Woord en wereld Een inleiding tot de taalfilosofie
|
|
- Saskia de Winter
- 4 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Woord en wereld Een inleiding tot de taalfilosofie Filip Buekens Acco Leuven / Den Haag
2 Hoofdstuk I. Freges uitgangspunten 11 I.1 De semantische dimensie van taal 11 I.2 Proposities: Freges kernstellingen 16 I.3 Kennisoverdracht en betekenis 18 I.4 Freges methodologische aandachtspunten 20 I.4.1 Antipsychologisme 20 I.4.2 De objectiviteit van betekenis 23 I.4.3 Woorden en dingen, en echte namen 29 I.4.4 Objecttaal vs. metataal. Spreken over woorden 30 I.4.4 Freges Contextprincipe: Enkel in de context van een zin 34 I.4.5 Wittgensteins bouwers en Meaning is use 37 I.4.6 Waarheid en inhoud: welk concept is primitief? 39 I.5 Semantiek in het licht van communicatie 40 I.6 Logische analyse 41 I.6.1 Functies, argumenten en waarden 42 I.6.2 De rol van variabelen in logische analyse 44 I.6.3 Wat duidt een predicaat aan? eigenschappen of extensies 45 I.6.4 Namen: de meta-linguïstische analyse van Frege 46 I.6.5 Logische structuur ontdekken: substitutie salva veritate 46 I.6.6 Waarheidsfuncties 47 I.6.7 Functionele analyse van algemene uitspraken 48 I.6.8 Quantoren en algemeenheid 50 I.6.9 Quantoren als tweede-ordeconcepten. Is bestaan een predikaat? 52 I.7 Identiteitsuitspraken en de identiteitsrelatie 54 Hoofdstuk II Frege over Betekenis en verwijzing 59 II.1 Spreken over iets: pre-theoretische intuïties over verwijzen 59 II.2 Vier dimensies van verwijzen 60 5
3 II.2.1 De semantische dimensie 60 II.2.2 Verwijzende intenties en de intentie om te verwijzen 61 II.2.3 Epistemische relaties tot de referent 63 II.2.4 Verwijzen en de rol van de context 64 II.3 Plan van dit hoofdstuk 65 II.4 Betekenis en referentie 65 II.4.1 Freges puzzel: hoe kunnen identiteitsuitspraken informatief zijn? 65 II.4.2 Wat is Betekenis (volgens Frege)? 68 II.4.3 Hoe de Betekenistheorie van Frege semantische problemen oplost 71 II.4.4 Russells verfijning: namen zijn géén beknopte beschrijvingen 75 II.4.5 De interne logische structuur van uniek bepalende beschrijvingen 77 II.4.6 Beschrijvingen en kennis door bekendheid (knowledge by acquaintance) 78 II.4.7 Perceptie, noties, identificatie en heridentificatie 79 II.4.8 Singuliere proposities 81 II.5 Op weg naar taalhandelingen 83 II.6 Van taal naar denken: propositionele attitudes 84 II.6.1 Wat zijn propositionele attitudes? 84 II.6.2 Attitudecontexten en indirecte referentie 86 II.7 Proposities leggen waarheidsvoorwaarden vast 88 Hoofdstuk III Saul Kripke over verwijzen, mogelijkheden en metafysische noodzaak 89 III.1 Modale intuïties 89 III.2 Plan van dit hoofdstuk 91 III.3 Excursies naar mogelijke werelden 91 III.3.1 Metafysica, semantiek en epistemologie 91 III.3.2 Hoe modaal te denken? 92 III.3.3 Actualisme en possibilisme 98 III.3.4 Modale verhelderingen 100 III.3.5 Andere werelden, andere talen? 102 III.3.6 De interpretatie van modale operatoren 102 III.3.7 Wat noodzakelijkheid niet betekent 104 III.4 Benoemen, beschrijven en mogelijke werelden 105 III.4.1 Namen als rigide verwijzers 105 III.4.2 Wat verbindt namen met hun dragers? Dopen en de referentie vastleggen 110 III.4.3 Namen als coördinatie-instrumenten 112 III.4.4 Drie theorieën over namen: een overzicht 120 III.4.5 Naamgebruik en informatieve banden 122 6
4 III.4.6 Namen en mentale dossiers over hun drager 123 III.4.7 Informatiespelen met namen 125 III.4.8 Dossiers: een oplossing voor Freges puzzel? 125 III.4.9 Nog meer spelen met namen 127 III.5 Referentie, noodzaak en identiteit: metafysische aangelegenheden 128 III.5.1 De modale status van identiteits- en existentie-uitspraken 128 III.5.2 Illusies van contingentie verklaard: epistemische mogelijkheden 131 III.5.3 Kripkes gelaagde wereldbeeld: over kleuren en hitte 133 III.6 Rigidificatie van beschrijvingen 140 III.7 Descriptieve namen, nominale kennis en stipuleringen 142 Hoofdstuk IV De onverklaarbaarheid van identiteit: een metafysische excursie 147 IV.1 Inleiding 147 IV.2 Platitudes over numerieke identiteit 147 IV.3 Identiteiten zijn eindpunten van verklaringen. Illusies van verklaarbaarheid 149 IV.4 Verklaren identiteiten andere identiteiten? 151 IV.5 Causale verklaringen? 152 IV.6 Ontdekbaar, maar niet observeerbaar of introspecteerbaar 152 IV.7 Uitbreiding van informatie en ontologische vereenvoudiging 155 IV.8 Verklaren waarom p versus rechtvaardigen (waarom je gelooft dat) p 156 IV.9 Van weten dat p naar begrijpen waarom p 160 IV.10 Zijn deducties van identiteiten verklaringen? 160 IV.11 Conclusie 165 Hoofdstuk V Referentie en context 169 V.1 Directe referentie en indexicale uitdrukkingen 169 V.1.1 Indexicale en demonstratieve uitdrukkingen 169 V.1.2 Het karakter van indexicale uitdrukkingen 170 V.1.3 Context van de uiting, omstandigheden waarin geëvalueerd wordt 173 V.1.4 Ik ben David Kaplan en Freges puzzel 177 V.1.5 De intentie om een propositie uit te drukken versus de uitgedrukte propositie 179 V.1.6 Ik : immuun voor verkeerde verwijzing? 180 V.2 Essentieel indexicale attitudes 181 V.2.1 De niet-elimineerbaarheid van indexicaliteit 181 V.2.2 Overtuigingen: inhoud versus toestand 185 V.2.3 Niet-gearticuleerde constituenten en zelfsituering 190 7
5 Hoofdstuk VI Thema s uit de pragmatiek 199 VI.1 Voorbij Frege: Wittgensteins Philosophische Untersuchungen 199 VI.2 Regels, taalspelen en levensvormen 201 VI.3 Handelen met taal: wat ik van jou wil wanneer ik me tot jou richt 204 VI.4 Communicatie en samenwerking: Michael Tomasello 205 VI.5 De structuur van een communicatief plan 208 VI.6 Hoe semantische intenties herkend worden: een hermeneutische cirkel? 210 VI.7 Een handeling onder (minstens) drie intentionele beschrijvingen 214 VI.8 Performatieve taalhandelingen 217 VI.9 De waarheidswaarde van performatieve uitspraken 219 VI.10 Communicatie: de Griceaanse analyse 221 VI.11 Communiceren is niet hetzelfde als tonen 226 VI.12 Herkennen van een intentie vs. iemand helpen 227 VI.13 Detectie van objecten met nn-betekenis vs. herkenning van nn-betekenis 228 VI.14 Communicatieve openheid 230 VI.15 Normen voor beweringen? 231 VI.16 Conventionele implicaturen 235 VI.17 Conversationele implicaturen 236 VI.18 Metaforen 239 Hoofdstuk VII Een analytisch perspectief op hermeneutiek: wat is dat, het begrijpen van een filosofische tekst? 245 VII.1 Filosofische beweringen 246 VII.2 Welwillend interpreteren en semantisch begrip 247 VII.3 De autonomie van betekenis 248 VII.4 Succesvolle en correcte beweringen 249 VII.5 De norm voor correcte beweringen 251 VII.6 Waarom de kennisnorm? 252 VII.7 Epistemische betekenissen? 254 VII.8 Epistemische welwillendheid 254 VII.9 Semantisch en epistemisch begrip: werkverdeling? 256 VII.10 Laakbare afwijkingen 258 VII.11 Hoe begrijpelijk is Lacan? 259 Algemene bibliografie 263 Index 267 8
TAALFILOSOFIE. Overkoepelende vraag: WAT IS BETEKENIS?
TAALFILOSOFIE Overkoepelende vraag: WAT IS BETEKENIS? TAALFILOSOFIE Formele seman=ek Bijv. Proposi=elogica Informele seman=ek TAALWETENSCHAP Syntaxis Semantiek Pragmatiek Seman=sche categorieën Termen
Nadere informatieDe naïeve betekenistheorie. De betekenis van een woord is het object waar dat woord voor staat.
De naïeve betekenistheorie De betekenis van een woord is het object waar dat woord voor staat. De naïeve betekenistheorie Kritiek: De informativiteit van identiteitsuitspraken a=a versus a=b Uitspraken
Nadere informatieSamenvatting. Bijlage B
Bijlage B In dit proefschrift stellen we ons het doel de besluitvorming van agenten en de communicatie tussen deze agenten te beschrijven en te formaliseren opdat de agenten rechtvaardigbare opvattingen
Nadere informatieTAALFILOSOFIE. Overkoepelende vraag: WAT IS BETEKENIS?
TAALFILOSOFIE Overkoepelende vraag: WAT IS BETEKENIS? GOTTLOB FREGE (1848 1925) Logische Untersuchungen Der Gedanke Die Verneinung Gedankengefüge DER GEDANKE Logica waarheid Logica kunst van het geldig
Nadere informatieSemantiek 1 college 4. Jan Koster
Semantiek 1 college 4 Jan Koster 1 Uitgangspunt sinds vorige week Semantiek is representationeel (en niet referentieel), gebaseerd op interpretaties van sprekers en hoorders Geen scherpe scheiding tussen
Nadere informatieTAALFILOSOFIE. Overkoepelende vraag: WAT IS BETEKENIS?
TAALFILOSOFIE Overkoepelende vraag: WAT IS BETEKENIS? GOTTLOB FREGE (1848 1925) Uitvinder moderne logica Vader van de taalfilosofie BEGRIFFSCHRIFT (1879) Bevat moderne propositie en predicaten-logica Syllogistiek
Nadere informatieSemantiek 1 college 8. Jan Koster
Semantiek 1 college 8 Jan Koster 1 Vandaag Vorige keer: constructie van betekenis in relatie tot situatie en context Vandaag: taalhandelingstheorie Speech acts, taalhandelingen, taaldaden Idee: taaluitingen
Nadere informatieVraag Antwoord Scores
Opgave 2 Spiritueel scepticisme 6 maximumscore 4 een uitleg dat McKenna in tekst 6 vanuit epistemologisch perspectief over solipsisme spreekt: hij stelt dat de kennisclaim over het bestaan van andere mensen
Nadere informatieIs de predikaatopvatting van eigennamen definitief weerlegd?
Voortgezette taalfilosofie / Norbert van Ettinger / 0244236 / deeltijd / essay 1 Is de predikaatopvatting van eigennamen definitief weerlegd? Inleiding : Ik bespreek hier de vraag of eigennamen opgevat
Nadere informatieIndexicale Problemen voor Frege
Indexicale Problemen voor Frege Een van de moeilijkheden waar een taalfilosofische theorie tegenaan loopt is het probleem van de indexicaliteit, dat wil zeggen: is de betekenis van persoons-, plaats- en
Nadere informatieBEWUSTZIJN GEEST BEWUSTE GEEST DENKEN BEWUST-DENKEN
BEWUSTZIJN GEEST BEWUSTE GEEST DENKEN BEWUST-DENKEN BEWUSTZIJN BEWUSTZIJN ZELFBEWUST-ZIJN N.B. KANT (APPERCEPTIE) BEWUSTZIJN LEVEND WEZEN BEWUSTZIJN (CREATURE CONSCIOUSNESS) BEWUSTZIJN VAN MENTALE TOESTANDEN
Nadere informatieTAALFILOSOFIE WAT IS BETEKENIS?
TAALFILOSOFIE WAT IS BETEKENIS? MENTALISME John Locke (1632 1704) An Essay concerning Human Understanding (1689) MENTALISME Words in their primary or immediate Signification, stand for nothing, but the
Nadere informatieLudwig Wittgenstein ( ) Filosofie in de twintigste eeuw (part II)
Ludwig Wittgenstein (1889-1951) Filosofie in de twintigste eeuw (part II) De schok van 1914: dansend naar de oorlog oog voor realiteit in de filosofie: de Wiener Kreis een betere samenleving door een wetenschappelijke
Nadere informatieGeest, brein en cognitie
Geest, brein en cognitie Filosofie van de geest en Grondslagen van de cognitiewetenschap Fred Keijzer 1 Overzicht: Wat is filosofie en waarom is dit relevant voor cognitiewetenschap en kunstmatige intelligentie?
Nadere informatieSemantiek 1 college 2
Semantiek 1 college 2 Jan Koster 1 Boek 2 Twee benaderingen Referentiële semantiek (denotationeel) Accent op relaties tussen taalelementen en buitentalige werkelijkheid (externalisme) Representationele
Nadere informatieAchtergrond bij de pragmatiek
Achtergrond bij de pragmatiek Discourse-analyse Rick Nouwen 1 Wat is pragmatiek? 1.1. Het trivium en de semiotische driehoek Het idee om pragmatiek te onderscheiden van semantiek en syntaxis is terug te
Nadere informatieInleiding. - Was Wittgenstein een Davidsoniaanse taalfilosoof of een anti-realist N.v.Ettinger
Was Wittgenstein een Davidsoniaanse taalfilosoof of een anti-realist? Vtfes219.doc / Norbert van Ettinger / 0244236 / paper 2 / Voortgezette taalfilosofie / jan. 2006 Inleiding De titel doet vermoeden
Nadere informatieVerrassing! De waarde van riskante voorspellingen. Presentatie voor de Nederlandse Vereniging voor Wetenschapsfilosofie
Datum 15.06.2012 Verrassing! De waarde van riskante voorspellingen Presentatie voor de Nederlandse Vereniging voor Wetenschapsfilosofie Jan-Willem Romeijn Faculteit Wijsbegeerte Rijksuniversiteit Groningen
Nadere informatieTAALFILOSOFIE. Overkoepelende vraag: WAT IS BETEKENIS?
TAALFILOSOFIE Overkoepelende vraag: WAT IS BETEKENIS? GOTTLOB (1848 1925) Uitvinder moderne logica Vader van de taalfilosofie BEGRIFFSCHRIFT (1879) Bevat moderne proposioe en predicaten- logica SyllogisOek
Nadere informatieKripke's puzzel, Quine en Davidson
Kripke's puzzel, Quine en Davidson Eind-essay voortgezette taalfilosofie niveau 3 -- Norbert van Ettinger -- 0244236 -- vtpap308.doc Abstract Pierre, een logicus, is een mono-linguïstische Fransman, woonachtig
Nadere informatieSemantiek 1 college 10. Jan Koster
Semantiek 1 college 10 Jan Koster 1 Vandaag Vorige keer: conceptuele structuur en semantische decompositie Vandaag: inleiding in de formele semantiek Gebruikt notaties uit formele logica plus de daar gehanteerde
Nadere informatieLogica 1. Joost J. Joosten
Logica 1 Joost J. Joosten Universiteit Utrecht (sub)faculteit der Wijsbegeerte Heidelberglaan 8 3584 CS Utrecht Kamer 158, 030-2535579 jjoosten@phil.uu.nl www.phil.uu.nl/ jjoosten (hier moet een tilde
Nadere informatieOver Plantinga s argument voor de existentie van een noodzakelijk bestaand individueel ding. G.J.E. Rutten
1 Over Plantinga s argument voor de existentie van een noodzakelijk bestaand individueel ding G.J.E. Rutten Introductie In dit artikel wil ik het argument van de Amerikaanse filosoof Alvin Plantinga voor
Nadere informatiePragmatiek. 6 juni 2009
Pragmatiek 6 juni 2009 Semantiek - Betekenis gedefinieerd in termen van verwijzing naar de werkelijkheid buiten de taal (denotatie) [[Jantje]] = het individu Jantje [[slaapt]] = de verzameling van slapende
Nadere informatieBetekenis I: Semantiek
Betekenis I: Semantiek Marieke Schouwstra 21 mei De studie van betekenis Semantiek: de studie van betekenis in taal 17.1, 17.2, 17.3, vandaag Pragmatiek: de studie van betekenis in taalgebruik delen van
Nadere informatieThe expression of modifiers and arguments in the noun phrase and beyond van Rijn, M.A.
UvA-DARE (Digital Academic Repository) The expression of modifiers and arguments in the noun phrase and beyond van Rijn, M.A. Link to publication Citation for published version (APA): van Rijn, M. A. (2017).
Nadere informatieLogica voor Informatica
Logica voor Informatica 10 Predikatenlogica Wouter Swierstra University of Utrecht 1 Vorige keer Syntax van predikatenlogica Alfabet Termen Welgevormde formulas (wff) 2 Alfabet van de predikatenlogica
Nadere informatieLogic for Computer Science
Logic for Computer Science 06 Normaalvormen en semantische tableaux Wouter Swierstra University of Utrecht 1 Vorige keer Oneindige verzamelingen 2 Vandaag Wanneer zijn twee formules hetzelfde? Zijn er
Nadere informatieEssay. Norbert Vogel* Morele feiten bestaan niet
Essay Norbert Vogel* Morele feiten bestaan niet Ethici onderscheiden zich van gewone mensen doordat zij niet schijnen te weten wat morele oordelen zijn. Met behulp van elkaar vaak uitsluitende ismen trachten
Nadere informatieEen beeld dat ons gevangen houdt. Over de epistemische status van de metafysica in het vertoog van Guido Vanheeswijck
1 Een beeld dat ons gevangen houdt. Over de epistemische status van de metafysica in het vertoog van Guido Vanheeswijck Emanuel Rutten Het essay van Vanheeswijck laat zich lezen als een boeiend en gepassioneerd
Nadere informatieDe Sinn van fictie. Wouter Bouvy March 12, 2006
De Sinn van fictie Wouter Bouvy 3079171 March 12, 2006 1 Inleiding Hoe is het mogelijk dat mensen de waarheid van proposities over fictie zo kunnen bepalen dat iedereen het er mee eens is? Kan een theorie
Nadere informatieLogica 1. Joost J. Joosten
Logica 1 Joost J. Joosten Universiteit Utrecht (sub)faculteit der Wijsbegeerte Heidelberglaan 8 3584 CS Utrecht Kamer 158, 030-2535579 jjoosten@phil.uu.nl www.phil.uu.nl/ jjoosten (hier moet een tilde
Nadere informatie1. TRADITIONELE LOGICA EN ARGUMENTATIELEER
Inhoud Inleidend hoofdstuk 11 1. Logica als studie van de redenering 11 2. Logica als studie van deductieve redeneringen 13 3. Logica als formele logica Het onderscheid tussen redenering en redeneringsvorm
Nadere informatieOverzicht van tabellen en figuren
Overzicht van tabellen en figuren Tabellen Tabel 1: Drie abstractieniveaus in de sociologie en in de taalkunde 117 Tabel 2: Uitkomsten van de inhoudsanalyse van de narratieven van Salinas de Gortari en
Nadere informatieNaam: Datum; / afgenomen door;
Naam: Datum; / afgenomen door; I Preintentioneel (0-3 mnd.) II Intentioneel (3-8 mnd) III Ongebruike lijke (6-12 mnd.) IV Gebruike lijke communica tie (12-18 mnd.) V Concrete (12-24 mnd.) WEIGEREN VERKRIJGEN
Nadere informatieVaksubkernen Inhouden vwo kerndoelen onderbouw. kiezen. De leerling kan referentiële verwijzingen expliciteren.
Tussendoelen Latijn ( vwo ) Latijn havo/vwo onderbouw K = gericht op voorbereiding op deze vakken in bovenbouw (Turquoise) KGV= gericht op algemene gymnasiale vorming (Zilver) = K = Kgv Taalbeschouwing
Nadere informatieLogica voor AI. Inleiding modale logica en Kripke semantiek. Antje Rumberg. 14 november 2012
Logica voor AI Inleiding modale logica en Kripke semantiek Antje Rumberg Antje.Rumberg@phil.uu.nl 14 november 2012 1 Logica voor AI Deel 1: Modale logica semantiek en syntax van verschillende modale logica
Nadere informatieLogica als een oefening in Formeel Denken
Logica als een oefening in Formeel Denken Herman Geuvers Institute for Computing and Information Science Radboud Universiteit Nijmegen Wiskunde Dialoog 10 juni, 2015 Inhoud Geschiedenis van de logica Propositielogica
Nadere informatieJURIDISCHE SEMANTIEK
JURIDISCHE SEMANTIEK EEN BIJDRAGE TOT DE METHODOLOGIE VAN DE RECHTSVERGELIJKING, DE RECHTSVTNDING EN HET JURIDISCH VERTÄUEN Ma,rjanne Termorshuizen-Arts Inhoudsopgave Voorwoord xi Inleiding 1 Hoofdstuk
Nadere informatieBetekenis in Beweging
Betekenis in Beweging Jeroen Groenendijk Martin Stokhof Vooraf In deze bijdrage aan dit thema-nummer gaan we allereerst in op de plaats van dynamische semantiek in de ontwikkeling van filosofische en linguïstische
Nadere informatieDenkgereedschap 2.0 EEN P R A K T I S C H E M A N I E R VA N K R I T I S C H D E N K E N A L C E D O C O E N E N, S O LV E N TA
Denkgereedschap 2.0 EEN P R A K T I S C H E M A N I E R VA N K R I T I S C H D E N K E N A L C E D O C O E N E N, S O LV E N TA 1 Paul Wouters (1950) Filosoof Consultant Spreker https://www.paulwouters.be/
Nadere informatieNiet-feitelijke waarheden (2)
Niet-feitelijke waarheden (2) Emanuel Rutten Wat is waarheid? Er zijn weinig wijsgerige vragen die vaker zijn gesteld dan deze. In wat volgt ga ik er niet rechtstreeks op in. In plaats daarvan wil ik een
Nadere informatieA. Soens , Sem II. Taalfilosofie. 15 februari. Module I: Communicatie een naturalistisch perspectief
A. Soens 2016 2017, Sem II. Taalfilosofie Prof. Dr. F. Buekens 15 februari Dit OPO heeft een schriftelijk examen, waarvan op voorhand een lijst vragen bekend wordt gemaakt. De lat ligt dan ook wat hoger
Nadere informatieInhoudsopgave. Deel I Kritische discoursanalyse. Overzicht van tabellen en figuren Tabellen Figuren Voorwoord Inleiding en verantwoording Inleiding
Inhoudsopgave Overzicht van tabellen en figuren Tabellen Figuren Voorwoord en verantwoording Verantwoording Dankbetuiging Over de auteurs Summary 13 13 13 15 19 19 21 27 28 29 Deel I Kritische discoursanalyse
Nadere informatieSamenvatting Zoeken naar en leren begrijpen van speciale woorden Herkenning en de interpretatie van metaforen door schoolkinderen
Samenvatting Zoeken naar en leren begrijpen van speciale woorden Herkenning en de interpretatie van metaforen door schoolkinderen Onderzoek naar het gebruik van metaforen door kinderen werd populair in
Nadere informatieTAALFILOSOFIE SYLLABUS
TAALFILOSOFIE SYLLABUS Bestemd voor: WB1BD3035 (voltijd) en WB1BA3035 (deeltijd) Cursusjaar: 2010/2011, periode 3 Vakgroep: Theoretische Filosofie Docenten: Menno Lievers & Rosja Mastop Universiteit Utrecht
Nadere informatie1. Waarom wetenschapsleer... 2
INHOUDSOPGAVE 1. Waarom wetenschapsleer... 2 1.1. Introductie... 2 1.2. De vijf eigenschappen van wetenschappelijk kennis... 2 1.3. Misopvattingen met betrekking tot managementwetenschappen... 2 1.4. Het
Nadere informatieOnbegrip in eenvoudige conversaties
Onbegrip in eenvoudige conversaties Conversaties vormen van oudsher de meest voorkomende toepassing van taal. Dit betekent echter niet dat ze probleemloos verlopen. Integendeel, in conversaties is opmerkelijk
Nadere informatieSemantiek van predicatenlogica en Tractatus
Logica en de Linguistic Turn 2012 Semantiek van predicatenlogica en Tractatus Maria Aloni ILLC-University of Amsterdam M.D.Aloni@uva.nl 1/11/12 Plan voor vandaag 1. Predicatenlogica: semantiek 2. Tractatus:
Nadere informatieVoortgezette Logica, Week 2
Voortgezette Logica, Week 2 Joost J. Joosten Universiteit Utrecht (sub)faculteit der Wijsbegeerte Heidelberglaan 8 3584 CS Utrecht Kamer 164, 030-2535575 jjoosten@phil.uu.nl www.phil.uu.nl/ jjoosten (hier
Nadere informatieVraag Antwoord Scores. Opgave 1 Een sceptische schnauzer en een sceptische arts
Opgave 1 Een sceptische schnauzer en een sceptische arts 1 maximumscore 3 een uitleg dat de schnauzer vragen stelt die blijk geven van metafysisch scepticisme: hij vraagt zich af of er wel een buitenwereld
Nadere informatieTck- Nieuwland 24/06/2011. Oplossingsgerichtwerken Tck-nieuwland Luc Ceulemans 1
Tck- Nieuwland Luc Ceulemans 1 Onze deskundigheid & missie of doelstelling Begeleiden van jongeren en hun gezin in problematische opvoedingssituaties (sociaal, psychologisch, gedrag, ) Begeleiding = in
Nadere informatieAlgemene Taalkunde. 1ste bach Taal en Letterkunde. uickprinter Koningstraat Antwerpen T EUR
1ste bach Taal en Letterkunde Algemene Taalkunde Pragmatiek en Sociolinguïstiek : Prof Cuvelier Q uickprinter Koningstraat 13 2000 Antwerpen www.quickprinter.be T03 5.00 EUR Nieuw!!! Online samenvattingen
Nadere informatieLogica 1. Joost J. Joosten
Logica 1 Joost J. Joosten Universiteit Utrecht (sub)faculteit der Wijsbegeerte Heidelberglaan 8 3584 CS Utrecht Kamer 158, 030-2535579 jjoosten@phil.uu.nl www.phil.uu.nl/ jjoosten (hier moet een tilde
Nadere informatieLogica 1. Joost J. Joosten
Logica 1 Joost J. Joosten Universiteit Utrecht (sub)faculteit der Wijsbegeerte Heidelberglaan 8 3584 CS Utrecht Kamer 158, 030-2535579 jjoosten@phil.uu.nl www.phil.uu.nl/ jjoosten (hier moet een tilde
Nadere informatieNaam student. Examennummer. Handtekening
Business Administration / Bedrijfskunde Naam student Examennummer : : Handtekening : Schriftelijk Tentamen Algemeen Vak: Wetenschapsleer Groep: 1 Vakcode: BKB0016 Soort tentamen Gesloten boek (open of
Nadere informatieLogica 1. Joost J. Joosten
Logica 1 Joost J. Joosten Universiteit Utrecht (sub)faculteit der Wijsbegeerte Heidelberglaan 8 3584 CS Utrecht Kamer 158, 030-2535579 jjoosten@phil.uu.nl www.phil.uu.nl/ jjoosten (hier moet een tilde
Nadere informatieEliminative Materialism and the Propositional Attitudes
Eliminative Materialism and the Propositional Attitudes Paul Churchland Roderik Emmerink Rijksuniversiteit Groningen 21 december 2005 Inhoud 1 Introductie 2 Waarom FP een theorie is 3 Waarom FP wel eens
Nadere informatieWeet u wanneer deze boerderij gebouwd is?
Taalkundige onderbouwing voor docenten van het lespakket Pragmatiek In dit bestand zal ik de wetenschappelijke onderbouwing van de lessenreeks Pragmatiek bespreken. Over het algemeen is de reeks gebaseerd
Nadere informatieHoofdstuk 2. Kennis en geloof
Hoofdstuk 2 Kennis en geloof Kennis of dogma Is religieus geloof een vorm van kennis? Is het mogelijk een rationeel bewijs van het bestaan van God te geven? Is religieus taalgebruik betekenisvol? Vormen
Nadere informatie2) De voornaamste en meest frequente manier waarop vooruitgang gemaakt wordt in de
Proefexamen wetenschappelijke methoden 1) Een intervalschaal is: a) Een absolute schaal van afstanden b) Een absolute schaal van rangordeningen c) Een verhoudingsschaal van afstanden d) Een verhoudingsschaal
Nadere informatieLuisteren: Elke taaluiting is relevant
Emma van Bijnen ADR Instituut 1 Luisteren: Elke taaluiting is relevant Niet de directe betekening van de bijdrage, maar de intentie van de spreker Er zijn ontelbaar veel verschillende dingen die partijen
Nadere informatieEindexamen filosofie vwo 2011 - I
Opgave 3 Vreemder dan alles wat vreemd is 12 maximumscore 3 de twee manieren waarop je vanuit zingevingsvragen religies kunt analyseren: als waarden en als ervaring 2 een uitleg van de analyse van religie
Nadere informatieDe Syntax-Semantiekredenering van Searle
De Syntax-Semantiekredenering van Searle Seminar AI Eline Spauwen 22 mei 2007 Searles kritiek op Harde KI Inleiding Ik Mijn afstudeeronderzoek: Student-assistentschappen Searles kritiek op KI Filosofie
Nadere informatieSemantiek 1 college 1
Semantiek 1 college 1 Jan Koster 1 Boek 2 Wat is semantiek? Betekenisleer: Conceptueel-intentioneel of: Referentieel? 3 Wat is taal? Sinds Aristoteles: Systeem dat klank en betekenis verbindt Vraag: is
Nadere informatieGottlob Frege, Der Gedanke, 1918.
Gottlob Frege, Der Gedanke, 1918. Achtergrond Na de enorme teleurstelling die de ontdekking door Russell van de verzamelingtheoretische paradox was Frege lange tijd niet in staat te werken. Hij besloot
Nadere informatieHOOFDSTUK 1: MERKEN & STRATEGISCH MERKENMANAGEMENT
HOOFDSTUK 1: MERKEN & STRATEGISCH MERKENMANAGEMENT 1 INTRODUCTIE H:1 Een merk is in de eerste plaats een product. Een product is fysiek, een service, winkel, persoon, organisatie, plaats of een idee. Een
Nadere informatiefoundationalist: Er zijn zelf-evidente, en dus zelfrechtvaardigende, overtuigingen. Er zijn zelf-evidente, waarheidsbehoudende inferentieregels.
Foundationalisme en a priori overtuigingen foundationalist: Er zijn zelf-evidente, en dus zelfrechtvaardigende, a priori overtuigingen. Er zijn zelf-evidente, waarheidsbehoudende inferentieregels. Terreinen
Nadere informatieSamenvatting in het Nederlands
Samenvatting in het Nederlands De vraag die in dit proefschrift centraal staat, betreft de aard van aspectuele verschillen in het Russisch. Het belangrijkste doel is het aanwijzen van een eigenschap of
Nadere informatienaar: Jed McKenna, Jed McKenna s theorie van alles, Samsara, 2014
Opgave 2 Spiritueel scepticisme tekst 6 Jed McKenna is de schrijver van verschillende boeken over spiritualiteit. In zijn boeken speelt hij de hoofdrol als leraar van een leefgemeenschap. McKenna is spiritueel
Nadere informatieAlgemene inleiding Inleiding bij het theoretisch deel Hoofdstuk I: Definities Inleiding... 11
INHOUDSTAFEL Algemene inleiding... 8 Inleiding bij het theoretisch deel... 10 Hoofdstuk I: Definities... 11 Inleiding.... 11 1. Definitie palliatieve zorg... 11 2. Holistische benadering in de palliatieve
Nadere informatie1 Logica. 1.2.1 a. tautologie -1-
1 Logica 1.1.1 a. neen: de spreker bedoelt met "hier" de plek waar hij op dat moment is, maar "warm" is subjectief; vgl.: "het is hier 25 graden Celsius". b. ja: de uitspraak is onwaar (=120 uur). c. neen:
Nadere informatieLudwig Wittgenstein ( ) Filosofie in de twintigste eeuw
Ludwig Wittgenstein (1889-1951) Filosofie in de twintigste eeuw De schok van 1914: dansend naar de oorlog Wenen Parlement, Wenen rond 1900 Looshaus (1909-1911) De schok van 1914: dansend naar de oorlog
Nadere informatieDeskundigheid en objectiviteit. bij bouwkundige schade. door ing. J.C. (Johan) Kok
Deskundigheid en objectiviteit bij bouwkundige schade door ing. J.C. (Johan) Kok Test: Welke toren staat schever? Deskundigheid en objectiviteit bij bouwschade Het begrip objectiviteit en de betekenis
Nadere informatieSamen leren leven: Wereldbeelden in perspectief
Samen leren leven: Wereldbeelden in perspectief Ph.D.; Onderzoeker, auteur, sociaal ondernemer www.annickdewitt.com annick@annickdewitt.com In deze presentatie I Het ideaal: Samen leren leven II De condities:
Nadere informatieZin in filosofie. Ludo Abicht en Hendrik Opdebeeck. Acco Leuven / Den Haag
Zin in filosofie Ludo Abicht en Hendrik Opdebeeck Acco Leuven / Den Haag Inhoud Inleiding 11 1 Zin, in- en uitzicht 13 1.1 De filosofische vragen 15 1.2 Filosofie en mythologie 16 1.3 Filosofie en godsdienst
Nadere informatieInhoudsopgave. 1 Kunst en individu Kunst en maatschappij 61. Woord vooraf bij herziene uitgave 11 Inleiding 13
Inhoudsopgave Woord vooraf bij herziene uitgave 11 Inleiding 13 Noten 19 1 Kunst en individu 21 1 1 Stromingen in de psychologie van de kunst 21 1 1-1 De psychoanalytische benadering 22 1 1-2 De Gestaltpsychologische
Nadere informatiePredikatenlogica in Vogelvlucht
in Vogelvlucht Albert Visser Filosofie, Faculteit Geesteswetenschappen, Universiteit Utrecht 10 oktober, 2013 1 Overview 2 Overview 2 Overview 2 Overview 3 In de propositielogica behandelen we de interne
Nadere informatieOpeningstoespraak Debat Godsargument VU Faculteit der Wijsbegeerte 11 April 2012. Emanuel Rutten
1 Openingstoespraak Debat Godsargument VU Faculteit der Wijsbegeerte 11 April 2012 Emanuel Rutten Goedemiddag. Laat ik beginnen met studievereniging Icarus en mijn promotor Rene van Woudenberg te bedanken
Nadere informatieLogica voor AI. Bewijstheorie en natuurlijke deductie. Antje Rumberg. 28 november Kripke Semantiek.
Logica voor AI en natuurlijke deductie Antje Rumberg AntjeRumberg@philuunl 28 november 2012 1 De taal L m van de modale propositielogica ::= p Blokje en ruitje : het is noodzakelijk dat : het is mogelijk
Nadere informatieACT en Authenticiteit
ACT en Authenticiteit Weg met het keurslijf, ruimte voor jezelf. Datum: 25-09-2015 Door: Tim Batink Locatie: Bussum even voorstellen Tim Batink, MSc GZ-Psycholoog i.o., Cognitief Gedragstherapeut VGCt,
Nadere informatieEindexamen filosofie vwo 2002-I
Opgave 1 Wetenschappelijke verklaringswijzen Maximumscore 3 1 Een goed antwoord bevat de volgende elementen: een antwoord op de vraag of de Weense Kring de uitspraak zinvol zou vinden: ja 1 een omschrijving
Nadere informatieLeerdoelen en kerndoelen
Leerdoelen en kerndoelen De leerdoelen in de leerlijn vallen in het leerdomein Oriëntatie op jezelf en de wereld. Naast de gebruikelijke natuur en milieukerndoelen (kerndoelen 39, 40 en 41) zijn ook de
Nadere informatieWat is er mis met Ruttens modaal-epistemische argument? Victor Gijsbers
Wat is er mis met Ruttens modaal-epistemische argument? Victor Gijsbers Inleiding Het modaal-epistemische argument voor het bestaan van God dat Emanuel Rutten in het vorige nummer van Radix verdedigt,
Nadere informatieINLEIDING Plato's grot Filosofie en ideologie De hermeneutische cirkel DEEL 1. DE LOTGEVALLEN VAN DE FILOSOFISCHE RATIONALITEIT
INLEIDING Plato's grot Filosofie en ideologie De hermeneutische cirkel DEEL 1. DE LOTGEVALLEN VAN DE FILOSOFISCHE RATIONALITEIT HOOFDSTUK 1. Wijsbegeerte binnen de antieke bestaanshorizon: zijn en worden
Nadere informatieGids voor de leraar rooms-katholieke godsdienst
Gids voor de leraar rooms-katholieke godsdienst 1 1 Waarom heet dit vak Rooms-katholieke Godsdienst? Niet neutraal Specifiek mensbeeld Stevige vorming vereist Kennis van de Spreken vanuit eigen levensbeschouwing,
Nadere informatieVrijheid, determinisme en de integriteit van het manifeste wereldbeeld
Vrijheid, determinisme en de integriteit van het manifeste wereldbeeld Filip Buekens * Op het eerste Leuvense Feest van de Filosofie (17 april 2010) lieten Arnold Burms, Joachim Leilich en Filip Buekens
Nadere informatieLeren Filosoferen. Derde avond
Leren Filosoferen Derde avond Humanisme als uitgangspunt Toen: rationalistisch humanisme Nu: sentimentalistisch humanisme Levert voorbeelden, geen gereedschappen Rationalistisch humanisme Rationalistisch
Nadere informatieHoe word ik een succesvolle schoolleider van morgen?
Hoe word ik een succesvolle schoolleider van morgen? Workshop AVS-congres 14 maart 2014 Carine Hulscher-Slot Leeuwendaal Onderwijs BV 11 maart 2014 INDEX 1 Leiderschap 4 2 Transformatie 8 3 Persoonlijke
Nadere informatieDomein A: Vaardigheden
Examenprogramma Wiskunde A havo Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Algebra en tellen
Nadere informatiefilosofie vwo 2016-II
Opgave 2 Theoriegeladenheid van de waarneming 5 maximumscore 3 Een goed antwoord bevat een uitleg met de afbeelding van het eend-konijn van: Kuhns Aristoteles-ervaring: plotselinge perspectiefverandering
Nadere informatieInterculturele communicatie door de publiekswerker
Interculturele communicatie door de publiekswerker kaders en modellen voor de analyse van de eigen praktijk Interact studiedag BKO/RAB/Lasso 15/06/2012 2 types modellen:gericht op Cultureel communicatieve
Nadere informatieWat? Betekenis 2: lambda-abstractie. Boek. Overzicht van dit college. Anna Chernilovskaya. 7 juni 2011
Wat? Betekenis 2: lambda-abstractie Anna Chernilovskaya 7 juni 2011 Vorige keer: Predicaatlogica Vertaling van zinnen Deze keer: Predicaatlogica uitbreiding Vertaling van zinnen in details Overzicht van
Nadere informatieLate fouten in het taalbegrip van kinderen
1 Late fouten in het taalbegrip van kinderen Petra Hendriks Hoogleraar Semantiek en Cognitie Center for Language and Cognition Groningen Rijksuniversiteit Groningen 2 De misvatting Actief versus passief
Nadere informatieTAALFILOSOFIE WAT IS BETEKENIS?
TAALFILOSOFIE WAT IS BETEKENIS? MENTALISME John Locke (1632 1704) An Essay concerning Human Understanding (1689) MENTALISME Words in their primary or immediate SignificaOon, stand for nothing, but the
Nadere informatieVraag Antwoord Scores. Opgave 3 Hoe is het om een vleermuis te zijn?
Opgave 3 Hoe is het om een vleermuis te zijn? 11 maximumscore 2 een uitleg met een citaat uit tekst 7 dat Nagels probleem van de vleermuizen een epistemologisch probleem van andere geesten is: we weten
Nadere informatieLogica voor AI. Verschillende modale systemen en correctheid. Antje Rumberg. 30 november 2012.
Logica voor AI en correctheid Antje Rumberg AntjeRumberg@philuunl 30 november 2012 1 De minimale normale modale logica K Axioma s alle tautologieën van de propositielogica ( ψ) ( ψ) (K-axioma) (Def ) Afleidingsregels
Nadere informatieHet nutteloze syllogisme
Het nutteloze syllogisme Victor Gijsbers 21 februari 2006 De volgende tekst is een sectie uit een langer document over het nut van rationele argumentatie dat al een jaar onaangeraakt op mijn harde schijf
Nadere informatieIntroductie. De onderzoekscyclus; een gestructureerde aanpak die helpt bij het doen van onderzoek.
Introductie Een onderzoeksactiviteit start vanuit een verwondering of verbazing. Je wilt iets begrijpen of weten en bent op zoek naar (nieuwe) kennis en/of antwoorden. Je gaat de context en content van
Nadere informatieKEN JE BIJBEL. Een introductie in bijbel lezen
KEN JE BIJBEL Een introductie in bijbel lezen Lezen als Volgen Mat. 22:37-40 Één van de hoofddoelen van de Bijbel is om een liefdevolle relatie met God te onderhouden Gods woord staat centraal in het leven
Nadere informatie