Deeltijdbehandeling groep 3

Transcriptie

1 Deeltijdbehandeling groep 3 Psychiatrie Algemene informatie Groep 3 is een tweedaagse groepsbehandeling van Medische Spectrum Twente, waarin een beperkt aantal deelnemers (maximaal negen) in een samengesteld programma, op verschillende niveaus (denk aan verbeteren van vaardigheden, inzicht, doen en ervaren) aan hun problemen werken. In de therapie spelen niet alleen de patiënt en de therapeut een rol, maar alle groepsleden. Waar dit passend is, wordt ook gewerkt met materialen (o.a. activiteitentherapie). Tijdens de therapiemomenten bespreken / behandelen de groepsleden voor hen belangrijke onderwerpen, gekoppeld aan individuele doelen, met elkaar. Het behandelteam bestaat uit therapeuten afkomstig uit verschillende disciplines: psychiater (hoofdbehandelaar), verpleegkundige, psycholoog, psychomotorisch therapeut en activiteitentherapeut. Alle therapeuten hebben affiniteit en ervaring met groepstherapie. In een therapiegroep gebeuren dingen in het contact met anderen, die vergelijkbaar zijn met het gewone leven buiten de therapie. Mensen zeggen dingen en doen dingen die anderen beïnvloeden en waarbij gevoelens van herkenning, boosheid, verdriet, angst of genegenheid kunnen ontstaan. Omdat alle deelnemers hun eigen persoonlijkheid, levensgeschiedenis en problemen meebrengen, reageren zij ieder op een eigen specifieke wijze op de ander, wat voor iedereen een zeer actief en leerzaam proces kan zijn. Natuurlijk zal tijdens de bijeenkomsten ook afwisselend aandacht zijn voor de afzonderlijke deelnemers. De ene keer zal de één meer aan bod komen, de andere keer de ander. In een groep kan men dingen van elkaar leren, een voorbeeld voor elkaar zijn en iets betekenen voor anderen. Een therapiegroep kan dan veel bieden door het samenspel van de vele interacties die ontstaan, onderling en met de therapeuten. Het zal in het begin misschien niet altijd duidelijk zijn hoe deelname aan de groep iets kan veranderen aan de problemen waarvoor u in therapie bent gegaan. Het is belangrijk om vragen en twijfels in de groep te bespreken. Meestal houden deze gevoelens verband met de fase waarin men met elkaar verkeert. Het gaat erom dat u steeds weer, hoe moeilijk dat ook is, probeert zo openhartig mogelijk te zijn. Men kan niet verwachten snel en opeens resultaten te bereiken. Een therapie is geen magisch middel. Meestal bereikt men pas na intensief en geduldig werken de veranderingen die men zoekt. Werken aan uw eigen doelen In een groep werken de verschillende deelnemers elk aan hun eigen doelen. Deze doelen zijn belangrijk om de eigen behandeling richting te geven. Een behandeling levert het meeste op als u bezig bent met zaken die voor u persoonlijk belangrijk zijn om te bereiken. In het algemeen gaat het vaak om het krijgen van meer inzicht in uw eigen psychische functioneren en in de relatie tussen psychisch en lichamelijk functioneren. En van daaruit het verminderen van in stand houdende factoren van lichamelijke en psychische klachten en meer naar tevredenheid functioneren in contacten en in de maatschappij. De persoonlijke doelen worden aan het begin van de behandeling verder uitgewerkt en komen gedurende de hele behandeling terug. Vaardigheden die in het totale programma aan bod komen inzicht in eigen (psychisch) functioneren; ontspanningsvaardigheden; ontspannende activiteiten; herkennen en erkennen van eigen grenzen; functioneren ondanks beperkingen; grenshantering gekoppeld aan dagplanning; grenshantering in sociaal functioneren; deelname aan de maatschappij. PI versie 1.0 /

2 Intake Voorafgaand aan deelname vindt er een intake plaats met de psychiater en een verpleegkundige. Tijdens deze intake wordt er samen met u gekeken waar u in het dagelijks leven tegen aan loopt en wat u wilt bereiken met deelname aan de deeltijdbehandeling. In dit gesprek wordt gekeken of deeltijdbehandeling passend is en zo ja, welke groep het beste past. Hierbij wordt gekeken naar uw mogelijkheden, maar ook naar de doelen die u heeft. Voorafgaand aan de start van de behandeling dienen er (concept)doelen geformuleerd te zijn. We vragen bij start aan de groep een deelname van ten minste vier weken, omdat dit de minimale tijd is die nodig is om gedegen te besluiten of de groep wel of niet iets voor u is. Duur van de behandeling: De duur van de behandeling bedraagt weken. Een aansluitende verlenging is in principe niet mogelijk. Het programma Dagopening / dagsluiting Beschrijven huidige situatie. Stilstaan bij eigen functioneren van die dag. Doelenbespreking Groepspsychotherapie Een ieder vertelt hoe hij / zij er bij zit en of er beïnvloedende of belemmerende factoren zijn (geweest) voor die dag. Bewaken van de door de patiënt opgestelde behandeldoelen. Inzicht verkrijgen / inzicht vergroten in eigen functioneren. Er wordt met name aandacht besteed aan de vraag met welke persoonlijke doelen u zich in de twee therapiedagen bezig wilt gaan houden en hoe deze in de diverse therapieblokken aan de orde kunnen komen. Er wordt getracht centrale thema s naar voren te halen. Verder is er aandacht voor doelen van de vorige keer, in hoeverre het gelukt is er aan te werken en wat er bereikt is, wat er beter kan, in hoeverre doelen moeten worden bijgesteld en met welke doelen iemand komende dagen aan de slag gaat. Er kan worden gekeken in welke dagelijkse situaties de leerdoelen aan bod kunnen komen, deze kunnen voorbereid worden. Zelf doen: invullen doelenbesprekingformulier (zie bijlage 1). Doelstelling van groepspsychotherapie is om meer inzicht te krijgen in de achtergronden en oorzaken van uw problemen / klachten of datgene waarin u vastloopt. Met dat inzicht kunt u nieuw gedrag aanleren door in de groep te oefenen met groepsleden en therapeuten. Zo kunt uitzoeken welk gedrag en manier van omgang met anderen het beste bij u past. Ook kunt u veel leren van uw eigen functioneren in de groep, omdat dit vaak uw eigen aandeel in uw moeilijkheden verheldert. Bij groepspsychotherapie is veel afhankelijk van de inbreng van de groepsleden zelf. Soms zeggen de psychotherapeuten iets of vragen iemand iets, maar vaak laten zij vooral de groepsleden aan het woord. Zo nodig interpreteren en verduidelijken zij wat iemand zegt. Er is weinig structuur, ieder kan inbrengen waar hij behoefte aan heeft. De therapeuten scheppen de voorwaarden voor een goed verloop van de therapie. Zij zorgen voor een sfeer waarin groepsleden zich veilig voelen en zich kunnen uiten. Wat wordt van u verwacht: Actief meedoen: het is gebleken dat dit ook het meest effectief is. Ook actief luisteren is meedoen, maar daar hoort wel bij op de ander reageren. Neem kleine risico s in de groep op gebied van je uiten. Gebruik elkaar en de groep, vraag feedback, ieder heeft zijn blinde vlekken. PI versie 1.0 /

3 Verantwoordelijkheid: ieder is verantwoordelijk voor zijn eigen proces en therapie. Als er iets is wat u tegenhoudt, dan is dat in de groep altijd te bespreken. Dat kan alleen als je het actief inbrengt. Aandacht en ruimte nemen voor jezelf: probeer dit. Veel groepsleden hebben hier moeite mee. Het is vaak een onderdeel geworden van het probleem. In de groep kun je oefenen met onderzoeken welk gevoel of welke gedachte je tegenhoudt om iets in te brengen, dit benoemen en geleidelijk aan veranderen. Psychomotorische therapie (PMT) Aandacht hebben voor het lichaam in beweging. Inzicht krijgen in de behandeldoelen en het bewegingsgedrag dat daarmee samenhangt. Experimenteren met en ervaren van alternatief (bewegings)gedrag in de verschillende PMT oefensituaties. Bij psychomotorische therapie staat bewegen en het lichamelijk ervaren centraal. Door middel van verschillende bewegingsvormen kan men ontdekken hoe men zich beweegt (letterlijk en figuurlijk) ten opzichte van zichzelf, zijn lichaam en in contact met zijn omgeving. Daarnaast doet men ervaringen op met het huidige (bewegings)gedrag en kan men oefenen met alternatief bewegingsgedrag aan de hand van diverse PMT thema s. Oefeningen die gebruikt worden binnen de psychomotorische therapie zijn: sport en spelvormen en oefeningen gericht op het lichamelijk ervaren. Samen met de PMT er worden behandeldoelen vertaald naar de verschillende bewegingsvormen binnen de PMT. Wat wordt van u verwacht: Actieve deelname kan er voor zorgen dat u in een ervaring komt waarin inzicht op eigen handelen en bewegingsgedrag ontstaat. Daarmee zal PMT het meest van waarde voor u kunnen zijn. Ook om te kunnen oefenen met alternatief bewegingsgedrag is het noodzakelijk om actief en betrokken te zijn. Activiteitentherapie (AT) Het onderzoeken welke factoren bij u een rol spelen om een positieve verandering teweeg te brengen in uw functioneren. Dit kan inzicht en persoonlijke groei inhouden, maar ook het versterken van uw zelfvertrouwen en zelfstandigheid. Tijdens de AT momenten stimuleren we u om erachter te komen wat u nodig hebt om weer te kunnen functioneren en deel te nemen in het maatschappelijk leven. We kunnen dit doen d.m.v. het inzetten van creatief materiaal, om zo te ontdekken waar mogelijkheden en onmogelijkheden liggen. Maar ook door invullen en bijhouden van uw persoonlijk werkblad en door gebruik te maken van een weekplanning. Belangrijk in dit blok zijn aspecten als concentratie, het maken van keuzes, zelfvertrouwen vergroten (door uw interesses en mogelijkheden te ontdekken), conditie verbeteren en leren vol te houden of grenzen aan te geven. Daarnaast is er tijdens de activiteitentherapie aandacht voor dagstructuur en dagbesteding. Door het verleden en heden in kaart te brengen, ontdekken of laten inspireren kunt u hier zoeken naar een zinvolle invulling van vrije tijd, passende dagbesteding of vrijwilligerswerk. Hiervoor kan het werkblad en weekplanning gebruikt worden (zie bijlage 3 en 4). Wat wordt van u verwacht: Wij verwachten van u dat u zich inzet en meedenkt wat uw mogelijkheden zijn. Wij gaan er vanuit dat u bereid bent wanneer dit nodig blijkt, tot het veranderen van uw gedrag en leefstijl. Training Sociale vaardigheden (TSV) Zicht krijgen op en eventueel veranderen van de manier waarop contacten aangegaan worden met anderen en hoe de communicatie hierbij verloopt. Dit zowel op verbaal als non-verbaal gebied. PI versie 1.0 /

4 Er komen diverse thema s aan de orde, zoals waarnemen, luisteren, non-verbale communicatie, feedback geven en ontvangen, opkomen voor je mening, grenzen stellen en nee leren zeggen. De nadruk in dit blok ligt op het oefenen van vaardigheden. Allereerst wordt teruggekeken naar situaties waar patiënten de voorgaande week mee geoefend hebben. Vervolgens wordt geïnventariseerd welke thema s actueel zijn en / of welke situatie verder uitgewerkt wordt. Soms wordt een aantal weken bij eenzelfde thema stilgestaan. Het thema wordt door de verpleegkundige ingeleid en zo nodig toegelicht met informatie vanuit diverse theorieën. Ieder groepslid formuleert aandachtspunten die te maken hebben met het thema. Vervolgens wordt er praktisch geoefend middels groepsgesprekken, rollenspelen en oefeningen. De koppeling wordt gemaakt met de praktijk van alle dag. Wat wordt van u verwacht: Actief meedoen: het is gebleken dat dit ook het meest effectief is. Actief meedoen houdt o.a. in dat er vanuit de groep praktijksituaties uit het dagelijks leven ingebracht worden waar men in de praktijk tegen aan loopt m.b.t. sociale vaardigheden. Daarnaast betekent actief meedoen o.a. actief luisteren, reageren op de ander en / of een actieve rol aannemen wanneer er praktisch geoefend gaat worden met de ingebrachte praktijksituaties. Verantwoordelijkheid: Een ieder is verantwoordelijk voor zijn eigen proces en therapie. ls er iets is wat je tegenhoudt, dan is dat in de groep altijd te bespreken. Dat kan alleen als je het actief inbrengt. Een actieve houding en deelname draagt bij aan de eigen ontwikkeling of groei v.w.b. de sociale vaardigheden. Evaluatiebesprekingen: Een keer per maand vindt op de donderdag in het team de evaluatiebespreking plaats, volgens rooster. U levert vooraf een eigen bijdrage in (zie bijlage 2). De evaluatie wordt de dinsdag erop teruggekoppeld in het doelenblok volgens een vaste structuur. U evalueert mondeling in de groep, de groepsleden vertellen wat ze gezien en gemerkt hebben en vervolgens wordt de evaluatie uit het team teruggekoppeld. Groepsregels Algemeen het kan zijn dat in uw behandelplan afwijkende afspraken worden opgenomen ten opzichte van de afspraken die in de groepsregels staan. De afspraken uit uw behandelplan hebben dan voorrang op de groepsregels; tijdens de therapieblokken is het gebruik en het in bezit hebben van de mobiele telefoon op zak niet toegestaan. De mobiele telefoon dient opgeborgen te worden in één van de aanwezige kluisjes. Uitzonderingen kunnen per dag gemaakt worden in overleg met de verpleegkundige; tijdens het therapieblok groepspsychotherapie en PMT wordt er niet gegeten of gedronken. Tijdens de overige blokken is het toegestaan om een glas drinken te nuttigen wanneer deze voor aanvang van het blok gereed staat. Het is niet toegestaan om gedurende het blok een glas drinken te nuttigen; u dient zelf uw lunch mee te nemen voor het lunchblok. De lunch is een groepsmoment en vindt plaats in de eigen therapieruimte; na de lunch heeft u pauze, welke u zelf mag invullen hoe deze vorm te geven; de groep is gezamenlijk verantwoordelijk voor de corvee en voor de groepsruimte. Deze wordt aan het eind van de dag netjes achtergelaten, omdat er op andere dagen door andere groepen gebruik wordt gemaakt van dezelfde ruimte. Continuïteit wij verwachten van u, dat u het volledige aangeboden programma volgt; wij verwachten van u, dat u een mapje / schriftje meebrengt / aanschaft, waarin u uw doelen opneemt en de nodige aantekeningen kunt maken; bij ziekte of verhindering meldt u zich telefonisch af bij de verpleegkundige, tussen en uur op telefoonnummer (06) Dit geldt voor elke dag dat u eventueel afwezig bent; PI versie 1.0 /

5 elk programma-onderdeel start en eindigt op de aangegeven tijd. Als u te laat komt voor een therapieblok kunt u het desbetreffende blok niet meer volgen. U kunt weer instromen bij het daaropvolgende therapieblok. Een uitzondering kan gemaakt worden voor de dagopening; bij vier of minder deelnemers is er een aangepast programma (qua tijd). Dit om de belasting niet te groot te maken. Bij twee deelnemers vindt er geen bijeenkomst plaats. Er kan dan niet gesproken worden van groepstherapie. Het is dus belangrijk om aanwezig te zijn; om het proces en de voortgang van uw behandeling in stand te houden, mag u niet meer dan vier dagen afwezig zijn gedurende de gehele behandeling; bezoeken aan tandarts, huisarts, instanties e.d. dienen buiten het programma plaats te vinden. Meld afspraken die de inhoud van de dag beïnvloeden s ochtends; geplande afwezigheid dient minimaal een week van te voren bespreekbaar gemaakt te worden in de behandelgroep; wanneer u, zonder opgave van reden, afwezig bent, wordt dit met u in de groep besproken; wanneer u tijdens therapietijd vertrekt, meldt u dit bij de groep en bij de verpleegkundige; we vragen bij start aan de groep een deelname van tenminste vier weken, omdat dit de minimale tijd is die nodig is om gedegen te besluiten of de groep wel of niet iets voor u is. Hierna is de opzegtermijn is twee weken, reden hiervoor is dat afscheid nemen en afronden van de therapie zowel voor uzelf als voor de groepsleden een belangrijk onderdeel is van de therapie; Uitval therapeuten: uitgangspunt is dat we trachten het deeltijdprogramma doorgang te laten vinden bij afwezigheid van therapeuten. Dit is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van allen (therapeuten en patiënten). Als we spreken over uitval, dient er een onderscheid gemaakt te worden in voorziene en onvoorziene uitval. Onder onvoorziene uitval wordt verstaan onverwachte afwezigheid van één van de therapeuten, bijvoorbeeld door ziekte. Onder voorziene uitval wordt verstaan vooraf bekende afwezigheid van één van de therapeuten, bijvoorbeeld door vakantie. Voorziene uitval wordt tijdig in het teamoverleg gemeld en er wordt gezamenlijk gekeken naar mogelijkheden om het programma doorgang te laten vinden. Indien na bespreking blijkt dat er geen invulling geboden kan worden, is de teamleider degene die beslist of het programma(onderdeel) uitvalt. Bij onvoorziene uitval, wordt waar mogelijk voor opvulling gezorgd. De teamleider draagt hier zorg voor. Vertrouwen het personeel heeft een geheimhoudingsplicht. Ook van patiënten verwachten wij dat zij geen informatie over andere patiënten aan derden verstrekken; wij en uw groepsgenoten vertrouwen erop dat wat besproken wordt in de groep binnen de groep blijft; er worden geen lastige situaties besproken buiten de blokken om. Een ieder spreekt elkaar daar op aan; wanneer u weggaat uit een blok, is het belangrijk dat u terugkomt om het blok goed af te sluiten; wij verwachten van de groepsleden dat zij buiten het groepsprogramma geen omgang met elkaar hebben. Dit geeft ruis en onveiligheid binnen de therapieën. Tevens helpt het u ook om alles binnen de groep te bespreken. Heeft u toch onverhoopt buiten de bijeenkomsten om contact met elkaar, dan vragen wij u dit te bespreken in de groep, zodat niemand buitengesloten wordt en iedereen weet wat zich afspeelt. Belangrijke contactgegevens Voor vragen kunt u terecht op de afdeling of u kunt ons bellen: Verpleegunit B4 Psychiatrie, route B41, telefoon (053) ; Tenslotte U heeft recht op juiste en volledige informatie. Pas als u voldoende inzicht heeft, kunt u weloverwogen toestemming geven voor een bepaalde behandeling of een bepaald onderzoek. Als iets u niet geheel duidelijk is, vraagt u de behandelend arts of verpleegkundige dan om nadere uitleg. PI versie 1.0 /

6 Bijlage 1 Doelenbespreking Lange termijndoelen Korte termijndoelen Datum Weekdoel Plan Voortgang Datum Weekdoel Plan Voortgang PI versie 1.0 /

7 Bijlage 2 Eigen bijdrage behandelplanbespreking Datum evaluatie: Naam: 1. Welke problemen had u in het begin van de behandeling? Wat heeft de behandeling tot nu toe opgeleverd (denk hierbij aan gesprekken, medicatie en activiteiten)? Wat is uw mening over de behandeling? Hoe ervaart u de contacten met medewerkers van MST die betrokken zijn bij uw behandeling? Waar moet komende periode aan gewerkt worden en hoe kunnen we u daarbij helpen? Wat zijn uw eigen ideeën over de verdere behandeling?.... PI versie 1.0 /

8 Bijlage 3 Datum: Doelen: 1: 2: 3: Groep: Naam: Hobby s: Werk / Dagbesteding: Opleiding: Thuissituatie / familie: Praktische info: PI versie 1.0 /

9 Hoe gaat het nu: Wat is er moeilijk voor u: Wat zou u anders willen: Wat heeft u hiervoor nodig: PI versie 1.0 /

10 Bijlage 4 Weekplanning van.. Ochtend Middag Avond Zondag Zaterdag Vrijdag Donderdag Woensdag Dinsdag Maandag Ochtend Middag Avond PI versie 1.0 /