Mededeling. Deze eindverhandeling was een examen. De tijdens de verdediging geformuleerde opmerkingen werden niet opgenomen.

Transcriptie

1

2

3

4 Mededeling Deze eindverhandeling was een examen. De tijdens de verdediging geformuleerde opmerkingen werden niet opgenomen.

5 Woord vooraf Dit eindwerk is de kers op de taart van mijn 3 jaar durende opleiding aan de KHBO, afdeling Oostende, als bachelor in de elektronica-ict, afstudeerrichting ICT. Dankzij Fix IT Solutions uit Roeselare heb ik dit eindwerk kunnen realiseren. Mijn stage heb ik tevens in dit bedrijf gelopen. Daarbij wil ik alle personen bedanken die mij rechtstreeks en onrechtstreeks geholpen hebben. Een bijzonder dankwoord gaat uit naar Nick Pieters, mijn buitenpromotor van Fix IT Solutions, en zijn collega Koen Verlinde die deze stage mogelijk hebben gemaakt. Ook Ing. Johan Coudeville, binnenpromotor van de KHBO, verdient hier zeker vermeld te worden. Zij waren mijn contactpersonen tijdens de stage, waardoor ik veel heb bijgeleerd over het reilen en zeilen van het bedrijfsleven. Verder wil ik mijn ouders bedanken omdat ze mij de mogelijkheid hebben gegeven mij te laten studeren om zo mijn talenten te kunnen ontwikkelen. Ook mijn vriendin was een grote steun voor mij tijdens mijn opleiding

6 Samenvatting Virtualisatie is vandaag niet meer weg te denken uit de IT-wereld. Mede hierdoor moeten we minder servers aankopen en wordt er bespaard op vlak van elektriciteit. Wanneer de processor minder werk moet verrichten, dan moeten de servers minder gevoed worden en is er minder koeling nodig in datacenters om de servers op hun ideale temperatuur te houden. Maar ook op het gebied van management is dit niet te onderschatten. Met virtualisatiesoftware heb je direct een overzicht van de virtuele servers. In plaats van ze allemaal apart te moeten bekijken, kun je dit nu van op één fysieke server. In dit eindwerk schets ik eerst een overzicht van vier virtualisatiesystemen, namelijk VMware ESXi 4.0, Microsoft Hyper-V, Xen en Virtuozzo. Daarna spits ik me toe op VMware ESXi 4.0 en Microsoft Hyper-V, omdat deze softwarepakketten vandaag het best in de markt liggen. Wij, in Fix IT Solutions, hebben gekozen voor VMware ESXi 4.0. Bovendien moest er software gezocht worden om de server van op afstand te beheren. Hiervoor hebben we gekozen voor VMware vsphere, omdat het ook software van VMware is, en bijgevolg volledig compatibel is met VMware ESXi 4.0. Voor het omzetten van de bestaande virtuele machines van VMware Server naar VMware ESXi 4.0 is VMware Converter gratis ter beschikking voor de consumenten. De enige software die we niet van VMware gebruikt hebben, is deze om back-ups te maken. Voor deze toepassing hebben we Veeam Recovery and FastSCP gebruikt. Als laatste was er een proefopstelling om fysieke servers met VMware ESXi 4.0 te virtualiseren. Na de stage hebben we de servers van Fix IT Solutions gevirtualiseerd met VMware ESXi 4.0. Dit was uiteindelijk de realisatie van mijn studie rond VMware ESXi

7 Inhoudstafel MEDEDELING...4 WOORD VOORAF...5 SAMENVATTING...6 INHOUDSTAFEL...7 LIJST MET AFBEELDINGEN...9 ALFABETISCHE LIJST MET GEBRUIKTE AFKORTINGEN...10 INLEIDING SITUERING VAN HET BEDRIJF WAAROM VIRTUALISEREN? VOORDELEN Lager elektriciteitsverbruik Centraal management Verschillende Operating Systems Geheugenverdeling Milieuvriendelijk NADELEN Vertragingen Betere beveiliging nodig SOORTEN VIRTUALISATIE Desktopvirtualisatie Servervirtualisatie Applicatievirtualisatie Presentatievirtualisatie MEEST VOORKOMENDE VORMEN VAN VIRTUALISATIE Full virtualisatie Paravirtualisatie Operating System-level virtualisatie ARCHITECTUREN VMWARE ESXI MICROSOFT HYPER-V XEN VIRTUOZZO VERGELIJKING VMWARE ESXI 4.0 EN MICROSOFT HYPER-V MICROSOFT HYPER-V Hardware Performance Extra VMWARE ESXI Hardware Performance Extra

8 5. SOFTWARE INSTALLATIE EN TESTEN VMWARE ESXI VMWARE VSPHERE CLIENT VMWARE CONVERTER VMWARE DATA RECOVERY VEEAM BACKUP AND FASTSCP STORAGE MOGELIJKHEDEN NAS FIBRE CHANNEL SAN ISCSI SAN DAS REALISATIE VAN HET VIRTUALISEREN VAN DE SERVER...48 BESLUIT...50 BIJLAGEN...51 BIJLAGE 1: RAPPORT VAN DE SERVER WAAROP GEVIRTUALISEERD WERD...51 BIJLAGE 2: UITTREKSEL VAN PDF-BESTAND VAN PHOENIX SERVER BIOS...53 LITERATUURLIJST

9 Lijst met afbeeldingen Figuur 1.1: Logo Fix IT Solutions BVBA Figuur 2.1: Overzicht besparing bij virtualiseren van 5 servers Figuur 3.1: Architectuur van VMware ESX Figuur 3.2: Overzicht VMware vsphere Client Figuur 3.3: Architectuur van Microsoft Hyper-V Figuur 3.4: Overzichtscherm Microsoft Hyper-V server door Microsoft Server Manager. 20 Figuur 3.5: Architectuur van Xen Figuur 3.6: Dit is een overzicht van Xencenter Figuur 3.7: Architectuur van Virtuozzo Figuur 3.8: Overzicht Parallels Management Console Figuur 5.1: Overzicht waar de installatie bleef haperen op laptop Figuur 5.2: Testopstelling Figuur 5.3: Twee virtuele machines op dezelfde server Figuur 5.4: Overzicht van XP-machine die van mijn laptop is overgezet op de server Figuur 5.5: Overzicht van de Windows 2003 Server Figuur 5.6: Dit is het totale overzicht over VMware vsphere Client Figuur 5.7: Overzicht virtuele machines Figuur 5.8: Overzicht tabblad Performance Figuur 5.9: Werkbalk uitgevoerde taken Figuur 5.10: Virtuele interne structuur van de server Figuur 5.11: Overzicht tabblad Summary van de server Figuur 5.12: Overzicht tabblad Summary van een virtuele machine Figuur 5.13: Overzicht VMware Converter Figuur 5.14: Menu om te converteren Figuur 5.15: Overzicht mogelijkheden Figuur 5.16: Overzicht met de machines die je kan converteren Figuur 5.17: Overzicht welk soort VM je wil maken en op welke server deze moet Figuur 5.18: Laatste overzicht voor de conversie begint Figuur 5.19: Foutmelding tijdens installatie op overzichtsscherm Figuur 5.20: Foutmelding tijdens installatie in consolescherm Figuur 5.21: Datasheet van het servermenu van de serverbios van Phoenix Figuur 5.22: Startscherm Veeam Backup and FastSCP Figuur 5.23: Overzicht Jobs Figuur 5.24: Overzicht welke machines het toelaten een back-up van te nemen Figuur 5.25: Back-up van opererende Virtual Machine Figuur 5.26: Instellingen herhalende back-up Figuur 5.27: XP-machine waarvan er een back-up wordt genomen Figuur 5.28: Back-up van de hele server Figuur 5.29: Replica van de hele server Figuur 5.30: Hier zie je de kopie van de VM Figuur 6.1: NAS Figuur 6.2: Fibre Channel SAN Figuur 6.3: iscsi SAN Figuur 7.1: Overzicht mailserver (bovenste) en gewone server (onderste)

10 Alfabetische lijst met gebruikte afkortingen DAS GUI IP iscsi NAS NIC OS RAID ROI SAN TCO VM Direct Attached Storage Grafical User Interface Internet Protocol Internet Small Computer System Interface Network Attached Storage Network Integrated Card Operating System Redundant Array of Independent Disks Return On Investement Storage Area Network Total Cost of Ownership Virtual Machine 10

11 Inleiding Waarom virtualiseren? Dat was de vraag die ik mij stelde toen ik de onderwerpen kreeg waaruit ik kon kiezen. Na wat informatie opgezocht te hebben, zag ik al vlug de mogelijkheden die er zijn met virtualisatie. Zowel desktop- als servervirtualisatie zitten in de lift, dus leek het mij heel interessant om hierover mijn eindwerk te maken. Desktopvirtualisatie is het virtualiseren van een gewone pc. Deze techniek wordt vooral gebruikt bij het testen van bepaalde software, of wanneer bepaalde software in conflict komt met andere software. De belangrijkste voor ons is servervirtualisatie. Met deze technologie kunnen we de servers virtueel hun werk laten doen. Dit levert enkele duidelijke voordelen op. Eén van de voordelen is dat je veel minder fysieke servers moet hebben om het werk te doen. Dit heeft als gevolg dat je veel elektriciteit uitspaart, waardoor de kosten zullen dalen en dit heeft een goede Return On Investement als resultaat. De keerzijde van de medaille zijn de mogelijke vertragingen. Deze komen echter alleen voor wanneer je in grote aantallen virtuele machines hebt aanstaan op de server. Het eerste deel van het project bestond uit een overzicht creëren van de bestaande virtualisatietechnologieën. Na overleg met de zaakvoerders hebben we gekozen voor een implementatie van VMware ESXi 4.0. Dit omdat het freeware is en er in het bedrijf reeds gewerkt wordt met VMware Server. 11

12 1. Situering van het bedrijf Figuur 1.1: Logo Fix IT Solutions BVBA Fix IT Solutions te Roeselare is een IT-bedrijf dat is opgericht in 2001 onder de naam Fix IT Services. Het bedrijf werd opgericht door Koen Verlinde als een eenmanszaak, met als doel diensten te verlenen op ITvlak. Hij wou meer dan enkel het installeren, repareren en onderhouden van IT-materiaal. Het doel van Fix IT Services was om bedrijven bij te staan met professioneel advies door een correcte en vlugge service. Maar door de steeds drukker wordende agenda had Koen nood aan een partner in zijn bedrijf. In april 2005 richtte hij samen met Nick Pieters, Fix IT Solutions BVBA op. De IT-markt is een steeds evoluerende markt en dit vereist van de ondernemers een continue bijscholing. Het bedrijf heeft zich gespecialiseerd in netwerkbeheer en beveiliging van netwerken. Zo kunnen ze zich toespitsen op die ene branche en ze zijn er dan ook echte specialisten in. Om een betere ondersteuning te kunnen bieden beperken ze zich meestal tot de merken Fujitsu Siemens en Fortinet. Vandaag de dag staan er al tientallen bedrijven onder hun toezicht en dit aantal blijft groeien. Ze specialiseren zich in producten om een uitgebreidere en diepere kennis te verwerven. Zo heeft Nick Pieters in 2007 een MPV-award ontvangen voor zijn bijdrage aan Small Business Server Community. Maar ook certificaten van Fujitsu Siemens en Fortinet zijn reeds behaald door hen. 12

13 2. Waarom virtualiseren? In de meeste bedrijven is het woord virtualisatie al ingeburgerd. Toch zijn er nog bedrijven die dit niet kennen en/of toepassen. Nochtans is het aan te raden deze oplossing eens van dichterbij te bekijken. Virtualisatie van servers wil zeggen dat je servers virtueel hun taken laat uitvoeren op 1 sterke, fysieke hoofdserver. Deze manier van werken levert veel voordelen op. Bovendien is het virtualiseren van het netwerk op zich al een uitdaging om te implementeren Voordelen Lager elektriciteitsverbruik Een eerste voordeel is dat het elektriciteitsverbruik veel lager zal zijn. Wanneer er 1 server aanstaat in plaats van 4, dan daalt je verbruik zienderogen. Ook is het verbruik voor de koeling veel lager, omdat je minder fysieke servers moet koelen. De plaats die ingenomen wordt door de servers is ook veel kleiner Centraal management Het management van de servers wordt er gemakkelijker door. Het is gecentraliseerd en dit levert tijdswinst op. Zo moet de netwerkbeheerder niet telkens veranderen van fysieke server, maar kan hij die ene server benaderen en van daar alle andere virtuele machines besturen Verschillende Operating Systems De mogelijkheid bestaat om op hetzelfde moment meerdere OS en te laten werken op één fysieke server, bijvoorbeeld een Linux-server en een Windows-server. Deze werkwijze is bijzonder handig en één van de belangrijkste redenen waarom bedrijven beginnen te virtualiseren Geheugenverdeling Een ander voordeel behelst de mogelijkheid om het geheugen van de fysieke server te delen. Het is niet noodzakelijk dat alle virtuele servers gelijke delen van het geheugen krijgen. Je kunt dit instellen naargelang het verbruik van de virtuele servers. Wanneer 1 server veel geheugen nodig heeft en een andere weinig, wordt dit geheugen optimaal verdeeld over de servers. Wanneer je vroeger 5 servers had die elk maar 10 % van hun capaciteit gebruikten, kun je dit nu reduceren tot 1 server die 60 % van zijn capaciteit gebruikt. 13

14 Milieuvriendelijk Wanneer men aan virtualisatie doet, dan is dit een milieubewust topic. Doordat men minder energie verbruikt, wordt de druk op het milieu kleiner. Deze vorm van Green IT ligt de laatste tijd bijzonder goed in de markt. In de figuur hieronder zie je de impact van het virtualiseren van 5 servers. Figuur 2.1: Overzicht besparing bij virtualiseren van 5 servers Nadelen Vertragingen Het grootste nadeel komt naar boven wanneer veel VM s tegelijk draaien, omdat dit vertragingen met zich meebrengt. Omdat je fysieke geheugen niet mee kan met alle verschillende machines, kost het wat tijd om de bewerkingen uit te voeren. Je fysiek geheugen wordt namelijk verdeeld over je fysieke machine en de VM s Betere beveiliging nodig Beveiliging wordt ook belangrijker wanneer er gevirtualiseerd wordt. De security moet groter zijn, want wanneer je tot één machine toegang hebt, kan je ook alle andere servers benaderen. Dit kan opgelost worden door een administrator aan te duiden en deze alle rechten toe te kennen. Gewone gebruikers kunnen deze rechten ontzegd worden. 14

15 2.3. Soorten virtualisatie Desktopvirtualisatie Bij deze vorm van virtualisatie worden enkel de gewone pc s, of de endusers gevirtualiseerd. De servers en de andere apparaten in het netwerk blijven fysiek aanwezig, zodat er daar geen verdere vertragingen kunnen optreden. Deze vorm van virtualisatie is handig wanneer je een programma wilt testen op verschillende OS en, in plaats van voor elke OS een andere fysieke machine nodig te hebben Servervirtualisatie Dit is het virtualiseren van een server zodat deze losstaat van de fysieke hardware waarop het virtueel werkt. Zo wordt het mogelijk om meerdere servers op 1 fysieke server te laten werken. Dit levert vooral voordelen op de TCO. Het levert inderdaad een hoger rendement op wanneer je genoeg servers kunt virtualiseren, dan ze allemaal fysiek in je netwerk te houden Applicatievirtualisatie Deze manier van virtualisatie bestaat uit het uitvoeren van een applicatie op een fysieke machine, zonder dat die applicatie daadwerkelijk op de virtuele machine staat. Dit is gemakkelijk wanneer er sommige applicaties conflicten veroorzaken, waardoor ze anders niet zouden werken. Een voorbeeld hiervan is een applicatie laten draaien op je pc, maar wetende dat deze eigenlijk op een server staat. Op de pc kan je dan experimenteren met het programma zonder gevolgen, want het staat op de server Presentatievirtualisatie Wanneer we dit aspect van virtualisatie bekijken, is dit eigenlijk serverbased computing. De applicatie wordt hier losgekoppeld van de verwerking. De applicatie draait op de client en de verwerking ervan gebeurt op de server. Zo kan je een programma draaien op een server, maar toch werken op een gewone pc. Dit soort virtualisatie zorgt er dan voor dat de gemaakte wijzigingen ook opgeslagen worden op de server. 15

16 2.4. Meest voorkomende vormen van virtualisatie Full virtualisatie Bij deze manier van virtualiseren worden verschillende guest OS en naast elkaar op de hardware gestart. Dit gebeurt door een Bare Metal Hypervisor op de hardware te installeren. Deze dient als een soort OS, om alles te coördineren. Het voordeel hiervan is dat je geen host OS nodig hebt. Een voorbeeld hiervan is VMware ESX en ESXi, maar ook Microsoft Hyper-V Paravirtualisatie Hier wordt de hardware aangeboden, maar hoeft niet alles gebruikt te worden om te virtualiseren. Je kunt bepaalde componenten gebruiken om te virtualiseren en andere niet, als je dit wenst. Dus wanneer er twee netwerkkaarten aanwezig zijn op de fysieke machine, kan je ervoor kiezen dat een virtuele er maar één ziet en ook maar één kan gebruiken. Een voorbeeld hiervan is Xen Operating System-level virtualisatie Deze vorm van virtualisatie lijkt op full virtualisatie, maar hier kun je de guest OS niet veranderen. De OS van de host wordt ook de OS van de virtuele machines. Als je een fysieke machine op Linux hebt draaien, dan gaan de virtuele machines ook op Linux draaien. Een voorbeeld hiervan is Virtuozzo. 16

17 3. Architecturen 3.1. VMware ESXi 4.0 Figuur 3.1: Architectuur van VMware ESX. Hier zie je duidelijk dat er geen OS nodig is om VMware ESXi te doen werken op de hardware. Het is een bare-metal hypervisor, wat wil zeggen dat het rechtstreeks op de hardware komt. Er is dus geen extra OS nodig op de server zelf. Zo zie je dat VMware een duidelijke vorm is van full virtualisatie. In VMware bevinden zich de OS en van de VM s. Deze draaien onafhankelijk van elkaar, naast elkaar. Het is dus makkelijk als je Linuxmachines en Windows-machines naast elkaar wilt draaien, dat dit zeker geen problemen geeft. VMware ESXi 4.0 is gratis te downloaden via de website van VMware en is gemakkelijk te installeren. Bij problemen tijdens de installatie of erna, kun je veel informatie vinden op internet. Op de site van VMware zelf is er al veel support, maar ook op de ontelbare forums is er goede informatie te vinden. 17

18 Figuur 3.2: Overzicht VMware vsphere Client. Wanneer we een evaluatie maken van deze software, is deze positief. De software zelf is gratis en je kunt van alle software die je erbij nodig hebt eerst een demoversie downloaden en deze uitproberen. Wanneer je niet tevreden bent, heb je nog niets geïnvesteerd en kun je nog altijd een ander softwarepakket proberen. De software die dan nodig is, VMware vsphere Client, leidt alles in goede banen. Deze software is gemaakt voor het beheer van de virtuele servers. Nog een pluspunt: wanneer je een programma nodig hebt, bijvoorbeeld om een VM te converteren naar een ander softwarepakket, kan je gewoon een nieuwe module installeren bij vsphere. Zo moet je geen tien verschillende programma s installeren, maar heb je met vsphere alleen genoeg. 18

19 3.2. Microsoft Hyper-V Figuur 3.3: Architectuur van Microsoft Hyper-V. Bij Microsoft Hyper-V zitten de drivers in de VM s, en dus niet in de hypervisor. Dit wil zeggen dat elke VM alle drivers nodig heeft om goed te kunnen functioneren. Dit heeft wel gevolgen voor de snelheid van uitvoeren. Hier heb je onder de hypervisor Microsoft Windows Server 2008 nodig, en die moet je installeren in de Root Partition. Dit is namelijk een vereiste vanuit Microsoft. De andere partities of VM s kun je dan andere OS en geven, naargelang de noden. De root partitie is eigenlijk de eerste VM die je aanmaakt. Zo zie je dat Hyper-V zelf gratis is, maar je moet sowieso een licentie aankopen om Microsoft Windows Server 2008 te mogen en te kunnen draaien. Een tweede punt is dat je bijna helemaal gebonden bent aan Windows. Alleen Suse van Linux wordt ook ondersteund, de overige niet. 19

20 Figuur 3.4: Overzichtscherm Microsoft Hyper-V server door Microsoft Server Manager. Een voordeel bij Hyper-V is dat je niet vanop afstand de server moet benaderen. Dit wil zeggen dat je op de server zelf kunt inloggen. Wanneer je dit op VMware ESXi wilt doen, heb je een andere pc nodig. Wanneer je de nieuwste Windows Server op je server hebt geïnstalleerd, kan gemakkelijk de optie Hyper-V ook geïnstalleerd worden, en vanaf dat moment kan je beginnen met virtualiseren. De conclusie is dat er een licentie van Windows moet worden aangekocht om deze virtualisatiesoftware te mogen gebruiken, en dat je bijna uitsluitend Windows kan draaien. Als je met andere OS en wilt werken zit je daar dus in het slop. 20

21 3.3. Xen Figuur 3.5: Architectuur van Xen. Bij Xen zitten de drivers gegroepeerd in het dom0. Dit is een deel van de harde schijf zoals de Root Partitie bij Hyper-V. Maar in tegenstelling tot deze, mag je er wel kiezen wat je als OS draait. Je kan dus zeggen dat dit een substraat is van VMware ESXi en Hyper-V. Het is gratis en je kan alle OS en draaien zoals VMware ESXi, maar je hebt ook een dom0 nodig voor sommige bestanden zoals bij Microsoft Hyper-V. Xen is opensource en zodoende gratis. Het is Linux-gebaseerd en dit zie je duidelijk in de werking van de software op de server. De software om de Xen-server te monitoren is dan wel mooi afgewerkt met een GUI, zodat je niet zou denken dat het Linux-based is. Figuur 3.6: Dit is een overzicht van Xencenter. 21

22 De methode is analoog met de andere software om de VM s te virtualiseren. Het is gemaakt door Citrix, de makers van Xen, dus het is compatibel met de software op de server Virtuozzo Figuur 3.7: Architectuur van Virtuozzo. Virtuozzo steunt op OS-virtualisatie. Dit wil zeggen dat alle VM s moeten werken met dezelfde OS. Zowel de host, als de VM s hebben dezelfde OS. Dit kan zowel Linux als Windows zijn. Deze werking zorgt ervoor dat je toch meerdere servers zult moeten in gebruik houden wanneer je verschillende systemen hebt. Figuur 3.8: Overzicht Parallels Management Console. Het ziet er mij eenvoudig uit door het ontbreken van gecompliceerde functies, maar ik heb deze virtualisatiesoftware niet uitgetest omdat we niet van plan waren om dit pakket te implementeren. 22

23 4. Vergelijking VMware ESXi 4.0 en Microsoft Hyper-V 4.1. Microsoft Hyper-V CPU: Hardware optimaal: Intel-VT of AMD-V Geheugen: minimum: 1 GB optimaal: 2 GB of meer CPU speed: minimum: 1,4 GHz optimaal: 2 GHz NIC s: Storage: minimum: 1 NIC + 1 voor management interface optimaal: Meerdere NIC s voor de VM s en 1 voor management interface LOCAL STORAGE minimum: 8 GB optimaal: 20 GB of meer SHARED STORAGE iscsi, maar installatie heeft wel 1 lokale schijf nodig Hyper-V is een 64-bit hypervisor Performance Aantal VM s simultaan laten opereren: hangt af van de hardware die je gebruikt. (Met andere woorden, ze willen niet prijsgeven hoeveel het er juist zijn). Geen USB-ondersteuning Geen SSH-ondersteuning Extra Installatie footprint: 2,6 GB Hangt vast aan Windows Backup: extra tool Windows Server Backup Geen kloon optie. Als je VM s kopieert, dan hebben ze wel allemaal dezelfde ID en naam. Gratis, maar je moet dit op MS Server 2008 draaien en daar heb je een licentie voor nodig. VM s kunnen omgezet worden in VMware ESXi VM s. 23

24 4.2. VMware ESXi 4.0 CPU: Hardware minimum: single socket, dual core optimaal: dual socket, quad core Geheugen: minimum: 1 GB optimaal: 8 GB of meer CPU speed: minimum: 1,5 GHz NIC s: Storage: minimum: 1 NIC + 1 voor management interface optimaal: Meerdere NIC s voor de VM s en 1 voor management interface LOCAL STORAGE minimum: 1 schijf van 80 GB optimaal: 2 mirrored schijven voor de installatie ESXi en 4 RAID5-schijven voor de VM s SHARED STORAGE iscsi, maar installatie heeft wel 1 lokale schijf nodig ESXi is een 64-bit hypervisor. Dit is de laag tussen de hardware en de VM s. De hardware moet dit wel ondersteunen. Je moet erop letten dat de server in 64-bit mode staat. De meest recente servers ondersteunen deze wel, doch meestal staan ze standaard ingesteld in 32-bit mode Performance Aantal VM s simultaan laten opereren: 170 kleine VM s (normaal tot 10 zware VM s is haalbaar). USB-ondersteuning SSH-ondersteuning Extra Installatie footprint: 32 MB OS-onafhankelijk Backup: snapshot nemen en doorsturen, of backuppen. Kloon optie zit in VMware ESXi Gratis tot 4 CPU s Kan omgezet worden in Hyper-V VM Veel soorten applicaties kunnen gebruikt worden en geüpgraded worden. 24

25 Gemakkelijk om als leek ermee beginnen te werken. Veel online support. Automatisch onnodige servers uitschakelen en wanneer nodig, die servers weer aanschakelen. Quotes: Do more with less en Save time en Money van VMware. Wanneer we dit in praktijk gebruiken, klopt die uitspraak wel. Zoals de titel van het eindwerk al doet vermoeden, hebben wij gekozen voor VMware. De voordelen overklassen de nadelen en zowel de zaakvoerders als ik hadden al voldoende voorkennis van het VMware virtualisatiepakket. Hieronder zal de installatie en de werking van de software uitgelegd worden die we gebruikt hebben tijdens de stage. 5. Software In dit hoofdstuk zal de gebruikte software voorgesteld worden voor het realiseren van het eindwerk. Eerst en vooral zullen we beginnen met het besturingssysteem zelf, VMware ESXi 4.0. Bij deze software zal je wegwijs gemaakt worden bij de installatie en de werking ervan. Hierna zal VMware vsphere besproken worden. Dit softwarepakket stelt de GUI voor van de server. Van hieruit kun je de virtuele server bedienen en hardwarecomponenten aanpassen, toevoegen of verwijderen. In dit softwarepakket kun je ook modules installeren, zoals VMware Data Recovery. Deze back-upmogelijkheid is niet getest omwille van een probleem met de BIOS van de gebruikte server. Deze ondersteunde namelijk geen VT, wat nodig is voor het starten van de software. Bij een serverbios kan je dit aan- of uitschakelen, maar bij een gewone computerbios, zoals die van ons, was dit niet mogelijk. Wat er wel gebruikt werd als back-upmogelijkheid is Veeam Backup and Fast SCP. Deze software kan gebruikt worden om een back-up te nemen van een VM apart, van alle VM s samen of van de server op zich. Als laatste was er nog een omzettingsprogramma nodig en hiervoor hebben we gekozen voor VMware Converter. Deze software is in staat om VM s om te zetten van de ene versie van VMware naar een ander versie, bijvoorbeeld van VMware ESXi 3.5 naar VMware ESXi 4.0. Maar er is ook een mogelijkheid om VM s om te zetten naar andere softwarepakketten, zoals Microsoft Hyper-V. 25

26 5.1. Installatie en testen VMware ESXi 4.0 Bij de installatie zijn we gestart met de ISO-image van VMware ESXi versie 3.5 en 4.0 te downloaden en die op CD-ROM te branden. Mijn laptop ondersteunt geen 64-bit, dus werd VMware ESXi 3.5 eerst gebruikt. Deze is namelijk wel 32-bit compatibel. Wanneer dit getest werd, bleef het proces steeds hangen bij het volgende beeld. Figuur 5.1: Overzicht waar de installatie bleef haperen op laptop. Bij het opzoeken van de bekomen foutmelding op het internet, was de conclusie dat de oorzaak lag bij de BIOS van mijn laptop, die niet was geüpdatet. Toen de BIOS onderzocht werd en we deze probeerden up te daten, was er een nieuw probleem, namelijk dat de BIOS van Dell niet meer compatibel is. Wanneer we dit ontdekten, hebben we ons weer geconcentreerd op de testomgeving, aangezien deze prioritair is ten opzichte van mijn laptop. 26

27 Figuur 5.2: Testopstelling. De installatie op de server met VMware ESXi 4.0 verliep goed tot er opeens een foutmelding verscheen, namelijk: Failed to load LVMdriver. Dit komt omdat er geen compatibiliteit is tussen VMware ESXi 4.0 en de NIC. Hier is het een on-board NIC (=staat standaard op het moederbord) en deze staat niet in de lijst met hardware die compatibel is met VMware. Deze lijst kan je gemakkelijk raadplegen op de website van VMware, namelijk: Een andere testpc werd eerder al geprobeerd, maar daar gaf hij de fout dat er te weinig vrije ruimte was om zijn data op te dumpen. Nochtans is de footprint van VMware ESXi 4.0 maar 32 MB. Wanneer we er een zwaardere pc bijhaalden, lukte het wel om de OS van VMware ESXi 4.0 te installeren. Wel moest er daarna rekening gehouden worden met de beperkte opslagruimte van 80 GB wanneer de virtuele machines zouden aangemaakt worden. De specificaties van de uiteindelijke testpc zijn: Fujitsu Siemens Esprimo 2 CPUs x 2,659 GHz Intel Core 2 Duo CPU 2.66GHz Na de geslaagde installatie van VMware ESXi 4.0 werd VMware vsphere Client gedownload op mijn laptop om connectie te kunnen maken met de ESXi-server. Deze werkt zoals VMware Server of VMware Workstation. Je kan er VM s aanmaken, VM s verwijderen, performance charts zien, Je moet er echter wel bij stilstaan dat je de VM s creëert op de server en niet op de machine waarmee je aan het werken bent. Dit kan in het begin, wanneer je voor de eerste keer met virtualisatie in contact komt, tot rare gevolgen leiden. Het is een goed geheel. Tijdens de stage is er gebruik gemaakt van een gratis trial voor 60 dagen, genoeg om de stage af te ronden. Wanneer je dit professioneel wilt, moet je wel de licenties betalen. Na de eerst indruk zijn we beginnen testen. We zijn erin geslaagd een Vista-machine draaiende te krijgen op de server van op mijn laptop waar ook VMware vsphere Client op opereert. Wel moest eerst de cd-drive van de server gekoppeld worden aan de virtuele machine met VMware vsphere Client om de CD met de OS te kunnen lezen. 27

28 Na de eerste succesvolle test hebben we van de eerste machine een kopie genomen met VMware Converter en die terug op de server gezet, zodat er nu twee Vista-machines opereren op de server. Zij draaien ook helemaal gescheiden van elkaar, elk met hun eigen OS. Figuur 5.3: Twee virtuele machines op dezelfde server. Hierboven zie je de twee machines die tot nu toe aanstaan. De originele (test) links en de kopie (test convert copy) rechts. Het volgende wat werd uitgetest, is het kopiëren van een virtuele machine in VMware Server van mijn laptop en deze te converteren naar de server met VMware ESXi 4.0. Eerst heb ik een XP-machine, die ik nog staan had, overgezet en dit ging zonder enig probleem. Figuur 5.4: Overzicht van XP-machine die van mijn laptop is overgezet op de server. 28

29 Als laatste test werd er een Windows Server 2003-machine overgeplaatst, want dit is de eigenlijke opdracht. Dit verliep ook vlekkeloos. De Windows Server 2003-machine had ik al aangemaakt en gebruikt in andere lessen. Het was dus niet een nieuw geïnstalleerde machine, zoals alle vorige. Figuur 5.5: Overzicht van de Windows 2003 Server. Wanneer we alle testen bij elkaar leggen, kunnen we zien dat alles functioneert zoals we het wilden. We kunnen nieuwe virtuele machines aanmaken, wat heel handig is als er meer servers nodig zijn. We kunnen tevens virtuele machines converteren van de ene versie naar de andere en zelfs naar andere softwarepakketten van andere fabrikanten. Als laatste kun je ook VMware Data Recovery gebruiken om een back-up te maken, maar wij hebben deze niet gebruikt omwille van fouten in de testopstelling. De software die wij gebruikt hebben is Veeam Data Recovery and Fast SCP. Hiervan hebben wij een trial gebruikt om te testen. 29

30 5.2. VMware vsphere Client De VMware vsphere Client dient als GUI voor de presentatie van de gegevens die op de server staan. Vanuit deze GUI kun je alles regelen en bewerken. Figuur 5.6: Dit is het totale overzicht over VMware vsphere Client. Het startscherm geeft je al een duidelijk overzicht van alle functies van VMware vsphere Client. Je ziet in de titelbalk waar je zit in het programma, want zoals later duidelijk zal worden, kun je ook modules installeren om vsphere Client te optimaliseren. Figuur 5.7: Overzicht virtuele machines. Deze figuur schetst een overzicht van de servers en hun bijhorende virtuele machines waar je contact mee hebt. In dit voorbeeld staan ze allemaal aan. Ook zie je het IP-adres van de server. Zo weet je gemakkelijk in welk deel van het netwerk je aan het werken bent. 30

31 Figuur 5.8: Overzicht tabblad Performance. In het tabblad Performance bekom je een grafiek met het CPU-verbruik in procent en in MHz. Zo zie je wanneer een VM veel CPU-geheugen verbruikt en wanneer niet. Door dit overzicht kun je het geheugen beter indelen. Wanneer een server veel geheugen vraagt, kun je deze ook meer geheugen toekennen. Dit is efficiënter dan alle virtuele machines hetzelfde aandeel van geheugen te laten gebruiken. Figuur 5.9: Werkbalk uitgevoerde taken. Helemaal onderaan staan de taken die uitgevoerd zijn, of die uitgevoerd worden. De duur en wie deze gestart heeft is tevens beschikbaar. Zo kan je controleren wie de verantwoordelijkheid had bij het starten en bijgevolg ook de volledige verantwoordelijkheid heeft. 31

32 Figuur 5.10: Virtuele interne structuur van de server. Dit is de virtuele interne structuur in de server. Je hebt 1 fysieke NIC, maar daarachter zitten de virtuele netwerkkaarten van de VM. Je ziet hier dat enkel test convert copy aangeschakeld is omdat enkel die VM aanstaat. Deze structuur wordt voorgesteld door een virtuele switch waar alle netwerkkaarten op aangesloten zijn. Alle virtuele netwerkkaarten moeten naar buiten via die ene fysieke netwerkkaart die aanwezig is op de server. Wanneer er meerdere NIC s zijn, kan je kiezen welke je gebruikt voor welke virtuele machines. Op deze manier kan je de belasting van de netwerkkaarten splitsen. Figuur 5.11: Overzicht tabblad Summary van de server. In het tabblad Summary zie je de gegevens van de machine die je geselecteerd hebt. In bovenstaand screenshot wordt een uittreksel van de fysieke server afgebeeld. Je ziet er de snelheid van de CPU, het aantal 32

33 netwerkkaarten, hoeveel VM s erop staan, maar ook de totale opslagcapaciteit, de gebruikte opslagcapaciteit, op welk netwerk je aangesloten bent, etc. Figuur 5.12: Overzicht tabblad Summary van een virtuele machine. Hier zie je het tabblad Summary van een VM die aan het draaien is. De specificaties van de VM worden er tevens weergegeven. In dit tabblad zie je de snelheid van de CPU, het geheugen dat hij ter beschikking heeft, het domein waarin het draait, Onder Command kun je de machine bedienen. Je kan hem aan of uit zetten, maar ook suspenden (=in slaapstand zetten) en herstarten. Je kunt van hieruit naar het consolescherm gaan en beginnen werken op de virtuele computer. 33

34 5.3. VMware Converter Figuur 5.13: Overzicht VMware Converter. VMware Converter is een handige tool om VM s om te zetten van de ene soort virtualisatie naar de andere. Zo kun je bijvoorbeeld een VM van VMware Server omzetten naar één van VMware ESXi. Maar ook de omzetting van VMware naar Microsoft Hyper-V is mogelijk. Figuur 5.14: Menu om te converteren. Je ziet dat je connectie moet maken met de server via het IP-adres of met de naam van de server en dan moet je ook selecteren welk soort VM je wil converteren. 34

35 Figuur 5.15: Overzicht mogelijkheden. Je kan een backup-image van een VM converteren naar een andere soort VM, maar je kan ook een fysieke machine die draait, kopiëren en virtueel maken. Figuur 5.16: Overzicht met de machines die je kan converteren. Hier zie je de VM s die op de ESXi-server draaien en die je kan converteren. Je krijgt een overzicht van welke host OS en op de verschillende machines draaien. Wanneer je ze wilt converteren naar een fysieke machine moet je ervoor zorgen dat de hardware compatibel is. 35

36 Figuur 5.17: Overzicht welk soort VM je wil maken en op welke server deze moet. Bij destination is dit hetzelfde patroon. Je moet opgeven welke soort machine je wilt maken van welke versie. Tevens moet je hier invullen waar je de nieuwe machine wilt plaatsen: op de server, op je laptop of op nog een andere opslagplaats. 36

37 Figuur 5.18: Laatste overzicht voor de conversie begint. Daarna komen nog enkele menu s waarmee je normaalgezien niet moet werken, en als laatste krijg je het eindoverzicht. Wanneer je nu op finish drukt, start VMware met het kopiëren van de VM naar de gewenste opslagmedia VMware Data Recovery Eerst en vooral heb je VMware vsphere Client nodig, want Data Recovery is een plug-in voor vsphere. De ISO-file werd gedownload van hun site, wat ook een huzarenstukje was, aangezien er niet mag aanmeld worden met een publiek adres. Ik had al een account op mijn hotmail adres en ik heb er dan nog één aangemaakt op mijn KHBO adres. Na de ISO gedownloaded te hebben, werd deze geladen met DEAMON Tools in mijn virtuele cd-drive en kon het installeren beginnen. Dit lukte aanvankelijk, maar toen de installatie bijna ten einde was, stootte ik op een fout. 37

38 Figuur 5.19: Foutmelding tijdens installatie op overzichtsscherm. Er wordt eerst een nieuwe VM aangemaakt om de back-ups te beheren. VMware moet dit aanmaken om Data Recovery te ondersteunen. Deze wordt dan de GUI voor de back-ups. Bij het bekijken van het consolevenster van die machine, verscheen de volgende output. Figuur 5.20: Foutmelding tijdens installatie in consolescherm. 38

39 Na wat zoekwerk op het internet zagen we een forum dat een verklaring gaf voor het probleem met de BIOS. Er zou namelijk geen VTondersteuning zijn. Na wat aanpassingen in de BIOS van de server, lukte het nog steeds niet de Data Recovery te starten. Daarna zochten we op de site van Phoenix, het merk van de BIOS, en kwamen we tot de vaststelling dat er voor servers een aparte BIOS is waar je VT-ondersteuning kan toestaan of niet. Aangezien we VMware ESXi 4.0 op een gewone pc hebben geïnstalleerd, werkt dit dus niet. Figuur 5.21: Datasheet van het servermenu van de serverbios van Phoenix. In bijlage zit een duidelijker overzicht van dit menu. 39

40 5.5. Veeam Backup and FastSCP Figuur 5.22: Startscherm Veeam Backup and FastSCP. Dit is het startscherm van Veeam Backup and FastSCP. Het geeft een algemeen overzicht weer van wat je allemaal met deze software kan aanvangen. Figuur 5.23: Overzicht Jobs. Wanneer je bij het tabblad Jobs kijkt, zie je een overzicht van alle opdrachten die al uitgevoerd werden of die aan het uitvoeren zijn. 40

41 Figuur 5.24: Overzicht welke machines het toelaten een back-up van te nemen. De werking van Veeam is ook gemakkelijk. Wanneer je een back-up van een VM wilt maken, moet je enkel die machine toevoegen aan de lijst en beslissen waar je de back-up op wilt bewaren. Figuur 5.25: Back-up van opererende Virtual Machine. Hier zie je dat je een back-up kunt nemen van een werkende virtuele pc. Dit zie je door het groene pijltje naast de naam van de machine. 41

42 Figuur 5.26: Instellingen herhalende back-up. Je kan ook de back-ups dagelijks op een bepaald uur laten uitvoeren, of alleen in het weekend, of tijdens de midweek. Figuur 5.27: XP-machine waarvan er een back-up wordt genomen. 42

43 Je kan ook van de hele server een back-up maken. Figuur 5.28: Back-up van de hele server. Ook kan je een replicatie maken van een bestaande VM. Figuur 5.29: Replica van de hele server. Maar aangezien je dit ook met VMware vsphere kan, lijkt mij dit met Veeam overbodig. Het is uiteraard handig als vsphere niet zou werken, je nog steeds VM s kan kopiëren. 43

44 Figuur 5.30: Hier zie je de kopie van de VM. Back-ups terugzetten lukt ook vlot. Wel moet je zorgen dat de back-up op dezelfde locatie staat als waar hij oorspronkelijk stond toen je hem hebt genomen. Dus als je hem ergens anders had gezet, moet dit ongedaan gemaakt worden. 6. Storage mogelijkheden Storage wordt gescheiden van de fysieke servers omdat dit handig is moest een server het begeven. Die kan dan vlug, zonder veel verlies terug opgezet worden. Moest dit op hetzelfde opslagmedium staan als de server zelf, zouden ook al de back-ups verloren gegaan zijn. 44

45 6.1. NAS NAS is een opslagmedium dat rechtstreeks op het netwerk is aangesloten. In een NAS-omgeving wordt de dataoverdracht geregeld door het TCP/IPprotocol. De NAS is wel trager dan de SAN, want het TCP/IP-protocol is trager dan het protocol bij een SAN. Wanneer je grotere NAS-systemen wilt, dan kan je dit doen door een server om te vormen naar een NAS. Je kan er een aangepaste OS opzetten van Windows of Linux en het is klaar om als NAS te werken. Een ander voordeel is dat iedereen die op het netwerk zit aan de NAS kan. Je kan deze wel beveiligen, maar iedereen ziet hem in het netwerk. Figuur 6.1: NAS. 45

46 6.2. Fibre Channel SAN Deze vorm is een architectuur die zorgt voor de connectie tussen opslagapparatuur en servers. Het is eigenlijk een onzichtbare laag, waardoor het besturingssysteem denkt dat het rechtstreeks aan het opslagmedium hangt, wat niet zo is. Een SAN gebruikt blokken als fysiek geheugen. SAN levert hoge prestaties af en is zeer stabiel. Dit systeem kan snapshots nemen als back-up, ook wanneer deze online zijn en wanneer er naar geschreven wordt. Bij een SAN wordt de dataoverdracht geregeld door de servers die gegevens op de SAN willen plaatsen. SAN werkt met een Layer3-switch. Je moet wel speciale fiberkabel gebruiken, want de dataoverdracht gebeurt niet via de kabels van het internet. Figuur 6.2: Fibre Channel SAN. 46

47 6.3. iscsi SAN iscsi is een protocol waarmee een server of een workstation met een SAN kan communiceren. Het is goedkoper dan een Fibre Channel SAN, omdat het een Layer2-switch nodig heeft in plaats van een Layer3-switch. Dit protocol laat toe dat je data kan raadplegen alsof de data op je lokale schijf zou staan. iscsi wordt ondersteund door je huidige netwerkinfrastructuur en je hoeft bijgevolg geen aanpassingen te maken in je netwerk. Figuur 6.3: iscsi SAN 6.4. DAS Als laatste opslagmogelijkheid is er de Direct Attached Storage. Daar kun je op de harddisk(en) van de server zelf ook files opslaan. Let wel dat dit na een tijdje serieuze vertragingen met zich kan meebrengen. Het is belangrijk dat je de vrije ruimte nauwkeurig opvolgt, want de lokale schijf is ook belangrijk om de Temp-files even op te slaan. Als deze schijf helemaal volstaat, is dit onmogelijk. 47

48 7. Realisatie van het virtualiseren van de server De realisatie van het virtualiseren van de server betreft een server die in het datacenter van Nucleus staat, in de North Trade Center in Antwerpen. Toen we daar aankwamen, hebben we eerst nog twee schijven in de twee bovenste hot-plug inbouwplaatsen op de afbeelding op volgende pagina, bijgestoken voor de virtuele machines. Deze zijn drive-samen goed voor 140 GB. Nadat we de nog draaiende Ubuntu-server hadden geconverteerd met VMware Converter, werd deze op een externe harde schijf geplaatst. Wanneer dit gebeurd was, hebben we VMware ESXi 4.0 beginnen installeren. Eerst was er nog een probleem doordat we op de verkeerde RAID-array aan het installeren waren, maar dit kwam omdat VMware de indeling van de RAID-manager niet volgde. We hebben de twee schijven in RAID1 gezet. Deze vorm van RAID wordt ook wel eens mirroring genoemd. Mirroring wil zeggen dat alle data die op de ene disk worden geplaatst, gekopieerd worden op de andere disk. In ons geval zitten er dus 2 harde schijven in van elk 140 GB, maar in het totaal zul je maar één schijf zien. Dit is om te voorkomen dat alle data verloren zouden gaan wanneer er problemen optreden met de ene schijf. Ook hebben we nog geheugen bijgestoken, zodat deze op een totaal van 12 GB intern geheugen komt. Wanneer we dan VMware ESXi 4.0 installeerden op een andere schijf, lukte dit wel. Nadat we het IP-adres statisch hadden ingesteld konden we met VMware vsphere connectie maken vanaf onze laptop naar de server. Wel moest de laptop in dezelfde range liggen als de server, dus moesten we deze ook statisch instellen. Toen we connectie hadden gemaakt met de server, hebben we eerst alle hardware bekeken die in de server zit. In het bijzonder hebben we gekeken naar de netwerkkaarten, omdat ik daar bij de testen problemen mee had ondervonden. Deze bleken in orde te zijn met de lijst van goedgekeurde hardware van VMware. Hierna zijn we begonnen met het terugzetten van de virtuele machines van de oude VMware Server. Wanneer we eerst probeerden met de terminalserver, die voordien op de firma al geconverteerd was en die we meehadden op een externe harde schijf, bleek dit langer te duren dan verwacht. Aanvankelijk duurde het meer dan 6 uur. Wanneer we de netwerkkabel rechtstreeks in de server plugden en niet via een switch het signaal verstuurden, duurde het nog meer dan 3 uur. De terminalserver had wel een grootte van 60 GB. Dit hebben we eerst geannuleerd en we probeerden de andere server. Die moest vlugger overgezet zijn, aangezien de grootte van deze server maar 20 GB was. Maar toch bleek dit te veel tijd in beslag te nemen. Ten einde raad hebben we dan aan de beheerders van het datacenter, Nucleus, gevraagd of zij dit niet in onze plaats wilden doen, zodat wij niet hoefden te blijven tot het klaar was. Aangezien zij een datacenter beheren, is het logisch dat zij ook kunnen virtualiseren. 48

49 Figuur 7.1: Overzicht mailserver (bovenste) en gewone server (onderste). Op de figuur hierboven staat de mailserver van Fortinet afgebeeld, die de mail van Fix IT Solutions filtert en beheert. Eronder zie je de server waarop de virtualisatie werd toegepast. Je ziet de zes schijven zitten die verdeeld zijn in drie array s in RAID1. De twee onderste schijven per rij zitten telkens in één array en de bovenste schijf van elke rij vormt ook een array. Dit is zo gekozen omdat de twee bovenste schijven de data beheren en zo de warmte die geproduceerd wordt, verspreiden. De ene array dient om VMware ESXi 4.0 te ondersteunen en daar staat ook nog een Ubuntu-server op. Op de andere array staat de terminalserver, om zo de belasting van de harde schijven te spreiden. 49

50 Besluit Wanneer ik terugblik op mijn stageperiode en mijn eindwerk, was dit een heel leerrijke ervaring. Mijn kennis in verband met virtualisatiesoftware is aanzienlijk verruimd. Op deze wijze heb ik meer mogelijkheden in mijn vakgebied ontdekt, want virtualisatie zit in de lift. De keuze van het virtualisatiepakket is VMware, omdat het bedrijf reeds weet had van de werking van VMware Server en bijgevolg gemakkelijk aanpasbaar was. Daarenboven werd er al gewerkt met een Ubuntu-server en bij virtualisatie met Hyper-V was dit niet langer mogelijk. VMware als product blijkt een goede keuze! ESXi 4.0 is de gratis versie van VMware om te virtualiseren. Dit heeft echter als nadeel een beperkte ondersteuning van hardware. Een bijkomend nadeel is dat CPU-ondersteuning beperkt is tot maximaal 4 processoren. De software die we gebruikt hebben om de server op te volgen was ook helemaal nieuw voor ons. Het testen verliep vlot en de studie van VMware gaf mij veel voldoening toen deze in realiteit werd omgezet. Dit eindwerk geeft een duidelijk antwoord voor het bedrijf. Uit mijn onderzoek blijkt dit softwarepakket zeer bruikbaar voor kleine bedrijven. De productvorming Virtualisatie van servers was voor mij nieuw en innoverend. Niet alleen de verruiming van technische kennis voor mij, maar vooral het bedrijfsgericht werken als houding, zal mijn verder leven voor een groot stuk bepalen. Ik ben dankbaar voor de geboden kansen. 50

51 Bijlagen Bijlage 1: Rapport van de server waarop gevirtualiseerd werd Algemeen Versie EVEREST v /nl Computertype ACPI Multiprocessor x64-based pc CPU Type 2 x QuadCore Intel Xeon E5310, 1600 MHz Moederbord FUJITSU SIEMENS D2119 Moederbord Chipset Intel Blackford 5000P BIOS Phoenix Technologies Ltd. Systeemgeheugen 8192 MB Aantal geheugensloten 6 sloten met nu 4 x 1 GB en 2 x 2 GB. Harde schijven 2 x 67 GB Aantal fysieke netwerkkaarten 3 Verbindingssnelheid 100 Mbps voor beide soorten. 2 x Broadcom NetXtreme Gigabit Ethernet en 1 x Intel(R) PRO/1000 PT Server Adapter. Er zijn ook al 2 virtuele netwerkkaarten aanwezig. De netwerkkaart (Intel) is geschikt voor VMware. Ik heb problemen ondervonden doordat de eerste testpc geen ondersteunde netwerkkaart had. Met een andere testpc had ik dan geen problemen meer. De BIOS van de server ondersteunt Intel-VT, wat nodig is voor sommige software. Voor de 64-bit ondersteuning moeten we in de BIOS kijken. Hij kan dit sowieso, maar toch moet je dit specifiek aanduiden, anders ondersteunt hij enkel 32-bit. Voor VMware ESXi 4.0 moet de server 64-bit ondersteunen en dit is zo. CPU-Eigenschappen CPU Type 2x QuadCore Intel Xeon E5310, 1600 MHz (6 x 267) CPU Aanduiding Clovertown CPU stepping B3 Instructieset x86, x86-64, MMX, SSE, SSE2, SSE3, SSSE3 Originele kloksnelheid 1600 Mhz Min / Max CPU Multiplier 6x / 6x 64 bits x86-extensie (AMD64, Intel64) Ondersteund 51

52 Processoreigenschappen Fabrikant Versie Kloksnelheid Maximale Kloksnelheid Actuele Kloksnelheid Type Logische partities Partities Intel Intel(R) Xeon(R) CPU Externe 1067 Mhz 1600 Mhz 1600 Mhz Central Processor 3 partities: 30, 40 en 70 GB Vaste schijven Type vaste schijf Bestandssysteem Geheugencapaciteit C Lokaal Station NTFS MB D Optische Station E (Data) Lokaal NTFS MB Station F (DBASE) Lokaal NTFS MB Station Ik zou VMware ESXi 4.0 installeren op de kleinste partitie, en de andere 2 partities zou ik gebruiken om de VM s op te zetten. Chipset North Bridge Intel Blackford 5000P Intel platform Bensley Ondersteunde FSB-snelheden FSB1066, FSB1333 Ondersteund Geheugentype DDR2-533 SDRAM, DDR2-667 SDRAM Maximale hoeveelheid geheugen 64 GB 52

53 Bijlage 2: Uittreksel van pdf-bestand van Phoenix server BIOS Bron: professionalpc/downloads/bios5_00_4_06_eng.pdf 53

54 Literatuurlijst Clark, T. (2005). Storage Virtualization: Technologies for Simplifying Data Storage and Management [Elektronische versie]. Pearson Education (2010). Comparison of platform virtual machines. Geraadpleegd op 13 december 2009, op Finnis, T. (2010). How to Create & Restore a Backup with VMware vsphere Data Recovery. Geraadpleegd op 17 februari 2010, op Forber, D. (2005). SAN, NAS, and iscsi (& SQL Server). Geraadpleegd op 2 februari 2010, op (2010). How to Set Up Your Own VMware ESXi4 Server. Geraadpleegd op 2 februari 2010, op Jin, S. (2010). VMWare VI and vsphere SDK [Elektronische versie]. Pearson Education. Lamb, J. (2009). The Greening of IT [Elektronische versie]. Pearson Education. Lemmens, K. (2009). Virtualisatie heeft ook nadelen. Geraadpleegd op 8 februari 2010, op (2010). Network & Server Virtualization: VMware and Microsoft Hyper-V. Geraadpleegd op 7 december 2009, op Marshall, D., Reynolds, W. A. & McCrory, D. (2006). Advanced Server Virtualization. VMware and Microsoft: Platforms in the Virtual Data Center [Elektronische versie]. Boca Raton, Florida: Auerbach Publications. Onbekend. (augustus 2009) Green IT. ICT Jaarboek, 96(9), 99. Onbekend. (augustus 2009) Opslagnetwerken. ICT Jaarboek, 96(9), 101. Onbekend. (augustus 2009) Virtualisatie. ICT Jaarboek, 96(9),