***I VERSLAG. NL In verscheidenheid verenigd NL. Europees Parlement A8-0355/

Transcriptie

1 Europees Parlement Zittingsdocument A8-0355/ ***I VERSLAG over het voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden in de Europese Unie (COM(2017)0797 C8-0006/ /0355(COD)) Commissie werkgelegenheid en sociale zaken Rapporteur: Enrique Calvet Chambon RR\ docx PE v02-00 In verscheidenheid verenigd

2 PR_COD_1amCom Verklaring van de gebruikte tekens * Raadplegingsprocedure *** Goedkeuringsprocedure ***I Gewone wetgevingsprocedure (eerste lezing) ***II Gewone wetgevingsprocedure (tweede lezing) ***III Gewone wetgevingsprocedure (derde lezing) (De aangeduide procedure is gebaseerd op de in de ontwerptekst voorgestelde rechtsgrond.) en op een ontwerphandeling en van het Parlement in twee kolommen Geschrapte tekstdelen worden in de linkerkolom in vet cursief aangegeven. Vervangen tekstdelen worden in beide kolommen in vet cursief aangegeven. Nieuwe tekst wordt in de rechterkolom in vet cursief aangegeven. In de eerste en tweede regel van de koptekst boven elk amendement wordt verwezen naar het tekstdeel in kwestie van de ontwerphandeling. Indien een amendement betrekking heeft op een bestaande handeling, waarop in de ontwerphandeling wijzigingen worden voorgesteld, bevat de koptekst bovendien een derde en vierde regel, die verwijzen naar de bestaande handeling respectievelijk naar de bepaling in kwestie. en van het Parlement in de vorm van een geconsolideerde tekst Nieuwe tekstdelen worden in vet cursief aangegeven. Geschrapte tekstdelen worden aangegeven met het symbool of worden doorgestreept. Waar tekstdelen vervangen worden, wordt de nieuwe tekst in vet cursief aangegeven, terwijl de vervangen tekst wordt geschrapt of doorgestreept. Bij wijze van uitzondering worden zuiver technische wijzigingen die de diensten aanbrengen met het oog op de opstelling van de definitieve tekst, niet gemarkeerd. PE v /140 RR\ docx

3 INHOUD ONTWERPWETGEVINGSRESOLUTIE VAN HET EUROPEES PARLEMENT... 5 TOELICHTING ADVIES VAN DE COMMISSIE JURIDISCHE ZAKEN ADVIES VAN DE COMMISSIE RECHTEN VAN DE VROUW EN GENDERGELIJKHEID PROCEDURE VAN DE BEVOEGDE COMMISSIE HOOFDELIJKE EINDSTEMMING IN DE BEVOEGDE COMMISSIE Blz. RR\ docx 3/140 PE v02-00

4 PE v /140 RR\ docx

5 ONTWERPWETGEVINGSRESOLUTIE VAN HET EUROPEES PARLEMENT over het voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden in de Europese Unie (COM(2017)0797 C8-0006/ /0355(COD)) (Gewone wetgevingsprocedure: eerste lezing) Het Europees Parlement, gezien het voorstel van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad (COM(2017)0797), gezien artikel 294, lid 2, en artikel 153, lid 1, onder b), en lid 2, onder b), van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, op grond waarvan het voorstel door de Commissie bij het Parlement is ingediend (C8-0006/2018), gezien artikel 294, lid 3, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, gezien de gemotiveerde adviezen die in het kader van protocol nr. 2 betreffende de toepassing van de beginselen van subsidiariteit en evenredigheid zijn uitgebracht door het Zweedse parlement, en waarin wordt gesteld dat het ontwerp van wetgevingshandeling niet strookt met het subsidiariteitsbeginsel, gezien het advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité van 23 mei , gezien het advies van het Comité van de Regio s van 5 juli , gezien artikel 59 van zijn Reglement, gezien het verslag van de Commissie werkgelegenheid en sociale zaken en de adviezen van de Commissie juridische zaken en de Commissie rechten van de vrouw en gendergelijkheid (A8-0355/2018), 1. stelt onderstaand standpunt in eerste lezing vast; 2. verzoekt de Commissie om hernieuwde voorlegging aan het Parlement indien zij haar voorstel vervangt, ingrijpend wijzigt of voornemens is het ingrijpend te wijzigen; 3. verzoekt zijn Voorzitter het standpunt van het Parlement te doen toekomen aan de Raad en aan de Commissie alsmede aan de nationale parlementen. 1 PB C... / Nog niet in het Publicatieblad verschenen. 2 RR\ docx 5/140 PE v02-00

6 1 Overweging 1 (1) Artikel 31 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie bepaalt dat iedere werknemer recht heeft op gezonde, veilige en waardige arbeidsomstandigheden, op een beperking van de maximumarbeidsduur en op dagelijkse en wekelijkse rusttijden, alsmede op een jaarlijkse vakantie met behoud van loon. (1) Artikel 31 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie bepaalt dat iedere werknemer recht heeft op gezonde, veilige en waardige arbeidsomstandigheden, op een beperking van de maximumarbeidsduur en op dagelijkse en wekelijkse rusttijden, alsmede op een jaarlijkse vakantie met behoud van loon. De doelstellingen van deze richtlijn moeten volledig in overeenstemming zijn met het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie en het Europees Sociaal Handvest; 2 Overweging 1 bis (nieuw) (1 bis) Beginsel 5 van de Europese pijler van sociale rechten bepaalt dat werknemers ongeacht de aard en de duur van hun arbeidsrelatie recht hebben op een billijke en gelijke behandeling wat betreft arbeidsvoorwaarden, toegang tot sociale bescherming en opleiding, dat arbeidsrelaties die leiden tot onzekere arbeidsvoorwaarden moeten worden voorkomen, onder meer door een verbod op misbruik van atypische arbeidsovereenkomsten, dat een proeftijd een redelijke tijdsduur moet hebben en dat de overgang naar arbeidsrelaties voor onbepaalde duur moet worden bevorderd. Voorts bepaalt het dat ervoor moet worden gezorgd dat werkgevers over de nodige flexibiliteit beschikken om zich snel te kunnen aanpassen aan veranderingen in de economische context, PE v /140 RR\ docx

7 Motivering in overeenstemming met de wetgeving en collectieve overeenkomsten. Vervollediging van de verwijzing naar beginsel 5 van de Europese pijler van sociale rechten. 3 Overweging 2 (2) Beginsel 7 van de Europese pijler van sociale rechten, die op 17 november 2017 in Göteborg is afgekondigd, bepaalt dat werknemers het recht hebben om bij hun indiensttreding schriftelijk in kennis te worden gesteld van hun rechten en verplichtingen die voortvloeien uit de arbeidsrelatie, waaronder die met betrekking tot de proeftijd, en dat zij recht hebben op toegang tot een doeltreffend en onpartijdig systeem van geschillenbeslechting en, bij een kennelijk onredelijk ontslag, een recht op verhaal, waarbij onder meer een passende schadevergoeding is inbegrepen. Beginsel 5 van de pijler bepaalt dat werknemers ongeacht de aard en de duur van hun arbeidsrelatie recht hebben op een billijke en gelijke behandeling wat betreft arbeidsvoorwaarden, toegang tot sociale bescherming en opleiding, dat arbeidsrelaties die leiden tot onzekere arbeidsvoorwaarden moeten worden voorkomen, onder meer door een verbod op misbruik van atypische arbeidsovereenkomsten, dat een proeftijd een redelijke tijdsduur moet hebben en dat de overgang naar arbeidsrelaties voor onbepaalde duur moet worden bevorderd. (2) Beginsel 7 van de Europese pijler van sociale rechten, die op 17 november 2017 in Göteborg is afgekondigd, bepaalt dat werknemers het recht hebben om bij hun indiensttreding schriftelijk in kennis te worden gesteld van hun rechten en verplichtingen die voortvloeien uit de arbeidsrelatie, waaronder die met betrekking tot de proeftijd, dat zij het recht hebben de redenen voor hun ontslag te vernemen en een redelijke opzegtermijn te krijgen, en dat zij recht hebben op toegang tot een doeltreffend en onpartijdig systeem van geschillenbeslechting en, bij een kennelijk onredelijk ontslag, een recht op verhaal, waarbij onder meer een passende schadevergoeding is inbegrepen. Beginsel 5 van de pijler bepaalt dat werknemers ongeacht de aard en de duur van hun arbeidsrelatie recht hebben op een billijke en gelijke behandeling wat betreft arbeidsvoorwaarden, toegang tot sociale bescherming en opleiding, dat arbeidsrelaties die leiden tot onzekere arbeidsvoorwaarden moeten worden voorkomen, onder meer door een verbod op misbruik van atypische arbeidsovereenkomsten, dat een proeftijd een redelijke tijdsduur moet hebben en dat de overgang naar arbeidsrelaties voor onbepaalde duur moet worden bevorderd. Tegelijk moeten werkgevers hierbij over de nodige flexibiliteit kunnen beschikken om zich snel aan te passen aan eventuele RR\ docx 7/140 PE v02-00

8 economische veranderingen. 4 Overweging 2 bis (nieuw) (2 bis) Beginsel 7 bepaalt dat werknemers het recht hebben om bij hun indiensttreding schriftelijk in kennis te worden gesteld van hun rechten en verplichtingen die voortvloeien uit de arbeidsrelatie, waaronder die met betrekking tot de proeftijd, en dat zij recht hebben op toegang tot een doeltreffend en onpartijdig systeem van geschillenbeslechting en, bij een kennelijk onredelijk ontslag, een recht op verhaal, waarbij onder meer een passende schadevergoeding is inbegrepen. 5 Overweging 2 ter (nieuw) (2 ter) De oprichting van de Europese pijler van sociale rechten laat het recht van de lidstaten om de fundamentele beginselen van hun socialezekerheidsstelsels vast te stellen en hun openbare financiën te beheren onverlet, en mag geen aanmerkelijke gevolgen hebben voor het financiële evenwicht van die stelsels. 6 Overweging 3 PE v /140 RR\ docx

9 (3) Sinds de vaststelling van Richtlijn 91/533/EEG 33 van de Raad hebben de arbeidsmarkten ingrijpende veranderingen ondergaan als gevolg van demografische ontwikkelingen en de digitalisering, die hebben geleid tot het ontstaan van nieuwe vormen van werk. Die hebben bijgedragen aan de groei van de werkgelegenheid en van de arbeidsmarkt. Nieuwe vormen van werk zijn vaak niet zo regelmatig en stabiel als traditionele arbeidsrelaties en leiden tot een geringere voorspelbaarheid voor de betrokken werknemers, waardoor zij onzekerheid creëren omtrent de toepasselijke rechten en sociale bescherming. In die veranderende arbeidswereld is het dus steeds belangrijker voor werknemers om volledig geïnformeerd te zijn over hun essentiële arbeidsvoorwaarden, en dat moet schriftelijk en tijdig gebeuren. Om de ontwikkeling van nieuwe vormen van werk op een adequate manier op te vangen, moeten werknemers in de Unie ook een aantal nieuwe minimumrechten krijgen om de zekerheid en de voorspelbaarheid van arbeidsrelaties te bevorderen en tegelijkertijd opwaartse convergentie te realiseren in alle lidstaten en het aanpassingsvermogen van de arbeidsmarkt te bewaren. 33 Richtlijn 91/533/EEG van de Raad van 14 oktober 1991 betreffende de verplichting van de werkgever om de werknemer te informeren over de voorwaarden die op zijn arbeidsovereenkomst of -verhouding van toepassing zijn (PB L 288 van , blz. 32). (3) Sinds de vaststelling van Richtlijn 91/533/EEG 33 van de Raad hebben de arbeidsmarkten veranderingen ondergaan als gevolg van demografische ontwikkelingen en de digitalisering, die hebben geleid tot het ontstaan van nieuwe vormen van werk. Die hebben bijgedragen aan innovatie, de groei van de werkgelegenheid en van de arbeidsmarkt. Nieuwe vormen van werk kunnen aanzienlijk minder voorspelbaar zijn dan traditionele arbeidsrelaties en leiden soms tot een geringere voorspelbaarheid voor de betrokken werknemers, waardoor zij onzekerheid creëren omtrent de toepasselijke rechten en sociale bescherming en onduidelijke en oneerlijke praktijken in de hand werken, met een ontregeling van de arbeidsmarkt als gevolg. In die veranderende arbeidswereld is het dus steeds belangrijker voor werknemers, ongeacht hun sector, om volledig geïnformeerd te zijn over hun essentiële arbeidsvoorwaarden, en dat moet tijdig en schriftelijk gebeuren, in een voor werknemers gemakkelijk toegankelijke vorm. Om de ontwikkeling van nieuwe vormen van werk op een adequate manier op te vangen, moeten werknemers in de Unie ook een aantal nieuwe minimumrechten krijgen om de zekerheid en de voorspelbaarheid van arbeidsrelaties te bevorderen en tegelijkertijd opwaartse convergentie te realiseren in alle lidstaten en het aanpassingsvermogen van de arbeidsmarkt te bewaren. 33 Richtlijn 91/533/EEG van de Raad van 14 oktober 1991 betreffende de verplichting van de werkgever om de werknemer te informeren over de voorwaarden die op zijn arbeidsovereenkomst of -verhouding van toepassing zijn (PB L 288 van , blz. 32). RR\ docx 9/140 PE v02-00

10 7 Overweging 5 (5) Daarom moeten op het niveau van de Unie minimumvereisten worden vastgesteld op het gebied van informatie over de essentiële aspecten van de arbeidsrelatie en in verband met de arbeidsvoorwaarden die gelden voor elke werknemer om voor alle werknemers in de Unie een passende mate van transparantie en voorspelbaarheid wat betreft hun arbeidsvoorwaarden te waarborgen. (5) Daarom moeten op het niveau van de Unie minimumvereisten worden aangescherpt en vastgesteld op het gebied van informatie over de essentiële aspecten van de arbeidsrelatie en in verband met de arbeidsvoorwaarden die gelden voor elke werknemer om voor alle werknemers in de Unie, ongeacht hun formele status, de hoogst mogelijke mate van transparantie en voorspelbaarheid wat betreft hun arbeidsvoorwaarden te waarborgen en tegelijkertijd een redelijke mate van flexibiliteit van atypische vormen van werk te behouden, zodat de voordelen hiervan voor werknemers en werkgevers behouden blijven. 8 Overweging 5 bis (nieuw) (5 bis) De lidstaten moeten op objectieve gronden kunnen bepalen dat sommige bepalingen van hoofdstuk III worden aangepast aan strijdkrachten, politiediensten en andere hulpdiensten. 9 Overweging 5 ter (nieuw) PE v /140 RR\ docx

11 (5 ter) De doelstelling van deze richtlijn een zekerder en beter voorspelbaar arbeidsaanbod bevorderen en zorgen voor aanpassingsvermogen op de arbeidsmarkt, toegang tot innovatie en betere levens- en arbeidsomstandigheden kan worden verwezenlijkt door de toegang van alle werknemers tot informatie over hun arbeidsvoorwaarden efficiënter te maken, voor betere arbeidsvoorwaarden te zorgen, in het bijzonder voor werknemers in nieuwe en atypische vormen van werk, de wetgeving efficiënter ten uitvoer te leggen en de transparantie op de arbeidsmarkt te vergroten. Hierbij moet bovendien worden vermeden buitensporige lasten op te leggen aan ondernemingen van ongeacht welke grootte. 10 Overweging 6 (6) Overeenkomstig artikel 154 van het Verdrag heeft de Commissie in twee fasen een raadpleging van de sociale partners georganiseerd over de verbetering van het toepassingsgebied en de doeltreffendheid van Richtlijn 91/533/EEG en de verruiming van de doelstellingen ervan om nieuwe rechten van werknemers toe te voegen. Er was geen overeenstemming tussen de sociale partners om onderhandelingen over deze aangelegenheden aan te knopen. De resultaten van de openbare raadplegingen die werden gehouden om de standpunten van diverse belanghebbenden en burgers te verzamelen, bevestigden echter dat het belangrijk is op dit gebied op het niveau van de Unie op te treden door het huidige (6) Overeenkomstig artikel 154 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) heeft de Commissie in twee fasen een raadpleging van de sociale partners georganiseerd over de verbetering van het toepassingsgebied en de doeltreffendheid van Richtlijn 91/533/EEG en de verruiming van de doelstellingen ervan om nieuwe rechten van werknemers vast te stellen. Er was geen overeenstemming tussen de sociale partners om onderhandelingen over deze aangelegenheden aan te knopen. Te oordelen naar de resultaten van de openbare raadplegingen die werden gehouden om de standpunten van diverse belanghebbenden en burgers te verzamelen, is het echter volstrekt RR\ docx 11/140 PE v02-00

12 rechtskader te moderniseren en aan te passen. noodzakelijk op dit gebied op het niveau van de Unie op te treden door het huidige rechtskader aan de nieuwe ontwikkelingen aan te passen. Motivering Met het oog op de rechtsgrondslag van het voorstel is "vast te stellen" nauwkeuriger dan "toe te voegen". 11 Overweging 7 (7) Om de doeltreffendheid te waarborgen van de rechten waarin de wetgeving van de Unie voorziet, moet het personele toepassingsgebied van Richtlijn 91/533/EEG worden geactualiseerd. In zijn vaste rechtspraak heeft het Hof van Justitie van de Europese Unie criteria vastgesteld om de status van werknemer te bepalen 34. Die criteria zijn geschikt voor het afbakenen van het personele toepassingsgebied van deze richtlijn. De definitie van werknemer in artikel 2, lid 1, is op deze criteria gebaseerd. Zij waarborgen een gelijkvormige uitvoering van het personele toepassingsgebied van de richtlijn en laten het tegelijkertijd aan nationale autoriteiten en rechterlijke instanties over deze definitie op specifieke situaties toe te passen. Op voorwaarde dat zij voldoen aan die criteria zullen huishoudelijk personeel, oproepwerkers, gelegenheidswerknemers, werknemers die werken op basis van een vouchersysteem, platformwerknemers, stagiairs en jongeren met een leercontract binnen het toepassingsgebied van deze richtlijn vallen. (7) Om de doeltreffendheid te waarborgen van de rechten waarin de wetgeving van de Unie voorziet, moet het personele toepassingsgebied van Richtlijn 91/533/EEG worden geactualiseerd. In zijn vaste rechtspraak heeft het Hof van Justitie van de Europese Unie ("Hof van Justitie") criteria vastgesteld om de status van werknemer te bepalen 34. Die criteria zijn geschikt voor het afbakenen van het personele toepassingsgebied van deze richtlijn. 34 Arresten van 3 juli 1986, Deborah 34 Arresten van 3 juli 1986, Deborah PE v /140 RR\ docx

13 Lawrie-Blum, Zaak 66/85; 14 oktober 2010, Union Syndicale Solidaires Isère, Zaak C-428/09; 9 juli 2015, Balkaya, Zaak C-229/14; 4 december 2014, FNV Kunsten, Zaak C-413/13 en 17 november 2016, Ruhrlandklinik, Zaak C-216/15. Lawrie-Blum, Zaak 66/85; 14 oktober 2010, Union Syndicale Solidaires Isère, Zaak C-428/09; 9 juli 2015, Balkaya, Zaak C-229/14; 4 december 2014, FNV Kunsten, Zaak C-413/13 en 17 november 2016, Ruhrlandklinik, Zaak C-216/ Overweging 7 bis (nieuw) (7 bis) De lidstaten behouden het recht om voor de toepassing van het nationaal recht en de nationale praktijk te bepalen wie werknemer is. De lidstaten moeten ervoor zorgen dat alle natuurlijke personen die gedurende een bepaalde periode tegen beloning prestaties verrichten voor en onder gezag van een ander, de rechten worden gegarandeerd waarin deze richtlijn voorziet, mits de lidstaten vrij zijn om de vorm te bepalen waarin het personele toepassingsgebied van deze richtlijn wordt omgezet. 13 Overweging 7 ter (nieuw) (7 ter) Zelfstandigen die niet aan de criteria van deze richtlijn voldoen, vallen niet onder het toepassingsgebied van deze richtlijn. 14 RR\ docx 13/140 PE v02-00

14 Overweging 7 quater (nieuw) (7 quater) De criteria van het Hof van Justitie voor het bepalen van de status van werknemer garanderen de uniforme uitvoering van het personele toepassingsgebied van deze richtlijn en laten het tegelijkertijd aan de nationale autoriteiten en nationale rechterlijke instanties over deze definitie toe te passen op specifieke situaties. Huishoudelijk personeel, oproepwerkers, gelegenheidswerknemers, werknemers die werken op basis van een vouchersysteem, platformwerknemers, freelancers, stagiairs en jongeren met een leercontract voldoen aan die criteria, mits zij onder het toepassingsgebied van deze richtlijn vallen. 15 Overweging 8 (8) Aangezien steeds meer werknemers zijn uitgesloten van het toepassingsgebied van Richtlijn 91/533/EEG op basis van afwijkingen door de lidstaten uit hoofde van artikel 1 van die richtlijn, moeten die afwijkingen worden vervangen door een mogelijkheid voor de lidstaten om de bepalingen van de richtlijn niet toe te passen op een arbeidsrelatie van in totaal acht uur of minder in een referentieperiode van een maand. Die afwijking heeft geen invloed op de definitie van werknemer van artikel 2, lid 1. (8) Aangezien steeds meer werknemers zijn uitgesloten van het toepassingsgebied van Richtlijn 91/533/EEG op basis van afwijkingen door de lidstaten uit hoofde van artikel 1 van die richtlijn, moeten die afwijkingen worden vervangen door een mogelijkheid voor de lidstaten om de bepalingen van de richtlijn niet toe te passen op een arbeidsrelatie van in totaal acht uur of minder in een referentieperiode van een maand. 16 PE v /140 RR\ docx

15 Overweging 9 (9) Door de onvoorspelbaarheid van oproepwerk zoals werk met nulurencontracten mag de afwijking van acht uur per maand niet worden gebruikt voor arbeidsrelaties waarin vóór de aanvang van het werk geen gewaarborgde hoeveelheid betaald werk is bepaald. Schrappen 17 Overweging 10 (10) Meerdere verschillende natuurlijke of rechtspersonen kunnen in de praktijk de taken en verantwoordelijkheden van de werkgever uitvoeren. De lidstaten moeten de vrijheid behouden om preciezer te bepalen welke persoon of personen geheel of gedeeltelijk verantwoordelijk wordt/worden geacht voor de uitvoering van de verplichtingen krachtens deze richtlijn voor werkgevers, zolang aan alle verplichtingen wordt voldaan. De lidstaten moeten ook kunnen besluiten dat deze verplichtingen geheel of gedeeltelijk worden toevertrouwd aan een natuurlijke of rechtspersoon die niet oorspronkelijk partij is bij de arbeidsrelatie. De lidstaten moeten de mogelijkheid hebben om specifieke regels vast te stellen om personen die handelen als werkgever van huishoudelijk personeel uit te sluiten van de verplichtingen om een verzoek om een ander soort werk te overwegen en erop te antwoorden, om kosteloze opleiding te verstrekken en om mogelijkheden van verhaal in te stellen op basis van gunstige aannames in het geval van ontbrekende informatie in de schriftelijke verklaring. (10) Meerdere verschillende natuurlijke of rechtspersonen of andere entiteiten kunnen in de praktijk de taken en verantwoordelijkheden van de werkgever uitvoeren. De lidstaten moeten de vrijheid behouden om preciezer te bepalen welke persoon of personen geheel of gedeeltelijk verantwoordelijk wordt/worden geacht voor de uitvoering van de verplichtingen krachtens deze richtlijn voor werkgevers, zolang aan alle verplichtingen wordt voldaan. De lidstaten moeten ook kunnen besluiten dat deze verplichtingen geheel of gedeeltelijk worden toevertrouwd aan een natuurlijke of rechtspersoon die niet oorspronkelijk partij is bij de arbeidsrelatie. De lidstaten moeten na raadpleging van de sociale partners de mogelijkheid hebben aanpassingen aan te brengen in de specifieke regels inzake de verplichting van personen die handelen als werkgever van huishoudelijk personeel om een verzoek om een ander soort werk of om kosteloze opleiding te overwegen en erop te antwoorden. RR\ docx 15/140 PE v02-00

16 18 Overweging 10 bis (nieuw) Motivering (10 bis) De lidstaten moeten de mogelijkheid hebben om specifieke regels vast te stellen om personen die handelen als werkgever van huishoudelijk personeel uit te sluiten van de in deze richtlijn neergelegde vereisten om verzoeken om andere soorten werk te overwegen en erop te antwoorden, om kosteloze verplichte opleiding te verstrekken en om mogelijkheden van verhaal in te stellen op basis van gunstige aannames in het geval van ontbrekende informatie in de documentatie die uit hoofde van deze richtlijn aan de werknemer moet worden verstrekt. De specifieke situatie van personen die optreden als werkgever van huishoudelijk personeel rechtvaardigt de uitsluiting. 19 Overweging 11 (11) Richtlijn 91/533/EEG heeft een minimumlijst ingevoerd van essentiële elementen waarover werknemers schriftelijk in kennis moeten worden gesteld. Het is nodig die lijst aan te passen om rekening te houden met de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, met name met de toename van atypische vormen van werk. (11) Richtlijn 91/533/EEG heeft een minimumlijst ingevoerd van essentiële elementen waarover werknemers schriftelijk in kennis moeten worden gesteld. Het is nodig die minimumlijst met essentiële aspecten, die kan worden uitgebreid door de lidstaten, aan te passen om rekening te houden met de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, met name met de toename van atypische vormen van werk. PE v /140 RR\ docx

17 20 Overweging 12 (12) De informatie over de arbeidstijd moet overeenstemmen met de bepalingen van Richtlijn 2003/88/EG van het Europees Parlement en de Raad 35 en moet informatie omvatten over pauzes, dagelijkse rusttijd, wekelijkse rusttijd en de hoeveelheid betaalde vakantie. 35 Richtlijn 2003/88/EG van het Europees Parlement en de Raad van 4 november 2003 betreffende een aantal aspecten van de organisatie van de arbeidstijd (PB L 299 van , blz. 9). (12) De informatie over de arbeidstijd moet overeenstemmen met de bepalingen van Richtlijn 2003/88/EG van het Europees Parlement en de Raad 35 en moet informatie omvatten over pauzes, dagelijkse rusttijd, wekelijkse rusttijd en de hoeveelheid betaalde vakantie, zodat de bescherming van de veiligheid en gezondheid van werknemers wordt gegarandeerd. 35 Richtlijn 2003/88/EG van het Europees Parlement en de Raad van 4 november 2003 betreffende een aantal aspecten van de organisatie van de arbeidstijd (PB L 299 van , blz. 9). 21 Overweging 13 (13) De informatie die over de beloning moet worden verstrekt, moet alle elementen van de beloning omvatten, waaronder bijdragen in geld of in natura die de werknemer in het kader van zijn of haar werk rechtstreeks of onrechtstreeks ontvangt. Het verstrekken van dergelijke informatie moet gebeuren zonder afbreuk te doen aan de vrijheid van werkgevers om aanvullende elementen van beloning, zoals eenmalige betalingen, aan te bieden. Het feit dat de componenten van de beloning die verplicht zijn bij wet of collectieve arbeidsovereenkomst niet zijn opgenomen (13) De informatie die over de beloning moet worden verstrekt, moet alle elementen van de beloning omvatten, waaronder bijdragen in geld of in natura, betalingen van overuren, bonussen en andere rechten die de werknemer in het kader van zijn of haar werk rechtstreeks of onrechtstreeks ontvangt. Het verstrekken van dergelijke informatie moet gebeuren zonder afbreuk te doen aan de vrijheid van werkgevers om aanvullende elementen van beloning, zoals eenmalige betalingen, aan te bieden. Het feit dat de componenten van de beloning die verplicht zijn bij wet of RR\ docx 17/140 PE v02-00

18 in die informatie, mag geen reden zijn om ze niet aan de werknemer mee te delen. collectieve arbeidsovereenkomst niet zijn opgenomen in die informatie, mag geen reden zijn om ze niet aan de werknemer mee te delen. 22 Overweging 14 (14) Als het door de aard van het werk niet mogelijk is een vast werkrooster aan te geven, moeten de werknemers worden geïnformeerd over de manier waarop hun werkrooster zal worden bepaald, waaronder de tijden waarop zij kunnen worden verzocht te werken en de minimale termijn waarbinnen zij vooraf moeten worden ingelicht. (14) Als het door de aard van het werk niet mogelijk is een normale dagelijkse of wekelijkse arbeidstijd aan te geven, bijvoorbeeld in het geval van een contract op afroep of soortgelijke arbeidsbetrekking, moeten werkgevers de werknemers informeren over de manier waarop hun werkopdrachten zullen worden bepaald, waaronder de tijdvakken waarbinnen zij kunnen worden verzocht te werken en de minimale termijn waarbinnen zij vooraf moeten worden ingelicht. 23 Overweging 15 (15) De informatie over socialezekerheidsstelsels moet indien relevant het volgende omvatten: uitkeringen bij ziekte, moederschap en gelijkwaardig, ouderschap, vaderschap, invaliditeits- en werkloosheidsuitkeringen, vervroegd pensioen, ouderdoms- en overlevingspensioen of gezinstoeslagen. De informatie die de werkgever over socialezekerheidsbescherming verstrekt, moet indien relevant de aanvullende pensioenregelingen omvatten in de zin van Richtlijn 98/49/EG van de Raad 36 en (15) De informatie over socialezekerheidsstelsels moet informatie omvatten over de ontvangende socialezekerheidsinstellingen en een bewijs van registratie bij de socialezekerheidsinstanties, voor zover de werkgever hiervoor verantwoordelijk is. Deze informatie moet indien relevant ook informatie omvatten over uitkeringen bij ziekte, moederschap en gelijkwaardig, ouderschap, vaderschap, invaliditeits- en werkloosheidsuitkeringen, vervroegd pensioen, ouderdoms- en PE v /140 RR\ docx

19 Richtlijn 2014/50/EU van het Europees Parlement en de Raad Richtlijn 98/49/EG van de Raad van 29 juni 1998 betreffende de bescherming van de rechten op aanvullend pensioen van werknemers en zelfstandigen die zich binnen de Gemeenschap verplaatsen (PB L 209 van , blz. 46). 36 Richtlijn 2014/50/EU van het Europees Parlement en de Raad van 16 april 2014 betreffende minimumvereisten voor de vergroting van de mobiliteit van werknemers tussen de lidstaten door het verbeteren van de verwerving en het behoud van aanvullende pensioenrechten (PB L 128 van , blz. 1). overlevingspensioen, gezinstoeslagen of uitkeringen in verband met arbeidsongevallen en beroepsziekten. De informatie die de werkgever over socialezekerheidsbescherming verstrekt, moet indien relevant de aanvullende pensioenregelingen omvatten in de zin van Richtlijn 98/49/EG van de Raad 36 en Richtlijn 2014/50/EU van het Europees Parlement en de Raad Richtlijn 98/49/EG van de Raad van 29 juni 1998 betreffende de bescherming van de rechten op aanvullend pensioen van werknemers en zelfstandigen die zich binnen de Gemeenschap verplaatsen (PB L 209 van , blz. 46). 37 Richtlijn 2014/50/EU van het Europees Parlement en de Raad van 16 april 2014 betreffende minimumvereisten voor de vergroting van de mobiliteit van werknemers tussen de lidstaten door het verbeteren van de verwerving en het behoud van aanvullende pensioenrechten (PB L 128 van , blz. 1). 24 Overweging 16 (16) Werknemers moeten het recht hebben bij het begin van de arbeidsrelatie schriftelijk te worden geïnformeerd over hun rechten en verplichtingen die voortvloeien uit de arbeidsrelatie. Daarom moet de desbetreffende informatie hen ten laatste op de eerste dag van hun dienstverband bereiken. (16) Werknemers moeten het recht hebben bij het begin van de arbeidsrelatie schriftelijk op papier of elektronisch te worden geïnformeerd over hun rechten en verplichtingen die voortvloeien uit de arbeidsrelatie. Daarom moet de basisinformatie hen ten laatste op de eerste dag van de arbeidsrelatie schriftelijk bereiken. In het geval van microondernemingen moet de termijn voor het verstrekken van de basisinformatie tot maximaal zeven dagen kunnen worden RR\ docx 19/140 PE v02-00

20 verlengd. De informatie moet op de eerste dag van de arbeidsrelatie mondeling worden verstrekt. Deze termijnen mogen de looptijd van het contract niet overschrijden. 25 Overweging 17 (17) Om de werkgevers te helpen de informatie tijdig te verstrekken, moeten de lidstaten ervoor zorgen dat op nationaal niveau sjablonen beschikbaar zijn en relevante en voldoende uitgebreide informatie over het toepasselijke rechtskader. Deze sjablonen kunnen op sectoraal of lokaal niveau door de nationale autoriteiten en de sociale partners verder worden ontwikkeld. (17) Om de werkgevers te helpen de informatie tijdig te verstrekken, moeten de lidstaten ervoor zorgen dat op nationaal niveau sjablonen beschikbaar zijn en relevante en voldoende uitgebreide informatie over het toepasselijke rechtskader. Deze sjablonen moeten verder worden ontwikkeld na raadpleging van de sociale partners. 26 Overweging 18 (18) Werknemers die naar het buitenland worden gedetacheerd of gezonden moeten aanvullende informatie krijgen die specifiek is voor hun situatie. Voor opeenvolgende werkopdrachten in verscheidene lidstaten of derde landen, zoals in het internationale wegvervoer, kan die informatie worden gebundeld voor verscheidene opdrachten voor het eerste vertrek en vervolgens worden aangepast in geval van veranderingen. Als de werknemers gedetacheerde werknemers zijn overeenkomstig Richtlijn 96/71/EG van het Europees Parlement en de Raad 38, (18) Werknemers die naar het buitenland worden gedetacheerd of gezonden moeten aanvullende informatie krijgen die specifiek is voor hun situatie. Voor opeenvolgende werkopdrachten in verscheidene lidstaten of derde landen kan die informatie worden gebundeld voor verscheidene opdrachten voor het eerste vertrek en vervolgens worden aangepast in geval van veranderingen. Als de werknemers gedetacheerde werknemers zijn overeenkomstig Richtlijn 96/71/EG van het Europees Parlement en de Raad 38 of andere sectorspecifieke regelgeving, PE v /140 RR\ docx

21 dan moeten zij ook op de hoogte worden gesteld van de centrale nationale website die door de lidstaat van ontvangst is ontwikkeld, waar zij de relevante informatie kunnen vinden over de arbeidsvoorwaarden die op hun situatie van toepassing zijn. Tenzij de lidstaten anders bepalen, zijn deze verplichtingen van toepassing als de periode van werk in het buitenland langer duurt dan vier opeenvolgende weken. 38 Richtlijn 96/71/EG van het Europees Parlement en de Raad van 16 december 1996 betreffende de terbeschikkingstelling van werknemers met het oog op het verrichten van diensten (PB L 18 van , blz. 1). dan moeten zij ook op de hoogte worden gesteld van de centrale nationale website die door de lidstaat van ontvangst is ontwikkeld, waar zij de relevante informatie kunnen vinden over de arbeidsvoorwaarden die op hun situatie van toepassing zijn. Tenzij in de wetgeving van de lidstaten die op de arbeidsrelatie van toepassing is anders wordt bepaald, zijn deze verplichtingen van toepassing als de periode van werk in het buitenland langer duurt dan vier opeenvolgende weken. 38 Richtlijn 96/71/EG van het Europees Parlement en de Raad van 16 december 1996 betreffende de terbeschikkingstelling van werknemers met het oog op het verrichten van diensten (PB L 18 van , blz. 1). 27 Overweging 19 (19) Proeftijden stellen werkgevers in staat na te gaan of werknemers geschikt zijn voor de functie waarvoor zij zijn aangesteld terwijl zij hen kunnen begeleiden met advies en opleiding. Dergelijke perioden kunnen gepaard gaan met een beperkte bescherming tegen ontslag. Een intrede op de arbeidsmarkt of een overgang naar een nieuwe functie mag niet gepaard gaan met aanhoudende onzekerheid. Daarom moeten proeftijden een redelijke tijdsduur hebben, zoals vastgesteld in de Europese pijler van sociale rechten. Een groot aantal lidstaten heeft een algemene maximale duur van de proeftijd vastgesteld tussen drie en zes maanden, wat als redelijk moet worden beschouwd. Proeftijden mogen langer zijn dan zes maanden als dat gerechtvaardigd is (19) Proeftijden stellen werkgevers in staat na te gaan of werknemers geschikt zijn voor de functie waarvoor zij zijn aangesteld terwijl zij hen kunnen begeleiden met advies en opleiding. Proeftijden stellen werknemers in staat na te gaan of het werk aansluit bij hun verwachtingen, vaardigheden en bekwaamheden. Dergelijke perioden kunnen gepaard gaan met een beperkte bescherming tegen ontslag. Een intrede op de arbeidsmarkt of een overgang naar een nieuwe functie mag niet gepaard gaan met aanhoudende onzekerheid. Daarom moeten proeftijden een redelijke tijdsduur hebben, zoals vastgesteld in de Europese pijler van sociale rechten. Een groot aantal lidstaten heeft een algemene maximale duur van de proeftijd vastgesteld tussen drie en zes RR\ docx 21/140 PE v02-00

22 door de aard van het werk (zoals voor leidinggevende functies) en als het in het belang van de werknemer is, zoals in het geval van langdurige ziekte of in het kader van specifieke maatregelen ter bevordering van vaste banen, met name voor jonge werknemers. maanden, wat als redelijk moet worden beschouwd. Proeftijden mogen bij wijze van uitzondering langer zijn dan zes maanden als dat gerechtvaardigd is door de aard van het werk (zoals voor leidinggevende functies), als de lidstaten arbeidsbescherming, waaronder bescherming tegen ontslag en afvloeiing, niet koppelen aan proeftijden, of in het kader van specifieke maatregelen ter bevordering van vaste banen, maar mogen in geen geval langer zijn dan negen maanden. De lidstaten moeten een proeftijd kunnen verlengen, op voorwaarde dat de werknemer en de werkgever dit van tevoren zijn overeengekomen, wanneer de werknemer onafgebroken afwezig is geweest wegens langdurige ziekte of verlengd verlof, teneinde de werknemer in staat te stellen te bewijzen dat zijn vaardigheden aansluiten bij de vereiste taken en de werkgever in staat te stellen na te gaan of de werknemer geschikt is voor die taken. Het is niet toegestaan een proeftijd eenzijdig te verlengen. 28 Overweging 20 (20) De werkgevers mogen hun werknemers niet verbieden buiten hun werkrooster bij die werkgever voor andere werkgevers te gaan werken, binnen de grenzen die zijn vastgesteld in Richtlijn 2003/88/EG van het Europees Parlement en de Raad 39.Onverenigbaarheidsclausules, opgevat als een beperking om te werken voor specifieke categorieën werkgevers, kunnen noodzakelijk zijn om objectieve redenen, zoals de bescherming van bedrijfsgeheimen of het voorkomen van (20) De werkgevers mogen hun werknemers niet verbieden of belemmeren buiten hun werkrooster bij die werkgever voor andere werkgevers te gaan werken, en hen daarvoor geen sancties opleggen. De lidstaten moeten ervoor zorgen dat dergelijk ander werk binnen de grenzen valt die zijn vastgesteld in Richtlijn 2003/88/EG van het Europees Parlement en de Raad 39. De lidstaten moeten, na raadpleging van de sociale partners, voorwaarden kunnen vaststellen voor het gebruik van onverenigbaarheidsclausules, PE v /140 RR\ docx

23 belangenconflicten. 39 Richtlijn 2003/88/EG van het Europees Parlement en de Raad van 4 november 2003 betreffende een aantal aspecten van de organisatie van de arbeidstijd (PB L 299 van , blz. 9). die moeten worden opgevat als beperkingen op het werken voor specifieke categorieën werkgevers om objectieve redenen, zoals gezondheid en veiligheid van de werknemer, de bescherming van de vertrouwelijkheid van bedrijfsinformatie van de werkgever, de integriteit van overheidsdiensten of het voorkomen van belangenconflicten. 39 Richtlijn 2003/88/EG van het Europees Parlement en de Raad van 4 november 2003 betreffende een aantal aspecten van de organisatie van de arbeidstijd (PB L 299 van , blz. 9). 29 Overweging 21 (21) Werknemers met een overwegend variabel werkrooster moeten kunnen rekenen op een minimale voorspelbaarheid als hun werkrooster grotendeels door de werkgever wordt bepaald, zij het rechtstreeks (bijvoorbeeld door de toewijzing van werkopdrachten) of onrechtstreeks (bijvoorbeeld door van de werknemer te verlangen dat hij of zij antwoordt op verzoeken van cliënten). (21) Werknemers met een contract op afroep of soortgelijke vormen van arbeidsbetrekkingen, waarbij het werkrooster van de werknemer geheel of overwegend variabel is, moeten kunnen rekenen op een minimale stabiliteit en voorspelbaarheid op het werk. 30 Overweging 23 (23) Een ander essentieel onderdeel van de voorspelbaarheid van werk in arbeidsrelaties met variabele of (23) Een ander essentieel onderdeel van de voorspelbaarheid van werk in arbeidsrelaties met een onvoorspelbaar RR\ docx 23/140 PE v02-00

24 voornamelijk door de werkgever bepaalde werkroosters is een redelijke minimale termijn vooraf, namelijk de periode tussen het ogenblik waarop de werknemer wordt ingelicht over een nieuwe werkopdracht en het ogenblik waarop de opdracht van start gaat. De lengte van de minimale termijn vooraf kan variëren naar gelang van de behoeften van de sector en waarborgt adequate bescherming van de werknemers. Deze bepaling doet geen afbreuk aan Richtlijn 2002/15/EG van het Europees Parlement en de Raad Richtlijn 2002/15/EG van het Europees Parlement en de Raad van 11 maart 2002 betreffende de organisatie van de arbeidstijd van personen die mobiele werkzaamheden in het wegvervoer uitoefenen (PB L 80 van , blz. 35). werkrooster is een redelijke minimale termijn vooraf, namelijk de periode tussen het ogenblik waarop de werknemer wordt ingelicht over een nieuwe werkopdracht en het ogenblik waarop de opdracht van start gaat. De lengte van de minimale termijn vooraf kan variëren naar gelang van de behoeften en gebruiken van de sector en waarborgt de adequate bescherming van de werknemers. Deze bepaling doet geen afbreuk aan Richtlijn 2002/15/EG van het Europees Parlement en de Raad Richtlijn 2002/15/EG van het Europees Parlement en de Raad van 11 maart 2002 betreffende de organisatie van de arbeidstijd van personen die mobiele werkzaamheden in het wegvervoer uitoefenen (PB L 80 van , blz. 35). 31 Overweging 24 (24) Werknemers moeten de mogelijkheid hebben een opdracht te weigeren als die buiten de referentiedagen en -uren valt of niet binnen de minimale termijn vooraf is aangekondigd, zonder dat die weigering ongunstige gevolgen voor hen heeft. Werknemers moeten ook de mogelijkheid hebben om de opdracht te aanvaarden als zij dat wensen. (24) Werknemers moeten de mogelijkheid hebben een opdracht te weigeren als die buiten de referentiedagen en -uren valt of niet binnen de minimale termijn vooraf is aangekondigd, zonder dat die weigering ongunstige gevolgen voor hen heeft. Werknemers moeten ook de mogelijkheid hebben om de opdracht te aanvaarden als zij dat wensen. Indien de werknemer na aanvaarding van de werkopdracht niet in staat is het werk te voltooien omdat de werkgever de opdracht annuleert en de werknemer daarvoor niet verantwoordelijk is, moet de werknemer zijn of haar recht op beloning voor de werkopdracht behouden. PE v /140 RR\ docx

25 32 Overweging 24 bis (nieuw) (24 bis) Wanneer er geen wettelijke maatregelen zijn getroffen om misbruik als gevolg van het gebruik van contracten op afroep en soortgelijke vormen van arbeidsbetrekkingen te voorkomen, dienen de lidstaten, na raadpleging van de sociale partners, rekening houdend met de behoeften van specifieke sectoren en/of categorieën werknemers, maatregelen in te voeren om te zorgen voor meer voorspelbaarheid voor contracten op afroep en soortgelijke vormen van arbeidsbetrekkingen. 33 Overweging 24 ter (nieuw) (24 ter) Lidstaten moeten garanderen dat werkgevers die regelmatig gebruikmaken van variabele werkroosters en variabele referentie-uren/-dagen relevante informatie verstrekken aan de bevoegde autoriteiten indien deze daarom vragen. Ze moeten ook garanderen dat als binnen een arbeidsrelatie na een bepaalde periode een gemiddeld aantal uren als normaal kan worden beschouwd, deze uren het minimale aantal gewaarborgde uren gaan vormen. 34 RR\ docx 25/140 PE v02-00

26 Overweging 25 (25) Als werknemers de mogelijkheid hebben voltijdse of vaste arbeidsovereenkomsten te bieden aan werknemers met atypisch werk, dan moet een overgang naar zekerdere vormen van werk worden gestimuleerd. Werknemers moeten kunnen verzoeken om beter voorspelbare en zekerdere vormen van werk, indien beschikbaar, en moeten een geschreven antwoord van de werkgever krijgen, waarbij rekening wordt gehouden met de behoeften van de werkgever en van de werknemer. (25) Als werkgevers de mogelijkheid hebben voltijdse of vaste arbeidsovereenkomsten te bieden aan werknemers met atypisch werk, dan moet een overgang naar zekerdere vormen van werk worden gestimuleerd, in overeenstemming met de in de Europese pijler van sociale rechten geproclameerde beginselen. Werknemers moeten kunnen verzoeken om beter voorspelbare en zekerdere vormen van werk, indien beschikbaar, en moeten een naar behoren gemotiveerd schriftelijk antwoord van de werkgever krijgen, waarbij rekening wordt gehouden met de behoeften en mogelijkheden van de werkgever en van de werknemer. 35 Overweging 25 bis (nieuw) (25 bis) Werknemers, met inbegrip van werknemers met verlengd verlof, moeten op de hoogte worden gebracht van interne promoties en/of vacatures die in de onderneming of vestiging beschikbaar komen, teneinde hun loopbaanontwikkeling te stimuleren. 36 Overweging 25 ter (nieuw) PE v /140 RR\ docx

27 (25 ter) Deze richtlijn vormt een aanvulling op de Richtlijnen 97/81/EG, 1999/70/EG en 2008/104/EG van de Raad wat betreft de overgang van de ene naar de andere vorm van werk. 37 Overweging 26 (26) Als werkgevers bij wet of collectieve overeenkomst verplicht zijn hun werknemers van opleiding te voorzien voor het uitvoeren van het werk waarvoor zij zijn aangeworven, is het belangrijk ervoor te zorgen dat dergelijke opleiding gelijkelijk wordt gegeven, ook aan personen met atypisch werk. De kosten van dergelijke opleiding mogen niet aan de werknemer worden aangerekend of worden ingehouden of afgetrokken van zijn of haar loon. (26) Als werknemers door hun werkgever of op grond van het Unierecht, nationaal recht, collectieve overeenkomsten of interne regels worden verplicht een opleiding te volgen voor het uitvoeren van het werk waarvoor zij zijn aangeworven, is het belangrijk ervoor te zorgen dat dergelijke opleiding gelijkelijk wordt gegeven, ook aan personen met atypisch werk. De kosten van dergelijke opleiding mogen niet aan de werknemer worden aangerekend of worden ingehouden of afgetrokken van zijn of haar loon. Opleidingen moeten, behalve in naar behoren gemotiveerde gevallen, tijdens werktijd plaatsvinden. De werknemer moet tijdens de opleiding recht blijven houden op het ontvangen van loon. Deze verplichting heeft geen betrekking op beroepsopleidingen of opleidingen die werknemers verplicht moeten volgen voor het verkrijgen, behouden of vernieuwen van een beroepskwalificatie, mits de werkgever niet op grond van wetgeving, een collectieve overeenkomst of interne regels verplicht is dergelijke opleidingen aan te bieden. RR\ docx 27/140 PE v02-00

28 38 Overweging 26 bis (nieuw) (26 bis) De sociale partners zijn de eerst aangewezenen om oplossingen te vinden die beantwoorden aan de behoeften van zowel werkgevers als werknemers en hun moet daarom een belangrijke rol worden toegekend bij de tenuitvoerlegging van deze richtlijn. 39 Overweging 27 (27) De sociale partners kunnen oordelen dat in specifieke sectoren of situaties andere bepalingen geschikter zijn om het doel van deze richtlijn na te streven dan de minimumnormen van hoofdstuk III van deze richtlijn. De lidstaten moeten daarom de mogelijkheid hebben de sociale partners toe te laten collectieve overeenkomsten af te sluiten die de bepalingen van dat hoofdstuk wijzigen, zolang het algemene niveau van bescherming van de werknemers niet wordt verlaagd. (27) De sociale partners kunnen oordelen dat in specifieke sectoren of situaties andere bepalingen kunnen worden gewijzigd, aangevuld of verbeterd indien deze overeenkomstig hoofdstuk III van deze richtlijn geschikter zijn om het doel van deze richtlijn na te streven. De lidstaten moeten daarom bevorderen dat de sociale partners collectieve overeenkomsten sluiten waarmee de bepalingen van dat hoofdstuk worden toegepast of bestaande overeenkomsten handhaven, mits het algemene niveau van bescherming van de werknemers gehandhaafd blijft en aan de in deze richtlijn vastgelegde minimumvereisten wordt voldaan. 40 Overweging 27 bis (nieuw) PE v /140 RR\ docx

29 (27 bis) In lidstaten met een hoge mate van organisatie, onder zowel werknemers als werkgevers, en waar de sociale partners in hun hoedanigheid van vertegenwoordigers van werknemers en werkgevers de primaire verantwoordelijkheid hebben om de arbeidsomstandigheden op de arbeidsmarkt te reguleren, moeten de sociale partners volledige bevoegdheden hebben met betrekking tot de mogelijkheid om collectieve overeenkomsten te sluiten. 41 Overweging 28 (28) Uit de raadpleging over de Europese pijler van sociale rechten is gebleken dat de handhaving van het arbeidsrecht van de Unie moet worden versterkt om de doeltreffendheid ervan te waarborgen. De Refit-evaluatie van Richtlijn 91/533/EEG 41 heeft bevestigd dat versterkte handhavingsmechanismen de doeltreffendheid van de richtlijn kunnen verbeteren. Zij toonde aan dat mogelijkheden tot beroep die uitsluitend gebaseerd zijn op schadevorderingen minder doeltreffend zijn dan systemen die ook voorzien in sancties (zoals forfaitaire bedragen of verlies van vergunningen) voor werkgevers die geen schriftelijke verklaringen verstrekken. Zij toonde ook aan dat werknemers zelden verhaal zoeken tijdens de arbeidsrelatie, wat het doel van de bepaling van de schriftelijke verklaring (namelijk ervoor zorgen dat werknemers op de hoogte worden gebracht van de belangrijkste elementen van hun arbeidsrelatie) voorbijschiet. Het is daarom noodzakelijk handhavingsbepalingen in te (28) Uit de raadpleging over de Europese pijler van sociale rechten is gebleken dat de handhaving van het arbeidsrecht van de Unie moet worden versterkt om de doeltreffendheid ervan te waarborgen. De in het kader van het programma van de Commissie voor gezonde en resultaatgerichte regelgeving uitgevoerde evaluatie van Richtlijn 91/533/EEG (Refit) 41 heeft bevestigd dat versterkte handhavingsmechanismen de doeltreffendheid van het arbeidsrecht van de Unie kunnen verbeteren. Zij toonde aan dat mogelijkheden tot beroep die uitsluitend gebaseerd zijn op schadevorderingen minder doeltreffend zijn dan systemen die ook voorzien in sancties (zoals forfaitaire bedragen of verlies van vergunningen) voor werkgevers die geen schriftelijke verklaringen verstrekken. Zij toonde ook aan dat werknemers zelden verhaal zoeken tijdens de arbeidsrelatie, wat het doel van de bepaling van de schriftelijke verklaring (namelijk ervoor zorgen dat werknemers RR\ docx 29/140 PE v02-00

30 voeren die het gebruik waarborgen van hetzij gunstige aannames als geen informatie wordt gegeven over de arbeidsrelatie, hetzij van een administratieve procedure waarbij de werkgever kan worden verzocht de ontbrekende informatie te verstrekken en een boete krijgt opgelegd als hij dat niet doet. Die mogelijkheid tot beroep moet gebaseerd zijn op een procedure waarbij aan de werkgever wordt meegedeeld dat er informatie ontbreekt en dat hij 15 dagen heeft om de volledige en juiste informatie te verstrekken. op de hoogte worden gebracht van de belangrijkste elementen van hun arbeidsrelatie) voorbijschiet. Het is daarom noodzakelijk handhavingsbepalingen in te voeren die het gebruik waarborgen van gunstige aannames als geen informatie wordt gegeven over de arbeidsrelatie, en van een administratieve procedure waarbij de werkgever wordt verzocht de ontbrekende informatie te verstrekken en een boete opgelegd kan krijgen als hij dat niet doet. Dergelijke gunstige aannames kunnen, wanneer de desbetreffende informatie ontbreekt, een vermoeden bevatten dat de werknemer een arbeidsrelatie voor onbepaalde tijd heeft, dat er geen sprake is van een proefperiode of dat de werknemer een voltijdse betrekking heeft. Die mogelijkheid tot beroep moet gebaseerd zijn op een procedure waarbij door de werknemer of een derde partij, zoals vertegenwoordigers van de werknemer of een andere bevoegde entiteit of instantie, aan de werkgever wordt meegedeeld dat er informatie ontbreekt en dat hij 15 dagen heeft om de volledige en juiste informatie te verstrekken. 41 SWD(2017) 205 final, blz SWD(2017) 205 final, blz Overweging 33 bis (nieuw) (33 bis) Aangezien een daadwerkelijke handhaving van de regelgeving van de Unie van belang is voor de inwoners van de Unie, is er een solide en efficiënt systeem nodig om ervoor te zorgen dat de lidstaten het recht van de Unie ten volle toepassen, ten uitvoer leggen en handhaven, en om voor PE v /140 RR\ docx