p1734 Terneuzen, 26/11/17 Thema: Christus centraal en dus: Aan het werk in de kerk Gemeente van de Heer Jezus Christus,

Transcriptie

1 p1734 Terneuzen, 26/11/17 Thema: Christus centraal en dus: Aan het werk in de kerk Liturgie Votum en groet Psalm 134 : 1,2,3 Gebed Gezang 121 : 1,4,6 GK God, die was en is en komt Schriftlezing: 1 Korintiërs 3,1-23 Gezang 121 : 8,9 GK Preek over 1 Korintiërs 3,10-15 Christus centraal en dus: Aan het werk in de kerk Psalm 48 : 1,4 Geloofsbelijdenis Gezang 123 : 1 Apostolische Geloofsbelijdenis over God de Zoon Gezang 123 : 5 Dankzegging en voorbede Collecte LB 969 : 1 allen, 2 vrouwen, 3 mannen, 4 allen In Christus is noch west noch oost Zegen Gemeente van de Heer Jezus Christus, Wonderlijk hoe van een gemeente waar zoveel aan de hand is gezegd kan worden dat het een bouwwerk van God is (vs. 9b). En niet alleen een bouwwerk. Die gemeente wordt ook een akker genoemd als een weids uitgestrekt stuk bouwland dat klaar ligt om ingezaaid te worden (vs. 9a). En ook nog iets verhevener! wordt die gemeente een tempel van God genoemd: het huis waarin God door zijn Geest wil wonen (vs. 16). En dat van een gemeente waar dat mag inmiddels bekend zijn zo enorm veel aan de hand is. Dat is, denk ik, herkenbaar. Soms denk je ook bij ons wel eens dat we geen bouwwerk maar eerder een bouwval, hooguit een gammel schuurtje zijn. Niks geen akker, eerder een stukje moestuin dat overwoekerd is door onkruid. En een tempel denk eens aan de tempel van Salomo of aan de tempel van Herodes dat zijn we al helemaal niet. Toch?! Wat stelt de gemeente van Korinte nou helemaal voor? Daar is één en al verdeeldheid. Je komt ze weer tegen, de mensen die roeptoeteren: Ik ben van Paulus. Met als reactie van anderen: maar ik ben van Apollos. Ik van Paulus en dus zit jij fout. Of ik van Apollos en da s een betere keus.

2 2 En dan is er ook nog eens een Kefas die aan het eind van het hoofdstuk genoemd wordt (vs. 22). En dus lijkt er geen enkele reden voor zulke uitbundige beelden voor die gemeente als de beelden die Paulus gebruikt: bouwwerk, akker, tempel. ** Het begin van het derde hoofdstuk van zijn brief aan de gemeente van Korinte lijkt dat ook te bevestigen. Wat Paulus daar zegt dat liegt er niet om. Paulus grijpt terug op wat hij een jaar of vijf eerder heeft ervaren toen hij zelf in Korinte was, de stad waarvan ik al eerder heb gezegd dat het behalve havenstad ook handelsstand en hoofdstad was. Vrienden, toen ik bij jullie was, kon ik jullie nog niet alles vertellen zo vertaalt de BGT het begin van het hoofdstuk. Jullie leefden toen als mensen van deze wereld zo vervolgt hij (vs. 1). Dat is bepaald geen compliment. Net zomin als het een compliment is dat Paulus er na een aantal jaren nog precies hetzelfde over denkt als toen hij zelf in de stad aanwezig was. Zeker, de Geest was wel degelijk aan het werk in Korinte. Maar er was ook veel dat die Geest in de weg stond. Dat kan: dat je Gods Geest in de weg zit (cf. Hand. 7,51; Ef. 4,30). Dat was het geval in Korinte. Paulus typeert de broeders en zusters tot wie hij zich richt als mensen van deze wereld. Letterlijk staat er dat ze vleselijk zijn. En vleselijk daarmee bedoelt hij dat ze vatbaar zijn voor verkeerde invloeden. Vleselijk dat is vreselijk. Niet meer dan kinderen zijn ze baby s zo wordt ook wel gezegd (Anderson). Dat klinkt haast beledigend. Dat is het misschien ook wel. Melk hebben jullie nodig niet zozeer omdat je niet bekend bent met het evangelie (zo wordt dat beeld ook wel gebruikt in de Bijbel), maar hier ziet het meer op de manier van omgaan met elkaar. Dat slaat op de onderlinge verhoudingen in de gemeente die behoorlijk verziekt waren. Ik van Paulus. Ik van Apollos. En ik van Kefas. Zo klonk het in Korinte. Die Paulus en Apollos en Kefas waren trouwens stuk voor stuk gerespecteerde mannen. Mannen die wat te vertellen hadden. Aan die mannen lag het niet. Wel aan hun aanhangers die zich verschansten in dappere en o zo geestelijk lijkende stellingnames. Wat Paulus aan de kaak stelt is een stuk gebrek aan geestelijkheid die in Korinte gepresenteerd wordt onder het mom van vroomheid, betrokkenheid en spiritualiteit. En dan toch een bouwwerk? En ook een akker en een tempel hoewel ik daar vanmiddag wat minder aandacht aan kan besteden? Ja zeker!

3 3 Maar hoe zit dat dan? Misschien goed om te letten op drie lijnen die Paulus schetst en die de leidraad vormen van de serie preken die ik erover heb gehouden en die ik vandaag afsluit. Het begint ermee dat we één zijn in Christus. Hij is ons van God gegeven. Dat was het thema van de eerste preek. Dat het bouwwerk geen bouwval is dat is alleen te danken aan Christus. En de boodschap daarvan is: bekijk de kerk alsjeblieft van boven. Als je let op mensen dan overheerst de teleurstelling. Dan valt het alleen maar tegen. Maar als je het van boven bekijkt en God láát het je van boven zien! dan zie je wat anders. Dan zie je dat bouwwerk, die tempel, die akker van de Geest. Als Hij je leven is en daarover gaat het bij het huisbezoek dan is er ook maar één roeping: om verbonden te zijn, verbonden te blijven met Hem. Verbonden in geloof. Verbonden door het Woord. Verbonden in gebed. Dat bracht ons bij de tweede lijn: die van het kruis. Dat ging over de wijsheid van de wereld. Die wereld die het zo goed weet. Die wereld en het laatste wat je doet als mensen van deze wereld is dat je knielt voor een kruis, dat je de weg gaat achter Hem aan die zich liet slaan zonder terug te slaan, die zich liet uitschelden zonder terug te schelden, die zich liet kruisigen terwijl ieder van zijn onschuld overtuigd was. Dat vraagt om een omkering: je laat los wat iedereen om je heen accepteert en je houdt je vast aan iets waaraan diezelfde mensen om je heen geen enkele boodschap hebben. Dan draait alles om. Alles draait dan om Christus. Om zijn kruis. Wil je leven echt léven zijn kniel dan voor het kruis, kniel voor Hem die zich heeft laten ophangen aan dat kruis. Een ander fundament ga je niet vinden, want dat is er niet. Met andere woorden: elke weg zonder Hem en buiten Hem om is een weg die uitloopt op de dood. En dus en dat is de derde lijn is het zaak om te bouwen op Hem. Aan het werk in de kerk! Dat is de boodschap van Paulus aan de Korintiërs. Dat is de boodschap van de apostel voor vandaag. Aan het werk. Aan het werk zoals Paulus en Apollos en Kefas dat deden. Aan het werk niet om je zaligheid te verdienen. Die is al lang verdiend aan het kruis. Het fundament van leven ligt er. Maar dan is het wel zaak op dat fundament te bouwen. Paulus, de man die op weg naar Damascus door Christus gegrepen is, doet dat. En Apollos, over wie je in Handelingen 18 leest dat hij alleen wist van de doop van Johannes en daarom door Priscilla en Aquila nader geïnstrueerd werd over wat in het boek Handelingen zo mooi de Weg (met een hoofdletter) wordt genoemd, doet dat.

4 4 En Kefas, oftewel Petrus, de man die al zo vroeg van Jezus te horen had gekregen dat hij de rots zou zijn waarop Christus zijn kerk zou bouwen (Mat. 16,18), doet dat. Medewerkers zo heten deze mannen, omdat God van hun werk gebruik maakt, nadat Hij hen daarvoor bekwaam gemaakt en van de nodige gaven voorzien heeft (Inst. II,5,17). Ze waren aan het werk en dan niet in de zin dat ze campagne aan het voeren waren voor hun partij. Nee, ze waren aan het planten en begieten op de akker van God. Het is akker waarop de dagloners aan het werk zijn. Vandaar ook dat er klinkt: Laat ieder erop letten hoe hij bouwt (vs. 10) Dan lopen de beelden wat door elkaar van medewerker, akker en bouwwerk. Maar één ding is meer dan duidelijk: ieder mag z n plek innemen. De ouderling die z n huisbezoek doet niet minder dan de bejaarde vrouw die bidt voor haar kleinkinderen. De vader die een fiks gesprek met z n zoon moet hebben niet minder dan het meisje dat blokt op haar tentamen van volgende week. Wij worden allemaal geroepen om mee te bouwen. Weet u niet dat de Geest van God in uw midden woont? zegt Paulus (vs. 16). En als hij zegt u bent zijn akker en u bent een bouwwerk van God dan spreekt hij heel de gemeente aan (vs. 9). Aan het werk! Aan het werk als het gaat om de zondagse kerkdiensten. Aan het werk als het gaat om de huisbezoeken. Aan het werk als het gaat om Bijbelstudie en catechese. Aan het werk ook als het gaat om een christelijke opvoeding en een christelijke levensstijl. Aan het werk als het gaat om wat je doet op zondag en maandag. Als het gaat om wat er gekeken wordt op zondag en op maandag. Als het gaat om die centrale vraag: hoe centraal staat Christus in jouw leven? ** En let er dan op waar Paulus bij dat bouwen op wijst. Zelf heeft hij als een kundig bouwmeester het fundament gelegd. Om dat fundament gaat het. Het is het fundament dat Jezus Christus heet. Vraag je dus af of op wat jij doet en denkt, op wat jij vindt en voelt of daar de naam Christus op geschreven kan worden. Zoals je dat soms wel doet met een boek. Ik doe dat met mijn boeken. Binnenin zet ik mijn naam om te laten zien dat het van mij is. Zo zet Christus zijn naam op ons: je bent van Mij. Ik ben de dragende kracht van je leven. En wil niets anders dan leven met Mij, leven voor Mij, leven tot mijn eer. Dan heb je vaste grond onder je voeten. Dan bouw je op een stevig fundament. Dat geldt zeker voor het directe werk in de kerk. Het werk van ambtsdragers, het werk van de kerkenraad, het werk van commissies, het werk van de catechese.

5 5 Maar het is er niet toe beperkt. Het heeft er ook mee te maken hoe je andere dingen doet. Hoe je in je gewone werk staat. Hoe je in je relatie staat. Hoe je omgaat met je capaciteiten. Denk aan het verhaal dat Jezus vertelt over die man die zijn bezit aan zijn dienaren in beheer geeft: de één 5 talent, de ander 2, een derde 1 (Mat. 25,14vv). Elk van die mannen krijgt bij terugkomst de vraag: wat heb je ermee gedaan? Wat was jouw werk in de kerk? Mooi is dat Paulus niet alleen spreekt over het fundament. Hij heeft het ook over de bouwmaterialen. En hij noemt er niet minder dan 6: goud, zilver, edelstenen, hout, hooi en stro. Bouwmateriaal. Het kost weinig moeite om er globaal twee soorten in te ontdekken: de bouwmaterialen die tegen een stootje kunnen èn die materialen die dat niet kunnen. De materialen die het vuur van het oordeel kunnen doorstaan èn de materialen die dat niet kunnen. Misschien vraag je dat hoop ik! wel af hoe je dat doet: bouwen met degelijk materiaal. Misschien zijn er ook dat hoop ik niet die denken: dus het doet er niet zo toe hoe je bouwt. Het leert je om uit te kijken voor uitersten. Het ene uiterste is die houding van het-doet-er-niet-toe. Als Paulus zegt dat iemand wanneer zijn bouwwerk verbrandt daarvoor de prijs betalen zal dan klinkt daarin de ernst door (vs. 15). Het maakt wel degelijk uit wat wij doen. Hoezeer ook geldt (de eerste preek) dat we de kerk van boven mogen bekijken, en hoezeer ook centraal staat dat het gaat om Christus die voor ons gestorven is (de tweede preek) laat niemand denken dat hij met de armen over elkaar kan gaan zitten. Laat niemand denken dat hij of zij het talent dat Christus hem of haar geeft wel kan begraven, wat je daarvoor ook als reden kunt aanvoeren. Of je midden in de kerk staat of meer aan de rand of dat je niet meer kunt doen dan op je oude dag je gerimpelde handen vouwen: doe het! Want jouw talent is goud waard! Het maakt wel degelijk uit wat wij doen ook al kunnen we met alles wat we doen geen zucht aan onze zaligheid toevoegen. Dat neemt niet weg dat er veel onvolmaakt is in wat wij doen. Veel waarvoor een prijs betaald moet worden. Heerlijk om dan van Paulus te horen: Wanneer het verbrandt, zal hij daarvoor de prijs betalen; hijzelf zal echter worden gered, maar door het vuur heen (vs. 15). Wèg dus met alles wat partijschap heet. Wèg met alles wat het uur en het vuur van het oordeel niet kan doorstaan. Wèg ermee als het alleen maar gaat om jouw of mijn opvatting, want dat zit je zomaar in dezelfde positie als waarin de christenen in Korinte zaten: ik ben van die en jij bent van de ander. Ik ben ervoor en jij bent ertegen. Ik vind het goed en jij vindt het niet goed.

6 6 Dan ben je niet aan het bouwen en als je al aan het bouwen bent, dan bouw je niet met duurzaam materiaal. Zelf denk ik dat Paulus ons wat kan leren als het gaat om de besluiten die ons ook de afgelopen week hebben beziggehouden over het toelaten van vrouwen tot de verschillende ambten. Ik ben voor hoor je een enkeling zeggen. Ik ben tegen klinkt het uit de mond van een ander. En een derde? Die zegt: ik weet het nog niet. Met de Bijbel in de hand heb ik niet de vrijmoedigheid daar een bindende uitspraak over te doen. Juist dan is het zaak om te blijven bedenken: er is maar één fundament. En dat fundament is Christus. En het is mijn verantwoordelijkheid op dat fundament te bouwen met de gaven die ik van Christus heb gekregen. En dus één ding: staar je niet blind op het materiaal, maar bouw op het fundament van er ligt. En wéét: er komt een dag dat het aan het licht komt. Over dat laatste, de grote dag die eraan komt, nog een paar woorden. Het zal door vuur aan het licht worden gebracht zegt Paulus (vs. 13). Het is het vuur van het oordeel. Het is hetzelfde vuur als dat waarvan iemand als Petrus zegt dat de elementen in vlammen opgaan (2 Pet. 3,12). Het is het vuur waarvan Jezus zegt dat je beter met één oog het koninkrijk van God kunt binnengaan dan met twee in het Gehenna (dat is de hel) geworpen te worden, waar het vuur niet dooft (Mc. 9,48). Als Paulus hetzelfde beeld van vuur gebruikt doet hij niets anders dan een oproep om duurzaam te bouwen aan de kerk. Duurzaam en dan niet alleen als het gaat om het milieu en de belasting daarvan. Vooral duurzaam in die zin dat ons werk het vuur de dag van Gods oordeel kan doorstaan. Als je zo bouwt (bouwen met vertrouwen) dan mag je nu al weten dat het bouwwerk afkomt. Paulus eindigt er het derde hoofdstuk van zijn brief aan de Korintiërs mee als hij tot twee keer toe zegt: álles is van u (vs ). Alles. Wereld, leven of dood, heden of toekomst. Alles. Maar dan ook alles in dienst van Christus. Bouw je mee? Amen.