VISIEDOCUMENT VROUW EN AMBT HERVORMDE GEMEENTE VAN ENTER

Transcriptie

1 VISIEDOCUMENT VROUW EN AMBT HERVORMDE GEMEENTE VAN ENTER 2014 v

2 1. INHOUD 1. INHOUD INLEIDING UITGANGSPUNTEN BIJBELSE BEZINNING VOORTRAJECT HET AMBT EN DE OPZET VAN DE VISIES VISIE VISIE BESLUITVORMING VERVOLG... 9 Visiedocument vrouw in ambt 2014 Pagina 2 van 9

3 2. INLEIDING Voor u ligt een document dat het resultaat is van een bezinningsperiode waarin we als kerkenraad gekeken hebben naar het ambt in onze kerk en wat vanuit de Bijbel gezien de status van de vrouw is daarin. Cultuurverandering in m.n. de westerse wereld is voor de westerse kerken aanleiding geweest voor de bezinning. Dit aspect speelt ook zeker mee in Enter waardoor het ook hier is gaan leven en er vanuit de gemeente steeds vaker vragen kwamen over dit onderwerp. Een chronisch tekort aan ambtsdragers is voor ons geen aanleiding en zou ook geen goed uitgangspunt zijn voor de bezinning. In de jaren tachtig is dit één van de onderwerpen geweest die meespeelden in die crisisperiode, de gevoeligheden die daar nog uit voortkomen nemen we zeker serieus, maar angst is ook in dit geval een slechte raadgever en mag er niet toe leiden dat we wegduiken voor dit onderwerp. Ook in dit onderwerp moeten we onze bestuurlijke verantwoordelijkheid als kerkenraad nemen door het te behandelen in de vorm van bezinning en besluitvorming. 3. UITGANGSPUNTEN De Bijbel is ons vertrekpunt en ook leidend in het nemen van de besluiten. We erkennen daarbij wel dat de Bijbel soms niet altijd even duidelijk is in het geven van antwoorden voor hedendaagse vraagstukken en dat er dus meerdere uitleg mogelijk is, zich beroepende op dezelfde Bijbel. Zonder al te ver vooruit te lopen op de inhoud van de bezinning hebben we dat ook gemerkt in dit vraagstuk. Beide uitgewerkte visies zijn wel voor zover wij dat kunnen beoordelen gebaseerd op de Bijbel. Dat geeft dat we dus respect hebben voor elkaars visies Een belangrijk punt naar de toekomst toe. In de bezinningen merken we ook dat het thema niets afdoet aan het heil in Jezus Christus. Daarmee is dit thema een randzaak in ons geloof en geen hoofdzaak. We proberen in onze bezinning te kijken naar de lijn door de Bijbel heen over dit onderwerp en er niet één specifieke tekst uit te lichten als zijnde de waarheid. In de diverse uitleggen/artikelen die er zijn over dit onderwerp komen een aantal gezichtspunten naar voren waarvan wij vinden dat ze niet meegenomen moeten worden in de beslissing over dit onderwerp, dat zijn: - Cultuurverandering, dat is geen reden op zich om af te wijken van Bijbel. Het feit dat iets in de maatschappij tegenwoordig als normaal of vanzelfsprekend wordt gezien, betekent niet dat we dan bij zo n onderwerp de Bijbel aan de kant kunnen schuiven. Wat de Bijbel zegt staat voorop in de bezinning, als echter blijkt dat er meerdere uitleggen mogelijk zijn dan kunnen culturele aspecten hebben meespelen in een tweede fase van besluitvorming over wat praktisch wijs is voor onze gemeente. - Ontvangen gaven (1 Kor 12:11 en Rom. 12:4-8), als je bepaalde kwaliteiten en gaven hebt gekregen wil dit nog niet 1 op 1 zeggen dat je ze ook moet in zetten op gebieden waar dat volgens de Bijbel niet hoort. - In de discussie wordt ook nog al eens verwezen naar Galaten 3:28 ( Hierbij is geen sprake van Jood of Griek, van slaaf of vrije, van mannelijk en vrouwelijk: gij allen zijt immers één in Christus Jezus. ), hier wordt echter gesproken over gelijkwaardig in de genade, we zien hier niet een verwijzing in naar de ambten en de discussie daarover. Zeker voor ons is de gelijkwaardigheid van o.a. mannen en vrouwen voor God in zijn genade aan de mensen. 4. BIJBELSE BEZINNING 4.1. VOORTRAJECT We hebben als kerkenraad een bezinningsweekend gehad met Ds. Hazeleger uit Ommen en Ds. Sonnenberg uit Ede, daarna heeft het een periode stil gelegen door o.a. het overlijden Ds. Flikweert, de komst van nieuwe ambtsdragers en de ziekteperiode van Ds. Bevelander. Vervolgens weer opgepakt met een bijpraatmoment met de nieuwe ambtsdragers. Daarna is er een tweede bezinningsavond geweest met Ds. Van Bart uit Wierden. Vervolgens is dit besluitvormingsdocument opgesteld dat visies beschrijft die in hoofdzaak opgezet zijn vanuit de bezinningsavonden met Ds. Hazeleger en Ds. Van Bart en, daar waar nodig, is aangevuld of verduidelijkt. O.a. het bezinningsstuk van Ds. Hazeleger kan gebruikt worden voor meer achtergrondinformatie. (Ds. Van Bart had niet direct een uitwerking op papier) Visiedocument vrouw in ambt 2014 Pagina 3 van 9

4 4.2. HET AMBT EN DE OPZET VAN DE VISIES Vanuit de kerkorde van de PKN wordt er het volgende gezegd over het ambt: Artikel V 1) Om de gemeente bij het heil te bepalen en bij haar roeping in de wereld te bewaren is, van Christuswege, het openbare ambt van Woord en Sacrament gegeven. Met het oog op deze dienst onderscheidt de kerk het ambt van predikant, het ambt van ouderling, het ambt van diaken alsmede andere diensten in kerk en gemeente. Het bij het heil te bepalen wil zeggen te houden bij de leer van de apostelen (Titus 1:9) en het volgen van Hem. We onderscheiden vanuit de kerkorde een viertal taken binnen het ambt die we in de verdere bezinning in de Bijbel ook steeds zullen terugzien: Het leren (verkondigen en onderricht) Het dienen (praktische hulp aan gemeente) Het pastoraat (geestelijke zorg voor gemeente) Besturen (het opzicht over de diensten en de gemeente) Het ontstaan van de ambten in het Nieuwe Testament In eerste instantie hadden de apostelen de leiding in de gemeente, de eerdere discipelen. Zij zijn als letterlijke getuigen van wat Jezus heeft gezegd en gedaan de eerst aangewezenen om de gemeente te leiden. Ze zijn door Jezus zelf geroepen. De apostelen zou je de eerste ambtsdragers kunnen noemen. De apostelen dragen de verantwoordelijkheid voor het bewaren van de gemeente bij het geloof in Christus over aan opzieners/oudsten/ouderlingen (het is moeilijk de Griekse woorden die hier gebruikt worden direct door te vertalen naar de huidige kerkelijke praktijk). Een mooi voorbeeld is Titus 1:5, waar we lezen dat Titus van Paulus in elke stad ouderlingen (letterlijk: presbyters ) aan moest stellen. De Griekse woorden presbyter (ouderling/oudste) en episkopos (opziener) lijken door elkaar te worden gebruikt. Dus: de ambten zijn in die zin nog niet helemaal afgebakend en uitgekristalliseerd. Duidelijk onderscheiden van de presbyter en de episkopos is de diakonos, de diaken. Citaat: Het beeld in het Nieuwe Testament is dus redelijk helder: afgezien van de apostelen zijn er mensen die leidinggeven aan de gemeente, die presbyteroi of episkopoi worden genoemd, en naast hen diakenen. Dit wordt bevestigd door de Didachè, waarin ook de episkopoi en de diakenen worden genoemd als functies waarvoor mannen/mensen 1 moeten worden aangesteld. 2 Bij de opzet van de huidige kerkorganisatie van ambtsdragers zijn deze functies samengevoegd in het ambt waarbij een ieder de taak van het opzicht kreeg en daarnaast werd onderverdeeld naar predikant, ouderling en diaken. Deze combinatie van taken staat echter nergens zo direct beschreven in de Bijbel. 1 Volgens de grondtekst van de Didaché mannen, Dr. A. van de Beek vertaalt mensen. 2 Dr. A. van de Beek, Lichaam en Geest van Christus, De theologie van de kerk en de Heilige Geest, 2012, blz Visiedocument vrouw in ambt 2014 Pagina 4 van 9

5 4.3. VISIE 1 Onderstaand een uitleg bij de 4 taken die hierboven genoemd zijn. Deze uitleg is grotendeels gebaseerd op de bezinning met Ds. Hazeleger en in zijn stuk is dan ook de meeste onderbouwing te vinden. Leren (Spreken, onderwijzen, profeteren) In het oude en nieuwe testament komen we voorbeelden tegen van vrouwen die profetes genoemd worden en dus ook profeteren. We zien o.a. Mirjam (Ex. 15:20-21), Debora (Richt. 4), Hulda (2 Kon. 22:8-20) en in het nieuwe testament Anna (Luc 2:36), de vier dochters van Filippus ( Hand. 21:8-9) en in 1 Kor 11:5 regels voor vrouwen die bidden of profeteren in de samenkomst. Zie ook Hand 2:17 waar staat uw zonen en uw dochters zullen profeteren. Dit zijn overigens getrouwde en ongetrouwde vrouwen. In dit kader worden ook vaak de zwijgteksten 1 Kor 14:26-40 en 1 Tim. 2:9-15 genoemd (waarbij onder dit kopje vooral de nadruk op het zwijgen/niet spreken ligt) Als je deze teksten leest, kun je het uitleggen als de vrouw moet stil zijn waarbij de vrouw in het algemeen wordt bedoeld. Als je echter in het nieuwe testament naar andere teksten kijkt over mannen en vrouwen, dan gaat het steeds over vrouwen en hun eigen man dus in de huwelijksrelatie (Tit 2:4-5, Ef. 5:22-24, 1 Petr.3). Het is dus zeer aannemelijk dat deze huwelijksrelatie ook in de zwijgteksten wordt bedoeld. (1 Kor.14:34 Laten uw vrouwen ) De vrouw is het niet toegestaan aan haar eigen man (die uitleg geeft van de profetie?) tijdens de dienst om opheldering vragen maar dit thuis doen of dat ze onderwijs geven aan hun eigen man gezien de scheppingsorde. Dit is echter in tegenstelling met de eerder genoemde profeterende vrouwen in 1 Kor. 11. Als we naar het geheel van 1 Kor. 14 kijken, dan gaan alle regels over orde in de samenkomst en die is er niet bij gebaat als een vrouw haar man vermaant/overheerst tijdens de dienst, dat is niet passend in de m/v verhouding, zeker niet in die tijd (Doel: niet aanstootgevend zijn). Als we de balans van het profeteren in het OT, de zwijgteksten in het NT maar ook het profeteren in 1 Kor 11 opmaken dan zien we hier dus geen reden waarom een vrouw niet zou mogen profeteren en/of spreken in de gemeente en al helemaal niet een ongetrouwde vrouw zolang het maar opbouwend en ordelijk gebeurd zonder aanstoot (schande, lelijk). Dienen Dit dienende komt voort uit de Diakonos. Er zijn meerdere voorbeelden van vrouwen die de functie van Diakonos hebben. We zien Febe (Rom. 16:1-2), Tabitha (Hand. 9:36-43) Deze taak, het dienen, kan dus zeker door vrouwen uitgevoerd worden. Pastoraat Vrouwen kunnen een heel belangrijke rol spelen op het terrein van pastoraat. Alle gelovigen worden opgeroepen elkaar te ondersteunen en te bemoedigen en te vermanen waar nodig (Spr. 12:18; Ef. 4:29; Kol. 3:16; Jak. 5:19,20). Vrouwen hebben vaak specifieke gaven en eigenschappen waardoor zij een belangrijke rol spelen in het pastoraat. De ervaring leert dat hierin man en vrouw elkaar uitstekend kunnen aanvullen. Daarnaast zal het pastoraat aan vrouwen vaak alleen door vrouwen kunnen worden gegeven. Dit lezen we ook in Tit. 2:3-5. Besturen Het besturen van nieuw testamentische gemeenten komen we met name tegen bij de apostelen die de gemeenten (de eerste gemeente maar ook als ze de wereld intrekken) leiden en besturen door onderwijzing en vermaning. We zien daar geen of vrijwel geen vrouwelijke apostelen (Junia, Rom 16:7 is evt. de enige, zie kanttekening 2) daaruit zou je kunnen concluderen dat het alleen mannen mogen zijn. Er staat echter nergens dat een apostel geen vrouw mag zijn. We zien in het oude testament trouwens wel vrouwen die leiding geven o.a. de al eerder genoemde Debora (Richt. 4) die profetes was, maar ook als richter leiding gaf aan het volk Israel. Visiedocument vrouw in ambt 2014 Pagina 5 van 9

6 Samenvattend De bovenstaande uitwerking van de verschillende taken laat zien dat vrouwen al deze taken mogen uitvoeren. Dat het in het verleden niet bij alle taken gemeengoed was, heeft vooral te maken met het niet onnodig aanstoot willen geven in de toenmalige gemeenschap. KANTTEKENINGEN 1) Wat versta je onder profeteren, dat is een punt van discussie. Het komt neer op het ontvangen van een boodschap van God. Niet voor jezelf, maar voor een ander. Waarna je die boodschap aan de persoon of de personen waar de boodschap voor bestemd is doorgeeft. Daar vallen natuurlijk profeten van het oudtestamentische type en profeten als Agabus onder. Dit zijn profeten in de engere, beperktere, betekenis van dit woord. Maar ook een voorganger die vooraf bidt welke boodschap hij op zondag aan de gemeente zal doorgeven. En die daarop, in antwoord op zijn gebed, door de Here bepaald wordt bij wat hij vanuit de Bijbel moet doorgeven, functioneert daarin als een profeet. Hij moet niet zomaar wat uitkiezen. Hij moet de leiding van God zoeken om de boodschap te ontvangen die de gemeente op dat moment nodig heeft. Een profeet spreekt onder leiding van Gods Geest het juiste woord op het juiste moment. Hij spreekt het woord dat een christen of een groep christenen op dat moment nodig heeft. Dit is profetie in de ruimere betekenis van het woord. Bij de profetie in beperkte zin spreekt men een boodschap van God uit die rechtstreeks van God afkomstig is. Bij profetie in ruimere zin spreekt men een boodschap die gebaseerd is op een gedeelte van de Bijbel uit. Bovenstaande o.a. ontleent van de site 2) Van Junia wordt het volgende gezegd: Junia was volgens Romeinen 16:7 een christin van Joodse afkomst, woonachtig in Rome. Zij krijgt de groeten van Paulus samen met een zeker Andronikus. Beiden behoorden tot de allereerste christenen en waren aanzienlijken onder de apostelen. Deze laatste zinsnede heeft tot veel discussie geleid, want laat de suggestie open dat er een vrouwelijke apostel zou hebben bestaan. Volgens de regels van het Grieks kan deze bijzin aanzienlijken onder de apostelen zowel betekenen dat Junia en Andronicus aanzienlijke apostelen waren als dat zij in aanzien waren bij de apostelen. De conclusie dat Paulus een vrouw aanzienlijk onder de apostelen zou noemen, ging veel vroegere Bijbelvertalers te ver. Door de Griekse naam van een ander accent te voorzien, lazen zij Junias, wat dan een mannennaam zou zijn. Deze naam komt echter niet voor in Griekse en Latijnse teksten uit die tijd, terwijl de naam Junia zeer gangbaar was, zeker in Rome, waar de familie der Junii reeds vele generaties aanwezig was. De voor de NBG 1951 verantwoordelijke mannen kozen niet alleen voor Junias maar voegden ook nog voor de zekerheid het woordje mannen toe bij de vertaling (wat er in het Grieks niet staat). Paulus groet hier "Andronicus en Junias [...], mannen, onder de apostelen in aanzien". De Nieuwe Bijbelvertaling kiest niet alleen voor de vrouwsnaam, maar heft ook de ambiguïteit van de Griekse bijzin op door aanzienlijken onder de apostelen te vertalen met "die als apostelen veel aanzien genieten". Hoewel deze inclusieve vertaling sterke papieren heeft, zijn de wetenschappers op dit punt niet unaniem. Bron: Visiedocument vrouw in ambt 2014 Pagina 6 van 9

7 4.4. VISIE 2 Onderstaand de uitleg van de andere visie op de 4 taken die hierboven genoemd zijn. Deze uitleg is grotendeels gebaseerd op de bezinning met Ds. Van Bart. Inleidend Als het gaat over man/vrouw in het bijzondere ambt van predikant/ouderling/diaken, dan moeten we kijken naar de verhouding man- vrouw in de Bijbel. Want lezen we in 1 Kor. 12 niet, we zijn niet allen oog, oor enz., maar God heeft ieder zijn plaats in het geheel gegeven, met ieder zijn of haar specifieke gaven. Als het gaat over welke plaats man en vrouw volgens God in mogen nemen, dan zien we vanaf het begin dat ieder een plaats heeft. In Gen. 1-3 de scheppingsorde zien we dat Adam eerst werd geschapen en tevens ook als het hoofd van de vrouw wordt gezien. Vrouw, Mannine (letterlijk uit de man genomen) niet enkel als hulp, maar als hulp tegenover en als aanvulling naast de man. Toch is er ook verdeling/verschil, dit moeten we niet zien als rangorde, maar als anders. Deze lijn zien we heel duidelijk terug komen in Efeze 5. Waar Paulus de man ziet als het hoofd van de vrouw in het huwelijk. Na de zondeval wordt dit nog eens benadrukt en zelfs aangescherpt. We zien in Ef. 5 dat dit beeld van man en vrouw, zelfs wordt vergeleken met het beeld van Christus en de gemeente. Ze staan niet los van elkaar, maar zijn juist met elkaar verweven, Dit geheimenis is groot, doch ik spreek met het oog op Christus en de gemeente. Vers 32. Christus als hoofd, en de man als hoofd niet om te heersen, maar om te dienen, en er te zijn tot welzijn van de ander, een dienende taak. En zo zet Paulus ook in het N.T. de man op z n plek, maar ook de vrouw naast de man. En in die zin hebben de mannen wel degelijk te luisteren naar de vrouw. Leren (Spreken, onderwijzen, profeteren) Als het gaat over het lerende aspect dan zien we voornamelijk de twee zogenaamde zwijgteksten (1 Tim 2 en 1 kor 14). " Laten uw vrouwen in de gemeenten zwijgen. Het is hun immers niet toegestaan te spreken, maar bevolen onderdanig te zijn, zoals ook de wet zegt. En als zij iets willen leren, laten zij dat dan thuis aan hun eigen man vragen. Het is immers schandelijk voor vrouwen om in de gemeente te spreken. (1kor 14:34,35) In 1 Tim 2:11-14 worden twee dingen genoemd die niet toegestaan zijn voor de vrouw: 11 Een vrouw dient zich gehoorzaam en bescheiden te laten onderwijzen; 12 ik sta haar dus niet toe dat ze zelf onderwijst of gezag over mannen heeft ze moet bescheiden zijn. 13 Want Adam werd als eerste geschapen, pas daarna Eva. 14 En niet Adam werd misleid, maar de vrouw; zij overtrad Gods gebod. Wat betekent dit nu? Vaak wordt dit als negatief uitgelegd, de vrouw heeft geen eigen mening, mag niks en moet van alles. Dit is echter niet waar! Wat we moeten verstaan is dat de vrouw luistert en zich gedraagt binnen de dienst, maar dat is niet anders dan voor een ieder ander! We moeten wel concluderen dat op basis van de teksten het niet de bedoeling is dat de vrouw over de man gezag heeft of hem onderwijst. Dat betekent echter dat ze wel onderricht mogen geven aan andere vrouwen en kinderen. Profeteren (dus spreken met door God ingegeven woorden) in de samenkomst, zoals in 1 Kor 11, is mogelijk. Maar ze mogen dus geen gezag hebben over de man, ze mogen binnen de gemeente geen leidinggevende positie innemen in situaties waar ook volwassen mannen aanwezig zijn. Gezag, dat wil zeggen een positie (in een samenkomst of activiteit), waarin leiding wordt gegeven, waar opzicht wordt uitgeoefend, waar wordt gestuurd, bijgestuurd, gecorrigeerd. Dienen Hier verschilt deze visie niet van visie 1. Het dienen kan ook door vrouwen uitgevoerd worden. De vroege kerk kende alleen geen kerkenraad zoals we die nu hebben waarin alle ambten zitting hebben. De diaken was toen dan ook niet betrokken als leidinggevende in een gemeente Visiedocument vrouw in ambt 2014 Pagina 7 van 9

8 Pastoraat In deze visie is hier niet specifiek over gesproken en zien we ook geen Bijbelse belemmeringen, we zien juist dat vrouwen in het pastoraat belangrijk en goed werk kunnen doen. Besturen Vanuit het O.T. zien we de hoofdlijn als het gaat over leiding geven. De man als oudste, zie ook Mozes in de woestijn, hij stelt oudsten aan. De Joodse lijn is dat de samenkomst kan starten als er 10 mannen zijn (Minjan genoemd). Richteren, koningen, priesters, profeten, er zijn uitzonderingen, maar dit is de hoofdlijn. In het N.T. zien we precies het zelfde. Jezus stelt 12 mannen aan als apostel.. en Paulus stelt mannen aan als oudsten. Opvallend: Jezus wijst vrouwen niet af, in tegenstelling tot andere leraars en de cultuur van die tijd. Hij geeft ze weer de plek die ze vanaf de schepping hebben. Namelijk, de plek naast de man, als hulp tegenover. Niet in de plaats van de man, en ze hebben een taak naast de discipelen. Vrouwen zijn niet 2 e rangs bij Jezus. Wel houdt Jezus zich aan de hoofdlijn van de Thora. De man als het hoofd en de vrouw naast de man. Naast hetgeen geschreven staat onder het kopje leren vanuit de zwijgteksten, kan er ook gekeken worden naar wat er over de nieuw testamentische kerkorganisatie staat, m.n. wat genoemd is in Handelingen. Handelingen 6 laat hierin zien dat de apostelen de gemeente besturen, dat ze verkondigen en dat de diaken dienen. De eerste discipelen en ook de latere apostelen zijn alleen mannen, de dienende taken worden later ook door vrouwen uitgevoerd. Een tweede reden waarom vrouwen niet mogen besturen is de m/v verhouding die vanuit Genesis wordt neergezet. De man heerse over de vrouw (Gen. 3), is dus verantwoordelijk voor haar en zijn gezin. Deze lijn vanuit de gezinssituatie kun je ook zo doorzetten naar de kerkelijke organisatie zoals Paulus in de zwijgteksten doet. Vanuit 1 Tim 3:2 : Een opziener nu moet onberispelijk zijn, de man van één vrouw, er staat expliciet mannen en er wordt geen vrouw genoemd. Uit dit geheel volgt de conclusie dat alleen mannen mogen besturen, eindverantwoordelijke zijn. Samenvattend De uitwerking van de verschillende taken laat zien dat besturen en spreken in samenkomsten met mannen niet voor vrouwen is bedoeld. Het dienende en pastorale kan wel maar aangezien in onze kerkorganisatie de diakenen en ouderlingen ook tevens bestuurder zijn van de gemeente kan volgens deze visie geen van de ambten worden opengesteld voor vrouwen. KANTTEKENINGEN: 1. Als je de m/v relatie zo strikt erkent en, zoals Paulus, vanuit de gezinssituatie doortrekt naar de kerkelijke organisatie, welke gevolgen heeft dit dan voor taken die vrouwen nu al hebben in onze gemeente? Bijv. qua onderwijs in situaties waar ook mannen bij betrokken zijn. Het verder doortrekken van deze verhouding naar de maatschappij kunnen we in de Bijbel niet terugvinden en is dan ook niet aan de orde. 2. Er wordt ook vaak verwezen naar Efeze 5:24 en dat je van daaruit kunt concluderen dat de man het hoofd is van de gemeente. Echter daar gaat het toch echt over de verhouding tussen Christus en zijn gemeente als gelijke verhouding tussen een man en zijn vrouw in het huwelijk. Hier kun je geen kruisrelatie leggen Tim 3:2 : Wat wil men hier zeggen (waar ligt accent op). Dat het mannen moeten zijn of dat het mannen van één vrouw en dus monogame mannen/mensen. Van één vrouw staat er niet voor niets bij. Visiedocument vrouw in ambt 2014 Pagina 8 van 9

9 5. BESLUITVORMING Vanuit de Bijbelse bezinning zijn deze twee visies naar voren gekomen. Beide visies zijn vanuit de Bijbel te verdedigen, het is dan ook de vraag welke visie door de kerkenraad het breedst wordt gedragen. Daarvoor zullen we eerst met de gemeente de bezinning en het gesprek aangaan en kijken hoe zij hierin staat. Die feedback zal meegenomen worden bij het nemen van een definitief besluit. 6. VERVOLG Dit (de praktische uitwerking voor Enter) zullen we nader invullen n.a.v. reacties kerkenraad en gemeenteavond. Afhankelijk van de gekozen visie is het vervolg beperkt of uitgebreider qua acties. Visiedocument vrouw in ambt 2014 Pagina 9 van 9