13 Mei...en nu verder

Transcriptie

1 13 Mei...en nu verder Uitgave 4, mei 2004 Gespecialiseerde thuiszorg na vuurwerkramp grotendeels afgerond Wat we doen is eigenlijk een tijdje bij mensen achter op de fiets gaan zitten en een beetje bijsturen. Zo omschrijft Bea van Kuik de hulp van de Gespecialiseerde Verzorging (GV) van de Thuiszorg aan mensen die door de vuurwerkramp in de problemen zijn geraakt. Na vier jaar hebben de GV s (43 in totaal in het werkgebied van de Thuiszorg Enschede-Haaksbergen) de begeleiding van cliënten met problemen gerelateerd aan de vuurwerkramp grotendeels afgerond. Bea van Kuik zelf heeft nog twee gezinnen onder haar hoede. Achter op de fiets een beetje bijsturen 1 Terugkijkend vindt Bea van Kuik dat de Thuiszorg financieël en anderszins voldoende ruimte heeft gekregen om Gespecialiseerde Verzorging in te zetten bij getroffenen van de vuurwerkramp. De vraag naar deze specifieke vorm van hulpverlening diende zich overigens niet meteen na de ramp in volle omvang aan. Bea: Je zag dat mensen eerst druk waren met het regelen van allerlei praktische zaken, zoals andere woonruimte en verzekering. Pas als er wat rust kwam, bleken er allerlei dingen boven te komen waar mensen geen weg mee wisten. Voor ons was het in het begin heel hectisch, ook al omdat cliënten van ons op verschillende locaties in de stad bezocht moesten worden. Na de ramp klopten volgens Bea van Kuik ook opvallend veel allochtone cliënten voor Gespecialiseerde Verzorging bij de Thuiszorg Enschede-Haaksbergen aan. Voor de ramp kwamen niet zoveel allochtone cliënten binnen. In hun cultuur is het veel minder geaccepteerd om psychische problemen te erkennen. Als je dan kunt zeggen dat je door de vuurwerkramp in de problemen bent gekomen, wordt het gemakkelijker daarvoor hulp te vragen. Overigens kwam na de vuurwerkramp aan het licht dat ook de Thuiszorg niet optimaal was ingesteld op de begeleiding van allochtone cliënten. Bea: Je merkt dat veel dingen anders werken. Bijvoorbeeld, dat het in andere culturen niet zo gebruikelijk is om er openlijk voor uit te komen dat het niet goed met je gaat. Maar ook de taal was, ondanks het inzetten van tolken, vaak een barrière. Daarom was het goed dat we een cursus interculturele communicatie hebben gevolgd. Hoewel de GV s dus wat bijgeschoold moesten worden in de begeleiding van allochtone cliënten, was volgens Bea van Kuik de werkwijze bij getroffenen van

2 de vuurwerkramp niet wezenlijk anders dan daarvoor. Bea: Onze kracht is dat we naast de mensen gaan staan en als het ware in hapklare brokken oplossingen aanbieden. Heel praktisch. Gespecialiseerde Verzorging wordt ingezet bij mensen met een stapeling van problemen. Die problemen pakken we samen met de cliënt stuk voor stuk aan. In het begin is het soms nodig mensen even bij de hand te nemen, maar uiteindelijk leren we ze om dingen weer zelf te doen. Juist door heel praktisch te werk te gaan, de opeenstapeling van problemen een voor een te benoemen en aan te pakken, biedt Gespecialiseerde Verzorging mensen die het allemaal boven het hoofd is gegroeid weer uitzicht op ontsnapping uit de negatieve spiraal. Bea: Mensen, bij wie de problemen zich opstapelen, lopen littekens op. Hoe langer dat het geval is, des te moeilijker is het om het allemaal weer recht te breien. Als je al problemen hebt en er overkomt je dan zoiets als de vuurwerkramp, dan is het niet gek dat het je allemaal te veel wordt. Dat je te weinig aandacht aan de kinderen besteedt, waardoor die weer problemen krijgen. Soms zie je ook dat kinderen in dit soort situaties de vader- of moederrol moeten overnemen. Dat moet dan wel worden teruggedraaid. En dat kost tijd. Maar hoe uitzichtloos de situatie voor mensen soms ook lijkt, wij gaan er van uit dat je er weer uit kunt komen. Als je het maar goed aanpakt. Voor Bea van Kuik was de begeleiding als GV er van rampgerelateerde cliënten een leerzame ervaring. Met name in de begeleiding van allochtone cliënten heb ik veel geleerd. Het werk van de Thuiszorg heeft onder allochtonen ook meer bekendheid gekregen, waardoor de drempel voor die groep om bij ons aan te kloppen lager is geworden. Bovendien zijn in de nazorg van de vuurwerkramp de lijntjes tussen de verschillende zorginstellingen korter geworden. We weten elkaar nu veel beter te vinden. Dat moeten we wel zo houden. U vraagt, wij antwoorden! 2 Tieti Hoekstra, Mediant Heeft u vragen waar u een antwoord op wilt hebben? Richt uw vraag aan: redactie 13 mei, postbus 775, 7500 AT Enschede of via redactie13mei@mediant.nl. Als uw vraag voor het eind van de maand binnen is, dan volgt het antwoord in de volgende uitgave. Vraag Ik ben een vrouw van 32 en mijn man en ik zouden misscien wel willen terugkeren naar Roombeek. We zouden wel graag weer een eigen huis kopen. Nu huren we tijdelijk. Nu hoorden we dat het niet mogelijk is om een huis uit een project te kopen. Helemaal zelf alles organiseren lijkt ons vreselijk veel werk en daar hebben we op dit moment ook helemaal geen tijd voor. Moeten we er dan toch maar van afzien? Antwoord Het is wel mogelijk om in Roombeek een huis uit een project te kopen. Maar het bijzondere in Roombeek is dat we veel gelegenheid geven aan mensen om hun eigen huis te bouwen, het zogenaamde particulier opdrachtgeverschap. Het zelf bouwen van een huis hoeft niet duurder te zijn dan het kopen van een kant en klaar nieuwbouwhuis. Dat komt omdat je in Roombeek zelf het aantal vierkante meters van je kavel bepaalt en het huis dat je gaat bouwen. Dus je bouwt altijd naar je eigen financiële mogelijkheden. Het zelf bouwen van een huis is voor de meeste mensen geen dagelijkse bezigheid. Daarom zijn er in Roombeek drie bouwadviesbureaus geselecteerd. Zij kunnen u begeleiden en werk uit handen nemen tijdens het hele (of een deel van) het bouwproces. Maar dat bepaalt u zelf. En het mooie is dat u ook nog eens een flink deel van deze onkosten terugkrijgt. In het informatiecentrum Roombeek kunnen ze u alles vertellen over wat er mogelijk is in Roombeek en over de bouwadviesbureaus. Informatiecentrum Roombeek Schurinksweg 97, Enschede Openingstijden: di t/m vrij uur en zondag van tot uur Vraag Mijn naam is Willemijn en ik woonde voor de ramp met mijn man en kinderen in Roombeek in een huurhuis. Nu wonen we in Zuid en de kinderen willen niet terug verhuizen maar mijn man en ik eigenlijk wel. We komen in aanmerking om terug te keren en het lijkt ons erg mooi worden. Zo kunnen we echt opnieuw beginnen. Onze kinderen waren toen nog klein maar nu zitten ze op de basisschool en hebben hier hun vriendjes en vriendinnetjes. Moeten we de stem van onze kinderen mee laten wegen in onze beslissing? We zijn bang dat we ons schuldig zullen gaan voelen als we wel gaan verhuizen en zij het daar niet leuk vinden. Antwoord Ik kan me voorstellen dat u zich dit afvraagt. U heeft als gezin natuurlijk het nodige meegemaakt tijdens en na de ramp en zich waarschijnlijk al langere tijd afgevraagd wat u wilt. Terugkeren of niet. Voor kinderen is dit heel anders, die houden zich niet met dit soort vragen bezig; zij kennen het leven zoals het nu is, en het bevalt ze blijkbaar. Bovendien houden de meeste kinderen niet erg van grote veranderingen. Nu u de wijk ziet uitgroeien en zich heeft georiënteerd op de mogelijkheden, lijkt het u toch goed om er weer te gaan

3 wonen. U als ouders beslist in zo n geval ook voor uw kinderen. U denkt dat de terugkeer u voordelen kan gaan opleveren, en u weegt dit zorgvuldig af. Natuurlijk brengt een verandering onzekerheid met zich mee, je weet immers niet hoe het zal uitpakken. Maar als ouders maakt u een keus waarvan u denkt dat die goed is, en kinderen gaan mee in die keus en zij zullen zich ongetwijfeld wel weer aan de nieuwe situatie aanpassen. In die zin is dit niet anders dan wanneer er geen ramp zou zijn gebeurd, en u hoeft zich dan ook niet schuldig te voelen. Wel kunt u de verhuizing met ze bespreken. Het niet ter discussie stellen maar met ze praten over wat er zal gaan gebeuren. Bijvoorbeeld over de nieuwe school waar ze dan naar toe gaan en ze betrekken bij het uitzoeken van de inrichting van hun eigen slaapkamers. Ook kunt u regelmatig met ze gaan kijken bij het nieuwe huis als het in aanbouw is. Een verhaal van een terugkeerder Er is inmiddels weer een maand voorbij en de tijd vliegt. We hebben nu concreet enkele data op papier die belangrijk zijn voor ons leven en de bouw van ons huis. Het gaat nu echt gebeuren. Lees hieronder hoe het ons de afgelopen maand is vergaan. 29/02/2004 Imre heeft contact gehad met de aannemer. Wij hebben besloten om een deel van de badkamer zelf te doen, aangezien dit behoorlijk in kosten scheelt. Wij besluiten om nog eens alles op een rijtje te zetten qua kosten en tijd om zeker te zijn dat we niets vergeten. Van de gemeente hebben we nog niks vernomen, voor wat betreft de afsluiting van de 1ste fase. Inmiddels zijn wij het wachten een beetje zat aan het worden. Het duurt voor ons allemaal te lang 05/03/2004 Dit is de laatste dag voor bezwaarschriften. Wij hebben hier een goed gevoel bij, niemand heeft een bezwaar ingediend, dus de bouw kan zonder problemen doorgaan. Eindelijk een moment van rust, ontspannend de komende tijd tegemoet. 12/03/2004 Wij hebben nog niets gehoord van de gemeente en daarom besluit ik er zelf naar toe te gaan. Ik word doorverwezen naar de afdeling die gaat over de afhandeling van bouwaanvragen, echter ze blijken me niet te kunnen helpen. Er is niemand op die afdeling die weet dat wij een aanvraag hebben ingediend en in het systeem kunnen ze ook niks vinden. Ik voel me al aardig gefrustreerd, ben ik hier nu al bijna 2 jaar mee bezig? Ik vraag aan de desbetreffende persoon of er niemand anders is die helderheid in deze warboel kan scheppen?! Ik moet geduld hebben, het komt allemaal in orde wordt mij verzekerd. Na bijna 3,5 uur op het gemeentehuis te hebben doorgebracht, krijg ik een telefoonnummer mee. Deze mensen kunnen me helpen. Na het telefoontje ben ik een ervaring rijker en een illusie armer. Als alles goed gaat, komen we in de volgende editie van de huis aan huis te staan, met de goedkeuring!! 16/03/2004 Wij krijgen een kosten overzicht van de aannemer t.a.v. de betegeling van de badkamers. Ondanks dat we heel veel zelf doen, stijgen de kosten enorm door de dure tegels die wij hebben uitgezocht. Imri gaat opzoek en vindt uiteindelijk een mooiere en toch goedkopere tegel! De hoeveelheid druk en stress die erbij komt kijken is soms niet leuk meer. Iedere dag van ons leven staat in het teken van de bouw en het lijkt wel dat we geen tijd meer hebben voor de leukere dingen in het leven. 23/03/04 Bericht van Essent: we moeten de aanvraag voor de warmteaansluiting 2 maanden eerder indienen, anders zitten we straks zonder verwarming en water. Pfff. 24/03/2004 We hebben deze avond een bijeenkomst van particuliere opdrachtgevers (PO). Er is een extern bureau ingehuurd om onze mening te vragen over bepaalde zaken in het bouwproces en dit door te geven aan de gemeente. Bijvoorbeeld over de rol van de gemeente en de samenwerking met het bouwadvies bureau. Ook hebben we onze ervaringen kunnen uitwisselen met andere bouwers. Het is leuk om de verhalen van andere bouwers te horen en hoe zij omgaan met de dagelijkse beslommeringen die erbij komen kijken en het geven van tips aan elkaar. Wat ik zeer positief ervaren heb, is dat de gemeente na afloop een waardebon overhandigde aan de genodigden, hiermee kunnen we een bloemetje of iets anders leuks halen. 3

4 Activiteiten en mededelingen 4 Hoogspanning, theater in Roombeek Op de Lasonderbleek in Roombeek is een grote theatertent opgebouwd. Vanaf 7 mei wordt daar de voorstelling Hoogspanning gespeeld. Hoogspanning is een theatervoorstelling voor publiek vanaf 12 jaar. De voorstelling gaat over het negeren en verbergen van gevoelens na een ingrijpende gebeurtenis. Hoofdpersoon Eddie, een vlotte jongen van rond de 14, wil vrolijk vergeten wat hem is overkomen. Hij heeft zijn verhaal nooit gedeeld met anderen en houdt dat ook liever zo. Maar Eddie worstelt. Het wordt steeds moeilijker om zijn bange binnenste te verbergen achter een stoer pantser. Eddie heeft zichzelf niet meer in de hand, hij projecteert zijn onrust op anderen en belandt onafwendbaar in zijn eigen tragikomische thriller. Hoogspanning gaat over het uit de hand lopen van ingehouden emoties. Hoogspanning wordt 35 keer gespeeld voor leerlingen van het voortgezet onderwijs. Openbare voorstellingen worden gespeeld op: Vrijdag 7 mei 2004, uur (première) Zaterdag 8 mei 2004, uur Woensdag 19 mei, uur Donderdag 27 mei, uur Zaterdag 5 juni, uur Hoogspanning is een initiatief van het Projectbureau Wederopbouw, Theatergroep De Nieuwe Koning, Het Productiehuis, Stedelijk Overleg Voortgezet Onderwijs en Mediant. Medewerkers van het Stedelijk Overleg Voortgezet Onderwijs (SOVO) en Mediant hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van de voorstelling, het lesmateriaal en de organisatie van Hoogspanning. Hoogspanning is tot stand gekomen door ondersteuning vanuit: Het Rabotheater Hengelo Axis-mediaontwerpers, Enschede Boudrie s, motorcentrum B.V, Oldenzaal Reinbergen automobielbedrijf, Enschede Vos Elektroburo B.V, Enschede Het is de bedoeling het project in het seizoen 2004/2005 aan te bieden aan scholen in de Provincie Overijssel. Ook elders in Overijssel willen we openbare voorstellingen gaan spelen. Meer informatie over het project kunt u aanvragen bij; Weija Siebe, telefoon: hoogspanning@hetproductiehuis.nl Kaarten kosten 3 10 en zijn aan de zaal te verkrijgen. Lezers van 13 mei en nu verder kunnen via nevenstaande reserveringskaart 3 5 korting krijgen. Dit dient u dan bij de kassa te melden, zodat de korting verrekend kan worden. De ontwikkeling van Hoogspanning is financieel mogelijk gemaakt door: Projectbureau Wederopbouw van de Gemeente Enschede Actieplan Cultuurbereik van de Gemeente Enschede. Woningcorporatie De Woonplaats Naam Adres Postcode en plaats Telefoonnummer Reserveert kaarten (à 3 5.-) voor de voorstelling op Reserveringen worden behandeld op volgorde van binnenkomst. Sturen aan: Theatergroep De Nieuwe Koning Postbus AM Enschede

5 Programma Herdenking op 13 mei uur Start stille tocht op de Roomweg, bij de ingang van de Tollensstraat +/ uur Aankomst bij het kindermonument aan de Stroinksbleekweg. Hier wordt verder gegaan met de herdenking. Evert Jan Veldman, voorzitter van de Stichting Herdenking en Burgemeester Jan Mans zullen beiden een toespraak houden. Er worden bloemen gelegd en gedichten voorgedragen door kinderen. Muziekgroep Quasimodo heeft gedichten van kinderen op muziek gezet en zal dit uitvoeren. De herdenking zal rond uur afgelopen zijn. Er is dan nog gelegenheid tot napraten bij de Belangenvereniging BSVE en in het Arienshuis. Kinderen en de kunst van het verwerken. Na de vuurwerkramp is in juli 2000 officieël het kinderkunstproject Kudoco van start gegaan. Dorien Boekhout is initiatiefneemster en uitvoerster. Het doel van het project was, kinderen in basisschoolleeftijd te helpen bij de verwerking van de vuurwerkramp door middel van het maken van kunst. In dit kader hebben de afgelopen jaren diverse activiteiten plaatsgevonden en nu wordt het project afgesloten met een eindexpositie. De eindexpositie kinderkunstproject is het te zien in het Informatiecentrum Roombeek van 27 april tot en met 17 mei, openingstijden dinsdag tot en met vrijdag van uur tot uur, zondag van uur tot uur. U bent van harte welkom. En Verder? Verder! Het is al weer gauw 13 mei. Voor de één pas vier jaar na de ramp, de ander verbaast zich dat het al weer zo lang is geleden. We zitten in een tijd dat speciale voorzieningen voor getroffenen gaan verdwijnen. Als vanzelf komt dan de vraag: en verder..? Het begin van de ramp is straks 4 jaar geleden. De explosie en de gevolgen hebben voor veel mensen het leven op de kop gezet. Je krijgt de schrik van je leven, je raakt huis en spullen kwijt, en een aantal mensen raakt ook dierbaren kwijt. En in het leven dat daarop volgt begint de ramp pas goed. Er moeten talloze dingen geregeld worden, bij de een duurt dat weken, een ander is daar maanden, of zelf jaren mee druk. Het vanzelfsprekende vertrouwen dat het leven van alle dag gewoon verder gaat is aangetast. Kortere of langere tijd ben je niet in je normale doen. En het kost veel moeite om voor jezelf te snappen wat er nu precies gebeurd is en wat voor jou en je naasten daarvan de gevolgen zijn. Om mensen in deze processen te steunen, hebben de gemeente, het ministerie en de organisaties allerlei voorzieningen voor getroffenen in het leven geroepen. Er kwam een IAC, grote onderzoeken, het maandblad 13 mei opnieuw beginnen, ondersteuning voor het onderwijs, schaderegelingen en een Platform Nazorg Vuurwerkramp om te zorgen dat er voldoende en goede hulp beschikbaar was. U zult het al gemerkt hebben dat steeds meer voorzieningen verdwijnen. ( Afbouwen noemen ze dat) Voor zover ik weet kan geen beroep meer gedaan worden op schaderegelingen, is het IAC geen gebouw meer maar een loket en stopt het maandblad tegen de zomervakantie definitief. De nazorg wordt straks door de organisaties zelf geregeld, want het overkoepelende platform verdwijnt. Hoog tijd, of veel te vroeg? Ik weet het niet. Natuurlijk is de ramp niet over, maar ik verwacht niet dat schaderegelingen beter uitvallen als je er langer een beroep op kunt doen. Natuurlijk zijn er nog vragen naar aanleiding van de ramp. Maar of het IAC dan aan een loket niet genoeg heeft is maar de vraag. En natuurlijk zijn er nog problemen die direct of via een omweg met de ramp te maken hebben. En als de hulpverleningsorganisaties ervoor zorgen dat ze getroffenen niet in de kou laten staan, is er zakelijk gezien geen reden om de speciale voorzieningen overeind te houden. Een vraag die veel belangrijker is, is hoe lang wil je getroffene zijn. Het zal voor iedereen verschillen. Maar eens zal voor iedereen het moment komen, de ramp achter zich te laten. Niet om te vergeten (bij sommigen zijn de herinneringen zo opdringerig, dat vergeten er niet in zit). Nee niet om te vergeten wat er gebeurd is, maar om de toekomst een kans te geven. 5 Henk Bakker Preventiewerker Mediant Vriendschap door: Sefket en Serhat

6 Opbouwwerkers middels huisbezoeken begonnen met inventarisatie Ja, je zou kunnen zeggen dat het speelkwartier nu voorbij is, glimlacht Ben Koenen. Samen met collega René van Rijn was hij vanaf juni 2003, op basis van een tijdelijk contract, actief als kwartiermaker voor de sociale wederopbouw in Roombeek. In die hoedanigheid legden ze de basis voor een door henzelf ontwikkelde, nieuwe methode van wijkopbouwwerk, waarbij de wensen en capaciteiten van individuele bewoners het uitgangspunt vormen. Deze zogenaamde schatkistmethode, die het tweetal ook al in Zwolle toepaste, wordt in Enschede de Roombeker-methodiek genoemd. 6 Alle capaciteiten van Roombekers in één box Deze werkwijze resulteerde concreet onder meer in een historische route en een buurtmuseum in een caravan, waarin toekomstige wijkbewoners hun verhaal kwijt kunnen en zo de geschiedenis van de wijk levend houden. Nadat het tijdelijke contract een paar keer was verlengd werd Koenen en Van Rijn door de Stichting Welzijn Stadsdeel Noord (SWSN) gevraagd om voor langere tijd vast in dienst te treden. Met ingang van 1 maart is Ben Koenen nu voor 16 uur per week als opbouwwerker voor Roombeek in dienst bij de SWSN, zijn collega René van Rijn voor acht uur. Daarnaast is ook nog eens Odelia Otten voor 8 uur aangetrokken als communicatiemedewerkster. Tot voor kort opereerde het drietal vanuit het Kompas, inmiddels is een ruimte betrokken in het Informatiecentrum Roombeek aan de Schurinksweg, het voormalige balengebouw van de Bamshoeve. De opdracht van het drietal: de sociale cohesie in Roombeek handen en voeten geven. In de filosofie van Koenen en Van Rijn betekent dit dat ze (toekomstige) bewoners helpen zelf voor de gewenste samenhang in hun straat, buurt of wijk te zorgen. Om er achter te komen wat de bewoners van het nieuwe Roombeek willen én kunnen, zoeken Koenen en Van Rijn iedereen hoogstpersoonlijk thuis op. Dat is inderdaad heel ambitieus, zegt Ben Koenen, maar we hebben ervaren dat dit de enige manier is om echt in contact te komen, omdat er vaak toch maar weinig mensen naar informatiebijeenkomsten komen. Het tempo van de oplevering van woningen is nu zo hoog dat we dat met z n tweeën niet kunnen bijhouden wat betreft onze huisbezoeken. Dat vergt een investering van een aantal jaren, of anders uitbreiding van tijd en mankracht. In totaal komen er 1700 woningen in Roombeek. Koenen en Van Rijn zijn inmiddels met hun huisbezoeken begonnen in een rij van acht nieuwe woningen in de Steenuilstraat in de Menkobuurt. Wat Ben Koenen daarbij opviel is een zekere Twentse bescheidenheid als het gaat om het benoemen van de eigen capaciteiten. Koenen: Maar als je doorvraagt, dan komt er meestal wel wat. Daarbij blijkt dat veel mensen best wel tijd in de buurt willen steken, als het maar niet elke week is. Aan de hand van de huisbezoeken volgens de Roombeker methode kan een inventarisatie worden gemaakt van de individuele kwaliteiten en capaciteiten van de bewoners. Deze worden ondergebracht in een zogenaamde capaciteitenbox op de internetsite van Roombeek: Via een eigen inlogcode hebben alleen bewoners van Roombeek toegang tot deze box, waarin de capaciteiten onderverdeeld in verschillende rubrieken als sport, muziek, fotografie, kunst en geschiedenis zijn opgeslagen. Concreet werkt het systeem dan zo, dat wanneer iemand op zoek is naar bijvoorbeeld een voetbaltrainer, deze op de site de rubriek sport en voetbaltrainer kan aanklikken. Op het beeldscherm verschijnt dan een plattegrond van Roombeek, waarop lichtjes gaan branden op de adressen van bewoners die zich als voetbaltrainer hebben aangemeld in de capaciteitenbox. Één klik op het adres brengt bewoners die iets vragen en diegenen die iets te bieden hebben bij elkaar via hun homepages. Ben Koenen: Zonder professionele interventie, dus. Dat is ook de kracht van deze methode: bewoners regelen zelf, op een kleinschalige manier, of en hoe er sociale samenhang ontstaat. Als het aan ons ligt, is het een heel natuurlijk proces dat echt van onderop ontstaat. Niet wij, maar de bewoners bepalen wat er gaat gebeuren. Als bijvoorbeeld blijkt dat er behoefte is aan vormen van sociale samenhang in een heleboel verschillende buurtjes of straten, in plaats van in de wijk Roombeek als geheel, is dat ook prima.

7 Werkconferentie Kind en gezin: aandacht behouden voor kinderen met klachten De Gezondheidsmonitoring Getroffenen Vuurwerkramp Enschede (GGVE) heeft in 2002 een onderzoek gedaan naar de gevolgen van de ramp voor kinderen en gezinnen. In oktober 2003 is dit onderzoek afgerond en zijn de resultaten bekend gemaakt. Ook de Jeugdgezondheidszorg van de GGD beschikt over informatie over het functioneren van kinderen die de ramp hebben meegemaakt. Daarnaast is er informatie beschikbaar uit de monitoring die door de huisartsen wordt uitgevoerd. Al deze gegevens vormden het startpunt van een werkconferentie, waarin samen met het onderwijs en de zorgverleners is nagegaan op welke manier de zorg voor kinderen en gezinnen moet worden voortgezet. Op 17 maart kwamen zo n 60 medewerkers van scholen, zorginstellingen en onderzoeksinstellingen bijeen in restaurant de Jaargetijden om zich over deze vraag te buigen. sessies met kinderen en de verschillende theaterprojecten. De meeste scholen kunnen de problematiek goed aan. Wel vragen veel leerkrachten zich af wat de toekomst brengen zal. Wat zijn bijvoorbeeld de gevolgen van het terugkeren naar de wijk? Ook maakt men zich nog zorgen om een beperkte groep kinderen met specifieke problemen. Kleine groep kinderen ondervindt nog hinder Uit de gegevens van de verschillende onderzoeken van de GGVE komen een aantal dingen duidelijk naar voren: bij kinderen die de ramp hebben meegemaakt, worden gemiddeld meer gezondheidsklachten gevonden dan bij kinderen die de ramp niet hebben meegemaakt. Echter, deze verschillen zijn gering. Ook zijn er aanwijzingen dat de verschillen in de loop van de tijd zijn afgenomen. Er zijn echter nog steeds kinderen die veel hinder hebben van de gevolgen van de ramp, maar deze groep is klein. In Enschede is fors geïnvesteerd in de zorg voor kinderen. Vooral binnen het onderwijs zijn extra gelden beschikbaar gesteld en scholen zijn intensief ondersteund. Uitgangspunt daarbij was dat de opvang zo veel mogelijk binnen de school zelf kan plaatsvinden. De inleiders op de werkconferentie benadrukten de belangrijkste elementen in de opvang op scholen. In de eerste plaats een goede zorgstructuur, waarbij de school zelf eventuele problemen tijdig kan signaleren en kan oppakken. Daarnaast is het belangrijk dat de school een veilige omgeving voor kinderen biedt en ze kinderen gelegenheid geeft om duidelijk te maken dat ze indrukwekkende gebeurtenissen zoals de vuurwerkramp hebben meegemaakt. In de discussie die volgde bleek dat de deelnemers unaniem van mening zijn dat er een goede zorgstructuur is opgebouwd, waarbij scholen en instellingen intensief en effectief samenwerken. Problemen bij kinderen worden naar het gevoel van de scholen adequaat gesignaleerd en aangepakt. Er zijn goede ervaringen opgedaan met nieuwe initiatieven, zoals de creatieve Aandacht houden voor kinderen met klachten Het belangrijkste signaal dat deze middag werd afgegeven is, dat iedereen vindt dat de ervaring die is opgebouwd behouden moet blijven en ook in bredere zin moet worden toegepast en uitgedragen. Er moet aandacht blijven voor de hopelijk steeds kleiner wordende groep kinderen die nog kampen met de gevolgen van de ramp. Men is bang dat de zorgstructuur die is opgebouwd verloren gaat, wanneer specifieke aandacht verdwijnt. Het gaat hierbij niet alleen om de samenwerkingsverbanden, maar vooral ook om het enthousiasme en de kracht van scholen om problemen aan te pakken en op te lossen. Met resultaten uit deze werkconferentie zullen de gemeente Enschede samen met de zorginstellingen verder aan de slag moeten gaan en gebruiken om het beleid voor de komende tijd vorm te geven. Door wie wordt het onderzoek onder kinderen en gezinnen georganiseerd? Het onderzoek onder kinderen en gezinnen is één van de onderzoeken van de Gezondheidsmonitoring Getroffenen Vuurwerkramp Enschede (GGVE) en wordt uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Aan de Gezondheidsmonitoring werken verschillende (onderzoeks)instituten mee: het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, het Instituut voor Psychotrauma, het Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (NIVEL), Mediant en de Jeugdgezondheidszorg van de GGD Twente. De GGD Twente coördineert alle onderzoeken die horen bij de GGVE. Op vindt u meer informatie. 7

8 Hoe herdenken we de vuurwerkramp? Vanaf 23 april zijn de vijf plannen voor het Monument Vuurwerkramp te bezichtigen in en rondom het Informatiecentrum Roombeek. De plannen zijn gekozen uit de 302 inzendingen voor de open internationale ideeënprijsvraag Monument Vuurwerkramp Enschede. Deze prijsvraag is vorig jaar uitgeschreven door het Comité Monument Vuurwerkramp namens de gemeente Enschede. De centrale vraag van deze prijsvraag is hoe aan de herdenking van de vuurwerkramp van 13 mei 2000 een vorm te geven. Dat is geen gemakkelijke vraag. De 302 inzendingen hebben aangetoond dat op deze vraag vele antwoorden mogelijk zijn. Van de inzendingen heeft de jury er vorig jaar tien genomineerd. Na een openbaar debat en een meningspeiling over deze nominaties zijn de volgende vijf inzenders uitgenodigd om hun ideeën verder uit te werken: 8 thuiskomen De woorden; Atelier van Wageningen Gemis veroorzaakt leegte, herinnering geeft vorm; Koopman & Bolink Lemniskos; Ir. D.W. Bruggink Het verdwenen huis tussen hemel en aarde; Balta De leegte heeft een vorm; C. van Steen De vijf inzenders hebben de afgelopen maanden hard gewerkt om hun ideeën om te zetten in een toetsbaar en realiseerbaar schetsontwerp. Deze zijn eind maart 2004 gepresenteerd aan de beoordelingscommissie.de voorkeur van de beoordelingscommissie zal tijdens de opening van de tentoonstelling vijf plannen Monument Vuurwerkramp bekend worden gemaakt. De uitgewerkte plannen en bijbehorende maquettes voor het monument zijn vanaf 23 april tot en met 14 juni 2004 te zien in het Informatiecentrum Roombeek. Het Comité Monument Vuurwerkramp heeft naast een presentatie binnen ook gekozen voor een openluchttentoonstelling op het toekomstige herdenkingspark Lasonderbleek. Het Comité hoopt hiermee de grote groep belangstellenden, ten allen tijde, te informeren. Van deze vijf ontwerpen zal het gemeentebestuur nog deze zomer vaststellen welk ontwerp zal worden uitgevoerd. Voor het zover is wil het Comité Monument Vuurwerkramp de mening van zoveel mogelijk mensen horen. Het monument moet de omwonenden en nabestaanden aanspreken, anders schiet het zijn doel voorbij. Tot 18 mei kan iedereen via een antwoordkaart zijn of haar voorkeur kenbaar maken. De antwoordkaarten zijn te verkrijgen bij het Informatiecentrum Roombeek en het Servicecentrum Enschede Noord. Het Comité Monument Vuurwerkramp heeft vervolgens de moeilijke taak om het oordeel van de beoordelingscommissie en de voorkeuren van nabestaanden, bewoners en andere betrokkenen te wegen. Deze zomer zal het Comité het gemeentebestuur adviseren welk ontwerp voor realisatie in aanmerking komt. Het Comité Monument Herdenking Vuurwerkramp wordt inhoudelijk ondersteund door Sjoerd Cusveller van S@M. Voor afbeeldingen kunt u contact opnemen met S@M stedebouw & architectuurmanagement in Amsterdam, of via info@samnet.nl Colofon Jan Bron, voorzitter Comité Herdenking Vuurwerkramp Openingstijden Informatiecentrum Roombeek: dinsdag t/m vrijdag van uur, zondag van uur. Het blad '13 mei...en nu verder' is een uitgave van het Platform Nazorg Vuurwerkramp en is bedoeld voor iedereen die betrokken is bij de nazorg van de vuurwerkramp. Het blad biedt informatie en achtergrondverhalen voor alle getroffenen en geïnteresseerden en wil een neutraal podium zijn waarop mensen kunnen reageren op gebeurtenissen, vragen kunnen stellen en hun verhaal kwijt kunnen. Ingezonden stukken zijn welkom. Aan de inhoud van dit blad kunnen de lezers geen rechten ontlenen. De redactie bestaat uit Peter Wijntje (SMD-EH), Nicole ter Mors (BSVE) en Tieti Hoekstra (Mediant Nazorg Vuurwerkramp) aangevuld met correspondenten vanuit diverse instellingen zoals IAC, Stichting Stadsherstel, Tactus, Thuiszorg, Wijkwelzijn Noord en het Projectbureau Wederopbouw. Tekstbijdragen: Ben Siemerink. Vormgeving: Digidee Ontwerpstudio BV Drukwerk: Drukkerij te Sligte De redactie is te bereiken op mail adres: redactie13mei@mediant.nl of telefoon Voor toelichting op de inhoud in het Turks of Marokkaans kunt u bellen.türkc,e íc,erikle ilgili ac,iklamalar ic,in bu numarayi arayabilirsiniz: !