen om een vervolgmaster te doen aan de Technical University of Denmark en de University of Cranfield. o In maart 2011 hebben vier faculteiten van de TU Delft (EWI, IO, TBM en TNW) in het kader van het Athens programma een korte cursus van één week georganiseerd waaraan 125 buitenlandse studenten van partneruniversiteiten hebben deelgenomen. Vice versa volgden 100 TU Delft studenten in een korte cursus bij één van de Athens partneruniversiteiten in het buitenland. o Het International Office heeft als nieuwe taak op zich genomen het afsluiten van (studenten) uitwisselingsovereenkomsten met buitenlandse partneruniversiteiten buiten de Europese Unie. In april zijn er overeenkomsten afgesloten met de University of Melbourne en de Virginia Polytechnic Institute and State University. Overeenkomsten met de University of Toronto, de Tshinghua University, het Royal Melbourne Institute of Technology en de University of Technology Sydney zijn in voorbereiding. Kwantiteit en kwaliteit internationale MSc student De afgelopen maanden is succesvol aandacht besteed aan het verzamelen en analyseren van managementinformatie over de internationale student. De verzamelde informatie richt zich op de kwaliteit van internationale studenten en de impact van de introductieactiviteiten op de resultaten van deze studenten. De eerste bevindingen zijn intern besproken en binnenkort worden de rapporten beschikbaar. Tevens zullen de gegevens in een dashboard worden verwerkt. Uit de inventarisatie blijkt dat de prestaties van de internationale student redelijk overeenkomen met de resultaten van de algemene Delftse studentenpopulatie. De internationale student studeert met een iets hoger gemiddelde (7,58) en vaker Cum Laude (16%) af en doet dit gemiddeld binnen 25 maanden. Opvallend is dat studenten die Cum Laude slagen, over het algemeen meer tijd nodig hebben. EU studenten behalen vaker een Cum Laude resultaat dan non-eu studenten, maar hebben hier gemiddeld 28 maanden voor nodig. De herkomst (land en instelling) van internationale studenten is zeer divers, maar de meeste internationale studenten komen uit China. Binnen de EU komen de meeste MSc- studenten uit 5

6 Griekenland. Er lijkt een relatie te bestaan tussen de score op de verplichte Engelse taaltoets en het studieresultaat aan de TU Delft. Daarnaast heeft een onderzoek naar de impact van de verschillende introductieactiviteiten die voor de internationale studenten worden georganiseerd, laten zien dat het introductieprogramma over het algemeen een positieve invloed heeft op het welzijn en de academische resultaten van de internationale student. De doelstellingen van de introductieprogramma s worden grotendeels behaald en de feedback van de internationale student op de introductie is bijzonder positief. Belangrijke aandachtspunten voor internationale studenten zijn nog wel: de integratie met de Nederlandse student, de feedback op de normering van tentamens en projecten, het niveau van het academische Engels en de manier van tentamineren. Dit jaar zal worden begonnen met meer ruimte te bieden voor academische activiteiten in het centrale introductieprogramma. Voorstel tot samenvoeging masteropleidingen Computer Science en Media and Knowledge Engineering De NVAO heeft positief geadviseerd over de samenvoeging van de masteropleidingen Computer Science en Media Knowledge Engineering. De TU Delft heeft de minister van OCW gevraagd in te stemmen met het verzoek. Nieuwe mastertrack Flight Performance and Propulsion Per september 2011 zal bij de faculteit LR de nieuwe MSc track Flight Performance and Propulsion (FPP) van start gaan. Deze MSc track vervult een cruciale rol voor de toekomst van de luchtvaart. Binnen FPP worden nieuwe vliegtuig- en motorconcepten ontwikkeld met betere vliegprestaties. Omdat voortstuwing en vliegmechanica hierin een zeer bepalende rol hebben worden deze onderwerpen als ook de integratie van de motor in het vliegtuigontwerp met nadruk bestudeerd. In het vliegtuigontwerp komen de verschillende luchtvaart-subdisciplines, zoals aerodynamica, aero-acoustica, constructie, stabiliteit en besturing, samen. Ten behoeve van het motorontwerp wordt veel aandacht besteed aan thermodynamica, stromingsmachines en verbranding en emissies. Binnen FPP wordt verder extra aandacht besteed aan software ontwerpgereedschap om het ontwerpen van nieuwe concepten in goede banen te leiden. Verhoging kwaliteit Bètaonderwijs Tien Nederlandse universiteiten, waaronder de TU Delft, gaan samenwerken om de kwaliteit van het academisch bètaonderwijs te verhogen. De universiteiten gaan hun kennis en ervaringen delen, om curriculumontwikkeling en professionalisering van docenten efficiënter aan te pakken. Er komen vijf disciplinaire netwerken, Innovatiecentra Academisch Bètaonderwijs genaamd, op de vakgebieden biologie, informatica, natuurkunde, scheikunde en wiskunde. TU Delft start opleiding Compliance Management Op 30 mei 2011 is bekend gemaakt dat het gebruik van SBR (Standard Business Reporting) verplicht wordt gesteld als standaard voor financiële rapportages van bedrijven aan de overheid. Vanaf 1 januari 2013 moeten bedrijven de aangifte van de vennootschapsbelasting en de inkomstenbelasting middels SBR aanleveren bij de Belastingdienst. Overheden en bedrijven missen echter kennis over de invoering. De TU Delft speelt hier op in met een deeltijd masteropleiding Compliance Management. Bedrijven worden geconfronteerd met grote hoeveelheden regels. Slim gebruik van informatietechnologie kan zorgen voor administratieve lastenverlichting. SBR (Standard Business Reporting) is een verzameling afspraken voor het elektronisch rapporteren van financiële gegevens met behulp van XBRL (extended Business Reporting Language). Standaardisatie van rapportages aan verschillende instanties (Belastingdienst, CBS, Kamer van Koophandel) zorgt voor minder fouten; het bespaart uiteindelijk moeite en kosten. Ook kan het leiden tot innovatie in dienstverlening. De opleiding Compliance Management, een tweejarige master, draait om het gebruik van informatietechnologie voor het naleven van wet- en regelgeving. De opleiding gaat al in september van start. De opleiding wordt verzorgd door de faculteit TBM in samenwerking met het Delft TopTech (de business school van TU Delft). Eerste masterdiploma''s ''Industrial Ecology'' uitgereikt Op 31 maart zijn de eerste twee masterdiploma s Industrial Ecology uitgereikt aan Elias de Valk en Gerald Wegh. De twee zijn de eersten die de interdisciplinaire Leids-Delftse opleiding hebben afgerond. De afstudeeronderzoeken van de studenten laten zien hoe breed de opleiding is. De Valk is afgestudeerd op het proces dat van een groep min of meer toevallig samengeklonterde bedrijven een ecologisch industrieel park maakt, ook in de tijd gemeten; Wegh heeft gewerkt aan de optimalisatie van zonnecellen. Industrial Ecology is een opkomende wetenschap, gericht op de systematische aanpak van menselijke problemen, waarbij technische, milieu- en sociale aspecten worden geïntegreerd. 6

7 Workshop Interculturele communicatie Twee maal per jaar wordt een workshop georganiseerd over Interculturele Communicatie. In een dag werken vooral uitgaande studenten aan de vraag wat cultuur is. Vrijwel al ons onbewust gedrag is cultuur bepaald. In de workshop ervaren deelnemers waarom hun eigen cultuur helemaal niet zo logisch is, hoe andere culturen gedrag interpreteren en hoe je de communicatie met anderen open kunt houden. Begrip van jezelf en voor de ander zijn daarin belangrijke elementen. Scholieren doen nieuwe vinding voor gebruikte melkpakjes Vier leerlingen van de Katholieke Scholengemeenschap de Breul uit Zeist hebben de Imagine Scholierenwedstrijd 2010/2011 gewonnen. Het winnende idee laat zien hoe in Vietnam van gebruikte melkpakjes tassen gemaakt kunnen worden. De Imagine Scholierenwedstrijd is een initiatief van de Stichting Imagineer Life Sciences. Deze stichting, gelieerd aan de TU Delft, verbindt wetenschappelijk onderzoek, onderwijs en ontwikkelingssamenwerking. In het winnende idee geven de scholieren het verpakkingsmateriaal een tweede leven en creëren tegelijkertijd werkgelegenheid. Melkpakken zijn vanwege hun isolerende en luchten waterdichte eigenschappen zeer geschikt voor hergebruik. De vier scholieren zijn bij hun opdracht begeleid door wetenschappers van Friesland Campina. Het zuivelbedrijf stelt 25 duizend euro beschikbaar zodat de winnaars hun idee in Vietnam uit kunnen voeren. 3. Onderzoek EWI organiseert internationale conferentie over intelligente elektriciteitsnetten Van 14 t/m 17 juni 2011 vindt aan de TU Delft het International Conference on Power Systems Transients (IPST2011) plaats, een gerenommeerd internationaal congres op het gebied van de intelligente elektriciteitsnetten van de toekomst. Dr. Marjan Popov en professor Lou van der Sluis van de afdeling Electrical Sustainable Energy bij de faculteit EWI organiseren de conferentie, samen met partners uit kennisinstellingen en het bedrijfsleven. Smart grids, de intelligente elektriciteitsnetwerken van de toekomst, zijn essentieel voor het grootschalig gebruik van duurzame energie. Huishoudens met zonnepanelen of windmolenparken op verschillende locaties op land en zee leveren immers vanaf een groot aantal verschillende plaatsen elektriciteit aan het net. Dat net moet deze decentrale levering van elektriciteit en ook de continu wisselende hoeveelheid energie technisch aankunnen. Een belangrijk onderwerp tijdens de conferentie is de ontwikkeling van real-time simulations bij het onderzoek naar verbetering van betrouwbaarheid en veiligheid van smart grids. Deze simulaties maken gebruik van in de praktijk verzamelende data. Samenwerking tussen TU Delft en Evides Industriewater De TU Delft is een langdurende samenwerking met Evides Industriewater aangegaan. De overeenkomst is op 24 mei getekend. De samenwerking richt zich op onderzoek naar productie, zuivering en behandeling van industriële proces- en afvalwaterstromen. Evides Industriewater, onderdeel van Evides Waterbedrijf, is de grootste aanbieder van waterdiensten aan de industrie in de Benelux. Het bedrijf wil zijn rol van waterpartner voor vooral de chemische industrie in de komende decennia verder uitbreiden. Het ontwerp en de bedrijfsvoering van waterbehandelings-installaties vragen tegenwoordig om een nauwkeurige afstemming van toegepast en fundamenteel wetenschappelijk onderzoek, vandaar de samenwerkingsovereenkomst tussen Evides en de faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen van de TU Delft. Binnen de TU Delft zullen de professoren Jules van Lier en Luuk Rietveld het nieuwe onderzoek begeleiden. Prof.ir. Louis de Quelerij, Prof.dr.ir. Jules van Lier en Drs. Markus Flick (Directeur Evides) Bouwkunde werkt mee aan expositie over Nederlandse tuin en landschap De leerstoel Landschapsarchitectuur van de faculteit Bouwkunde heeft meegewerkt aan een permanente tentoonstelling over tuin en landschap van het Podium voor Tuin- en Landschapscultuur Beeckestijn. De nieuwe permanente tentoonstelling van Beeckestijn toont de bezoeker hoe tuinen en de inrichting van het landschap geworteld zijn in onze Nederlandse cultuur. Beeckestijn wil bezoekers de samenhang en de wisselwerking tussen mens, tuin en landschap laten ontdekken en beleven. 7

8 Een belangrijk onderdeel van de vaste opstelling is een grote maquette van Kennemerland. Op deze maquette wordt een film geprojecteerd waarin de ontwikkeling van het landschap van Kennemerland - van de vroege middeleeuwen tot in de toekomst is te zien. De leerstoel Landschapsarchitectuur heeft het onderzoek verricht, de landschapsprojecties verzorgd en de maquettebouw voor dit onderdeel van de tentoonstelling begeleid. De tentoonstelling is open voor publiek vanaf 26 mei op Buitenplaats Beeckestijn in Velsen-Zuid. Podium voor Tuin- en Landschapscultuur Beeckestijn is één van de best bewaarde Nederlandse tuinen in een overgangsstijl tussen geometrische tuin en de bewust onregelmatige landschapstuin en bovendien een podium voor ontwikkelingen op het gebied van tuin- en landschapscultuur in Nederland. Zesduizendste promotie TU Delft Op 30 mei promoveerde Harmen Talstra (CITG) op zijn proefschrift Grootschalige turbulente structuren in ondiepe loslatende stromingen. Een bijzondere dag voor de kersverse doctor, maar ook voor de TU Delft: dit was de 6.000e promotie sinds de TU Delft in 1905 het promotierecht heeft gekregen. Uiteraard heeft de TU Delft dit niet ongemerkt voorbijgaan laten gaan. Rector Karel Luyben heeft bij deze gelegenheid de bul uitgereikt en Dr. Talstra een speciale vulpen met inscriptie overhandigd. De eerste promotie aan de TU Delft vond plaats in Dat was Nicolaas Söhngen met zijn proefschrift over Het ontstaan en het verdwijnen van waterstof en methaan onder den invloed van het organische leven. De eerste vrouwelijke doctor was Jeanne van Amstel die in 1912 is gepromoveerd op De temperatuursinvloed op physiologische processen der alcoholgist. In 1906 waren er slechts twee promoties en het heeft tot 1925 geduurd voor de honderdste plaatsvond. Daarna is het in steeds hoger tempo gegaan(zie grafiek). In 2010 was het aantal promoties maar liefst 333. Daarmee kwam de TU Delft op een vierde plaats in het lijstje van Nederlandse universiteiten. Met promoties in Nederland was 2010 een recordjaar voor Nederland. Gevreesd wordt dat na een verdere stijging als gevolg van het grote aantal aanwezige promovendi, vervolgens een duidelijke daling zal optreden. Deze verwachte daling is dan het gevolg van de huidige sterke reductie van financiële middelen voor het onderzoek, zowel door de forse korting op universiteiten als het drastisch afnemen van de aardgasbaten die worden aangewend voor onderzoek. Delft Environment Initiative (DRI Environment) Highlights evenementen/activiteiten TU Delft presenteert 8 nieuwe zuiveringstechnieken op internationaal congres watersector CO2-opslag met afvalwaterzuivering, gebruik van zeewater voor het doorspoelen van toiletten en toiletpapier zeven uit afvalwater. Dat zijn drie van de acht innovaties in watertechnologie die de TU Delft presenteert tijdens het internationale congres Leading Edge Conference on Water and Wastewater Technologies (LET2011). Dit congres wordt georganiseerd door de International Water Association (IWA) en vindt van 6-10 juni plaats in Amsterdam. Tijdens dit congres worden de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van drinkwater en afvalwatertechnologie door universiteiten en bedrijven gepresenteerd. De TU Delft is ruimschoots aanwezig tijdens de LET2011, met de presentatie van maar liefst acht innovatieve technologieën die de universiteit veelal in samenwerking met derden heeft gemaakt: Ontwikkeling van een methode om tijdens afvalwaterwaterbehandeling CO2 vast te leggen, een mogelijk alternatief voor ondergrondse CO2-opslag ( Direct gebruik van zeewater als alternatieve waterbron voor het spoelen van toiletten. Dit leidt niet alleen tot interessante systeemintegratie bij bijvoorbeeld een luchthaven maar maakt ook fosfaatterugwinning eenvoudiger. De TU Delft is o.a. betrokken bij projecten die in Hong Kong worden uitgevoerd. 8

9 Het zeven van afvalwater om cellulose uit toiletpapier af te scheiden. Niet alleen worden zo grondstoffen teruggewonnen, maar ook het gehele afvalwaterzuiveringsproces geoptimaliseerd. Een project van Waternet ( begeleid vanuit de TU Delft Gebruik van wormen om zuiveringsslib te minimaliseren, een technologie die SR Technologies in samenwerking met de TU Delft ontwikkelt en opschaalt. Een nano-biotechnologisch proces dat selectief fosfaat uit water haalt en daarmee microbiologische groei voorkomt. Dit voorkomt dosering van toxische chemicaliën om bacteriegroei te voorkomen. Dit proces wordt momenteel ontwikkeld binnen een TU spin-off bedrijf, BiAqua. Biologische ammonium en ijzerverwijdering uit drinkwater, een project samen met Oasen. Het opwerken van ruw afvalwater tot hoogwaardig proceswater (sewer mining) met behulp van osmose, een project samen met KWR Watercycle Research Institute, Waternet, Triqua en HTI. Op de laatste dag is een excursie naar de eerste Aerobe Korrelslib-reactor (Nereda Proces, in Epe. Deze is ontstaan bij de TU Delft en door DHV in samenwerking met de TU Delft en de Nederlandse waterschappen opgeschaald. Aangezien deze zuivering slechts 30% van de ruimte van een huidige installatie kost en energie (20 %) en kosten (25 %) bespaart, wordt dit gezien als de waterzuivering van de toekomst. Prof.dr.ir. M.C.M. (Mark) van Loosdrecht (TNW) is track leader voor de afvalwatertechnologie op het congres. Hij geeft tijdens de openingsdag van LET2011 een algemene lezing over innovatie in de watersector. Betrokkenheid studenten Delft licht op door ballonnen die luchtkwaliteit meten Een bijzonder gezicht op de avond van 27 april: studenten reden met enorme verlichte ballonnen aan hun fiets door Delft. Zij namen deel aan een experiment van de TU Delft om de luchtkwaliteit te meten. De ballonnen veranderden van kleur met de plaatselijke luchtkwaliteit: rood voor slecht, groen voor goed. De ludieke actie eindigde op de Beestenmarkt. Onderzoeker Rolf Hut (CiTG) heeft deze meetcampagne namens Climate City Campusgeorganiseerd: het initiatief van de TU Delft waarbij de campus als proeftuin voor klimaatonderzoek dient. Maatschappelijke profilering/zichtbaarheid Before During After de basisbehoeften van de mens. Van 2 mei tot 2 juli is op de faculteit CiTG de fototentoonstelling Before (During) After te zien over de impact van overstromingen op mensen en hun omgeving. De tentoonstelling is een visueel en literair verhaal over hoe orkaan Katrina leven en werk van twaalf fotografen uit Zuidoost Louisiana heeft beïnvloed. Zes jaar na de storm kijken we terug op de invloed van Katrina op de creatieve uitingen van elke kunstenaar. De tentoonstelling doet daarmee ook verslag van de impact van een dergelijke ramp op het leven van de mensen. En gaat indirect over het belang van het werk van de civiel ingenieurs op de veiligheid van de leefomgeving, een van TU Delft helpt bij watermanagement New Orleans De TU Delft maakt deel uit van een Amerikaans-Nederlands consortium van ontwerpbureaus, ingenieursbureaus en kennisinstellingen, dat een integrale watermanagement-strategie voor New Orleans gaat ontwerpen. Aanleiding zijn de rampzalige overstromingen door orkaan Katrina in Het consortium wordt geleid door architectenbureau Waggonner & Ball uit New Orleans. Vanuit de TU Delft participeren Dr.ir. F.H.M. (Frans) van de Ven (CiTG)waterhui en Prof.dr.ir. V.J. (Han) Meyer (BK) ) in het consortium. De nieuwe Water Management Strategy voor New Orleans moet de overstromingsrisico s verminderen maar ook de flexibiliteit vergroten, het grondwater beter managen, de bodemdaling minimaliseren en kosten, energieverbruik en emissies reduceren. De deelnemende Amerikaanse en Nederlandse partijen hebben recent diverse workshops met elkaar in New Orleans gehouden, onder de titel Dutch Dialogues. De resultaten zijn gepubliceerd in het gelijknamige boek; daarin worden de beschermingsplannen voor New Orleans van een groep van vijftig Nederlandse en Amerikaanse water- en stedenbouwdeskundigen geschetst. 9

10 Wetenschappelijke activiteiten De TU Delft slaat met BE-Basic de vleugels verder in Azië uit De TU Delft heeft als coördinator van het BE-Basic consortium onlangs samenwerkingsovereenkomsten getekend met Maleisië en Vietnam. Voor de nabije toekomst is uitbreiding van de samenwerking voorzien in o.a. Brazilië. Het doel is om met een select aantal strategisch uitgekozen landen intensief samen te werken om de biobased economy te stimuleren. De samenwerking is in beginsel gericht op het opzetten van gezamenlijke onderzoeksprogramma's en uitwisseling van studenten en jonge onderzoekers. Met Maleisië gaat de samenwerking nog een stap verder: prof. Luuk van der Wielen, BE-Basic directeur en hoogleraar Bioscheidingstechnologie, zal in Maleisië een consortium naar het Nederlandse model van BE-Basic op te zetten. Maleisië is een belangrijke partner voor BE-Basic, omdat het in potentie een grote producent is van bioafval. Het land is de grootste producent van palmolie; een belangrijk ingrediënt van veel levensmiddelen en cosmetica. Voor de productie wordt nu alleen de palmvrucht gebruikt. Het afval, zoals de stam en bladeren, maar ook de verwerkte palmvruchten, kan een belangrijke bron van biomassa vormen die als alternatieve grondstof kan dienen voor de productie van bijvoorbeeld biobrandstoffen en bioplastics. Met de stijgende olieprijzen wordt het gebruik van organische materialen als duurzamere grondstof voor de productie van chemicaliën steeds aantrekkelijker. Door de samenwerking kunnen ook Nederlandse en internationale bedrijven toegang krijgen tot deze grondstof. Daarnaast draagt zinvol gebruik van de biomassa bij aan de verdere verduurzaming van de producten als voedselproduct. BE-Basic heeft een budget van 120 miljoen euro. Ongeveer 10% zal worden ingezet voor internationale samenwerking. Opdracht TU Delft voor Deltaprogramma Rijnmond-Drechtsteden In het voorjaar heeft de TU Delft met het 'Delta-deelprogramma' Rijnmond-Drechtsteden onderzoek gedaan naar zoekrichtingen en beslissingsondersteuning van het vraagstuk van de waterveiligheid in de Rijn-Maas monding. Dit bouwt voort op onderzoek dat in het kader van Kennis voor Klimaat is uitgevoerd in Er wordt gewerkt aan een 'interactief model', waarvan al een demo is gemaakt. Het idee is, dat een gebruiker van dit interactieve model zelf projecten kan bouwen, met een beperkt budget, gedurende de 21ste eeuw. De gebruiker ziet direct de effecten van zijn ingrepen, zoals voor de dijken en de scheepvaart. Onderzoeker Ties Rijcken (CiTG) wil hiermee inzicht in het vraagstuk toegankelijk maken voor meerdere belanghebbenden. Tevens wil hij functionaliteit inbouwen om discussies te kunnen voeren en nieuwe ideeën te onttrekken aan gebruikers. Uiteindelijk wil hij via slimme analyses van de keuzes van de gebruikers en hun 'profielen' (waaronder woonplaats, opleiding en de sector waarin de gebruiker werkzaam is) statistisch inzicht in het draagvlak voor ruimtelijke projecten genereren. TU Delft in Europees atmosfeeronderzoek ACTRIS In het programma ACTRIS (Aerosols, Clouds, and Trace gases Research InfraStructure Network) bundelen Europese partners, waaronder de TU Delft, hun krachten voor het meten van broeikasgassen, aerosolen, wolken en straling. Dit ten behoeve van klimaatstudies. De TU Delft speelt een vooraanstaande rol in het nieuwe Europese project voor het meten van broeikasgassen, aerosolen, wolken en straling ten behoeve van klimaatstudies. Klimaatverandering wordt voor een groot deel veroorzaakt door atmosferische processen, in het bijzonder de wisselwerking tussen straling en atmosferische elementen (zoals aerosolen, wolken en broeikas- en sporengassen). Een aantal van deze elementen heeft daarnaast invloed op de luchtkwaliteit en daarmee een schadelijk effect op de gezondheid. In het vierde klimaatrapport van het IPCC en de Thematische Strategie Luchtverontreiniging van de EU wordt gepleit voor het versterken van de grondcomponent van het aardobservatiesysteem voor deze belangrijke atmosferische variabelen. Momenteel ontbreekt echter een gecoördineerde onderzoeksinfrastructuur voor deze observaties. 'ACTRIS wil deze lacune vullen door Europese grondnetwerken te coördineren van stations die zijn uitgerust met geavanceerde atmosferische onderzoeksinstrumenten voor aerosolen, wolken en kortlevende sporengassen', zegt prof.dr.ir. Herman Russchenberg (EWI). Nederlandse partners in het project zijn naast de TU Delft: KNMI, TNO, ECN en de Universiteit Utrecht. Centrale plek van het Nederlandse gedeelte is het CESAR Observatory in het Utrechtse Cabauw (Cabauw Experimental Site for Atmospheric Research). De TU Delft is de coördinator van het Nederlandse smaldeel in het programma, en van het Europese wolken/stralingsdeel van het programma. ACTRIS is onderdeel van het Zevende Kaderprogramma van de EU. TU Delft op expeditie langs de Rijn Onderzoekers van de TU Delft hebben de terugtocht van een conferentie in Wenen nuttig besteed: ze stopten ongeveer iedere 20 kilometer om een plaatselijk watermonster uit de Rijn te halen. Samen met Het Waterlaboratorium zijn ze nu bezig de waterkwaliteit te koppelen aan demografische gegevens. Ze hopen zo een gedetailleerd beeld te krijgen van de invloed van omwonenden op de waterkwaliteit van de rivier. 10

11 Airconditioning zonder ventilatoren: eerste resultaten van ''klimaatcascade '' positief Airconditioning zonder ventilatoren, dat is het doel van de zogenoemde klimaatcascade. Naar een ontwerp van Ben Bronsema, TU Delft promovendus, heeft adviesbureau Peutz hiervan een testmodel gebouwd en de eerste meetresultaten zijn bijzonder positief. De klimaatcascade is onderdeel van het onderzoek ''Earth, Wind & Fire - Airconditioning powered by Nature'', waarop Bronsema begin volgend jaar hoopt te promoveren. Delft Health Initiative (DRI Health) 3,6 miljoen voor ontwikkeling digitale operatiekamer assistent Om complicaties te voorkomen en een operatie zo efficiënt mogelijk te laten verlopen, moet je zicht hebben op het totale operatieproces. Onderzoekers van de TU Delft en het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) hebben via het Clusterprogramma met de YES!Delft bedrijven New Compliance, SenseIT en PR Design M 3,6 (1,7 voor de TU Delft) binnengehaald voor de ontwikkeling van een automatisch veiligheids- en procesmonitoringsysteem voor de operatiekamer, dat het gehele operatieproces registreert. Het DORA systeem (Digital Operating Room Assistant) gebruikt slimme camera s en sensoren om de status van apparatuur en instrumenten in de operatiekamer te registreren, en in de gaten te houden welke processen precies gaande zijn. Door deze automatische registratie kan DORA op elk moment de OK-planning up-to-date houden en zo het operatieproces efficiënter maken. In een verder stadium van ontwikkeling kan het systeem mogelijke risico s voor de patiëntveiligheid in het operatieve proces herkennen en deze tijdig aan het OK personeel signaleren. In therapie met avatars... met Delftse virtual reality technologie Fobieën en psychotische stoornissen bestrijden met virtuele technieken. Dat is de tak van sport van onderzoeker Willem- Paul Brinkman (EWI). In het nieuwste nummer van Delft Integraal, het wetenschappelijk magazine van de TU Delft, heeft Brinkman laten zien dat deze methode uitkomst kan bieden bij onder meer vliegangst en wellicht, op termijn, bij sociale stoornissen. Brinkman ontwikkelt zogenaamde VRETsystemen (Virtual Reality Exposure Therapy), waarmee mensen met hun angststoornissen, zoals vliegangst, hoogtevrees of claustrofobie, of psychotische stoornissen zoals paranoia, kunnen leren omgaan. Een van de eerste producten die uit het Mental Health Computing Lab van de TU Delft voort zijn gekomen, is een trillende vliegtuigstoel. Samen met andere partijen ontwikkelden de Delftenaren een systeem waarbij mensen met vliegangst zich met een virtual realityhelm, typische geluiden die bij het vliegen horen en de trillende stoel, echt in de lucht wanen. Zodoende wennen ze aan de sensaties en komen ze over hun angst heen. Het systeem wordt al volop gebruikt. Medisch techniekplatform met de TU naar Engeland Het Medical Delta samenwerkingsverband waar ook de TU Delft aan meewerkt, heeft zich begin april gepresenteerd op de BioTrinity beurs in het Engelse Newbury, bij de universiteitsstad Oxford. BioTrinity is de grootste Britse bijeenkomst over biotechnologie. Medical Delta heeft op de beurs kunnen laten zien mee te kunnen helpen aan het oplossen van gezondheidsuitdagingen. Medical Delta, het samenwerkingsverband van de TU Delft, universiteit Leiden en de Erasmus universiteit, stimuleert onderzoek en de gezamenlijke ontwikkeling van nieuwe medische technologieën. Bijeenkomsten Op 14 april hebben TU Delft, Science Port Holland, de YES!Delft medtech starter Salusion en Leiden BiosciencePark zich gepresenteerd op het BioTrinity network event in Oxford. Dit was het eerste evenement waarmee de gezamenlijke internationale marketing en (bedrijven)acquisitie is opgepakt. Op 20 april heeft de TU Delft met de Stad Delft samen een Medical Delta bijeenkomst gehost met het bestuursniveau (CvB/RvB/B&W) van de steden, provincie, kennisinstellingen en science parks van Delft, Leiden en Rotterdam. Er is afgesproken dat de partijen toe willen werken naar een Schaalsprong in samenwerking op het gebied van innovatie in het Medical Delta domein. Vanuit het Zuidvleugel platform wordt ook gewerkt aan schaalsprong programma s en er wordt gewerkt aan een plan waarvoor ook middelen beschikbaar komen vanuit de Provincie in de jaren Doel is om in najaar 2011 de plannen vast te hebben liggen en te starten met de implementatie. Op 29 april heeft de Medical Delta het Topteam Life Science ontvangen in Leiden. Er waren 40 mensen aanwezig vanuit bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheid. Vanuit Delft waren circa tien mensen aanwezig. De aanwezigen hebben het Topteam opgeroepen stevig te investeren in onder andere de (kennis)basis van de sector, effectieve en consistente wetgeving en keuze voor bewezen sterktes. Op 19 mei hebben de mensen van het DRI Health en DIRICT (wetenschappelijk ICT overleg binnen de TU Delft) nader kennis gemaakt en ideeën uitgewisseld over samenwerking op onderwerpen als E-Health, (Home)Care, ICT infrastructuur in de zorg. Concrete afspraken zijn gemaakt om deze maatschappelijk zeer relevante thema s verder uit te diepen. 11

12 Delft Infrastructures & Mobility Initiative (DIMI) Highlights evenementen/activiteiten Het mede door DIMI ondersteunde project Bereikbaarheid in Crisistijd is binnen een zogenaamde Madurodam-sessie gepresenteerd op 12 april. De Madurodam-sessies zijn een initiatief van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Deze bijeenkomsten proberen op basis van beleidsrelevante thema s het debat te voeren en de kennisuitwisseling te stimuleren tussen beleidsmakers van overheden en maatschappelijke instellingen, wetenschappers uit kennisinstellingen en professionals vanuit uiteenlopende organisaties en bedrijven. Paul Gerretsen (Vereniging Deltametropool), Joost Schrijnen en Nanet Rutten (BK) hebben tijdens deze bijeenkomst de eerste resultaten laten zien van hun inventarisatie van de plannen en het beleid op het gebied van de koppeling tussen ruimte en mobiliteit in de verschillende regio s binnen Nederland. Hierbij zijn ook de kansen en belemmeringen geïnventariseerd voor toekomstige plannen om de mobiliteit en bereikbaarheid te verbeteren. Deze inventarisatie heeft ook model gestaan voor de derde tranche van het NWOprogramma Duurzame Bereikbaarheid Randstad dat inmiddels onderdeel is geworden van het bredere en maatschappelijke NWO-programma Verbinden van Duurzame Steden (VERDUS). Hierbij zullen twee afzonderlijke cases worden geselecteerd voor de Noord- en Zuidvleugel van de Randstad. Ook de TU Delft zal hiervoor een projectvoorstel voorbereiden en indienen. Betrokkenheid studenten De afdeling Urbanism (Bouwkunde) is door de organisatoren van het Oeral-festival uitgenodigd voor een project van tijdelijke landschapskunst, dat een relatie heeft met relevante maatschappelijke en wetenschappelijke vraagstukken. Dit naar aanleiding van een eerdere inzending voor het Paspoort project van Oerol. Mede in het kader van het nieuwe curriculum van de Master-variant Landschapsarchitectuur zal een bijdrage worden geleverd binnen de workshop Place and Identity. Tijdens het komende Oeral-festival op Terschelling gaan zo n 28 studenten onder leiding van Denise Piccinini het spanningsveld onderzoeken tussen kunst en techniek, wetenschap en ontwerp, mens en natuur. Tijdens de bouw van het land art project zullen de studenten ook de weerbarstigheid van het maken en het directe contact met de bezoekers van het festival ervaren. Maatschappelijke profilering/zichtbaarheid In het Financieel Dagblad van 12 april is een uitgebreid overzichtsartikel verschenen over het gebruik van ICT om files te bestrijden en om het aantal ongelukken terug te dringen. De TU Delft is via professor Bart van Arem (CiTG) en DIMI themahouder voor transport, sterk betrokken bij het thema Intelligente voertuigen. Volgens Van Arem zouden alle intelligente toepassingen in het verkeer samen (verkeersmanagement langs de weg en apparatuur in de auto) de komende tien tot vijftien jaar kunnen bijdragen aan 50% minder files, 25% minder verkeersdoden, 10% minder uitstoot van CO2 en 20% minder luchtvervuiling. De TU Delft werkt op het terrein van intelligente voertuigen samen met TNO en HTAS, een organisatie waarin onder andere DAF, Philips en TomTom partner zijn. Wetenschappelijke activiteiten Op 15 mei heeft de TU Delft samen met bedrijven, wegbeheerders en andere kennisinstellingen een Letter of Intent getekend om in de regio Eindhoven - Helmond een permanente testomgeving voor slimme verkeerssystemen te realiseren. Deze geïntegreerde testomgeving genaamd Dutch Integrated Testsite Cooperative Mobility (DITCM) heeft als doel de ontwikkeling van innovatieve mobiliteitstoepassingen te versnellen en de Nederlandse toppositie in Europa te versterken. Binnen DITCM richt de TU Delft zich op de ontwikkeling van algoritmes voor in-car systemen en de effecten op de bestuurder en op het verkeer. De samenwerkende partijen binnen DITCM delen kostbare faciliteiten en werken gezamenlijk aan innovatieve verkeersystemen voor een betere doorstroming, verkeersveiligheid en leefbaarheid. Naast een test- en experimenteercentrum gaat het vooral om het gezamenlijk ontwikkelen van een brede kennisbasis, die nodig is om de systemen effectief en betaalbaar te maken. De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft een subsidie van M 1,1 toegekend aan een consortium onder leiding van de TU Delft voor een onderzoek naar planvormings- en ontwerpmethoden in de Zuidwestelijke delta. Bouwkunde hoogleraar Han Meyer (BK)heeft de wetenschappelijke leiding over het project. Deelnemers aan het consortium zijn, behalve TU Delft: Erasmus Universiteit, Wageningen Universiteit, Deltares, Planbureau voor de Leefomgeving, H+N+S 12

13 Landschapsarchitecten, MUST STedebouw, DHV, HKV en GeoNovum. Het project heeft een looptijd van twee jaar en moet eind 2013 leiden tot een advies aan de Deltacommissaris. Wereldwijd zijn de grote delta s de gebieden waar verstedelijking en economische ontwikkeling zich het meest explosief en grootschalig ontwikkelen. Tegelijk zijn deze gebieden in toenemende mate kwetsbaar voor overstroming, terwijl de druk op het natuurlijk milieu door verstedelijking en industrialisatie sterk is toegenomen. Wereldwijd is behoefte aan een planvormingmethode die kan bijdragen aan de ontwikkeling van een evenwicht tussen veiligheid, natuurwaarden, economische groei en kwaliteit van de leefomgeving. De Zuidwestelijke delta van Rijn, Maas en Schelde vormt het laboratorium voor de ontwikkeling van deze methode. De urgentie om in deze delta tot een afgewogen planvorming te komen is versterkt door de start van het nationale Deltaprogramma. Het IPOD project wordt ontwikkeld in nauwe samenwerking met dit Deltaprogramma, in het bijzonder met de deelprogramma s Zuidwestelijke delta, Rijnmond-Drechtsteden en Nieuwbouw & Herstructurering. Tevens zal nauw samengewerkt worden met het Havenbedrijf Rotterdam en het Wereld Natuur Fonds. De TU Delft gaat modellen over verkeersstromen toepassen op de scheepvaart. Het doel is de ontwikkeling van een verkeersmodel voor drukke havens. Zo n model moet het inzicht in de capaciteit en de veiligheid van havens verbeteren. De TU Delft voert dit onderzoeksproject uit met de Jiaotong Universiteit uit Shanghai. Volgens professor Han Ligteringen (CiTG) en betrokken bij het Port Onderzoek Center en DIMI, is er is een steeds grotere behoefte aan een goed simulatiemodel voor het scheepvaartverkeer in havens. Dit omdat de schepen steeds groter worden en sneller varen en omdat het steeds drukker wordt in de havens. Door een efficiëntere afhandeling van de verkeersstroom komt dit de capaciteit van de haven ten goede. Daarnaast geeft een dergelijk model een beter inzicht in de veiligheid in havens. Dit wordt een steeds belangrijker onderwerp, doordat aanvaringen tussen schepen, onder meer door de toegenomen drukte, op de loer liggen en de consequenties daarvan, zowel voor het milieu als voor de directe omgeving, toenemen. De TU Delft krijgt de leidende rol in een nieuw nationaal onderzoeksprogramma van STW voor multifunctionele waterkeringen. Professor Han Vrijling (CiTG) en voorzitter van DIMI gaat dit programma leiden. Hiervoor is een subsidie van 3,4 miljoen Euro verleend en zullen bedrijven hier bovenop 1,3 miljoen Euro bijdragen overwegend als in kind. De subsidie zelf is bedoeld voor het aantrekken van promovendi. Multifunctionele waterkeringen zijn waterkeringen in of bij stedelijke gebieden, die ook nog andere functies dan het keren van water vervullen, zoals wonen, recreatie en ecologie. Ook Delta-commissaris Wim Kuijken pleitte voor de bouw van dit soort keringen die, los van de veiligheidsfunctie, ook een duidelijke meerwaarde aan de stedelijke omgeving bieden. Multifunctionele waterkeringen bieden bij uitstek de kans om vanuit een multidisciplinaire aanpak op basis van bestaande casuïstiek nieuwe concepten en ontwerpen te ontwikkelen. Naast de faculteit CiTG zijn hierbij ook betrokken de faculteiten Bouwkunde en TBM. De overige universitaire partners van de TU Delft in dit programma zijn Wageningen University en de Universiteit Twente. Delft Energy Initiative (DRI Energy) Highlights evenementen/activiteiten In samenwerking met energieondernemer en professor Future Energy Systems prof. dr. A.J.M. (Ad) van Wijk wordt een serie lezingen en netwerkbijeenkomsten georganiseerd onder de titel Energy Business. Doel van deze bijeenkomsten is ondernemers, onderzoekers en studenten samen te brengen rondom energiethema s. Eerste bijeenkomst is op 16 juni: CO2 and the Biobased Economy, met onder andere prof. Luuk van der Wielen. Op 1 mei heeft prof. Hester Bijl officieel het voorzitterschap van Delft Energy Initiative overgenomen van prof. Tim van der Hagen. Deze zomer wordt de nieuwe DEI strategie opgesteld en getoetst, waarna het in het najaar zal worden gepresenteerd. In maart 2010 heeft het concept Intelligent Streetlight van Shitan Shah de door DEI georganiseerde Campus Energy Challenge Award gewonnen. Dit energiezuinige concept, waarbij lantaarnpalen alleen vol licht geven op momenten dat het nodig is, is met DEI-steun uitgewerkt tot bedrijfsplan en als prototype werkend op de campus te zien. Op 12 mei vond een bijeenkomst plaats van Delft Duurzaam Dreamteam (ondernemers, ambtenaren gericht op verduurzaming van de stad Delft) gehost in Science Center. DEI is actief in dit verband. Diverse recente bezoeken: South China University (11 mei), Minister President Nordrhein Westfalen (16 juni), delegaties van de parlementen van Aruba, Curaçao en Sint Maarten en van de Eerste en Tweede Kamer (16 juni), Commissariat à l'energie Atomique (CEA, 7 juni), EU-delegatie (22 juni). 13

14 Betrokkenheid studenten: EnergyClub De Energy Club is, als integraal onderdeel van het Delft Energy Initiative, voor en door studenten met een passie voor (duurzame) energie. Als netwerk en platform is het de plek waar studenten, onderzoekers en bedrijven samenkomen om informatie te delen en om inspiratie op te doen. De Energy Club organiseert activiteiten, start projecten en brengt mensen met ideeën en kennis in contact met elkaar. Enkele recente activiteiten: Cold Facts project (9 studenten, status: afgerond) met avonturier Marc Cornelissen, voor de ontwikkeling van een weerstation voor klimaat en ijskapmetingen in poolgebieden. Co-organisatie trip naar het Deense duurzame energie-eiland Samso. Solar Decathlon Europe (SDE), met Bouwkunde (looptijd tot juni 2012), bouw van huis op zonne-energie te exposeren in Madrid SDE Nu intensieve samenwerking met Rotterdamse studievereniging van de economiefaculteit (EFR) op het gebied van sponsoring. Lunch lectures met onder andere Sir Julian Hunt, Tidal Energy, Hydro, Fukushima (190 toehoorders, integraal via internet uitgezonden), Lab-visit Windtunnel. Project Racing Aeolus, in samenwerking met een team van Hogeschool INHolland Delft. Deelname Energy Battle Groningen, 3 teams (15 deelnemers). Samenwerking met studentenuitzendbureau GreenBlue voor organisatie van All Energy Day; Prof. Jeroen van der Veer is bereid gevonden als lid van Comité van Aanbeveling. Maatschappelijke profilering/zichtbaarheid Netherlands Energy Research Alliance (NERA). NERA is een kennisalliantie op het gebied van energietechnologie, met founding fathers ECN, TU Delft, TNO, TU/e, UT en FOM. Op 17 mei 2011 heeft de derde bijeenkomst plaatsgevonden, met daarbij Brinksma (rector UT), Van Duijn (rector TU/e), Prof.dr.ir. H. (Hester) Bijl (voorzitter DEI), Mengelers (TNO), Korting (ECN) en Van Saarloos (FOM/NWO). Bestuurders willen toewerken naar een niet geheel vrijblijvende NERA-organisatie. Tevens hebben de founding fathers een gezamenlijke brief geschreven aan het Topteam Energie. De secretaris Delft Energy Initiatie treedt eveneens op als secretaris voor NERA. Nationale Wind Energy R&D. ECN en TU Delft werken al jaren nauw samen op het gebied van windenergie. Recent hebben zij, naar aanleiding van een NERA initiatief, een boekje gepubliceerd met daarin de bundeling van alle Nederlandse kennispartijen in windtechnologie. Zij zijn in het samenstellen ondersteund door het Delft Energy Initiative team. De publicatie is goed ontvangen, onder meer door de NERAbestuurders. Prof.dr.ir. G.A.M. (Gijs) van Kuiken Theo de Lange (ECN) werken aan een vervolgstap in de nationale R&D-samenwerking. Public Affairs trajecten voor hoogleraren: DEI heeft energiehoogleraren Zeman, Dam, Boersma en Van Bussel voorziet van op maat gemaakte PA-trajecten. Dit individuele traject is gestart met uitleg over PA en verkenning van inhoudelijke boodschap voor politici, ambtenaren en niet-gouvernementele organisaties. Hierna zijn afspraken gemaakt met relevante gesprekspartners. Het aangeboden PA-traject heeft laten zien dat hoogleraren in heel korte tijd een waardevolle bijdrage kunnen leveren en waardevolle relaties kunnen leggen. DEI overweegt sterk dit programma aan te bieden aan een bredere groep. Wetenschappelijke activiteiten o TU Delft heeft eind april als penvoerder in samenwerking met DTU, Oldenburg & NTNU het 550-pagina tellende European Wind Energy Masters voorstel ingediend in het kader van het Erasmus Mundus programma. Het voorstel bevat 39 associated partners (uit 14 verschillende landen) waaronder: o invloedrijke Wind Energy Associations (ETP Wind, EWEA, EERA, EAWE), o Top turbine fabrikanten (>40% of onshore marktaandeel en 95% offshore met onder andere Vestas, Siemens, GE, Mitsubishi Heavy Industries), o voornaamste offshore wind farm ontwikkelaars (>41% van de offshore windmarkt, waaronder E.ON, RWE, Dong, Statoil, Vattenfall), o relevante windenergieinstituten (NREL, Sandia, ECN, SINTEF) en o universiteiten (waaronder uit China). o Het Europese SEEIT consortium blijft voor TU Delft een belangrijk netwerk met kennispartners als DTU, NTNU, TU München, Frauenhofer, Politecnico di Milano, onder andere met de Energy Efficiency Workshop bij de ENEA conferentie op 4 april. 14

15 4. Valorisatie Minister Verhagen opent nieuwe gebouw van YES!Delft Met het maken van drie digitale handafdrukken, waaronder die van minister Maxime Verhagen, is op 16 mei het gebouw van YES!Delft officieel geopend. De minister van EL&I sprak zijn waardering uit voor wat hij noemt deze broedplaats voor innovatief technotalent. De inspirerende omgeving die YES!Delft biedt, is volgens hem erg belangrijk voor de ontwikkeling van nieuwe initiatieven. Miljoenen geïnvesteerd in YES!Delft bedrijven Ondanks het economische zware weer van de afgelopen jaren, wisten de bedrijven van YES!Delft in 2010 maar liefst 25 miljoen euro aan investeringen op te halen via onder andere venture capital, subsidies en prijzengeld. Bovendien steeg de gezamenlijke omzet naar bijna 22 miljoen euro, tegenover 13 miljoen euro in Net als voorgaande jaren zette de groei van de Delftse bedrijven door. Zo is het aantal directe banen met bijna 18 procent gestegen, tot 470 eind De bedrijven van YES!Delft zorgen hiermee indirect voor een totaal van 1100 banen in de regio. Hiermee geven de bedrijven van YES!Delft een sterke impuls aan de hoogwaardige werkgelegenheid in Delft. Waterkeringen en betere robotgrijpers: TU Delft leidt twee grote STW-projecten De TU Delft krijgt de leidende rol in twee nieuwe nationale onderzoeksprogramma s die door STW in totaal worden gesubsidieerd met ruim 8 miljoen euro. Prof. Frans van der Helm wordt leider van een programma dat zich richt op beter bestuurbare robotgrijpers, bijvoorbeeld voor minimaal invasieve operaties of bij activiteiten in de ruimte. Prof. Han Vrijling gaat een programma leiden over multifunctionele waterkeringen. Dit zijn waterkeringen in of bij stedelijke gebieden, die ook nog andere functies dan het keren van water vervullen, zoals wonen, recreatie en ecologie (zie ook 3. Onderzoek). TIC Delft en TriDelta De gemeente Delft en de TU Delft hebben op 29 maart het masterplan Technologische Innovatie Campus Delft (TIC Delft) 1.0 vastgesteld. In het masterplan wordt Delft gepositioneerd als hart van de Europese innovatieregio Rotterdam Delft Leiden, met de ambitie om op termijn de innovatieve kracht van Delft in de regio te verdubbelen. Om deze ambitie te realiseren is in het masterplan 1.0 een programma van projecten voor kenniseconomie en infrastructuur opgenomen, zoals laboratoria en bedrijfsverzamelgebouwen. De economische focus ligt op de clusters Clean Tech Delta en Medical Delta. Het omvat verder de gemeenschappelijke ruimtelijke visie van de TU Delft en de gemeente. Samen met Delftse ondernemers en onderwijs- en kennisinstituten willen de gemeente en de TU Delft dit jaar tot een breed gedragen masterplan 2.0 komen. TIC Delft sluit aan bij de regionale TriDelta-plannen: niet alleen Delft, maar ook de regio Zuid-West Nederland staat voor de uitdaging de transitie te maken naar een kennis- en innovatiegedreven economie. In TriDelta werken overheden, kennisinstellingen, maatschappelijke instellingen en het bedrijfsleven daarom samen aan verbetering van het innovatie klimaat en de condities die hiervoor nodig zijn. Epyon's eerste snellaadstation in Noorwegen Epyon BV, de toonaangevende Europese leverancier van intelligente oplossingen voor het opladen van elektrische voertuigen en doorgroeier van YES!Delft, is bezig met het uitrollen van een netwerk van snellaadsystemen voor Lyse Energi in Noorwegen. Op 26 april is een eerste snellaadstation in gebruik genomen door de Noorse minister van Transport. Nightbalance heeft grote investering rond Health Innovation Fund investeert samen met Thuja Capital in YES!Delft bedrijf NightBalance. De investering geeft Nightbalance de kans om het product uit te ontwikkelen en de stap naar de markt te zetten. NightBalance ontwikkelt innovaties voor patiënten met slaapapneu. Bij deze aandoening leiden regelmatige ademstops tot allerlei gezondheidsrisico s door zuurstofgebrek. In Nederland zijn naar schatting meer dan mensen die met slaapapneu moeten leven. De methode van NightBalance voegt een patiëntvriendelijke oplossing toe aan de bestaande behandelmogelijkheden. Clinical Graphics wint de Philips Innovation Award Clinical Graphics, onderdeel van YES!Delft, heeft op 12 mei de Philips Innovation Award gewonnen, een landelijke competitie voor studenten met een innovatief idee. De prijs bestaat uit een starterspakket ter waarde van ruim , bestaande uit een geldbedrag en diensten zoals juridisch advies, consultancy, verzekeringen en nog veel meer. Clinical Graphics maakt technologie die een beter beeld geeft van de bewegingsmogelijkheden van gewrichten: belangrijke informatie voor artsen. 15

16 Drie Delftse technostarters in MKB innovatie Top 100 Op 26 mei is de MKB innovatie Top 100 bekend gemaakt, de ranglijst met 100 concrete innovaties in het MKB. De lijst is een initiatief van innovatiecentrum Syntens, Octrooicentrum Nederland, Mercedes-Benz en NRC Handelsblad. YES!Delft bedrijven Ubiqu, Embedded Acoustics en Virus Free Air zijn respectievelijk op plek 37, 43 en 99 van de lijst opgenomen als erkende Nederlandse innovaties. Ondernemerschapsevenement speciaal voor vrouwelijke studenten Op 26 mei nam YES!Delft Students 50 studentes mee langs diverse locaties en sprekers op het gebied van ondernemerschap. Bij YES!Delft vormen mannen de absolute meerderheid; slechts zeven van de 180 technostarters is vrouw. Dit evenement is georganiseerd om meer vrouwen te inspireren voor technisch ondernemerschap. Delftse spin-off wint Be.Project Benelux award Eternal Sun, sinds 1 mei onderdeel van YES!Delft en een bedrijf waarin de TU Delft participeert, heeft op 25 mei 2011 de Benelux finale van Be.Project gewonnen. Be.Project is een internationale competitie voor studenten van topuniversiteiten met een innovatieve business case. Eternal Sun produceert zonnesimulatoren voor het efficiënt testen van zonnepanelen. Onderzoeksapparatuur Twee onderzoeksgroepen van de faculteit TNW krijgen geld voor de aanschaf van geavanceerde onderzoeksapparatuur: een röntgen- en pept-scanner. De scanner combineert röntgen- en gammastralen waardoor er in normaal ondoorzichtige meerfasenreactoren en granulaire systemen kan worden gekeken. Bij het tweede apparaat gaat het om een röntgen foto-elektronen spectometer. Het apparaat kan de atomaire samenstelling van de bovenste oppervlaktelagen gedetailleerd in kaart brengen en verbanden leggen tussen samenstelling en chemische en fysische eigenschappen. Het geld komt van een vorig jaar door minister Plasterk genomen initiatief om onderzoek in de natuurkunde en scheikunde te beschermen. Aanleiding was dat veel natuurkunde- en scheikundefaculteiten kampen met dalende studentenaantallen en bezuinigingen. Voor vijf jaar is M 100 beschikbaar. In deze ronde is M 3 besteed, verdeeld over zeven onderzoeksgroepen. Externe Financiering onderzoek Bouwtechnologie Ir. K.J. (Karel) Vollers (Green Building Innovation, BK)) heeft een succesvolle aanvraag voor externe financiering gedaan bij NWO en de Technologiestichting STW. Vollers krijgt een bijdrage van STW voor het onderzoek naar nieuwe mogelijkheden voor het buigen van glas, zodat de realisatie van architectuur met welvende vormen en golvende lijnen een stap dichterbij komt. Vollers heeft tijdens een lunchlezing in mei zijn ervaringen verteld met het doen van een succesvolle aanvraag bij NWO en STW. Zeven toekenningen in samenwerkingsprogramma met China / water Het samenwerkingsprogramma met China heeft 7 toekenningen opgeleverd, waaronder vier aan de TU Delft. Ieder onderzoek omvat een Nederlands en een Chinees deel. Het programma, dat zich specifiek richt op waterwegen, havens, delta's en kust engineering, is een samenwerking tussen NWO en de National Natural Science Foundation of China (NSFC). Prof. dr. ir. J.A. (Dano) Roelvink, CiTG en UNESCO-IHE, DELTARES, Yongjun LU, Nanjing Hydraulic Research Institute, Sediment Alluvial Process in Wave-Current Boundary Layer; Dr.ir. M. (Marcel) Zijlema, CiTG, Pengzhi LIN, Sichuan University, A Study on Wave-Induced Responses of Moored Floating Bodies Embedded in a Large Scale Wave Model; Dr. H.M. (Henk) Schuttelaars, CiTG, Wenping GONG, Sun Yat-Sen University, Three-Dimensional Estuary Turbidity Maximum Dynamics in Pearl River Estuary, China ; Dr.ir. W. (Winnie) Daamen, CiTG, Zaojian ZOU, Shanghai Jiao Tong University Nautical-Traffic-Model Based Design and Assessment of Safe and Efficient Ports and Waterways. 5. Organisatie 5.1 Bestuurlijke en Juridische Zaken Klokkenluidersregeling De Regeling melding onregelmatigheden TU Delft ofwel de klokkenluidersregeling is op 19 mei 2011 van kracht geworden en op de website geplaatst. Deze regeling is vastgesteld in het kader van goed bestuur en een integere organisatie. Herbenoeming Jacco Hoekstra als decaan LR Het College van Bestuur heeft besloten prof. dr. ir. J.M. Hoekstra opnieuw te benoemen tot decaan van de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek voor de periode van 15 augustus 2011 tot 15 augustus Deze termijn kan in de periode 15 augustus 2012 tot 15 augustus 2013 worden bekort als gevolg van het aantreden van een opvolgend decaan van de faculteit LR. Na benoeming van een nieuwe decaan zal het CvB, in goed 16

17 overleg met prof. Hoekstra, bezien op welke wijze hij zijn loopbaan binnen de TU Delft in het wetenschappelijke domein kan vervolgen. Hoogleraarsbenoemingen Benoemingen naam m/v leerstoel/werkterrein faculteit fte duur Dr. B.P.F. Lelieveldt M Biomedical Imaging EWI jaar Prof. dr. F.H.J. Redig M Kansrekening en Stochastische EWI 1.0 onbp. Besliskunde Dr. J.C. Winterwerp M Sediment Dynamica CiTG jaar Prof. dr. M. van Ham M Urban Renewal BK 1.0 onbp. Prof. dr. J.L. Cohen M Berlage Leerstoel BK jaar Ir. M.A.M.M. van der Meijden M Large Scale Sustainable Power Systems EWI jaar Dr. R.J.M. Konings M Chemistry of the Nuclear Fuel Cycle TNW jaar Dr. P.F. Levelt V Remote Sensing of the Earth CiTG jaar Atmosphere Dr. J.D. Pietrzak V AvL Hoogleraar CiTG 1.0 onbp. Herbenoemingen naam m/v leerstoel/werkterrein faculteit fte duur Prof. P.V. Kandachar M Afdelingsvoorzitter IO mnd Prof.dr. D.P. Solomatine M Hydro Informatica CiTG / jaar UNESCO-IHE Prof.dr. G.Q. Zhang M Micro Electronics EWI jaar Prof.ir. C.M. de Hoog M Stad en Regio/Urbanism Bk mnd Prof.dr. R.A. Sheldon M Biocatalysis and Organic Chemistry TNW jaar Prof.ir. A.C.W.M. Vrouwenvelder M Constructie mechanica CiTG 0.2 1j, 5md Prof.dr. M.C. Gastpar M Multi Media Signal Processing EWI jaar Prof.dr.ir. C. van Ree M Dredging Engineering 3mE/ CiTG 1.0/ 0.0 onbp./ onbp. Maria Heijne vertrekt als directeur TU Library Maria Heijne stopt als directeur van de TU Delft Library. Ze is per 1 augustus benoemd tot directeur bij het Sectorinstituut Openbare Bibliotheken (SIOB) in Den Haag, waar ze zich gaat richten op langetermijnbeleid voor openbare bibliotheken. Heijne begon in 1997 als een van de directeuren van de bibliotheek van de TU. In 1999 werd ze adjunct-directeur en in 2001 directeur. In een tijd van voortschrijdende digitalisering heeft ze onder meer het TU Datacentrum en het Library Learning Centre gerealiseerd. Benoeming Anka Mulder tot Secretaris van de Universiteit Het College van Bestuur heeft drs. Anka Mulder met ingang van 1 juli 2011 benoemd tot Secretaris van de Universiteit. In deze functie volgt ze mr. Hans Krul op die per 1 juli 2011 de TU Delft verlaat om gemeentesecretaris van Delft te worden. Anka Mulder is directeur Onderwijs en Studentenzaken (O&S) en staat sinds oktober 2010 aan het hoofd van de Task Force die het herijkingsproces begeleidt. Onlangs is ze verkozen tot president van het internationale OpenCourseWare Consortium waar ze al enkele jaren in de Raad van Bestuur zat. Haar werk voor O&S, de Task Force Herijking en voor het OpenCourseWare Consortium zal zij met haar nieuwe functie combineren. Hans Krul gaf naast zijn rol als secretaris leiding aan de dienst Bestuurlijke Ondersteuning. Naar een nieuwe directeur Bestuurlijke Ondersteuning wordt nog gezocht. Directeur Instellingsbeleid dr. Gert Jan Scheurwater is bereid gevonden om per 1 juni 2011 op te treden als waarnemend directeur Bestuurlijke Ondersteuning. Julie Pietrzak AVL-hoogleraar bij Civiele Techniek Prof. Dr. J.D. (Julie) Pietrzak, gespecialiseerd in vloeistofmechanica, is door de TU Delft benoemd tot Antoni van Leeuwenhoek hoogleraar aan de faculteit CiTG. Het Antoni van Leeuwenhoek-hoogleraarschap is een persoonlijk hoogleraarschap, waarbij excellente wetenschappers geen leiding aan een sectie hoeven te geven en zich volledig kunnen richten op onderwijs en onderzoek. De Britse Julie Pietrzak (1961) is sinds 2000 UHD bij de afdeling Waterbouwkunde (CiTG). Pietrzak is een internationaal erkend onderzoekster op het gebied van dichtheidsstromen, rivierpluimen in kustgebieden en numerieke modellering. Pietrzak is onder meer nauw betrokken bij een Duits initiatief voor de ontwikkeling van een waarschuwingssysteem voor tsunami s in Indonesië. 17

18 5.2 Finance Meerjaren financiering In de afgelopen maanden hebben de directies Vastgoed, Instellingsbeleid en Finance een goed onderbouwde business case opgesteld voor het aantrekken van externe financiering, daarbij ondersteund door Zanders Treasury solutions. Uitgaande van de bezuinigingsplannen van het ministerie van OC&W, zijn scenario s uitgewerkt om een financieel gezond en daarmee passend financiële meerjarenraming op te stellen. In diverse scenario s is met name gesimuleerd met de investeringen uit het MVIP en het achterstallig onderhoud. De werkzaamheden hebben geresulteerd in een passcenario dat in de maand juni, samen met de business case, met het CvB wordt besproken. Vervolgens zal het externe financieringsproces tijdens de RvT-vergadering worden behandeld. Financiële zekerstelling reactor De TU Delft heeft vanwege de wettelijke verplichting als vergunninghouder van de kernreactor, eind maart een voorstel voor financiële zekerheidstelling voor ontmanteling Reactor Instituut Delft ingediend bij de ministeries EL&I en Financiën. Het betreft een bedrag van maximaal M 50 incl. BTW, benodigd in Bij de indiening is de bijzondere positie van de TU Delft benadrukt (overheidsorgaan en geen winstoogmerk) en dat, naar mening van de TU Delft, de rijksoverheid medeverantwoordelijk is voor de ontmantelingskosten. Het voorstel bestaat uit 2 elementen: 1. Voorziening in de jaarrekening vanaf 2011; en 2. Positief- / negatief-verklaring of hypothecair onderpand met minimaal de waarde van de ontmantelingsuitgaven. Hierdoor wordt de leencapaciteit van de TU Delft met maximaal M 50 verlaagd, echter dit legt geen beslag op de liquiditeit. De ministeries van EL&I en Financiën hebben het voorstel nog in beraad en moeten dus nog formeel reageren. Aanbestedingen De 27 actuele aanbestedingen, - Europese of nationale onderhandse aanbestedingen - liggen op schema en zullen binnen de geplande termijn tot contractsluiting leiden. Daarnaast richt Procurement zich op de verdere ontwikkeling van de inkoopfunctie en is hierover in gesprek met het College van Bestuur en een aantal integrale managers/lead buyers. De voorgestane ontwikkeling is de integratie van inkoop als beleid- en bedrijfsproces met de andere beleid- en bedrijfsprocessen van de universiteit. Subsidies Universiteitsdienst Onlangs is een quickscan Subsidies opgeleverd. Hierin zijn succesvolle mogelijkheden van subsidieverlening (regionaal, nationaal en in Europees verband) opgenomen. Het betreft hier de domeinen van de Universiteitsdienst. Daardoor kunnen onder andere investeringskosten worden verlaagd wat per saldo tot verlaging van uitgaven leidt. Met het Directeuren Team van de Universiteitsdienst wordt gesproken over de organisatorische inbedding van een Subsidiedesk als facilitator en aanjager. Implementatie Basware PM Momenteel wordt de werking van Basware PM (bestelsysteem) en het toepassen van de nieuwe autorisatietabel op het bestelsysteem (PM) en factuursysteem (IP) getoetst in pilots bij de facultaire afdelingen OTB (Bouwkunde), R3 (TNW) en ICT (TBM). Daarbij worden de standaard bestelwijzen verder geoptimaliseerd. De autorisatietabel, die het CvB heeft goedgekeurd begin 2011, leidt tot noodzakelijke aanpassingen in de bedrijfsvoering bij de pilotorganisaties. Daarnaast zijn door de voorbereiding van de invoering van de update van het financiële systeem BaaN per minder mensen van Finance beschikbaar om de pilots adequaat te ondersteunen. Door deze ontwikkelingen is vertraging bij de implementatie van Basware PM ontstaan. De einddatum van de pilots is vooralsnog op 1 september 2011 gepland. Upgrade Baan IV naar Infor ERP LN Het financieel boekhoudsysteem Baan IV is zo verouderd dat een update noodzakelijk is. Deze update is gepland per 1 januari 2012 en wordt in samenwerking met de leverancier Infor uitgevoerd. De upgrade heeft als uitgangspunt een technische 1-op-1 overgang waardoor de klanten van Finance er weinig van zullen merken. Het project wordt vanuit de TU Delft gedaan door zeer nauwe samenwerking tussen de directies ICT en Finance. Onlangs is de 2 e mijlpaal bereikt; de ontwerpfase is succesvol afgerond. In de aankomende maanden zal hard worden gewerkt aan de 3 e mijlpaal, te weten de inrichtingsfase. 5.3 Human Resources HRM Leergang Academisch Leiderschap bestaat 25 jaar Al 25 jaar lang wordt aan de TU Delft een leergang Academisch Leiderschap aangeboden. De TU Delft vindt het belangrijk om te investeren in leiderschap in onze academische context en is daarmee de enige universiteit die zo langdurig en intensief in leiderschap investeert. Dit programma is in het verleden ook in samenwerking met de universiteiten van Leiden en Rotterdam aangeboden. De doelgroep bestaat uit hoogleraren, universitair hoofddocenten, een enkele universitair docent en de top van het ondersteunend personeel. Per leergang zijn er 18 deelnemers. In een zestal modules wordt een breed scala aan onderwerpen besproken, zoals leiding geven aan professionals, persoonlijke stijl van leiding geven, verandermanagement, strategie, culturele diversiteit en complexiteit. De leergang is erop gericht deelnemers te stimuleren hun eigen praktijkcasussen in te brengen en 18

19 daarin te reflecteren op hun eigen handelen. Hun persoonlijke ontwikkeling in relatie tot de strategische ontwikkelingen van de universiteit en de eisen die daarin aan de medewerkers gesteld worden, staan centraal in deze leergang. Netwerkbijeenkomst met ambassadeurs In januari van dit jaar is de 25e leergang afgerond. Dit leek de directie HR een mooie gelegenheid om op 25 mei alle oud-deelnemers ( ambassadeurs ) van de leergang uit te nodigen voor een netwerkbijeenkomst. Prof. Jan van Hooff hield een inspirerende lezing over Macht, Gezag en Leiderschap: een Evolutionair-Biologische Invalshoek, die erg goed ontvangen is. Er is veel behoefte aan het vasthouden van de waardevolle contacten die in de leergangen gelegd zijn met collega s uit Delft, Leiden en Rotterdam. Vanaf nu zal jaarlijks een dergelijke bijeenkomst voor ambassadeurs georganiseerd worden. Traineeship bestaat 25 jaar Dit jaar bestaat het traineeship van de TU Delft 25 jaar. De TU Delft heeft al jaren een actief traineeprogramma. Het is een programma van maximaal 3 jaar met trainingen en intervisie voor jonge academici. De trainees van de TU Delft vervullen een belangrijke rol binnen de ondersteuning: zij kunnen vrijwel binnen elk onderdeel van de organisatie een niet-wetenschappelijke functie op zich nemen. Vanwege het jubileum is er op 27 mei in de Berlagezaal van Bouwkunde een reünie voor alle trainees georganiseerd. Er waren 77 aanmeldingen, waaronder ook veel van trainees van het eerste uur. Een van die allereerste trainees nam ook een deel van het programma voor zijn rekening. Na een inleidende film door HR-directeur Nynke Jansen en oud-rector Jacob Fokkema konden de deelnemers in spelvorm nader met elkaar kennismaken. Er is een LinkedIn groep opgericht waarin het netwerk van (ex)trainees word voortgezet. Subsidie voor programma startende leidinggevenden Sofokles (het sociaal fonds voor de kennissector) heeft aan de TU Delft een subsidie van toegekend voor de ontwikkeling van een programma voor startende leidinggevenden. Dit programma wordt ontwikkeld op basis van "blended learning", wat betekent dat in het programma verschillende leervormen toegepast zullen worden. In dit project is dat een combinatie van nieuwe digitale leervormen en de bestaande klassikale leervormen. Voorwaarde voor het verkrijgen van deze subsidie is dat het om universitair breed gedeelde leerconcepten moet gaan. Dit project zal dan ook in samenwerking met een aantal andere universiteiten ontwikkeld en uitgevoerd gaan worden. Er worden aan de medewerkers van universitair Nederland nog niet of nauwelijks trainingen aangeboden, gebaseerd op digitale leervormen, waardoor dit onderwerp vernieuwend is van karakter. Daarnaast sluit het onderwerp aan op de stap die de TU Delft zet in de richting van Het Nieuwe Werken. Sociaal Jaarverslag 2010 uitgebracht Het sociaal jaarverslag is weer beschikbaar. Hierin wordt teruggeblikt op het gevoerde personeelsbeleid in De belangrijkste ontwikkelingen in het beleid, met de daarbij behorende cijfers komen aan bod. Omdat coachend leiderschap een belangrijke positie inneemt in het personeelsbeleid, is dat onderwerp gekozen als thema voor het verslag over Natuurlijk komen ook medewerkers aan het woord over hun werk bij de TU Delft en hun visie en ervaringen op het vlak van coachend leiderschap. Nieuwe vraagbaak voor (collectieve) medewerkersverzekeringen De TU Delft heeft een overeenkomst met onafhankelijk assurantieadviseur (SUC)SEZ B.V. gesloten om medewerkers bij te staan met advies en informatie over verzekeringen, ook als medewerkers niet verzekerd zijn via de TU Delft. Het personeel van de TU Delft heeft gezamenlijk ongeveer collectieve polissen bij OHRA afgesloten en ongeveer 650 bij Achmea. Daarmee wordt het belangrijk om een onafhankelijk deskundig aanspreekpunt te hebben. De TU Delft heeft voor (SUC)SEZ B.V. gekozen, omdat zij gespecialiseerd zijn in het bemiddelen, adviseren en faciliteren van grote collectieve contracten. (SUC)SEZ B.V. is een belangenbehartiger voor alle medewerkers. Ze kunnen adviseren over pakketkeuze, bemiddeling bij problemen met verzekeraars, maar ook met allerlei vragen over bijvoorbeeld declaraties, wachtlijstbemiddeling of vergoedingen. Vanaf 1 mei 2011 is Nick van Miltenburg beschikbaar voor vragen van medewerkers. (SUC)SEZ B.V. heeft een kantoor in Reeuwijk, maar met ingang van 1 mei houdt Van Miltenburg elke vrijdag spreekuur op de campus. 5.4 Marketing en Communicatie Highlights 2010 uitgebracht De Highlights 2010 biedt een overzicht van de hoogtepunten van het vorige jaar op het gebied van onderwijs, onderzoek en ondernemen. In de Highlights is een selectie te lezen van nieuws, bijzondere prestaties en spannende studentenprojecten, plus interviews met baanbrekende onderzoekers en bevlogen studenten. Ook directeur Valorisatie Paul Althuis en hoofd Science Centre Michael van der Meer komen aan het woord. 19

20 Technologiedebat kernenergie Op 19 mei 2011 heeft het Elsevier technologiedebat plaatsgevonden. Het debat over kernenergie is gevoerd tussen wetenschapsjournalist Simon Rozendaal en de Delftse hoogleraar Tim van der Hagen. Op papier is een kerncentrale de meest veilige manier om elektriciteit op te wekken. Veiliger dan steenkool, aardolie, aardgas, waterkracht, windmolens, zonnecellen en biomassa. In de vijftig jaar dat er kerncentrales bestaan, zijn er drie ongelukken geweest: Harrisburg in 1979, Tsjernobyl in 1986 en Fukushima in Die hebben veel maatschappelijke onrust veroorzaakt. De volgende vragen hebben tijdens het debat centraal gestaan: Wat zijn nu eigenlijk de voor- en nadelen van kernenergie? Welke rol heeft kernenergie in het Nederlandse energiebeleid? Wat zijn de lessen die we uit Fukushima kunnen trekken? Ladies Bootcamp In de meivakantie is er weer een succesvol kamp voor meisjes uit 2 en 3 vwo georganiseerd in samenwerking met Shell. Door de activiteiten tijdens het kamp (onder andere een bezoek aan IBM en Shell) hebben de meiden een beter beeld van techniek gekregen. Ook hebben de meiden workshops op de TU Delft gedaan en door een rondleiding een beter beeld van de TU Delft en het Science Center gekregen. Open dagen 3086 scholieren (6% meer dan vorig jaar) en hun ouders zijn bij de open dagen in april geweest. Dit voorjaar hebben we voor het eerst een smart phone app aangeboden met daarop het programma en een plattegrond van de TU campus. Ongeveer 40% van de scholieren heeft deze app ook daadwerkelijk gedownload. Bij 89% van de scholieren hebben de open dagen aan hun verwachtingen voldaan en 80% vond de informatie over de studie-inhoud goed of uitstekend. De scholieren hebben de open dagen gewaardeerd met een 7,5. Internationale werving in de regio In mei is de TU Delft aanwezig geweest bij een career event voor internationale medewerkers van Shell en hun familie. De internationale communities rondom Delft zijn zeer relevant voor het uitbouwen van de internationale presence van de TU Delft. Delftse afgevaardigden bij Nuffic s Holland Alumni Conference Op 26 en 27 mei vond in Den Haag de Holland Alumni Conference plaats. Na een uitgebreide screening zijn vijf Delftse internationale alumni hiervoor uitgenodigd. Deze alumni zijn uitgenodigd op de campus voor een kort bezoek, en één van hen heeft een uitgebreide sessie over carrièremogelijkheden met Indiase studenten verzorgd. Zo Zit Dat: technische fotostrip met David Abbink Na alle wetenschappelijke publicaties begeeft de TU Delft zich op nieuw gebied: de fotostrip. Wetenschapper David Abbink (3mE) geeft uitleg over uitvindingen, onderzoeken, techniek en wetenschap in Zo Zit Dat, het weetjesblad voor kinderen. Het Science Centre opende vorig jaar zijn deuren om wetenschap en techniek dichter bij het publiek te brengen. Met datzelfde doel bundelen het populair wetenschappelijke tijdschrift Zo Zit Dat en de TU Delft nu hun krachten. In de nieuwe rubriek Davids Technotest wordt ingewikkelde techniek begrijpelijk gemaakt voor kinderen. Als eerste is de Senz stormparaplu aan de beurt. En zoals de fotostrip laat zien blijft die zelfs bij een windsnelheid van 100 kilometer per uur nog heel. 20