. Nieuw hulpverleningsplan GGMD, Presentatie door Marty Langendoen, hoofd Ontwikkeling en Onderzoek GGMD.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download ". Nieuw hulpverleningsplan GGMD, Presentatie door Marty Langendoen, hoofd Ontwikkeling en Onderzoek GGMD."

Transcriptie

1 Met een interactief middagsymposium 'CI in de schijnwerpers' vieren we op 22 april het 10-jarig bestaan van het Nederlands Centrum voor Plots- en Laatdoofheid (NC PLD). Centraal deze middag staat het cochleair implantaat (CI). Samen gaan we in op vragen als: Wat zijn de nieuwste ontwikkelingen met betrekking tot het CI? Welke problemen ondervinden mensen die een CI overwegen of hebben? Welke hulp is er nodig? De middag bestaat uit twee presentaties en een forumdiscussie.. Ontwikkelingen op het terrein van CI, Presentatie door dr.ir. Jeroen Briaire, audioloog en onderzoeker CI, regisseur van het zorgpad CI van het CI-team van het LUMC.. Nieuw hulpverleningsplan GGMD, Presentatie door Marty Langendoen, hoofd Ontwikkeling en Onderzoek GGMD.. Hulp bij een CI, forumdiscussie De stichting Plotsdoven, OPCI, CI-teams, audiologen, ervaringsdeskundigen, medewerkers van GGMD en andere organisaties delen hun kennis en ervaring tijdens een boeiende forumdiscussie over hulp bij een CI. De discussie levert input voor de verdere ontwikkeling van het hulpaanbod van GGMD en de samenwerking met andere partijen. Om de goede hulpverlening voor plots- en laatdoven te bestendigen, tekenen Peter Raggers, voorzitter Stichting Plotsdoven, en Kees Knol, bestuurder GGMD, op feestelijke wijze een samenwerkingsovereenkomst. Woensdag 22 april 2015 van uur, Symposium 10 jaar NC PLD. Locatie: t Hoge Licht, Klaproos 2 te Driebergen Welkom is iedereen die plots- of laatdoof is of daar in zijn/haar werk mee te maken heeft. Ook partners van plots- en laatdoven zijn van harte welkom. Deelname aan dit symposium is kosteloos. Aanmelden kan door een mail te sturen naar ncpld@ggmd.nl. Jaargang 26 nr. 1 maart 2015 In dit nummer o.m. pagina 2 Even voorstellen 3 Van de voorzitter 4 Samenwerking dovenorganisaties 5 Facebook 6 Ben jij ook zo moe? 7 OPCI 8 Bereikbaarheid Column Michèle Meirlevede 13 Column Cor Toonen 14 Behandeling eenzijdige doof heid 15 Beelden nieuwjaarsborrel 16 Nieuws van de steunpunten 19 Activiteitenkalender 2015 Het NC PLD is ontstaan op initiatief van de Stichting Plotsdoven. De stichting is nadrukkelijk betrokken bij de totstandkoming van dit symposium. WereldDovenDag 2015 wordt door Stichting SUDO georganiseerd (Samenwerkende Utrechtse Dovenorganisaties). Het evenement vindt plaats op zaterdag 26 september 2015 in Sportcomplex Olympos in Utrecht. Zet de datum alvast in uw agenda! Voor meer informatie, breng een bezoek aan de website: Stichting Plotsdoven Randhoeve 221, 3995 GA Houten tel/tt/fax: info@stichtingplotsdoven.nl

2 Colofon Even voorstellen Plotsdoof is een uitgave van de Stichting Plotsdoven. Donateurs van de stichting ontvangen het blad gratis. Plotsdoof verschijnt vier keer per jaar: in maart, juni, september en december. Redactieadres Nieuwe Tijningen DA Zaltbommel Redactie Liesbeth Duits, hoofdredacteur Marja Bouma, corrector Opmaak Frans Verkade Aan dit nummer werkten mee: Robert ten Bloemendal, Nirosha Boer. Marianna Palos, Peter Raggers, Thea van der Wilt, Wouter Bolier, Michèle Meirlevede, Cor Toonen, Hanske Kroon, Desiree Lageweg, Frank van der Bijl, Gerard de Vijlder Plaatsing van brieven betekent niet dat de redactie het met de strekking eens is. De redactie kan brieven weigeren, inkorten of redigeren. Overname van artikelen is toegestaan, mits met bronvermelding. Sluitingsdatum kopij volgend nummer: 15 mei Drukwerk en verzending CPI - Koninklijke WÖHRMANN B.V. Estlandsestraat CP Zutphen Marianne Palos Hierbij wil ik me graag voorstellen als de nieuwe technisch adviseur van de Stichting Plotsdoven. Deze functie neem ik over van Cor Toonen. Even kort iets over mij zelf. Mijn naam is Marianna Palos, ik ben 28 jaar oud en woon in Leiden. Oorspronkelijk kom ik uit Hongarije en woon sinds 2009 in Nederland. Ik ben naar dit prachtige land gekomen om de Nederlandse taal en cultuur beter te leren kennen. Het bevalt mij hier zo goed dat ik heb besloten te blijven. In september 2010 ben ik gestart met de opleiding Taalwetenschap aan de Universiteit Leiden. In het laatste jaar van mijn opleiding was ik actief betrokken bij de ontwikkeling van de Spraakzien-bril. Tijdens dit onderzoek heb ik samengewerkt met veel mensen die op een latere leeftijd plotseling doof zijn geworden. De wereld waarin we leven verandert continu. Hopelijk zal ik bij de Stichting Plotsdoven een katalysator zijn die positieve veranderingen teweeg brengt en een positieve bijdrage levert aan het welzijn van anderen. Ik zal mij focussen op de combinatie van de sociale contacten, zorg en techniek. Daarnaast heb besloten om hoor-professional te worden. Dat betekent dat ik bezig ben met een opleiding tot vakbekwaam audicien. In mijn vrije tijd luister ik graag naar muziek. Ik heb een kat die ik graag mee neem voor een wandeling in de natuur. Ik sport graag. Vooral tafeltennis, badminton en golf vind ik leuk. Ik lees alles wat los en vast zit, en houd van lekker eten in de vele restaurantjes die in Leiden te vinden zijn. Voor de Stichting Plotsdoven zal ik contact onderhouden met leveranciers en fabrikanten van hoortoestellen en hoorhulpmiddelen. Ik zal ook helpen bij het coördineren van verschillende projecten die te maken hebben met innovaties in de hoorzorg. Daarnaast ben ik van plan een blog te starten waarin ik gedetailleerd over mijn dagelijkse werkzaamheden kan vertellen. Vragen en suggesties zijn meer dan welkom. U kunt contact opnemen via de website van de Stichting Plotsdoven of via technischadvisereur@stichtingplotsdoven.nl. Nirosha Boer Mij is gevraagd of ik me even wil voorstellen, dus bij deze! Veel van jullie kennen mij al, omdat ik op diverse fronten al actief ben, maar voor degenen die mij niet kennen: ik ben Nirosha, 29 jaar, ik woon in Deventer samen met mijn kat Bjoetie. Zoekende naar een baan in de welzijnssector. Ik ben van plan om dit jaar te gaan starten met de opleiding HBO-V. Mijn hobby s zijn lezen, keyboard spelen, creatieve dingen doen/maken, leuke dingen doen met anderen. Drie jaar geleden was mijn eerste kennismaking met de stichting Plotsdoven, tijdens een themaweekend. Ik ben daarna nooit meer weggegaan. Ik ben zwaar slechthorend, dit is ontdekt op mijn vijfde. Waarschijnlijk heb ik voor die tijd beter kunnen horen. Ik ben een aantal jaren op een school voor slechthorende kinderen geweest, maar ben op een gegeven moment teruggegaan naar het reguliere onderwijs. Ik ben oraal opgevoed, gesproken Nederlands is m n eerste taal, maar toen ik gebarentaal begon te leren, ging er een wereld voor mij open. Ik begon in een sneltreinvaart de gebaren op te pikken. Ik was destijds op zoek naar lotgenotencontact en had al bij diverse organisaties rondgesnuffeld om te kijken of het iets voor mij was, maar ik vond het telkens nét niet. Tot ik bij de Stichting Plotsdoven kwam. Het voelde als een warm bad, m n eerste deelname aan een activiteit. En ik was al op zoek naar nieuwe uitdagingen wat betreft vrijwilligerswerk, dus ik heb aangegeven dat ik graag iets wilde doen. Ik was meer dan welkom. Ik heb in diverse werkgroepen gezeten en heb dat altijd leuk gevonden. Ik krijg er ook energie van. Toen ik afgelopen zomer hoorde dat er een nieuw bestuurslid gezocht werd, dacht ik: dit is m n kans, doen! Ik had toen al aangegeven actief te willen zijn in steunpunt Oost. Activiteiten organiseren vind ik hartstikke leuk, maar ik wilde ook wel wat meer doen. Op het moment dat ik aangaf, interesse te hebben in de functie van bestuurslid, werd mij gevraagd of ik er wat voor voelde om steunpuntencoordinator te worden. Nu, dit wilde ik wel. Ik voel me 2

3 Van de voorzitter Peter Raggers Een vrijwilligersorganisatie staat en valt met vrijwilligers. Daardoor kan de organisatie sterk zijn maar tevens ook kwetsbaar. Het blad Plotsdoof dat u nu leest is daar een voorbeeld van. Na ruim 5 jaar onafgebroken en zonder zichtbare hapering uitgegeven te zijn onder hoofdredactieschap van Jopy Sol zijn de laatste twee uitgaven uitgegeven onder hoofdredactieschap van Liesbeth Duits. Knap hoe Liesbeth zonder hier ervaring in te hebben het stokje heeft overgenomen van Jopy. Ze was van plan om dit lang te gaan volhouden ondanks enkele ziektebeelden. Helaas werden die ziektebeelden steeds erger, waardoor zij nu heeft moeten aangeven niet verder te kunnen. Dit nummer heeft Liesbeth nog voor een groot deel gemaakt. De eindwerkzaamheden voordat het naar Frans Verkade gaat voor de lay-out zijn opgepakt door Robert ten Bloemendal en Nirosha Boer. Natuurlijk met de taalcorrector Marja Bouma. We wensen Liesbeth alle beterschap zo mogelijk, en zeker alle sterkte met het verwerken van haar (on)mogelijkheden. Bedankt voor de geweldige inzet. Wie weet zien we je weer terug in het blad met een artikel of adviezen zoals je toch nog aangaf. Dit betekent dat we opzoek gaan naar een nieuwe hoofdredacteur en wellicht een wat uitgebreidere redactie, zodat de lasten verdeeld kunnen worden. Het blad Plotsdoof is al ruim 25 jaar het visitekaartje van de Stichting. Mochten er onder de lezers belangstellenden zijn voor het hoofdredactieschap of redactieschap dan kunt u zich aanmelden bij info@stichtingplotsdoven.nl Een profiel vindt u in het blad en op onze website www. stichtingplotsdoven.nl In het bestuur gaat als kandidaat-lid vanaf februari 2015 meedraaien Nelleke Perukel. Zij gaat proeven en ruiken of een bestuursfunctie iets voor haar is en wat ze voor ons kan betekenen. De samenwerking met de vier dovenorganisaties gaat steeds verder. Er is besloten om te komen tot een federatieve stichting. Hierin blijven de organisaties gewoon voortbestaan onder de paraplu van een nieuwe stichting. Herkenbaarheid van identiteit en activiteiten blijft zo gewaarborgd. Op het gebied van informatie, belangenbehartiging, ledenadministratie en overige bureauwerkzaamheden zal eenheid gaan ontstaan. We hopen eind maart of begin april een gezamenlijk dag te organiseren om een ieder te informeren en met elkaar kennis te laten maken. Het themaweekend 21 maart staat al weer in de steigers of is als u dit leest alweer voorbij. De beleids -en vrijwilligersdag is ook al weer bijna georganiseerd en staat gepland op 18 juli. De ochtend is bedoeld voor alle donateurs en belangstellenden, de middag vooral voor al onze 55 vrijwilligers. Opnieuw heeft de Facebook groep een mijlpaal bereikt met het 550 lid. Wellicht staat de teller als u dit leest reeds op 600 of wordt u dat 600ste Facebook lid? Gelukkig zien we dat er een aantal vrienden ook donateur wordt. Het streven is natuurlijk dat iedereen dat zou gaan worden, maar informatie delen met elkaar is ook erg belangrijk en dat blijkt goed te werken gezien de reacties. Het vrijwilligerswerk gaat in volle gang door en dat is belangrijk. We zijn er door en voor elkaar met behoud en uitgaande van de menselijke maat, zodat iedereen met ons mee kan doen op zijn/ haar eigen manier. (vervolg van blz. 2) zeer vereerd ook, om deze functie van Leontien over te nemen, die dit vele jaren heeft gedaan! Ook werd mij gevraagd of ik mij wilde gaan inzetten voor de jongeren. Nou dat wil ik zeker, want ik vind de stichting hartstikke leuk, en ik zou het ook erg leuk vinden als er meer jongeren gaan komen. Hier ga ik mij dus ook mee bezig houden. Concrete plannen hiervoor heb ik nog niet, maar ik maak wel de jongeren in mijn netwerk enthousiast voor de activiteiten van de stichting. O ja, er zijn ook mensen die denken dat ze me ergens anders van kennen; dat kan kloppen. Ik ben ook nog de oprichtster van Stichting Zo Hoort Het. En momenteel heb ik ook de voorzitterstaak. Ik kan nog wel even blijven doorgaan, maar dan is het blad zo vol. Wil je meer over mij weten, kun je me altijd aanschieten bij een van de activiteiten of mailen! Over de Stichting De Stichting Plotsdoven is de landelijke organisatie voor belangenbehartiging van plots- en laatdoven. De stichting is opgericht in 1989 en heeft zich de belangenbehartiging van plots- en laatdoven in de ruimste zin ten doel gesteld. Daarbij staat stimulatie van zelf red zaamheid en reïntegratie van de plotsen laatdove in de horende maatschappij voorop. De Stichting Plotsdoven onderhoudt twee mailinglijsten: één voor plotsen laatdoven en één voor partners, familie, vrienden of andere naasten van plots- of laatdoven. De mailinglijsten zijn bedoeld om informatie en ervaringen uit te wisselen m.b.t. het doof worden en/of doof zijn, het omgaan daarmee door naasten, of om vragen te stellen. Kortom, lotgenotencontact op een makkelijke en toegankelijke manier. Voor meer info zie: Bestuur Peter Raggers, voorzitter Gerard de Vijlder, secretaris Albert Bouma, penningmeester Wil van Essen, bestuurslid Nirosha Boer, bestuurslid Anja Korten, bestuurslid Robert ten Bloemendal, bestuurslid Raad van Advies Drs P.P.B.M. Boermans Dr. J. Mulder Donateurschap Vanaf 25,- per kalenderjaar bent u al donateur; over te maken op NL54 INGB t.n.v. Stichting Plotsdoven te Houten Geregistreerd bij de Kamer van Koophandel Haaglanden te Den Haag nr ANBI-nummer Lex Scheffelfonds Het Lex Scheffelfonds is ingesteld om iedere plots- en laatdove, voor wie dit een financieel bezwaar is, in staat te stellen deel te nemen aan activiteiten die georganiseerd worden door de Stichting Plotsdoven. Voor verdere gegevens zie blz. 23 3

4 Samenwerking dovenorganisaties; het hoe, wat, waarom en wanneer door Peter Raggers Het mag algemeen bekend zijn dat de 4 organisaties Dovenschap, Nederlandse Dove Jongeren, FODOK en de Stichting Plots- en Laatdoven willen komen tot een hechte samenwerking. Dit is niet zomaar van de ene op de andere dag. Al in 2005 zijn er pogingen ondernomen om de slechthorenden organisaties en de dovenorganisaties tot een geheel te brengen. Dat is toentertijd mislukt. De Stichting Plots- en laatdoven heeft in 2012 opnieuw het initiatief genomen om de 7 organisaties bij elkaar te brengen. Doel van ons was om te komen tot een soort Paraplu, zeg federatieraad, waaronder de 7 organisaties zouden te komen vallen. Ieder met behoud van eigen identiteit. Hier is veel tijd en werk in gestoken. Toen het er op leek dat de grootste hobbels genomen waren besloten geheel onverwachts de NVVS en FOSS om dit proces te beëindigen. Heel jammer maar hun goed recht. SH-Jongeren sloten zich bij die twee aan en zijn per 1 januari 2015 een stichting aangegaan, Hoormij geheten. Overigens, op bijna dezelfde wijze als dat de Stichting Plots- en Laatdoven het had gewild. In maart 2014 heeft onze Stichting opnieuw het voortouw genomen om tot samenwerking te komen met de dovenorganisaties. Al snel was er overeenstemming dat men dit wilde. Een deskundige externe adviseur werd in de hand genomen en onder haar onafhankelijk voorzitterschap zijn we gaan praten. De stuurgroep bestaat uit alle voorzitters en een andere bestuursvertegenwoordiger per organisatie. We zijn nu zo ver gevorderd dat we met instemming van de 4 besturen, een stichting willen oprichten. Deze stichting zal als paraplu gaan werken en overkoepelt de huidige 4 organisaties. We noemen het een federatieve stichting. Ook dit is vanzelfsprekend een bewuste keuze. Want het mag dan waar zijn dat de federale samenwerking met de slechthorenden organisaties niet is gelukt, we hebben wel een goede samenwerking op tal van projecten. Vooral in het voucherproject. Het is dan ook verstandig richting toekomst om een zelfde soort organisatie structuur te hebben, waardoor we eventueel in de toekomst alsnog hechter kunnen samenwerken. Hoormij was zo vriendelijk en open dat we in een bestuursgesprek volledige openheid van zaken kregen over de oprichting, statuten enz., enz. Hier hebben we veel van geleerd en doen nu nog ons voordeel daarme, waarvoor onze oprechte dank. Waarom samenwerking? Er zijn meerdere redenen, waarvan de allerbelangrijkste is dat de vier organisaties heel veel in huis hebben dat elkaar aanvult, maar óók overlapt. We, er- en herkennen elkaars communicatiesystemen en staan volledig achter de erkenning van het NGT. Dit is ook weer van belang voor de gebaren in het NmG. Geen enkele vorm van communicatie wordt afgewezen. We verlangen van elkaar hierin open te staan en elkaar te respecteren en te ondersteunen. We weten dat de vroegdoven, dus in principe iedereen die doof is geworden vóór de taalverwerving, een dovencultuur hebben met een eigen taal. Zij voelen zich niet gehandicapt en staan op deze wijze en met hun eigen kracht in de wereld. De laatdoven, dus iedereen die ná de taalverwerving langzaam of plotseling doof is geworden, of zeer ernstig slechthorend is geworden, ervaren dit bijna allemaal als een medische handicap en willen dit zo mogelijk ook medisch opgelost zien. FODOK als zijnde de oudervereniging met dove kinderen, heeft het misschien wel het moeilijkst van allemaal. Zelf meestal goedhorend moeten zij beslissen, zich inleven in de doofheid van hun kind. Dat in de huidige tijd met CI is wel heel moeilijk, want met CI hoor je wel maar lang niet alles en bij niet-gebruik is het kind weer doof. Natuurlijk geldt dit dilemma ook voor volwassen maar ligt dan toch in een andere verhouding. De Nederlandse dove jongeren hebben weer andere vraagstukken. Zij zijn opgegroeid in een dovencultuur waarin NGT de moedertaal is. Iets wat lang niet voor alle oudere doven geldt. Tegelijkertijd zijn ook zij in de huidige tijd opgegroeid die vraagt om meedoen en zelfstandigheid. Zo zijn er nog veel meer zaken die we met elkaar kunnen bespreken, helder maken en misschien door gezamenlijke aanpak beter tot hun recht laten komen. Ofwel gezamenlijke belangenbehartiging, niet ieder voor zich, maar gezamenlijk met één mening naar buiten komen. Daarvoor is er- en herkenning nodig. In het samendoen, het meer op elkaar gericht zijn en de tegenstellingen niet ontlopen maar juist bespreekbaar maken zien we dat er veel overeenkomsten zijn, daar waar we eerst dachten alleen of tegenover elkaar te staan. Deze gezamenlijke kracht is de basis om tot samenwerking te komen. Maar er is ook veel financieel te winnen. Efficiëntie op bureau gebied, denk aan virtueel kantoor, gezamenlijke ledenadministratie, gezamenlijke activiteitenkalender, gezamenlijke website en nieuwsbrief. Ook speelt een rol dat de organisaties moeten kunnen aantonen aan Den Haag dat we een structurele samenwerking hebben, om subsidie voor de toekomst vast te houden. We realiseren ons dat dit op zich een hele zwakke schakel is omdat het subsidiebeleid voor de toekomst nog volkomen duister is. 4

5 We willen zo spoedig mogelijk komen tot die federatieve stichting. Die wellicht gaat bestaan uit 1 vertegenwoordiger per organisatie, een onafhankelijke voorzitter en 1 of 2 vakbestuursleden. De conceptstatuten worden inmiddels door een notaris uitgewerkt. De 4 organisaties blijven alsnog bestaan en behouden hun eigen identiteit en herkenbaarheid. Voor onze Stichting Plotsdoven blijven de lotgenotencontacten de rode draad, met daarin voortdurende informatievoorziening. Het zou heel mooi zijn als de nieuwe stichting in juni of juli 2015 een feit zou zijn. Maar een maand of twee later zal geen ramp zijn. Het gaat om kwaliteit en deze moet worden gecreëerd door vrijwilligers die allemaal een druk leven hebben. Wij willen onze achterban, onze donateurs, zo goed mogelijk informeren mede vandaar dit artikel. Regelmatig berichten we in de Facebook groep en via de nieuwsbrief, maar elke donateur heeft het recht op de informatie. Half april willen we voor de 4 organisaties een Kaderdag organiseren waarin nog specifiekere informatie wordt gegeven. Op de beleidsdag van 18 juli wordt op de jaarvergadering hierover uitvoerig bericht. Mocht er echter behoefte zijn aan meer informatie, dan kunnen we altijd een extra bijeenkomst organiseren om toelichting en inzicht te geven. Tot slot: Als de stichting een feit is, is er nog een hoop onduidelijk en dus ook nog een hoop te doen. Doel is om al doende verder te bouwen en niets uit de weg te gaan. Wel dienen de communicatie en beslissingslijnen helder te zijn. En natuurlijk ook hoe het er financieel uitziet. Wij hopen op veel ondersteuning en draagvlak; het is in ons aller belang. Facebook door Robert ten Bloemendal gebleken. De diversiteit aan antwoorden en tips biedt niet alleen de nieuwe leden de nodige informatie, maar geeft ook bestaande leden soms een totaal andere kijk op dingen die ze zelf altijd heel anders hebben gezien. Hierbij gaat het er niet om of het ene antwoord nou beter is dan het andere. Het is vooral de saamhorigheid die zo mooi is en ervoor zorgt dat we nieuwe inzichten krijgen. In deze moderne maatschappij kun je er niet omheen: internet en daarbij de social media netwerken als Facebook en Twitter nemen in het leven van veel mensen een prominente plaats in. Ook wij als Stichting Plots- en laatdoven zijn actief op Facebook en Twitter. Vooral onze Facebook-groep is een druk bezocht portaal waar ontzettend veel door de leden wordt gecommuniceerd. Mensen die al langer lid van de FB-groep zijn komen elke dag wel even kijken of er stukjes geschreven zijn over allerhande zaken op het gebied van doofzijn, slechthorendheid, CI en nieuws en achtergronden uit alle geledingen van de dovenen slechthorendenwereld. Nieuwe mensen worden dan ook door de bestaande leden snel opgenomen in de groep en vinden snel informatie in hun zoektocht naar er- en herkenning van hun plots- of laatdoofheid. Om het zoeken binnen de FB-groep voor nieuwe zoekende plots- en laatdoven wat overzichtelijker te maken, hebben we sinds kort een vraag van de dag geïntroduceerd. Een paar keer per week kan iedereen een specifieke vraag stellen die je zou kunnen bestempelen als een soort van virtueel lotgenotencontact. De respons op deze vragen is overweldigend Onlangs mocht ik als hoofd van de webredactie een workshop Facebook voor Patiëntenverenigingen bijwonen. Deze werd gegeven door PGO-support, een instantie die veel cursussen geeft voor patiëntenverenigingen van allerlei pluimage. De twee mensen die de cursus gaven hadden als huiswerk een kijkje genomen in onze FB-groep. Ze waren vol lof over hoe actief onze FB-groep is. En ook tijdens de cursus waren er veel voorbeelden van onze groep in hun presentatie verwerkt. Iets wat mij een trots gevoel gaf. Trots dat wij met zijn allen een zo waardevolle plek hebben waar we er voor en met elkaar zijn. Maar het kan altijd nog een stukje beter. Deze Plotsdoof wordt namelijk ook gelezen door donateurs die niet doof of slechthorend zijn. Denk aan hulpverleners, gebaren- en schrijftolken, familieleden van doven en slechthorenden etc. Wat zou het mooi zijn als ook die zich aansluiten bij onze FB-groep om ook hun kant van het verhaal te vertellen en hun inzichten met ons te delen. Ik zou zeggen, neem eens een kijkje in onze FB-groep, en als je je geroepen voelt om ergens op te reageren meld je dan even aan (zonder aanmelding kun je niet reageren namelijk). Je zult zien hoe warm het welkom is en hoe snel je je thuis voelt. Tik in de zoekbalk van Facebook bovenaan in plotsdoven en je ziet vanzelf onze groep tevoorschijn komen. Twitter is een heel ander verhaal, daarover de volgende keer een stukje. 5

6 Ben jij ook zo moe? Onlangs werd in de Facebook-groep van Plotsdoof een vraag gesteld over vermoeidheid. Binnen twee dagen kwamen hier 57 reacties op. Iedereen met gehoorverlies kampt in meer of mindere mate met vermoeidheid. Hoog tijd om aandacht aan dit onderwerp te besteden. Heel veel tips Een greep uit de vele tips die op Facebook werden genoemd. Sommige tips zijn aangevuld door de specialisten gehoorverlies van GGMD. Slapen. Ga s middags een dutje doen, niet te lang, een half uurtje.. Ga niet pas naar bed als het niet meer gaat. Kun je niet direct slapen, ga dan even lezen. Plan je dag. Maak minder afspraken.. Wissel vermoeiende en niet-vermoeiende activiteiten af.. Ga wat korter naar verjaardagen en feestjes.. Vraag je af of je je verwachtingen en ambities moet bijstel len.. Bedenk dat je alles kunt wat een horende kan, maar wat is het je waard? Tegen welke prijs? Zoek ontspanning die bij jou past. Ga wandelen, fietsen, handwerken, winkelen, sporten, puzzelen, tuinieren. Ken je grenzen. Blijf actief, maar ken je grenzen.. Leer om tijdig te herkennen wanneer je overbelast dreigt te raken.. Je kunt alles wat een horende kan, maar wel gedoseerd. Zorg voor een goede communicatie. Zet een schrijftolk in.. Volg een cursus gebarentaal. Let goed op je ogen. Geef je ogen voldoende rust. Van spraakafzien en veel je ogen gebruiken, worden je ogen sneller moe.. Laat je ogen regelmatig nakijken. Wees duidelijk naar anderen. Zorg dat je zelf goed weet hoe het voor jou werkt, dan kun je dat beter uitleggen en kan men beter rekening met je houden.. Maak je beperking niet kleiner wanneer je er aandacht voor vraagt. Doe niet alsof alles wel lukt.. Wees je bewust van hoe hard je je best doet om alles te verstaan of te begrijpen. Je mag een ander vragen je tegemoet te komen.. Ben je moe, geef dat dan aan en vraag je gesprekspartner of jullie het gesprek op een later moment kunnen vervolgen. Zoek hulp. Ga naar de huisarts.. Volg een training Leven met slechthorendheid of plots- en laatdoofheid.. Leer van lotgenoten. Wat zegt Mark Volkerijk, psychiater en eerste geneeskundige bij GGMD Gehoorverlies en gebruikmaken van een gehoorapparaat kunnen zorgen voor extra stress en energieverbruik, en daardoor leiden tot extra moeheid. Het is belangrijk om uit te sluiten dat er sprake is van een onderliggend ander probleem dat te behandelen is. Nu is moeheid een moeilijk te definiëren begrip. Wat bedoelt iemand als hij/zij zegt dat hij moe is? Geef daarom bij je huisarts of specialist goed aan wat je precies bedoelt met moeheid. Voor de arts is het belangrijk om bij het zoeken naar de oorzaak van de moeheid zowel aan lichamelijke als aan psychische klachten te denken. Ook is het van belang te kijken naar voedingspatroon, medicatie- of middelengebruik, slaappatroon, overbelasting in de thuissituatie of op het werk enz. Daarnaast is het goed om je energiebalans (wat krijg je per dag aan energie binnen en wat verbruik je) te kennen en eventueel opnieuw te definiëren, bijvoorbeeld omdat je beperking je (nu) meer energie kost. Probeer de balans positief te houden. Dit artikel is aangeleverd door Thea van der Wilt, zij is zwaar slechthorend, heeft tinnitus en is overgevoelig voor geluid (recruitment). Het gros van de reacties op Facebook waren voor mij heel herkenbaar en net als de anderen vond ik het prettig te zien dat ik niet de enige ben die hiermee worstelt, naar creatieve oplossingen zoekt, maar vooral ook gewoon mijn eigen ding wil blijven doen. Een van de groepsleden schreef: Ik ben wel een gelukkig mens hoor, maar leef op kleine schaal. Dat vond ik een hele mooie. Wil je ook deelnemen aan de Facebook-groep waar dit artikel op gebaseerd is, kijk dan op De nieuwsbrief van EURO-CIU is uit! De Europian Association of Cochlear Implant Users (EURO-CIU) heeft weer een nieuwsbrief uitgebracht. In deze Engelstalige editie wordt aandacht besteed aan het symposium 'State of the art on Cochlear Implants in Europe' dat op 9 en 10 April in Antwerpen plaatsvindt. Daarnaast bevat de nieuwsbrief nieuwtjes over onder andere zelfhulpgroepen in Duitsland, een Engelse CI-drager die een boek heeft geschreven over zijn ervaringen en een aankondiging uit Spanje over Internationale Implantaatdag. De nieuwsbrief eindigt met informatie van de drie fabrikanten over de laatste technologische ontwikkelingen. Geïnteresseerd in de nieuwsbrief? Via de website kunt u zich aanmelden om de nieuwsbrief zelf te ontvangen. 6

7 OPCI start met huiskamerbijeenkomsten Op veler verzoek start OPCI binnenkort met kleinschalige huiskamerbijeenkomsten. Deze bijeenkomsten worden georganiseerd door en voor (aanstaande) CI-gebruikers, hun familieleden en andere belangstellenden. Wilt u wel eens kennismaken met mensen met een CI in uw regio? Heeft u vragen over het gebruik van uw CI of andere hoorhulpmiddelen? Overweegt u een CI en wilt u er wel eens wat meer over weten? Dan zijn deze bijeenkomsten wellicht iets voor u. In verschillende regio's in Nederland begint OPCI namelijk met het organiseren van deze informele en gezellige huiskamerbijeenkomsten. Belangstellenden komen samen in de huiskamer van een van de deelnemende gastadressen. Onder het genot van een kopje koffie of thee is er alle ruimte om vragen te stellen, CI ervaringen te delen en informatie te verzamelen. Interesse? Wilt u een huiskamerbijeenkomst bijwonen? Dan kunt u zich aanmelden via onderstaand adres. Huiskamer beschikbaar? Vindt u het leuk om mee te helpen met het organiseren van deze bijeenkomsten en wilt u uw huiskamer beschikbaar stellen? Laat het ons dan ook weten. Wij zijn nog op zoek naar een aantal huiskamers. Wilt u dan in uw mail aangeven dat u uw huiskamer beschikbaar wilt stellen en hoeveel gasten u maximaal kunt ontvangen. Vragen? Misschien wilt u eerst nog meer weten, voor vragen en aanmeldingen mail ons op het volgende adres:info@opciweb.nl Meer RTL programma's met ondertiteling RTL heeft meer programma s en series ondertiteld. Zo heeft RTL haar belofte om meer te gaan ondertitelen waargemaakt. Expeditie Poolcirkel - RTL5 Expeditie Poolcirkel is terug. Acht bekende Nederlandse topsporters moeten acht weken lang bizarre weersomstandigheden en fysieke uitdagingen doorstaan. Het programma speelt zich af in de koudste gebieden van het adembenemende IJsland en is zwaarder dan ooit. In acht afleveringen leggen de topsporters een route af naar de ijzige poolcirkel. De kandidaten zijn constant on the road en banen zich een weg over toendra s en ijsgebieden. TV Makelaar: Mission Impossible - RTL4 Huizenprogramma waarin wanhopige huiseigenaren hulp krijgen bij de verkoop van hun moeilijk verkoopbare woningen. Presentatrices Evelyn Struik en Froukje de Both ontfermen zich over deze mensen. Tijdens hun missie worden ze bijgestaan door financieel expert Pieter van Tuinen, makelaar Gaby van Bracht en bouwdeskundige Bob Sikkes. De Grote Improvisatieshow - RTL4 Tijl Beckand en Ruben van der Meer improviseren er lekker op los onder enthousiaste leiding van Froukje de Both. Het trio wordt bijgestaan door vaste gasten Jamai Loman, Rick Paul van Mulligen, Wilko Terwijn, Alex Ploeg en Mike Weerts en wekelijk wisselende gasten. Bron: html Nederlands Gebarencentrum is verhuisd: Na bijna 18 jaar in Bunnik is het Gebarencentrum verhuisd naar Amersfoort. In het Huis voor de Gezondheid hebben we op de 4e verdieping een nieuw onderkomen. Ons nieuwe adres is: Stationsplein 121, 3818 LE Amersfoort Ons telefoonnummer blijft hetzelfde:

8 Ontwikkelingen omtrent bereikbaarheid van 112 voor doven door Wouter Bolier, projectmedewerker SIGNAAL In de vorige Plotsdoof heeft u kunnen lezen hoe SIGNAAL zich namens het platform doven, slechthorenden en tos, waarvan Stichting Plotsdoven ook lid is, inspant voor verbetering van toegankelijkheid en bereikbaarheid van telecommunicatie en alarmnummer 112 voor doven en slechthorenden. Sindsdien is er veel gebeurd rondom de bereikbaarheid vanhet alarmnummer. In dit artikel een overzicht van het laatste nieuws. Verbeterde bereikbaarheid In februari 2015 kondigden de Rijksoverheid en Signcall aan dat het alarmnummer 112 beter bereikbaar is geworden voor doven en slechthorenden. Met Total Conversation-software van Signcall kunnen doven, slechthorenden en mensen met een spraakbeperking via computer, tablet of smartphone bellen met de alarmcentrale. Signcall meldde een aantal vernieuwingen waardoor de gesprekken sneller verlopen en de alarmcentrale toegang heeft tot meer gegevens waardoor medewerkers in noodsituaties de beller beter kunnen helpen. SIGNAAL vindt de vernieuwingen bij Signcall en de alarmcentrale een verbetering ten opzichte van de oude situatie. Medewerkers van de alarmcentrale, zogeheten centralisten, werden door Signcall getraind in het omgaan met apparatuur en het afhandelen van teksttelefoongesprekken. Daarnaast kregen de alarmcentralemedewerkers informatie van GGMD over de doelgroepen. Hierdoor kunnen doven en slechthorenden 24 uur per dag rechtstreeks met de alarmcentrale communiceren via tekst en geluid. Zo kan bijvoorbeeld een slechthorend persoon zelf spreken, en krijgt hij/zij tekst terug van de centralist. Een doof persoon kan zonder tussenkomst van een teletolk teksttelefoneren met de centralist. Een andere vernieuwing is dat een 112-centralist kan zien wie je bent en waar je woont. Dat kan essentiële informatie zijn in een noodgeval. Signcall-abonnees moeten wel eerst toestemming geven aan Signcall om gegevens te delen met de alarmcentrale. Hoe kunnen doven en slechthorenden nu 112 bereiken? Total Conversation Ten eerste is er de mogelijkheid om met Total Conversation op een smartphone, tablet of computer te bellen met het alarmnummer. Met Total Conversation kunt u kiezen om te bellen met beeld, tekst en/of geluid. Via de Signcall-app kunt u rechtstreeks teksttelefoneren met de alarmcentrale. U spreekt en/of typt tekst; de centralist reageert door tekstberichten te typen. Alarmnummer 112 is ook in gebarentaal te bereiken via beeldbemiddelingsdienst KPN Teletolk. De beeldbemiddelingsdienst kent echter beperkte openingstijden en er bestaat een risico om in een wachtrij te komen wanneer alle gebarentolken van KPN Teletolk bezet zijn. Analoge teksttelefoon Daarnaast kunt u al jaren met een analoge teksttelefoon 24 uur per dag rechtstreeks de alarmcentrale bereiken op het teksttelefoonnummer De vraag is voor hoe lang nog, omdat analoge telefonie zal verdwijnen in de (nabije) toekomst. De Rijksoverheid geeft aan dat deze dienst voorlopig nog wordt ondersteund door de 112-alarmcentrale. SIGNAAL adviseert doven en slechthorenden daarom om over te stappen naar Total Conversation. Andere mogelijkheden Er is geen mogelijkheid om met 112 te sms en, mailen, faxen, chatten, of twitteren. Wel kunt u - indien u dat wenst - net zoals goedhorenden spraaktelefoneren met 112. U belt dan 112 en spreekt zo duidelijk mogelijk uw boodschap in: waar bent u, wat is er aan de hand en welke hulpdiensten zijn er volgens u nodig. Vermeld dat u doof of slechthorend bent. SIGNAAL raadt aan om aan de centralist een bevestiging per sms te vragen, zodat u meer zekerheid heeft over dat uw bericht is overgekomen. Wat moet u melden? Zodra u contact heeft met de alarmcentrale, dan is het volgens de website van de Rijksoverheid belangrijk om te melden:. wat er aan de hand is;. waar er hulp nodig is;. welke hulpdienst er nodig lijkt te zijn: politie, brandweer of ambulance. Standpunt en vervolgstappen SIGNAAL SIGNAAL is blij met elke verbetering van de bereikbaarheid van 112 voor doven en slechthorenden. Maar de recente vernieuwingen zijn beperkt. Beperkt tot tekstbellen met 112. Beperkt voor gebarentaalgebruikers, omdat zij via beeldbemiddeling van KPN Teletolk maar dertien uur per (werk)dag in gebarentaal de alarmcentrale kunnen bereiken. Beperkt tot abonnees van één leverancier van Total Conversationsoftware en daarmee beperkt in keuzevrijheid. Beperkt tot een specifiek abonnement dat moet worden aangevraagd/ aangeschaft om 112 te kunnen bereiken. Die beperkingen staan haaks op het beleid van de overheid en op de Telecomwet, dat uitgaat van een gelijkwaardige toegang tot telefonie voor doven en slechthorenden. Daarom heeft SIGNAAL een reactie gestuurd naar de Tweede Kamer. SIGNAAL pleit er onder andere voor dat doven en slechthorenden net als met gewone spraaktelefonie 112 altijd moeten kunnen bereiken zonder abonnement. De Telecomwet en de standaarden voor Total Conversation gaan uit van meerdere Total Conversation-aanbieders, zodat de (dove/slechthorende) eindgebruiker kan kiezen wat bij hem of haar past. SIGNAAL informeerde de Kamer dan ook dat twee buitenlandse leveranciers van Total Conversation-software een klacht hebben ingediend over de zeer trage en moeizame aansluiting op het systeem van KPN Teletolk. Minister Ivo Opstelten van Veiligheid en Justitie heeft inmiddels toegezegd de belangenorganisaties (SIGNAAL) te gaan vragen om input voor de functionaliteiten van een nieuw platform 112. SIGNAAL zal Minister Opstelten adviseren de richtlijnen voor Total Conversation en van REACH112 te volgen. Wordt vervolgd dus! 8

9 9

10 Column van Michèle Meirlevede: Het is maar hoe je het bekijkt De laatste tijd verneem ik van sommige leeftijdsgenoten en vooral oudere mensen, dat de wereld zó veranderd is en dat dit niet altijd het goede is. De wereld is zó individualistisch en materialistisch geworden, de mens heeft geen tijd meer, alles gebeurd gehaast. Men moet werken, wil een gezinsleven en hiermee leuke dingen doen. In de weinige vrije tijd wil men een hobby uitoefenen, sporten, vrienden opzoeken en toch ook de familie wat aandacht geven etc. Om maar niet de technische snufjes te vergeten. Bijna iedereen heeft een computer, gsm, iphone, etc Er wordt enorm gecommuniceerd op afstand, doch van dichtbij bijna niet meer. Social Media brengt verre familie, vrienden en kennissen dichterbij, doch met diegenen die op loopafstand van je wonen blijk je weinig contact te hebben. Kijk maar eens naar de jongeren wanneer ze samen bijeen komen. Meestal met GSM/iPhone in handbereik. Stel je voor dat ze een berichtje zouden kunnen missen. Of ze zitten gewoon met GSM/iPhone in de hand en communiceren met anderen op afstand, maar praten bijna niet met de vrienden die bij ze zijn. Dit is eigenlijk wel triest. Als moeder van pubers kan ik dit helaas niet ontkennen. Vaak komen hun vriendinnen bij ons bijeen en zitten ze dan gewoon op de bank naast elkaar om te twitteren of chatten met andere kinderen die niet bij ons aanwezig zijn. Ook buren, kennissen en vrienden hebben nog weinig vrije tijd. Alles moet bijna op afspraak. Dat is jammer. Er is bijna geen tijd meer om eens rustig een kopje koffie te drinken of een gezellig praatje te maken op straat; nee opzij, opzij, maak plaats, maak plaats, we hebben weer ongelofelijke haast. Dat geeft een vereenzaamd gevoel, doordat het persoonlijke contact sterk vermindert. En toch Toen ik (meer dan dertig jaar geleden) doof werd, viel ik zoals velen zullen bevestigen- in een zwart gat, een geïsoleerde wereld. Ik kon de mensen, familie, vrienden en kennissen niet meer verstaan, ook al sprak ik hun taal. Telefoneren zat er al geruime tijd niet meer in, en informatie vinden of een les volgen was ook moeilijk en vergde veel energie. Van clubs voor (plots)doven had ik geen weet en dus stond ik echt alleen. Technische snufjes, zoals GSM, iphone, bestonden nog niet en de computer deed pas later zijn intrede in de wereld. Niet iedereen had zo n ding Dat was pas vereenzaming. Door de jaren heen heb ik mij proberen aan te passen. Heb ik leren liplezen, wat gebarentaal geleerd, probeerde ik me wat bij te schaven, leerde met die technische snufjes omgaan en kijk, de wereld ging weer wat voor mij (ons = hardhorigen, doven) open. Héérlijk is dat! Mensen die dus klagen over vereenzaming e.d. beleven eigenlijk een héél klein beetje wat hardhorige of dove mensen meemaken bij aanvang van hun handicap. Ik vraag me dan vaak af, hoe zouden zij reageren als ze echt helemaal niks meer konden horen? Ik voel me eerlijk gezegd nu een beetje in een betere positie. Wat vele mensen nu ondervinden, dat maakte ik meer dan dertig jaar geleden, in een veel heftigere fase, al mee. Ik heb mijn draai wat gevonden in die vereenzaming en ik ben blij met al die technische snufjes, clubverbanden etc. Zo voel ik me minder eenzaam en ben ik blij dat we er nog steeds op vooruit gaan. Tja... het is maar zoals je het wil zien. Symposium ONICI door Gerard de Vijlder Het Onafhankelijk Informatiecentrum Cochleair Implantaat, kortweg ONICI genoemd, is in 2002 opgericht te België door Leo De Raeve, die tevens directeur is. In 2012, bij het 10 jarig bestaan van ONICI, zijn de contacten met de Stichting Plotsdoven en ONICI ontstaan. Peter Raggers, enkele leden van OPCI en ondergetekende zijn toen naar het internationaal congres van ONICI in Antwerpen geweest. Toen zijn ook de, voor een deel persoonlijke, contacten ontstaan. Hieruit kwam voort dat het belangrijk is om ook via ONICI de plotsdoven in België te bereiken. Leo De Raeve heeft vervolgens ook een workshop verzorgd op ons internationaal congres van de Stichting Plotsdoven in maart CI een ramp of een zegen! Deze is gebaseerd op ervaringen van andere CI dragers en mijzelf. Na het symposium zal ik mijn lezing ter beschikking stellen van Plotsdoof en/of op de site van de Stichting Plotsdoven plaatsen. Nu ONICI straks op 9 en 10 april een symposium organiseert waarvan de eerste dag geheel in het Nederlands/Vlaams zal zijn, werd ik gevraagd om een lezing te verzorgen. Uiteraard heb ik mij bereid verklaard. De titel van mijn lezing zal zijn : 10

11 Beter door de dag met een gehoor beperking Het NC PLD (Nederlands Centrum voor Plots- en LaatDoofheid) maakt deel uit van GGMD voor Doven en Slechthorenden. Bij GGMD werken specialisten gehoorverlies. Vakmensen die de gevolgen van plots- en laatdoofheid kennen én met u kunnen communiceren. Het NC PLD helpt u met: informatie en advies over hulpmiddelen en voorzieningen training Leven met plots- en laatdoofheid communicatietrainingen zoals spraakafzien en NmG (Nederlands ondersteund met gebaren) loopbaanbegeleiding individuele hulpverlening NC PLD Telefoon (gratis) Teksttelefoon (gratis) Sms contact@ggmd.nl Chat contact@ggmd.nl (via (Windows Live) Messenger / MSN) Heeft u hulp nodig? Aarzel niet en meld u aan. Na aanmelding bespreekt een specialist gehoorverlies uw hulpvraag met u. Vervolgens beslist u samen welke hulpverlening daar voor u het beste bij past. Indien gewenst is bij de gesprekken een gebaren- of schrijftolk aanwezig. Geestelijke Gezondheidszorg en Maatschappelijke Dienstverlening voor doven en slechthorenden 11

12 Vacature voor hoofdredacteur Plotsdoof. Per direct zoekt de stichting Plotsdoven en Laatdoven een vrijwillige hoofdredacteur die ons kwartaalblad Plotsdoof kan maken. Het blad heeft een vrij hoge standaard vol met informatie die de belangen van onze donateurs maar ook alle andere Plots en laatdoven behartigd. Plotsdoof wordt tot op heden inhoudelijk vooral bepaald door de hoofdredacteur. Er is een vrijwilliger die de lay-out verzorgt en een vrijwilliger die alle tekst op goed Nederlands controleert. De artikelen worden geschreven door een grote variatie aan mensen. Meestal gebeurd dit aan de hand van een thema. Het staat de hoofdredacteur vrij om een redactieteam te vormen en de taken verder te verdelen. Van de hoofdredacteur wordt verwacht dat hij/zij. De wereld van de plotsdoven, laatdoven en ernstig slechthorenden kent.. Dat hij/zij hieraan een relevante en inhoudelijke bijdrage kan leveren.. Breed georiënteerd is om ook zaken die aan de rand van onze doelgroep plaatsvinden kenbaar te maken.. Zowel zelf artikelen kan schrijven als wel aangeleverde artikelen kan redigeren.. Creatief is in het vinden van thema s enz. om de inhoud zinvol en leesbaar te maken.. Perfecte beheersing van de Nederlandse taal in woord en schrift.. Kennis heeft van de moderne sociale media.. Grote mate van zelfstandigheid en organisatievermogen.. Teamspeler is. De functionaris werkt op vrijwillige basis zonder vergoeding. Natuurlijk worden kosten als reiskosten, materiaal enz. vergoed. Heeft u belangstelling voor deze functie of wilt u meer weten dan kunt u contact opnemen met Peter Raggers voorzitter via voorzitter@stichtingplotsdoven.nl Mocht u wel aan Plotsdoof mee willen werken als redacteur of journalist maar niet als hoofdredacteur zouden wij u interesse ook graag vernemen. Vacature secretaris bestuur stichting Plotsdoven en laatdoven. Per 18 juli houdt Gerard de Vijlder op met zijn taak in het bestuur als secretaris. Hij blijft wel bestuurslid maar wil zich met andere zaken bezig houden. Wij zoeken daarom een opvolger voor Gerard in de functie van secretaris. De secretaris behoort tot het dagelijks bestuur dat bestaat uit voorzitter en penningmeester. Binnen het bestuur gaan we zoveel mogelijk uit van eenstemmigheid alleen in situaties die snelheid betreft kan het dagelijks bestuur handelen. Voor de functie van secretaris zoeken wij iemand die. Representatief is en de stichting zowel naar binnen als naar buiten kan vertegenwoordigen.. Bij voorkeur zelf Plotsdoof-laatdoof of ernstig slechthorend is.. Goede beheersing van het Nederlands zowel mondeling als schriftelijk heeft.. Initiatiefrijk is en dit kan omzetten naar gezamenlijk handelen.. Accuraat is in het (laten)organiseren van de ledenadministratie en kantoorwerkzaamheden.. Leiding geeft aan de kantoormedewerkster (8 uur per week). Kennis heeft van onze doelgroepen.. Donateur is van de stichting, of dit wil worden (vereist). Teamspeler is, maar ook zeer zelfstandig kan werken en optreden.. Samen met de voorzitter de agenda opstelt voor de bestuursvergadering en het bestuur uitnodigt voor de 6 vergaderingen per jaar.. Het sociaal jaarverslag samenstelt en presenteert tijdens de jaarvergadering. Voor meer informatie kunt u terecht bij Gerard de Vijlder secretaris@stichtingplotsdoven.nl Na een eventuele voorselectie zal er een kennismaking gesprek plaats vinden. 12

13 Column van Cor Toonen: 'Mooi doof' WOORDZOEKER I F O O D S T O L P A H C S N E V O D S T O L P B A H A E A U D I C I E N S N W T O L K U R E N M N S R X D N E T N U P N U E T S I G N C A L L G E V R I J W I L L I G E R S D A G O S V V N E N R R J I M R O O H P Q K S I E A E T I S B E W F E I R B S W U E I N G E L U I D E N O T J J M R G J D O N A T E U R S H Y P E R A C U S I S G I N W A D O N H H O O R T O E S T E L I E O P E A O I S O L E M E N T R O M U T K E O H G U R B S J L G G M D P G I S G E B A R E N T A A L A A B E L A N G E N B E H A R T I G I N G R E O A R T V I J S N G A D N E V O D D L E R E W C G K E H O G S A M E N W E R K I N G E T T N S F O A N E D E F O D O K F A C E B O O K G R O E P P F C M N R N G T O L K N E T I E T I V I T C A E Z U A T S L E C H T H O R E N D H O U T E N C D I R W L W K L O T F J I R H C S U T I N N I T I E S E L E X S C H E F F E L F O N D S I C P O S N U E E R V A R I N G S V E R H A L E N O V B T C S K E K G N I T H C I T S E I T A C I N U M M O C E R E I N E M G D I E H D N E R O H T H C E L S N L A A T D O V E N I Z A G A M L A A T R A W K D N P H P O B G N I D I E L G N I R C T O J V M O I M P L A N T A A T G E B A R E N T O L K N E Op het Facebook account van de Stichting Plots-laatdoven loopt op dit moment een serie: vraag van de dag. Allerlei vragen die plots-laatdoven direct of indirect kunnen raken kan men daar plaatsen. Het resultaat is vaak een brede discussie met een zeer heterogene kijk op het onderwerp. Leerzaam en boeiend omdat het bijvoorbeeld jezelf een spiegel voorhoudt hoe je dit of dat ook kunt beleven. Direct uitvloeisel daarvan is een, voor mijn gevoel, mooie openheid van lezers om hun hart te luchten in hun houding naar hun eigen gehoor beperking. Beging februari werd ik geraakt door de ontboezeming van een FB lid Monique P. Monique is nog maar kort plotsdoof en wil dit als een nieuwe uitdaging gaan zien. Letterlijk schrijft ze dat ze streeft naar mooi doof zijn. Dat is haar missie, waarbij ze op zoek wil gaan naar de mooiste versie van haar zelf in dit mooi doof' zijn. In de contacten met deelgenoten, zoals op Facebook, ervaart zij een aanbod van inzicht en kansen om haar plotsdoof zijn anders te zien, anders te bekijken. Zij noemt het een soort reshaping ( hervorming ) van haar leven. Er voor open staan om een andere plek in te nemen vindt zij een grote uitdaging. De uitdrukking mooi doof was nieuw voor mij, ik werd er door gegrepen. Vele gedachten over deze uitdrukking kwamen in de weken daarna in me op. Prangende vraag was en is voor mij: mooi doof, wat betekent dat nu eigenlijk? Heel vaak gebruik ik zelf de uitdrukking mooi mens als ik denk aan medemensen die mij raken of geraakt hebben en die een vast plekje in mijn innerlijke madeliefjes tuin hebben verworven. Daar zijn net zo goed horenden als doven, plots-laatdoven en slechthorenden bij. Mooie mensen kom je overal tegen ongeacht land, plaats, functie en of ze simpel of slim zijn. Bij het nadenken over de uitdrukkling mooi doof kwam ik steeds weer terug op dat wat ik een mooi mens vind. Toch komt er iets naar voren dat het mooi doof anders maakt. Als je de kracht, ondersteuning en sociale vaardigheid hebt kun je je leven na het plots-, laatdoof worden volgens mijn ervaring inderdaad een reshaping laten ondergaan. Een plek geven wat je mist door het slecht of niet kunnen horen, een zekere acceptatie bereiken en wat jouw leven als plots-laatdove een meerwaarde geeft positief benutten. Dan vind je de rust en vrede in jezelf terug en kun je trots in de spiegel kijken en zeggen : kijk mij, ik ben mooi doof geworden. Het dilemma is echter dat er vele dingen zijn waarin je dat wel voor jezelf kunt zijn en dat je dan gelijktijdig voor anderen een onmogelijk mens bent. Wat voor jou een mooie basis voor mooi doof is, kan zeer irriterend voor je omgeving zijn. Steeds weer moet je zoeken naar de gulden middenweg. Een voorbeeld: je komt op voor een goed contact met je omgeving, zodat het erbij horen jou de kans geeft mooi doof te zijn. Je verlangt dan ook dat de jouwen je qua communicatie de ruimte geven om dit waar te maken. Gaan de jouwen met je mee, dan liggen er machtige kansen, maar o wee als men niet meewerkt. WOORDZOEKER Dan blijft die andere plek in je leven I F O O D S T O L onmogelijk P A H C S als N mooi E V O doof D S T te O beleven. L P B A H A E A U D I Je C moet I E N zo S vaak N W assertief T O L K zijn, U R wat E N erg M N S R X D N E T N U P N U E T S I G N C A L L G E V R I J W I L vermoeiend L I G E R is S voor D A jezelf G O S en V V je N bent E, N R R J I M R O O vaak H P onbewust, Q K S I E voor A E bepaalde T I S B mensen E W F E I R B S W U E I N G E L U I D E N O T J J M R G J D O N A T E erg U dwingend. R S H Y P Daarom E R A C denk U S ik, I S vooral G I N W A D O N H H vanuit O O R mijn T O eigen E S T levenservaring, E L I E O P E dat A O I S O L E M E N T R O M U T K E O H G U R B het S mooi J L G doof G M zijn D P een G I mooi S G ideaal E B A is R waar E N je T nooit A A mee L A klaar A bent. B E Onmacht, L A N G E overmacht, N B E H A onwil R T en I natuurlijk G I N G R je E eigen O A veerkracht H O G bepalen S A M de E N momenten W E R K dat I N je G mooi E T doof T N S kunt F O zijn A N. Ja, R T V I J S N G A D N E V O D D L E R E W C G K E mooi E D E doof F O zijn D O is K een F geweldige A C E B O uitdaging, O K G R tot O E je P laatste P F C dag. M N R N G T O L K N E T I E T I V I T C A E Z U Succes A T S Monique L E C H P. T H O R E N D H O U T E N C D I R W L W K L O T F J I R H C S U T I N N I T I E S E L E X S C H E F F E L F O N D S I C P O S N U E E R V A R I N G S V E R H A L E N O V B T C S K E K G N I T H C I T S E I T A C I N U M M O C E R E I N E M G D I E H D N E R O H T H C E L S N L A A T D O V E N I Z A G A M L A A T R A W K D N P H P O B G N I D I E L G N I R C T O J V M O I M P L A N T A A T G E B A R E N T O L K N E Activiteiten Audicien Baha Belangenbehartiging Brughoektumor Ci Communicatie Donateurs Doof Dovejongeren Dovenschap Ervaringsverhalen Facebookgroep Fodok Gebarencursus Gebarentaal Gebarentolk Geluiden Ggmd Hoormij Hoortoestel Houten Hyperacusis Implantaat Isolement Kwartaalmagazine Laatdoven Lexscheffelfonds Logopedist Lotgenotencontact Meniere Ngt Nieuwsbrief Nmg Nvvs Opci Plotsdoof Plotsdoven Ringleiding Rtg Samenwerking Schrijftolk Signcall Slechthorend Slechthorendheid Spraakafzien Steunpunten Stichting Themaweekend Tinnitus Tolknet Tolkuren Vrijwilligersdag Vrijwilligerswerk Website Werelddovendag Werkgroepen Activiteiten Audicien Baha Belangenbehartiging Brughoektumor Ci Communicatie Implantaat Isolement Kwartaalmagazine Laatdoven Lexscheffelfonds Logopedist Lotgenotencontact Steunpunten Stichting Themaweekend Tinnitus Tolknet Tolkuren Vrijwilligersdag 13

14 UMC Utrecht onderzoekt behandelingen eenzijdige doofheid De afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde (KNO) van het Universitair Medisch Centrum Utrecht is in de zomer van 2014 een onderzoek gestart naar de behandeling van eenzijdige doofheid. In de studie worden de huidige behandelingen vergeleken met cochleaire implantatie. Eenzijdige doofheid Van eenzijdige doofheid (single-sided deafness, SSD) spreken we wanneer iemand met één oor goed hoort (gehoordrempel 30dB) en met het andere oor slecht tot niets hoort (gehoordrempel 70 db). Patiënten die ernstig slechthorend zijn aan één oor ondervinden daar dagelijks hinder van, bijvoorbeeld bij het bepalen uit welke richting een geluid komt, of met spraak verstaan in rumoerige ruimtes. Huidige behandelingen Patiënten met eenzijdige doofheid worden in Nederland op dit moment behandeld een Contralateral Routing of Sound System (CROSS) of een botgeleidend hoortoestel, Bone Conduction Device (BCD). Echter, deze apparaten bieden het geluid via een omweg aan het goede oor aan; het slechte oor wordt niet gebruikt. CINGLE-studie In de zomer is in het UMC Utrecht de CINGLE-studie gestart. Het doel van dit onderzoek is de huidige behandelingen bij eenzijdige doofheid te vergelijken met een veelbelovende behandeling: cochleaire implantatie, (CI). Met deze behandeling is al veel ervaring, alleen tot nu toe altijd bij tweezijdig dove personen. Een CI wordt tijdens een operatie ingebracht en neemt de functie van het beschadigde slakkenhuis over. In bepaalde maten wordt hiermee horen met twee oren hersteld. Anders dan studies uit het buitenland die CI bij eenzijdige doofheid onderzochten, worden binnen de Utrechtse studie de drie behandelingen in verschillende groepen met elkaar vergeleken. Patiënten worden ingedeeld op basis van loting, waarmee de hoogste vorm van medisch-wetenschappelijk bewijs geleverd kan worden. Inmiddels is de 25e deelnemer aan de studie begonnen. De eerste resultaten van de toepassing van CI bij eenzijdige doof- heid zijn positief, en de geopereerde patiënten reageren enthousiast op deze nieuwe behandeling. Een deel van de eerste twintig deelnemer heeft een CI gekregen. De eerste resultaten van deze groep zijn veelbelovend: spraakverstaan in ruis en geluidslokalisatie zijn verbeterd, en de tinnitus wordt door de CI onderdrukt. Wilt u meer informatie over de studie, of bent u zelf eenzijdig doof en bent u geïnteresseerd in de studie? De onderzoekers zijn nog op zoek naar deelnemers. U kunt contact opnemen met het onderzoeksteam. Er zal dan worden beoordeeld of u een geschikte kandidaat bent en u zult uitgebreidere informatie over de studie ontvangen. Mail de onderzoekers op CINGLE@umcutrecht.nl Mijn beperking door Nirosha Boer Deze poster kreeg ik onder de ogen en toen kwam er heel wat bij mij op. Vandaar dat ik het heb opgeschreven en het graag wil delen met jullie. Dat is natuurlijk helemaal niet zo! Ik ben auditief beperkt, maar het is niet m n grens. Ik kan niet altijd doen wat ik wil, zo is bijvoorbeeld bellen iets, wat ik niet graag doe, al gaan de ontwikkelingen hierin zo snel, dat ook hier de drempels verdwijnen. Maar ik dacht altijd: ja dat kan ik niet door m n gehoor. Tot ik gaandeweg ging ontdekken dat ik juist heel veel kan met m n gehoor! Het maakt mij wie ik ben en wat ik kan. Ik heb heel veel kwaliteiten, zo ben ik visueel veel sterker, want dat compenseert m n slechte gehoor. En zo is het vaak bij een beperking: je ontwikkelt je op een andere manier, maar dat kan juist je kracht zijn. Van de week hoorde ik een meisje vertellen dat ze het gelukkigste meisje van de wereld is! Ze heeft haar beperkingen, maar toch Het raakte mij. Zo moet het zijn. En zal ik je wat vertellen? Iedereen heeft z n beperkingen toch? Het niet nemen van mensen met een beperking zoals ze zijn, is in feite ook een beperking. Dus mijn beperking is niet mijn grens. Het is juist m n uitdaging! 14

15 Beelden van de nieuwjaarsborrel foto's van Hanske Kroon 15

16 Nieuws van de steunpunten in het land Verslag van eerste activiteit van Steunpunt Oost door Frank van der Bijl Zaterdag 28 februari was Steunpunt Oost op stap met een tiental donateurs van de St. Plots- en Laatdoven in het Oude Ambachten en Speelgoedmuseum in Terschuur. Samen met de schrijftolk Anita Noordhoff en gebarentaaltolk Bianca Dol mochten we de laatste gasten uit alle windstreken rond uur verwelkomen. Het programma kon beginnen met een kopje koffie of thee en een feestelijk gebakje, het was per slot van rekening onze eerste activiteit, helaas zonder Robert ten Bloemendal. Die was aan vakantie toe, maar via V.l.n.r. achterste rij: Nadie, Frank, Erna, Ria en Theo. Voorste rij: Ewa, Wendy, Willy, Nirosha en Peter. Vooraan: Minke. whatsapp en Facebook was hij er toch een beetje bij. Het was een leuke groep. Er is veel gelachen en er werd ook nog wat gedold, want dat kan allemaal in dit museum, je mag hier namelijk ook met je handen kijken, dit werd vooraf door een medewerkster van het museum in gebarentaal verteld. Maar 160 oude ambachten is erg veel en om dit alles binnen een bepaalde tijd te zien is best een vermoeiende bezigheid. We kwamen hier in het museum ook nog een mevrouw tegen die twee CI's had maar nog nooit van de Stichting Plots- en Laatdoven, van OPCI en schrijftolken had gehoord, zij keek haar ogen uit. Erna heeft de tijd genomen om wat voorlichting te geven namens de Stichting. Het blijft toch gek dat veel CI-centra erg weinig of geen voorlichting geven op dit terrein! Gelukkig had schrijftolk Anita Noordhoff een flyer bij zich. Het blijkt toch maar goed dat wij namens OPCI aanwezig waren op wereld CI dag, ik heb in Nijmegen flyers achtergelaten toen erom gevraagd werd. Er is dus nog genoeg werk te doen. Ik mag denk ik wel stellen dat we terug kunnen kijken op een zeer geslaagde start van het Steunpunt Oost. We hebben uiteindelijk na afloop nog een consumptie van het bestuur gekregen, waarna ieder weer huiswaarts ging. Houd de volgende activiteit in de gaten, het kan zó gezellig zijn! Activiteiten 2e kwartaal 2015 Bezoek aan 2e Kamer, Ridderzaal en Gevangenpoort Zaterdag 11 april, uur Verzamelen om uur op Den Haag Centraal Station (bij de loketten). We beginnen deze dag met een kopje koffie/thee drinken in het centrum. Om uur start de rondleiding onder leiding van een gids in de Tweede Kamer. Wij krijgen tevens een film te zien en bezoeken de Ridderzaal. Deze rondleiding duurt anderhalf uur. Na afloop gaan wij ergens een broodje/eigen proviand eten en een drankje drinken. Om uur start de rondleiding in de Gevangenpoort. Dit duurt een half uurtje. De kosten zijn voor de Tweede Kamer, film en Ridderzaal is 8,50 euro p.p. en voor de Gevangenpoort 7,50 euro p.p. of MJK. Voor de liefhebbers gaan wij na afloop een cafeetje pakken voor een borrel en eventueel een hapje eten. Wij zorgen dat er tolken aanwezig zijn op deze dag, zodat iedereen het kan volgen. Gaarne opgeven voor 8 april bij Emma Bolle:. rijnmond@stichtingplotsdoven.nl Workshop Schilderen in Huizen zaterdag 18 april, uur Ja, we gaan weer heerlijk schilderen, dit keer in het atelier van Esther Hofstetter, kunstenares in Huizen (NH). Tijdens deze workshop schilderen we met acryl. Als je wilt kun je daarbij verschillende materialen en technieken gebruiken en kijk wat voor verrassends daar uit komt. Je kunt lekker vrij werken: gewoon doen! Heb je al zo lang iets in je hoofd wat je graag wilt schilderen, hou het vast, neem evt. een afbeelding mee. Esther geeft individuele begeleiding bij het ontstaan van een werk: onderwerp, compositie, kleurgebruik, verwerken van materialen. De workshop kost 15,- en dat is inclusief lunch. Het is mogelijk om bij Esther een doek van 60x80cm ( 8,50) te kopen. Maar je kunt ook een eigen doek meenemen. Dus, creatievelingen onder ons: meld je aan ook al heb je nog nooit een kwast aangeraakt. Het gaat om het plezier van het maken! Wij van Steunpunt West hebben er in elk geval zin in! Adres Esther Hofstetter: van Hoorns Houtweg 4, 1272 AH Huizen. Maximum aantal mensen: 10! Opgeven bij Georgie Onsoe: west@stichtingplotsdoven.nl 16

17 Nu goedkope hoortoestelbatterijen via internet vanaf 1.39 euro per blister van 6 stuks (ook voor CI) BatterijTotaal vanaf 1,39 euro Rayovac vanaf 2,49 euro Power One vanaf 2,49 euro Voordelen via internet: - Uw bestelling wordt gratis verzonden - binnen 48 uur bij u op de mat - betalen na ontvangst (geen risico) - niet goed: geld terug garantie Probeert u het eens! U zult er geen spijt van hebben. Ook voor cochleair implantaat (o.a. Power One Ci-batterijen) Nationaal Park De Hoge Veluwe Vrijdag 11 mei, uur Op deze vrijdag na Hemelvaart gaan we dit jaar weer naar Nationaal Park De Hoge Veluwe, een park met vele mogelijkheden om je te vermaken. Dit jaar maken we een privéwandeling met een natuurgids. We zorgen voor tolken NmG, zodat iedereen het verhaal van de natuurgids kan volgen. We spreken af om uur bij de ingang in Otterloo, Houtkampweg 9. Van daar gaan we wandelend of op de witte fiets naar Café De Koperen Kop in het centrum van het park. Daar gaan we gezellig met zijn allen koffie/thee drinken, hopelijk buiten in het zonnetje. Natuurlijk kun je ook met eigen auto of met de bus naar het centrum gaan. Dan zien we elkaar wel rond uur. Rond uur gaan we beginnen met de wandeling. De wandeling duurt ca. 2 uur, dus om uur zijn we wel terug bij Café De Koperen Kop voor een aperitief. Voor degenen die liever zelf op pad gaan is er in het park genoeg te doen: je kunt wandelen of fietsen in het uitgestrekte gebied of een bezoek brengen aan Museonder, Museum Kroller- Muller met de beeldentuin, enz. We zien elkaar dan wel weer terug bij het aperitief. Dus kom gezellig naar deze relaxte dag! De toegang tot het park is euro 8,80. Tickets zijn ook online te krijgen via: tickets-kopen/1243 Organisatie: Derek van Bockxmeer en Leontien Peters. Informatie en aanmelding bij Derek van Bockxmeer: derek@ vanbockxmeer.nl Aanmelding hoeft alleen als je met de natuurgids mee wilt. Wandeling Geldrop Zaterdag 6 juni, uur We gaan deze keer naar het Brabantse land, de NS wandelroute Strabrechtse heide. We starten in Geldrop en lopen naar Heeze. We gaan de 13 kilometer lopen. De route gaat door het centrum van Geldrop. De route volgt al snel het riviertje De Kleine Dommel het dorp weer uit. Je komt in een mooi aaneengesloten natuurgebied. Het beekdal van de Kleine Dommel gaat hier langzamerhand over in de Strabrechtse Heide. De route gaat voornamelijk over onverharde en halfverharde paden. Voordat je de grote stille heide op gaat, kun je nog een bezoek brengen aan de heidetuin van Staatsbosbeheer, met informatie over de planten die je onderweg tegen zult komen. Met het Pelgrimspad loop je langs het kasteel van Heeze weer naar het station. We verzamelen 6 juni om uur in de hal van het treinstation Geldrop. Daarna gaan we gezamenlijk aan de wandel. We kunnen voor de start in Geldrop ergens koffie drinken. En/of na afloop in Heeze. Onderweg is namelijk geen eet/drinkgelegenheid, op een picknick plekje bij mooi weer na natuurlijk. Denk aan een lunchpakket, iets te drinken, goede kleren afgestemd op het weer en goede wandelschoenen en een OV chipkaart met saldo. Opgave is niet echt noodzakelijk, maar wil je dat we op je wachten dan is het wel handig dat we weten dat je komt. Een mailtje naar wandelingen@stichtingplotsdoven.nl is voldoende en je ontvangt een mailtje terug met het sms nummer van één van ons. 17

18 Technische voorzieningen Marianne Palos CI-lotgenotencontact Wil van Essen-Verhoef Ernst Casimirlaan 31, 6824 SG Arnhem Gebarencursussen GGMD voor Doven en Slecht horenden NmG coördinatoren te be reiken via: Ondertiteling TV Vacant Website Lex Wassenberg Anton van der Horst Redactie Internet (inhoudelijke zaken website) Robert ten Bloemendal (Hoofd) Gerard de Vijlder Yvonne Chu NC PLD Cornelis Houtmanstraat 19-2h 3572 LT Utrecht tel: tt: fax: Bezoek aan Amersfoort zondag 21 juni, uur We beginnen met een tocht met een boot van de Waterlijn en varen een mooie route, die voert door de historische grachten: de Kortegracht, de Zuidsingel, de Westsingel en de Langegracht. Bekijk bekende monumenten als de waterpoort Monnikendam, het Huis met de Paarse Ruitjes, t Sprengel en de Onze-Lieve-Vrouwetoren vanaf het water. En maak kennis met een deel van de historische binnenstad en de geschiedenis van de stad. Aansluitend maken we een rondwandeling met een gids van het Gilde. De stadswandeling voert door het middeleeuwse hart van Amersfoort. De route gaat onder andere langs de even beroemde als unieke muurhuizen. Een ander vast onderdeel is een bezoek aan de Koppelpoort. De Koppelpoort ingaan, van binnen en van buiten bekijken, onderzoeken, beleven, zelfs bovenop, is uitsluitend en exclusief mogelijk onder leiding van een gids van Gilde Amersfoort, als onderdeel van een stadswandeling of afzonderlijk. Ervaar wat een raddraaier is door zelf in één van de tredmolens te lopen waarmee het waterschot omhoog en omlaag gebracht wordt. En wie in de tredmolens gelopen heeft, ontvangt het Raddraaierscertificaat! Wandelen door het historische centrum van Amersfoort is altijd weer een bijzondere ervaring. Bijvoorbeeld het Havik met zijn gracht en zijn boogbruggen is in alle seizoenen een plaatje en op het Lieve Vrouwekerkhof hebt u mooi zicht op de prachtige OLV toren. We ontmoeten elkaar om uur bij de winkel van de Waterlijn in de Krommestraat 5, en zoeken een leuk terras op voor de koffie. Om uur start de rondvaart, vanaf bovengenoemd adres. De rondvaart duurt 45 minuten en om uur wacht de gids van Het Gilde ons op in de Krommestraat. De wandeling duurt ca anderhalf uur.. Opgeven is verplicht, rvdsleet@gmail.com, De kosten voor deze leuke dag zijn 10 euro per persoon, dit graag bij opgave overmaken: rekening nr. NL56 INGB , tnv MJJ van der Sleet, onder vermelding van Amersfoort. En natuurlijk gaan de tolken weer mee. Stadswandeling Zondag 28 juni Steunpunt Oost organiseert een bijzonder mooie rondleiding in een prachtige stad. Hij staat bekend om z'n heerlijke koek, kunnen jullie het al raden? Juist ja, we gaan naar Deventer. Een mooie stad aan de IJssel, waar heel veel te zien valt. Onder leiding van een gids gaan wij een stadswandeling maken. De gids voert ons langs mooie historische straten en panden in Deventer, je zult je ogen uitkijken. Na afloop is er tijd om te genieten van een heerlijk kopje koffie met een Deventer koek, in het beroemde koekhuisje! Dat mag je niet overslaan bij een bezoek aan deze stad. We verzamelen om uur, bij de Waag, Brink 56. Hier start ook onze rondleiding. Om uur beginnen we, dus kom alsjeblieft op tijd. Er is plek voor maximaal 20 personen. De rondleiding duurt 1,5 tot 2 uur. Daarna kunnen we op eigen gelegenheid een kopje koffie drinken, voor wie zin heeft. Tolken, zowel NmG- als schrijftolk, worden geregeld. Er zijn geen kosten aan verbonden. Aanmelden kan bij Nirosha Boer: niroshaboer@hotmail.com. Gezellig weekend 2015 Voor het 14e jaar wordt er weer een gezellig weekend georganiseerd! En wel van vrijdag 2 oktober t/m maandag 5 oktober. Locatie: Hotel De Oringer Marke, Hoofdstraat 9, 7873 BB Odoorn, Prijs: 139,- pp op basis van een 2-persoons kamer. 1-persoonstoeslag 15,- en excl. an - nuleringsverzekering (zelf afsluiten). Arrangement bestaat uit: 4 dagen en 3 nachten, 3x ontbijt en 3x diner 1 avond gratis bowlen, 1 avond de Drenthe quiz of Drenthe film Aanmelden zo spoedig mogelijk, (voor 1 mei) bij Jan Maarten en Françoise van Dongen Kuiperijhof 21, 4902 DB Oosterhout e mail j.f.vandongen@casema.nl Voor 1 juni moet er een aanbetaling gedaan worden van 75. pp op rekening nr.: NL31 INGB tnv JM en F van Dongen. Het restant bedrag wordt na afloop van het weekend betaald, samen met de drankjes die je genuttigd hebt! 18

19 Onze activiteitenkalender voor 2015 zo. 11 januari West Nieuwjaarsborrel in Amsterdam zo 22 februari Zuid Creatieve workshop in textielmuseum Tilburg za. 28 februari Oost Oude Ambachten / speelgoedmuseum Terschuur zo. 1 maart Noord Bezoek synagoge Groningen za. 7 maart Act. Comm. Wandeling Amelisweerd vr/zo maart Bestuur Themaweekend za 11 april Rijnmond Politiek Den Haag, bezoekerscentrum Pro Demos 18 of 19 april West Schilderworkshop vr. 15 mei Act. Comm. Dag na Hemelvaart (komt nog) za. 30 mei Bestuur Landelijke dag za. 6 juni Act. Comm. Wandeling Geldrop za. 13 juni Noord Fietsen omgeving Drentse Aa zo. 21 juni Zuid Boottocht en wandeling Amersfoort za 27 juni Oost Stadswandeling hanzestad Deventer za. 18 juli Bestuur Jaarvergadering en vrijwilligersdag za. 22 augustus Rijnmond Kanoën in De Biesbosch za. 29 augustus Zuid Zandsculpturen Garderen zo. 6 september West Boottocht Naardermeer? za. 12 september Act. Comm. Wandeling deel Maastricht St.Petersburg za. 26 september Wereld Doven Dag vr/ma 2/5 oktober Akt. Comm. Gezellig weekend za. 10 oktober Bestuur Contactdag za. 24 oktober Zuid Mozaiekworkshop za. 31 oktober Rijnmond Glasfabriek Leerdam zo. 1 november West Museumbezoek za. 7 november Act. Comm. Wandeling Lange Duinen Amersfoort-Soest zo. 13 december Zuid Bowlen en Chinees eten. Let ook op de informatie op Als u maandelijks per op de hoogte gehouden wilt worden van de activiteiten van de steunpunten, mail dan naar info@stichtingplotsdoven.nl Hotel de Oringer Marke Steunpunten Steunpunt Noord Imke Rozema Langewijk CR Drachten tt/fax: noord@stichtingplotsdoven.nl Steunpunt West Georgie Onsoe Burg. v.d. Stadtstraat SB Zaandam west@stichtingplotsdoven.nl Steunpunt Zuid MarieAnne Gustafson zuid@stichtingplotsdoven.nl Steunpunt Rijnmond Emma Bolle Saharapad CD Delft rijnmond@stichtingplotsdoven.nl Steunpunt Oost Robert ten Bloemendal oost@stichtingplotsdoven.nl Contactpersonen Kees Twilt, ctwilt@stichtingplotsdoven.nl Wil van Essen, wvanessen@stichtingplotsdoven.nl Veronica Korpershoek, vkorpershoek@stichtingplotsdoven.nl Contactpersoon Jongeren Nirosha Boer, jongeren@stichtingplotsdoven.nl Coördinator Steunpunten Nirosha Boer niroshaboer@hotmail.com Landelijke Activiteitencommissie Leontien Peters Derek van Bockxmeer Lex Scheffelfonds Ineke Scheffel sms: tel: ienscheffel@hotmail.com Gironummer: t.n.v. I. Scheffel-Maurer te Amsterdam Lex Scheffelfonds. Mochten de kosten van een activiteit (een beetje) te veel voor u zijn, dan kunt u contact op nemen met het Lex Scheffelfonds: ienscheffel@hotmail.com 19

20 's Werelds eerste waterdichte, Freestyle spraakprocessor. Draag m op de manier die u wilt, bij iedere activiteit, om zorgeloos te horen! Meer informatie vindt u op:

Beter door de dag met doofheid of hoorproblemen

Beter door de dag met doofheid of hoorproblemen Beter door de dag met doofheid of hoorproblemen GGMD staat voor Geestelijke Gezondheidszorg en Maatschappelijke Dienstverlening. Wij helpen doven, mensen met een hoorprobleem en hun naasten met advies,

Nadere informatie

Beter door de dag. met doofheid of hoorproblemen

Beter door de dag. met doofheid of hoorproblemen Beter door de dag met doofheid of hoorproblemen GGMD staat voor Geestelijke Gezondheidszorg en Maatschappelijke Dienstverlening. Wij helpen mensen die doof zijn of een hoorprobleem hebben, en hun naasten.

Nadere informatie

Gespreksrichtlijnen tussen goeden slechthorenden

Gespreksrichtlijnen tussen goeden slechthorenden Gespreksrichtlijnen tussen goeden slechthorenden Communiceren doe je met zijn tweeën Deze folder is bedoeld voor de goedhorenden die in hun omgeving iemand kennen die slechthorend is, en voor slechthorenden

Nadere informatie

Hoe werkt het oor? Het oor is onder te verdelen in: 1. Uitwendige gehoorgang;

Hoe werkt het oor? Het oor is onder te verdelen in: 1. Uitwendige gehoorgang; Plotsdoofheid Hoe werkt het oor? Het oor is onder te verdelen in: 1. Uitwendige gehoorgang; 2. Trommelvlies waarachter zich het middenoor bevindt. Hierin bevinden zich de drie gehoorbeentjes en via de

Nadere informatie

HOORzaken december 2010 Kersteditie

HOORzaken december 2010 Kersteditie HOORzaken december 2010 Kersteditie Nog iets meer dan een week en dan is het al weer 2011. Het gaat snel dit jaar, vindt u ook niet? Ik aarzel al een paar dagen: ga ik nog even volle kracht vooruit om

Nadere informatie

Plotsdoofheid. Informatie voor patiënten die plotseling geheel doof worden. Informatie voor patiënten. Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis

Plotsdoofheid. Informatie voor patiënten die plotseling geheel doof worden. Informatie voor patiënten. Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis Informatie voor patiënten Plotsdoofheid Informatie voor patiënten die plotseling geheel doof worden G456-Q CWZ / 09-04 Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis Uw behandelend arts heeft voorgesteld om vanwege uw

Nadere informatie

Loopbaanbegeleiding voor doven en mensen met een hoorprobleem

Loopbaanbegeleiding voor doven en mensen met een hoorprobleem Loopbaanbegeleiding voor doven en mensen met een hoorprobleem GGMD staat voor Geestelijke Gezondheidszorg en Maatschappelijke Dienstverlening. Wij helpen doven, mensen met een hoorprobleem en hun naasten.

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

Meer succes met je website

Meer succes met je website Meer succes met je website Hoeveel geld heb jij geïnvesteerd in je website? Misschien wel honderden of duizenden euro s in de hoop nieuwe klanten te krijgen. Toch levert je website (bijna) niets op Herkenbaar?

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF. Gebruik van het dossier We zien dat er een aantal mentoren al gebruik maken van Het Dossier. Complimenten daarvoor.

NIEUWSBRIEF. Gebruik van het dossier We zien dat er een aantal mentoren al gebruik maken van Het Dossier. Complimenten daarvoor. NIEUWSBRIEF December Mentorschap Midden-en Noordoost Brabant 2015 Editie 2 Jaargang 1 Hierbij ontvangt u de nieuwe nieuwsbrief van het Mentorschap Midden -en Noordoost brabant. Hiermee houden wij u op

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Activiteitenplan FODOK 2016

Activiteitenplan FODOK 2016 Federatie van Ouders van Dove Kinderen - met of zonder CI Postbus 354 3990 GD Houten 030-2900360 1. Algemene informatie Hoofddoelstelling Aan te vragen subsidie voor 2016 De FODOK streeft naar een situatie

Nadere informatie

HOORzaken januari 2011

HOORzaken januari 2011 HOORzaken januari 2011 Zo wil ik wel vaker een nieuw jaar beginnen: na de kerstperiode ontvingen we berichten dat we verschillende projectsubsidies hebben binnengehaald. Twee projecten die te maken hebben

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF. DVD presentatie GGMD ism SUDO 22 januari 2013. LEVEN MET EEN PSCYHISCH PROBLEEM voor doven en slechthorenden

NIEUWSBRIEF. DVD presentatie GGMD ism SUDO 22 januari 2013. LEVEN MET EEN PSCYHISCH PROBLEEM voor doven en slechthorenden NIEUWSBRIEF Voorzitter: Op 22 januari 2013 was er lezing in het gebouw GGMD te Utrecht gehouden, helaas was de opkomst bedroevend te laag misschien wegens sneeuw. Toch heeft Anouska van GGMD presentatie

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

Loopbaanbegeleiding. voor mensen die doof zijn of een hoorprobleem hebben

Loopbaanbegeleiding. voor mensen die doof zijn of een hoorprobleem hebben Loopbaanbegeleiding voor mensen die doof zijn of een hoorprobleem hebben GGMD staat voor Geestelijke Gezondheidszorg en Maatschappelijke Dienstverlening. Wij helpen mensen die doof zijn of een hoorprobleem

Nadere informatie

Welkom bij Centrum Jeugd. Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden

Welkom bij Centrum Jeugd. Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden Welkom bij Centrum Jeugd Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden Welkom bij Centrum Jeugd Je gaat deelnemen aan een van de behandelingen bij Centrum Jeugd van GGz Breburg. De behandelaren

Nadere informatie

28% 72% 30% 70% Aantal geregistreerde deelnemers : 141 Periode evaluatie : 19 maart 2014 t/m 6 april 2014 Aantal evaluaties : 101

28% 72% 30% 70% Aantal geregistreerde deelnemers : 141 Periode evaluatie : 19 maart 2014 t/m 6 april 2014 Aantal evaluaties : 101 Aantal geregistreerde deelnemers : 11 Periode evaluatie : 19 maart 01 t/m 6 april 01 Aantal evaluaties : 101 8% ingevuld niet ingevuld % 0% anoniem niet anoniem 0% RESULTATEN EVALUATIE ICT-PRAKTIJKDAG

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

30 TIPS VOOR OUDERS EN BEGELEIDERS VAN LEERLINGEN MET LEERPROBLEMEN. Wijs ze op. www.lereniseenmakkie.nl. en de online coach.

30 TIPS VOOR OUDERS EN BEGELEIDERS VAN LEERLINGEN MET LEERPROBLEMEN. Wijs ze op. www.lereniseenmakkie.nl. en de online coach. 30 TIPS VOOR OUDERS EN BEGELEIDERS VAN LEERLINGEN MET LEERPROBLEMEN Wijs ze op en de online coach. Vermijd stressverhoging: dat blokkeert het leren nog meer. Wijs je kind steeds weer op wat het al wel

Nadere informatie

Direct aan de slag met Baby- en kindergebaren

Direct aan de slag met Baby- en kindergebaren Direct aan de slag met Baby- en kindergebaren Inhoudsopgave Welkom Blz. 3 Wat zijn baby- en kindergebaren? Blz. 4 Voordat je begint Blz. 5 De eerste gebaren Blz. 6 & 7 Gebaren- tips Blz. 8 Veel gestelde

Nadere informatie

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave

Nadere informatie

30 TIPS VOOR OUDERS EN BEGELEIDERS VAN LEERLINGEN MET LEERPROBLEMEN

30 TIPS VOOR OUDERS EN BEGELEIDERS VAN LEERLINGEN MET LEERPROBLEMEN 30 TIPS VOOR OUDERS EN BEGELEIDERS VAN LEERLINGEN MET LEERPROBLEMEN Alle kinderen die wij gevraagd hebben om een tip voor jullie hebben gezegd: blijf je vertrouwen in mij tonen, behandel me niet als een

Nadere informatie

Aan de slag met de Werk Ster!

Aan de slag met de Werk Ster! Aan de slag met de Werk Ster! Werk Ster Copyright EgberinkDeWinter 2013-2014 Werk Ster Stappen naar werk De Werk Ster helpt je duidelijk te krijgen waar jij op dit moment staat op weg naar werk. Je krijgt

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

Sta zonder twijfels en vragen, vol overtuiging en vreugde, in jouw authentieke kracht! Dit zegt een enthousiast gebruiker van deze planner:

Sta zonder twijfels en vragen, vol overtuiging en vreugde, in jouw authentieke kracht! Dit zegt een enthousiast gebruiker van deze planner: Boetseweg 47 7895 AV Roswinkel telefoon: 0591 785 780 www.jolandalinders.com e-mail: info@jolandalinders.com IBAN: NL32 KNAB 0729 6439 99 BIC: KNABNL2H KvK nummer: 59561742 BTW nummer: NL155366701B02 Alsjeblieft!

Nadere informatie

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Een land waar mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Lilian (48) vraagt haar zoontje om even een handje te komen geven. Dat doet hij en dan gaat hij weer lekker verder spelen. Wij nemen plaats aan

Nadere informatie

Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg

Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren Welzijn op recept Welkom bij SWOA. Uw huisarts heeft u met ons in contact gebracht. De dokter kan u op dit moment geen passende behandeling (meer) bieden. Toch voelt u zich niet lekker, of heeft u pijn.

Nadere informatie

Welkom bij. Mijn puber en de sociale media hoe ga ik daar mee om? Gaby Herweijer

Welkom bij. Mijn puber en de sociale media hoe ga ik daar mee om? Gaby Herweijer Welkom bij Mijn puber en de sociale media hoe ga ik daar mee om? Gaby Herweijer Welkom in de Puberteit Pubers ondergaan veel veranderingen Vrienden School Lichamelijk Seksualiteit Hersenen Pubers vragen

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

E-PAPER. Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken!

E-PAPER. Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken! Dé expert in praktische apotheektrainingen E-PAPER Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken! 1 Inhoudsopgave De cliënt en ik 3 Weet jij nog waarom je in de apotheek wilde

Nadere informatie

Vertel aan je kind dat het nodig is de school in te lichten om het pesten te laten stoppen;

Vertel aan je kind dat het nodig is de school in te lichten om het pesten te laten stoppen; Pesten op school Veel gestelde vragen Wat doe je als je kind gepest wordt? Maak voldoende tijd voor een gesprek; laat je kind vertellen wat er zich afspeelt en hoe het zich voelt; Neem het verhaal van

Nadere informatie

1 Ben of word jij weleens gepest?

1 Ben of word jij weleens gepest? Onderzoeksresultaten TipHorstaandeMaas.nl Pesten Pesten is van alle generaties. Het kan bijna overal plaatsvinden en is daarom dichterbij dan mensen soms denken 8 1 Ben of word jij weleens gepest? 7 6

Nadere informatie

Aanmeldformulier De Riethorst, GGZ centrum voor doven en slechthorenden

Aanmeldformulier De Riethorst, GGZ centrum voor doven en slechthorenden Aanmeldformulier De Riethorst, GGZ centrum voor doven en slechthorenden Volwassenen Dit formulier kan zowel door de cliënt zelf, diens verwijzer als door de aanmeldfunctionaris de Riethorst, locatie Ede

Nadere informatie

Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft

Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Zorgen en vragen 1 Gezinsinterventie 2 Tien praktische

Nadere informatie

Wist je dat... Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015. In deze nieuwsbrief:

Wist je dat... Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015. In deze nieuwsbrief: Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015 In deze nieuwsbrief: Wist je dat... Thema's en cursussen in maart Lezersvraag: "Moet ik mijn zoon verplichten met andere kinderen te spelen?" Mamatijd Moeders

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

Ivonne Bressers: Dank je wel. Rob Kleijs: Ivon, Kun je nog eens uitleggen wat het Usher Syndroom is?

Ivonne Bressers: Dank je wel. Rob Kleijs: Ivon, Kun je nog eens uitleggen wat het Usher Syndroom is? 100 Col 's beklimmen in 40 dagen met een totale afstand van 4100 kilometer. Eddy Driessen uit Arnhem wil die tocht gaan afleggen en dat doet hij voor zijn plezier maar ook voor het goede doel. Namelijk

Nadere informatie

Inhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113

Inhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113 Inhoud Woord vooraf 7 Het allereerste begin 9 Oervaders 19 Israël als moeder 57 Wijsheid voor ouders en kinderen 83 Koninklijke vaders 113 Profetische opvoedkunde 145 Kinderen in zijn koninkrijk 177 Leerling

Nadere informatie

Afasie. Logopedie. Beter voor elkaar

Afasie. Logopedie. Beter voor elkaar Afasie Logopedie Beter voor elkaar Afasie In deze folder leest u wat afasie is en krijgt u adviezen hoe u de communicatie met iemand met afasie kan verbeteren. Ook staat beschreven wat de logopedist kan

Nadere informatie

HANDLEIDING AANVULLENDE HOORHULPMIDDELEN

HANDLEIDING AANVULLENDE HOORHULPMIDDELEN HANDLEIDING AANVULLENDE HOORHULPMIDDELEN Voorwoord Er zijn in Nederland naar schatting 1,5 miljoen mensen met een gehooraandoening. Stichting Hoormij is dé patiëntenorganisatie voor mensen met een gehooraandoening.

Nadere informatie

Luisteren naar de Heilige Geest

Luisteren naar de Heilige Geest Luisteren naar de Heilige Geest Johannes 14:16-17 En Ik zal de Vader bidden en Hij zal u een andere Trooster geven om tot in eeuwigheid bij u te zijn, de Geest der waarheid, die de wereld niet kan ontvangen,

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Hoe gaat het in z n werk daar? Wat is er anders dan een gewone poli?

Hoe gaat het in z n werk daar? Wat is er anders dan een gewone poli? INTERVIEW d.d. 28 december 2009 Coeliakiepoli Op het interview-wenslijstje van Nynke en Zara staat Dr. Luisa Mearin. Zij is kinderarts MDL in het LUMC te Leiden en heeft als eerste met haar collega s in

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Knabbel en Babbeltijd.

Knabbel en Babbeltijd. Knabbel en Babbeltijd. (zorg ervoor dat je deze papieren goed leest, uitprint en meeneemt naar de VBW) Het thema van deze VBW-week is Zeesterren. Het thema is de titel van de week (dus geen kreet of korte

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Fit in je Hoofd, Goed in je Vel.

Fit in je Hoofd, Goed in je Vel. Fit in je Hoofd, Goed in je Vel. Goed in je vel zitten Vandaag: 1) Wat is geestelijk gezond? 2) Fit in je Hoofd en 10 positieve stappen 3) Slot en doel 1) Wat is geestelijk gezond? Wie zich mentaal goed

Nadere informatie

Meedoen Werkt! Geen werk, geen uitkering, wél ambitie? Ontwikkel je talent in Purmerend!

Meedoen Werkt! Geen werk, geen uitkering, wél ambitie? Ontwikkel je talent in Purmerend! Meedoen Werkt! Geen werk, geen uitkering, wél ambitie? Ontwikkel je talent in Purmerend! Heb je geen werk, geen uitkering maar wél ambitie? Wil je bijvoorbeeld graag werkervaring opdoen, in contact komen

Nadere informatie

Talentenverkenning. Wat kan jij? Enthousiasmeren

Talentenverkenning. Wat kan jij? Enthousiasmeren Enthousiasmeren Talentenverkenning Mensen willen best graag wat doen voor hun buurt, maar dan moet u ze er wel voor vragen. Een algemene oproep voor vrijwilligers is niet altijd even effectief. Het werkt

Nadere informatie

Onze cliënten aan het woord

Onze cliënten aan het woord Onze cliënten aan het woord Instrument om ervaringen van cliënten in kaart te brengen Naam cliënt : Naam invuller vragenlijst : Woning cliënt : Datum : 1 Toelichting Inleiding Naam instelling wil graag

Nadere informatie

LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK!

LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! In dit E-book leer je hoe je door het inzetten van je eigen netwerk je bedrijf kan laten groeien. WAAROM DIT E-BOOK? Veel ondernemers beginnen

Nadere informatie

Vrijwilligers maken het verschil. Word ook vrijwilliger bij Zorggroep Almere!

Vrijwilligers maken het verschil. Word ook vrijwilliger bij Zorggroep Almere! Vrijwilligers maken het verschil Word ook vrijwilliger bij Zorggroep Almere! Mark, Hanneke en Carola zijn drie enthousiaste vrijwilligers van Zorggroep Almere. Mark is lid van de Cliëntenraad, Hanneke

Nadere informatie

Tineke Boudewijns VERSTAG

Tineke Boudewijns VERSTAG Tineke Boudewijns VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen

Nadere informatie

U hoeft geen postzegel te plakken! Binnen vijf werkdagen na ontvangst van de brief nemen wij contact met u op.

U hoeft geen postzegel te plakken! Binnen vijf werkdagen na ontvangst van de brief nemen wij contact met u op. Maliebaan 87, 3581 CG Utrecht T 030 271 83 53, F 030 271 62 56 secretariaat@pvp.nl, www.pvp.nl Utrecht, 2015 Onderwerp: Informatiepakket Voorwaardelijke Machtiging Helpdesk PVP T 0900 4448888 helpdesk@pvp.nl

Nadere informatie

Ouderbetrokkenheid: We gaan een ouderportaal inrichten zodat de communicatie ouders- school, school- ouders sneller en handiger verloopt.

Ouderbetrokkenheid: We gaan een ouderportaal inrichten zodat de communicatie ouders- school, school- ouders sneller en handiger verloopt. Nieuwsbrief 5 13-11-2015 Directienieuws We zijn alweer enige tijd bezig dit schooljaar en we willen u graag informeren over wat er dit schooljaar aan onderwijsontwikkelingen op de planning staat. Een uitgebreide

Nadere informatie

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek Schoolnieuws schooljaar 2015-2016 Vrijdag 18 September 2015 September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders Donderdag 24 September Start gesprek ouders Maandag 28 September Algemene

Nadere informatie

Onderzoek naar wensen en behoeften op het gebied van dagbesteding van (kwetsbare) ouderen en hun mantelzorgers in het Schilderskwartier in Woerden

Onderzoek naar wensen en behoeften op het gebied van dagbesteding van (kwetsbare) ouderen en hun mantelzorgers in het Schilderskwartier in Woerden Onderzoek naar wensen en behoeften op het gebied van dagbesteding van (kwetsbare) ouderen en hun mantelzorgers in het Schilderskwartier in Woerden Voor wie is dit onderzoek? 1) Zelfstandig wonende ouderen

Nadere informatie

17 valkuilen die je moet vermijden bij telefonische acquisitie

17 valkuilen die je moet vermijden bij telefonische acquisitie Beste lezer, Fijn dat je de moeite hebt genomen om dit e-book te downloaden, met daarin 17 valkuilen die je moet vermijden bij telefonische acquisitie. Veel ondernemers worstelen met het maken van kwaliteitsafspraken

Nadere informatie

jan-mrt 2011 Contactenkrant Samen boodschappen doen op de markt? Wie fietst er ook graag? Ik zoek een kaartmaatje

jan-mrt 2011 Contactenkrant Samen boodschappen doen op de markt? Wie fietst er ook graag? Ik zoek een kaartmaatje jan-mrt 2011 Contactenkrant Wie vindt het leuk om samen af en toe te koken? Wie wil samen met mij gaan wandelen? Samen zwemmen? Samen boodschappen doen op de markt? Ik zoek een kaartmaatje Gezocht: vriend(in)

Nadere informatie

Deze handreiking is van:

Deze handreiking is van: 9 lessen over het volgen van Jezus Deze handreiking is van: Deze cursus is geschreven Beryl Voorhoeve en opgemaakt door Judith Maarsen. Ten behoeve van de kinderstudiegroepen voor de bovenbouw Gebruikte

Nadere informatie

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan.

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel dingen

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Als je verliefd op iemand bent is dat vaak een fijn gevoel. Als de ander dan ook verliefd op jou is, wordt dit gevoel alleen maar sterker. Het is echter niet altijd

Nadere informatie

Klanttevredenheid. Vereenzaming Ouderen Soest VOS

Klanttevredenheid. Vereenzaming Ouderen Soest VOS 2011 Klanttevredenheid Vereenzaming Ouderen Soest VOS Stichting Welzijn Ouderen Soest Molenstraat 8c 3764 TG Soest 035 60 23 681 info@swos.nl www.swos.nl KvK 41189365 Klanttevredenheidsonderzoek Vereenzaming

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

Jobbersguide - 2015. Jobbersguide 2015 0

Jobbersguide - 2015. Jobbersguide 2015 0 Jobbersguide - 2015 Jobbersguide 2015 0 Introductie Jobbersguide Om ervoor te zorgen dat jij als Jobber succesvol aan de slag kan en niet tegen verrassingen aanloopt hebben wij deze Jobbersguide gemaakt.

Nadere informatie

Online Psychologische Hulp Overspanning & Burn-out

Online Psychologische Hulp Overspanning & Burn-out Online Psychologische Hulp 2 Therapieland 3 Therapieland Online Psychologische Hulp In deze brochure maak je kennis met de online behandeling Overspanning & Burn-out van Therapieland. Je krijgt uitleg

Nadere informatie

i!i' ] ] ] ] ] 1 ~ 1 ~ Door: A /isha Chandoe Groep Bb VanOstadeschoo/ 1..

i!i' ] ] ] ] ] 1 ~ 1 ~ Door: A /isha Chandoe Groep Bb VanOstadeschoo/ 1.. 1 ~ 1 ~ j J ) J J J I, i!i' 1 Al 1.. Door: A /isha Chandoe Groep Bb VanOstadeschoo/ j 1.. l.. '-....t L- '- '- Inhoud: 1.Inleiding. 2. Wat is een oor? 3. Hoe zit je oor in elkaar? 4. De drie delen van

Nadere informatie

informatie voor cliënten

informatie voor cliënten Colofon Redactie: Jose Schilderinck, Frank Nijhuis en Gerdi Verkerk Contact en algemene vragen: Postadres 820, 7550 AV Hengelo t. 088 777 60 00 e. info@ambiq.nl i. www.ambiq.nl Concept en ontwerp: Vanille

Nadere informatie

Lesbrief verslaving aan games of sociale media

Lesbrief verslaving aan games of sociale media Lesbrief verslaving aan games of sociale media Tijd: 45 55 minuten Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Introduceer het onderwerp kort: gamen en actief zijn op sociale media zijn superleuk. Hoe komt dat eigenlijk?

Nadere informatie

Deze handreiking is van:

Deze handreiking is van: 9 lessen over het volgen van Jezus Deze handreiking is van: Deze lessen zijn geschreven Beryl Voorhoeve en opgemaakt door Judith Maarsen. Ten behoeve van de kinderstudiegroepen voor de bovenbouw Gebruikte

Nadere informatie

Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord. Nieuwe leidinggevenden bij SDW stellen zich voor

Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord. Nieuwe leidinggevenden bij SDW stellen zich voor SDWNIEUWS Informatie voor cliënten, ouders en cliëntvertegenwoordigers oktober 2010 BELANGRIJKE Informatie voor jou, lees dit blad goed! Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord > Lees verder op

Nadere informatie

Jeugdbescherming Informatie voor ouders/opvoeders

Jeugdbescherming Informatie voor ouders/opvoeders Jeugdbescherming Informatie voor ouders/opvoeders Inhoudsopgave»» Jeugdbescherming»» Wat is een ondertoezichtstelling (OTS)?»» Wat is uw rol bij een OTS?»» Wat gaat er gebeuren?»» Wat zijn uw rechten?»»

Nadere informatie

Onderwijs, zorg en dienstverlening voor volwassenen met een visuele beperking

Onderwijs, zorg en dienstverlening voor volwassenen met een visuele beperking Onderwijs, zorg en dienstverlening voor volwassenen met een visuele beperking Volop in het leven staan Ik wil de krant blijven lezen, zijn daar hulpmiddelen voor? Ik ben slechtziend, hoe breng ik de kinderen

Nadere informatie

Aflevering 2: Solliciteren

Aflevering 2: Solliciteren Aflevering 2: Solliciteren Vragen vooraf: Heb je wel eens gesolliciteerd naar een baan? Hoe deed je dat? Heb je een curriculum vitae? Hoofditem Fragment 1 Korte inhoud: Milouska en Bayu kijken hoe je kunt

Nadere informatie

Bekijk de actuele vragen en reageer!

Bekijk de actuele vragen en reageer! Subscribe Share Past Issues Translate Haarlemmermeervoorelkaar doet je goed! Bekijk deze e-mail in je browser Beste Carline, Iets goeds doen voor iemand kan al met iets kleins. Van het aansluiten van een

Nadere informatie

Uitleg boekverslag en boekbespreking

Uitleg boekverslag en boekbespreking Uitleg boekverslag en boekbespreking groep 7 schooljaar 2014-2015 Inhoudsopgave: Blz. 3 Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 6 Blz. 7 Blz. 7 Stap 1: Het lezen van je boek Stap 2: Titelpagina Stap 3: Inhoudsopgave

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

1. De Stichting Plotsdoven. 1.1. Doelstelling en doelgroep.

1. De Stichting Plotsdoven. 1.1. Doelstelling en doelgroep. Jaarverslag 2010 1. De Stichting Plotsdoven. 1.1. Doelstelling en doelgroep. De Stichting Plotsdoven werd opgericht in 1989. Het doel van de Stichting is het behartigen van de belangen van plots- en laatdoven,

Nadere informatie

Hoe kunt u met minder geld toch de kwaliteit van dienstverlening waarborgen voor kwetsbare doelgroepen?

Hoe kunt u met minder geld toch de kwaliteit van dienstverlening waarborgen voor kwetsbare doelgroepen? Hoe kunt u met minder geld toch de kwaliteit van dienstverlening waarborgen voor kwetsbare doelgroepen? Visie tafelleider: Met minder geld hetzelfde of misschien zelfs meer doen. Dat is de grote uitdaging

Nadere informatie

Training - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN

Training - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN Training - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN HERKEN JE DIT? Heb je steeds het gevoel het net niet goed genoeg te doen voor iedereen? Zijn de dagen te kort voor

Nadere informatie

Voorstelling Onafhankelijk Leven vzw

Voorstelling Onafhankelijk Leven vzw Voorstelling Onafhankelijk Leven vzw Waarvoor staat Onafhankelijk Leven vzw? 1. Visie Onafhankelijk Leven vzw gaat met volle kracht voor een samenleving waar alle personen met beperking controle hebben

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal,

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Veel te laat krijgen jullie deze nieuwsbrief. Ik had hem al veel eerder willen maken/versturen, maar ik

Nadere informatie

Taboe. Door mijn verhaal te vertellen wil ik graag het taboe verbreken, dat heerst over mensen die getraumatiseerd zijn door hun verleden.

Taboe. Door mijn verhaal te vertellen wil ik graag het taboe verbreken, dat heerst over mensen die getraumatiseerd zijn door hun verleden. Taboe Door mijn verhaal te vertellen wil ik graag het taboe verbreken, dat heerst over mensen die getraumatiseerd zijn door hun verleden. Sommigen hebben er angst-, dwangmatige of psychische stoornissen

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

Vrijwilligersbeleid MVV 29 per januari 2013

Vrijwilligersbeleid MVV 29 per januari 2013 Vrijwilligersbeleid MVV 29 per januari 2013 1. Inleiding Voetbalvereniging MVV 29 bestaat dankzij vrijwilligers. De ene vrijwilliger besteedt meer tijd aan MVV 29 dan een ander, maar dat geeft niet. Iedere

Nadere informatie

10 tips voor het werven van de ideale stagiair

10 tips voor het werven van de ideale stagiair 1. Zorg dat ze je kennen Als jongeren je bedrijf niet kennen, dan solliciteren ze niet. Logisch. Om de beste leerlingen te krijgen, is contact met de onderwijsinstelling heel belangrijk. En dit contact

Nadere informatie

Agenda 15 t/m 17 juni Kamp groep 8 24 juni Onderbouwdag (groep 1 t/m 4 is vrij) We luisteren naar elkaar.

Agenda 15 t/m 17 juni Kamp groep 8 24 juni Onderbouwdag (groep 1 t/m 4 is vrij) We luisteren naar elkaar. Vrijdag 10 juni 2016 Agenda 15 t/m 17 juni Kamp groep 8 24 juni Onderbouwdag (groep 1 t/m 4 is vrij) Regel van de week: We luisteren naar elkaar. Storing bij het versturen van e-mails Afgelopen week hebben

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving Een eigen huis.. Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving M.H. Kwekkeboom (red.) A.H. de Boer (SCP) C.van Campen

Nadere informatie

Samen bruggen bouwen. Het manifest: de basis van en voor SDW

Samen bruggen bouwen. Het manifest: de basis van en voor SDW Samen bruggen bouwen Het manifest: de basis van en voor SDW Inhoud Samen bruggen bouwen 10 4 6 De basis van en voor SDW Waarom bestaat SDW? 8 Waar willen we naar toe? Van waaruit handelen wij? Onze belofte

Nadere informatie