Netwerk CHARGE. Bram. "Over leven met Bram" nieuwsbrief nummer 21 april 2007

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Netwerk CHARGE. Bram. "Over leven met Bram" nieuwsbrief nummer 21 april 2007"

Transcriptie

1 Netwerk CHARGE nieuwsbrief nummer 21 april 2007 Bram "Over leven met Bram" Als ik ooit de tijd heb een boek te schrijven, zal dit de titel worden, dubbel op te vatten, net als het leven van en met Bram. Lees verder op pagina 3 Bram in vol ornaat, vernevelkapje op, saturatiemeter om en zijn peg-catheder in de hand! Nieuwsbrief Charge april

2 Netwerk nieuws Redactie De nieuwsbrief Charge verschijnt onder verantwoordelijkheid van het Netwerk 'Charge'. Het netwerk wordt ondersteund door de samenwerkende ouderverenigingen: PhiladelphiaSupport, christelijke vereniging voor mensen met een verstandelijke handicap, hun ouders, familie en vrienden T VOGG, Algemene vereniging van ouders en verwanten van mensen met een verstandelijke handicap T dit Koningskind, Vereniging van gereformeerde mensen met een handicap, hun ouders en vrienden T Helpende Handen, Vereniging Gehandicaptenzorg van de Gereformeerde Gemeenten T Redactie Mieke van Leeuwen T wal.vanleeuwen@tiscali.nl (tijdelijk) ISSN-nummer: Sylvia trekt zich terug als voorzitter van het netwerk. Sylvia is de motor geweest achter het CHARGE netwerk. Haar dochter Zoey is nu bijna vijftien en langzamerhand raakt CHARGE wat meer op de achtergrond. Toen Zoey vier was en net de diagnose CHARGE had gekregen, werd Sylvia lid van de Amerikaanse CHARGE vereniging. En daar hadden ze veel informatie! Allerlei zaken waar hier nog niemand van wist. Sylvia wilde dat er ook hier in Nederland goede informatie zou komen en veel meer aandacht voor de mogelijkheden van kinderen met CHARGE. Marianne Vink werkte in die tijd op Weerklank en had belangstelling voor CHARGE. Ze besloot voor haar opleiding tot arts van verstandelijk gehandicapten haar onderzoek en scriptie over CHARGE te doen. En zo kwamen de eerste contacten tot stand. De eerste ouderdag werd in Baarn gehouden op zaterdag 20 juni. Daar werd besloten tot het oprichten van een CHARGE netwerk en kort daarna kwam de eerste nieuwsbrief uit. De scriptie van Marianne verscheen ook in 1996 en daarmee was er ook voor hulpverleners goed leesbare informatie. In de jaren daarna heeft Sylvia steeds als motor de CHARGE ontwikkelingen in de gaten gehouden en voor en achter de schermen gewerkt aan meer erkenning van de bijzondere kwaliteiten van kinderen én volwassenen met CHARGE syndroom. Dus, Sylvia en Zoey DANK JULLIE WEL! Familiedag 12 mei 2007 Groningen Voor meer informatie ga naar 2 Nieuwsbrief Charge april 2007

3 Vervolg van pagina 1 Bram is op zondag 7 september 2003 geboren met 37 weken en 4 dagen met een spoed keizersnede. Hij was werkelijk een prachtige baby! Apentrots waren we en ach, die slokdarmatresie opereren, een paar weken ziekenhuis en dan zou het wel goed komen. Bram bleek echter wel erg zuurstofbehoeftig. Diezelfde middag hadden we een gesprek met de cardioloog, een van de vele slecht-nieuws-gesprekken die we nog zouden krijgen, maar ik denk dat de eerste het ergste is. Hartafwijking Bram had een tetralogie van Fallot, een ernstige hartafwijking. Ik kan me niet herinneren dat ik ooit eerder zo gehuild heb. Angst en vertwijfeling overheersten. We gaan alleen maar meer van hem houden en straks verlaat hij ons. Ik heb zelfs wanhopig geroepen dat ik hem niet meer wilde zien, uit angst dat ik hem toch weer los zou moeten laten. De cardioloog vertelde echter dat het te opereren was. Dus we gingen ervoor, voor onze kleine man, de verschrikkelijke Brammelaar, zoals Lucien hem doopte. Het bezoek voor die dag hebben we afgebeld. We hadden even geen ruimte voor het verdriet van anderen. Bram, zo'n tien dagen oud, vlak na zijn hartoperatie 'opgeblazen' door al het vocht dat hij vast houdt! Een foto om te laten zien van hoever hij komt. Er was weinig tijd om bij te komen. Bram ging op zijn tweede dag voor zijn eerste operatie; spannend en moeilijk. We zaten net aan de cashewnoten, wat goed voor de borstvoeding is, toen de chirurg kwam vertellen dat de operatie geslaagd was; de slokdarm was aan de maag gezet. Hierna stond de hartcatherisatie, voorafgaand aan de hartoperatie, op het programma. Daarna even "rust" en (hoera!) de eerste borstvoeding via de sonde. We waren zoveel mogelijk bij hem en raakten steeds meer thuis in alle slangetjes en snoeren, zodat we Bram steeds zelf konden verzorgen en een week na zijn geboorte mocht Bram weer even op schoot! Toen Bram tien dagen oud was, moest hij opnieuw geopereerd worden. Dit keer aan zijn hart. Met een zorg goed voor hem ging Bram de klapdeuren door. (Nog steeds vraag ik de mensen van de anesthesie goed voor hem te zorgen als hij naar de operatiekamer gaat. Het is een soort bijgeloof geworden, net zoals Lucien maandenlang Bram zijn eerste mutsje in zijn broekzak had.) Operatie Halverwege de operatie ging de telefoon: 'het ziekenhuis' verscheen er in de display. Gelukkig belden ze alleen om te melden dat Bram geen voorlopige correctie kreeg, maar meteen de definitieve. Er was een ader dichtgeklapt en daarom moest Bram toch aan de hart-long machine. Een paar uur later stonden we te juichen: Bram had, tien dagen oud, de definitieve correctie van zijn tetralogie gehad en voorlopig goed doorstaan! Diezelfde middag kwam de oogarts; hij kwam, zag en velde het vonnis: Bram had colobomen van de oogzenuw. Hij wist niet wat dit zou gaan betekenen voor zijn gezichtsvermogen. Don t kill the messenger zeggen ze, nou we waren er onderhand toe in staat. Met twee belangrijke operaties achter de rug werd het tijd dat de beademingsbuis eruit zou gaan. Dit is een proces van weken geweest waarbij Bram twee maal geherintubeerd is en allerlei soorten slangen/ buisjes in zijn neus en mond heeft gehad om hem te helpen ademen. Slijm was een heel erg groot probleem, evenals een infectie, zwelling van de keel en meer van dit soort ongemakken. Moelijke tijd Bram kreeg tal van onderzoeken: MRI, zijn luchtpijp werd bekeken, zijn slokdarm werd bekeken en weer opgerekt enz. Het was een moeilijke tijd, maar ook een bijzondere. Het was heerlijk samen Bram te verzorgen, te vertroetelen en gewoon bij hem te zijn. Op de intensive care was het rustig. Er was alle tijd voor een goed gesprek en een lolletje op zijn tijd. De keerzijde was er ook, Bram kwam niet van de beademing af, moest hard werken en onderging vele pijnlijke behandelingen. Het was voor hem, op zijn zachts gezegd, oncomfortabel. Kort en bondig gezegd, Bram leed en in die periode heb ik een keer tijdens het gesprek hardop gevraagd of het niet beter was de behandeling te stoppen. Ik weet niet Nieuwsbrief Charge april

4 meer hoe ik deze vraag gesteld heb, maar ik weet nog wel het antwoord: die beslissing kun je maar één keer nemen. Na die woorden snelde ik weg. Weg van het ziekenhuis, zo snel dat ik waarschijnlijk wel een record zal hebben verbroken. Gelukkig ging het vrij snel daarna wat beter met Bram en hebben we deze beslissing niet hoeven te nemen. In zijn verdere leven zijn er echter nog veel momenten geweest, dat deze vraag door ons hoofd heeft gespookt; bijvoorbeeld als Bram zijn voeding niet verdroeg, niet van de zuurstof afkwam, compleet overstuur een uur vecht tegen de artsen die probeerden bloed te prikken en hij van de stress van de opname amper sliep, enz En nog steeds, als ik onderweg ben naar het ziekenhuis met een ziek klein jongetje dat zich van angst uit de gordels van het autostoeltje weet te wurmen, van ellende spuugt en door dit alles zoveel slijm krijgt dat hij er benauwd van wordt en ik bang ben dat hij stikt, vraag ik me af wat nu goed zou zijn geweest en eigenlijk weet ik nog steeds het antwoord niet. Lieve Bram, ik hoop dat jij dit ons ooit zelf geeft. Zomerpret en demonstratie hoe enthousiast Bram kan zwaaien! Ik heb me behoorlijk schuldig gevoeld toen ik er over nadacht mijn kind niet verder te laten behandelen. Ook om dit nu op papier te zetten, is ontzettend moeilijk. Maar het is de realiteit. Ik weet nog goed de opluchting toen ik een stukje las over ouders die er vrede mee zouden hebben als hun kind een operatie niet zou overleven. De erkenning dat je dit kan denken, was een ongelofelijke opluchting. Houden van kan ook loslaten betekenen en voor een ieder die erover twijfelt, we gaan door het vuur voor Bram. Diagnose Vlak voordat Bram definitief gedetubeerd werd, is er een CT-scan gemaakt vanwege zijn aangezichtsverlamming en werd vanwege niet goed aangelegde evenwichtsorganen de diagnose CHARGE gesteld. Op 22 oktober 2003 ging eindelijk definitief de beademingstube eruit. Bram kreeg een pegkatheter en hoera, Bram kon prachtig lachen en ging om zich heen kijken en gericht grijpen! De slokdarm bleef ellende geven, deze vernauwde snel na het oprekken. Hij kon zijn slijm niet kwijt, hij kreeg saturatiedalingen. Zijn eten liep er zo weer uit. Bram heeft toen op allerlei manieren voeding gehad, via de bloedbaan, rechtstreeks in de darmen, tot hij klaar was voor zijn anti-reflux operatie. Een grote ingreep voor Bram, die hij fantastisch doorstaan heeft. Naar huis Vlak daarna op 28 januari 2004 mocht Bram na een paar wendaagjes naar huis, met voedingspomp en anti-reflux medicijnen, maar zonder monitor. Dat laatste was een heikel punt en heeft voor diverse confrontaties met het ziekenhuispersoneel gezorgd. Bram had volgens hen geen monitor nodig. Vanaf dag één dat Bram thuis was, genoten we, maar begon ook de ellende van het slijmkokken. Na een maand werd geconstateerd dat zijn slokdarm ernstig vernauwd was. Na het oprekken hiervan kwam Bram, mét monitor op sociale indicatie, naar huis. Nog vele malen is Bram zijn slokdarm opgerekt, heeft hij een oneindige draad met en zonder stent in zijn neus gehad, soms met, soms zonder reploggle (afzuiger) om vernauwingen te voorkomen en de slokdarm open te houden. Het is werkelijk ongelofelijk wat er allemaal in een slokdarm en door het neusgat van een baby past. Uiteindelijk is de slokdarm met een ballonnetje opgerekt. De ballon heeft een tijd in Bram zijn slokdarm gezeten en wij moesten deze tweemaal per dag opblazen. Zomer 2004 was Bram zijn slokdarm definitief open. Bram had nog steeds last van slijm. Toen gebeurde het waar wij altijd zo bang voor waren geweest. s Ochtends spuugde Bram, hard taai slijm, huilde, raakte in paniek, de saturaties daalden van 95 naar 82, naar 79, tot ze niet meer meetbaar waren. Lucien hield Bram blauw en slap in zijn armen. De ambulance was onderweg. De tijd leek stil te staan. Dat gaf ons de ruimte om Bram uit te zuigen met een handpompje en we dienden hem een zoutoplossing toe. Of wij hem geprikkeld hebben, of zijn ademweg vrij hebben gekregen weten we niet, 4 Nieuwsbrief Charge april 2007

5 maar Bram kwam bij en hield zijn saturatie rond de 80 tot de ambulance er was met zuurstof. Bram bleef helaas met regelmaat zuurstof nodig hebben en op de longafdeling besloten ze dat wij zuurstof thuis kregen, met uitzuiger, en werd de indicatie van de monitor door de longarts herzien. Vanwege slikstoornissen is het niet verantwoord om Bram zelf te laten eten. Als alternatief voert hij ons, waarbij hij een hoog tempo aanhoudt en veel pret heeft. Verdere ontwikkeling Vervolgens werd Bram één jaar. Het werd een vrolijk mannetje, nieuwsgierig en gemakkelijk. Hij kon zich omdraaien en stukjes hupsen op zijn rug. Het eerste jaar is hij, na de eerste maand, nooit langer dan drie weken thuis geweest, het tweede jaar wilden wij dat graag verbeteren. Bram is ook dat tweede jaar nog opgenomen geweest, onder andere vanwege voedingsproblemen en hoge zuurstofbehoefte, voor een nieuwe anti-refluxoperatie. Vanwege het vele spugen had hij de oude opgerekt en werkte deze niet meer. Ook is hij regelmatig ziek geweest. Bram spuugde veel en was broodmager. Pas in december 2005 is hier verbetering in gekomen. Toen zijn we gestart met tweederde gewone, gepureerde voeding via de peg en eenderde sojasondevoeding. Daar doet hij het nu nog steeds erg goed op. Hij heeft kleur op zijn wangen gekregen en, jawel, hij zit in de groeicurve. Ook hebben we de antireflux medicijnen en laxeermiddelen kunnen stoppen. Het enige nadeel is, dat we zijn peg-catheter vaker moeten vervangen, wat Bram als erg vervelend ervaart. Eten Zelf eten mag Bram niet. Toen hij dit voorjaar zelf ging eten, lag hij elke avond aan de zuurstof. Vanwege slikstoornissen, Bram aspireert (slikt in zijn longen), is het niet verantwoord hem zelf te laten eten. Als alternatief voert hij ons, waarbij hij een hoog tempo aanhoudt en veel pret heeft. Oma heeft zich al menigmaal niet aan haar dieet kunnen houden omdat Bram langs kwam en hij het zo leuk vond oma nóg een boterham te voeren. Over een tijdje volgt misschien nog een verder slikonderzoek, nu willen we eerst rust. Dankzij fotocommunicatie weet Bram nu wanneer we wel of geen arts gaan bezoeken. Eerst was elk autoritje een drama als we richting Utrecht gingen. Bram snapt de foto s erg goed en ook wat gebaren. Door alle medische problemen is het gehoor wat blijven liggen, maar sinds april 2005 draagt Bram links een hoorapparaat (rechts heeft hij teveel gehoorverlies) en hier zou hij geluiden en bepaalde klanken mee kunnen horen. We merken eigenlijk weinig reacties, daarom volgt Bram nu een hoortraining. Zijn gezichtsvermogen lijkt goed te zijn (hij maakt puzzels van 35 stukjes!), waarschijnlijk is alleen zijn gezichtsveld beperkt en ziet hij dingen boven zich beperkter. Sinds Bram drie jaar is, is hij begonnen met stukjes loslopen. Fantastisch, dat dapper stappende mannetje met een grote grijns op zijn gezicht. Hij kient uit wat hij aankan, maar als hij valt, gaat dit ongecontroleerd en dus keihard. Sinds hij begon met staan (met ongeveer 22 maanden) en we de bulten niet meer konden tellen, hebben we een helm aan laten meten via een revalidatiearts. Ook nu maakt Bram hier dankbaar gebruik van. Bram is een vrolijk, gedreven, nieuwsgierig mannetje, dat graag vertier heeft. Kinderdagverblijf Sinds zijn tweede jaar gaat Bram één dag in de week naar Prikkebeen, een specialistisch verpleegkundig kinderdagverblijf, voor zowel zieke als gezonde kinderen. Hij vindt het prachtig! Sinds zijn derde jaar is dit uitgebreid met twee ochtenden therapeutische peutergroep op het revalidatiecentrum en ook hier geniet hij. Er wordt gewerkt aan het verbeteren van de communicatie, het uitlokken van klanken en aan de overgevoeligheid voor tastprikkels (vooral in het mondgebied). Ook voor ons is het heerlijk: een compleet pakket van therapeuten en hulpverleners bij elkaar. Thuis helpt Bram graag met karweitjes zoals de konijnen voeren, tafel dekken, brood smeren en het aan ons opvoeren. Ook kijkt hij graag televisie, hij kiest zelf de dvd uit en weet die ook in het apparaat te krijgen. Verder speelt hij sinds kort ook imitatiespel met zijn pop en serviesje, doet graag puzzels en lotto en speelt met de duplo. Hij gaat ook graag mee dieren kijken op de boerderij en hij zit in de peutergroep van de plaatselijke gymclub wat hij fantastisch vindt. Als hij zijn gymtas ziet, weet hij al hoe laat het is en als hij dan achter op de fiets gezet wordt, zwaait hij al lachend naar oma, terwijl hij normaal niet van haar zijde wijkt. Klimmen, rollen, kringspelletjes enz. Samen met mama is dat een uur dolle pret. Bram ontwikkelt zich qua cognitie en motoriek opeens razendsnel. Taal blijft achter en sociaal emotioneel is hij zwakker, hij maakt bijvoorbeeld ook weinig oogcontact. Wij wijten dit voor een deel aan zijn heftige verleden. Wij hebben hem nooit alleen gelaten in het ziekenhuis, maar het is een moeilijke zware start geweest. Van je afschrijven Het was moeilijk dit op te schrijven en emotioneel, want als het goed gaat vergeet je snel wat er allemaal gebeurd is en soms is dat maar goed ook. Lucien en Simone van Leeuwen leeuwenvos@gmail.com Nieuwsbrief Charge april

6 Anouk Anouk is geboren op 16 januari 2002 en is met haar twee grotere broers de derde in ons gezin. Anouk is geboren met 38 weken via een geplande keizersnede.. Tijdens de keizersnede bleek dat Anouk in het vruchtwater had gepoept, maar na een nachtje in de couveuse bleek zij daar weinig aan over gehouden te hebben. Wel werd er een hartruisje gehoord en moest ze voor een echo naar het AMC. Daar constateerde men dat er een gaatje in haar hartje zat. Dit Met elk uur een beetje kolven en dat via het vlesje geven is het voeden uiteindelijk gelukt, en groeide Anouk als kool. zou volgens de cardioloog geen probleem geven en vanzelf dichtgroeien. Dus opgelucht en met een roze bril gingen wij met Anouk naar huis. Huilen Anouk huilde hartverscheurend. Ze huilde zo erg, dat mijn ouders s avonds kwamen om haar te troosten, zodat wij met de twee andere kinderen even aan tafel konden eten. Verder liepen wij namelijk de hele dag en nacht met een huilende Anouk op onze arm. In de nacht wisselden wij het af, zodat wij om de beurt een uurtje konden slapen. Kraamvisite of even lopend met de kinderwagen boodschappen doen was er niet bij, want het huilen ging door merg en been. Ondanks dat we dit telkens bij de kinderarts noemden heeft hij hier nooit verder naar gekeken, want ze groeide immers goed? Deze onmenselijk zware tijd heeft anderhalf jaar geduurd en wij waren hier zonder de hulp van mijn ouders niet doorgekomen. Mijn ouders hielpen zoveel en waar mogelijk, ondanks dat mijn jongste zusje ziek was (kanker) en net heel zware operaties had ondergaan, waardoor ook zij veel zorg nodig had. Voeden Het voeden ging niet optimaal. Anouk had niet voldoende kracht voor borstvoeding, dus kolfde ik alles af en gaf het dan met het flesje. Ook daar was ze eigenlijk te zwak en te benauwd voor. Het duurde soms een uur voor het eten erin zat 6 Nieuwsbrief Charge april 2007

7 en dan spuugde ze het er ook nog vaak weer uit. Met elk uur een beetje kolven en dat via het flesje geven is het voeden uiteindelijk gelukt, en groeide Anouk als kool. We kregen bijna geen contact met Anouk. Haar eerste lachje en oogcontact waren pas met zes maanden! Qua ontwikkeling ging alles heel traag. We kregen bijna geen contact met Anouk. Haar eerste lachje en oogcontact waren pas met zes maanden! Verder lag zij alleen maar op haar rugje in de box en kon zij niet draaien of speeltjes pakken. Dit kwam allemaal veel en veel later. Ook hier deed de kinderarts niets aan. Hij zei dat Anouk wat lui was en dat kwam allemaal vanzelf wel. Omdat wij zo verschrikkelijk labiel waren door onze zorg en gebroken nachten, hadden wij geen kracht om hier tegenin te gaan. Dankzij mijn zus, die uiteindelijk ingegrepen heeft bij de kinderarts, is Anouk eindelijk doorgestuurd en zijn alle onderzoeken begonnen. Intussen was Anouk ruim een jaar geworden! Onderzoeken In juni 2003 is Anouk opgenomen voor een totaal onderzoek. Er is een E.E.G, E.C.G, hartecho, MRI-scan, ruggenprik, bloed-/urineonderzoek, CT-scan en een BER- test gedaan. Daaruit bleek dat Anouk een VSD, een open ductus botalli en een choanaal atresie links had. Verder bleek Anouk zeer slechtziend, had ze motorische en verstandelijke beperkingen en lage oortjes ( de oorzaak van de vele oorontstekingen die volgen). Men stelde de diagnose: CHARGE. Voor ons aan de ene kant een behoorlijke schrik om te horen dat je kind blijvend gehandicapt is, maar aan de andere kant was het ook een opluchting omdat wij eindelijk serieus genomen werden en er nu misschien hulp kwam. (Datzelfde jaar overlijdt mijn zusje op 34 jarige leeftijd aan haar ziekte.) Operaties Er start voor Anouk een tijd van vele opnames en operaties. In maart 2004 krijgt Anouk (dan twee jaar) haar eerste operatie. Haar VSD is spontaan gesloten, maar de ductus botalli doet dat niet en moet dus operatief gedaan worden. Na de operatie moet Anouk zes uur plat op bed blijven liggen vanwege de kans op een slagaderlijke bloeding. Pff leg dat maar eens uit aan een meisje dat verstandelijk een nog niet begrijpende baby is! Dit was dus een groot drama en er werd uiteindelijk medicatie gegeven om haar slapende te houden. Anouk met de stents. Nieuwsbrief Charge april

8 In april 2004 wordt Anouk opgenomen voor nieuwe oorbuisjes omdat ze ondanks de antibiotica (die ze slikt vanwege de ductusoperatie) toch een doorlopende oorontsteking heeft. In juni 2004 krijgt Anouk de eerste operatie aan haar neusje, om haar choanaal atresie op te heffen. Er word een neusdoorgang geboord en het neus tussenschot word gedeeltelijk verwijderd. Er moeten dikke stents in haar neusje geplaatst worden, omdat anders de wond weer dicht zal groeien. Omdat ze daar moeilijk bij kunnen en ze erg veel druk op het gehemelte zetten, belandt Anouk onverwachts op de intensive care (IC). Daar zijn ze bang voor zwelling van het gehemelte met de kans op stikken. Een angstige nacht volgt, maar gelukkig blijkt onze dappere meid zich daar moedig door heen te slaan. De opname duurt een week en daarna mag Anouk met buisjes in weer naar huis. Wel vergen de stents (buisjes) nog veel verzorging, want overdag elk uur en s nachts elke twee uur moeten de buisjes uitgezogen en doorgespoeld worden. In juli 2004 volgt de tweede neusoperatie van Anouk. Dit is een opname van vier dagen waarbij tijdens de operatie de oude stents verwijderd worden en er nieuwe ingebracht zijn. Tevens wordt de doorgang iets groter geboord, in de hoop dat er nu wel dikkere stents in kunnen, maar helaas lukt het ook deze keer niet. Opnieuw moeten deze stents dus elk uur/ elke twee uur uitgezogen en gespoeld worden. In september 2004 volgt de laatste operatie aan haar neusje. In deze opname van drie dagen worden de stents onder narcose verwijderd in de hoop dat haar neusje nu open blijft. In november wordt Anouk nog een keer opgenomen en geopereerd omdat de oude oorbuisjes eruit zijn en er dus weer veel pijn en pus in haar oortje zit. Er worden nieuwe geplaatst. Deze buisjes vernieuwen wordt nu nog om de 6 `a 9 maanden herhaald omdat Anouk blijvend oorontsteking heeft. Ontwikkeling Intussen is Anouk vijf jaar en gaat haar ontwikkeling gestaag verder. Anouk is gaan kruipen, zitten, lopen achter haar rolly ( rollator ) en loopt vanaf haar derde verjaardag zelfs los! Ze doet nu dan ook niets liever dan de hele dag met de poppenwagen op stap. Het huilen is gelukkig over, al heeft het wel lang geduurd, en slapen doet zij op medicijnen. Het openen van haar neusje is helaas niet gelukt en daardoor zal Anouk binnenkort alsnog een neusoperatie moeten ondergaan. Qua eten is het een echte lekkerbek en lust ze werkelijk alles ( en vooral veel hahaha). Met praten/gebaren gaat ze ook steeds meer vooruit, zeker nu Anouk op de Heliomareschool zit. Dat is een school binnen het revalidatie centrum in Wijk aan Zee. Hier krijgt zij les op haar eigen niveau ( verstandelijk twee en een half ), en daarnaast krijgt Anouk tijdens schooltijd de nodige therapie waardoor haar motoriek en praten steeds beter worden. Het is nu een heerlijk vrolijk grietje dat lol heeft in haar leven, al blijft het voor haar moeilijk om te wennen aan nieuwe situaties en vreemde mensen. En wij zelf?... Ach, kijk maar naar haar ondeugende koppie, dan vergeet je gelukkig snel! Sylvia Lafeber 8 Nieuwsbrief Charge april 2007

9 Signalementen Zorgboerderij Thedinghsweert Op het Gelderse platteland aan de vruchtbare oevers van de Linge ligt de biologischdynamische zorgboerderij Thedinghsweert. Thedinghsweert is een woonwerkboerderij met bakkerij en winkel. Er werken mensen vanaf 18 jaar. Zij wonen vaak thuis of in een bijzondere woonvorm. Ze hebben een verstandelijke of lichamelijke beperking of een psychiatrische of psycho-sociale problematiek en soms ook een combinatie daarvan. Zij hebben baat bij het werken op de boerderij of één van de andere werkgebieden. Of zij zoeken nieuwe kansen en mogelijkheden. Samen met ervaren begeleiders werken ze in groepjes op de akkers, in de kas, stal of schuur of in de ambachtelijke bakkerij met winkel. Voor meer informatie ga naar: Integrale vroeghulp Ik maak me zorgen over mijn kind. Als ouder van een kind van 0-4 jaar dat een achterstand heeft in de motorische en/of verstandelijke ontwikkeling herkent u deze vraag misschien. Integrale vroeghulp probeert met informatie, advies, ondersteuning, begeleiding en behandeling uw vragen te beantwoorden. Integrale vroeghulp wil samen met u er voor zorgen dat uw kind zich zo goed mogelijk ontwikkelt. Daarom werken hulpverleners van verschillende instellingen samen in het team Integrale vroeghulp. Zij zorgen ervoor dat de hulpverleningsvormen zo goed mogelijk op elkaar en op uw wensen worden afgestemd. Vandaar het woord integraal. Integrale vroeghulp wil ook dat de begeleiding zo vroeg mogelijk start. Hoe eerder, hoe beter. Vandaar de naam vroeghulp. Kenmerken Belangrijke kenmerken van Integrale vroeghulp zijn: samen met u wordt besproken wat nodig is in uw situatie; hulpverleners werken met elkaar samen op basis van één plan; de hulp wordt zo vroeg mogelijk aangeboden; er wordt gekeken naar de situatie en de mogelijkheden van uw kind, uzelf én uw gezin. Voor meer informatie over Integrale vroeghulp verwijzen wij u naar de website: Nieuwsbrief Charge april

10 In het ziekenhuis: Verhalen & tekeningen In het ziekenhuis maak je veel mee. Dingen die je anders nooit zou meemaken. Bijvoorbeeld een onderzoek of een operatie. Misschien vind je het leuk om hierover te vertellen aan andere kinderen. Die vinden het weer leuk om dat te lezen of te horen. Soms weten ze dan wat er gaat gebeuren als ze naar het ziekenhuis gaan. Of ze komen erachter wat hun vriend of vriendin heeft meegemaakt in het ziekenhuis. Ook Jamal heeft een verhaal met tekeningen. Lees en kijk maar. Jamal: De panter in de nacht Megapanter loopt door de nacht. Hij ziet een hele grote kraai in de lucht en vijf anderen die wegvliegen. Hij ziet de maan en het licht van de maan dat op de kraai valt. Megapanter denkt: Wat zal ik gaan doen? Ik wou dat ik kon wegvliegen. De kraai zegt: Kra, kra, jij kunt misschien wel vliegen. Jij bent sneller dan het licht en je kunt heel hoog springen. Dan lijkt het of je kunt vliegen. Megapanter springt en hij springt zo hoog dat hij in een andere wereld komt. Hij ziet de kraaien weer. Die zijn hier ook naar toe gevolgen. Megapanter is verbaasd over wat hij ziet. Hij ziet regen, de zon en een hele mooie regenboog. Hij ziet een bloemetje en is verbaasd dat het zo mooi is. De bloemen in de nacht zijn zwart. Deze heeft mooie kleuren. Hij ziet een spiraal. Die heeft hij nog nooit gezien. Megapanter loopt de spiraal in. Hij verdwaalt, maar vindt het midden. Daar ligt een dropje. Het is een wonderdropje. Megapanter eet het op. Hij wenst dat hij zo hoog kan springen dat hij alles ziet. Hij vliegt dwars door de spiraalmuren heen. Hij vliegt helemaal terug naar zijn eigen wereld. Megapanter is blij. In de nacht voelt hij zich thuis. Bron: 10 Nieuwsbrief Charge april 2007

Neus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen

Neus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen Neus correctie 2012 Aanleiding Al een tijdje heb ik last van mijn neus. Als kind van een jaar of 5 kreeg ik een schep tegen mijn neus, wat er waarschijnlijk voor heeft gezorgd dat mijn neus brak. Als kind

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten

Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten Doortje Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten isbn: 978-90-484-0769-9 nur: 344 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgenomen

Nadere informatie

Op bezoek. bij Sam op de Intensive Care

Op bezoek. bij Sam op de Intensive Care Op bezoek S bij Sam op de Intensive Care Hoi, ik ben Sam en ik lig op de Intensive Care S Ik heb een fotoboekje gemaakt. Zo kun je alvast zien waar ik ben en wat iedereen op de afdeling doet. Natuurlijk

Nadere informatie

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2 Bladzijde negen, Bladzijde tien, Krijg ik het wel ooit te zien? Ander hoofdstuk, Nieuw begin.. Maar niets, Weer dicht, Het heeft geen zin. Dan probeer ik achterin dat dikke boek. Dat ik daar niet vaker

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

Take a look at my life week 5&6

Take a look at my life week 5&6 Take a look at my life week 5&6 Maandag 27 januari 2014 Zou vandaag gaan werken, maar heb op het laatste moment afgezegd omdat het nogal glad was op de weg. Dus ik durfde het niet aan om op de fiets naar

Nadere informatie

Kanker. Inhoud. Inleiding. Wat is kanker? Inleiding

Kanker. Inhoud. Inleiding. Wat is kanker? Inleiding Kanker Inhoud Inleiding Inleiding Wat is kanker? Soorten kanker In het kinderziekenhuis Wat kan je doen tegen kanker? Afsluiting Bronvermelding Ik houd mijn werkstuk over kanker, omdat het mij een moeilijk

Nadere informatie

Jij krijgt een operatie van de KNO-arts. Hieronder lees je het verhaal van Jaap, hij krijgt ongeveer dezelfde operatie.

Jij krijgt een operatie van de KNO-arts. Hieronder lees je het verhaal van Jaap, hij krijgt ongeveer dezelfde operatie. Jij krijgt een operatie van de KNO-arts. Hieronder lees je het verhaal van Jaap, hij krijgt ongeveer dezelfde operatie. Het verhaal begint thuis, en op de foto zie je Jaap. Vandaag gaat Jaap met zijn moeder

Nadere informatie

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet.

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Bezoek op kantoor Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Ton en Toya hebben wat problemen thuis.

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

Wij zijn twee vrienden... jij en ik

Wij zijn twee vrienden... jij en ik Wij zijn twee vrienden... jij en ik Twee dikke vrienden... jij en ik voor Nona voor altijd negen... voor altijd in mijn hart Kika Konijn Kika Konijn was een goede vriendin van alle dieren in het bos. Ze

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

ALLES DUBBEL. Survivalgids. voor startende tweelingmama s. Denise Hilhorst

ALLES DUBBEL. Survivalgids. voor startende tweelingmama s. Denise Hilhorst Voorproefje ALLES DUBBEL Survivalgids voor startende tweelingmama s Denise Hilhorst Inhoud Dubbel van start 7 Dubbel ervaren 8 Dubbel zwanger 10 Dubbel voorbereiden 19 Dubbel bevallen 25 Dubbel voeden

Nadere informatie

Beertje Anders. Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2

Beertje Anders. Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2 Beertje Anders Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2 H. Vos Beertje Anders Wat zonlicht is voor bloemen, is een glimlach voor een beer. Beertje Anders en Beertje Bruin gaan bij oma spelen. Het was maar even

Nadere informatie

02-01-2006-28-04-2014 (8 jaar)

02-01-2006-28-04-2014 (8 jaar) BELLA (II) 02-01-2006-28-04-2014 (8 jaar) In 2007 kwam je voor het eerst lessen op onze hondenschool. Je had als pup eerder getraind op een andere school maar moest daar stoppen vanwege ED operaties aan

Nadere informatie

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. juni 2014 Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie Eerste nummer Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. INHOUD juni 2014 Eten als een kind Op kamers

Nadere informatie

Ik ga jullie vertellen over het Noonan syndroom en wat dat betekent voor mij! Noonan Syndroom In 1963 is dit syndroom voor het eerst door Jacqueline Noonan ontdekt. Ze hebben daarom dit Syndroom naar haar

Nadere informatie

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen.

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen. Woensdag Ik denk dat ik gek word! Dat moet wel, want ik heb net gehoord dat mijn moeder kanker heeft. Niet zomaar een kankertje dat met een chemo of bestraling overgaat. Nee. Het zit door haar hele lijf.

Nadere informatie

Vertel de kinderen, of praat met hen over het verschil tussen film, tv kijken of naar het theater gaan.

Vertel de kinderen, of praat met hen over het verschil tussen film, tv kijken of naar het theater gaan. LESBRIEF Binnenkort gaan jullie met jullie groep naar de voorstelling Biggels en Tuiten Hieronder een aantal tips over hoe je de groep goed kan voorbereiden op de voorstelling. VOOR DE VOORSTELLING Vertel

Nadere informatie

Je mag stralen je mag huilen je mag dwalen je mag schuilen je mag vragen je mag dromen je mag klagen je mag komen Hij wacht op jou

Je mag stralen je mag huilen je mag dwalen je mag schuilen je mag vragen je mag dromen je mag klagen je mag komen Hij wacht op jou Je mag stralen je mag huilen je mag dwalen je mag schuilen je mag vragen je mag dromen je mag klagen je mag komen Hij wacht op jou Heb je naar aanleiding van dit dagboek vragen of opmerkingen? Mail me

Nadere informatie

veeg de tranen van me weg. Ik kijk nog eens rond en er valt een hoop spanning van me af. Er komt zelfs een kleine glimlach op me gezicht terug.

veeg de tranen van me weg. Ik kijk nog eens rond en er valt een hoop spanning van me af. Er komt zelfs een kleine glimlach op me gezicht terug. Het DOC Ik kruip in één van de buikpijn terwijl ik in bed lig. Mijn gedachten gaan uit naar de volgende dag. Ik weet wat er die dag staat te gebeuren, maar nog niet hoe dit zal uitpakken. Als ik hieraan

Nadere informatie

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG ALS EEN HOND DREIGT OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HONDEN DIE DREIGEN. JE KUNT

Nadere informatie

Op bezoek bij Suus op de Intensive care

Op bezoek bij Suus op de Intensive care Op bezoek bij Suus op de Intensive care Hoi, ik ben Suus en ik lig in het ziekenhuis. De afdeling waar ik lig, heet de Intensive care. In dit boekje laat ik je zien hoe de afdeling eruit ziet en wat iedereen

Nadere informatie

Poekie is verdrietig. Want zijn papa en mama gaan scheiden. Geschreven door. Mariska van der Made. Illustraties van. Dick Rink

Poekie is verdrietig. Want zijn papa en mama gaan scheiden. Geschreven door. Mariska van der Made. Illustraties van. Dick Rink Poekie is verdrietig Want zijn papa en mama gaan scheiden Geschreven door Mariska van der Made Illustraties van Dick Rink Poekie is een lief klein monstertje van vijf jaar oud. Hij woont samen met zijn

Nadere informatie

Ze moet wel twee keer zo veel eten als Anne, en altijd weer die pillen vooraf.

Ze moet wel twee keer zo veel eten als Anne, en altijd weer die pillen vooraf. 1. Susan Susan ligt op een bed in haar tuinhuisje. De twee deuren van het huisje staan wijd open, zodat er frisse lucht naar binnen komt. Vanuit haar bed kan Susan precies tussen de struiken door de achterdeur

Nadere informatie

Twee blauwe vinkjes. Door: Lenneke Sprong

Twee blauwe vinkjes. Door: Lenneke Sprong Twee blauwe vinkjes Door: Lenneke Sprong Nog steeds maar een vinkje. Buiten begon de zon te schijnen, waardoor er schaduwen op de lichtblauwe muur ontstonden. Waarom ontvangt hij niet mijn berichtje vroeg

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

INHOUD. 3 Inleiding 4 Kiezen voor het leven DRIE GOUDEN TIPS OM VOLUIT TE LEVEN

INHOUD. 3 Inleiding 4 Kiezen voor het leven DRIE GOUDEN TIPS OM VOLUIT TE LEVEN INHOUD 3 Inleiding 4 Kiezen voor het leven DRIE GOUDEN TIPS OM VOLUIT TE LEVEN 7 Verdriet uit je hart en verdriet om je zorgen 11 De belangrijkste relatie is die met jezelf 14 In dankbaarheid ligt geluk

Nadere informatie

September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande. Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst. Hallo mede dierenvrienden,

September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande. Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst. Hallo mede dierenvrienden, September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst Hallo mede dierenvrienden, Na mijn indrukwekkende reis naar India, is mij gevraagd om een kort verhaaltje

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Beademing. Afdeling Intensive Care Locatie Veldhoven

Beademing. Afdeling Intensive Care Locatie Veldhoven Beademing Afdeling Intensive Care Locatie Veldhoven Inleiding Bij ziektes zoals longontsteking en andere ernstige infecties, maar ook na ongevallen of grote operaties kan de ademhaling tijdelijk onvoldoende

Nadere informatie

Ik besloot te verder te gaan en de zeven stappen naar het geluk eerst helemaal af te maken. We hadden al:

Ik besloot te verder te gaan en de zeven stappen naar het geluk eerst helemaal af te maken. We hadden al: Niet meer overgeven Vaak is de eerste zin die de klant uitspreekt een aanwijzing voor de hulpvraag. Paula zat nog maar net toen ze zei: ik ben bang om over te geven. Voor deze angst is een mooie naam:

Nadere informatie

Pijn bij kinderen Afdeling D/ kinderafdeling

Pijn bij kinderen Afdeling D/ kinderafdeling Uw kind is waarschijnlijk opgenomen in het ziekenhuis of dit gaat binnenkort gebeuren. Deze folder is bedoeld om u als ouder(s)/ verzorger(s) te informeren over pijn bij kinderen en tips te geven hoe hier

Nadere informatie

Maximale inspanningstest

Maximale inspanningstest Maximale inspanningstest Je komt bij ons in het ziekenhuis voor een test. Die test heet maximale inspanningstest. Het is een onderzoek waarbij de dokter onderzoekt: Hoe jouw conditie is. Hoe je longen,

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Weer thuis uit het ziekenhuis

Weer thuis uit het ziekenhuis Weer thuis uit het ziekenhuis Mogelijke reacties van uw kind én tips om misselijkheid te voorkomen gemini-ziekenhuis.nl Inhoudsopgave Reacties van kinderen na een ziekenhuisopname 3 Zo helpt u uw kind

Nadere informatie

Zwangerschapsdiabetes

Zwangerschapsdiabetes Zwangerschapsdiabetes Zwangerschapsdiabetes U bent zwanger en halverwege de zwangerschap krijgt u te horen dat u diabetes heeft. Er komt dan veel op u af. U wilt weten wat zwangerschapsdiabetes precies

Nadere informatie

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld:

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: hoofdstuk 10 Hoe je je voelt Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: zenuwachtig wakker worden omdat je naar school moet, vrolijk

Nadere informatie

Elke miskraam is anders (deel 2)

Elke miskraam is anders (deel 2) Elke miskraam is anders (deel 2) Eindelijk zijn we twee weken verder en heb ik inmiddels de ingreep gehad waar ik op zat te wachten. In de tussen tijd dacht ik eerst dat ik nu wel schoon zou zijn, maar

Nadere informatie

Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te

Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te kijken...4 De mensenmenigte opende zich in het midden...5 Toen

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

RESPIRATOIR SYNCYTIEEL VIRUS BIJ KINDEREN

RESPIRATOIR SYNCYTIEEL VIRUS BIJ KINDEREN RESPIRATOIR SYNCYTIEEL VIRUS BIJ KINDEREN 17241 Wat is het RS virus? Respiratoir Syncytieel Virus, kortweg RS virus genoemd, is een virus dat infecties veroorzaakt aan de luchtwegen (neus, oren, keel,

Nadere informatie

Welkom op verpleegeenheid D2, de kinderafdeling van ons ziekenhuis. Ziek zijn is niet altijd even prettig, zeker niet als je in het ziekenhuis ligt.

Welkom op verpleegeenheid D2, de kinderafdeling van ons ziekenhuis. Ziek zijn is niet altijd even prettig, zeker niet als je in het ziekenhuis ligt. Welkom Hallo Welkom op verpleegeenheid D2, de kinderafdeling van ons ziekenhuis. Ziek zijn is niet altijd even prettig, zeker niet als je in het ziekenhuis ligt. Toch kan een ziekenhuisopname best fijn

Nadere informatie

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Vragenlijst Behoefte als kompas, de oudere aan het roer Deze vragenlijst bestaat vragen naar uw algemene situatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid, omgang met gezondheid

Nadere informatie

De epilepsie van Annemarie Als je hersens soms op hol slaan

De epilepsie van Annemarie Als je hersens soms op hol slaan Annemarie begreep er niks van. Had ze zo raar op de grond liggen doen? Wat stom. Zelf wist ze alleen nog maar dat haar buik naar aanvoelde en dat ze heel bang werd. Van de rest wist ze niets. Annemaries

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

De PAAZ, wat is dat? Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar

De PAAZ, wat is dat? Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar De PAAZ, wat is dat? Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar De afgelopen weken was het niet zo leuk bij Pim thuis. Zijn moeder lag de hele dag in bed. Ze stond niet meer op, deed geen boodschappen

Nadere informatie

Het kunstmatig overnemen van de ademhaling (IC)

Het kunstmatig overnemen van de ademhaling (IC) Het kunstmatig overnemen van de ademhaling (IC) Eén van de behandelingsmogelijkheden op de IC is het kunstmatig overnemen of ondersteunen van de ademhaling. Dit wil zeggen dat de ademhaling wordt geregeld

Nadere informatie

Niet veel mensen krijgen deze ziekte en sommige volwassenen hebben er vaak nog nooit van gehoord of weten er weinig vanaf.

Niet veel mensen krijgen deze ziekte en sommige volwassenen hebben er vaak nog nooit van gehoord of weten er weinig vanaf. Je leest waarschijnlijk dit boekje omdat je mama of papa of iemand anders speciaal in je familie Amyotrofische Lateraal Sclerose heeft. Het is een lang woord en het wordt vaak afgekort tot ALS. Niet veel

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Take a look at my life week 23

Take a look at my life week 23 Take a look at my life week 23 De dagen blijven voorlopig nog even in het teken staan van Daan, het is nog allemaal zo nieuw. Inmiddels heeft hij 3 weken in het ziekenhuis gelegen. En nu eindelijk lekker

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Lumbaalpunctie (ruggenprik)

Lumbaalpunctie (ruggenprik) Sophia Kinderziekenhuis Uw kind moet een lumbaalpunctie (ruggenprik) ondergaan. In deze folder geven wij u graag antwoord op de 10 meest gestelde vragen over de puntie. Achter in de folder vindt u ook

Nadere informatie

Beademing op de Intensive Care

Beademing op de Intensive Care INTENSIVE CARE Beademing op de Intensive Care BEHANDELING Beademing op de Intensive Care Uw familielid / naaste heeft tijdelijk ondersteuning van de ademhaling nodig. Deze ondersteuning wordt gegeven door

Nadere informatie

Moeder worden, moeder zijn

Moeder worden, moeder zijn Moeder worden, moeder zijn Uitgeverij Eenvoudig Communiceren Postbus 10208 1001 EE Amsterdam Telefoon: (020) 520 60 70 Fax: (020) 520 60 61 E-mail: info@eenvoudigcommuniceren.nl Website: www.eenvoudigcommuniceren.nl

Nadere informatie

Wat gebeurt er met iemand die aan een beademingsmachine ligt

Wat gebeurt er met iemand die aan een beademingsmachine ligt Beademing Wat gebeurt er met iemand die aan een beademingsmachine ligt Uw familielid of naaste wordt beademd door een zogenaamde beademingsmachine. Dit is een ingrijpende gebeurtenis voor de patiënt zelf

Nadere informatie

Noach bouwt een ark Genesis 6-8

Noach bouwt een ark Genesis 6-8 2 Noach bouwt een ark Genesis 6-8 Het is niet fijn meer op de aarde. De mensen maken ruzie, ze vechten en ze zijn God vergeten. Maar er is één man die anders is. Dat is Noach. Op een dag praat God met

Nadere informatie

Emotionele rollercoaster, de geboorte Ziekenhuis opname

Emotionele rollercoaster, de geboorte Ziekenhuis opname Emotionele rollercoaster, de geboorte Ziekenhuis opname En toen werd ik weer opgenomen in het ziekenhuis, nooit verwacht dat het allemaal zo anders zou gaan als gehoopt. Niet wetend hoelang ik in het ziekenhuis

Nadere informatie

Welkom op de intensive care

Welkom op de intensive care Intensive Care Welkom op de intensive care Voorlichtingsboekje voor kinderen van 6 t/m 12 jaar over de Intensive Care 1 Inleiding voor ouders/verzorgers Welkom op de intensive care. Vanwege een ernstige

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Het is herfst in de poppenkast. door Nellie de Kok

Het is herfst in de poppenkast. door Nellie de Kok Het is herfst in de poppenkast door Nellie de Kok 1 Het is herfst in de poppenkast door Nellie de Kok Samenvatting Jan en Katrijn gaan naar het bos om spullen te zoeken voor de herfsttafel. Als Jan in

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Nieuwsbrief 14, september 2010

Nieuwsbrief 14, september 2010 Stichting WoonMere Nieuwsbrief 14, september 2010 Redactie: Mariska Elfrink Hallo allemaal, Eindelijk is het dan gebeurt: we zijn verhuist naar ons eigen appartement! Inmiddels wonen we hier alweer een

Nadere informatie

door Megan van den Berg

door Megan van den Berg door Megan van den Berg Ik houd m`n spreekbeurt over de dierenarts. Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik veel van dieren hou en ik wil het later ook zelf worden. Spreekkamer Raar woord natuurlijk, spreekkamer.

Nadere informatie

"Afraid of the Dead ( The Escape ) Hoofdstuk 5"

Afraid of the Dead ( The Escape ) Hoofdstuk 5 "Afraid of the Dead ( The Escape ) Hoofdstuk 5" Voor het eerst alleen Ik werd wakker in een kamer. Een witte kamer. Ik wist niet waar ik was, het was in ieder geval niet de Isolatieruimte. Ik keek om me

Nadere informatie

Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg

Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt

Nadere informatie

Maatschappelijk werk (alweer)

Maatschappelijk werk (alweer) Maatschappelijk werk (alweer) Na mijn tweede miskraam heb ik toch weer besloten om het er op te wagen naar maatschappelijk werk te gaan. Ik vond de stap echt wel heel zwaar, want ik hou er niet zo van.

Nadere informatie

1 Vinden de andere flamingo s mij een vreemde vogel? Dat moeten ze dan maar zelf weten. Misschien hebben ze wel gelijk. Het is ook raar, een flamingo die jaloers is op een mens. En ook nog op een paard.

Nadere informatie

Lesbrief Ezel en Beer. Beste kleuters,

Lesbrief Ezel en Beer. Beste kleuters, Lesbrief Beste kleuters, Binnenkort speelt de voorstelling op jullie school of in een theater in de buurt. De voorstelling is gebaseerd op de boeken Pas op voor de ezel en de beer en Dansen met de ezel

Nadere informatie

De bruiloft van Simson

De bruiloft van Simson De bruiloft van Simson Weet je nog waar de vertelling de vorige keer over ging? Over Simson, de nazireeër. Wat is een nazireeër? Een nazireeër is een bijzondere knecht van God. Een nazireeër mag zijn haar

Nadere informatie

Plakrand. Plakrand. Plakrand. Plakrand. Plakrand. Plakrand

Plakrand. Plakrand. Plakrand. Plakrand. Plakrand. Plakrand zgt.nl Wat heb je nodig? - De 2 bouwplaten - Schoenendoos (niet te klein) - Stiften of kleurkrijtjes - Schaar of prikpen - Lijm - Eventueel gekleurde vouwblaadjes De doos Knip de twee hoeken van de lange

Nadere informatie

Veel mooie herinneringen verzachten onze smart. Voorgoed uit ons midden, voor altijd in ons hart. Iedere moeder is uniek: Zij was dat heel speciaal

Veel mooie herinneringen verzachten onze smart. Voorgoed uit ons midden, voor altijd in ons hart. Iedere moeder is uniek: Zij was dat heel speciaal Veel mooie herinneringen verzachten onze smart. Voorgoed uit ons midden, voor altijd in ons hart. Iedere moeder is uniek: Zij was dat heel speciaal De mensen van voorbij Zij worden niet vergeten De mensen

Nadere informatie

Netwerk CHARGE. Amber. nieuwsbrief nummer 24 maart 2008

Netwerk CHARGE. Amber. nieuwsbrief nummer 24 maart 2008 nieuwsbrief nummer 24 maart 2008 Amber Netwerk CHARGE Over het algemeen gaat het goed met Amber. Dat neemt niet weg dat we weer genoeg artsen gezien hebben dit jaar. Amber heeft voor de vierde keer buisjes

Nadere informatie

De beademingspatiënt op de intensive care

De beademingspatiënt op de intensive care De beademingspatiënt op de intensive care U heeft een familielid of naaste, bij wie het noodzakelijk is een beademingsapparaat in te schakelen. Dit apparaat dient ter tijdelijke ondersteuning of het volledig

Nadere informatie

Ph-meting. Kinderafdeling

Ph-meting. Kinderafdeling Ph-meting Kinderafdeling Beter voor elkaar Ph- metrie / ph-meting Wat is een ph-meting Bij dit onderzoek wordt 24 uur lang de ph (zuurgraad) gemeten van de slokdarm. Ieder kind heeft periodes dat de zure

Nadere informatie

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Spreekbeurt Dag. Oglaya Doua

Spreekbeurt Dag. Oglaya Doua Spreekbeurt Dag Oglaya Doua Ik werd wakker voordat m n wekker afging. Het was de dag van mijn spreekbeurt. Met m n ogen wijd open lag ik in bed, mezelf afvragend waarom ik in hemelsnaam bananen als onderwerp

Nadere informatie

Wat heb je nodig? De doos

Wat heb je nodig? De doos zgt.nl Wat heb je nodig? - De 2 bouwplaten - Schoenendoos (niet te klein) - Stiften of kleurkrijtjes - Schaar of prikpen - Lijm - Eventueel gekleurde vouwblaadjes De doos Knip de twee hoeken van de lange

Nadere informatie

De twee zaken waarover je in dit boek kunt lezen, zijn de meest vreemde zaken die Sherlock Holmes ooit heeft opgelost.

De twee zaken waarover je in dit boek kunt lezen, zijn de meest vreemde zaken die Sherlock Holmes ooit heeft opgelost. Sherlock Holmes was een beroemde Engelse privédetective. Hij heeft niet echt bestaan. Maar de schrijver Arthur Conan Doyle kon zo goed schrijven, dat veel mensen dachten dat hij wél echt bestond. Sherlock

Nadere informatie

Mijn baby heeft een voorkeurshouding... Wat nu?

Mijn baby heeft een voorkeurshouding... Wat nu? Mijn baby heeft een voorkeurshouding... Wat nu? Adviezen voor de hantering van uw baby Als uw baby in de eerste levensmaanden altijd met z n hoofd op dezelfde kant ligt, kan hij een afgeplat hoofd krijgen.

Nadere informatie

PDF created with pdffactory Pro trial version www.pdffactory.com

PDF created with pdffactory Pro trial version www.pdffactory.com 1 Vandaag is het precies 15 dagen geleden dat ik van mijn pijn lijden verlost werd, moet zeggen dat het een enorme opluchting is om te kunnen lopen en staan zonder (noemenswaardige) pijn. Natuurlijk doet

Nadere informatie

Niet in slaap vallen hoor!

Niet in slaap vallen hoor! Niet in slaap vallen hoor! Marcus 13: 33-37: Dierenversie Geïllustreerd door: 30 november 2014 Maria Koninginkerk Baarn 2 De oude leeuw heeft vakantieplannen. Dat vertelde hij vanmorgen aan alle dieren:

Nadere informatie

Tik-tak Tik-tak tik-tak. Ik tik de tijd op mijn gemak. Ik haast me niet zoals je ziet. Tik-tak tik-tak, ik denk dat ik een slaapje pak.

Tik-tak Tik-tak tik-tak. Ik tik de tijd op mijn gemak. Ik haast me niet zoals je ziet. Tik-tak tik-tak, ik denk dat ik een slaapje pak. Tik-tak - Lees het gedicht tik-tak voor. Doe dit in het strakke ritme van een langzaam tikkende klok: Tik - tak - tik - tak Ik tik - de tijd - op mijn - gemak. Enzovoort. - Laat de kinderen vrij op het

Nadere informatie

Verslag door Naomi 1807 woorden 30 maart keer beoordeeld. Nederlands. KanjerGuusje Mijn leven is van mij. Inhoudsopgave. Jaar van 1 e uitgave

Verslag door Naomi 1807 woorden 30 maart keer beoordeeld. Nederlands. KanjerGuusje Mijn leven is van mij. Inhoudsopgave. Jaar van 1 e uitgave Verslag door Naomi 1807 woorden 30 maart 2016 0 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Nieuw Nederlands KanjerGuusje Mijn leven is van mij Inhoudsopgave Titel Schrijver Jaar van 1 e uitgave Genre Onderwerp

Nadere informatie

H E T V E R L O R E N G E L D

H E T V E R L O R E N G E L D H E T V E R L O R E N G E L D Personen Evangelieschrijver Vrouw (ze heet Marie) Haar buurvrouwen en vriendinnen; o Willemien o Janny o Sjaan o Sophie (Als het stuk begint, zit de evangelieschrijver op

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

Als papa of mama een bolletje in het hoofd heeft Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar over brughoektumor bij hun papa of mama

Als papa of mama een bolletje in het hoofd heeft Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar over brughoektumor bij hun papa of mama Als papa of mama een bolletje in het hoofd heeft Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar over brughoektumor bij hun papa of mama Deze folder legt uit wat er gebeurt als je papa of mama een bolletje

Nadere informatie

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis. Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

Verteld door Schulp en Tuffer

Verteld door Schulp en Tuffer Verteld door Schulp en Tuffer Het allereerste kerstfeest Het allereerste kerstfeest Verteld door Schulp en Tuffer Vertaald en bewerkt door Maria en Koos Stenger Getekend door Etienne Morel en Doug Calder

Nadere informatie

Gefeliciteerd. De allerbelangrijkste regel als we het hebben over kinderen en honden is:

Gefeliciteerd. De allerbelangrijkste regel als we het hebben over kinderen en honden is: Gefeliciteerd. Je bent zwanger en je hebt één of meerdere honden. Het wordt jullie eerste kind. Je bent net bij de verloskundige geweest, het gaat goed met je kindje, en je hebt deze folder meegekregen.

Nadere informatie

Verslag gehandicapten platform.

Verslag gehandicapten platform. Verslag gehandicapten platform. 5 Maart kwamen er gehandicapten mensen bij ons op school. Ze waren niet gehandicapt in hun hoofd en gedrag maar ze waren lichamelijk gehandicapt. We begonnen met een paar

Nadere informatie

Weer loop ik door de draaideur van het Lucasziekenhuis.

Weer loop ik door de draaideur van het Lucasziekenhuis. 1 Weer loop ik door de draaideur van het Lucasziekenhuis. Dat is nu al de derde keer in een paar dagen. We moeten vandaag op de eerste verdieping zijn, kamer 105. Mevrouw dr. W.H.F. Scheltema, internist,

Nadere informatie

Al heel snel hadden ze ruzie met elkaar. Het spelen was niet leuk meer.

Al heel snel hadden ze ruzie met elkaar. Het spelen was niet leuk meer. Beertje Anders en Beertje Bruin gingen bij oma spelen. Al heel snel hadden ze ruzie met elkaar. Het spelen was niet leuk meer. Oma hoorde: Ik wil de bal, Ik wil de blokken, Ik ga kleuren, Ik wil de kleurpotloden

Nadere informatie