LEZINGEN OVER WETENSCHAPSGESCHIEDENIS

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "LEZINGEN OVER WETENSCHAPSGESCHIEDENIS"

Transcriptie

1 LEZINGEN OVER WETENSCHAPSGESCHIEDENIS SALONLEZINGEN EN OVERIGE EVENEMENTEN 19/09 op de snijtafel: Macht 20/09 The night of the ig s 06/10 weekend v/d wetenschap Goochelen met getallen 07/10 weekend v/d wetenschap Ontmoeting André Kuipers 17/10 Een ketterse arts voor de heksen LEZING VERA HOORENS 26/10 kunst- & wetenschapsfestival Science & Cinema 25/10 kunst- & wetenschapsfestival Meeuwen van Tinbergen 14/11 Wetenschap in de koloniën LEZING ANDREAS WEBER 12/12 Vrijbuiters van de heelkunde LEZING STEPHEN SNELDERS

2 LEZINGEN BOERHAAVE Salon Boerhaave Museum Boerhaave presenteert Salon Boerhaave; een lezingenreeks met wetenschappelijke thema s. Daarnaast worden er ook een aantal verschillende activiteiten voor oud én jong georganiseerd rondom de tentoonstellingen. >>>>>>> Annelore zou op deze pagina een algemeen stukje over de lezingenreeks kunnen (zoals vorige edities) en misschien aanvullen met kort intro over de 2 nieuwe tentoonstellingen? ( uitgebreide intro Leydse Weelde staat al aan de Leydse Weelde kant ) De lezingen worden gehouden in Museum Boerhaave en zijn gratis bij te wonen op vertoon van een geldig entreebewijs. Lange Sint Agnietenstraat wc Leiden (071) presentatie@museumboerhaave.nl Kijk voor de meest actuele informatie op museumboerhaave.nl/actueel/agenda.

3 SALON BOERHAAVE VERA HOORENS een ketterse arts voor de heksen WOENSDAG 17 OKTOBER, UUR Gratis bij te wonen op vertoon van een geldig entreebewijs. De Nederlandse arts Jan Wier is een bijzondere zestiende-eeuwer. Als tegenstander van de heksenvervolging en pleitbezorger van de rechten van gevangenen geldt hij als een vroege activist voor de mensenrechten. Bovendien publiceerde hij uit eigen ervaring over zeldzame ziektes, bezeten vrouwenkloosters, seksueel misbruik, Faust en de rattenvanger van Hamelen. Tegen de achtergrond van godsdiensttwisten, oorlogen, nieuwe ziektes, wetenschappelijke conflicten en heksenprocessen, schetst Vera Hoorens Wiers kleurrijke leven. Hoorens meeslepende zoektocht naar dit uitzonderlijke individu leidt haar uiteindelijk naar Wiers graf in een Duitse kerk. In haar verhaal belicht Vera Hoorens vooral de rol die Jan Wier al dan niet zou hebben gespeeld in de geschiedenis van de psychiatrie. Prof. Dr. Vera Hoorens is hoogleraar sociale psychologie aan de Katholieke Universiteit Leuven. Zij schreef Een ketterse arts voor de heksen. Jan Wier ( ) (B. Bakker, 2012).

4 SALON BOERHAAVE ANDREAS WEBER A Wetenschap in de koloniën B WOENSDAG 14 NOVEMBER, UUR Gratis bij te wonen op vertoon van een geldig entreebewijs. Koning Willem I zond in de eerste helft van de negentiende eeuw Nederlandse en Duitse reizigers op onderzoek uit naar de Maleise Archipel. De Nederlandse koloniën aldaar vormden immers een nog grotendeels ongerept terrein. Onderzoekers brachten zowel planten, dieren en mineralen als de weinig bekende gebiedsdelen in kaart. De scheikundige en plantkundige Caspar Reinwardt onderzocht zes jaar de natuur en de samenleving op Java en de Molukken. Andreas Weber vertelt over Reinwardts avonturen tegen de achtergrond van het Nederlands kolonialisme. Andreas Weber is postdoc aan de Universiteit Twente (Science, Technology, and Policy Studies). Hij promoveerde in Leiden met het proefschrift Hybrid Ambitions: Science, Governance, and Empire in the Career of Caspar G.C. Reinwardt ( ) (Leiden University Press, 2012).

5 SALON BOERHAAVE STEPHEN SNELDERS VRIJBUITERS VAN DE HEELKUNDE WOENSDAG 12 DECEMBER, UUR Gratis bij te wonen op vertoon van een geldig entreebewijs. Ondanks de gevaren van wormen, dysenterie, geslachtsziekten en koortsen wisten kooplieden, kapers, scheepslui en soldaten zich in de zeventiende eeuw toch in leven te houden in de tropen. Ze vestigden een handelsrijk dat zich in de West uitstrekte van West-Afrika tot Zuid-Amerika. Zoals boekaniers en zeerovers uit die tijd op jacht waren naar goud en zilver, zo wilden sommige avonturiers alles weten over ziekte en behandeling. Onder hen waren chirurgijns en artsen, maar ook huursoldaten en handelaren. Stephen Snelders verhaalt hoe deze mannen hun medische kennis vergaarden onder de inheemse bevolking, van slaven, in oorlogsomstandigheden en tussen kannibalen. Stephen Snelders is als medisch-historicus verbonden aan het Descartes Centre voor Wetenschapsgeschiedenis en Wetenschapsfilosofie van de Universiteit Utrecht. Daarnaast is hij redacteur van Studium, tijdschrift voor wetenschaps- en universiteitsgeschiedenis. Zijn laatste boek is Vrijbuiters van de heelkunde (Atlas, 2012).

6 ACTIVITEITEN EN EVENEMENTEN ACTIVITEITEN EN EVENEMENTEN Activiteiten en evenementen Live vanuit Museum Boerhaave > RADIODEBAT OVER MACHT DATUM: Woensdag 19 september, uur (inloop vanaf uur) KOSTEN: gratis, reserveren niet nodig Het politieke toneel in Nederland kent, een dag na de Tweede Kamerverkiezingen, veel verliezers en twee opmerkelijke winnaars. De hoogste tijd dus voor Museum Boerhaave om, samen met de wetenschapsredactie van NTR Hoe? Zo! Radio nader in te gaan op het fenomeen macht. Op 19 september discussiëren sociaal psycholoog Gerben van Kleef, gedragsbioloog Liesbeth Sterck en rechtsfilosoof Paul Nieuwenburg vanuit het Anatomisch Theater in Museum Boerhaave over dit fenomeen. Het debat wordt live uitgezonden in het NTRwetenschapsprogramma Hoe?Zo! op Radio 5. Onder leiding van wetenschapsjournalist Jeroen Dirks verkennen de specialisten prangende vragen als Corrumpeert macht? Wat typeert een machtige leider? Of: Verandert macht je persoonlijkheid? En natuurlijk blikken ze terug op de machtsontwikkelingen die de Tweede Kamerverkiezing kenmerkten. De Ig Nobelprijzen worden jaarlijks op Harvard Universiteit uitgereikt aan tien wetenschappers die met hun onderzoek eerst mensen aan het lachen maken en daarna aan het denken zetten. Deze 22ste ceremonie is in de Leidse Stadsgehoorzaal real THE NIGHT OF THE IG S DATUM: Donderdag 20 september, uur (inloop vanaf uur) PRIJS: 17,50, CJP en studenten 10,00 KAARTVERKOOP EN MEER INFO: time te zien op een groot scherm. Daaromheen vindt een gevarieerd programma plaats voor mensen die zich graag laten trakteren op een nacht vol hoogstaand wetenschappelijk en cultureel vertier. Museum Boerhaave, partner van dit evenement, herhaalt het befaamde buttered toast experiment. Weekend van de Wetenschap > 6 & 7 OKTOBER Voor het eerst tijdens Oktober Kennismaand staat een weekend geheel in het teken van wetenschap en technologie. Het Weekend van de Wetenschap, op zaterdag 6 en zondag 7 oktober, is het kloppend hart van Oktober Kennismaand.

7 ACTIVITEITEN EN EVENEMENTEN Met Ionica Smeets, de Nederlandse Wiskunde Olympiade deelnemers, Steven Wepster en Jasper van der Schors! ACTIVITEITEN EN EVENEMENTEN Weekend van de Wetenschap > GOOCHELEN MET GETALLEN DATUM: 6 oktober, van uur KOSTEN: gratis op vertoon van een geldig entreebewijs Oktober Kennismaand is het jaarlijkse, landelijke wetenschapsfestival voor alle leeftijden. In deze maand kun je in meer dan 150 organisaties door het hele land boeiende en leerzame ervaringen opdoen. Zaterdag staat Museum Boerhaave in het teken van de wiskunde. Er is dan een vrolijk programma dat voor iedereen aangenaam begrijpelijk is, ook voor wie nog nooit van pi of de stelling van Pythagoras gehoord heeft. Wetenschapper en wiskundemeisje Dr. Ir. Ionica Smeets laat in twee lezingen zien hoe leuk en handig wiskunde in het dagelijks leven kan zijn. Zonder formules, maar met een heleboel herkenbare voorbeelden. Met van tot uur alles over gevoel voor getallen en logica. Je leert schatten hoeveel pianostemmers er in New York zijn, hoort waarom ijsjes gevaarlijk zijn en ziet hoe groot een triljoen is. Van tot gaat het over grote en kleine kansen. Wat is de kans dat je de lotto wint? En hoe vaak gebeurt er een wonder? De Wiskunde Olympiade deelnemers blikken terug op de wedstrijd, die twee gouden medailles en drie bronzen plakken opleverde. Natuurlijk is er ruimte voor het stellen van vragen. Hoogtepunt is een wedstrijd met alle aanwezigen. Dr. Steven Wepster (Universiteit Utrecht) sluit om uur af met een lezing over Simon Stevin ( ), toegepast wiskundige, natuurkundige en ingenieur (zeilwagen) Bezoekers kunnen ook de nieuwe Wiskunderoute doen, een handenuit-de-mouwen-rondgang door het Weekend van de Wetenschap > KINDERCOLLEGE door Prof. dr. Jos van DATUM: Zondag 7 oktober, uur den Broek KOSTEN: gratis, op vertoon van een geldig entreebewijs Je gaat op ontdekkingsreis, en je neemt mee...? Prof. dr. Jos van den Broek (Universiteit Leiden) start zondag om uur met een kindercollege over museum met anekdotes en historische weetjes over wiskundige voorwerpen. de spannende ontdekkingsreizen van zijn onverschrokken helden Charles Darwin ( ) en Maria Sibylla Merian ( ). Met veel bloed, zweet, tranen en een flesje rum.

8 ACTIVITEITEN EN EVENEMENTEN Weekend van de Wetenschap > ONTMOET ANDRÉ KUIPERS DATUM: Zondag 7 oktober, uur KOSTEN: gratis, reserveren noodzakelijk Zondagmiddag om uur geeft André Kuipers in Museum Boerhaave een lezing over zijn ervaringen tijdens de missie naar ruimtestation ISS. Kuipers vertelt aan de hand van prachtige beelden over de raketvlucht en het leven en werk aan boord. Met 193 dagen heeft hij de langste ruimtemissie op zijn naam staan DATA: 25 t/m 28 oktober KOSTEN: 8,- van alle Europese ruimtevaarders. Natuurlijk gaat hij in op de wetenschappelijke experimenten die hij tijdens zijn ruimtereis heeft uitgevoerd. De bezoekers kunnen na afloop van Kuipers verhaal de sterrenkundige collectie van Museum Boerhaave bewonderen, waaronder maansteentjes van de Apollo 11 en 17. Kunst- en wetenschapsfestival > DE MEEUWEN VAN TINBERGEN De meeuwen van Tinbergen is een interdisciplinair kunstproject over het leven en gedachtegoed van Niko Tinbergen ( ) en vormt een eerbetoon aan deze Nederlandse gedragsbioloog, vogelaar, schrijver, tekenaar, filmer en Nobelprijswinnaar. Over de functie van de rode vlek op de snavel van de zilvermeeuw. Onder deze noemer deed Niko Tinbergen rond de oorlogsjaren een baanbrekend experiment op de Terschellingse Boschplaat. Door meeuwenkuikens te foppen ontdekte hij de zogenaamde supernormale prikkel : een kunstmatige prikkel die een instinctieve reactie oproept die sterker is dan de reactie op een natuurlijke variant. Het project De meeuwen van Tinbergen bestaat uit een theatervoorstelling, een tentoonstelling en een excursie. Met medewerking van theatergroep cowboy bij nacht, Studium Generale (Leiden) en Museum Boerhaave. Kunst- en wetenschapsfestival > SCIENCE & CINEMA DATA: 25 t/m 28 oktober KOSTEN: Entreekaartje 8,- MEER INFO: Check vanaf 26 september In samenwerking met het Leids Film Festival en NWT vertoond Museum Boerhaave zeven wetenschappelijk verantwoorde films. Welke films houden zich aan de feiten en welke nemen het mooiste loopje met de wetenschap? Alle films worden ingeleid door wetenschappers die zich over deze vraag zullen buigen. Programmering: DONDERDAG 25 OKTOBER Contact (1997) met toelichting door sterrenkundige Ignas Snellen (Universiteit Leiden), Invasion of the Body Snatchers (1956) met inleiding door gelegenheids- Hollywoodbioloog en wetenschapsjournalist George van Hal (NWT Magazine). VRIJDAG 26 OKTOBER Troll Hunter (2010) met een inleiding door wetenschapsjournalist Maarten Keulemans (de Volkskrant) over de bizarre wereld van de cryptozoölogie, Minority Report (2002). ZATERDAG 27 OKTOBER Moneyball (2011) en Recount (2008). ZONDAG 28 OKTOBER (één voorstelling) You don t know Jack (2010) met een inleiding op de wetenschappelijke en morele kanten van euthanasie in Nederland.

9 NIEUWE TENTOONSTELLING GELETTERD & GEKEERD. BRILL: 330 JAAR TYPOGRAFIE VOOR DE WETENSCHAP Museum Boerhaave organiseert van 10 november 2012 t/m 19 mei 2013 de tentoonstelling Geletterd & Geleerd. Brill: 330 jaar typografie voor de wetenschap. In 2013 viert wetenschappelijke uitgeverij Brill sinds 1683 gevestigd in Leiden haar 330 jarige bestaan. Sinds haar ontstaan in 1683 heeft de uitgeverij Brill een grote reputatie opgebouwd als uitgever van wetenschap, maar ook als specialist in het drukken in uiteenlopende, complexe schriften van Arabisch tot lokale talen tot Aramees, Chinees en andere Aziatische talen. Geletterd & Geleerd. Brill: 330 jaar typografie voor de wetenschap brengt aan beide kwaliteiten een historisch maar ook actueel georiënteerde hommage, culminerend in de presentatie van een nieuwe letter the Brill, ontworpen om de druktechnische complicaties die vreemde schrifttekens tot nu toe met zich meebrachten te elimineren

10 ARRANGEMENTEN ARRANGEMENTEN ARRANGEMENT 2 > BOEKENWEELDE Graag ontvangen wij u met een kopje koffie/thee en een appelgebak met slagroom in onze foyer en vertellen we u kort over de ontstaansgeschiedenis van het museum. Hierna concentreren we ons op de bibliotheek van Museum Boerhaave die zo n boeken telt. Oud-bibliothecaris Harry Leechburch Auwers toont de meest bijzondere schatten uit die collectie, waaronder werken uit de 16de en 17de eeuw. U krijgt de unieke kans om het boek Horologium van Christiaan Huygens (1658) van dichtbij te bestuderen. Daarin beschrijft Nederlands grootste geleerde ooit zijn revolutionaire slingeruurwerk. Ook de zogeheten Send-Brieven ( ) van Antonie van Leeuwenhoek worden gepresenteerd. Hierin beschrijft Van Leeuwenhoek zijn ontdekkingen met zijn zelf gefabriceerde microscoop, waaronder de zaadcel van de man. Harry Leechburch Auwers toont eveneens boeken in het verlengde van de voorwerpen van Museum Boerhaave zoals een beschrijving van de elektriseermachine door Martinus van Marum en De Beginsels der Natuurkunde van Petrus van Musschenbroek (1739), met daarin platen van het vermaarde Leidsch Fysisch Kabinet. Met de beroemde atlas Tabulae sceleti et musculorum corporis humani van Bernhard Albinus (1747) bieden we u een juweel uit de anatomische collectie. TIJDEN, KOSTEN EN RESERVERING: Het programma wordt gedurende de tentoonstelling aangeboden vanaf 11 oktober tot en met 5 mei 2013 op dinsdag t/m zondag van uur en duurt 120 minuten. Geef bij uw reservering aan op welke dag en tijdstip u wilt komen. De kosten van dit arrangement bedragen 20,- per persoon (minimaal 6 maximaal 20 personen). Geïnteresseerd? Neem contact op met Museum Boerhaave: fparmentier@ museumboerhaave.nl of bel: Let op! Let op! Senior inwoners van de gemeenten Alphen aan den Rijn, Hillegom, Nieuwkoop, Noordwijk, Noordwijkerhout en Zoeterwoude kunnen gratis van dit arrangement gebruikmaken vanwege een provinciale en gemeentelijke subsidie. Deze reserveringen lopen via de Museumgroep Leiden: marijke@museumgroep.nl. Vervoer is niet inbegrepen in het arrangement. Boek (titel, jaar etc nakijken iin bidboekje)

11 ACTIVITEITEN RONDOM Vakantieprogramma s in Museum Boerhaave > LEYDSE WEELDE DATUM: Herfstvakantie, 13 t/m 21 oktober Kerstvakantie, 22 december t/m 6 januari In de vakanties is er in Museum Boerhaave altijd voldoende te beleven. Dit keer staat alles in het kader van de nieuwe tentoonstelling Leydse Weelde. Voor kinderen zijn er leuke workshops en speurtochten. Maak bijvoorbeeld je eigen mini-terrarium, of leer meer over 17 e en 18 e -eeuwse botanie. Voor volwassenen bieden we rondleidingen en speciale activiteiten aan. Kijk voor een gedetailleerd programma op de website; museumboerhaave.nl SENIORENAANBOD LEYDSE WEELDE & BOEKENWEELDE Meer informatie: op aanvraag

12 ARRANGEMENTEN ARRANGEMENTEN ARRANGEMENT 1 > LEYDSE WEELDE Graag ontvangen wij u met een kopje koffie/thee en een appelgebak met slagroom in onze foyer en vertellen we u kort over de ontstaansgeschiedenis van het museum. In vogelvlucht leiden we u langs het gebruik van dit voormalige klooster met later gebruik als pesthuis, dolhuys en ziekenhuis. Herman Boerhaave, de naamgever van ons museum, heeft er in hoogst eigen persoon aan het ziekbed van de patiënten gewerkt. Na deze introductie richten we ons op de tentoonstelling Leydse Weelde. Groene ontdekkingen in de Gouden Eeuw. In de tentoonstelling vertellen we het verhaal van de opkomst en bloei van de plantkunde en over de bijzondere rol die Leiden in deze ontwikkeling heeft gespeeld. De wetenschappelijke bloei van de zeventiende eeuw wordt vaak geassocieerd met de ontdekkingen op het gebied van astronomie en natuurkunde. Maar de werkelijke big science van deze Gouden Eeuw was de natuurhistorie. De botanie in het bijzonder floreerde! Mensen spendeerden enorm veel tijd en geld aan het verzamelen, bestuderen en vastleggen van planten. Er verrezen tuinen bij universiteiten en buitenplaatsen, liefhebbers correspondeerden over hun waarnemingen en ervaringen, kunstenaars specialiseerden zich in het afbeelden van planten en er verschenen prachtig geïllustreerde boeken op groot formaat. De aandacht richtte zich daarbij vooral op de nieuwe gewassen die de Hollandse steden bereikten via de opkomende wereldhandel: de tulp uit Turkije, de aardappel uit Zuid-Amerika, gember uit Azië en aloë vera uit Afrika. Het aantal bekende soorten steeg snel van ongeveer 500 in 1550 tot meer dan rond De tentoonstelling Leydse Weelde toont topstukken uit de 17de en 18de eeuw, waaronder nooit eerder vertoonde zeventiende-eeuwse botanische aquarellen. Deze komen in een speciaal voor deze tentoonstelling ingerichte schatkamer. De hedendaagse waardering voor de botanische prent wordt zichtbaar gemaakt met een selectie uit het werk van een van de bekendste Nederlandse botanische aquarellisten, Janneke Brinkman-Salentijn. TIJDEN, KOSTEN EN RESERVERING: Het programma wordt gedurende de tentoonstelling aangeboden vanaf 11 oktober tot en met 5 mei 2013 op dinsdag t/m zondag van uur en uur en duurt 120 minuten. Geef bij uw reservering aan op welke dag en tijdstip u wilt komen. De kosten van dit arrangement bedragen 20,- per persoon (minimaal 6 maximaal 20 personen). Geïnteresseerd? Neem contact op met Museum Boerhaave: fparmentier@museumboerhaave.nl of bel: Let op! Senior inwoners van de gemeenten Alphen aan den Rijn, Hillegom, Nieuwkoop, Noordwijk, Noordwijkerhout en Zoeterwoude kunnen gratis van dit arrangement gebruikmaken vanwege een provinciale en gemeentelijke subsidie. Deze reserveringen lopen via de Museumgroep Leiden: marijke@museumgroep.nl. Vervoer is niet inbegrepen in het arrangement.

13 LEZINGEN SALON BOERHAAVE ALETTE FLEISCHER PASSIE VOOR PLANTEN Het botanische netwerk van Hieronymus van Beverningh en Jacob Breyne ZONDAG 2 DECEMBER, UUR Gratis bij te wonen op vertoon van een geldig entreebewijs. In de Gouden Eeuw was het bon ton voor de elite om op hun buitenplaatsen tuinen, kabinetten en bibliotheken aan te leggen. Deze particuliere collecties waren van groot belang voor het verspreiden van botanische kennis en materiaal. Alette Fleischer vertelt over zo n verzamelaar: de oud-staatsman Hieronymus van Beverningh. Van Beverningh had in zijn kasteel in Warmond een indrukwekkende verzameling opgebouwd van planten, herbaria, boeken en tekeningen. Hij stelde zijn landgoed open voor liefhebbers en hoogleraren, maar ook tuinlieden waren welkom. De staatsman deelde zijn passie voor planten onder andere met de in Danzig wonende handelaar in verfstoffen en droge kruiden Jacob Breyne. Onderling wisselden zij heel veel materiaal en ervaringen uit met betrekking tot planten uit alle delen van de wereld. Veel hiervan kwam in de publicaties van Breyne terecht. Ook de Leidse Hortus Botanicus plukte de vruchten van dit botanische netwerk. Alette Fleischer is kunst- en wetenschapshistoricus en parttime educator bij de Stichting Koninklijk Paleis Amsterdam. In 2010 promoveerde zij aan de Universiteit Twente op het proefschrift Rooted in fertile soil: Seventeenth-century Dutch gardens and the hybrid history of material and knowledge production.

14 LEZINGEN SALON BOERHAAVE TINDE VAN ANDEL HET VERGETEN HERMANN HERBARIUM EN ANDER ONDERZOEK NAAR HET SURINAAMSE PLANTENRIJK ZONDAG 4 NOVEMBER, UUR Gratis bij te wonen op vertoon van een geldig entreebewijs. Met het bereizen en onderzoeken van verre oorden, werd ook de belangstelling voor lokale natuurkennis geboren. Wat had je in Nederland immers aan een pit, stekje of bol, als je niet wist wat er uit kwam, en of het eetbaar, geneeskrachtig of juist giftig was? Tinde van Andel vertelt over het onderzoek naar het Surinaamse plantenrijk door de eeuwen heen. Onder andere komt het vergeten Hermann Herbarium aan bod. Dit boek met 49 plantencollecties, verzameld rond 1687 door een inwoner van Suriname en gebundeld door de bekende Leidse botanicus Paul Hermann in 1689, was eigenlijk nooit goed onderzocht. Nu blijkt dat de medicinale planten en voedselgewassen in dit boek, de oudste bewaard gebleven collecties uit Suriname zijn. Opvallend is dat er een paar Afrikaanse planten tussen zitten, die als zaad waren meegesmokkeld en door slaven werden verbouwd. Ook besteedt Tinde van Andel aandacht aan het verblijf van de Duits-Nederlandse kunstenaar-naturalist Maria Sybilla Merian in Suriname en aan actueel etnobotanisch onderzoek. Tinde van Andel is etnobotanicus en verbonden aan het Naturalis Biodiversity Center. In haar NWO-Vidi onderzoeksproject Plant Use of the Motherland: Linking West African and Afro-Caribbean Ethnobotany maakt ze een vergelijking tussen medicinaal plantgebruik door Afro- Surinamers en gerelateerde bevolkingsgroepen in West Afrika.

15 TENTOONSTELLING Museum Boerhaave presenteert van 11 oktober 2012 t/m 5 mei 2013 de tentoonstelling Leydse Weelde. Groene ontdekkingen in de Gouden Eeuw. De hedendaagse passie voor planten staat centraal in Leydse Weelde met Janneke Brinkman. De bioloog Janneke Brinkman is één van de bekendste botanische aquarellisten van Nederland. In de zeventiende eeuw was de botanie Big Science in de Republiek. Leydse Weelde richt zich in eerste instantie op Leiden, woonplaats van beroemde plantkundigen, uitgevers, tuineigenaren en kunstenaars en stad van de eerste Nederlandse Hortus botanicus, van waaruit de Turkse tulp ons land veroverde. De populariteit van exotische planten verspreidde zich snel over de hele Republiek. De hedendaagse plantkunde is onderwerp van de tentoonstelling met het werk van Janneke Brinkman. Haar aquarellen onderscheiden zich - net als die van haar voorgangers - door een scherpe observatie en een verfijnd gevoel voor toon en compositie. De artistieke precisie, de verbazing over de schoonheid en de rijkdom aan kleur en vorm in de florale wereld dat alles maakt de botanische prenten van Janneke Brinkman uniek.

16 Vormgeving Studio BrandendZant Druk Drukkerij RAD, Dordrecht NIEUWE TENTOONSTELLING

17 SALONLEZINGEN EN OVERIGE EVENEMENTEN IN HET KADER VAN LEYDSE WEELDE tentoonstelling Leydse Weelde Hermann herbarium en onderzoek naar het Surinaamse plantenrijk TINDE VAN ANDEL herfst- en kerstvakantieprogramma s Museum Boerhaave Passie voor planten ALETTE FLEISCHER seniorenaanbod Leydse Weelde en Boekenweelde Met prenten van botanisch tekenaar JANNEKE BRINKMAN

PYTHAGORAS SEPTEMBER 2012

PYTHAGORAS SEPTEMBER 2012 Van 8 tot 16 juli vond in het Argentijnse Mar del Plata de 53ste Internationale Wiskunde Olympiade (IMO) plaats. Nederland heeft het hier beter gedaan dan ooit: Jetze Zoethout en Jeroen Huijben kwamen

Nadere informatie

Nieuwsbrief PWN. september 2012

Nieuwsbrief PWN. september 2012 Nieuwsbrief PWN september 2012 Masterplan Toekomst Wiskunde 2.0 In de nieuwsbrief van juni 2012 publiceerden we het persbericht dat op 6 juni uit was gegaan ter gelegenheid van de publicatie van het nieuwe

Nadere informatie

Jaargang 8 Nummer 10 15 juni 2010

Jaargang 8 Nummer 10 15 juni 2010 Jaargang 8 Nummer 10 15 juni 2010 Inhoud nieuwsbrief De Brief, nr. : 10 Nog plaatsen beschikbaar voor bezoek Museum Boerhaave zondag a.s.: 20 juni 2010; Meld je aan via:kpiters@xs4all.nl of 0638534610.

Nadere informatie

TULPENGEKTE. 1. Streep door wat niet van toepassing is.

TULPENGEKTE. 1. Streep door wat niet van toepassing is. TULPENGEKTE Je leraar of lerares heeft je een tulpenbol laten zien. Zo n bol stop je in de herfst in de grond, en in de lente groeit er een tulp uit. Niets bijzonders zou je zeggen. Maar vierhonderd jaar

Nadere informatie

NIEUWE TOPSTUKKEN UIT HET BRUGSE PRENTENKABINET

NIEUWE TOPSTUKKEN UIT HET BRUGSE PRENTENKABINET museabrugge.be MUSEA BRUGGE PERSDOSSIER indrukwekkend NIEUWE TOPSTUKKEN UIT HET BRUGSE PRENTENKABINET OUDE MEESTERS ARENTSHUIS MODERNE GRAFIEK GROENINGEMUSEUM 31.10.2015-14.02.2016 SELECTIE 1 05.03.2016-19.06.2016

Nadere informatie

Leydse Weelde. Marie de Brimeu - B

Leydse Weelde. Marie de Brimeu - B Leydse Weelde Marie de Brimeu - B Welkom in Museum Boerhaave. Je gaat de tentoonstelling Leydse Weelde Groene ontdekkingen in de Gouden Eeuw bekijken. Met groene ontdekkingen worden natuurlijk planten

Nadere informatie

Kinderen doen en ontdekken, (leren) experimenteren en sprankelen in Naturalis

Kinderen doen en ontdekken, (leren) experimenteren en sprankelen in Naturalis Programmaboekje TalentenKracht Publieksdag 2012 Kinderen doen en ontdekken, (leren) experimenteren en sprankelen in Naturalis Zondag 21 oktober 2012 Hartelijk welkom op deze speciale dag in Naturalis.

Nadere informatie

Voorbereidende les Het geheim van kapitein Jan May

Voorbereidende les Het geheim van kapitein Jan May Voorbereidende les Het geheim van kapitein Jan May Lesactiviteit: wereldkaart tekenen en een woordweb maken Groep: 7 en 8 Lesdoel: De leerlingen ontdekken dat Nederland slechts een klein onderdeel is van

Nadere informatie

Leydse Weelde. Jan Huygen van Linschoten - B

Leydse Weelde. Jan Huygen van Linschoten - B Leydse Weelde Jan Huygen van Linschoten - B Welkom in Museum Boerhaave. Je gaat de tentoonstelling Leydse Weelde Groene ontdekkingen in de Gouden Eeuw bekijken. Met groene ontdekkingen worden natuurlijk

Nadere informatie

Leydse Weelde. Carolus Clusius - A

Leydse Weelde. Carolus Clusius - A Leydse Weelde Carolus Clusius - A Welkom in Museum Boerhaave. Je gaat de tentoonstelling Leydse Weelde Groene ontdekkingen in de Gouden Eeuw bekijken. Met groene ontdekkingen worden natuurlijk planten

Nadere informatie

LEYDSE WEELDE PLATTEGROND Z A A L B O V E N S C H A T K A M E R. hier begin je (na de workshop) p o o r t

LEYDSE WEELDE PLATTEGROND Z A A L B O V E N S C H A T K A M E R. hier begin je (na de workshop) p o o r t LEYDSE WEELDE PLATTEGROND Z A A L B O V E N 10 9 6 7 8 5 4 3 hier begin je (na de workshop) 1 2 S C H A T K A M E R 5 4 3 2 1 6 a b c 7 8 9 10 p o o r t De Praktijk i.s.m. Museum Boerhaave blz. 2 van 9

Nadere informatie

Hamamelis Plantenjagen in China Klein Knoevenoord Papiermoerbei Botanisch Barcelona Cyclamen Kruidentuin Openluchtmuseum Brian Kabbes

Hamamelis Plantenjagen in China Klein Knoevenoord Papiermoerbei Botanisch Barcelona Cyclamen Kruidentuin Openluchtmuseum Brian Kabbes nummer 1, winter 2012 e 9,95 Hamamelis Plantenjagen in China Klein Knoevenoord Papiermoerbei Botanisch Barcelona Cyclamen Kruidentuin Openluchtmuseum Brian Kabbes De gouden eeuw van de botanie Leydse Weelde

Nadere informatie

Zomeraanbod - programma week 33 10 aug t/m 16 aug

Zomeraanbod - programma week 33 10 aug t/m 16 aug Zomeraanbod - programma week 33 10 aug t/m 16 aug Deze week: activiteit: Improvisatietheater door: Alludens, trainingen en entertainment leeftijd: 2 groepen: 12+ en 18+ activiteit: Speelse muzikale workshop

Nadere informatie

www.amsterdamtattoomuseum.com

www.amsterdamtattoomuseum.com www.amsterdamtattoomuseum.com Amsterdam Tattoo Museum Plantage Middenlaan 62 1018 DH Amsterdam telefoon: 020 700 9320 Openingstijden: maandag t/m zondag, van 10:00 tot 19:00 Hedendaagse Ontdekkingsreizigers

Nadere informatie

TENTOONSTELLINGSPROGRAMMA Rembrandt observeert mensen Etsen uit de collectie van Het Rembrandthuis

TENTOONSTELLINGSPROGRAMMA Rembrandt observeert mensen Etsen uit de collectie van Het Rembrandthuis TENTOONSTELLINGSPROGRAMMA 2018-2019 Museum Het Rembrandthuis presenteert de komende twee jaar een gevarieerd programma aan tentoonstellingen. Zo ontmoeten we in 2018 Rembrandt als observator van de mens

Nadere informatie

De gave van Boerhaave

De gave van Boerhaave Open Monumentendag De gave van Boerhaave Zondag 10 juni 2018 Voorhout Oegstgeest Leiden Herman Boerhaave was één van de bekendste mannen van zijn tijd. Vanuit Rusland en China reisden bewonderaars naar

Nadere informatie

Rembrandt vanaf 9 september te zien in Museum Boijmans Van Beuningen. Virtuositeit en verbeeldingskracht: Rembrandt-etsen uit eigen collectie

Rembrandt vanaf 9 september te zien in Museum Boijmans Van Beuningen. Virtuositeit en verbeeldingskracht: Rembrandt-etsen uit eigen collectie Rembrandt vanaf 9 september te zien in Museum Boijmans Van Beuningen Virtuositeit en verbeeldingskracht: Rembrandt-etsen uit eigen collectie 07 SEPTEMBER 2017 SAMENVATTING Museum Boijmans Van Beuningen

Nadere informatie

Docentenhandleiding Buitenspel

Docentenhandleiding Buitenspel Docentenhandleiding Buitenspel Museumles bij de tentoonstelling De heksen van Bruegel (19 september 2015 t/m 31 januari 2016) Museum Catharijneconvent Utrecht Museum Catharijneconvent, 2015 Inleiding U

Nadere informatie

Onyx Trio in Museum Gouda

Onyx Trio in Museum Gouda Onyx Trio in Museum Gouda Op de laatste dag van de tentoonstelling Uitgelezen, zondag 17 mei 2015, speelt het Onyx trio om 15.30 uur in de Gasthuiskapel van Museum Gouda. Zij spelen deze middag beroemde

Nadere informatie

Naam: DE GOUDEN EEUW en Rembrandt

Naam: DE GOUDEN EEUW en Rembrandt Naam: DE GOUDEN EEUW en Rembrandt De Gouden Eeuw duurde niet precies honderd jaar. Hij begon aan het eind van de 16de eeuw, beleefde zijn hoogtepunt rond 1675 en was in de 18de eeuw voorbij. De Gouden

Nadere informatie

VOORBEREIDING OP BEZOEK AAN DE MUSICAL SOLDAAT VAN ORANJE. Een project over Soldaat van Oranje kan uit verschillende onderdelen bestaan :

VOORBEREIDING OP BEZOEK AAN DE MUSICAL SOLDAAT VAN ORANJE. Een project over Soldaat van Oranje kan uit verschillende onderdelen bestaan : VOORBEREIDING OP BEZOEK AAN DE MUSICAL SOLDAAT VAN ORANJE Een project over Soldaat van Oranje kan uit verschillende onderdelen bestaan : - het lezen van het boek Soldaat van Oranje en het maken van de

Nadere informatie

Fabritius, schilder van Het puttertje

Fabritius, schilder van Het puttertje Fabritius, schilder van Het puttertje www.meulenhoff.nl Deborah Davis Fabritius, schilder van Het puttertje Leven en werk van een zeventiende-eeuwse meester Uit het Engels vertaald door Annemie de Vries

Nadere informatie

Canonvensters Michiel de Ruyter

Canonvensters Michiel de Ruyter ARGUS CLOU GESCHIEDENIS LESSUGGESTIE GROEP 8 Canonvensters Michiel de Ruyter Michiel Adriaanszoon de Ruyter werd op 23 maart 1607 geboren in Vlissingen. Zijn ouders waren niet rijk. Michiel was een stout

Nadere informatie

FAMILIES EN KINDEREN 2012 2013 G R O E N E R U I T E R O P B L A U W P A A R D AMSTERDAM STEDELIJK MUSEUM WAT IS BEWEGING?

FAMILIES EN KINDEREN 2012 2013 G R O E N E R U I T E R O P B L A U W P A A R D AMSTERDAM STEDELIJK MUSEUM WAT IS BEWEGING? STEDELIJK MUSEUM FAMILIES EN KINDEREN 2012 2013 G R O E N E R U I T E R O P B L A U W P A A R D WAT IS BEWEGING? AMSTERDAM WELKOM! Het Stedelijk, Nederlands grootste museum voor moderne en hedendaagse

Nadere informatie

A-tekst. De aquarel. Mesdag Israëls Mauve Breitner Mondriaan

A-tekst. De aquarel. Mesdag Israëls Mauve Breitner Mondriaan A-tekst De aquarel Mesdag Israëls Mauve Breitner Mondriaan In de 19de eeuw maakte de Nederlandse aquarel een ongekende bloeiperiode door. De artistieke idealen van die tijd vonden in dit medium een perfecte

Nadere informatie

VOORTGEZET ONDERWIJS

VOORTGEZET ONDERWIJS VOORTGEZET ONDERWIJS STEDELIJK MUSEUM ALKMAAR Stedelijk Museum Alkmaar is hét geheugen van de stad Alkmaar en een vertrekpunt voor iedereen die de geschiedenis en kunst van Alkmaar en omgeving wil beleven

Nadere informatie

Verslag van de Algemene Ledenvergadering van de Vrienden van de Amsterdamse Hortus op woensdag 16 april 2014 in de Oranjerie van de Hortus

Verslag van de Algemene Ledenvergadering van de Vrienden van de Amsterdamse Hortus op woensdag 16 april 2014 in de Oranjerie van de Hortus Verslag van de Algemene Ledenvergadering van de Vrienden van de Amsterdamse Hortus op woensdag 16 april 2014 in de Oranjerie van de Hortus Aanwezig: circa 50 leden en het bestuur van de Vriendenvereniging:

Nadere informatie

Nieuwsbrief Podium van de Stad. Januari & Februari

Nieuwsbrief Podium van de Stad. Januari & Februari Nieuwsbrief Podium van de Stad Januari & Februari Januari 2015 Een nieuw jaar dat rustig van start ging voor het Podium van de Stad. Deze maand stond voornamelijk in het teken van Lunchconcerten. Studenten

Nadere informatie

Samen naar die bijzondere hoofdstad van ons land, AMSTERDAM, een échte wereldstad, Met het Gilde Maastricht, 2017

Samen naar die bijzondere hoofdstad van ons land, AMSTERDAM, een échte wereldstad, Met het Gilde Maastricht, 2017 Samen naar die bijzondere hoofdstad van ons land, AMSTERDAM, een échte wereldstad, Met het Gilde Maastricht, 2017 Het Gilde Maastricht organiseert voor het komend najaar een excursie naar Amsterdam, behorende

Nadere informatie

Nieuwsbrief. Onze website

Nieuwsbrief. Onze website Nieuwsbrief Onze website Mei 2014 IN DIT NUMMER: Website 1 Data sportdagen en schoolreisje Bloesem op de Olmenhorst 1/2 De natuurclub gaat weer van start Sportservice Haarlemmermeer Olympia s kids tour

Nadere informatie

Joule. & hun knalgas. Newton & de levende kracht. TIEMEN COCQUYT & AD MAAS 29 januari. WOLFGANG ENGELS & TIEMEN COCQUYT 19 februari

Joule. & hun knalgas. Newton & de levende kracht. TIEMEN COCQUYT & AD MAAS 29 januari. WOLFGANG ENGELS & TIEMEN COCQUYT 19 februari LEZINGEN OVER WETENSCHAPSGESCHIEDENIS MUSEUM BOERHA AVE 2012 Newton & de levende kracht Joule en het mechanisch equivalent van warmte TIEMEN COCQUYT & AD MAAS 29 januari & TIEMEN COCQUYT 19 februari &

Nadere informatie

Koninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST

Koninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST Koninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST INTRO No furniture so charming as books, verkondigde de Engelse schrijver Sydney Smith twee eeuwen geleden. Boeken hebben we in de Koninklijke Bibliotheek

Nadere informatie

Vormgeving: Brein Boerderei (Eline Mechielsen) Inhoud: HCO (Wessel Stet en Fabienne Peters)

Vormgeving: Brein Boerderei (Eline Mechielsen) Inhoud: HCO (Wessel Stet en Fabienne Peters) 2 Vormgeving: Brein Boerderei (Eline Mechielsen) Inhoud: HCO (Wessel Stet en Fabienne Peters) Wat kom je te weten? JOUW SCHOOL STAAT OP EEN EEUWENOUDE PLEK. WAT SPEELDE ZICH DAAR 800 JAAR GELEDEN AF? FLORIS

Nadere informatie

voor ieder wat wils bibliotheek is van altijd dichtbij gemak & inspiratie iedereen! Bent u al lid? extra voordeel Arnhem

voor ieder wat wils bibliotheek is van altijd dichtbij gemak & inspiratie iedereen! Bent u al lid? extra voordeel Arnhem 2015 De voor ieder wat wils bibliotheek is van altijd dichtbij gemak & inspiratie iedereen! extra voordeel Bent u al lid? Arnhem voor ieder wat wils Onbegrensde collectie Lezen, luisteren, kijken en leren:

Nadere informatie

Leonardo da Vinci, de uitvindingen van een Genie. Het genie in Da Vinci. Andere facetten van een genie

Leonardo da Vinci, de uitvindingen van een Genie. Het genie in Da Vinci. Andere facetten van een genie Leonardo da Vinci, de uitvindingen van een Genie Ter gelegenheid van de 500ste verjaardag van de dood van Leonardo da Vinci, wordt een uitzonderlijke tentoonstelling over deze Renaissance-genie gepresenteerd

Nadere informatie

Jonge kinderen sprankelen in Naturalis

Jonge kinderen sprankelen in Naturalis Programmaboekje TalentenKracht Publieksdag Jonge kinderen sprankelen in Naturalis zondag 6 november 2011 Welkom! Hartelijk welkom op deze speciale dag in Naturalis! Je maakt vandaag kennis met de leukste

Nadere informatie

Nationale Plantentuin van België presenteert INQUIRE

Nationale Plantentuin van België presenteert INQUIRE Nationale Plantentuin van België presenteert INQUIRE Wie zijn we? Er groeit iets in Meise Planten centraal, al 200 jaar Kerntaken vandaag Planten Onderzoeken Bewaren 92 ha! Leren kennen Onderzoek Algen,

Nadere informatie

Voorbereidende les Peperduur

Voorbereidende les Peperduur Voorbereidende les Peperduur op ontdekking in de Gouden Eeuw ------------------------------------------------------------------------------------------------------- Lesactiviteit: Specerijen ruiken en

Nadere informatie

Ieder uniek, Samen sterk! 8 oktober 2015

Ieder uniek, Samen sterk! 8 oktober 2015 Ieder uniek, Samen sterk! 8 oktober 2015 Nummer 7 schooljaar 2015-2016 Verjaardagen leerlingen en juffen 2 oktober Tess (10 jaar) - groep 6 13 oktober Juf Marion (34 jaar) 14 oktober Franca (10 jaar) -

Nadere informatie

Kijkwijzer HAVO / VWO. Joep Nicolas. 11 juni 2014 t/m 11 januari 2015. Pierre Cuypersstraat 1, 6041 XG Roermond, 0475 359102, www.cuypershuis.

Kijkwijzer HAVO / VWO. Joep Nicolas. 11 juni 2014 t/m 11 januari 2015. Pierre Cuypersstraat 1, 6041 XG Roermond, 0475 359102, www.cuypershuis. Kijkwijzer HAVO / VWO Joep Nicolas 11 juni 2014 t/m 11 januari 2015 Pierre Cuypersstraat 1, 6041 XG Roermond, 0475 359102, www.cuypershuis.nl Welkom in het Cuypershuis Het museumgebouw is een uniek complex

Nadere informatie

voor ieder wat wils bibliotheek is van altijd dichtbij gemak & inspiratie iedereen! extra voordeel Arnhem

voor ieder wat wils bibliotheek is van altijd dichtbij gemak & inspiratie iedereen! extra voordeel Arnhem De voor ieder wat wils bibliotheek is van altijd dichtbij gemak & inspiratie iedereen! extra voordeel Arnhem voor ieder wat wils Onbegrensde collectie Beleef meer in de Bibliotheek E-books lenen en lezen

Nadere informatie

Perskit oktober -28 december 2016

Perskit oktober -28 december 2016 Perskit 10 20 oktober -28 december 2016 27/10/2016 Leiden viert de Stijl in 2017 In 2017 viert Leiden dat 100 jaar geleden Theo van Doesburg in Leiden De Stijl oprichtte. Deze Nederlandse kunstbeweging

Nadere informatie

DAG VAN DE ARNHEMSE GESCHIEDENIS

DAG VAN DE ARNHEMSE GESCHIEDENIS DAG VAN DE ARNHEMSE GESCHIEDENIS 28 OKTOBER 2017 12.00 16.00 UUR PROGRAMMA BOEKJE www.dagvandearnhemsegeschiedenis.nl 2 De Maand van de Geschiedenis is het grootste historische evenement van Nederland

Nadere informatie

Zomeraanbod - programma week 30 20 juli t/m 26 juli

Zomeraanbod - programma week 30 20 juli t/m 26 juli Zomeraanbod - programma week 30 20 juli t/m 26 juli Deze week: activiteit: Improvisatietheater door: Alludens, trainingen en entertainment leeftijd: 2 groepen: 12+ en 18+ activiteit: Workshop bestaand

Nadere informatie

Leerkrachtenhandleiding Peperduur

Leerkrachtenhandleiding Peperduur Leerkrachtenhandleiding Peperduur Geachte mevrouw/meneer, Voor u ligt de leerkrachtenhandleiding bij het onderwijsprogramma Peperduur. In deze handleiding vindt u informatie over het museumbezoek. Het

Nadere informatie

Museum Klok & Peel Asten pronkt met 't Astronomisch Kunstuurwerk

Museum Klok & Peel Asten pronkt met 't Astronomisch Kunstuurwerk Nieuwsbrief van Museum Klok & Peel Maart 2017 nummer 57 Klok & Peel Actueel is de digitale nieuwsbrief van Museum Klok & Peel. Deze nieuwsbrief wordt verstuurd aan personen en organisaties die geïnformeerd

Nadere informatie

Waar verleden en heden elkaar ontmoeten

Waar verleden en heden elkaar ontmoeten Waar verleden en heden elkaar ontmoeten Introductie Graafs Museum Het Graafs Museum is gevestigd in de Hampoort, de laatste overgebleven stadspoort van de vestingstad Grave. Een locatie die mede het verhaal

Nadere informatie

Leydse Weelde. Afsluiting

Leydse Weelde. Afsluiting Leydse Weelde Afsluiting Een tijdje geleden heb je een bezoek gebracht aan Museum Boerhaave. Je hebt kennis gemaakt met Jan (de ontdekkingsreiziger), Carolus (de geleerde) en Marie (de prinses). Wat weet

Nadere informatie

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid van de Derde Kamer der Staten-Generaal, Gefeliciteerd! Deze week ben jij een politicus. Je gaat samen met je klasgenoten discussiëren over

Nadere informatie

Nationaal Glasmuseum Leerdam

Nationaal Glasmuseum Leerdam Nationaal Glasmuseum Leerdam Tentoonstellingen 2015 Collectie Highlights In de presentatie Collectie Highlights worden bijzondere Leerdamse glasobjecten uit de vaste collectie extra onder de aandacht gebracht.

Nadere informatie

Niets vragen, niets weigeren

Niets vragen, niets weigeren Franciscus van Sales (1567-1622) leefde in het Franse stadje Annecy, in een tijd van politieke verwarring en godsdienstoorlogen. Hij is bekend als schrijver van twee belangrijke en invloedrijke handleidingen

Nadere informatie

Functies en Invalshoeken Kunst

Functies en Invalshoeken Kunst Inleiding Kunst Algemeen Functies en Invalshoeken Kunst Overal om ons heen zien we kunst: of het nou in de gangen van school is, in het museum, of in een kerk het hangt er vol mee. In heel uiteenlopende

Nadere informatie

Onderzoeksvraag: Welke ontwikkelingen in de Republiek stimuleerden de wetenschap en de cultuur?

Onderzoeksvraag: Welke ontwikkelingen in de Republiek stimuleerden de wetenschap en de cultuur? Onderzoeksvraag: Welke ontwikkelingen in de Republiek stimuleerden de wetenschap en de cultuur? De bijzondere plaats in staatskundig opzicht en de bloei in economische en cultureel opzicht van de Nederlandse

Nadere informatie

Geschiedenis groep 6 Junior Einstein

Geschiedenis groep 6 Junior Einstein De oude Grieken en Romeinen hadden ze al en later ook de Vikingen. Koloniën. Koopmannen voeren met hun schepen over zee om met andere landen handel te drijven. Langs de route richtten ze handelsposten

Nadere informatie

Janny van der Molen. een inspirerende bruggenbouwer. Janny van der Molen tijdens een optreden in boekhandel Het Leesteken te Purmerend

Janny van der Molen. een inspirerende bruggenbouwer. Janny van der Molen tijdens een optreden in boekhandel Het Leesteken te Purmerend Janny van der Molen een inspirerende bruggenbouwer Janny van der Molen tijdens een optreden in boekhandel Het Leesteken te Purmerend Verhalen die ertoe doen Over engelen, goden en helden verhalen uit de

Nadere informatie

Koninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST

Koninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST Koninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST INTRO Bijna zeven miljoen boeken, miljarden pagina s, honderden miljarden woorden, beelden en ideeën. Eeuwen van onderzoek en werk om ze te begrijpen,

Nadere informatie

Inhoudelijk jaarverslag 2014

Inhoudelijk jaarverslag 2014 Inhoudelijk jaarverslag 2014 INHOUD Inleiding 1. Organisatie van de Van der Leeuwstichting 2. Activiteiten van de Van der Leeuwstichting 3. Samenwerkingen van de Van der Leeuwstichting Inleiding Vanaf

Nadere informatie

Op reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid

Op reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid History Christiane Simone Stadie Op reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid Herinneringen van mijne academiereis in 1843 (Abraham Des Amorie van der Hoeven Jr.) Seminar paper Christiane

Nadere informatie

Bachelor Kunstgeschiedenis. uva.nl/ba-kunstgeschiedenis

Bachelor Kunstgeschiedenis. uva.nl/ba-kunstgeschiedenis Bachelor 2019-2020 Kunstgeschiedenis uva.nl/ba-kunstgeschiedenis Als je Kunstgeschiedenis studeert, leer je hoe, door wie en voor wie kunst wordt gemaakt. Ook leer je kritisch te denken over de betekenis

Nadere informatie

kikkernieuws kikkernieuws Hoe meer boeken.hoe meer leesplezier!!! Basisschool Remigius Duiven

kikkernieuws kikkernieuws Hoe meer boeken.hoe meer leesplezier!!! Basisschool Remigius Duiven Basisschool Remigius Duiven kikkernieuws kikkernieuws website : www.bsremigiusduiven.nl e-mail : info@bsremigius.nl Redactie : Wilbert Arends en Anita Hendriks Jaargang 25 [nummer 06] ::: 08 oktober 2015

Nadere informatie

GROEP 5/6. Fresco s in Raalte, Plaskerk

GROEP 5/6. Fresco s in Raalte, Plaskerk GROEP 5/6 Fresco s in Raalte, Plaskerk INHOUD Met de leerlijn komen leerlingen van groep 1 t/m 8 in het basisonderwijs structureel in aanraking met het lokale erfgoed en de bijbehorende verhalen, krijgen

Nadere informatie

VOORBEREIDING DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE

VOORBEREIDING DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE VOORBEREIDING DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE 1 Utrecht, 2013 Beste docent, Wij hopen u en uw groep binnenkort te mogen verwelkomen in het Centraal Museum, waar u met de groep deelneemt aan het programma

Nadere informatie

levendige voorziening in Naam Leidsche auteur Rijn Centrum Utrecht

levendige voorziening in Naam Leidsche auteur Rijn Centrum Utrecht Voorbeeld Ondernemers van gezocht, een titel over die programma s twee regels en activiteiten Voorbeeld willen van leveren een subtitel voor een levendige voorziening in Naam Leidsche auteur Rijn Centrum

Nadere informatie

Naturalis Society Samen richting geven aan een duurzame toekomst

Naturalis Society Samen richting geven aan een duurzame toekomst Samen richting geven aan een duurzame toekomst Aan één van deze onderzoeksdomeinen kunt u zich verbinden. Evolutie Darwinvinken Paleoecologie Schedelkapje Homo erectus Etnobotanie Cadé apothekers herbarium

Nadere informatie

Cursusaanbod en workshops 2012-2013

Cursusaanbod en workshops 2012-2013 Cursusaanbod en workshops 2012-2013 Marc Kuyper Hans van der Pas Atelier: Wateringweg 155 email : art@marckuyper.com en hvdp@telfort.nl 2031EG Haarlem telefoon 06-11204994 (inspreken) Volop gratis parkeergelegenheid

Nadere informatie

Maart Yoga U kunt zich nog aanmelden voor onze yogales op woensdagochtend.

Maart Yoga U kunt zich nog aanmelden voor onze yogales op woensdagochtend. Maart 2018 Meer informatie over onze activiteiten: In onze jaargids 2017-2018 of op www.welzijnbloemendaal.nl. Wilt u zich aanmelden? Dat kan via de website of telefonisch: (023)525 03 66 (Bloemendaal)

Nadere informatie

> proefritten. INGENIEUR VOOR één DAG!

> proefritten. INGENIEUR VOOR één DAG! proefritten Terwijl de meeloopdagen aan leerlingen de mogelijkheid geven om mee te lopen met onze studenten tijdens hun normale lessen en practica, worden de proefritten op maat ingericht voor leerlingen

Nadere informatie

Een feest, vergadering of evenement tussen de Boeddha s, Dogonmaskers of Incabeelden? Kom naar Museum Volkenkunde!

Een feest, vergadering of evenement tussen de Boeddha s, Dogonmaskers of Incabeelden? Kom naar Museum Volkenkunde! brochure Een feest, vergadering of evenement tussen de Boeddha s, Dogonmaskers of Incabeelden? Kom naar Museum Volkenkunde! Museum Volkenkunde, gelegen in hartje Leiden, is dé plek om uw relaties te verwelkomen.

Nadere informatie

Nieuws om door te geven

Nieuws om door te geven 3 Nieuws om door te geven Info 151 (zomer 2014) Haarlem, 16 juni 2014 Inhoud 1. Prinses Beatrix op NBG-jubileumfeest 2. Nieuw boek over bijbelse uitdrukkingen 3. Jaarverslag van Nederlands Bijbelgenootschap

Nadere informatie

Goudse Rembrandts bekend!

Goudse Rembrandts bekend! PERSBERICHT 17 juli 2014 Goudse Rembrandts bekend! De jury (directeur Museum Gouda, Gerard de Kleijn) heeft ruim honderd tekeningen en schilderwerken ontvangen voor de tekenwedstrijd: Wie is de beste Rembrandt

Nadere informatie

Foundation for Dutch Heritage Overseas BELEIDSPLAN NEW HOLLAND FOUNDATION 2016-2020. Hoofdstuk 1 Inleiding p. 2. Hoofdstuk 2 Huidige situatie p.

Foundation for Dutch Heritage Overseas BELEIDSPLAN NEW HOLLAND FOUNDATION 2016-2020. Hoofdstuk 1 Inleiding p. 2. Hoofdstuk 2 Huidige situatie p. BELEIDSPLAN NEW HOLLAND FOUNDATION 2016-2020 Hoofdstuk 1 Inleiding p. 2 Hoofdstuk 2 Huidige situatie p. 2 Hoofdstuk 3 Visie en Missie p. 3 Hoofdstuk 4 Ambities p. 4 Hoofdstuk 5 Stappenplan p. 5 1 Hoofdstuk

Nadere informatie

Jules De Bruycker te gast bij Frank Brangwyn

Jules De Bruycker te gast bij Frank Brangwyn persinfo TENTOONSTELLING 11/10/ 13 > 12/01/ 14 Arentshuis, Dijver 16 I B- 8000 Brugge Jules De Bruycker liet zich in zijn etsen met sterke lichtcontrasten inspireren door het werk van Frank Brangwyn. Deze

Nadere informatie

Beste ouders/verzorgers,

Beste ouders/verzorgers, SCHOOLJAAR 2013-2014 Beste ouders/verzorgers, We hebben twee nieuwe prinselijke paren: In de onderbouw zijn gekozen prins Jesse (3b) en prinses Shayla (4a) In de bovenbouw zijn gekozen prins Dennis (7b)

Nadere informatie

EVENEMENTEN KUNST EN BOMEN 2014 / 16 juli 2014

EVENEMENTEN KUNST EN BOMEN 2014 / 16 juli 2014 Tijdens Kunst en Bomen worden uiteenlopende evenementen georganiseerd. Ze hebben allemaal een eigen karakter en geven extra sfeer en kleur aan het kunstfestival. Wilt u weten wat er te doen is in Oisterwijk

Nadere informatie

Poster: REALISTIC (doeners) Waar houden ze van? Wat voor soort bezigheden hebben ze buiten school?

Poster: REALISTIC (doeners) Waar houden ze van? Wat voor soort bezigheden hebben ze buiten school? Poster: REALISTIC (doeners) Iets (af)maken Met gereedschap werken Denken met handen Iets maken of repareren Kunnen/willen klussen Fysiek bezig zijn Buiten werken Met dieren werken Met natuur werken Vaardigheden

Nadere informatie

PO SPEURTOCHT. Wat heb je nodig? Een pen of een potlood (graag terugbrengen)

PO SPEURTOCHT. Wat heb je nodig? Een pen of een potlood (graag terugbrengen) PO SPEURTOCHT Wat heb je nodig? Een pen of een potlood (graag terugbrengen) Wat ga je doen? Zoek binnen de tentoonstelling naar het antwoord op de vragen. Werk alleen of in een groepje. De speurtocht kan

Nadere informatie

Eindexamen geschiedenis n.s.havo 2007-II

Eindexamen geschiedenis n.s.havo 2007-II Prehistorie en Oudheid In Drenthe zijn veel prehistorische vuurstenen werktuigen gevonden. Het vuursteen van deze werktuigen is afkomstig uit de ondergrondse vuursteenmijnen bij Ryckholt in Zuid-Limburg

Nadere informatie

flori mundi 25.10.2014 30.11.2014 Plantentuin Meise

flori mundi 25.10.2014 30.11.2014 Plantentuin Meise 1/7 PERSMAP flori mundi 25.10.2014 30.11.2014 Het orchideeënspektakel van de Plantentuin Meise Plantentuin Meise Nieuwelaan 38, 1860 Meise www.florimundi.be 2/7 Stap in het treintje, laat je voeren naar

Nadere informatie

Reclamekermis. advertising the sublime

Reclamekermis. advertising the sublime Reclamekermis Vrijdag 19 april 2013, Beeld en Geluid, Hilversum Zaterdag 20 april 2013, EYE Film Instituut Nederland, Amsterdam Vrijdag 19 april 2013 Beeld en Geluid, Hilversum Gehele dag: Interactieve

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/18924 holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/18924 holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/18924 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Weber, Andreas Title: Hybrid ambitions : science, governance, and empire in the

Nadere informatie

Nieuwsbrief Tom-bus ***BELANGRIJK*** Programma juni 2017

Nieuwsbrief Tom-bus ***BELANGRIJK*** Programma juni 2017 www.tomindebuurt.nl Nieuwsbrief Tom-bus Programma juni 2017 De Tom-bus biedt ouderen begeleiding met vervoer naar dagbesteding, winkels en activiteiten. In deze nieuwsbrief leest u het programma voor de

Nadere informatie

Stichting Multicultureel Centrum de Hudsonhof Hudsonhof 1-9 1057 KP Amsterdam Tel: 020 2334105. Hudsonhof Activiteitenlijst december 2015

Stichting Multicultureel Centrum de Hudsonhof Hudsonhof 1-9 1057 KP Amsterdam Tel: 020 2334105. Hudsonhof Activiteitenlijst december 2015 Stichting Multicultureel Centrum de Hudsonhof Hudsonhof 1-9 1057 KP Amsterdam Tel: 020 2334105 Hudsonhof Activiteitenlijst december 2015 1 Belangrijk nieuws!! Gratis lunch op woensdag 2 december in verband

Nadere informatie

Gymnasium. Op het Hondsrug College. Het Hondsrug College, een slimme start voor je toekomst!

Gymnasium. Op het Hondsrug College. Het Hondsrug College, een slimme start voor je toekomst! Gymnasium Op het Hondsrug College Het Hondsrug College, een slimme start voor je toekomst! Gymnasium Hondsrug Het Gymnasium Hondsrug is een afdeling van het Hondsrug College. Het is onderdeel van het vwo,

Nadere informatie

Hoe maak ik een Spreekbeurt?

Hoe maak ik een Spreekbeurt? Hoe maak ik een Spreekbeurt? Stap 1: Kies een onderwerp. Voordat je kunt beginnen met het maken van een spreekbeurt, moet je natuurlijk een onderwerp kiezen. Het hoeft niet perse een hobby van je te zijn,

Nadere informatie

Evert Jan Brill (1812-1871) zandgraf 188, vak F Internationaal vermaarde wetenschappelijke uitgever

Evert Jan Brill (1812-1871) zandgraf 188, vak F Internationaal vermaarde wetenschappelijke uitgever Evert Jan Brill (1812-1871) zandgraf 188, vak F Internationaal vermaarde wetenschappelijke uitgever Personalia Geboren: 4 november 1812 te Leiden Zoon van: Johannes Brill en Henriette van Lith. Gehuwd

Nadere informatie

Let's conn3ct! Wilt u dit initiatief bekend maken via uw website en andere communicatiekanalen?

Let's conn3ct! Wilt u dit initiatief bekend maken via uw website en andere communicatiekanalen? PERSBERICHT Antwerpen, 26 juni 2017 Let's conn3ct! De Vlaamse Erfgoedbibliotheek en de Koninklijke Bibliotheek, nationale bibliotheek van Nederland creëerden in nauwe samenwerking met de Provinciale Bibliotheek

Nadere informatie

1. Voorwoord. 2. Terugblik

1. Voorwoord. 2. Terugblik v 2012 Inhoudsopgave 1. Voorwoord 2. Terugblik 3. Bijdrage aan het museum 4. Financiële verslaglegging 5. Doelstelling vrienden van museum Jan van der Togt Voorwoord 1. Voorwoord Het afgelopen jaar trok

Nadere informatie

Tuinige schilderijen (in bibliotheek Ypenburg)

Tuinige schilderijen (in bibliotheek Ypenburg) Tuinige schilderijen (in bibliotheek Ypenburg) Tentoonstelling met fleurige schilderijen van Irma Wisman. Is uw tuin de perfecte plaats om tot rust te komen en van de schoonheid van de planten en bloemen

Nadere informatie

Ithaka Science Center:

Ithaka Science Center: Ithaka Science Center: Partner van scholen Samen bouwen aan de toekomst Samen bouwen aan de toekomst Raadhuislaan 11 5931 NR Venlo Tel: 077-3210101 info@myithaka.nl www.myithaka.nl Ithaka Science Center

Nadere informatie

Goud en roem, wapenjongen van zeerover Laurens de Graaf. door Arne Zuidhoek. voor groep 7 en 8

Goud en roem, wapenjongen van zeerover Laurens de Graaf. door Arne Zuidhoek. voor groep 7 en 8 Goud en roem, wapenjongen van zeerover Laurens de Graaf door Arne Zuidhoek voor groep 7 en 8 Vooraf Het boek Goud en roem vertelt het verhaal van de wereldberoemde zeerover Laurens de Graaf. In de 17e

Nadere informatie

Vrijdag 1 april 2011 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR. Officiële Opening Studio Alijn - Gent

Vrijdag 1 april 2011 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR. Officiële Opening Studio Alijn - Gent Vrijdag 1 april 2011 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Officiële Opening Studio Alijn - Gent Mijnheer de burgemeester, meneer de schepen, Dames en heren,

Nadere informatie

Dongen s Gravenmoer Klein-Dongen Vaart. Wandel mee in Dongen en s Gravenmoer! MET KALENDER 2015!

Dongen s Gravenmoer Klein-Dongen Vaart. Wandel mee in Dongen en s Gravenmoer! MET KALENDER 2015! Dongen s Gravenmoer Klein-Dongen Vaart Wandel mee in Dongen en s Gravenmoer! MET KALENDER 2015! 1 Laat je rondleiden in Dongen en s Gravenmoer! In de gemeente Dongen kun je heerlijk wandelen. Zelf of onder

Nadere informatie

REPUBLIEK DER ZEVEN VERENIGDE NEDERLANDEN 1515-1648

REPUBLIEK DER ZEVEN VERENIGDE NEDERLANDEN 1515-1648 REPUBLIEK DER ZEVEN VERENIGDE NEDERLANDEN 1515-1648 DOCENTENHANDLEIDING BOVENBOUW HAVO/VWO EINDEXAMENRONDLEIDING Eindexamenrondleiding geschiedenis Amsterdam museum Korte informatie Onderwerp: Historische

Nadere informatie

Janny van der Molen. een inspirerende bruggenbouwer

Janny van der Molen. een inspirerende bruggenbouwer Janny van der Molen een inspirerende bruggenbouwer Verhalen die ertoe doen Kinderen en jongeren inspireren het beste uit zichzelf en anderen te halen, dat is wat Janny van der Molen met haar boeken wil

Nadere informatie

BASISONDERWIJS Sint-Niklaas 2014-2015 1

BASISONDERWIJS Sint-Niklaas 2014-2015 1 BASISONDERWIJS Sint-Niklaas 2014-2015 1 KLEUTERS DERDE KLEUTERKLAS // WORKSHOP HET KUNSTENAARSATELIER Altijd al van gedroomd om als een kunstenaar aan de slag te gaan met écht kunstenaarsmateriaal? Het

Nadere informatie

Jij als onderzoeker Docentenhandleiding Groep 4 t/m 8

Jij als onderzoeker Docentenhandleiding Groep 4 t/m 8 Docentenhandleiding Groep 4 t/m 8 1 Utrecht, 2016 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma. In deze docentenhandleiding

Nadere informatie

Hellevoetsluis Vestingdagen Hellevoetsluis, nog maar een kwestie van aftellen!!!

Hellevoetsluis Vestingdagen Hellevoetsluis, nog maar een kwestie van aftellen!!! NIEUWSBRIEF Vestingdagen Hellevoetsluis 2015 https://www.facebook.com/vestingdagenhellevoet Volg ons op Twi,er: @Ves1ngdagen Vestingdagen Hellevoetsluis, nog maar een kwestie van aftellen!!! Nog maar een

Nadere informatie

Hoe ontwikkel ik. Lezing van Ineke Strouken op 19 maart in Nieuwegein. Geachte dames en heren, Volkscultuur

Hoe ontwikkel ik. Lezing van Ineke Strouken op 19 maart in Nieuwegein. Geachte dames en heren, Volkscultuur Hoe ontwikkel ik Ineke Strouken een ijzersterk volkscultuurproject? Geachte dames en heren, Welkom op deze studiedag Hoe ontwikkel ik een ijzersterk volkscultuurproject. Sinds een tweetal jaren staat volkscultuur

Nadere informatie

Samen het beste uit jezelf halen

Samen het beste uit jezelf halen Samen het beste uit jezelf halen Technasium en bèta-onderwijs pag. 4 Kunst en Cultuur pag. 5 Talen en gymnasium pag. 6 Technasium en bèta-onderwijs pag. 4 Kunst en Cultuur pag. 5 Talen en gymnasium pag.

Nadere informatie