Saul Kripke. Stefan Wintein (Erasmus University Rotterdam) / 62

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Saul Kripke. Stefan Wintein (Erasmus University Rotterdam) 26-10-2015 1 / 62"

Transcriptie

1 Saul Kripke Stefan Wintein (Erasmus University Rotterdam) / 62

2 Saul Kripke (1940 ) Saul Kripke (1940 ) Een belangrijk denker Saul Kripke, Omaha, Nebraska Over Kripke s (analytische) stijl van filosofie Naming and Necessity (1980) Philosophical Analysis in the20 th century (p336) 2 / 62

3 Saul Kripke (1940 ) Saul Kripke (1940 ) Saul Kripke (1940 ) Een belangrijk denker Saul Kripke, Omaha, Nebraska Over Kripke s (analytische) stijl van filosofie Naming and Necessity (1980) Philosophical Analysis in the20 th century (p336) 13 november 1940, Bay Shore, New York 3 / 62

4 Saul Kripke (1940 ) Saul Kripke (1940 ) Saul Kripke (1940 ) Een belangrijk denker Saul Kripke, Omaha, Nebraska Over Kripke s (analytische) stijl van filosofie Naming and Necessity (1980) Philosophical Analysis in the20 th century (p336) Momenteel is Kripke hoogleraar aan de City University New York en emeritus hoogleraar aan Princeton University. 4 / 62

5 Een belangrijk denker Saul Kripke (1940 ) Saul Kripke (1940 ) Een belangrijk denker Saul Kripke, Omaha, Nebraska Over Kripke s (analytische) stijl van filosofie Naming and Necessity (1980) Philosophical Analysis in the20 th century (p336) Enkele belangrijke bijdragen aan de filosofie: (1) Kripke semantiek voor modale en gerelateerde logica s. (2) Zijn interpretatie van Wittgenstein (Wittgenstein on Rules and Private language) (3) Zijn theorie over waarheid (Outline of a Theory of Truth) (4) Naming and Necessity, dat de taalfilosofie op haar kop zette. (ook belangrijke bijdragen aan verzamelingenleer en wiskundige logica) 5 / 62

6 Een belangrijk denker Saul Kripke (1940 ) Saul Kripke (1940 ) Een belangrijk denker Saul Kripke, Omaha, Nebraska Over Kripke s (analytische) stijl van filosofie Naming and Necessity (1980) Philosophical Analysis in the20 th century (p336) Enkele belangrijke bijdragen aan de filosofie: (1) Kripke semantiek voor modale en gerelateerde logica s. (2) Zijn interpretatie van Wittgenstein (Wittgenstein on Rules and Private language) (3) Zijn theorie over waarheid (Outline of a Theory of Truth) (4) Naming and Necessity, dat de taalfilosofie op haar kop zette. (ook belangrijke bijdragen aan verzamelingenleer en wiskundige logica) Saul A. Kripke is one of the most creative and influential philosophers of the twentieth century. It is not an exaggeration to say that he helped change the face of analytic philosophy in the last half of the century G.W. Fitch He is the one true genius of our profession. R. Nozick 5 / 62

7 Saul Kripke, Omaha, Nebraska Saul Kripke (1940 ) Saul Kripke (1940 ) Een belangrijk denker Saul Kripke, Omaha, Nebraska Over Kripke s (analytische) stijl van filosofie Naming and Necessity (1980) Philosophical Analysis in the20 th century (p336) Kripke schreef een artikel waarin hij volledigheid van diverse modale logica s bewees. Het wiskunde departement van Harvard was hier erg van onder indruk en wilde hem uitnodigen voor een sollicitatiegesprek. Onderaan het artikel stond Saul Kripke, Omaha, Nebraska en de universiteit van Nebraska werd aangeschreven. Kripke werkte daar niet en brief werd doorgestuurd naar Kripke s huis. 6 / 62

8 Saul Kripke, Omaha, Nebraska Saul Kripke (1940 ) Saul Kripke (1940 ) Een belangrijk denker Saul Kripke, Omaha, Nebraska Over Kripke s (analytische) stijl van filosofie Naming and Necessity (1980) Philosophical Analysis in the20 th century (p336) Kripke schreef een artikel waarin hij volledigheid van diverse modale logica s bewees. Het wiskunde departement van Harvard was hier erg van onder indruk en wilde hem uitnodigen voor een sollicitatiegesprek. Onderaan het artikel stond Saul Kripke, Omaha, Nebraska en de universiteit van Nebraska werd aangeschreven. Kripke werkte daar niet en brief werd doorgestuurd naar Kripke s huis. Thank you for inviting me to apply for a position in your mathematics department, but my mother said I should finish high school and go to college first. (Kripke was 18 jaar toen zijn baanbrekende paper gepubliceerd werd.) 6 / 62

9 Over Kripke s (analytische) stijl van filosofie Saul Kripke (1940 ) Saul Kripke (1940 ) Een belangrijk denker Saul Kripke, Omaha, Nebraska Over Kripke s (analytische) stijl van filosofie Naming and Necessity (1980) Philosophical Analysis in the20 th century (p336) Kripke is geen systeem-bouwer zoals b.v. Kant maar eerder een oplosser van paradoxen en filosofische problemen. [The cluster concept theory of names] really is a nice theory. The only defect I think it has is probably common to all philosophical theories. It s wrong. You may suspect me of proposing another theory in its place; but I hope not, because I m sure it s wrong too it if is a theory. (Kripke, NN) To repeat, I may not have presented a theory, but I do think that I have presented a better picture than that given by description theorists (Kripke, NN) In zijn filosofische werk waarbij hij vaak gebruik van (zijn eigen) formeel logische werk, maar : There is no mathematical substitute for philosophy. (Kripke, 1976) 7 / 62

10 Naming and Necessity (1980) Saul Kripke (1940 ) Saul Kripke (1940 ) Een belangrijk denker Saul Kripke, Omaha, Nebraska Over Kripke s (analytische) stijl van filosofie Naming and Necessity (1980) Philosophical Analysis in the20 th century (p336) Drie lezingen gegeven (zonder aantekeningen!) in 1970 in Princeton. Opgenomen, uitgeschreven door Gilbert Harman en Thomas Nagel en voorzien van voetnoten en voorwoord door Kripke. 8 / 62

11 Philosophical Analysis in the20 th century (p336) Saul Kripke (1940 ) Saul Kripke (1940 ) Een belangrijk denker Saul Kripke, Omaha, Nebraska Over Kripke s (analytische) stijl van filosofie Naming and Necessity (1980) Philosophical Analysis in the20 th century (p336) In the philosophy of language, Naming and Necessity is among the most important works ever. Beyond the philosophy of language, it fundamentally changed the way in which much philosophy is done. The most important aspects of the work are: (i) a set of theses about the meaning and reference of proper names. (ii) a corresponding set of theses about the meaning and reference of natural kind terms such as heat, light, gold, water and tiger. (iii) a compelling defense of the metaphysical concepts of necessity and possibility. (iv) a sharp distinction between the metaphysical notion of necessity and the epistemological notion of a prioricity (v) forceful arguments that there are necessary truths that are knowable a posteriori, and a priori truths that are contingent (vi) A persuasive defense of the intelligibility of essentialism. 9 / 62

12 Philosophical Analysis in the20 th century (p336) Saul Kripke (1940 ) Saul Kripke (1940 ) Een belangrijk denker Saul Kripke, Omaha, Nebraska Over Kripke s (analytische) stijl van filosofie Naming and Necessity (1980) Philosophical Analysis in the20 th century (p336) In the philosophy of language, Naming and Necessity is among the most important works ever. Beyond the philosophy of language, it fundamentally changed the way in which much philosophy is done. The most important aspects of the work are: (i) a set of theses about the meaning and reference of proper names. (ii) a corresponding set of theses about the meaning and reference of natural kind terms such as heat, light, gold, water and tiger. (iii) a compelling defense of the metaphysical concepts of necessity and possibility. (iv) a sharp distinction between the metaphysical notion of necessity and the epistemological notion of a prioricity (v) forceful arguments that there are necessary truths that are knowable a posteriori, and a priori truths that are contingent (vi) A persuasive defense of the intelligibility of essentialism. Ik hoop u wat inzicht te geven in genoemde aspecten van Naming and Necessity. 9 / 62

13 Oneindig veel zinnen, eindig veel middelen Recursiviteit Compositionaliteit Taalfilosofie en betekenis Een rudimentaire betekenistheorie: referentialisme Singuliere termen, namen en uniek bepalende beschrijvingen Naam Referentialisme en Millianisme over taal en betekenis 10 / 62

14 Oneindig veel zinnen, eindig veel middelen Oneindig veel zinnen, eindig veel middelen Recursiviteit Compositionaliteit Taalfilosofie en betekenis Een rudimentaire betekenistheorie: referentialisme Singuliere termen, namen en uniek bepalende beschrijvingen Naam Referentialisme en Millianisme Language is a system that makes infinite use of finite means. (W. von Humboldt) Jan slaapt. Jan slaapt op de bank. Jan slaapt op de grote bank. Jan slaapt op de grote, grote bank Jan slaapt op de grote, grote... bank De vader van Jan slaapt op de grote bank. De vader van de vader van Jan slaapt op de grote bank. De vader van de vader van... van Jan slaapt op de grote bank. Een eindig aantal basiswoorden en regels (infinite means) stelt ons in staat om oneindig veel zinnen te produceren (infinite use). Mogelijk omdat syntaxis ( opbouw van zinnen) van taal recursief is. 11 / 62

15 Recursiviteit Oneindig veel zinnen, eindig veel middelen Recursiviteit Compositionaliteit Taalfilosofie en betekenis Een rudimentaire betekenistheorie: referentialisme Singuliere termen, namen en uniek bepalende beschrijvingen Naam Referentialisme en Millianisme Stel dat ik een feestje wil geven en de volgende gastlijst op wil stellen. Mijn vrienden zijn uitgenodigd. Vrienden van mijn vrienden zijn uitgenodigd. Vrieden van vrienden van... - De bedoelde lijst geraakt nooit af. Maar ik kan de lijst recursief definiëren: (i) Mijn vrienden zijn uitgenodigd. (ii) Alsxeen vriend is van iemand die is uitgenodigd, dan isx uitgenodigd. - De eindige recursieve definitie specificeert een oneindige lijst. Deze recursiviteit is ook aanwezig in (syntaxis van) taal: (i) Jan is een nominale constituent (Noun Phrase). (ii) Alsxeen NP is dan is de vader vanx ook een NP. 12 / 62

16 Compositionaliteit Oneindig veel zinnen, eindig veel middelen Recursiviteit Compositionaliteit Taalfilosofie en betekenis Een rudimentaire betekenistheorie: referentialisme Singuliere termen, namen en uniek bepalende beschrijvingen Naam Referentialisme en Millianisme Er zijn bovendien oneindig veel zinnen die iets anders betekenen en waarvan we weten wat ze betekenen; we begrijpen zelfs zinnen die we nog nooit eerder gehoord hebben: Gisteren toen ik op weg was naar de plastic cowboyhoeden fabriek zag ik op twee verschillende plaatsen politieagenten cupcakes verkopen uit ruimtevaartuigen waarop geel en groene strepen geschilderd waren. Het is onmogelijk om de betekenis van oneindig veel zinnen afzonderlijk te leren. Hoe kan het dan dat we in staat zijn om oneindig veel zinnen begrijpen? Compositionaliteit: de betekenis van samengestelde uitdrukkingen (zoals zinnen) hangt af van en hangt alleen af van de betekenissen van de samenstelde delen en de wijze van samen. 13 / 62

17 Taalfilosofie en betekenis Oneindig veel zinnen, eindig veel middelen Recursiviteit Compositionaliteit Taalfilosofie en betekenis Een rudimentaire betekenistheorie: referentialisme Singuliere termen, namen en uniek bepalende beschrijvingen Naam Referentialisme en Millianisme Merk op dat het compositionaliteits principe niets zegt over wat betekenis is. Taalfilosofie houdt zich o.a. bezig met de vraag naar de aard van betekenis. Hoe kunnen we verklaren dat bepaalde geluiden en inscripties betekenis hebben?... sommige uitdrukkingen dezelfde betekenis hebben?... een enkele uitdrukking meer dan een betekenis kan hebben? 14 / 62

18 Een rudimentaire betekenistheorie: referentialisme Oneindig veel zinnen, eindig veel middelen Recursiviteit Compositionaliteit Taalfilosofie en betekenis Een rudimentaire betekenistheorie: referentialisme Singuliere termen, namen en uniek bepalende beschrijvingen Naam Referentialisme en Millianisme We hebben afgesproken dat sommige geluiden / inscripties ( woorden ) voor dingen in de wereld staan. Referentialisme: de betekenis van een uitdrukking is het ding / zijn de dingen waar het woord voor staat (naar verwijst / refers to.) (1) De kat zit op de mat zin (1) verwijst naar een situatie waarin er een kat op een mat zit, de kat verwijst naar de betreffende kat, de mat verwijst naar de betreffende mat, zit op verwijst naar de relatie zitten op. Referentialisme geeft op het eerste gezicht redelijke verklaring voor betekenisvragen, maar: waarnaar verwijzen woorden als langzaam, veel, of, niet, de... naar welke situatie verwijst moorden is slecht? Zelfs Naam Referenitalisme kent al vele problemen. 15 / 62

19 Singuliere termen, namen en uniek bepalende beschrijvingen Oneindig veel zinnen, eindig veel middelen Recursiviteit Compositionaliteit Taalfilosofie en betekenis Een rudimentaire betekenistheorie: referentialisme Singuliere termen, namen en uniek bepalende beschrijvingen Naam Referentialisme en Millianisme Het doel van een singuliere term (singular term) is om een (enkel) object of individu aan te duiden. - Namen: George, Rotterdam, Mars, Feyenoord, Sinterklaas... - Uniek bepalende beschrijvingen (definite descriptions). de moeder van George, de minister-president van Nederland in 2000, het grootste priemgetal... (Persoonlijke voornaamwoorden: hij, ik, jij... ) Algemene termen: goud, water, tijger, wijsheid, burger, hond,... (Hoe we het onderscheid tussen singuliere en algemene termen precies moeten maken (en of dit kan) is een filosofisch debat (Quine /Strawson)) 16 / 62

20 Naam Referentialisme en Millianisme Oneindig veel zinnen, eindig veel middelen Recursiviteit Compositionaliteit Taalfilosofie en betekenis Een rudimentaire betekenistheorie: referentialisme Singuliere termen, namen en uniek bepalende beschrijvingen Naam Referentialisme en Millianisme There is a well-known doctrine of John Stuart Mill, in his book A system of Logic, that names have denotation but no connotation. (Kripke, p193) Millianisme: De enige bijdrage die een naam levert aan de betekenis van een zin waarin hij gebruikt wordt is zijn referent. Naam Referentialisme: de betekenis van een naam is zijn referent. The classical tradition of modern logic has gone very strongly against Mill s view. Frege and Russel both thought, and seemed to arrive at these conclusions independently of one another, that Mill was wrong in a very strong sense: really a proper name, properly used, simply was a definite description (uniek bepalende beschrijving) abbreviated or disguised. (Kripke, p193) - Wat is de Frege-Russell visie en waarom dachten Frege en Russell dat Mill ongelijk had? Vier problemen voor Millianisme en Naam Referentialisme. 17 / 62

21 Problemen : Atlantis en Sherlock Holmes Problemen: Mark Twain / S.L. Clemens Problemen: Mark Twain / S.L. Clemens Millianisme (en Naam Natuurlijke soort termen en essetiële eigenschappen De paradox van Naming and Necessity 18 / 62

22 Problemen : Atlantis en Sherlock Holmes Problemen : Atlantis en Sherlock Holmes Problemen: Mark Twain / S.L. Clemens Problemen: Mark Twain / S.L. Clemens (1) Atlantis is opgegaan in de zee. - De bijdrage van Atlantis aan de betekenis van (1) is haar referent. - Atlantis heeft geen referent. - Maar dan heeft zin (1) ook geen betekenis, (of dezelfde betekenis als b.v. Sherlock Holmes is opgegaan in de zee ) Maar zin (1) is (lijkt) betekenisvol. (2) Sherlock Holmes bestaat niet. Zin (2) is (lijkt) niet alleen betekenisvol maar ook waar. - Maar volgens het Millianisme heeft (2) geen betekenis. Natuurlijke soort termen en essetiële eigenschappen De paradox van Naming and Necessity 19 / 62

23 Problemen: Mark Twain / S.L. Clemens Problemen : Atlantis en Sherlock Holmes Problemen: Mark Twain / S.L. Clemens Problemen: Mark Twain / S.L. Clemens Samuel Langhorne Clemens ( ), beter bekend onder zijn schrijversnaam Mark Twain, was een Amerikaanse schrijver en humorist. (3a) Samuel Langhorne Clemens is Samuel Langhorne Clemens. (3b) Samuel Langhorne Clemens is Mark Twain. - Millianisme /Naam Referentialisme: de betekenis van (3a) en (3b) is hetzelfde. - Maar zin (3a) is waar en informatief en (3b) is triviaal waar. Natuurlijke soort termen en essetiële eigenschappen De paradox van Naming and Necessity 20 / 62

24 Problemen: Mark Twain / S.L. Clemens Problemen : Atlantis en Sherlock Holmes Problemen: Mark Twain / S.L. Clemens Problemen: Mark Twain / S.L. Clemens Samuel Langhorne Clemens ( ), beter bekend onder zijn schrijversnaam Mark Twain, was een Amerikaanse schrijver en humorist. Twain werd vooral bekend door zijn romans De Lotgevallen van Tom Sawyer en De Lotgevallen van Huckleberry Finn. (4a) Albert gelooft dat Mark Twain De lotgevallen van Tom Sawyer schreef. (4b) Albert gelooft dat S.L. Clemens De lotgevallen van Tom Sawyer schreef. Natuurlijke soort termen en essetiële eigenschappen De paradox van Naming and Necessity - Milleanisme / Naam Referentialisme: betekenis (4a) = betekenis (4b). - En dus: waarheidswaarde (4a) = waarheidswaarde (4b). - Maar (4a) kan waar zijn terwijl (4b) dit niet is. 21 / 62

25 De logische vorm van een zin Russell: uniek bepalende beschrijvingen en logische vorm Russell s Naam Twee aantrekkelijke eigenschappen van de Naam Problemen oplossen met de Naam Frege én Russell Gottlob Frege ( ): Sense 22 / 62

26 De logische vorm van een zin De logische vorm van een zin Russell: uniek bepalende beschrijvingen en logische vorm Russell s Naam Twee aantrekkelijke eigenschappen van de Naam Problemen oplossen met de Naam A: Jan ziet niemand (i) B: Wie ziet Jan? A: Niemand. B: En hoe ziet niemand eruit? Frege én Russell Gottlob Frege ( ): Sense 23 / 62

27 De logische vorm van een zin De logische vorm van een zin Russell: uniek bepalende beschrijvingen en logische vorm Russell s Naam Twee aantrekkelijke eigenschappen van de Naam Problemen oplossen met de Naam Frege én Russell Gottlob Frege ( ): Sense A: Jan ziet niemand (i) B: Wie ziet Jan? A: Niemand. B: En hoe ziet niemand eruit? - B is verward: denkt dat niemand een singuliere term is. - De logische vorm van (i): xzien(jan, x) - De logische vorm van (i) laat duidelijk zien dat niemand geen singuliere term is maar een quantor. Russell ( ): Evenzo laat de logische vorm van zinnen met daarin uniek bepalende beschrijvingen (de zus en zo) zien dat dit geen singuliere termen zijn. 23 / 62

28 Russell: uniek bepalende beschrijvingen en logische vorm De logische vorm van een zin Russell: uniek bepalende beschrijvingen en logische vorm Russell s Naam Twee aantrekkelijke eigenschappen van de Naam Problemen oplossen met de Naam Frege én Russell Gottlob Frege ( ): Sense (i) De koning van Frankrijk is kaal. - Er is tenminste een koning van Frankijk. xkf(x) - Er is hoogstens een koning van Frankrijk. x[kf(x) y(kf(y) x=y)] - Wie koning van Frankrijk is, is kaal. x(kf(x) Ka(x)) Volgens Russell is (ii) de logische vorm van (i): (ii) x[kf(x) y(kf(y) y=x Ka(x))] (ii) bevat geen uniek bepalende beschrijving (de koning van Frankrijk) wel een predicaat (koning van Frankrijk) en quantoren (, ). Russell: betekenis (i) = betekenis (ii) en dus is (i) onwaar. 24 / 62

29 Russell s Naam De logische vorm van een zin Russell: uniek bepalende beschrijvingen en logische vorm Russell s Naam Twee aantrekkelijke eigenschappen van de Naam Problemen oplossen met de Naam Russell: betekenis van naam is niet zijn referent. Naam : de betekenis van een naamn(voors opt) is dezelfde als die van een beschrijvingb n die (doors opt) met de naam geassocieerd wordt. (Naam zegt niks over wat betekenis is) - Betekenis van Napoleon is dezelfde als die van de keizer van Frankrijk die in 1815 verslagen werd bij Waterloo. Frege én Russell Gottlob Frege ( ): Sense 25 / 62

30 Twee aantrekkelijke eigenschappen van de Naam A: Ik ga vanmiddag eten met Samuel Langhorne Clemens. B: Met wie? A: Met Clemens, de schrijver van De lotgevallen van Tom Sawyer, De logische vorm van een zin Russell: uniek bepalende beschrijvingen en logische vorm Russell s Naam Twee aantrekkelijke eigenschappen van de Naam Problemen oplossen met de Naam Frege én Russell Gottlob Frege ( ): Sense A: Ik ga vanmiddag eten met Jan Smit. B: Met die Volendamse volkszanger? A: Nee, met de vader van mijn kinderen. Aantrekkelijke eigenschap I: intuïtief plausibel. Aantrekkelijke eigenschap II: lost voornoemde problemen op. De betekenis van een zin waarin een naamnvoorkomt, is dezelfde als die van de zin waarinnvervangen wordt doorb n, en een analyse van de logische vorm van zin metb n lost probleem op. 26 / 62

31 Problemen oplossen met de Naam De logische vorm van een zin Russell: uniek bepalende beschrijvingen en logische vorm Russell s Naam Twee aantrekkelijke eigenschappen van de Naam Problemen oplossen met de Naam Frege én Russell Gottlob Frege ( ): Sense (1) Sherlock Holmes bestaat niet. Betekenis van Sherlock Holmes is dezelfde als die van, zeg, de legendarische Engelse Detective die in Baker Street woonde. (2) De legendarische Engelse detective die in Baker Street woonde bestaat niet. (3) x[d(x) y(d(y) y=x)] - Zin (3) laat zien dat (1) waar is. - Evenzo zal Atlantis is opgegaan in de zee als niet waar worden geanalyseerd. - En een spreker kan verschillende beschrijvingen associëren met Mark Twain en Samuel Langhorne Clemens, waardoor we niet dezelfde betekenis aan S.L. Clemens en Mark Twain moeten toeschrijven. 27 / 62

32 Frege én Russell De logische vorm van een zin Russell: uniek bepalende beschrijvingen en logische vorm Russell s Naam Twee aantrekkelijke eigenschappen van de Naam Problemen oplossen met de Naam Frege én Russell Gottlob Frege ( ): Sense Frege and Russell both thought, and seemed to arrive at these conclusions independently of each other, that Mill was wrong in a very strong sense.... (Kripke p193) Frege-Russell view Naam. Frege dacht dat de betekenis van een naamn(en beschrijvingb n ) gegeven werd door de sense van de naam. Sense wijze waarop de referent gegeven wordt (mode of presentation) Atlantis en Sherlock Holmes hebben wel een sense maar geen referent, De sense van S.L. Langhorne is een andere die van Mark Twain. Sense is een abstracte entiteit, waar Russell niks van moest hebben. 28 / 62

33 Gottlob Frege ( ): Sense De logische vorm van een zin Russell: uniek bepalende beschrijvingen en logische vorm Russell s Naam Twee aantrekkelijke eigenschappen van de Naam Problemen oplossen met de Naam Frege én Russell Gottlob Frege ( ): Sense Laat een driehoek zijn en laata,bencde zwaartelijnen van zijn (een zwaartelijn in een driehoek is een lijn van een hoekpunt naar het midden van de tegenoverliggende zijde) I: snijpunt vanaenbis het snijpunt vanbenc. Als de betekenis (van een uniek bepalende beschrijving) de referent is, dan betekent de hetzelfde als II: II: snijpunt vanaenbis het snijpunt vanaenb. Maar I moeten we bewijzen en II is triviaal. So we have different designations for the same point, and these [designations] ( point of intersection ofaandb, point of intersection ofbandc ) likewise indicate the mode of presentation; and hence the statement contains actual knowledge. Frege, Über Sinn und Bedeutung 29 / 62

34 Van de Naam naar de Cluster Naam (Searle) en Noodzakelijkheid Natuurlijke soort termen en essetiële eigenschappen De paradox van Naming 30 / 62

35 Van de Naam naar de Cluster Naam Van de Naam naar de Cluster Naam (Searle) en Noodzakelijkheid Many people have said that the theory of Frege and Russell is false, but, in my opinion, they have abandoned its letter while retaining its spirit, namely, they have used the notion of a cluster concept. Well, what is this? (Kripke, p195) Natuurlijke soort termen en essetiële eigenschappen De paradox van Naming 31 / 62

36 (Searle) Van de Naam naar de Cluster Naam (Searle) en Noodzakelijkheid Natuurlijke soort termen en essetiële eigenschappen De paradox van Naming (1) Aristoteles was de leraar van Alexander de Grote. S associeert de leraar van Alexander de Grote en de student van Plato met Aristoteles. Dan is het onderdeel van de betekenis van de naam Aristoteles dat Aristotles de leraar van Alexander de Grote was. Maar dan is (1) analytisch waar, waar op grond van betekenis. M.a.w. (1) heeft dan dezelfde status als een oma is een vrouw. So, being the teacher of Alexander the Great cannot be part of of the [sense of] the name. The most common way out is [Searles view]. Kripke, p196 Cluster Naam : de betekenis van een naamn(voors opt) is niet een enkele beschrijving maar een clusterc n van geassocieerde beschrijvingen. n isf het ding dat voldoet aan de meeste, of een voldoende aantal beschrijvingen uitc n, is ookf. Hoe lost dit probleem met (1) op? 32 / 62

37 en Noodzakelijkheid Van de Naam naar de Cluster Naam (Searle) en Noodzakelijkheid Suppose we agree to drop Aristotle and use, say, the teacher of Alexander then it is a necessary truth that the man referred to is Alexaer s teacher but it is a contingent fact that Aristotle ever went into pedagogy, though I am suggesting that it is necessary fact that Aristotle has the logical sum, inclusive disjunction, of properties commonly attributed to him. (Searle, Proper Names ) This is what is not so. [... ] It would seem that it s a contingent fact that Aristotle ever did any of the things commonly attributed to him today, any of these great achievements that we so much admire. (Kripke, p204) Deze intuẗieve tegenwerping wordt door Kripke precies gemaakt: het modale argument tegen. Natuurlijke soort termen en essetiële eigenschappen De paradox van Naming 33 / 62

38 Het modale argument Modale logica en mogelijke werelden Het modale argument tegen de (Cluster) Naam Namen als rigid designators Het modale argument in termen van rigid designators Natuurlijke soort termen en essetiële 34 / 62

39 Modale logica en mogelijke werelden Modale logica en mogelijke werelden Het modale argument tegen de (Cluster) Naam Namen als rigid designators Het modale argument in termen van rigid designators Modale logica: logica die o.a. precies beschrijft hoe er met zinnen als het is mogelijk datp en het is noodzakelijk datp geredeneerd dient te worden. - Kripke is een van de grondleggers van de modale logica: ontwikkeling mogelijk werelden semantiek (Kripke modellen). Enkele intuïtieve elementen van Kripke s formele werk: - Een mogelijke wereld is een manier waarop de wereld in elkaar zou kunnen steken. De actuele wereld is dus een mogeljke wereld. - In de actuele wereld ben ik filosoof. Maar er is een mogelijke wereld waarin ik bankier ben. In geen mogelijke wereld ben ik een trein. Een zin is noodzakelijk waar als hij waar is in alle mogelijke werelden. Een zin is contingent waar als hij waar is (in de actuele wereld) maar niet in alle mogelijke werelden. Natuurlijke soort termen en essetiële 35 / 62

40 Het modale argument tegen Het modale argument tegen de Naam. - Laat deb de beschrijving zijn die (doors) geassocieerd wordt met de naam Aristoteles, b.v. de grondlegger van de formele logica. Modale logica en mogelijke werelden Het modale argument tegen de (Cluster) Naam Namen als rigid designators Het modale argument in termen van rigid designators (i) Als deb bestaat, dan is deb deb - Zin (i) is niet alleen waar, maar ook noodzakelijk waar. - Zinnen met zelfde betekenis hebben zelfde modale status. - Naam : (i) zelfde betekenis als (ii). (ii) Als Aristoteles bestaat dan is Aristoteles deb. - Zin (ii) is niet noodzakelijk waar; andere modale status dan i. Dus Naam is niet waar. Argument tegen de Cluster Naam is analoog. Natuurlijke soort termen en essetiële 36 / 62

41 Namen als rigid designators Gebruik makend van Kripke s mogelijke werelden semantiek kan het modale argument preciezer en algemener worden gemaakt. Rigid designator Een termtis is een rigid designator van een objecto: (1) in iedere mogelijke wereld waarinobestaat verwijsttnaaro (2) in geen mogelijke wereld verwijsttnaar iets anders dano. Modale logica en mogelijke werelden Het modale argument tegen de (Cluster) Naam Namen als rigid designators Het modale argument in termen van rigid designators Natuurlijke soort termen Intuïtieve test: Termtis een rigid designator (a) en (b) zijn waar. (a) Het object dat daadwerkelijktis (was) kan niet bestaan zondertte zijn. (b) Niks anders dan het object dat daadwerkelijktis (was) zoutkunnen zijn. Kripke: de test laat zien dat namen rigid designators zijn en de meeste beschrijvingen niet. Sommige beschrijvingen zijn rigid designators: de wortel van 25, het individu dat identiek is met Saul Kripke. en essetiële 37 / 62

42 Het modale argument in termen van rigid designators Modale logica en mogelijke werelden Het modale argument tegen de (Cluster) Naam Namen als rigid designators Het modale argument in termen van rigid designators P1 Namen zijn rigid designators P2 De beschrijvigen die spreker associëren met namen zijn geen rigid designators. P3 Alseeen rigid designator is ene is geen rigid designator, dan kunnen e ene niet hetzelfde betekenen. C Namen zijn niet synoniem met geassocieerde beschrijvigen. De (Cluster) Naam faalt, maar misschien overleeft een afgezwakte versie? Let me say (and this will introduce us to another new topic before I really consider this theory of naming) that there are two ways in which the cluster concept theory, or even the theory which requires a single description, can be viewed. One way... (Kripke, p196) Natuurlijke soort termen en essetiële 38 / 62

43 de (Cluster) Naam Twee versies De Cluster-Naam theorie (p202) Natuurlijke soort termen en essetiële eigenschappen De paradox van Naming and Necessity 39 / 62

44 Twee versies Twee versies De Cluster-Naam theorie (p202) Natuurlijke soort termen en essetiële eigenschappen De paradox van Naming and Necessity Naam (betekenis versie): de betekenis van een naamn(voor S opt) is dezelfde als die van een beschrijvingb n die (doors opt) met de naam geassocieerd wordt. Naam (referent versie): de referent van een naamn(voors opt) wordt bepaald door een beschrijvingb n die (doors opt) met de naam geassocieerd wordt. (evenzo voor cluster versies) - Het modale argument laat zien dat de betekenis versie van de Naam faalt; werkt niet tegen de referent versie. Maar wat is het verschil tussen deze twee versies eigenlijk? (Cluster)-Naam theorie (p202) werkt (Cluster)-Naam en uit. Betekenis versie: S 1 t/ms 6 van Cluster-Naam theorie. Referent versie: S 1 t/ms 5 van Cluster-Naam theorie. 40 / 62

45 De Cluster-Naam theorie (p202) Twee versies De Cluster-Naam theorie (p202) Natuurlijke soort termen en essetiële eigenschappen De paradox van Naming and Necessity S 1 To every name or designating expression X, there corresponds a cluster of properties, namely the family of propertiesϕsuch thatabelieves ϕx S 2 One of the properties, or some conjointly, are believed byato pick out some individual uniquely. S 3 If most, or a weighted most, of theϕ s are satisfied by one unique objecty, theny is the referent ofx. S 4 If the vote yields no unique object, X does not refer. S 5 The statement IfX exists, thenx has most of theϕ s is known a priori by the speaker. S 6 The statement IfX exists, thenx has most of theϕ s expresses a necessary truth (in the idiolect of the speaker). AlsS 6 opgegeven kan worden zonders 5 dan kan een bewering a priori kenbaar zijn zonder noodzakelijk te zijn??!! 41 / 62

46 A priori / a posteriori Noodzakelijk / contingent en analytisch / synthetisch Drie keer hetzelfde? Kripke over de drie onderscheidingen Enter Jack the Ripper De Cluster-Naam theorie revisited Kripke s argument tegens 2 (p206) 42 / 62

47 A priori / a posteriori A priori / a posteriori Noodzakelijk / contingent en analytisch / synthetisch Drie keer hetzelfde? Kripke over de drie onderscheidingen A priori / a posteriori The terms a priori and a posteriori are used primarily to denote the foundations upon which a proposition is known. A given proposition is knowable a priori if it can be known independent of any experience other than the experience of learning the language in which the proposition is expressed, whereas a proposition that is knowable a posteriori is known on the basis of experience. For example, the proposition that all bachelors are unmarried is a priori, and the proposition that it is raining outside now is a posteriori. (Internet Enc. of Phil.) Ook a priori: 7+5=12, een bal die helemaal groen is is niet helemaal rood,... A priori / a posteriori is een epistemologisch onderscheid; steunt op hoe de waarheid van een bewering gekend kan worden. Enter Jack the Ripper De Cluster-Naam theorie revisited Kripke s argument tegens 2 (p206) 43 / 62

48 Noodzakelijk / contingent en analytisch / synthetisch A priori / a posteriori Noodzakelijk / contingent en analytisch / synthetisch Noodzakelijk /contingent Mark Rutte is minister president is contingent waar; Mark had ook volkszanger kunnen worden. alle vrijgezellen zijn ongetrouwd en = 12 zijn noodzakelijk waar; het had niet anders kunnen zijn dat... Noodzakelijk /contingent is een metafysisch onderscheid; steunt op mogelijke manieren waarop de wereld in elkaar zou kunnen zitten. Analytisch / synthetisch Een bewering als alle vrijgezellen zijn ongetrouwd is analytisch waar; waar krachtens betekenis alleen. Drie keer hetzelfde? Kripke over de drie onderscheidingen Enter Jack the Ripper De Cluster-Naam theorie revisited Analytisch / synthetisch is een semantisch onderscheid; steunt op hoe de waarheidswaarde van een bewering bepaald wordt. Kripke s argument tegens 2 (p206) 44 / 62

49 Drie keer hetzelfde? A priori / a posteriori Noodzakelijk / contingent en analytisch / synthetisch Drie keer hetzelfde? Kripke over de drie onderscheidingen Alle vrijgezellen zijn ongehuwd is analytisch, a priori en noodzakelijk. Als een beweringb a priori waar is, dan is de waarheid vanb kenbaar zonder een beroep te doen op ervaring, De waarheid vanb is dan onafhankelijk van hoe de wereld in elkaar zit. En dus isb waar in alle mogelijke werelden: B is noodzakelijk waar. Als een beweringb noodzakelijk waar is, dan isb waar in alle mogelijke werelden. De waarheid vanb is dan onafhankelijk van hoe de wereld in elkaar zit. En dus is de waarheid vanb kenbaar zonder een beroep te doen op ervaring: B is apriori waar. Voor Kripke dachten veel filosofen dat een beweringb noodzakelijk waar is precies dan alsb a priori is. Enter Jack the Ripper De Cluster-Naam theorie revisited Kripke s argument (en hoewel Kant synthetisch a priori oordelen toestond werd ook vaak gedacht dat de analytische beweringen dezelfde waren als de noodzakelijke en a prioi beweringen) tegens 2 (p206) 45 / 62

50 Kripke over de drie onderscheidingen Kripke: Beter om te spreken van een subject die iets weet /gelooft o.b.v a priori evidentie dan van een a priori kenbare bewering. Misschien kan is een priemgetal a priori gekend worden maar als Jan een computer gebruikt om dit te bepalen dan is de grond van Jan s kennis (deels) a posteriori. (zie p197/ 198) Twin Prime Conjecture: er zijn oneindig veel priem tweelingen. TPC is ofwel noodzakelijk waar danwel noodzakelijk onwaar. A priori / a posteriori Noodzakelijk / contingent en analytisch / synthetisch Drie keer hetzelfde? Kripke over de drie onderscheidingen Enter Jack the Ripper De Cluster-Naam theorie revisited Maar niemand weet nu (a priori) of TPC waar is of niet. En het is denkbaar dat niemand dit ooit zal weten. The terms necessary and a priori then, as applied to statements, are not obvious synonyms. I will argue below that in fact they are not even coextensive.... something which is analytically true will be both necessary and a priori. (That s sort of stipultative) (Kripke, p199) Kripke s argument tegens 2 (p206) 46 / 62

51 Enter Jack the Ripper Jack the Ripper is de naam die gegeven is aan een seriemoordenaar die in de tweede helft van 1888 in Londen prostituees verminkte en vermoordde. De identiteit van Jack the Ripper is nooit achterhaald. A Jack the Ripper vermoordde de prostituees in Londen in B: Hoe weet je dat? A: Huh? Jack de Ripper is (per definitie) toch de man die... B Ah, je weet het op basis van a priori evidentie. (Wikipedia) A priori / a posteriori Noodzakelijk / contingent en analytisch / synthetisch Drie keer hetzelfde? Kripke over de drie onderscheidingen Enter Jack the Ripper De Cluster-Naam theorie revisited Kripke s argument tegens 2 (p206) 47 / 62

52 Enter Jack the Ripper A priori / a posteriori Noodzakelijk / contingent en analytisch / synthetisch Jack the Ripper is de naam die gegeven is aan een seriemoordenaar die in de tweede helft van 1888 in Londen prostituees verminkte en vermoordde. De identiteit van Jack the Ripper is nooit achterhaald. A Jack the Ripper vermoordde de prostituees in Londen in B: Hoe weet je dat? A: Huh? Jack de Ripper is (per definitie) toch de man die... B Ah, je weet het op basis van a priori evidentie. A Jack the Ripper vermoordde de prostituees in Londen in B: Dat is niet noodzakelijk zo. A: Huh? Jack de Ripper is (per definitie) toch de man die... B Nou en? Hij had toch ook iets anders kunnen doen. (Wikipedia) Drie keer hetzelfde? Kripke over de drie onderscheidingen Enter Jack the Ripper De Cluster-Naam theorie revisited Kripke s argument tegens 2 (p206) 47 / 62

53 Enter Jack the Ripper A priori / a posteriori Noodzakelijk / contingent en analytisch / synthetisch Jack the Ripper is de naam die gegeven is aan een seriemoordenaar die in de tweede helft van 1888 in Londen prostituees verminkte en vermoordde. De identiteit van Jack the Ripper is nooit achterhaald. A Jack the Ripper vermoordde de prostituees in Londen in B: Hoe weet je dat? A: Huh? Jack de Ripper is (per definitie) toch de man die... B Ah, je weet het op basis van a priori evidentie. A Jack the Ripper vermoordde de prostituees in Londen in B: Dat is niet noodzakelijk zo. A: Huh? Jack de Ripper is (per definitie) toch de man die... B Nou en? Hij had toch ook iets anders kunnen doen. (Wikipedia) Drie keer hetzelfde? Kripke over de drie onderscheidingen Enter Jack the Ripper De Cluster-Naam theorie revisited - de man die de prostituees in Londen in 1888 vermoorde bepaalt de referent van Jack the Ripper maar geeft niet de betekenis. - A heeft a priori kennis van een contingente bewering. Kripke s argument tegens 2 (p206) 47 / 62

54 De Cluster-Naam theorie revisited A priori / a posteriori Noodzakelijk / contingent en analytisch / synthetisch Drie keer hetzelfde? Kripke over de drie onderscheidingen - De Cluster-Naam theorie bestaat uits 1 tot en mets 4 en uit: S 5 The statement IfX exists, thenx has most of theϕ s is known a priori by the speaker. S 6 The statement IfX exists, thenx has most of theϕ s expresses a necessary truth (in the idiolect of the speaker). S 6 kan opgegeven worden zonders 5 op te geven, we krijgen zo een uitwerking van de referent versie van (Cluster) Naam. Maar hoe plausibel is de resulterende theorie, bestaande uits 1 tot en mets 5 over de referentie van namen? Kripke beschouwts 1 als een definitie en argumenteert dats 2,S 3,S 4 ens 5 allen onwaar zijn. Enter Jack the Ripper De Cluster-Naam theorie revisited Kripke s argument tegens 2 (p206) 48 / 62

55 Kripke s argument tegens 2 (p206) A priori / a posteriori Noodzakelijk / contingent en analytisch / synthetisch Drie keer hetzelfde? Kripke over de drie onderscheidingen S 2 One of the properties (welke doors geassocieerd worden met zekere naam) or some conjointly, are believed byato pick out some individual uniquely. S 2 lijkt plausibel; als er geen uniek individu is dat eigenschappen heeft / aan beschrijving voldoet, hoe weten we dan over wie we praten? A: Wie was Richard Feynman? B: Feynman was een beroemd natuurkundige. B weet niet meer over Feynman dan dat hij een beroemd natuurkundige was maar verwijst met Feynman nog steeds naar Feynman. A: Wie was Einstein? B: De ontdekker van de relativiteitstheorie. A: Wat is de relativiteitstheorie? B: Een natuurkundige theorie die bedacht is door Einstein. Enter Jack the Ripper De Cluster-Naam theorie revisited Kripke s argument B identificeert een uniek bepalende beschrijving met Einstein, maar schendt de niet-circulariteits conditie (p202). tegens 2 (p206) 49 / 62

56 Kripke s argument tegens 3 (p208) A priori / a posteriori Noodzakelijk / contingent en analytisch / synthetisch Drie keer hetzelfde? Kripke over de drie onderscheidingen Enter Jack the Ripper S 3 If most, or a weighted most, of theϕ s are satisfied by one unique objecty, theny is the referent ofx. Columbus was de eerste Europeaan die voet op Amerikaanse bodem zette. Peano stelde als eerste de zogeheten Peano-axioma s voor de rekenkunde op. Maar met Columbus verwijzen we naar Columbus en niet naar de Europeaan die daadwerkelijk als eerste voet zette op Amerkiaanse bodem. En met Peano... Ook al is er een uniek objectodat voldoet aan de beschrijving geassocieerd met een naamn, dan hoeftonog niet de referent vannte zijn. De Cluster-Naam theorie revisited Kripke s argument tegens 2 (p206) 50 / 62

57 Kripke s argument tegens 4 (p204) S 4 If the vote yields no unique object, X does not refer. Jonas werd opgeslokt door een walvis en profeteerde daarna tegen de stad Nineve. - Theologen denken dat Jonas echt bestaan heeft maar niet dat hij opgeslokt is door een walvis en tegen de stad Nineve profeteerde. - Niemand werd opgeslokt door een walvis en profeteerde daarna tegen de stad Nineve. Maar toch heeft de naam Jonas een referent. A priori / a posteriori Noodzakelijk / contingent en analytisch / synthetisch Drie keer hetzelfde? Kripke over de drie onderscheidingen Enter Jack the Ripper De Cluster-Naam theorie revisited De argumenten tegens 2,S 3 ens 4 staan tezamen ook wel bekend als het semantische argument tegen de Cluster Naam theorie. Het modale argument werkt alleen tegen de betekenis versie van deze theorie, maar het semantische argument werkt zowel tegen de betekenis als tegen de referent versie. Kripke s argument tegens 2 (p206) 51 / 62

58 Kripke s causale keten theorie van referentie A priori / a posteriori Noodzakelijk / contingent en analytisch / synthetisch Drie keer hetzelfde? Kripke over de drie onderscheidingen Enter Jack the Ripper De Cluster-Naam theorie revisited Kripke s argument Wat bepaalt de referent van een naam volgens Kripke dan wel? Someone, let s say, a baby is born; his parents call him by a certain name. They talk about him to their friends. Other people meet him. Through various sort of talk the name is spread from link to link as if by a chain. A speaker who is on the far end of this chain who has hear about, say Richard Feynman, in the market place or elsewhere, may be referring to Richard Feynman even though he can t remember from whom he first heard of Feynman. He knows that Feynman is a famous physicist. A certain passage of communication reaching ultimately to the man himself does reach the speaker. He then is referring to Feynman even though he can t identify him uniquely. Om referentie te doen slagen moet een spreker in een keten van communicatie staan die terugvoert op een initiële doopsituatie. Kripke, p209 Een keten van communicatie in de wereld en tussen sprekers bepaalt referentie relatie. Niet een beschrijving die een enkele spreker in zijn hoofd met een naam associeert. tegens 2 (p206) 52 / 62

59 Natuurlijke soort termen en essentiële eigenschappen Natuurlijke soort termen en essetiële eigenschappen Kripke over natuurlijkse soort termen Water,H 2 O en het noodzakelijk a posteriori Essentiële eigenschappen Philosophical Analysis in the20 th century 53 / 62

60 Kripke over natuurlijkse soort termen Natuurlijke soort termen zijn termen die verwijzen naar natuurlijke substanties of organismen: water, tijger, goud,... Kripke over natuurlijke soort termen: - Net als namen zijn ze niet synoniem met door sprekers geassocieerde beschrijvingen. - Net als namen functioneren ze als rigid designators: in elke mogelijke wereld waarin de natuurlijke soort bestaat verwijzen ze naar die natuurlijke soort. Natuurlijke soort termen en essetiële eigenschappen Kripke over natuurlijkse soort termen Water,H 2 O en het noodzakelijk a posteriori Essentiële eigenschappen Philosophical Analysis - Net als namen wordt hun referentie bepaald door een communicatie keten die teruggaat op een initiële doopsituatie. in the20 th century 54 / 62

61 Water,H 2 O en het noodzakelijk a posteriori Volgens een descriptieve theorie van natuuurlijke soort termen betekent water zoiets als : heldere, geurloze, smaakloze vloeistof die als regen uit de lucht valt en in rivieren, meren en zeeën zit. - Kripke: het is goed mogelijk dat er water is zonder dat er regen, rivieren, meren en zeeën zijn. De descriptieve theorie faalt. Natuurlijke soort termen en essetiële eigenschappen Kripke over natuurlijkse soort termen Water,H 2 O en het noodzakelijk a posteriori Essentiële eigenschappen Philosophical Analysis - Kripke: water verwijst naar de unieke (fysische) substantie die o.a. in onze rivieren, meren en zeeën zit. - De wetenschap heeft ons geleerd dat iets tot deze substantie behoort precies dan als heth 2 O is: Water ish 2 O. - Water en H 2 O zijn beide natuurlijke soort termen en dus rigid designators: Water ish 2 O is dus noodzakelijk waar. - Maar er was empirisch onderzoek nodig om te leren dat waterh 2 O is: Water ish 2 O is noodzakelijke en a posteriori waar. in the20 th century 55 / 62

62 Essentiële eigenschappen Kripke: we kunnen ook zeggen dath 2 O een essentiële eigenschap van water is: H 2 O zijn is een eigenschap van water die het in iedere mogelijke wereld (waarin er water is) heeft. Wetenschappelijk essentialisme. (1) Als Saul Kripke bestaat, dan is Saul Kripke een mens. (2) Saul Kripke is niet identiek met David Kaplan. Natuurlijke soort termen en essetiële eigenschappen Kripke over natuurlijkse soort termen Water,H 2 O en het noodzakelijk a posteriori Essentiële eigenschappen Philosophical Analysis - (1) en (2) zijn noodzakelijk a posteriori waar. - Saul Kripke, mens en David Kaplan zijn rigid designators. - een mens zijn en niet identiek met David Kaplan zijn essentiële eigenschappen van Saul Kripke. in the20 th century 56 / 62

63 Philosophical Analysis in the20 th century (p336) Natuurlijke soort termen en essetiële eigenschappen Kripke over natuurlijkse soort termen Water,H 2 O en het noodzakelijk a posteriori Essentiële eigenschappen Philosophical Analysis In the philosophy of language, Naming and Necessity is among the most important works ever. Beyond the philosophy of language, it fundamentally changed the way in which much philosophy is done. The most important aspects of the work are: (i) a set of theses about the meaning and reference of proper names. (ii) a corresponding set of theses about the meaning and reference of natural kind terms such as heat, light, gold, water and tiger. (iii) a compelling defense of the metaphysical concepts of necessity and possibility. (iv) a sharp distinction between the metaphysical notion of necessity and the epistemological notion of a prioricity (v) forceful arguments that there are necessary truths that are knowable a posteriori, and a priori truths that are contingent (vi) A persuasive defense of the intelligibility of essentialism. in the20 th century 57 / 62

64 Philosophical Analysis in the20 th century (p336) Natuurlijke soort termen en essetiële eigenschappen Kripke over natuurlijkse soort termen Water,H 2 O en het noodzakelijk a posteriori Essentiële eigenschappen Philosophical Analysis In the philosophy of language, Naming and Necessity is among the most important works ever. Beyond the philosophy of language, it fundamentally changed the way in which much philosophy is done. The most important aspects of the work are: (i) a set of theses about the meaning and reference of proper names. (ii) a corresponding set of theses about the meaning and reference of natural kind terms such as heat, light, gold, water and tiger. (iii) a compelling defense of the metaphysical concepts of necessity and possibility. (iv) a sharp distinction between the metaphysical notion of necessity and the epistemological notion of a prioricity (v) forceful arguments that there are necessary truths that are knowable a posteriori, and a priori truths that are contingent (vi) A persuasive defense of the intelligibility of essentialism. Ik hoop u wat inzicht gegeven te hebben in genoemde aspecten van Naming and Necessity. in the20 th century 57 / 62

65 De paradox van Naming and Necessity Natuurlijke soort termen en essetiële eigenschappen De paradox van Naming and Necessity Namen na Naming and Necessity Kripke en de Milliaanse problemen Een paradox Wat te doen bij een 58 / 62

66 Namen na Naming and Necessity Kripke vertelt ons dat namen rigid designator zijn. Hij vertelt ons niks meer over de betekenis van een naam. My own view, on the other hand, regards Mill as more-or-less right about singular names but wrong about general names. Kripke, NN Millianisme: De enige bijdrage die een naam levert aan de betekenis van een zin waarin hij gebruikt wordt is zijn referent. Miliaanse namen zijn rigid designator, maar niet iedere rigid designator is een Milliaanse naam. Natuurlijke soort termen en essetiële eigenschappen De paradox van Naming and Necessity Namen na Naming and Necessity Kripke en de Milliaanse problemen Een paradox Kripke (1979) wijst het Milianisme af (!). Plantinga (1978) en Ackerman (1979) verdedigen expliciete theoriëen waarin namen rigid designators zijn maar geen Millian names. Directe referentie theoriën (o.a. Kaplan / Salmon) verdedigen het Millianisme en bouwen voort op Kripke s werk. Wat te doen bij een 59 / 62

67 Kripke en de Milliaanse problemen Natuurlijke soort termen en essetiële eigenschappen Problemen met namen voor fictionele / niet bestaande entiteiten (Sherlock Holmes / Atlantis). Kripke s John Locke Lectures (Oxford, 1973), in 2013 verschenen als boek: Reference and Existence. Problemen met namen in A gelooft dat... zinnen. A puzzle about belief (1979). Problemen met a=bzinnen. Noodzakelijk a posteriori, maar veel kritiek d(o.a. Soames) dat deze zinnen voorbeelden van het noodzakelijk a posteriori zouden zijn. De paradox van Naming and Necessity Namen na Naming and Necessity Kripke en de Milliaanse problemen Een paradox Wat te doen bij een 60 / 62

68 Een paradox Natuurlijke soort termen en essetiële eigenschappen We have come to what is nearly a paradox. On the one hand, we have seen compelling Kripkean reasons why names cannot be thought to abbreviate flaccid descriptions, or otherwise to have substantive senses or connotations. Intuitively, names are Millian. Yet because the original objections to the Millian view are as urgent as ever, it also seems that DR is untenable. This is a trilemma, because it has further seemed that we are stuck with one of these possiblities: either the name are Millian, or they abbreviate descriptions outright, or ins some loose way such as Searle s, they have some substantive sense or content. But none of these views is acceptable. (Lycan, Names, (2006)) De paradox van Naming and Necessity Namen na Naming and Necessity Kripke en de Milliaanse problemen Een paradox Wat te doen bij een 61 / 62

TAALFILOSOFIE WAT IS BETEKENIS?

TAALFILOSOFIE WAT IS BETEKENIS? TAALFILOSOFIE WAT IS BETEKENIS? MENTALISME John Locke (1632 1704) An Essay concerning Human Understanding (1689) MENTALISME Words in their primary or immediate Signification, stand for nothing, but the

Nadere informatie

S e v e n P h o t o s f o r O A S E. K r i j n d e K o n i n g

S e v e n P h o t o s f o r O A S E. K r i j n d e K o n i n g S e v e n P h o t o s f o r O A S E K r i j n d e K o n i n g Even with the most fundamental of truths, we can have big questions. And especially truths that at first sight are concrete, tangible and proven

Nadere informatie

De naïeve betekenistheorie. De betekenis van een woord is het object waar dat woord voor staat.

De naïeve betekenistheorie. De betekenis van een woord is het object waar dat woord voor staat. De naïeve betekenistheorie De betekenis van een woord is het object waar dat woord voor staat. De naïeve betekenistheorie Kritiek: De informativiteit van identiteitsuitspraken a=a versus a=b Uitspraken

Nadere informatie

TAALFILOSOFIE. Overkoepelende vraag: WAT IS BETEKENIS?

TAALFILOSOFIE. Overkoepelende vraag: WAT IS BETEKENIS? TAALFILOSOFIE Overkoepelende vraag: WAT IS BETEKENIS? GOTTLOB FREGE (1848 1925) Uitvinder moderne logica Vader van de taalfilosofie BEGRIFFSCHRIFT (1879) Bevat moderne propositie en predicaten-logica Syllogistiek

Nadere informatie

Read this story in English. My personal story

Read this story in English. My personal story My personal story Netherlands 32 Female Primary Topic: SOCIETAL CONTEXT Topics: CHILDHOOD / FAMILY LIFE / RELATIONSHIPS IDENTITY Year: 1990 2010 marriage/co-habitation name/naming court/justice/legal rights

Nadere informatie

De Sinn van fictie. Wouter Bouvy March 12, 2006

De Sinn van fictie. Wouter Bouvy March 12, 2006 De Sinn van fictie Wouter Bouvy 3079171 March 12, 2006 1 Inleiding Hoe is het mogelijk dat mensen de waarheid van proposities over fictie zo kunnen bepalen dat iedereen het er mee eens is? Kan een theorie

Nadere informatie

Understanding and being understood begins with speaking Dutch

Understanding and being understood begins with speaking Dutch Understanding and being understood begins with speaking Dutch Begrijpen en begrepen worden begint met het spreken van de Nederlandse taal The Dutch language links us all Wat leest u in deze folder? 1.

Nadere informatie

ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM Read Online and Download Ebook ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK STAFLEU

Nadere informatie

TAALFILOSOFIE. Overkoepelende vraag: WAT IS BETEKENIS?

TAALFILOSOFIE. Overkoepelende vraag: WAT IS BETEKENIS? TAALFILOSOFIE Overkoepelende vraag: WAT IS BETEKENIS? GOTTLOB (1848 1925) Uitvinder moderne logica Vader van de taalfilosofie BEGRIFFSCHRIFT (1879) Bevat moderne proposioe en predicaten- logica SyllogisOek

Nadere informatie

Four-card problem. Input

Four-card problem. Input Four-card problem The four-card problem (also known as the Wason selection task) is a logic puzzle devised by Peter Cathcart Wason in 1966. It is one of the most famous tasks in the study of deductive

Nadere informatie

Vergaderen in het Engels

Vergaderen in het Engels Vergaderen in het Engels In dit artikel beschrijven we verschillende situaties die zich kunnen voordoen tijdens een business meeting. Na het doorlopen van deze zinnen zal je genoeg kennis hebben om je

Nadere informatie

THE LANGUAGE SURVIVAL GUIDE

THE LANGUAGE SURVIVAL GUIDE DUTCH THE LANGUAGE SURVIVAL GUIDE 4 0 0 W O R D S T O G E T S T A R T E D I N A N Y L A N G U A G E BY THE FOREIGN LANGUAGE COLLECTIVE Verbs Werkwoorden To be zijn I ik ben You jij bent He/She/It hij/zij/het

Nadere informatie

Example. Dutch language lesson. Dutch & German Language Education Pieter Wielick

Example. Dutch language lesson. Dutch & German Language Education Pieter Wielick Example Dutch language lesson Demonstrative Adjectives Close: dit and deze `dit' agrees with `het' and is used to indicate objects that are close, like `this' in English. `deze' agrees with `de' and is

Nadere informatie

(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren

(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren (1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren (3) Ons gezelschap helpt gemeenschappen te vormen en te binden (4) De producties

Nadere informatie

Academisch schrijven Inleiding

Academisch schrijven Inleiding - In this essay/paper/thesis I shall examine/investigate/evaluate/analyze Algemene inleiding van het werkstuk In this essay/paper/thesis I shall examine/investigate/evaluate/analyze To answer this question,

Nadere informatie

SAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead

SAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead 7.1 Exploring Combinations of Ten Look at these cubes. 2. Color some of the cubes to make three parts. Then write a matching sentence. 10 What addition sentence matches the picture? How else could you

Nadere informatie

voltooid tegenwoordige tijd

voltooid tegenwoordige tijd SirPalsrok @meestergijs It has taken me a while to make this grammar explanation. My life has been quite busy and for that reason I had little time. My week was full of highs and lows. This past weekend

Nadere informatie

Puzzle. Fais ft. Afrojack Niveau 3a Song 6 Lesson A Worksheet. a Lees de omschrijvingen. Zet de Engelse woorden in de puzzel.

Puzzle. Fais ft. Afrojack Niveau 3a Song 6 Lesson A Worksheet. a Lees de omschrijvingen. Zet de Engelse woorden in de puzzel. Puzzle a Lees de omschrijvingen. Zet de Engelse woorden in de puzzel. een beloning voor de winnaar iemand die piano speelt een uitvoering 4 wat je wil gaan doen; voornemens 5 niet dezelfde 6 deze heb je

Nadere informatie

possessive determiners

possessive determiners personal pronouns possessive determiners SirPalsrok @meestergijs Ik = I (altijd met een hoofdletter schrijven) I am William. I have no brothers or sisters. I play tennis and love to play videogames. I

Nadere informatie

TAALFILOSOFIE. Docenten: Dr. Rosja Mastop en Menno Lievers

TAALFILOSOFIE. Docenten: Dr. Rosja Mastop en Menno Lievers TAALFILOSOFIE Docenten: Dr. Rosja Mastop en Menno Lievers WAT IS TAALFILOSOFIE? De plaats van taalfilosofie in de wijsbegeerte INLEIDING METAFYSICA ETHIEK LOGICA LOGICA I termen II oordelen III redeneringen

Nadere informatie

It s all about the money Group work

It s all about the money Group work It s all about the money Group work Tijdsduur: 45 minuten Kernwoorden: money (geld) coin (munt), banknote (bankbiljet), currency (munteenheid) Herhalings-/uitbreidingswoorden: debate (debat), proposal

Nadere informatie

Comics FILE 4 COMICS BK 2

Comics FILE 4 COMICS BK 2 Comics FILE 4 COMICS BK 2 The funny characters in comic books or animation films can put smiles on people s faces all over the world. Wouldn t it be great to create your own funny character that will give

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016

Ius Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016 www.iuscommune.eu Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to attend the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers, which will take place on Thursday 16 June 2016. During this

Nadere informatie

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate Van Non-Corporate naar Corporate In MyDHL+ is het mogelijk om meerdere gebruikers aan uw set-up toe te voegen. Wanneer er bijvoorbeeld meerdere collega s van dezelfde

Nadere informatie

Teksten van de liederen die gospelkoor Inspiration tijdens deze Openluchtdienst zingt.

Teksten van de liederen die gospelkoor Inspiration tijdens deze Openluchtdienst zingt. Don t you worry There s an eternity behind us And many days are yet to come, This world will turn around without us Yes all the work will still be done. Look at ever thing God has made See the birds above

Nadere informatie

Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen.

Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen. Lesbrief Les 2.1: My family Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen. Nouns: brother, sister, cousin, mother, father, aunt, uncle, grandmother,

Nadere informatie

1. In welk deel van de wereld ligt Nederland? 2. Wat betekent Nederland?

1. In welk deel van de wereld ligt Nederland? 2. Wat betekent Nederland? First part of the Inburgering examination - the KNS-test Of course, the questions in this exam you will hear in Dutch and you have to answer in Dutch. Solutions and English version on last page 1. In welk

Nadere informatie

The first line of the input contains an integer $t \in \mathbb{n}$. This is followed by $t$ lines of text. This text consists of:

The first line of the input contains an integer $t \in \mathbb{n}$. This is followed by $t$ lines of text. This text consists of: Document properties Most word processors show some properties of the text in a document, such as the number of words or the number of letters in that document. Write a program that can determine some of

Nadere informatie

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE. Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE. Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010 FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010 Voeg aan het antwoord van een opgave altijd het bewijs, de berekening of de argumentatie toe. Als je een onderdeel

Nadere informatie

Firewall van de Speedtouch 789wl volledig uitschakelen?

Firewall van de Speedtouch 789wl volledig uitschakelen? Firewall van de Speedtouch 789wl volledig uitschakelen? De firewall van de Speedtouch 789 (wl) kan niet volledig uitgeschakeld worden via de Web interface: De firewall blijft namelijk op stateful staan

Nadere informatie

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE Tentamen Analyse 6 januari 203, duur 3 uur. Voeg aan het antwoord van een opgave altijd het bewijs, de berekening of de argumentatie toe. Als je een onderdeel

Nadere informatie

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE Tentamen Bewijzen en Technieken 1 7 januari 211, duur 3 uur. Voeg aan het antwoord van een opgave altijd het bewijs, de berekening of de argumentatie toe.

Nadere informatie

Group work to study a new subject.

Group work to study a new subject. CONTEXT SUBJECT AGE LEVEL AND COUNTRY FEATURE OF GROUP STUDENTS NUMBER MATERIALS AND TOOLS KIND OF GAME DURATION Order of operations 12 13 years 1 ste year of secundary school (technical class) Belgium

Nadere informatie

Luister alsjeblieft naar een opname als je de vragen beantwoordt of speel de stukken zelf!

Luister alsjeblieft naar een opname als je de vragen beantwoordt of speel de stukken zelf! Martijn Hooning COLLEGE ANALYSE OPDRACHT 1 9 september 2009 Hierbij een paar vragen over twee stukken die we deze week en vorige week hebben besproken: Mondnacht van Schumann, en het eerste deel van het

Nadere informatie

i(i + 1) = xy + y = x + 1, y(1) = 2.

i(i + 1) = xy + y = x + 1, y(1) = 2. Kenmerk : Leibniz/toetsen/Re-Exam-Math A + B-45 Course : Mathematics A + B (Leibniz) Date : November 7, 204 Time : 45 645 hrs Motivate all your answers The use of electronic devices is not allowed [4 pt]

Nadere informatie

Grammatica overzicht Theme 5+6

Grammatica overzicht Theme 5+6 Past simple vs. Present perfect simple Past simple: Ww + ed OF 2 e rijtje van onregelmatige ww. I walked I went Ontkenningen past simple: Did not + hele ww He did not walk. Present perfect: Have/has +

Nadere informatie

Bijlage 2: Informatie met betrekking tot goede praktijkvoorbeelden in Londen, het Verenigd Koninkrijk en Queensland

Bijlage 2: Informatie met betrekking tot goede praktijkvoorbeelden in Londen, het Verenigd Koninkrijk en Queensland Bijlage 2: Informatie met betrekking tot goede praktijkvoorbeelden in Londen, het Verenigd Koninkrijk en Queensland 1. Londen In Londen kunnen gebruikers van een scootmobiel contact opnemen met een dienst

Nadere informatie

TAALFILOSOFIE. Overkoepelende vraag: WAT IS BETEKENIS?

TAALFILOSOFIE. Overkoepelende vraag: WAT IS BETEKENIS? TAALFILOSOFIE Overkoepelende vraag: WAT IS BETEKENIS? TAALFILOSOFIE Formele seman=ek Bijv. Proposi=elogica Informele seman=ek TAALWETENSCHAP Syntaxis Semantiek Pragmatiek Seman=sche categorieën Termen

Nadere informatie

Vertaling Engels Gedicht / songteksten

Vertaling Engels Gedicht / songteksten Vertaling Engels Gedicht / songteksten Vertaling door een scholier 1460 woorden 23 januari 2002 5,4 399 keer beoordeeld Vak Engels Songtekst 1 Another day in paradise Artiest: Brandy & Ray J She calls

Nadere informatie

Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education

Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education Inger Anneberg, anthropologist, post doc, Aarhus University, Department of Animal Science Jesper Lassen, sociologist, professor, University

Nadere informatie

Engels op Niveau A2 Workshops Woordkennis 1

Engels op Niveau A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Woordkennis 1 Bestuderen Hoe leer je 2000 woorden? Als je een nieuwe taal wilt spreken en schrijven, heb je vooral veel nieuwe woorden nodig. Je

Nadere informatie

Love & Like FILE 2 LOVE & LIKE BK 2

Love & Like FILE 2 LOVE & LIKE BK 2 Love & Like I Like You Come a little closer Honey, come a little closer, let me whisper in your ear. Let me tell it to you quietly, So that no one else will hear. 1 File 2 - Love & Like BK2.indd 1 22-7-2014

Nadere informatie

De grondbeginselen der Nederlandsche spelling / Regeling der spelling voor het woordenboek der Nederlandsche taal (Dutch Edition)

De grondbeginselen der Nederlandsche spelling / Regeling der spelling voor het woordenboek der Nederlandsche taal (Dutch Edition) De grondbeginselen der Nederlandsche spelling / Regeling der spelling voor het woordenboek der Nederlandsche taal (Dutch Edition) L. A. te Winkel Click here if your download doesn"t start automatically

Nadere informatie

Homework assignment 7 (Intensionality)

Homework assignment 7 (Intensionality) Homework assignment 7 (Intensionality) Semantiek 2013 Solutions Opgave 1 Bekijk de volgende zinnen: A. Lewis Carroll is Charles Dodgson, en Tina ontmoette Charles Dodgson. B. Lewis Carroll is Charles Dodgson,

Nadere informatie

Logica 1. Joost J. Joosten

Logica 1. Joost J. Joosten Logica 1 Joost J. Joosten Universiteit Utrecht (sub)faculteit der Wijsbegeerte Heidelberglaan 8 3584 CS Utrecht Kamer 158, 030-2535579 jjoosten@phil.uu.nl www.phil.uu.nl/ jjoosten (hier moet een tilde

Nadere informatie

Academisch schrijven Inleiding

Academisch schrijven Inleiding - In dit essay/werkstuk/deze scriptie zal ik nagaan/onderzoeken/evalueren/analyseren Algemene inleiding van het werkstuk In this essay/paper/thesis I shall examine/investigate/evaluate/analyze Om deze

Nadere informatie

Introductie in flowcharts

Introductie in flowcharts Introductie in flowcharts Flow Charts Een flow chart kan gebruikt worden om: Processen definieren en analyseren. Een beeld vormen van een proces voor analyse, discussie of communicatie. Het definieren,

Nadere informatie

20 twenty. test. This is a list of things that you can find in a house. Circle the things that you can find in the tree house in the text.

20 twenty. test. This is a list of things that you can find in a house. Circle the things that you can find in the tree house in the text. 9006625806_boek.indd 1 31/08/16 15:26 1 6 test This is a list of things that you can find in a house. Circle the things that you can find in the tree house in the text. living room kitchen bedroom toilet

Nadere informatie

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn Chapter 4 Understanding Families In this chapter, you will learn Topic 4-1 What Is a Family? In this topic, you will learn about the factors that make the family such an important unit, as well as Roles

Nadere informatie

Dutch survival kit. Vragen hoe het gaat en reactie Asking how it s going and reaction. Met elkaar kennismaken Getting to know each other

Dutch survival kit. Vragen hoe het gaat en reactie Asking how it s going and reaction. Met elkaar kennismaken Getting to know each other Dutch survival kit This Dutch survival kit contains phrases that can be helpful when living and working in the Netherlands. There is an overview of useful sentences and phrases in Dutch with an English

Nadere informatie

RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM Read Online and Download Ebook RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN STAFLEU

Nadere informatie

Disclosure belofte. Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen. Doel van de patient staat centraal

Disclosure belofte. Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen. Doel van de patient staat centraal Disclosure: belofte Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen Ik zal aan de patiënt geen schade doen Ik luister en zal hem goed inlichten Disclosure: belofte Ik stel het belang

Nadere informatie

In the classroom. Who is it? Worksheet

In the classroom. Who is it? Worksheet In the classroom 1 Lees wat de meester doet als hij s morgens op school komt. Lees ook wat een leerling doet. Wie van de twee doet het meest voordat de les begint? First, I go to my desk and take out my

Nadere informatie

Alle opgaven tellen even zwaar, 10 punten per opgave.

Alle opgaven tellen even zwaar, 10 punten per opgave. WAT IS WISKUNDE (English version on the other side) Maandag 5 november 2012, 13.30 1.30 uur Gebruik voor iedere opgave een apart vel. Schrijf je naam en studentnummer op elk vel. Alle opgaven tellen even

Nadere informatie

IDENTITEIT IN DE METHODE?

IDENTITEIT IN DE METHODE? 74 IDENTITEIT IN DE METHODE? ONDERZOEK DOOR EEN LERAAR IN OPLEIDING Bram de Muynck en Esther Langerak 75 Van lectoraten wordt gevraagd om ook studenten te betrekken bij onderzoek. Dit gebeurt bij het lectoraat

Nadere informatie

Read this story in English. My personal story. I: But you are planning to built up a professional career? As an independent or employee?

Read this story in English. My personal story. I: But you are planning to built up a professional career? As an independent or employee? My personal story Netherlands 23 Female Primary Topic: PROFESSIONAL CAREER Topics: IDENTITY Year: 2010 age appearance/physical beauty career path competences promotion/selection reconciliation private/professional

Nadere informatie

Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition)

Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Stichting tegen Kanker Click here if your download doesn"t start automatically Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Stichting tegen Kanker

Nadere informatie

L.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering.

L.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering. De L.Net s88sd16-n wordt via één van de L.Net aansluitingen aangesloten op de LocoNet aansluiting van de centrale, bij een Intellibox of Twin-Center is dat de LocoNet-T aansluiting. L.Net s88sd16-n aansluitingen

Nadere informatie

Davide's Crown Caps Forum

Davide's Crown Caps Forum pagina 1 van 6 Davide's Crown Caps Forum A Forum for Crown Cap Collectors Zoeken Uitgebreid zoeken Zoeken Forumindex Crown Caps Unknown Caps Lettergrootte veranderen vriend Afdrukweergave Gebruikerspaneel

Nadere informatie

Cambridge Assessment International Education Cambridge International General Certificate of Secondary Education. Published

Cambridge Assessment International Education Cambridge International General Certificate of Secondary Education. Published Cambridge Assessment International Education Cambridge International General Certificate of Secondary Education DUTCH 055/02 Paper 2 Reading MARK SCHEME Maximum Mark: 45 Published This mark scheme is published

Nadere informatie

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE Tentamen Analyse 8 december 203, duur 3 uur. Voeg aan het antwoord van een opgave altijd het bewijs, de berekening of de argumentatie toe. Als jeeen onderdeel

Nadere informatie

Add the standing fingers to get the tens and multiply the closed fingers to get the units.

Add the standing fingers to get the tens and multiply the closed fingers to get the units. Digit work Here's a useful system of finger reckoning from the Middle Ages. To multiply $6 \times 9$, hold up one finger to represent the difference between the five fingers on that hand and the first

Nadere informatie

Woord en wereld Een inleiding tot de taalfilosofie

Woord en wereld Een inleiding tot de taalfilosofie Woord en wereld Een inleiding tot de taalfilosofie Filip Buekens Acco Leuven / Den Haag Hoofdstuk I. Freges uitgangspunten 11 I.1 De semantische dimensie van taal 11 I.2 Proposities: Freges kernstellingen

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 15 June 2018

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 15 June 2018 www.iuscommune.eu Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to participate in the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers, which will take place on Friday, 15 June 2018. This

Nadere informatie

Vergelijken in het Engels

Vergelijken in het Engels Vergelijken in het Engels Om te vergelijken in het Engels, moet je de verschillende trappen van vergelijking kennen. Er bestaat een stellende trap (de basis: bijvoeglijk naamwoord), een vergrotende trap

Nadere informatie

01/ M-Way. cables

01/ M-Way. cables 01/ 2015 M-Way cables M-WaY Cables There are many ways to connect devices and speakers together but only few will connect you to the music. My Way of connecting is just one of many but proved it self over

Nadere informatie

class book I am reading a book. close your books homework My teacher gave me a lot of homework. to read We are going to read that book.

class book I am reading a book. close your books homework My teacher gave me a lot of homework. to read We are going to read that book. classroom The students are waiting for their teacher in the classroom. class pupil / student classmate You can ask your classmate for help with your homework. please sit down please stand up look at this

Nadere informatie

Ontpopping. ORGACOM Thuis in het Museum

Ontpopping. ORGACOM Thuis in het Museum Ontpopping Veel deelnemende bezoekers zijn dit jaar nog maar één keer in het Van Abbemuseum geweest. De vragenlijst van deze mensen hangt Orgacom in een honingraatpatroon. Bezoekers die vaker komen worden

Nadere informatie

Grammatica uitleg voor de toets van Hoofdstuk 1

Grammatica uitleg voor de toets van Hoofdstuk 1 Grammatica uitleg voor de toets van Hoofdstuk 1 Vraagzinnen: Je kunt in het Engels vraagzinnen maken door vaak het werkwoord vooraan de zin te zetten. Bijv. She is nice. Bijv. I am late. Bijv. They are

Nadere informatie

Appendix A: List of variables with corresponding questionnaire items (in English) used in chapter 2

Appendix A: List of variables with corresponding questionnaire items (in English) used in chapter 2 167 Appendix A: List of variables with corresponding questionnaire items (in English) used in chapter 2 Task clarity 1. I understand exactly what the task is 2. I understand exactly what is required of

Nadere informatie

PERSONAL DIVERSITY BOB MAN DERS

PERSONAL DIVERSITY BOB MAN DERS PERSONAL DIVERSITY BOB MAN DERS BOB MANDERS ARCHITECTURE PREFACE We all know the clichés, travel broadens the mind and it s not about the destination, it s about the journey but they re clichés, of course,

Nadere informatie

Value based healthcare door een quality improvement bril

Value based healthcare door een quality improvement bril Rotterdam, 7 december 2017 Value based healthcare door een quality improvement bril Ralph So, intensivist en medisch manager Kwaliteit, Veiligheid & Innovatie 16.35-17.00 uur Everybody in healthcare really

Nadere informatie

Relationele Databases 2002/2003

Relationele Databases 2002/2003 1 Relationele Databases 2002/2003 Hoorcollege 4 8 mei 2003 Jaap Kamps & Maarten de Rijke April Juli 2003 Plan voor Vandaag Praktische dingen 3.1, 3.2, 3.3, 3.4, 3.5. SQL Aantekeningen 2 Tabellen. Theorie

Nadere informatie

Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet.

Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet. Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet. General: Please use the latest firmware for the router. The firmware is available on http://www.conceptronic.net! Use Firmware version

Nadere informatie

Relationele Databases 2002/2003

Relationele Databases 2002/2003 Relationele Databases 2002/2003 Hoorcollege 4 8 mei 2003 Jaap Kamps & Maarten de Rijke April Juli 2003 1 Plan voor Vandaag Praktische dingen Huiswerk 3.1, 3.2, 3.3, 3.4, 3.5. SQL Aantekeningen 2 Tabellen.

Nadere informatie

Filosofie van de geest: WB3027 Joel Anderson ( , blok 2) Overzicht van vandaag. Other minds

Filosofie van de geest: WB3027 Joel Anderson ( , blok 2) Overzicht van vandaag. Other minds Filosofie van de geest: WB3027 Joel Anderson (2005-06, blok 2) Bijeenkomst #4 (22 nov 2005) De analogische oplossing van het other minds probleem Overzicht van vandaag Logistiek:BSCW discussies, inschrijving

Nadere informatie

Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze. in Relatie tot Depressie

Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze. in Relatie tot Depressie 1 Keuzetwijfels in de Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze in Relatie tot Depressie Open Universiteit Nederland Masterscriptie (S58337) Naam: Ilse Meijer Datum: juli 2011

Nadere informatie

Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City!

Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City! 1 Meet and greet read Lees de tekst. Wat is de prijs die je kunt winnen? early too late on time vroeg te laat op tijd Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City! Do you have a special

Nadere informatie

Kritisch Denken van Informatie

Kritisch Denken van Informatie Kritisch Denken van Informatie 26 september 2017 SIG architectuur Danny Greefhorst dgreefhorst@archixl.nl 1 Agenda 19:00-19:10 kort welkom 19:10-19:30 inleiding Critical Thinking Danny Greefhorst 19:30-19:50

Nadere informatie

Global TV Canada s Pulse 2011

Global TV Canada s Pulse 2011 Global TV Canada s Pulse 2011 Winnipeg Nobody s Unpredictable Methodology These are the findings of an Ipsos Reid poll conducted between August 26 to September 1, 2011 on behalf of Global Television. For

Nadere informatie

!!!! Wild!Peacock!Omslagdoek!! Vertaling!door!Eerlijke!Wol.!! Het!garen!voor!dit!patroon!is!te!verkrijgen!op! Benodigdheden:!!

!!!! Wild!Peacock!Omslagdoek!! Vertaling!door!Eerlijke!Wol.!! Het!garen!voor!dit!patroon!is!te!verkrijgen!op!  Benodigdheden:!! WildPeacockOmslagdoek VertalingdoorEerlijkeWol. Hetgarenvoorditpatroonisteverkrijgenopwww.eerlijkewol.nl Benodigdheden: 4strengenWildPeacockRecycledSilkYarn rondbreinaaldnr8(jekuntnatuurlijkookgewonebreinaaldengebruiken,maar

Nadere informatie

In te vullen door Gemeente/ To be filled out by Municipality

In te vullen door Gemeente/ To be filled out by Municipality In te vullen door Gemeente/ To be filled out by Municipality Datum: Bijzonderheden: Gegevens opgevraagd (laatste) gemeente BQ11 bericht BV BSN Particulier Expat Student Volgnummer: Persoonsgegevens / Personal

Nadere informatie

Duurzaam projectmanagement - De nieuwe realiteit van de projectmanager (Dutch Edition)

Duurzaam projectmanagement - De nieuwe realiteit van de projectmanager (Dutch Edition) Duurzaam projectmanagement - De nieuwe realiteit van de projectmanager (Dutch Edition) Ron Schipper Click here if your download doesn"t start automatically Duurzaam projectmanagement - De nieuwe realiteit

Nadere informatie

Meet your mentor and coach

Meet your mentor and coach Young Professional Program The importance of having a mentor in business Meet your mentor and coach What do Larry Page, and Steve Jobs have in common? They ve all received guidance from mentors. Yes even

Nadere informatie

1. will + hele werkwoord (Future Simple) 2. shall + hele werkwoord 3. to be (am/is/are) going to + hele werkwoord

1. will + hele werkwoord (Future Simple) 2. shall + hele werkwoord 3. to be (am/is/are) going to + hele werkwoord FUTURE TENSE ( TOEKOMENDE TIJD ) Hoe? 1. will + hele werkwoord (Future Simple) 2. shall + hele werkwoord 3. to be (am/is/are) going to + hele werkwoord Wanneer? Ad 1. Als iets in de toekomst zal gebeuren

Nadere informatie

LDA Topic Modeling. Informa5ekunde als hulpwetenschap. 9 maart 2015

LDA Topic Modeling. Informa5ekunde als hulpwetenschap. 9 maart 2015 LDA Topic Modeling Informa5ekunde als hulpwetenschap 9 maart 2015 LDA Voor de pauze: Wat is LDA? Wat kan je er mee? Hoe werkt het (Gibbs sampling)? Na de pauze Achterliggende concepten à Dirichlet distribu5e

Nadere informatie

English is everywhere. hi morning mouse cool help desk hello computers mail school game. Lees de tekst. Omcirkel de Engelse woorden.

English is everywhere. hi morning mouse cool help desk hello computers mail school game. Lees de tekst. Omcirkel de Engelse woorden. one English is everywhere Test Luister naar wat Daniel vertelt. Welke Engelse woorden hoor je? Kruis ze aan. hi morning mouse cool help desk hello computers mail school game Lees de tekst. Omcirkel de

Nadere informatie

Ik kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb of niet compleet

Ik kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb of niet compleet 1 2 3 4 MATERIAL PREPARING LESSON ATTITUDE TOWARD WORK Ik kom er vaak tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb Ik kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet

Nadere informatie

Stars FILE 7 STARS BK 2

Stars FILE 7 STARS BK 2 Stars FILE 7 STARS BK 2 Of course you have seen X-Factor, The Voice or Got Talent on TV or via the Internet. What is your favourite act? Do you like the dancing performances or would you rather listen

Nadere informatie

General info on using shopping carts with Ingenico epayments

General info on using shopping carts with Ingenico epayments Inhoudsopgave 1. Disclaimer 2. What is a PSPID? 3. What is an API user? How is it different from other users? 4. What is an operation code? And should I choose "Authorisation" or "Sale"? 5. What is an

Nadere informatie

Impact en disseminatie. Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven

Impact en disseminatie. Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven Impact en disseminatie Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven Wie is wie? Voorstel rondje Wat hoop je te leren? Heb je iets te delen? Wat zegt de Programma Gids? WHAT DO IMPACT AND SUSTAINABILITY MEAN? Impact

Nadere informatie

BEAR. Do you need protection? A bear can help you, because it is big and stands for power. BEAVER

BEAR. Do you need protection? A bear can help you, because it is big and stands for power. BEAVER 1 Power animals Lees de tekst hieronder en beantwoord de vraag. Animal symbol guide Which power animal do you need for help? Discover it in this animal symbol guide. LION BEAR ROOSTER When you are weak,

Nadere informatie

News: Tours this season!

News: Tours this season! 1 Do you remember? Lees de zinnen en vul de juiste woorden in. Kies uit: like listen presenter too loud great show number next crowd singer. Let op: je houdt twee woorden over. Welcome back to the best

Nadere informatie

You probably know animals can have best friends too. But what do you think about these special friendships?

You probably know animals can have best friends too. But what do you think about these special friendships? 1 Animal friends read Lees de tekst. Waar gaat deze tekst over? Animal friends You probably know animals can have best friends too. But what do you think about these special friendships? Look at this mouse

Nadere informatie

UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education

UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education *0535502859* DUTCH 0515/03 Paper 3 Speaking Role Play Card One 1 March 30 April 2010 No Additional

Nadere informatie

Lists of words from the books, and feedback from the sessions, are on

Lists of words from the books, and feedback from the sessions, are on Vocabulairetrainer www.quizlet.com - handleiding 1. Woordenlijsten van de boeken en de feedback van de les staan op http://www.quizlet.com. Lists of words from the books, and feedback from the sessions,

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 22 June 2017

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 22 June 2017 www.iuscommune.eu INVITATION Ius Commune Masterclass 22 June 2017 Amsterdam Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to participate in the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers,

Nadere informatie

Archief Voor Kerkelijke Geschiedenis, Inzonderheid Van Nederland, Volume 8... (Romanian Edition)

Archief Voor Kerkelijke Geschiedenis, Inzonderheid Van Nederland, Volume 8... (Romanian Edition) Archief Voor Kerkelijke Geschiedenis, Inzonderheid Van Nederland, Volume 8... (Romanian Edition) Click here if your download doesn"t start automatically Archief Voor Kerkelijke Geschiedenis, Inzonderheid

Nadere informatie

ALGORITMIEK: answers exercise class 7

ALGORITMIEK: answers exercise class 7 Problem 1. See slides 2 4 of lecture 8. Problem 2. See slides 4 6 of lecture 8. ALGORITMIEK: answers exercise class 7 Problem 5. a. Als we twee negatieve (< 0) getallen bij elkaar optellen is het antwoord

Nadere informatie

Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition)

Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) D.J. Peek Click here if your download doesn"t start automatically Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition) D.J. Peek Een vrouw, een kind en azijn (Dutch

Nadere informatie