Welkom bij LOGO! LOGO!-handboek EWA 4NEB

Transcriptie

1 Welkom bij LOGO! Beste klant, Wij danken u voor de aankoop van LOGO! en feliciteren u met uw beslissing. Met LOGO! hebt u een logica module gekocht die aan de hoge kwaliteitsvereisten van ISO 9001 voldoet. LOGO! is universeel bruikbaar. Door zijn grote functionaliteit en toch zeer gemakkelijke bediening garandeert LOGO! voor nagenoeg elke toepassing een groot rendement. LOGO! documentatie In dit vindt u alle nodige informatie over de installatie, de programmering en het gebruik van LOGO! Behalve in het vindt u de belangrijkste informatie ook in de produkt-handleiding bij LOGO! en in het online-hulpprogramma bij LOGO!Soft. LOGO!Soft is een programmeringssoftware voor PC s. Het draait onder WINDOWS en helpt u om LOGO! te leren kennen, programma s te testen, af te drukken en te archiveren. Inhoud van het handboek Wij hebben dit handboek in 6 hoofdstukken onderverdeeld: Kennismaken met LOGO! LOGO! monteren en van bedrading voorzien LOGO! programmeren De parameters van LOGO! instellen Toepassingen Technische gegevens Ondersteuning Wanneer u vragen hebt over LOGO!, kunt u zich tot de verkoper wenden bij wie u LOGO! hebt gekocht. Hij zal u graag advies geven. Veiligheidsvoorschriften Dit handboek bevat instructies die u zowel voor uw eigen veiligheid als ter vermijding van materiële schade in acht moet nemen. De instructies zijn met een gevarendriehoek gemerkt en worden naargelang van de risicograad als volgt aangeduid: i

2 Welkom bij LOGO!!!! Gevaar betekent dat zich dodelijke ongevallen, zware lichamelijke letsels of ernstige materiële schade zullen voordoen wanneer de betreffende voorzorgsmaatregelen niet in acht worden genomen. Waarschuwing betekent dat zich lichte lichamelijke letsels of materiële schade kunnen voordoen wanneer de betreffende voorzorgsmaatregelen niet in acht worden genomen. Opgelet betekent dat zich lichte lichamelijke letsels of materiële schade kunnen voordoen wanneer de betreffende voorzorgsmaatregelen niet in acht worden genomen. Wenk bevat belangrijke informatie over het product, het gebruik van het product of het desbetreffende gedeelte van de documentatie, waaraan bijzondere aandacht moet worden besteed.!! Waarschuwing Het apparaat mag alleen in werking worden gesteld en gebruikt door vakkundig personeel. In het kader van de technische veiligheidsvoorschriften van dit handboek worden onder vakkundig personeel alle personen verstaan die bevoegd zijn om toestellen, systemen en stroomkringen overeenkomstig de veiligheidstechnische normen in werking te stellen, te aarden en te kenmerken. Waarschuwing Het toestel mag alleen worden gebruikt voor de in de catalogus en in de technische beschrijving voorziene toepassingen en uitsluitend in combinatie met door Siemens aanbevolen of toegelaten toestellen en onderdelen van andere merken. De probleemloze en veilige werking van het produkt veronderstelt een aangepast transport, een correcte opslag, opstelling en montage evenals een zorgvuldige bediening en onderhoud. Copyright Siemens AG 1996 Alle rechten voorbehouden Het doorgeven of verveelvoudigen van deze documenten, alsook het gebruik of de bekendmaking van de inhoud ervan zijn niet toegelaten zonder uitdrukkelijke toestemming. Elke overtreding leidt automatisch tot de betaling van schadevergoeding. Alle rechten voorbehouden, in het bijzonder bij octrooiverlening of inschrijving als gebruiksmodel. Aansprakelijkheidsbeperking Wij hebben de overeenstemming tussen de inhoud van de gedrukte tekst en de beschreven harden software nagegaan. Afwijkingen kunnen echter niet worden uitgesloten zodat wij de volledige overeenstemming niet kunnen garanderen. De gegevens in deze gedrukte tekst worden regelmatig gecontroleerd en de vereiste correcties worden in de volgende uitgaven opgenomen. Alle voorstellen tot verbetering zijn welkom. ii

3 Inhoud 1 Kennismaken met LOGO! LOGO! monteren en van bedrading voorzien LOGO! monteren/demonteren LOGO! van bedrading voorzien Stroomvoorziening aansluiten Ingangen van LOGO! aansluiten Uitgangen aansluiten LOGO! inschakelen/weer op het net aansluiten LOGO! programmeren Schakelschema Klemmen en blokken Klemmen Basisfuncties EN OF NIET NEN NOF XOF Speciale functies Nauwkeurigheid van de tijd Vertraagde inschakeling Vertraagde uitschakeling Relais met vergrendeling Schakelklok Schakelklok instellen Schakelklok: voorbeelden Houdrelais Klokpulsgeber Vertraagde inschakeling met accumulatie Op- en aftellende teller iii

4 Inhoud 3.6 Blokken Geheugenruimte en grootte van een schakeling De gulden regels voor de bediening van LOGO! Overzicht van de menu s in LOGO! Aansluitschema omzetten in een blokkenweergave Een programma invoeren Overgaan naar de modus Programmeren Het eerste programma Programma invoeren Het tweede programma Een blok wissen Meerdere met elkaar verbonden blokken wissen Tikfouten corrigeren ? op de display Programma wissen Programmamodule/Card gebruiken Programmamodule/Card verwijderen Programma van LOGO! kopiëren naar de programmamodule/card Programma van de programmamodule/card kopiëren naar LOGO! LOGO! aan een PC koppelen LOGO! parametreren Overgaan naar de modus Parametreren Parameters Parameters kiezen Parameters wijzigen De tijd instellen (LOGO! 230 RC) Toepassingen Trappenhuis- of vloerbelichting Eisen die aan trappenhuisverlichting worden gesteld Oplossing tot nu toe Verlichtingsinstallatie met LOGO! Bijzonderheden en uitbreidingsmogelijkheden iv

5 Inhoud 5.2 Automatische deur Eisen die aan automatische deur worden gesteld Oplossing tot nu toe Sturing van de deur met LOGO! Bijzonderheden en uitbreidingsmogelijkheden Uitgebreide LOGO! 230RC-oplossing Ventilatiesysteem Eisen die aan een ventilatiesysteem worden gesteld Voordelen bij het gebruik van LOGO! Fabriekspoort Eisen die aan de bediening van de poort worden gesteld Oplossing tot nog toe Uitgebreide LOGO!-oplossing Lichtbanen Eisen die aan de verlichtingsinstallatie worden gesteld Oplossing tot nu toe Lichtbaansturing met LOGO! 230RC Waterpomp voor gebruikswater Eisen die aan de besturing van een waterpomp voor gebruikswater worden gesteld Oplossing tot nu toe Waterpomp voor gebruikswater met LOGO! 230RC Bijzonderheden en uitbreidingsmogelijkheden Afwikkelhaspel De eisen gesteld aan een afwikkelhaspel De tot nog toe geboden oplossing Afwikkelhaspel met LOGO! 24R Voordelen bij gebruik van LOGO! Andere toepassingsmogelijkheden Technische gegevens Afkortingen v

6 Inhoud vi

7 1 Kennismaken met LOGO! Wat is LOGO!? LOGO! is de nieuwe, universele logische module van Siemens. LOGO! omvat binnen de afmetingen mm: een besturing een bedienings- en display-eenheid een stroomvoorziening 6 ingangen en 4 uitgangen een interface voor de programmamodule en een PC-kabel kant en klare, op de praktijk afgestemde basisfuncties, b.v. voor vertraagde inschakeling, vertraagde uitschakeling en relais met vergrendeling Timer (LOGO! 230RC) stroomvoorziening ingangen L1 N I6 display SIEMENS schacht voor programmamodule en PC-kabel toetsen Q2 Q3 Q4 uitgangen LOGO! biedt u een oplossing voor alle toepassingen in de gebouwen- en installatietechniek (b.v. verlichting van trappenhuizen, buitenverlichting, luifels, rolluiken, etalageverlichting e.a.) alsook in de machine- en apparatenbouw (b.v. automatische bediening van poorten, ventilatiesystemen, waterpompen voor industrieel gebruik, e.a.). 1

8 Kennismaken met LOGO! Varianten LOGO! bestaat in de volgende varianten: LOGO! 230 RC stroomvoorziening en digitale ingangen: 115 V AC/230 V AC digitale uitgangen: relais, ma. 8 A 4 timers met telkens tot 3 vast ingestelde in- en uitschakeltijden LOGO! 230 R stroomvoorziening en digitale ingangen: 115 V AC/230 V AC digitale uitgangen: relais, ma. 8 A LOGO! 24R stroomvoorziening en digitale ingangen: 24 V DC digitale uitgangen: relais, ma. 8 A LOGO! 24 stroomvoorziening en digitale ingangen: 24 V DC digitale uitgangen: transistor ma. 0,3 A LOGO! is gecertificeerd volgens UL, CSA en FM. LOGO! en heeft het CE-kenteken, voldoet aan de normen VDE 0631 en IEC 1131 en is ontstoord volgens EN (grenswaardeklasse B). 2

9 2 LOGO! monteren en van bedrading voorzien LOGO! is bedoeld om in te bouwen in een verdeelkast of schakelkast. Na het inbouwen moeten de klemmen worden afgedekt. Alleen dan is LOGO! afdoende beschermd tegen de ongeoorloofde aanraking van onderdelen onder spanning. LOGO! mag alleen worden gemonteerd en van bedrading voorzien door een deskundig vakman die op de hoogte is van de algemeen geldende technische regels en van de voorschriften en normen die op het ogenblik van de installatie van kracht zijn en die deze ook naleeft. Afmetingen LOGO! heeft de afmetingen voor installatietoestellen overeenkomstig de norm DIN LOGO! moet worden vastgeklikt op een 35 mm brede profielrail (hoedprofiel) overeenkomstig de norm DIN EN LOGO! is 72 mm breed; dit stemt overeen met 4 verdeeleenheden. 3

10 LOGO! monteren en van bedrading voorzien 2.1 LOGO! monteren/demonteren U moet LOGO! als volgt op een profielrail monteren: 1. Breng LOGO! bovenop de profielrail aan en 2. Kantel LOGO! over de profielrail. De klikbevestiging aan de achterzijde van LOGO! moet op de rail vastklikken. Het mechanisme voor het vastklikken kan naargelang van het soort van profielrail soms wat stroef werken. Wanneer het vastklikken te moeilijk gaat, kunt u de klikbevestiging lichtjes achteruittrekken, zoals beschreven onder LOGO! demonteren. LOGO! moet als volgt worden gedemonteerd: 1. Steek een schroevendraaier in het op de afbeelding getoonde oog aan de onderzijde van de klikbevestiging en trek deze laatste naar onderen RC Trek LOGO! weg van de profielrail. 4

11 LOGO! monteren en van bedrading voorzien 2.2 LOGO! van bedrading voorzien Om de bedrading van LOGO! aan te brengen, hebt u een schroevendraaier met een bladbreedte van 3 mm nodig. Voor de klemmen zijn geen afsluitmoffen vereist. U kunt leidingen tot de volgende dikte gebruiken: 1 2,5 mm 2 2 1,5 mm Stroomvoorziening aansluiten LOGO! 230R en LOGO! 230RC zijn geschikt voor netspanningen met een nominale waarde van 115 V en 230 V en voor netfrequenties van 50 Hz of 60 Hz. De netspanning mag tussen 85 V en 264 V bedragen. Bij 230 V verbruikt LOGO! 230R/RC een stroom van 26 ma. LOGO! 24 en LOGO! 24R zijn voor DC 24 V netspanningen geschikt. De netspanning mag tussen 20,4 V en 28,8 V bedragen. Bij 24 V verbruikt LOGO! 24R een stroom van 62 ma; LOGO! 24 een stroom van 30 ma en bovendien de stroom voor de uitgangen van maimaal 4 0,3 Ampère = 1,2 Ampère. (Bij LOGO! 24 worden de uitgangen via de 24 V-stroomvoorziening gevoed.) Aansluiten LOGO! wordt als volgt op het net aansloten: L+ M L1 N LOGO! 24 LOGO! 24R LOGO! 230R LOGO! 230RC Wenk LOGO! is een schakelapparaat met beschermende isolatie. Daarom is er geen geaarde aansluiting. 5

12 LOGO! monteren en van bedrading voorzien Ingangen van LOGO! aansluiten Voorafgaande vereisten Aan de ingangen moeten sensoren worden aangesloten. Sensoren kunnen schakelaars, foto-elektrische beveiligingen, schemeringsschakelaars, enz. zijn. Sensoreigenschappen voor LOGO! 230R en LOGO! 230RC LOGO! staat bij een spanning van 40 V AC in schakelstand 0 (schakelaar geopend). De ingangsstroom mag maimaal 0,24 ma bedragen (Benaderingsschakelaars met glimlampen kunnen voor problemen zorgen indien de ruststroom van de glimlampen groter dan 0,2 ma is. Sluit deze tasters via een relais op LOGO! aan of gebruik tasters waarbij de glimlamp via een bijkomende n-geleiding is aangesloten.). LOGO! staat bij een spanning 79 V AC in schakelstand 1 (schakelaar gesloten). 2-Draadse naderingsschakelaars kunt u vanwege de hoge ruststroom niet direct op LOGO! aansluiten. Bij de overgang van schakelstand 0 naar 1 moet schakelstand 1 en bij de overgang van 1 naar 0 moet schakelstand 0 minstens 50 msec. aanliggen om te maken dat LOGO! de nieuwe schakelstand herkent. Sensoreigenschappen voor LOGO! 24 en LOGO! 24R LOGO! staat bij een spanning 5 V DC in schakeltoestand 0 (schakelaar geopend). De ingangsstroom bedraagt standaard 3 ma. LOGO! staat bij een spanning 15 V DC in schakeltoestand 1 (schakelaar gesloten). U kunt 3- en 4-draadse naderingsschakelaars met gescheiden stroomvoorziening op LOGO! aansluiten. 2-Draadse naderingsschakelaars kunt u vanwege de hoge ruststroom niet direct op LOGO! aansluiten. Bij de overgang van schakelstand 0 naar 1 moet schakelstand 1 en bij de overgang van 1 naar 0 moet schakelstand 0 minstens 50 msec. aanliggen om te maken dat LOGO! de nieuwe schakelstand herkent. 6

13 LOGO! monteren en van bedrading voorzien Aansluiten De sensoren moeten als volgt op LOGO! worden aangesloten: L+ M L+ L+ L+ L+ L+ L+ L1 N LOGO! 24/R LOGO! 230R/RC! Waarschuwing Op basis van bestaande veiligheidsvoorschriften (VDE 0110,... en IEC 1131,..., alsook UL en CSA) is het verboden verschillende fases op de ingangen van LOGO! 230R/RC aan te sluiten. De ingangen van LOGO! 24/24R zijn potentiaalgebonden, waardoor ze eenzelfde referentiepotentiaal (massa) benodigen als de stroomvoorziening. 7

14 LOGO! monteren en van bedrading voorzien Uitgangen aansluiten LOGO! 230R, LOGO! 230RC en LOGO! 24R De uitgangen van LOGO! 230R en LOGO! 230 RC en LOGO! 24R zijn relais. Er is een potentiaalscheiding tussen de contacten van de relais enerzijds en de stroomvoorziening en ingangen anderzijds. Voorafgaande vereisten Aan de uitgangen kunnen verschillende belastingen worden aangesloten, b.v. lampen, TL-buizen, motoren, schakelaars enz. De belasting die aan LOGO! 230 R/RC en LOGO! 24R wordt aangesloten, moet over de volgende eigenschappen beschikken: de maimale inschakelstroom hangt af van de aard van de belasting en van het aantal gewenste arbeidscycli. (Nadere informatie hierover vindt u in de technische gegevens). In ingeschakelde toestand (Q = 1) mag bij weerstandsbelasting een stroom van maimaal 8 Ampère door het apparaat vloeien, bij inductieve belasting mag dat maimaal 2 Ampère zijn. Aansluiten Sluit de belasting als volgt op LOGO! 230 R/RC en LOGO! 24R aan: L1 Beveiliging met zekeringsautomaat ma. 16 A, karakteristiek B16, b.v.: vermogensbeveiligingsschakelaar 5SX Belasting N / M 8

15 LOGO! monteren en van bedrading voorzien LOGO! 24 De uitgangen van LOGO! 24 worden door transistors geschakeld. De uitgangen zijn kortsluitvast en overbelastingsvast. Een gescheiden voeding van de belastingsspanning is niet noodzakelijk, aangezien LOGO! 24 de stroomvoorziening van de belasting overneemt. Voorafgaande vereisten voor transistoruitgangen De op LOGO! 24 aangesloten belasting moet de volgende eigenschappen hebben: De maimale schakelstroom bedraagt 0,3 Ampère. In ingeschakelde toestand (Q = 1) mag een stroom van maimaal 0,3 Ampère vloeien. Aansluiten Sluit de belasting als volgt op LOGO! 24 aan: Belasting 24 V DC, 0,3 A ma. 9

16 LOGO! monteren en van bedrading voorzien 2.3 LOGO! inschakelen/weer op het net aansluiten LOGO! heeft geen aan/uit-schakelaar. Hoe LOGO! bij het inschakelen reageert, hangt ervan af of een programma in LOGO! is opgeslagen; of een geheugenkaart is ingebracht en; in welke toestand LOGO! zich voor het uitschakelen (STROOM-UIT) bevond. In de tabel wordt de reactie van LOGO! op de verschillende mogelijke situaties beschreven: Als LOGO! geen programma bevat en geen geheugenkaart is ingebracht LOGO! geen programma bevat, een geheugenkaart is ingebracht, maar op die geheugenkaart geen programma staat (lege geheugenkaart) LOGO! een programma bevat en geen of een lege geheugenkaart in het apparaat steekt en 1. LOGO! voor STROOM-UIT in de modus RUN of in Parametreren stond. 2. LOGO! voor STROOM-UIT in de modus Programmeren stond in LOGO! een geheugenkaart met programma steekt en 1. LOGO! voor STROOM-UIT in de modus RUN of in de modus Parametreren stond 2. LOGO! voor STROOM-UIT in de modus Programmeren stond of No Program meldde dan meldt LOGO! op de display: No Program meldt LOGO! op de display: No Program gebruikt LOGO! het opgeslagen programma en LOGO! 1. gaat naar de modus RUN 2. gaat in het hoofdmenu naar de modus Programmeren kopieert LOGO! het programma van de geheugenkaart automatisch en LOGO! 1. gaat naar de modus RUN 2. gaat in het hoofdmenu naar de modus Programmeren 10

17 LOGO! monteren en van bedrading voorzien U kunt echter ook de 4 eenvoudige basisregels voor het starten van LOGO! onthouden: 1. Wanneer er zich geen programma in LOGO! of op de ingebrachte geheugenkaart bevindt, dan meldt LOGO!: No Program. 2. Wanneer de geheugenkaart een programma bevat, dan wordt het automatisch naar LOGO! gekopieerd. Een programma dat zich in LOGO! bevindt, wordt overschreven. 3. Wanneer zich in LOGO! of op de geheugenkaart een programma bevindt, gaat LOGO! naar de modus waarin het zich voor STROOM-UIT bevond. 4. De tijdsinstellingen en de teller worden bij STROOM-UIT teruggesteld. Het programma blijft wel opgeslagen en beveiligd tegen stroomonderbrekingen. Wenk Wanneer u een programma invoert en zich tijdens het invoeren een stroomonderbreking voordoet, is het programma in LOGO! na het herstel van de stroomtoevoer gewist. Daarom moet u uw oorspronkelijk programma voor het aanbrengen van wijzigingen op een programmamodule (Card) opslaan. LOGO!-bedrijfsmodi LOGO! heeft twee modi: STOP RUN LOGO! is in STOP, wanneer LOGO! No Program meldt of wanneer u LOGO! in de modus Programmeren schakelt. In STOP worden de ingangen I1 tot I6 niet ingelezen; wordt het programma niet afgewerkt; en blijven de relaiscontacten van tot Q4 altijd open. LOGO! is in RUN wanneer LOGO! op de display RUN aangeeft (na START in het hoofdmenu) of wanneer u LOGO! in de modus Parametreren schakelt. In RUN leest LOGO! de toestand van de ingangen I1 tot I6 in; berekent LOGO! met het programma de toestand van de uitgangen en; schakelt LOGO! de relais tot Q4 in of uit. 11

18 3 LOGO! programmeren Met programmeren bedoelen wij het ingeven van een schakeling. Een LOGO!-programma is eigenlijk niets anders dan een schakelschema, alleen op een wat andere manier weergegeven. Wij hebben de weergave op de display van LOGO! aangepast. Wat kunt u in deze paragraaf verwachten? Eerst leert u iets over de manier waarop een schakeling in LOGO! verloopt; dan stellen wij de gegevensblokken voor die in LOGO! voorhanden zijn; en tenslotte laten wij u aan de hand van een voorbeeld zien hoe u een schakeling in LOGO! moet invoeren. 12

19 LOGO! programmeren 3.1 Schakelschema U kent ongetwijfeld reeds de weergave van een schakeling in het schakelschema. Hieronder ziet u een voorbeeld: S1 S2 K1 Via de schakelaars S1 OF S2 wordt de verbruiker E1 in- en uitgeschakeld. Het relais K1 wordt aangehaald wanneer S1 of S2 gesloten zijn. K1 E1 Bij LOGO! gebruiken wij daarvoor een OF-blok. LOGO! geeft de schakeling als volgt weer: S2 S stemt overeen met K1 Bedrading Programma Bedrading De parallelschakeling van de schakelaars S1 en S2 wordt door LOGO! als OF-blok weergegeven. De schakelaar S1 is aan de klem I1 van LOGO! aangesloten. De schakelaar S2 is aan de klem I2 van LOGO! aangesloten. Aangezien slechts twee ingangen van het Of-blok kunnen worden gebruikt, moet de derde ingang van het Of-blok als niet gebruikt worden aangeduid. Dit gebeurt met de aan de ingang. De uitgang van het Of-blok bestuurt het relais aan de uitgang. Aan uitgang is de verbruiker E1 aangesloten. Nu kent u de belangrijkste begrippen om een schakeling in te voeren: klemmen, gegevensblokken en ingangen van blokken. 13

20 LOGO! programmeren 3.2 Klemmen en blokken Wij laten u eerst zien hoe wij klemmen en blokken aanduiden en welke functie de blokken hebben. Daarna tonen wij u hoe u een schakeling in LOGO! kunt ingeven. Hieronder volgt een klein overzicht van wat u mag verwachten: Klemmen en blokken Klemmen Basisfuncties Speciale functies Blokken LOGO! bedienen De gulden regels voor de bediening van LOGO! Een programma invoeren De programmamodule/card bij LOGO! gebruiken LOGO! aan een PC koppelen LOGO! parametreren De tijd instellen (LOGO! 230 RC) Om een schakeling in te voeren, hoeft u overigens niet noodzakelijk met LOGO! te werken. U kunt ook de programmeringssoftware bij LOGO! gebruiken. Vraag uw verkoper naar LOGO!Soft. 14

21 LOGO! programmeren 3.3 Klemmen LOGO! heeft ingangen en uitgangen: Ingangen L1 N I6 SIEMENS Q2 Q3 Q4 Uitgangen De ingangen hebben wij met de letter I en een getal aangeduid. Wanneer u LOGO! van de voorkant bekijkt, ziet u de klemmen voor de ingangen rechts boven. De uitgangen hebben wij met een Q en een getal aangeduid. De klemmen voor de uitgangen ziet u onderaan. Aansluitingen bij het programmeren Bij het programmeren verbindt u klemmen met gegevensblokken. Daartoe kiest u eenvoudigweg uit het menu Co de gewenste aansluiting. Het menu Co hebben wij naar het Engelse begrip Connector (Klem) genoemd LOGO! heeft de volgende klemmen: ingangen: I1, I2, I3, I4, I5, I6 uitgangen:, Q2, Q3, Q4 lo: 0 (UIT) hi: I (AAN) : niet aangesloten Q Hier zijn de ingangen I1 en I2 aan het Ofblok aangesloten. De laatste ingang van het blok wordt niet gebruikt en wordt derhalve met een aangeduid. 15

22 LOGO! programmeren De in- en uitgangen kunnen in stand 0 of stand 1 staan. Stand 0 betekent dat de ingang niet onder spanning staat, stand 1 betekent dat hij wel onder spanning staat. Maar dat is voor u vast niet nieuw. De klemmen hi, lo en hebben we ingevoerd om de invoer van het programma te vergemakkelijken. hi heeft de vaste stand 1, lo heeft de vaste stand 0. Wanneer u aan de ingang van een blok geen schakeling wenst aan te brengen, gebruikt dan de klem. 16

23 LOGO! programmeren 3.4 Basisfuncties Bij het invoeren van een schakeling vindt u de blokken voor basisfuncties in de lijst GF. LOGO! heeft de volgende basisfuncties: Weergave in het schakelschema Weergave in LOGO! Betekenis van de basisfunctie EN Serieschakeling Maakcontact OF Parallelschakeling Maakcontact NIET Inverter XOF (eclusief OF) Dubbel omschakelcontact NEN (EN NIET) Parallelschakeling Verbreekcontact NOF (OF NIET) Serieschakeling Verbreekcontact 17

24 LOGO! programmeren EN De serieschakeling van verschillende maakcontacten ziet er in het schakelschema als volgt uit: En het symbool voor deze serieschakeling ziet er als volgt uit: I1 2 I3 Q Wij hebben het blok EN genoemd omdat de uitgang Q van EN alleen dan in stand 1 staat, wanneer I1 en I2 en I3 in stand 1 staan, of, met andere woorden, gesloten zijn. Logische tabel voor EN I1 I2 I3 Q Voor EN geldt: = 1 (waarbij betekent: de ingang wordt niet gebruikt) OF De parallelschakeling van meerdere maakcontacten ziet er in het schakelschema als volgt uit: En het LOGO!-symbool daarvoor ziet er als volgt uit: I1 I2 I3 Q Wij hebben het blok OF genoemd omdat de uitgang Q van OF steeds in stand 1 staat, wanneer I1 of I2 of I3 in stand 1 staan, of, met andere woorden, gesloten zijn. (kortom: minstens één ingang moet in stand 1 staan). 18

25 LOGO! programmeren Logische tabel voor OF I1 I2 I3 Q Voor OF geldt: = 0 (waarbij betekent: de ingang wordt niet gebruikt) NIET In het schakelschema wordt een inverter als volgt weergegeven: Bij LOGO! heet de inverter NIET: Het symbool voor NIET ziet er als volgt uit: I1 Q Wij hebben het blok NIET genoemd, omdat de uitgang in stand 1 staat, terwijl de ingang in stand 0 staat en omgekeerd, met andere woorden NIET keert de toestand bij de ingang om. Het voordeel van NIET is bijvoorbeeld dat u voor LOGO! geen verbreekcontacten meer nodig hebt. U gebruikt een maakcontact en transformeert het in een verbreekcontact met het NIET-blok. Logische tabel voor het gegevensblok NIET: I1 Q Voor NIET geldt: = 1 (waarbij betekent: de ingang wordt niet gebruikt) 19

26 LOGO! programmeren NEN De parallelschakeling van meerdere verbreekcontacten ziet er in het schakelschema als volgt uit: Bij LOGO! is dat een NEN. Het symbool daarvoor ziet er als volgt uit: I1 I2 I3 Q Wij hebben het blok NEN genoemd omdat de uitgang Q van NEN slechts in stand 0 staat, wanneer I1 en I2 en I3 in stand 1 staan, of, met andere woorden, gesloten zijn. Logische tabel voor NEN I1 I2 I3 Q Voor NEN geldt: = 1 (waarbij betekent: de ingang wordt niet gebruikt) NOF De serieschakeling van verschillende verbreekcontacten ziet er in het schakelschema als volgt uit: Bij LOGO! is dat een NOF. Het symbool voor NOF ziet er als volgt uit: I1 I2 Q I3 De uitgang van NOF is slechts dan ingeschakeld (stand 1) wanneer alle ingangen uitgeschakeld zijn (stand 0). Zodra ergens ook maar één ingang wordt ingeschakeld (stand 1), wordt de uitgang uitgeschakeld. 20

27 LOGO! programmeren Wij hebben het blok NOF genoemd omdat de uitgang Q van NOF alleen in stand 1 gaat staan, wanneer alle ingangen in stand 0 staan. Zodra een of andere ingang in stand 1 gaat staan, staat de uitgang van NOF in stand 0. Logische tabel voor NOF I1 I2 I3 Q Voor NOF geldt: = 0 (waarbij betekent: de ingang wordt niet gebruikt) XOF Een XOF is in het schakelschema een serieschakeling van 2 omschakelcontacten: Het LOGO!-symbool ervoor ziet er als volgt uit: I1 I2 Q De uitgang van XOF gaat in stand 1 staan, wanneer de ingangen in verschillende standen staan. Logische tabel voor XOF I1 I2 Q Voor XOF geldt: = 0 (waarbij betekent: de ingang wordt niet gebruikt) 21

28 LOGO! programmeren 3.5 Speciale functies Bij het invoeren van een programma in LOGO! vindt u de speciale functies in de lijst SF. LOGO! heeft de volgende speciale functies: Weergave in het schakelschema Weergave in LOGO! Trg T Betekenis van de speciale functie vertraagde inschakeling Trg R T Trg R vertraagde uitschakeling relais met vergrendeling No1 No2 No3 schakelklok R S K1 K1 S R RS houdrelais En T klok 22

29 LOGO! programmeren Weergave in het schakelschema R K1 Trg Trg K1 Q K1 R T Weergave in LOGO! R Cnt Dir Par Betekenis van de speciale functie vertraagde inschakeling met accumulatie op- en aftellende teller Opmerking Bij alle functies heeft R voorrang op alle andere ingangen. Wenk Na een stroomonderbreking/heraansluiting op het net wordt bij de tijdfuncties de reeds verstreken tijd of bij een teller de getelde waarde teruggezet Nauwkeurigheid van de tijd Alle elektronische onderdelen vertonen minieme verschillen. Om die reden kunnen kleine afwijkingen van de ingestelde tijd T optreden. Bij LOGO! bedraagt die afwijking maimaal 1%. Voorbeeld: Bij 1 uur (3600 seconden) bedraagt de afwijking 1% of 36 seconden. Bij 1 minuut bedraagt de afwijking dienovereenkomstig slechts 0,6 seconden. 23

30 LOGO! programmeren Vertraagde inschakeling De vertraagde inschakeling wordt in het schakelschema door een relais met vertraagde inschakeling weergegeven: Bij LOGO! ziet het symbool voor vertraagde inschakeling er als volgt uit: Trg T Q Ingang Trg Parameter T Via de ingang Trg (Trg staat voor Trigger) start u de tijd voor de vertraagde inschakeling T is de tijdsperiode, waarna de uitgang wordt ingeschakeld (uitgangssignaal wisselt van 0 naar 1). Timingdiagram Trg Q T a loopt T T Het vetgedrukte gedeelte van het timingdiagram vindt u terug in het symbool voor de vertraagde inschakeling. Wanneer ingang Trg wisselt van stand 0 naar 1, dan begint tijd T a te lopen (T a is de actuele tijd in LOGO!). Wanneer de ingang Trg lang genoeg in stand 1 blijft, wordt na verloop van de tijdsperiode T de uitgang weer in stand 1 gezet (de uitgang wordt in vergelijking met de ingang vertraagd ingeschakeld: vertraagde inschakeling). Wanneer ingang Trg voor het verstrijken van tijdsperiode T weer naar stand 0 overgaat, dan wordt de tijd weer teruggesteld. De uitgang wordt weer op 0 gezet wanneer de ingang Trg in stand 0 staat. 24

31 LOGO! programmeren Vertraagde uitschakeling De vertraagde uitschakeling wordt in het schakelschema door een relais met vertraagde uitschakeling weergegeven: Bij LOGO! ziet het symbool voor vertraagde uitschakeling er als volgt uit: Trg R Q T Ingang Trg Ingang R Parameter T Via de ingang Trg (Trg staat voor Trigger) start u de tijd voor de vertraagde uitschakeling Via de ingang R (Reset) zet u de tijd voor de vertraagde uitschakeling terug en de uitgang op 0 (terugzetten heeft voorrang op Trg) T is de tijdsperiode, waarna de uitgang wordt uitgeschakeld (uitgangssignaal wisselt van 0 naar 1). Timingdiagram Trg R Q T a loopt T T Het vetgedrukte gedeelte van het timingdiagram vindt u terug in het symbool voor de vertraagde uitschakeling. Wanneer de ingang Trg in stand 1 komt te staan, wordt uitgang Q onmiddellijk in stand 1 geschakeld. Wanneer Trg van stand 1 naar 0 wisselt, wordt in LOGO! de actuele tijd T a gestart, de uitgang blijft ingesteld. Wanneer T a de via T ingestelde waarde bereikt (T a =T), wordt de uitgang Q opnieuw in stand 0 gezet (vertraagde uitschakeling). Wanneer ingang Trg opnieuw in- en weer uitgeschakeld wordt, wordt tijd T a opnieuw gestart. Via de ingang R (Reset) zet u de tijd T a en de uitgang terug, voor de tijd T a verstreken is. Toepassing Automatische trappenverlichting 25

32 LOGO! programmeren Relais met vergrendeling Het relais met vergrendeling in het schakelschema Het symbool voor een relais met vergrendeling in LOGO! Trg R Q Ingang Trg Ingang R Via de ingang Trg (Trg staat voor Trigger) schakelt u de uitgang in en uit. Via de ingang R (Reset) zet u het relais met vergrendeling terug en zet u de uitgang op 0 (terugzetten heeft voorrang op Trg) Timingdiagram Trg R Q Het vetgedrukte gedeelte van het timingdiagram vindt u terug in het symbool voor het relais met vergrendeling. Telkens wanneer de stand aan ingang Trg wisselt van 0 naar 1, verandert ook de stand van uitgang Q, dat wil zeggen de uitgang wordt in- of uitgeschakeld. Via de ingang R zet u het relais met vergrendeling in de uitgangsstand terug. Na aansluiting op het net (STROOM-AAN) of terugzetten is het relais met vergrendeling teruggezet en staat de uitgang Q op 0. Toepassing Verlichting van gangen 26

33 LOGO! programmeren Schakelklok Een schakelklok is alleen verkrijgbaar bij LOGO!-varianten met de aanduiding C (voor clock), b.v. LOGO! 230 RC. Elke schakelklok heeft 3 nokken. Het blok voor de schakelklok ziet er als volgt uit: No 1 No 2 No 3 Q Parameters No1, No2, No3 Via de parameter No stelt u de inschakel- en uitschakeltijdstippen voor telkens één nok van de schakelklok in (zie ook schakelklok instellen). Het parametervenster voor nok No1, bijvoorbeeld, ziet er als volgt uit: Blok B01 Nok No 1 Dag (Mo voor maandag) B01:No1 Day=Mo + On =06:00 Off=19:00 zie parameters zichtbaar maken/verbergen (pagina 54) inschakeltijdstip (6.00 u) uitschakeltijdstip (19.00 u) Dag U kunt de dag als volgt instellen (wij gebruiken de internationale afkortingen voor de dagen): Su zondag Mo maandag Tu dinsdag We woensdag Th donderdag Fr vrijdag Sa zaterdag Mo..Fr elke dag van maandag tot vrijdag Mo..Sa elke dag van maandag tot zaterdag Mo..Su elke dag van maandag tot zondag (dus elke dag) Sa..Su zaterdag en zondag 27

34 LOGO! programmeren Inschakeltijdstip Elk ogenblik tussen 00:00 en 23:59 u --:-- betekent niet inschakelen Uitschakeltijdstip Elk ogenblik tussen 00:00 en 23:59 u --:-- betekent niet uitschakelen Bufferen van de tijd Bij LOGO! 230RC loopt de interne klok ook verder wanneer de netspanning uitvalt, met andere woorden de klok beschikt over een loopreserve. Hoe groot de loopreserve van LOGO! 230 RC is, hangt af van de omgevingstemperatuur. Bij 40 omgevingstemperatuur bedraagt de loopreserve 8 uur. Interferentie van nokken Via de nokken kunt u de in- en uitschakeltijdstippen instellen. Bij een inschakeltijdstip schakelt de schakelklok de uitgang in, wanneer deze uitgang nog niet was ingeschakeld. Bij een uitschakeltijdstip schakelt de schakelklok de uitgang uit, wanneer deze nog niet was uitgeschakeld. No1 No2 10:00 15:00 9:00 18:00 On Off On Off Ingegeven nokken van de schakelklok No3 8:00 16:00 Off Inschakelen Uitschakelen Prioriteit Wanneer u voor een schakelklok een inschakeltijdstip en een uitschakeltijdstip tegelijk aan verschillende nokken ingeeft, dan komen de in-/uitschakeltijd met elkaar in tegenspraak. In dit geval heeft nok No3 voorrang op nok No2 en deze laatste op zijn beurt voorrang op nok No1. 28

35 LOGO! programmeren Schakelklok instellen U kunt de schakeltijdstippen als volgt instellen: 1. Zet de cursor op een van de No-parameters van de schakelklok (bijv. No1). 2. Druk op de OK-toets. LOGO! opent het parametervenster voor de nokken. De cursor staat op de dag. 3. Selecteer met de toetsen en een of meer dagen. 4. Verplaats de cursor met de toets naar de eerste positie voor de inschakeltijd. 5. Stel de inschakeltijd in. De waarde op de desbetreffende positie kunt u wijzigen met de toetsen en. Tussen de afzonderlijke posities kunt u de cursor verplaatsen met de toetsen en. U kunt de waarde --:-- alleen op de eerste positie kiezen (--:-- betekent: er vindt geen schakeling plaats) 6. Stel de uitschakeltijd in (zoals in punt 5). 7. Om de ingevoerde tijd af te sluiten, moet u de OK-toets indrukken Schakelklok: voorbeelden Met de schakelklok kunt u naar wens in- en uitschakeltijden met elkaar combineren. Hieronder volgen enkele voorbeelden: Voorbeeld 1 De uitgang van de schakelklok moet elke dag (d.w.z. van maandag tot zondag) van 8:00 u tot 13:00 u ingeschakeld zijn: B01:No1 Day= Mo..Su On =08:00 Off=13:00 8:00 13:00 On Off 29

36 LOGO! programmeren Voorbeeld 2 De uitgang van de schakelklok moet elke dag van 8:00 u tot 13:00 u en van 15:00 u tot 18:30 u ingeschakeld zijn. Daartoe hebt u 2 nokken nodig: B01:No1 B01:No2 Day= Mo..Su Day= Mo..Su On =08:00 On =15:00 Off=13:00 Off=18:30 On=Ein (aan)= 1 =onder spanning Off=Aus (uit)= 0 =geenspanning 8:00 13:00 15:00 18:30 Voorbeeld 3 De uitgang van de schakelklok moet van maandag tot zaterdag elke dag van 8:00 u tot 13:00 u en van 15:00 u tot 18:30 u ingeschakeld zijn. Daarnaast moet de uitgang op zondag tussen 11:00 u en 15:00 ingeschakeld zijn. Daartoe hebt u 3 nokken nodig: B01:No1 Day= Mo..Sa On =08:00 Off=13:00 B01:No2 Day= Mo..Sa On =15:00 Off=18:30 B01:No3 Day= Su On =11:00 Off=15:00 8:00 13:00 15:00 18:30 Mo... Sa 11:00 15:00 Su Voorbeeld 4 De uitgang van de schakelklok moet op maandag om 22:00 u worden ingeschakeld en op dinsdag om 6:00 u worden uitgeschakeld. B01:No1 B01:No2 Day= Mo Day= Tu On =22:00 On = : Off= : Off=06:00 Mo 22:00 Tu 06:00 30

37 LOGO! programmeren Houdrelais Zeer vaak is er een schakeling nodig die een ingeschakelde stand behoudt, de zogenaamde vergrendeling. De vergrendeling ziet er in het schakelschema als volgt uit: R S Q Q In LOGO! is er voor deze schakeling een apart blok. Het symbool voor een houdrelais ziet er als volgt uit: S R RS Q Ingang S Via de ingang S (Set) schakelt u de uitgang Q op 1 Ingang R Via de ingang R (Reset) zet u de uitgang Q weer op 0. Wanneer R en S tegelijk 1 zijn, dan wordt teruggezet (terugzetten heeft voorrang op instellen). Schakelgedrag Een houdrelais is een eenvoudig binair geheugenelement. De waarde aan de uitgang hangt af van de standen aan de ingangen en van de stand tot dan toe aan de uitgang. In de volgende tabel wordt de logica nog eens weergegeven: S n R n Q Opmerking 0 0 Waarde blijft gelijk Terugzetten Instellen Terugzetten (terugzetten heeft voorrang op instellen) 31

38 LOGO! programmeren Klokpulsgeber Een klok in het schakelschema: Het Logo-symbool voor een klok ziet er als volgt uit: En T Q Ingang En Parameter T Via de ingang En (Enable) schakelt u de klok in en uit T is de tijdsperiode waarvoor de uitgang in- of uitgeschakeld is. Timingdiagram En Q T T T T Via de parameter T geeft u aan hoe lang de in- en uitschakeltijd moet duren. Via de ingang En (voor Enable: vrijmaken) schakelt u de klok in, m.a.w. de klok stelt voor de periode T de uitgang op 1, vervolgens voor de periode T de uitgang op 0 enzovoort, totdat de ingang En in stand 0 staat. Wenk voor parameter T Geef altijd een tijd T 0,10 s in. Voor T = 0,05 s en T = 0,00 is de tijd T niet gedefinieerd. Wenk voor de relaisuitgangen tot Q4: Relaisuitgangen, die onder belasting schakelen, verslijten lichtjes bij elke schakelbeurt. Hoe vaak een uitgang van LOGO! veilig kan schakelen, vindt u in het hoofdstuk Technische gegevens (zie hoofdstuk 6). 32

39 LOGO! programmeren Vertraagde inschakeling met accumulatie Vertraagde inschakeling met accumulatie in het schakelschema: R K1 Trg K1 K1 Q Vertraagde inschakeling met accumulatie in LOGO!: Trg R T Q Ingang Trg Ingang R Parameter T Via de ingang Trg (Trg staat voor Trigger) start u de tijd voor de vertraagde inschakeling Via de ingang R (Reset) stelt u de tijd voor de vertraagde inschakeling terug en zet u de uitgang op 0 (terugzetten heeft voorrang op Trg) T is de tijdsperiode, waarna de uitgang wordt ingeschakeld (uitgangsstand wisselt van 0 naar 1). Timingdiagram Trg R Q T a loopt T T Het vetgedrukte gedeelte van het timingdiagram vindt u terug in het symbool voor de vertraagde inschakeling met accumulatie. Wanneer de ingang Trg wisselt van stand 0 naar 1, begint de actuele tijd T a te lopen. Wanneer T a de tijd T bereikt, dan wordt de uitgang Q op 1 gezet. Wordt er opnieuw geschakeld aan ingang Trg, dan heeft dit geen invloed op T a. De uitgang en de tijd T a worden pas weer op 0 teruggezet, wanneer de ingang R in stand 1 staat. 33

40 LOGO! programmeren Op- en aftellende teller Het symbool voor de op- en aftellende teller ziet er als volgt uit: R Cnt Dir Par Q Ingang R Ingang Cnt Ingang Dir Parameter Par Via de ingang R (Reset) stelt u de interne getalwaarde en de uitgang terug op nul (terugzetten heeft voorrang op Cnt). De teller telt aan de ingang Cnt (Count) het aantal wijzigingen van stand 0 naar stand 1. Een verandering van toestand van 1 naar 0 wordt niet geteld. Maimale telfrequentie aan de ingangsklemmen: 5 Hz. Via de ingang Dir (Direction) geeft u de telrichting aan: Dir = 0: optellen Dir = 1: aftellen De teller telt van 0 tot Bij een overloop of onderloop blijft de teller staan. Wanneer de interne getalwaarde gelijk is aan of groter dan Par (Parameter) wordt de uitgang ingesteld. Par mag tussen 0 en 9999 liggen. Timingdiagram R Cnt Dir Par 0 Interne getalwaarde Q 34

41 LOGO! programmeren Bij elke positieve flank aan ingang Cnt wordt de interne teller met één eenheid verhoogd (Dir = 0) of met één eenheid verlaagd (Dir = 1). Wanneer de interne getalwaarde gelijk is aan of groter dan de via Par vooraf ingestelde waarde, wordt de uitgang Q op 1 gezet. Met de terugzetingang R kunt u de interne getalwaarde weer op 0000 zetten. Zolang R=1, staat ook de uitgang op 0. Wenk Wanneer u de stroomvoorziening van LOGO! uitschakelt, wordt de interne getalwaarde gewist. Na STROOM-AAN (heraansluiting op het net) bedraagt de interne getalwaarde Cnt = Voorbeeld Reset I2 Count I1 Dir Lo Par=10 Telkens wanneer I1 in stand 1 staat, wordt de interne getalwaarde met 1 eenheid verhoogd. Zodra de interne getalwaarde Cnt de via Par ingestelde waarde 10 bereikt, wordt de uitgang van de teller op 1 gezet. 35

42 LOGO! programmeren 3.6 Blokken Telkens wanneer u een blok in een programma invoert, kent LOGO! aan dit blok een nummer toe, het bloknummer. Het bloknummer staat bovenaan rechts op de display. Via het bloknummer toont LOGO! u de verbinding tussen de blokken: I1 I2 I3 Bloknumer 1 B02 B01 B02 B03 1 B01 B01 Hier verschijnt het bloknummer opnieuw I4 I5 I6 1 B03 B01 Toets In het programma kunt u de cursor als volgt naar een blok verplaatsen: Plaats de cursor aan de ingang van een blok, waarbij een bloknummer staat (op de afbeelding plaatst u de cursor op de tweede ingang van blok B01) en druk op de toets. De cursor springt naar het blok met dit bloknummer (op de afbeelding blok B03). De bloknummers hebben nog een voordeel: elk blok kun u via zijn bloknummer aan een ingang van het actuele blok ophangen. Zo kunt u voorlopige standen uit logische bewerkingen of andere bewerkingen meermaals herhalen. Dit bespaart u invoerwerk en geheugen in LOGO! en bovendien is uw schakeling overzichtelijker. 36

43 LOGO! programmeren 3.7 Geheugenruimte en grootte van een schakeling Voor een programma (of een schakelschema, zoals u verkiest) gelden een aantal beperkingen: het aantal achter elkaar geschakelde blokken de geheugenruimte Aantal achter elkaar geschakelde blokken U mag tussen een uitgang en een ingang tot 7 blokken na elkaar inzetten. I1 I3 B8 I1 I2 B9 I4 B7 B6 B5 B4 B3 B2 B1 ma. 7 blokken I5 I6 B10 Geheugenruimte De functieblokken in uw programma hebben geheugenruimte nodig. Bij LOGO! zijn daar vier verschillende geheugengebieden voor voorbehouden. Naargelang de gebruikte functie, wordt voor de verschillende geheugengebieden ook geheugenruimte van verschillende capaciteit verlangd. Geheugengebied Betekenis Gebied waarin uw ingestelde waarden worden opgeslagen (b.v. grenswaarden van de teller) Gebied waarin de actuele werkelijke waarde wordt vastgehouden (b.v. tellerstand) Gebied dat door de tijdfuncties wordt ingenomen (b.v. vertraagde uitschakeling) Gebied waarin de gebruikte functieblokken worden afgelegd 37

44 LOGO! programmeren Onderstande tabel geeft een overzicht van de hoeveelheid opslagruimte die elke functieblok in elk geheugengebied inneemt: Geheugengebied Functie Basisfuncties Vertraagde inschakeling Vertraagde uitschakeling Relais met vergrendeling Schakelklok Houdrelais Klok Vertraagde inschakeling met accumulatie Teller Maimaal beschikbaar geheugen in LOGO! Voorbeeld: No 1 No 2 No 3 I1 T B03 B B02 B01 I2 I3 I4 B06 T B05 Q2 Het programmavoorbeeld bevat: 38

45 LOGO! programmeren Bloknr. Geheugengebied Functie B01 OF B02 EN B03 Schakelklok B04 Vertraagde inschakeling B05 Klokpulsgever B06 EN Door het programma in beslag genomen geheugen Maimaal beschikbaar geheugen in LOGO! Nog vrij in LOGO! Het programma past dus in LOGO!. Wanneer u bij het invoeren van een programma op een bepaald ogenblik geen blok meer kunt invoeren, dan is een geheugengebied volledig in beslag genomen. LOGO! biedt u alleen de blokken aan die nog in LOGO! passen. Wanneer geen enkel blok uit een lijst nog in LOGO! past, dan kunt u niet meer kiezen uit deze lijst. Wanneer een geheugengebied volledig in beslag genomen is, moet u uw schakeling optimaliseren of een tweede LOGO! gebruiken. 39

46 LOGO! programmeren 3.8 De gulden regels voor de bediening van LOGO! Regel 1 Geef de schakeling in de modus Programmeren in. U activeert de modus Programmeren door de 3 toetsen, en OK tegelijk in te drukken. De waarden van tijden en parameters worden veranderd in de modus Parametreren. U activeert de modus Parametreren door de twee toetsen ESC en OK tegelijk in te drukken. Regel 2 U moet een schakeling steeds van de uitgang naar de ingang invoeren. Regel 3 Bij het invoeren van een schakeling geldt het volgende:. Wanneer de cursor als een onderliggend streepje is weergegeven, dan kunt u de cursor verplaatsen met de toetsen en, of kunt u de cursor in de schakeling verplaatsen met OK overgaan naar Klem/blok selecteren met ESC verlaat u het invoeren van de schakeling Wanneer de cursor als een gevuld blokje is weergegeven, dan moet u een klem/blok selecteren u kunt een klem/blok selecteren met de toetsen of met OK wordt de keuze bevestigd met ESC gaat u een stap terug Regel 4 LOGO! kan alleen volledige programma s opslaan 40

47 LOGO! programmeren 3.9 Overzicht van de menu s in LOGO! Modus Programmeren Hoofdmenu >Program.. PC/Card.. Start OK ESC Programmeermenu >Edit Prg Clear Prg Set Clock ESC OK PC-menu/Card >PC LOGO LOGO Card Card LOGO Modus Parametreren Parametreermenu >Set Clock Set Param 41

48 LOGO! programmeren 3.10Aansluitschema omzetten in een blokkenweergave In LOGO! bouwt u een schakeling op door de blokken en klemmen met elkaar te verbinden. Laten we even de volgende schakeling bekijken: L1 S1 S2 Bedrading: u moet de schakelaars op de ingangen van LOGO! aansluiten L1 S3 S1 S2 S3 N Zet nu de schakeling om in blokken. Daartoe doorloopt u de schakeling van de uitgang naar de ingang: Stap 1: Aan de uitgang is een serieschakeling van het maakcontact S3 met een verder schakelingselement verbonden. De serieschakeling stemt overeen met een EN-blok: I3 & Stap 2: S1 en S2 zijn parallel geschakeld. Parallelschakeling is voor LOGO! een OF-blok: I1 I2 1 I3 & Daarmee hebt u de schakeling voor LOGO! volledig beschreven. 42

49 LOGO! programmeren 3.11 Een programma invoeren U hebt een schakeling ontworpen en u zou die nu in LOGO! willen invoeren. Wij laten u aan de hand van een klein voorbeeld zien hoe dat gaat Overgaan naar de modus Programmeren U hebt LOGO! op het net aangesloten en ingeschakeld. Op het display krijgt u het volgende te zien: No Program Schakel LOGO! in de modus Programmeren. Druk daartoe de toetsen, en OK tegelijk in. No Program Opdat niemand bij vergissing de toetsen zou indrukken en in de modus Programmeren terecht zou komen, moet u de drie toetsen tegelijk indrukken. Na het indrukken van de toetsen gaat u naar het hoofdmenu van LOGO! >Program.. PC/Card.. Start Het hoofdmenu van LOGO! Op de eerste positie van de eerste regel ziet u een >. Met de toetsen en kunt u die > naar boven en naar beneden verplaatsen. Verplaats de > naar Program.. en druk de OK-toets in. LOGO! gaat nu naar het programmeermenu. 43

50 LOGO! programmeren >Edit Prg Clear Prg Set Clock Het programmeermenu van LOGO! Ook hier kunt u de > met de toetsen en verplaatsen. Zet de > op Edit Prg (voor programma opmaken, d.w.z. invoeren) en druk op de OK-toets. LOGO! toont u nu de eerste uitgang: De eerste uitgang van LOGO! Met de toetsen en kunt u de andere uitgangen selecteren. Vanaf nu begint u met het invoeren van uw schakeling Het eerste programma Laten we nu de volgende parallelschakeling van twee schakelaars even bekijken. In het aansluitschema ziet de schakeling er als volgt uit: S1 S2 E1 Schakelaar S1 of schakelaar S2 schakelen de verbruiker in. Voor LOGO! is de parallelschakeling van de schakelaars een OF, omdat schakelaar S1 of S2 de uitgang inschakelen. Vertaald naar het LOGO!-programma wordt dat: het relais K1 (in LOGO!: ) wordt door een OF-blok gestuurd. Aan de ingang van het OF-blok zijn I1 en I2 gekoppeld, waarbij S1 aan I1 en S2 aan I2 zijn aangesloten. Het programma in LOGO! ziet er dus als volgt uit: I1 I2 1 44

51 LOGO! programmeren De bijbehorende bedrading: L1 N S1 S2 L1 N I1 I2 I3 I4 I5 I6 SIEMENS L Q2 Q3 Q4 N De schakelaar S1 werkt op ingang I1 en de schakelaar S2 op ingang I2. De verbruiker is aan relais aangesloten Programma invoeren Laten wij nu het programma invoeren (en wel van de uitgang naar de ingang). Bij het begin toont LOGO! de uitgang: De eerste uitgang van LOGO! Onder de Q van ziet u een onderliggend streepje. Wij noemen dat streepje cursor. De cursor geeft in het programma de positie aan waar u zich op dat ogenblik bevindt. U kunt de cursor verplaatsen met de toetsen,, en. Druk nu op toets. De cursor gaat naar links. 45