P-.2. SJBLIOTHEEk ~.1 t. Laboratorium voor Bloembollenonderzoek Lisse RICHTLIJNEN

Transcriptie

1 SJBLIOTHEEk ~.1 t ṢectGr B( oernbolien AB üsse Laboratorium voor Bloembollenonderzoek Lisse RICHTLIJNEN voorhet gebruik van bij 5 C gekoelde tulpen bij het forcerenin de volle grond van warenhuizen en rolkassen doorpo Hoogeterp met een voorwoord van Drs, AoFoG«Slootv/eg Rapport k -juni 1966 P-.2

2 INHOUD V \J\J I\Vf\J\J iu o o» o e o e 9 o o «e o e 9 * e o a o o a o e «o o o e o e * e o e a o o «e «o e o o *» * ««i» DJLZ O X I o X IN i.*jcl XI/X1» VJ e «e e e a o e e o e e * 0 0 o e o e o «o «o o o o a o o o «a o e o i i 9 S o ««e ««a # A * 0 C 9 O 9 o s I 2. VOLLEGRONDS-BROEI MET IN FRANKRIJK EN ITALIË GETEELDE BOLLEN., i» e o i 3. VOLLEGRONDS-BROEI MET IN NEDERLAND GETEELDE BOLLEN... 1 >fl I o J3-L06X A O II Cl O Ui IVcxS vulxo ( o «a e o e o o o o o o o a O o o o o o o c o o a o o o e o «o e o o «o e «t JDOX D6llctIlCl6XXXl t 0 o o 0 0 o o o o o o o Q 0 o 0 0 o o 0 a 0 0 o o o 0 o o a o o o o 0 o a 9 o 9 o o 4 o 0. a o o. o a o * ( ÜOClönit GIllJ) J7cl w UUP * P 2i i_ l2êï_2e_iâî E ï^jé2îiee en 3 rxa.n ugii D6 TXX1 Q C6lHD6l7 o o o o o o o o o o o o o e a o o a o o o a o o o o o o o o o o a o a o o o o o o o o o H" JTXCULIVGII v6 T6Xl JCLZIUGUL X o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o * J? H- o HET GEBRUIK VAN POLKASSEN o o 0 o e o 0 o o 0 o 0 0 o o a a a 0 O O 0 o c o 0 O O 9 * 9 * 9 9 * o o * o * * / *5 a HXi X XXVAiNöJT wxlx O 6. BELANGRIJKE WENKEN 8 Ontvangst van de bollen door de afnemers...o... o JDOXuIcLcLT/ * * * * O IT X9.il O ClXltU 6X1 JjXcul vcixspt o o o o o o o o o o o o o o o o o o o a o o o o o A o o o o o o o o o o o o o o * O VJ i OilCtSOOJ/o * * O Voorweken en verwijderen van de huid 8 WSLvG" QQvQli. o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o a o o o o o o o o g o o o o o o o t t o o o o o o y «ws V J/Wäi IUXIlg * * ;/ X> JXGLO tcuipör&t UUx o o o o o o o o o e o o o o o o o o o e o o e o o o o o o o o o o o o o a o o o a o o o o o o o o ^7 i; Xd.il U@H Xil 9.XZ J 6 J7DcLlCJv6ii o o o o 9 9 e o 0 O 0 e * o o e o o o o o o 9 * o * * * o * o * *» o * o o * «o o y

3 VOORWOORD Hetgebruikvan bij 5 Cgekoeldetulpenvoorvollegronds-broeiin verwarmdewarenhuizenwordtindepraktijksindsenkelejaren toegepast. Deresultatenzijnwisselend,vooralindeeerstetijdkwamendikwijls ernstigeteleurstellingenvoor.verwonderlijkisdit niet. Hetgaathier immersomeengeheelnieuwebroeimethodewaarmeenogervaringmoest wordenopgedaan,terwijlhetonderzoeknognietzoverwasgevorderddat voordepraktijkbruikbareadviezenkondenworden gegeven. Langzamerhandbegintdesituatiezichtewijzigen«Deexporteursdie zichdemoeitegevenomzelfookproefnemingentedoenengebruikweten temakenvanvoorlichtingsadviezen,leverengoedbehandeldebollenafaan klanteninhetbuitenlandwaarvanzij weten,datdezedekennisende middelenhebbenom 5 tulpenmetsuccesin bloeitetrekken.doordegunstige resultatendieopdezemanierzijnbehaald,isde belangstellingvoor 5 tulpeninverschillendelandentoegenomen. Hierdoorkanechtereengevaarlijkesituatieontstaan.Hetis n.l. nietdenkbeeldigdatveelfirma'sdiegeenervaringmet 5 tulpenhebben bijdehuidigemarktsituatieindeverkoopvandezetulpeneenmiddelzien omhunomzettevergroten. Wij moetenerdanopwijzen,datvelenvan >. henbedrogenuitzullenkomen,dittotschandevan henzelf, hunafnemers envooralookvanhetgehelebloembollenvak! 5 tulpenzijnspécialité's,diethuishoren bijzeervakkundigeexporteurs en afnemers. Inditrapportzijnenkelenieuweresultatenvanhetonderzoekvermeld. Hetbelangrijksteis wel,dathetsederttweejaarmogelijkisomin Nederlandgeteeldetulpenindevollegrondvaneenwarenhuis (metzeer goedepijpverwarming) voorkerstmisin bloeitetrekken.heteerstejaar wasdekwaliteitvandetulpenveelalzeerslecht.doorveranderingvan debolbehandelingwerdinhetlaatsteseizoeneengoedekwaliteitverkregen. Hoewel wij menen,dathetverantwoordisomenkelecultivarsvoor vollegronds-broeivoorkerstmisopbeperkteschaaltegebruiken, moeten wijertochsterkopaandringenomdeverkoopvandezetulpente beperken -II

4 -II totkleineaantallenvoorproefsgewijzetoepassing. BovendienadviserenwijomgeenbloeimetKerstm:.sinhetvooruitzicht te stellen. Luktditdeafnemertochzonderaltegroteuitval,danzal hijtevreden zijn.wanneerdeleverancierhemdeindruk haaftgegevendathij kan rekenenop blosi metkerstmis, kandeafnemerredenenhebbenomzichte beklagen,alsdebloeionverhooptlatervalt.ditkomthetgebruikvan 5 tulpennietten goede! Hetwas nietmogelijkomalleopgedaneervaringeninditrapport tevermelden.omdathethieromeen belangrijke zaak gaat, dringen wijer bij uopaanominvoorkomendegevallenniettezeeropeigen kennisen ervaringtevertrouwen,maarinlichtingenintewinnen bij hetlaboratoriumvoorbloembollenonderzoekofderijkstuinbouwvoorlichtingsdienst. HetHoofdvandeafdeling Praktijkaangelegenheden, Drs.A.F.G. Slootweg

5 RICHTLIJNENVOORHETGEBRUIKVANBIJ 5 GEKOELDETULPENBIJ HETFORCERENINDEVOLLEGRONDVANWARENHUIZENENROLKASSEN P. Hoogeterp» 1.INLEIDING Inrapportnr. 3vanhetLaboratoriumvoorBloembollenonderzoek zijnenkelerichtlijnengepubliceerdvoortoepassingopbeperkteschaal van bij 5 Cgekoeldetulpebollen. Deproevenzijninhetseizoen voortgezet;devoorde praktijkbelangrijksteresultatenzijninditverslagverwerkt» 2.VOLLEGRONDS-BROEIMETINFRANKRIJKENITALIËGETEELDEBOLLEN Uitproevenisgeblekendattevroegplantentotslechteresultaten kanleiden,omdatdebodemtemperatuuronderglasopdatogenbliknog tehoogisendaardoormoeilijkheden bijdebewortelingkunnenontstaan» Indemeestelandenzaldebodemtemperatuur ondergalsnietvoorhalf oktobervoldoendelaagzijn»eengunstigebodemtemperatuurisca«13 C. Goederesultatenzijntebereikenwanneerdebollen bijdevolgende temperaturen zijnbehandeldenin bloeizullenworden "getrokken" bij eenbodemtemperatuurvanca- 13 Cofiets lager. "Vroegebroeiers": 20 G + 2 à 3weken à10 weken 5 C. "Laterebroeiers": 20 G + 2weken à12weken 5 C. Bovengenoemde temperatuurbehandelingenzijngebaseerdopeen planttijdrondhalfoktober» Deduurvande17 Cen 5 C periodeisafhankelijk vanhettijdstipwaaropdebloemhetstadium Gheeftbereikt» De17 C periodemagnietlangerdan 3v/eken duren,omdatandersdekansbestaat datdebloemstengelstekortblijven» Dekoelduurmoet bijde "vroege broeiers"minimaal 9wekenbedragenen bijde "latere broeiers" 11 weken. Wanneermenzovroegmogelijkbloeiwenst, kandebodemtemperatuur naenkelewekenop16 Cv/ordengebracht» Bedenkechterweldatdanhet risicoopuitvalenbloemverdrogingtoeneemt; 3-VOLLEGRONDS-BROEI METINNEDERLANDGETEELDEBOLLEN 3»1.BloeirondomKerstmis - 2 -

6 - 2 - Behandelingvande bollen. InhetafgelopenseizoenzijninNederlandgeteeldebollenvan verschillende cultivars,metsuccesvóórkerstmisin bloeigetrokken bij eenbodemtemperatuurvanca.16coombloeiopzo'nvroegtijdstipte bereikenishetnoodzakelijkdatdetulpeneindoktober- beginnovember wordengeplant. Een proefsgewijzetoepassingisverantwoordwanneeraan devolgendevoorwaardenwordtvoldaan: Vroegebroeiers Temperatuurbehandeling: 1 w G +17 (tot25/8) + 9 w 5 C. Debehandelingmagookzonder J>k Cwordenuitgevoerdindien het toepassenvandezetemperatuurinverbandmetdereedsgevorderdebloemontwikkelinggeenzinmeerheeft.mendienterdanrekeningmeetehouden datde bloeieen paardagenlaterzal kunnenbeginnen; bovendienis het nietuitgeslotendatdebloemkwaliteitietsminderwordt.deperiode1? C moetminimaaleenweek bedragen.wanneerditnietop25augustushetgeval is,zullendebollenietslaternaar5 Cmoetenwordenovergebracht. Een telangeperiode17 Cisevenmingewenst. Dezemoet bij voorkeurnietlange] dandrieweken duren. c.v^^^a^eldoorn^ Detemperatuurbehandeling is: 1 w 3k +20 G +12 w 5 C. Inde proevenwashettotnutoealleenmogelijkomdez.g.vroege broeisoortenvoorkerstmisin bloeitekrijgen.metdelaterebroeisoorten ieditnognietgelukt.vandedarwin-hybridenistotnutoealleen 'Apeldoorn'geschiktgeblekenomvoorKerstmisin bloeigetrokkente worden. Wanneerde periodetussenhettijdstipwaaropdebloemhetstadium G heeftbereiktendegewensteplantdatumm»erdan 12 weken bedraagt, verdient hetaanbevelingnastadium Geerstnogenigetijd 17 Cte geven.deuiterste plantdatumvoorbloeivoorkerstmisis begin november.inverbandmetde transportduurinhettoegestaandekoelperiodemetdriedagente bekorten

7 - 3 - Bodemteraperatuur» Debodemtemperatuurdientlaagte blijventotdewortelsbeginnenuit telopen.datzalmeestalna1-1-j- weekhetgevalzijn» Daarnamoetde bodemteraperatuurop16 Cwordengebracht.Wanneeraanbovengesteldevoorwaardenisvoldaan,is bloeivoorkerstmismogelijk.hetrisicowordtkleiner naarmatedebodemtemperatuurlagerwordtgehouden, maardan is bloeivoor Kerstmisniethaalbaar.Verlagingvandebodemtemperatuurbenedenlé Cgeeft pergraadca. 5 dagenlater bloei* Voorproefsgewijzetoepassingkunnendevolgendecultivarsworden aanbevolen; "Vroegebroeiers": 'ApricotBeauty','EmmyPeeck', 'MadameCurie', 'Mirjoran', «Paul Richter', 'PinkTrophy', 'Ralph', 'SulphurCloud', 'Snowstar' en 'Tommy' Darwin-hybriden: 'Apeldoorn'. Metdevolgendecultivarswerdenredelijkeresultatenbereikt;erzijnechter nogonvoldoendeproevengenomen,zodatnoggeenproefsgewijzetoepassingkan wordenaanbevolen: 'Athleet','Charles','ChristmasMarvel','MostMiles','Pax','Preludium', 'Prominence' en 'Lustige Witwe'. (Dezecultivarsbehorenalletotdegroep "vroegebroeiers"). Metdevolgende cultivarszijnmindergoedeofslechteresultatenverkregen endezemoetendaaromv/orden ontraden: 'Bellona','BingCrosby','Blenda','Cassinii','Golden Show', 'Kees Nelis', Levant','Olaf','PrinsesBeatrix','Sulphur','Glory','Topscore','France' 'London','Oxford'en'Gudoshnik'. 3 2.Bloeioplateretijdstippen Bijhetonderzoeknaarbloeiinjanuarioflater,doenzichnog verschillendemoeilijkhedenvoor.deresultatenzijnsomszeerslecht,o.a.als gevolgvaneenzeerongelijkestandvanhetgewas,tekortebloemstengels ofverdroogdepuntenaande bloemblaadjes.tochzijnditjaarweerenige vorderingengemaakt,zodathetbestaandeadvies (23 (1/9) +20 (1/10) + 9 w 5C, broeienbijeenbodemtemperatuurvanca C) meteen paar - 4 -

8 - if - proefsgewijze toepassingenkanworden uitgebreid. Plantenbegindecember* Temperatuurbehandeling: 23 (1/9) +20 (1/10) + 9 w 5 C. Aanhetgebruikvan bijdezetemperaturenbehandeldebollenzijngeen bijzondererisico'sverbonden,wanneerwordtgebroeid bijeen bodemtemperatuurvanmaximaal13 C.Hetverdientaanbevelingdebodemtemperatuurdeeerste paarwekenietslagerte houden. Eengrootdeelvanhetsortimentisgeschikt. Hetgebruikvan 'John Scheepers' ensportsvandezecultivarmoetwordenontradenomdat bijdeze cultivartijdensdebroeide bladpuntenkunnenafstervenendaardoorminder geschiktzijnvoorde verkoop. Bijeenbodemtemperatuurvariërendtussenca. 10en13C,valtde bloei, afhankelijkvandecultivarendebodemtemperatuur,ongeveertusseneind februarieneind maart. Broei bijdezelagebodemtemperaturenzaldus wel veeltijdvergenmaardekwaliteitvanhetgev/as zaluitstekend zijn. Daar komt bij, dattulpendiebovengenoemdebolbehandelingkrijgenen bijlage temperatuurwordengetrokken,geplantkunnenwordeninkassenwaarinde temperatuur tijdenseenvorstperiode tijdelijklager is.ditschaadtde tulpenniet,alzalhetmisschienbeterzijndatdebodemtemperatuurniet benedenca5 C daalt. Teroriëntatiewordthierondereenaantalcultivarsvermeldmet in proevenverkregeneerstebloeidatura: cultivar Apeldoorn Aristocraat Elmus Gen.Eisenhower Gudoshnik KarelDoorman LustigeWitwe Mirjoran 0. Express ' PaulRichter 1» " begin bloei 15/3 22/3 13/3 26/2 11/3 28/2 22/2 28/2 1V3 3/3-5 -

9 - 5 De lange duur van de trek zal voor velen eenbezwaar zijn. Gunstige resultaten zijn verkregen door gedurende de eerste 5v/eken nahet planten debodemteraperatuur laag te houden en daarna op te voeren tot 16Co De bloei die anders pas eind februari begint, begon in dit gevalpas eind januari zodat een vervroeging van eenmaand werd verkregen. Wanneer debodemtemperatuur te snel nahet planten op 16 C wordt gebracht,moet rekening worden gehouden met aanzienlijke uitval. Eenproefsgewijze toepassing voor bloei vanaf eind januari is verantwoord v/anneer de bodemtemperatuur vanaf het planten gedurende de eerste 5v/eken beneden 9 Cgehouden wordt en daarna op 16 wordt gebracht. Met de volgende cultivars zijn gunstige resultaten bereikt: Apeldoorn', 'Athleet', 'Bing Crosby', 'Blenda', 'Bellona', 'General Eisenhower', 'K. en M. Triumph', 'Lustige Witwe', 'Mirjoran', 'Oriental Express', 'Preludium', 'Prominence', 'Ralph'en 'Paul Richter' Planten begin januari. Temperatuurbehandeling: 23 (1/9) + 20 (1/11) + 9w 5 C. Eenproefsgewijze toepassing is verantwoord maar danmoet de bodemtemperatuur de eerste 5 weken nahet planten beslist beneden 9 C blijven. Daarna mag de temperatuur v/orden opgevoerd tot 16C. Aanbevolen cultivars:dezelfde alsvoor het planten in december voor proefsgewijze toepassing zijn aanbevolen. Planten op latere tijdstippen moet beslist worden ontraden. k. HET GEBRUIK VAN ROLKASSEN Het forceren van bij 5 Cgekoelde tulpebollen in de vollegrond van vaste kassen is voor de "intensieve b'roeierij" minder geschikt omdat de rpoduktie per seizoen ver achter blijft bijhet forceren in kisten in de trekkas.om deproduktie op te voeren zullen rolkassen vermoedelijk van grote betekenis v/orden.dit jaar zijnproeven genomeji, waarbijmet succes vier "trekken"in een rolkas met twee standplaatsen tot bloei zijn gebracht

10

11 - 6 - Indetoekomstwordthetmogelijkgeacht,vijfofmisschienwel zes "trekken"totbloeite brengen.zoverishetechternogniet.totnu toekanslechtseenproefsgewijzetoepassingwordenaanbevolenvoordrie "trekken".debollen dienenalsvolgtteworden behandeld: 1etrek: 1 w G +17 (25/8) + 9 w5 C ("vroege broeiers") en 1 w 3k +20 G +12 w5 C (cv. 'Apeldoorn'). Bijvroegebroeiers magdebehandelingvanéénweek J>k Q desnoodsachterwegeworden gelaten. 2etrek: 23 (1/9) +20 (27/9) + 9 w 5 C 3etrek: 23 (1/9) +20 (1/11) + 9 w 5 C. 2Ë_ EÊ!Si_Ei a 2 2_2E_S a 2^ËÏ a a 2_ï Erkanmeteenonderglaswordengeplantwanneerde bodemtemperatuur niethogerisdan13 C. Buitenplantenisookmogelijkenkanzelfsgewenst zijnalsdebodemtemperatuuronderglasopdegewensteplantdatumnog te hoog is. Devoorproefsgewijzetoepassingaanbevolencultivarszijndezelfde alsdie bijbloeirondomkerstmisvermeld (onder3)= Debodemtemperatuur moetlaagwordengehoudentotdewortelsbeginnenuittelopen. Daarna moetdebodemtemperatuur op16 Cv/orden gebracht.bloeikanworden verwachtvanca.15tot25 december. 2etrek: plantenopstandplaatsii Devoorde2etrekbestemdebollenworden 1decemberbuitengeplant waarnadegrondmetstroofanderedaarvoorinaanmerkingkomende materialenmoetwordenafgedekt,omtesterkedalingvandebodemtemperatuur tevoorkomen. Bijvoor 1decemberinvallendevorstdientmendegrond vorstvrijaftedekkenomhetplantenop 1decembermogelijkte maken. Dekasdieopstandplaats I staat, magnietvoor beginjanuariover de bollenopstandplaatsiiwordengerold.nahetoverrollenmoetde bodemtemperatuur zosnelmogelijkop16 Cwordengebracht.Bloeikan verwachtwordenvanca. 1tot10 februari

12 - 7-3etrek: plantenopstandplaats I Devoorde3etrekbestemdebollenkunnen nahetoogstenvande 1etrek,onderglaswordengeplant, waarnadekaszospoedigmogelijk naarstandplaatsiiwordtverrold.directnahetplantenmoetdegrond wordenafgedektomtesterkedalingvandebodemtemperatuurtevoorkomen«nahetbeëindigenvandeoogstopstandplaatsiiwordtdekasteruggebracht opstandplaatsi»debodemtemperatuurmoetdanv/eerzo snelmogelijkop 16 Cwordengebracht.Bloeikanwordenverwachtvanca. 1tot10 maart. Opmerking : Hetgebruikvangrondverwarmingomdetemperatuurna het overrollensnelomhoogtebrengenmoetwordenontraden. Hetrisicodat debodemtemperatuur "naijlt"enboven16 Cstijgtisgroot.Daardoorneemt dekansopuitval toe. 5. HETTRANSPORT Nadekoelingvandetulpebollenmoetenhogetemperaturenworden vermeden.ditkandegev/as- en bloemkwaliteitnadeligbeïnvloeden.inernstige gevallentreedtschadeopdoorverdrogingvandebloemenofvernietiging vande wortelkrans. Tijdenshettransportzijngeenspecialemaatregelennodigwanneer deomstandighedentijdensdereisaandevolgendevoorwaardenvoldoen : a.v/anneerdetemperatuurtijdenshettransportvanafhalfoktobertot begindecemberniethogerisdan20 Cendereisnietlangerduurtdan driedagenof1? Cisendereisnietlangerduurtdanéén week. b.wanneer bijverzendingoplateretijdstippendetemperatuurniethoger isdanca. 9 Cendereisnietlangerduurtdaneen week. Inalleanderegevallenisgekoeldtransportbij 5 C noodzakelijk. Opmerking : Bovenstaandevoorv/aardenvoorhettransporthebbenbetrekking ophetvervoerbinnen Europa. Praktijkervaringenhebbengeleerd,dat voorgebruikvan 5 tulpenindeverenigdestatenvan Amerikaen Canadaverzendingvande bollenvoordekoelingbetereresultaten geeft, dan nadekoeling.dezetulpenzullenvermoedelijkbeterindielanden kunnenwordengekoeld,waarnazezosnelmogelijkmoetenwordenafgeleverd en geplant

13 BELANGRIJKE WENKEN Detemperatuurbehandelingo Men dient de bollen zo spoedigmogelijk na het rooien bijde gewenste temperaturen teplaatsen» Dit geldt niet alleenvoor bollen die voor Kerstmis moeten bloeien,maar evenzeer voor bloei op latere tijdstippen. Bij bollen die in december of later zijn geplant kunnen de bloemstengels tekort blijven enwordt de bloemkwaliteit slechter wanneer vóór dekoeling een temperatuur is toegepast waarbij de ontwikkeling in de bol onvoldoende is geremd. Ontvangst van debollen door de afnemers» Na aankomst de bollen zosnelmogelijk uitpakken en planten. Wanneer dit enige dagen duurt, moeten debollen zo koel mogelijk worden bewaard. Bolmaat Alleen bollen maat 12en op gebruiken. Plantdikte en plantdiepte. 2 + Voorlopig wordt geadviseerd omper m beplant oppervlak - 200bollen te gebruiken. Deplantdiepte is ca. 10cm. Grondsoort. Alle grondsoorten zijn geschikt, mits zeeen goede structuur bezitten en goed waterdoorlatend zijn.in de bovenlaag mogen geenkluiten voorkomen. Het is namelijk gewenst dat de grond goed om de bol sluit daar andersde kans opuitval niet denkbeeldig is. Slempgevoelige grond moet nahet planten v/orden afgedekt met een laagje turfmolm of ander daarvoor in aanmerking komende materialen omhet dichtslaan te voorkomen. Voorweken en verwijderen van de huid. Het voorweken zowel alshet verwijderen van debruine bolhuid moet sterk worden ontraden«uitval door zuur kan daardoor n.l. zeer sterk worden bevorderd

14 - 9 - Watergeven. Veelwaterisnoodzakelijkvooreengoedresultaat» Vooralinde beginperiodeishetwaterbelangrijkenkantedrogegrondveel uitval veroorzaken. Kasverwarmingo Eengoedepijpverwarmingissterkaante bevelen. Warmeluchtkachels zijnnietgeschikt, nietgeschikt, wanneermen bij16 Cwenstte C broeien.dezezijnalleen bruikbaaralsmenzeerlangzaamforceert. Kasteraperatuur. Deluchttemperatuur tussenhetgewasmagniethogerdan18 Czijn omdatandershetrisicoopuitvalsterktoeneemt.ditbetekentdusdatde grondzeer "luchtig"moetzijnomeenbodemtemperatuurvan16 Cte bereiken. Zoalsinhethoofdstukrolkassenisgesteld,moethetgebruikvan grondverwarmingwordenontraden,v/il menevenweltochvanbodemverwarming gebruikmaken,dan kandethermostaatvermoedelijkhetbeste2*à 3 C benedendegewenstebodemtemperatuurv/ordenafgesteldomvervolgensdoor verwarmingvandeluchtdegrondopdegewenstetemperatuurte brengen. Menvoorkomtdanwaarschijnlijkbeterhetoplopenvandebodemtemperatuur bijwisselingenvanhet buitenklimaat. Plantenin "anjerbakken". Totnutoeisalleenhetplantenindevollegrond besproken.het forcerenin "anjerbakken" iswaarschijnlijkeveneensmogelijkwanneer aande bijdevollegronds-broeigesteldeeisenwordt voldaan.