NIEUWSBRIEF SAILING LETTERS
|
|
- Erik Abbink
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 NIEUWSBRIEF SAILING LETTERS De vorige nieuwsbrief no. 11 verscheen in december Redactieteam Sailing Letters Journaal werkt gestaag door! Misschien denkt u wel: Waarom hoor ik niets meer van en over die prachtige reeks Sailing Letters Journaals? Of: Waarom ontvang ik nooit meer een nieuwsbrief van en over het project Sailing Letters?. Dat kan simpel worden verklaard. Eind 2010 is in het kader van nauwere samenwerking tussen Koninklijke Bibliotheek (KB) en Nationaal Archief overeengekomen dat het project Sailing Letters door de KB wordt overgedragen aan het Nationaal Archief. In de laatst verschenen Nieuwsbrief (december 2010) hebben we u daarover bericht. De uitvoering van de plannen heeft echter meer tijd gevergd dan eerst werd voorzien. Dat heeft onder andere tot gevolg dat de rondzending van de Nieuwsbrief is vertraagd. In 2012 hoopt het Nationaal Archief het project verder invulling te kunnen geven. De uitgave van het Sailing Letters Journaal blijft bij de KB. Hoewel inmiddels twee redactieleden niet meer in dienst van de KB zijn, zal de huidige redactie de uitgave van nog twee Journaals verzorgen. Deel IV hopen we eind november 2011 te presenteren en staat in het teken van Europese vrachtvaart, met verhalen over de handel op Riga, Turkije, Italië en de Canarische Eilanden, de gezant in Marokko, visserij, walvisvaart en kreeftenhandel, zwendel met neutrale passen, een gekaapt beurtschip en een gekaapt oorlogsschip dat juist Engelsen moest kapen om de koopvaart te beschermen. De vertraging van de overdracht van het project betekent gelukkig niet dat de redactie van de Sailing Letters Journaals niets heeft kunnen doen. Het redactieteam bestaat uit Peter de Bode en Erik van der Doe, beiden werkzaam voor en in de KB en uit Perry Moree en Dirk J. Tang, beiden niet meer werkzaam bij de KB maar wel als vrijwillige redacteuren bij het Journaal betrokken. Zij proberen, ondanks de gewijzigde omstandigheden, om zoals beloofd de delen vier en vijf van de reeks Journaals in respectievelijk 2011 en 2012 uit te brengen. Het ziet er naar uit dat dit gaat lukken. Er is nog geld voor deel vier en voor deel vijf zal het team op zoek gaan naar fondsen die een uitgave mogelijk moet maken. In maart 2011 is het team weer naar Kew afgereisd om er te werken aan deel vier. Het gebouw van The National Archives is inmiddels bekend terrein geworden en we worden iedere keer met open armen ontvangen door onze Britse collega s. We zijn zo bekend dat we gebruik mogen maken van een aparte kamer. Zo hoeven we dus niet meer muisstil op de grote studiezaal te zitten om ons onderzoek te doen. Er is niets mis met die grote studiezaal, maar het lukte soms niet om onze kreten van verbazing en plezier afdoende te onderdrukken. Stelt u het zich maar voor. Een teamlid ontdekt weer eens een bijzondere brief of een interessant document en is daar blij mee. Dat wil men dan laten blijken door te roepen: Kijk nou eens!. Op de grote studiezaal kan dat niet. Dan kijken de andere onderzoekers verstoord op en komt er een 1
2 suppoost/opziener dadelijk naar onze tafel om ons te manen stil te zijn. Doodstil. Tja, dat lukt niet altijd als je plezier hebt in waar je mee bezig bent. Wij vonden weer leuke en interessante zaken dit keer, eigenlijk te veel om op te noemen: een gedroogde plant in een journaal, een bundel gedichten van de bekende Surinaamse auteur en dichter P.F. Roos, onbekend achttiende-eeuws drukwerk, een zeer uitgebreide brief uit 1802 met daarin verstopt twee hosties (voor een tante als troost voor het overlijden van haar echtgenoot), in dezelfde brief de partituur van een muziekstuk (een rondo), een brief aan de weduwe Bols (helaas zonder jeneverrecept), een zakboekje (met de ganzenveer er nog in) van een handelaar met een nauwkeurig overzicht van de prijzen die hij voor allerlei artikelen betaalde, een prachtig geïllustreerd politiek pamfletje uit de periode van de Tweede Engelse Oorlog, een bestelling van muziekinstrumenten en rieten, klachten van militairen en de processtukken van een krijgsraad vanwege sodomie aan boord van een Bataafs oorlogsschip. Kortom: de delen vier en vijf zullen weer interessante en ontroerende zaken gaan bevatten. Het redactieteam kan haast niet wachten om deze schatten met u te delen! Sailing Letters in de publiciteit Het verschijnen van deel 3 in de serie Sailing Letters Journaal heeft weer de gebruikelijke reacties opgeleverd. Ewoud Sanders bijt op 6 december de spits af in de NRC. Niet verwonderlijk, gezien de nadruk in dit deel op de taalkundige aspecten van de brieven. In het nieuwe jaar volgen Jan van Damme in de Provinciale Zeeuwse Courant (15 januari), Maarten Hell in Ons Amsterdam (nr. 2) en Gijsbert Rutten in Onze Taal (nr. 2/3) Ook de Nederlandse editie van National Geographic heeft de Sailing Letters ontdekt. In het februarinummer vraagt eindredacteur Robbert Vermue in een korte bijdrage aandacht voor de Hollandse buit. Zoals we gewend zijn van dit tijdschrift is de fotocompositie fraai uitgevoerd. Maar ook het tweede deel in de serie, De smeekbede van een oude slavin en andere verhalen uit de West, stond nog lang in de warme belangstelling. Johan Francke bespreekt het deel lovend in het Tijdschrift voor Zeegeschiedenis (nr. 2) en Frits Smulders doet hetzelfde in het oktobernummer van Zeeland: Tijdschrift van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen. Zijn conclusie De uitgave van deze Sailing Letters is misschien wel een van de mooiste bronnenpublicaties die de afgelopen jaren het licht hebben gezien vormt voor redactie en auteurs een extra stimulans om van deel vier weer iets bijzonders te maken. In 2010 heeft Anne E. Bülow, conservator van The National Archives, enkele weken meegedraaid in het restauratieatelier van de Koninklijke Bibliotheek. In haar verslag Preparing Collections for Digitization (London : Facet Publishing, 2010), dat zij samen met collega Jess Ahmon schreef, dient het Sailing Letters-materiaal als een van de voorbeelden. 2
3 Op uitnodiging van de redactie van Kunsttijdschrift Vlaanderen heeft Dirk J. Tang voor het themanummer Nederlandse collecties in het buitenland een bijdrage geleverd over de Sailing Letters onder de titel Verre groeten en verlangens. Nederlandse brieven uit een Brits archief. Tot slot twee artikelen van maritiem historici. Voor NETwerk. Jaarboek Visserijmuseum 2010 (2011) schreef Perry Moree Opgebracht in Harwich. Het Vlaardingse vissersschip Anna door de Engelsen genomen in 1781, waarin de verhoren van de bemanning van het gekaapte schip een belangrijke rol spelen. Het Jaarboek 2010 Maritieme Musea heeft als thema Kapers & piraten. Schurken of helden?. Enkele bijdragen maken gebruik van de Sailing Letters, zoals het artikel In grooten angst, met herten vol bezwaaren : een Maassluisse visser in Engelse gevangenschap ( ) van Jeroen ter Brugge. Het Sailing Letters-materiaal is een belangrijke historische bron. Scripties, artikelen en monografieën volgen elkaar op. Sailing Letters op tv En over publiciteit gesproken. Twee jaar geleden benaderde een productiemaatschappij het Sailing Letters-team met de vraag om mee te werken aan een serie tv-programma s voor de KRO rond Sailing Letters. Gedurende anderhalf jaar hebben wij de producenten incidenteel bijgestaan in hun zoektocht naar mooie verhalen. Tot slot zijn vorige week in de Koninklijke Bibliotheek nog enkele opnamen gemaakt. De KRO heeft een fraaie website gemaakt. Hier is de eerste aflevering terug te zien. De tweede aflevering zendt de omroep aanstaande zondag uit om uur op Nederland 2. Voor meer informatie: Afscheid Dirk Tang in Londen gevierd met nieuwe Sailing Letters-bundel Toen Dirk Tang, projectleider van Sailing Letters, in december 2010 tamelijk onverwacht zijn vertrek bij de KB aankondigde, was de schrik groot bij zijn drie mederedactieleden van het bekende product van het project, het Sailing Letters Journaal. Niet alleen omdat zij vreesden voor de voortzetting van het nu Dirkloze project, maar ook omdat het vervroegde vertrek van de eminente maritiem historicus hun kerstplannen dreigde te verstoren. Het reeds in het geheim 3
4 geplande album amicorum voor Dirk diende opeens in rap tempo voltooid te worden. Peter de Bode, Erik van der Doe en Perry Moree lieten zich echter niet kennen en op 15 maart 2011 kon (waar anders dan) in Londen aan een verraste Dirk een fraaie hardcover worden uitgereikt. De feestelijkheid werd nog vergroot toen bleek dat Dirk gewoon redactielid blijft en nu reeds hard meewerkt aan het vierde Sailing Letters Journaal. Maar nu eerst iets over zijn eigen album amicorum. De titel van de 145 pagina s tellende en vele afbeeldingen bevattende bundel luidt Dirck, Michiel en Benedictus en de slaven van Ardra en andere Sailing Letters. Niet alleen de kaft doet sterk denken aan een Sailing Letters Journaal, waarvan tot nu toe drie delen zijn verschenen, maar bovendien kent het boek gedeeltelijk dezelfde opzet. Er staan drie lijvige artikelen in die het HCA-archief in Kew verder ontsluiten, hetgeen zoals bekend het doel van het Sailing Letters-project is. Erik van der Doe schreef het titelverhaal Dirck, Michiel en Benedictus en de slaven van Ardra. Daarin staan de in 1672 vanuit Suriname gestuurde brieven van een Amsterdamse koopman centraal. Benedictus Marius beschrijft een vreemd voorval in West-Afrika, waarbij niet alleen slaven uit het koninkrijk Ardra (in het tegenwoordige Benin) waren zoekgeraakt, ook het schip waarmee ze vervoerd moesten worden was men daarna kwijt. Zelfs Dirck Wilree, gouverneur van de West-Indische Compagnie (WIC) in Elmina, bemoeide zich ermee. Michiel de Ruyter had eerder de voor de koning van Ardra bestemde kroon op de Engelsen buitgemaakt. Het vermiste schip blijkt met nieuwe slaven naar Tenerife te zijn gegaan en werd op de terugreis naar Amsterdam gekaapt door de Engelsen. Ook het schip waarmee Benedictus brieven over het verdwenen schip vanuit Suriname werden verstuurd, is op de terugreis naar patria veroverd. Alle scheepsdocumenten en brieven zijn uiteindelijk beland in het archief van het High Court of Admiralty. Als bijlage bij deze bijdrage is opgenomen de volledige transcriptie van de verhoorvragen uit Peter de Bode behandelde in zijn artikel Kaping op land het verhaal van een raadselachtig Amerikaans koopvaardijschip, dat in 1780 door een Engelse kaper werd opgejaagd en genomen in de Oesterbaai op Sint-Maarten. De Amerikanen zagen nog kans om een deel van hun lading aan wal onder te brengen in een woning waarvan de bewoners op dat moment afwezig waren. Dat weerhield de Engelsen er niet van om deze woning leeg te halen. De verklaringen van enkele hoofdrolspelers in deze dubbele huisvredebreuk en een briefwisseling tussen de Hollandse en Engelse commandeurs lezen als een spannend jongensboek. Beide artikelen bevatten in de goede Sailing Letters-traditie de volledige transcripties van de besproken brieven. Perry Moree leverde onder de curieuze titel Het superbe legaat van Tante Pieper en andere mysteries een complete en zeer gedetailleerde inventarisatie van een van de HCA-dozen (HCA30/735). Deze doos vol met scheepspapieren en privébrieven uit het begin van de Vierde 4
5 Engelse Oorlog bevat onder meer de bekende brieven van Aagje Luijtsen (en nog veel meer zeepost uit het bezit van haar man Harmanus Kikkert), maar ook een onbekend handschrift van John Cuthbertson (de bouwer van de grote elektriseermachine in Teylers Museum), een opvallend scabreus gedichtje (in de vorm van een acrostichon) en een mysterieus berichtje over ene Tante Pieper en haar legaat van honderd gulden. Daarnaast worden verzender en geadresseerde van alle brieven in deze doos vermeld en zover mogelijk in context geplaatst. Wie vervoerde de brieven en waarom zijn ze juist in deze doos beland? Naast zoveel serieus onderzoek hebben de auteurs ook alle drie een lichter artikel aangeleverd, met onderwerpen die (in de visie van de redactie) in Dirks interessesfeer liggen: iets over de Nederlandse held en vampierjager Abraham van Helsing, over HMS Bounty-gezagvoerder William Bligh (en een lastige malariamug) en over een zeer opvallende aanwinst van het Zeeuws Genootschap ( om gek van te worden ). Buiten een kleurenfotocollage van de (vele) verrichtingen van Dirk in Kew staat er in de bundel ook een ongepubliceerd artikel van Dirk zelf: Rembrandtjaar. De geschiedenis van een onfortuinlijke leerling. Deze bijdrage uit 2006 beschrijft het lot van Jan Victors, voormalig leerling van Rembrandt van Rijn en later ziekentrooster in dienst van de VOC. Het boek is verschenen in een gelimiteerde oplage van vijftien exemplaren. Hiervan zijn exemplaren gedeponeerd in de Universiteitsbibliotheek Leiden, de Zeeuwse Bibliotheek, de bibliotheek van het Maritiem Museum Rotterdam en de KB. Daarnaast is een exemplaar geschonken aan enkele Sailing Letters-prominenten, onder wie Jaap Bruijn, Els van Eijck van Heslinga en Piet van Sterkenburg. Peter de Bode, Erik van der Doe en Perry Moree (eds.), Dirck, Michiel en Benedictus en de slaven van Ardra en andere Sailing Letters (De Heeren Drie, Pijnacker-Zierikzee-Vlaardingen, 2011) Prize Papers Consortium opgericht Het laatste nieuws is dat op 15 maart 2011 een informele belangengroep is opgericht met de naam Prize Papers Consortium. Het doel van het consortium is, behalve een betere wederzijdse informering over lopende en nieuwe onderzoeksplannen, om nieuwe subsidieaanvragen met 5
6 verwijzing naar dit consortium te kunnen indienen, waarmee gegarandeerd kan worden dat de aangevraagde middelen aan zoveel mogelijk belangstellenden ten goede zullen komen en dus efficiënt zullen worden besteed. Het is daarbij het voornemen om te proberen de werkzaamheden zodanig over de instellingen te verdelen dat iedere instelling het onderdeel verzorgt dat aansluit bij de eigen kerntaken, in een vorm (inhoudelijk en technisch) waarop door de andere instellingen verder te bouwen is. De betrokken instellingen zijn: Koninklijke Bibliotheek, Nationaal Archief, redactie Sailing Letters Journaal, Universiteit Leiden, University of Cambridge, University College Londen, Fryske Akademy, Meertens Instituut en Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis (tevens coördinerend instituut). De KB is vertegenwoordigd door Els van Eijck van Heslinga, de redactie van het Sailing Letters Journaal door Perry Moree. De grootste wens op korte termijn is een overzicht van wat alle betrokkenen momenteel aan materiaal uit de Prize Papers hebben en in welk formaat, en op welke wijze het materiaal is ontsloten. Ook een inventarisatie van ieders specifieke wensen (bijvoorbeeld welk type teksten en welke metadata er nodig zijn) kan worden meegenomen. Sailing Letters krijgt Linschoten-penning En het allerlaatste nieuwtje is misschien wel het mooiste. Zojuist is bekend geworden dat het Sailing Letters-project de zeer prestigieuze Linschoten-penning krijgt. De meer dan honderd jaar oude Linschoten-Vereeniging, genoemd naar Jan Huygen van Linschoten die aan het einde van de zestiende eeuw zijn reisgeschriften publiceerde en daarmee voor de Nederlanders de zeeweg naar Azië openlegde, is vooral bekend door de uitgave van historische reisverhalen in haar serie Werken. Het in 2005 door de KB gestarte Sailing Letters-project kon in 2007 doorgroeien dankzij subsidie van het nationale conserveringsprogramma Metamorfoze, waardoor in ieder geval een deel van het materiaal beschikbaar kon komen in Nederland. In 2008 verscheen het eerste Sailing Letters Journaal. De Linschoten-penning is voor activiteiten en publicaties die bijdragen aan de doelstelling van de vereniging, namelijk het publiceren van reisverhalen als historische bron. Ditmaal bekroont de Linschoten-Vereeniging de initiatiefnemers van het Sailing Letters-project, Els van Eijck van Heslinga en Perry Moree, alsmede de uiting van het project in de Sailing Letters Journalen en daarmee ook de redactie daarvan bestaande uit Erik van der Doe, Perry Moree, Dirk J. Tang en Peter de Bode. De Linschoten-penning wordt op 4 juni 2011 in Lelystad uitgereikt aan Els van Eijck van Heslinga en aan Erik van der Doe namens de redactie van het Sailing Letters Journaal. U hoort er beslist meer van. Het project Sailing Letters is door de Koninklijke Bibliotheek overgedragen aan het Nationaal Archief. Ook de website Sailing letters komt binnenkort onder beheer van het NA. Aan een nieuwe vormgeving wordt gewerkt. Contactpersoon is Ton van Velzen, mailto:sailinglettersna@nationaalarchief.nl 6
NIEUWSBRIEF SAILING LETTERS 13
NIEUWSBRIEF SAILING LETTERS 13 De vorige nieuwsbrief no. 12 verscheen in april 2011. Nieuwe website Sailing Letters De KB en het NA werken nauwer samen. In het kader daarvan is de website en de database
Nadere informatieSAILINGLETTERS. InopdrachtvandeKoninklijkeBibliotheekinDenHaag,mei-november2005. RoelofvanGelder
SAILINGLETTERS VerslagvaneeninventariserendonderzoeknaarNederlandsebrieven inhetarchiefvanhethighcourtofadmiraltyinthenational ArchivesinKew,Groot-Britannië InopdrachtvandeKoninklijkeBibliotheekinDenHaag,mei-november2005
Nadere informatieVoorbereidende les bij de rondleiding Ik ruik, ik voel wat jij niet ziet Geschiedenis Werkblad voor leerlingen bij Gouden Eeuw (groep 7 en 8)
Voorbereidende les bij de rondleiding Ik ruik, ik voel wat jij niet ziet Geschiedenis Werkblad voor leerlingen bij Gouden Eeuw (groep 7 en 8) Werkblad 1 Oorlog en vrede Nederland was in de 17de eeuw vaak
Nadere informatieHANDEL LES 2. De Oostzeevaart of de Sontvaart. Aangenaam. De naam is Bicker, Jacob Bicker, directeur bij de Oostzeevaart.
Regenten en vorsten LES 2 HANDEL 1600 Aangenaam. De naam is Bicker, Jacob Bicker, directeur bij de Oostzeevaart. 1700 JE LEERT waarom de moederhandel zo belangrijk is; hoe de VOC werkt; hoe de WIC werkt.
Nadere informatie8.2 Fort Elmina. De leerkracht bespreekt de vragen met de leerlingen die op hun plaats zitten.
Thema/ onderwerp: Werkblad 8.2 Fort Elmina Korte samenvatting van de leeractiviteit: De geschiedenis van Fort Elmina wordt verteld a.d.h.v. afbeeldingen en een videofragment. Hierna gaan de leerlingen
Nadere informatieBeknopte, chronologische literatuurlijst met betrekking tot de Nederlandse brieven in The National Archives, Kew
Beknopte, chronologische literatuurlijst met betrekking tot de Nederlandse brieven in The National Archives, Kew 2010 Nieuwsbrief Sailing Letters (2010) 8 (april), 3 p. : ill. http://www.kb.nl/sl/nieuwsbrieven/sailingletters8.pdf
Nadere informatieTULPENGEKTE. 1. Streep door wat niet van toepassing is.
TULPENGEKTE Je leraar of lerares heeft je een tulpenbol laten zien. Zo n bol stop je in de herfst in de grond, en in de lente groeit er een tulp uit. Niets bijzonders zou je zeggen. Maar vierhonderd jaar
Nadere informatieVerslag van het nationaal archief Den Haag
Verslag van het nationaal archief Den Haag Verslaggevers: Nafthali en Rens Wij gaan maandag 12 juni naar het nationaal archief in Den Haag. we gaan op zoek naar het gezonken schip van de VOC. VOC betekent:
Nadere informatieCanonvensters Michiel de Ruyter
ARGUS CLOU GESCHIEDENIS LESSUGGESTIE GROEP 8 Canonvensters Michiel de Ruyter Michiel Adriaanszoon de Ruyter werd op 23 maart 1607 geboren in Vlissingen. Zijn ouders waren niet rijk. Michiel was een stout
Nadere informatierijks museum Voorbereidende les bij de rondleiding Proef de Gouden Eeuw Geschiedenis Werkblad voor leerlingen (groep 7 en 8) 1/14
1/14 Werkblad 1 Oorlog en vrede Schuttersmaaltijd ter viering van de Vrede van Munster, Bartholomeus van der Helst, 1648 Nederland was in de 17de eeuw vaak in oorlog met verschillende landen. De langste
Nadere informatieCollectievormingsprofiel Engelse taal en cultuur
Collectievormingsprofiel Engelse taal en cultuur Actuele relatie met O&O (specifieke opleidingen etc.) De collectie Engelse taal en cultuur richt zich met name op de studenten, docenten en onderzoekers
Nadere informatie7.1 Scheepsjournaals
Thema/ onderwerp: Ontdekkaart 7.1 Scheepsjournaals Korte samenvatting van de leeractiviteit: De leerlingen vullen de woorden op de goede plek in in de gatentekst. De leerlingen bevragen het scheepsjournaal
Nadere informatieEindexamen geschiedenis havo 2009 - I
Ten oorlog! Europese oorlogen 1789-1919. Oorlog als maatschappelijk fenomeen In de Coalitieoorlogen voerde de Franse regering de dienstplicht in. 2p 1 Leg uit dat zij hiermee de betrokkenheid van Franse
Nadere informatieGeschiedenis groep 6 Junior Einstein
De oude Grieken en Romeinen hadden ze al en later ook de Vikingen. Koloniën. Koopmannen voeren met hun schepen over zee om met andere landen handel te drijven. Langs de route richtten ze handelsposten
Nadere informatieONTMOETEN KENNY KOKEN
Gratis Excemplaar ONTMOETEN KENNY KOKEN WIL JIJ HET HELE (VOORLEES) VERHAAL GRAAG LEZEN? Je krijgt Ontmoeten Kenny Koken thuis gestuurd als je een mailtje stuurt naar timo-co@coderups.nl met je naam, adres
Nadere informatieAlles is genade en Stel, ik zoek een kerk
Alles is genade en Stel, ik zoek een kerk De Werkgroep Vorming en Toerusting ontwikkelde een programma voor de parochies om te benutten bij de promotie dvd en het artikel Alles is genade uit het Identiteitsnummer
Nadere informatieKoninklijk Zeeuwsch Genootschap Der Wetenschappen (1768- )
Koninklijk Zeeuwsch Genootschap Der Wetenschappen (1768- ) Oprichting In 1768 werd het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen officieel opgericht. De aanleiding vormde een initiatief uit Vlissingen tot
Nadere informatieSchrijf een goede betogende brief bij geschiedenis
Schrijf een goede betogende brief bij geschiedenis Een aantal aanwijzingen voor het aangeven van het historisch belang van een persoon of gebeurtenis. Betoog (uit Topniveau) Mening (standpunt) van de schrijver
Nadere informatieStel: je wordt op een ochtend wakker en je merkt dat je onzichtbaar bent geworden. Wat ga je doen? Hoe voel je je? Schrijf er een verhaaltje over.
Stel: je komt een fee tegen en je mag één wens doen. Wat zou je wensen? Wat zou er daarna gebeuren? Hoe zou je je voelen? Schrijf hier een kort verhaaltje over. Stel: je wordt op een ochtend wakker en
Nadere informatieOntdek. ons zoute DNA. Zonder de scheepvaart geen Nederland. basisonderwijs 2015/2016
Ontdek ons zoute DNA Zonder de scheepvaart geen Nederland basisonderwijs 2015/2016 Welkom in het scheepvaartmuseum amsterdam Ontdek Het leven aan boord van verschillende schepen, doe mee aan het havenspel
Nadere informatieOude Glorie. Evenementen. Nieuwsbrief jaargang 1, nummer 7. Onregelmatig (als er iets te melden valt) 10 september 2015. Website Oude Glorie
Oude Glorie Nieuwsbrief jaargang 1, nummer 7 Onregelmatig (als er iets te melden valt) 10 september 2015 Website Oude Glorie De een is op weg naar het volgende evenement, de ander ligt al weer in de thuishaven.
Nadere informatieWebquestie VOC. Jeffrey Sluyters. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/46517
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Jeffrey Sluyters 08 April 2014 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/46517 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatiehttp://www.trouw.nl/cultuur/boeken/
- Trouw 1 van 7 16/03/2009 09:26 16 maart 2009 We hebben niks meer met elkaar Een indrukwekkende rij intellectuelen sombert in een handvol boeken over onze samenleving. Volgens Willem Breedveld biedt de
Nadere informatieDocentenhandleiding Rijksmuseum Groep 7-8
Docentenhandleiding Rijksmuseum Groep 7-8 1 Inhoud Voorbereidende les Afsluitende les Aanvullend materiaal bij deze lessen staat op de website: Introductiefilmpje PowerPoint presentatie Werkbladen 2 Voorbereidende
Nadere informatieInhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen!
1 Wil je wel leren? Opdracht 1a Wat heb jij vanzelf geleerd? 7 Opdracht 1b Van externe naar interne motivatie 7 Opdracht 1c Wat willen jullie graag leren? 8 2 Kun je wel leren? Opdracht 2a Op wie lijk
Nadere informatieInleiding In mijn praktijk als orthopedagoog/gz-psycholoog komen natuurlijk ook ouders met een enig kind. Eerlijk gezegd zag ik hen tot nu toe niet als een aparte categorie. Voor mij is ieder mens uniek,
Nadere informatieKONINKLIJK ZEEUWSCH GENOOTSCHAP DER WETENSCHAPPEN. 'Aan tafel met de conservatoren'. Middelburg, december Geachte leden,
KONINKLIJK ZEEUWSCH GENOOTSCHAP DER WETENSCHAPPEN, december 2015 Geachte leden, 'Aan tafel met de conservatoren'. Het Zeeuws Genootschap verzamelt, beheert en publiceert al meer dan twee eeuwen. Daarbij
Nadere informatiePeter Sanches Suriname, 30 jaar na dato
Speech Peter Sanches, voorzitter Stichting IBS ter gelegenheid van het 24 ste colloquium Suriname, 30 jaar na dato, 26 november 2005 in het Tropentheater te Amsterdam. Dames en heren, Van harte welkom
Nadere informatieBrieven als Buit: het belang van het handschrift
Brieven als Buit: het belang van het handschrift Het Leidse Brieven als Buit-project (2008-2013), gefinancierd door NWO, zit in de afrondende fase. De belangrijkste resultaten komen dit jaar gereed, waaronder
Nadere informatieDe leerkracht zorgt ervoor dat alle leerlingen een gatentekst en een ontdekkaart hebben.
Thema/ onderwerp: Ontdekkaart 2.1 Kaurischelpen Korte samenvatting van de leeractiviteit: De leerlingen vullen de woorden op de goede plek in in de gatentekst. De leerlingen bevragen de schelpen en maken
Nadere informatiegeschiedenis geschiedenis
Examen HAVO 2010 tijdvak 1 vrijdag 21 mei 9.00-12.00 uur tevens oud programma geschiedenis geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 26 vragen. Voor dit examen zijn maximaal
Nadere informatie60 jaar tv geüpload; u mag er niet in
60 jaar tv geüpload; u mag er niet in - NRC Handelsblad van... http://www.nrc.nl/handelsblad/van/2015/maart/23/60-jaar-tv-... (//www.nrc.nl (http://www.nrc.nl/) Profiel Zoeken Menu 60 jaar tv geüpload;
Nadere informatieCookies eten op Wall Street
Cookies eten op Wall Street Wat is er nog Nederlands in New York? Lesduur: 2 lesuren Lesvorm: presentatie Werkwijze: duo Wat heb je nodig? computer om presentatie te maken met Prezi of Popplet Deze les
Nadere informatieHONDERD JAAR GELEDEN. Nieuws uit de krant van 10 tot 15 maart 1913
HONDERD JAAR GELEDEN aflevering 12 Nieuws uit de krant van 10 tot 15 maart 1913 Een vast onderwerp waaraan in de kranten aandacht werd besteed, was de oorlog op de Balkan. Turkije was er bij betrokken
Nadere informatieOpen Access aan de Radboud Universiteit. Dirk van Gorp Open Access editor Radboud Universiteit, Nijmegen
Open Access aan de Radboud Universiteit Dirk van Gorp Open Access editor Radboud Universiteit, Nijmegen Open access aan de RU LingOA Linguistics in Open Access Open Access financiering voor FP7 projecten
Nadere informatieDe geest is goed, maar het lichaam is versleten tekst PATRICK MEERSHOEK foto s AD NUIS
IK HEB EEN SCHANDELIJK HOOG IQ. Ik lees kranten in zeven talen. Ik heb vroeger veel in het buitenland gezeten. De actualiteit houd ik met hartstocht bij, maar naar de televisie kijk ik niet en naar de
Nadere informatieOntdek. ons zoute DNA. Zonder de scheepvaart geen Nederland. voortgezet onderwijs 2015/2016
Ontdek ons zoute DNA Zonder de scheepvaart geen Nederland voortgezet onderwijs 2015/2016 Welkom in het scheepvaartmuseum amsterdam Het Scheepvaartmuseum is een pakhuis vol verhalen waar leerlingen op een
Nadere informatieDe Harderwijker Botterstichting zet HARDERWIJK. op de kaart. Harderwijk - New York Sponsert u ook?
De Harderwijker zet HARDERWIJK op de kaart Ter ere van Henry Hudson 400 jaar Harderwijk - New York Sponsert u ook? Met oud Hollandse schepen naar Amerika Voor deze happening wordt er één vloot samen gesteld
Nadere informatiegeschiedenis geschiedenis
Examen HAVO 2009 tijdvak 1 woensdag 20 mei 9.00-12.00 uur tevens oud programma geschiedenis geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 30 vragen. Voor dit examen zijn maximaal
Nadere informatieCHALLENGE DAY St.-Jozefmavo 13/14 november 2013
CHALLENGE DAY St.-Jozefmavo 13/14 november 2013 Vlaardingen 25-11-2013 Beste sponsoren Een week geleden heeft Challenge Day plaats gevonden. We kijken terug op twee zeer succesvolle dagen waar de leerlingen,
Nadere informatieNieuwsbrief De Taaltuin maart 2014
Nieuwsbrief De Taaltuin maart 2014 Beste ouders We knipperen met onze ogen en het is alweer maart. De afgelopen maanden hebben we een hoop activiteiten achter de rug. Sinterklaas is op bezoek geweest,
Nadere informatieAANVRAAGFORMULIER SUBSIDIES VOOR PERIODIEKE ERFGOEDPUBLICATIES Erfgoedcel Denderland
AANVRAAGFORMULIER SUBSIDIES VOOR PERIODIEKE ERFGOEDPUBLICATIES Erfgoedcel Denderland Met dit formulier kan je bij Erfgoedcel Denderland een subsidie aanvragen voor een periodieke erfgoedpublicatie. De
Nadere informatieBloemlezing van gedichten van de Dichters Kring 2013 2014. Verwondering maakt het leven mooier
Bloemlezing van gedichten van de Dichters Kring 2013 2014 Verwondering maakt het leven mooier Voorwoord Vorig jaar februari kwam de eerste gezamenlijke dichtbundel van de Dichters Kring Nederland tot stand.
Nadere informatieBen jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!
Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw
Nadere informatieVoorwoord. AHA! De Grafisch Vormgever Voor Communicatie en Multimedia Design studenten.
Anne H Heijkoop eijkoop Assesment Assesment Anne Anne AnneHeijkoop Heijkoop Assesment Assesment Anne Anne Heijkoop Heijkoop Assesment Assesment DE GRAFISCH VORMGEVER Voorwoord AHA! De Grafisch Vormgever
Nadere informatie2.1 FaVoriete leestips
Verhalend 2.1 FaVoriete leestips Van klasgenoten heb ik de volgende tips gekregen van boeken/tijdschriften die mij leuk lijken: 1.... 2.... 3.... Van de leraar heb ik de volgende tips gekregen van boeken/tijdschriften
Nadere informatieBijdragen aan het gezamenlijk kunstbezit
4 Bijdragen aan het gezamenlijk kunstbezit Iets terugdoen voor de maatschappij. Uit dankbaarheid voor een bevoorrecht leven. Omdat het voldoening geeft met z n allen iets moois voor elkaar te krijgen.
Nadere informatieKat Lieve kat Mijn lieve kat Ik hou van jou Altijd. Ogen Zwart omrand Staren mij aan Tranen vallen naar beneden Liefdesverdriet
Elfje Een elfje is een relatief eenvoudig gedicht wat uit vijf regels bestaat en in totaal elf woorden heeft. Het is een simpele structuur waardoor het elfje een gedicht is waar men gemakkelijk mee kan
Nadere informatieApple Fanboy. Leerling: Jippe Joosten Opleiding: Game Development Klas: G&I1C. De intro. De opdracht. Proces
Apple Fanboy Leerling: Jippe Joosten Opleiding: Game Development Klas: G&I1C De intro Welkom in het verslag van de Apple fanboy, ik ben Jippe Joosten en ik ben enorm fan van Apple. Ik ben nu 21 jaar oud
Nadere informatieNieuwsbrief P8. Inhoud. Eén zwaluw maakt nog geen zomer. Nummer 5, mei - juni 2013. Ondernemend Paprika
Inhoud Ook deze keer hebben we weer een nieuwsbrief boordevol met nieuws. Zo kijken we terug op de paprikabijlage die vorige week bij het NRC verscheen. Daar hebben we veel leuke reacties op gehad! Verder
Nadere informatieNIEUWSBRIEF AFDELING VMBO GT. Contact. Agenda. Inleiding. Jaargang 15-16, augustus 2015 editie 1
AFDELING VMBO GT Jaargang 15-16, augustus 2015 editie 1 Inleiding De kop van het nieuwe schooljaar is er alweer vanaf. Gelukkig is iedereen weer gezond en wel terug gekomen van de vakantie. Alle 2e klassers
Nadere informatieBeste Janien, familie, vrienden, allen hier aanwezig, Het is goed om vanavond bijeen te zijn in deze Sint-Joriskerk.
Beste Janien, familie, vrienden, allen hier aanwezig, Het is goed om vanavond bijeen te zijn in deze Sint-Joriskerk. We gedenken vanavond Ramón Smits Alvarez. We staan stil bij zijn leven, we staan stil
Nadere informatieEen goed leven voor.
Een goed leven voor. Juultje Holla - Perspectief - maart 2013 Als onderdeel van het ZonMW project Zeggenschap en Inclusie Met dank aan Rob, die mij hierbij enorm geholpen heeft. Een goed leven voor. Een
Nadere informatieLeydse Weelde. Afsluiting
Leydse Weelde Afsluiting Een tijdje geleden heb je een bezoek gebracht aan Museum Boerhaave. Je hebt kennis gemaakt met Jan (de ontdekkingsreiziger), Carolus (de geleerde) en Marie (de prinses). Wat weet
Nadere informatieAfscheidsfeest meester Zeilstra,
Nieuwsbrief Cursus 2014-2015 18 februari 2015 nr. 70 Agenda Afscheidsfeest meester Zeilstra, We hebben met elkaar een fijn feest gevierd om formeel afscheid te nemen van meester Zeilstra. Formeel, want
Nadere informatieDe grote Geronimo Stilton omnibus
Het thema van deze nieuwsbrief is: Reizen De grote Geronimo Stilton omnibus Tekst: Geronimo Stilton / Illustraties: Flavio Ferron e.a. Voorlezen vanaf 7 jaar / zelf lezen vanaf 9 jaar Over het boek Paperback
Nadere informatieNieuwsbrief IBI Nummer 36, 23-07-2012
Nummer 36, 23-07-2012 Nieuwsbrief IBI Nummer 36, 23-07-2012 Hierbij ontvangt u de zesendertigste nieuwsbrief Interbestuurlijke informatie (IBI). De nieuwsbrief IBI brengt informatie over het brede terrein
Nadere informatieFoundation for Dutch Heritage Overseas BELEIDSPLAN NEW HOLLAND FOUNDATION 2016-2020. Hoofdstuk 1 Inleiding p. 2. Hoofdstuk 2 Huidige situatie p.
BELEIDSPLAN NEW HOLLAND FOUNDATION 2016-2020 Hoofdstuk 1 Inleiding p. 2 Hoofdstuk 2 Huidige situatie p. 2 Hoofdstuk 3 Visie en Missie p. 3 Hoofdstuk 4 Ambities p. 4 Hoofdstuk 5 Stappenplan p. 5 1 Hoofdstuk
Nadere informatieRembrandt van Rijn (1606 1669) Het beroemdste werk van Rembrandt
De Gouden Eeuw De zeventiende eeuw (1600-1700) werd ook wel de Gouden Eeuwgenoemd. De Gouden Eeuw was een periode waarin het erg goed ging met Nederland. Het ging goed met de schilderkunst b.v. Rembrandt
Nadere informatieExamen VMBO-KB 2015. Arabisch CSE KB. tijdvak 1 woensdag 27 mei 13.30 15.30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.
Examen VMBO-KB 05 tijdvak woensdag 7 mei 3.30 5.30 uur Arabisch CSE KB Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Beantwoord alle vragen in de uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 4 vragen. Voor dit examen
Nadere informatieCursus Klantgericht denken en handelen NUMMER 93, 20 MAART 2015
NUMMER 93, 20 MAART 2015 IN DIT NUMMER Cursus Klantgericht denken en handelen lees verder Molen zoekt molenaar (m/v) lees verder Maand van de geschiedenis 2015 lees verder Officiële aftrap Knoal! lees
Nadere informatieSindbad. De Vier Windstreken
Nieuwsgierig naar de wereld achter de horizon, vertrekt Sindbad op een schip naar Oost-Indië. Hij bevaart alle zeeën en oceanen waar de zon op schijnt en beleeft de meest fantastische avonturen. Hongerige
Nadere informatieNaam: Samenvatting Gouden Eeuw.
Samenvatting Gouden Eeuw. In het kort: De zeventiende eeuw (1600-1700) werd ook wel de Gouden Eeuw genoemd. De Gouden Eeuw was een periode waarin het erg goed ging met Nederland. Het ging goed met de schilderkunst
Nadere informatieHet bovenstaande zegt dus dat De Wereld Draait Door dus op de publieke omroep wordt uitgezonden.
De Wereld Draait Door. Een welbekende talkshow in Nederland dat het huidige nieuws bespreekt en vaak gasten uitnodigen om een verhaal te vertellen wat interessant is voor de gemiddelde Nederlander. Elmar
Nadere informatieBeleidsplan Oudheidkundige Kring De Vier Ambachten
Beleidsplan Oudheidkundige Kring De Vier Ambachten Pagina 1 van 9 Inhoud Inleiding... 4 Aanleiding... 4 Betrokkenen... 4 Geldigheidsduur... 4 Publicatie... 4 Organisatie... 4 Rechtspersoonlijkheid....
Nadere informatieSTICHTING VOOR SURINAAMSE GENEALOGIE JAARVERSLAG 2009
STICHTING VOOR SURINAAMSE GENEALOGIE JAARVERSLAG 2009 1 Inhoudsopgave Jaarverslag 2009 Bestuurlijke ontwikkelingen... 3 Konmakandra... 3 In 2009 bereikte resultaten... 3 Aantal donateurs en sponsoren...
Nadere informatieBij meester Wolf in het atelier De kinderen gaan helemaal los.
Anne Marie van Cappelle annemarievancappelle@ziggo.nl 070-3460845 06-41850198 Bij meester Wolf in het atelier De kinderen gaan helemaal los. Groep 4 van de Rotterdamse basisschool De Wilgenstam werkt één
Nadere informatieNederland. Op welke dag is deze foto gemaakt?.. Welke bekende persoon is er altijd bij?
Nederland Op welke dag is deze foto gemaakt?.. Waar? (vul in) Op de. in (plaats) Waarom zijn al die mensen daar?... Welke bekende persoon is er altijd bij?. Hoe heet het meisje rechts? Haar moeder viert
Nadere informatieIk mis je in alle kleuren
Ik mis je in alle kleuren Ik mis je in alle kleuren Met gedichten van Margreet Jansen en illustraties van Angelique Bosman Voor... een lotgenotengroep van de Stichting Jonge Helden Ik schrijf je vandaag
Nadere informatie9 Communicatie-tools. voor meer liefde, meer verbondenheid, meer intimiteit & betere communicatie
9 Communicatie-tools voor meer liefde, meer verbondenheid, meer intimiteit & betere communicatie Maar één persoon Je hebt maar een persoon nodig om nieuwe ervaringen te introduceren VOORWOORD Geen enkel
Nadere informatieWelkom in Nederland 1
Welkom in Nederland 1 Inhoudsopgave : 1. Eisen voor de presentatie Blz. 2 2. Eisen voor het verslag 3 3. Wat geografen willen weten over een land? 4 4. De geschiedenis van een land 5 5. We zetten nu de
Nadere informatieIk neem mijn petje voor jou af!
Maandkalender december 2014 1 Ouders ontvangen mail voor deelname aan 16 GMR-vergadering; Tevredenheidsonderzoek; 2 17 3 18 Kerstontbijt; Gezamenlijke kerstviering alle groepen; 4 Mhr. Peter van der Steen
Nadere informatieToespraak tijdens afsluitende bijeenkomst over 400 jaar handelsbetrekkingen Turkije-Nederland, 19 april in Arnhem
Toespraak tijdens afsluitende bijeenkomst over 400 jaar handelsbetrekkingen Turkije-Nederland, 19 april in Arnhem Dames en heren, Er wordt tegenwoordig veel gefeest in Nederland. We vieren 100 jaar Vredespaleis,
Nadere informatieVoorbereidende les Het geheim van kapitein Jan May
Voorbereidende les Het geheim van kapitein Jan May Lesactiviteit: wereldkaart tekenen en een woordweb maken Groep: 7 en 8 Lesdoel: De leerlingen ontdekken dat Nederland slechts een klein onderdeel is van
Nadere informatieGeschiedenis van Suriname : Suriname van Engelse naar Nederlandse landbouwkolonie
Geschiedenis van Suriname 1667-1683: Suriname van Engelse naar Nederlandse landbouwkolonie 581-1795: De Republiek In de 17e en 18e eeuw spraken we nog niet van één Nederland maar, van de Republiek der
Nadere informatieBijlage 3: Enquête voor vrijwilligers naar hun ervaringen. Dag allen,
Bijlage 3: Enquête voor vrijwilligers naar hun ervaringen Dag allen, Deze enquête wordt verstuurd naar iedereen die meewerkt, of ooit heeft meegewerkt, aan een crowdsourcingproject van de Stichting Vrijwilligersnetwerk
Nadere informatieNieuwsbrief CBS De Schalmei
Nieuwsbrief CBS De Schalmei Je mag zijn wie je bent en gebruik maken van je talent! Schooljaar 2014-2015 nieuwsbrief 18 vrijdag 12 juni 2015 Beste ouders, Het doet mij goed om te zien hoe actief vele mensen
Nadere informatieWij maken uw eigen boek!
Wij maken uw eigen boek! Ieder mens heeft een boek in zich, het moet alleen nog worden gemaakt (vrij naar Michelangelo) Een eigen boek. Soms is het een persoonlijk verhaal over gebeurtenissen in het leven.
Nadere informatieSport als cultureel erfgoed. Inventarisatie-onderzoek sportarchieven in Nederland (2000) Stichting de Sportwereld en Diopter
Wilfred van Buuren Sport als cultureel erfgoed. Inventarisatie-onderzoek sportarchieven in Nederland (2000) Stichting de Sportwereld en Diopter Conclusies: Er worden veel sportarchieven bewaard* Slechte
Nadere informatiezondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar
Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.
Nadere informatieHandleiding niveau AA
Handleiding niveau AA Volgende week is er geen aflevering van Nieuwsbegrip, omdat veel scholen dan al meivakantie hebben. Mocht uw school nog niet vrij zijn, dan kunt u de les over 4 en 5 mei eventueel
Nadere informatie9.2 Bakstenen. Thema/ onderwerp: Werkblad
Thema/ onderwerp: Werkblad 9.2 Bakstenen Korte samenvatting van de leeractiviteit: A.d.h.v. een werkblad komen de leerlingen erachter wat de Nederlandse invloeden op Suriname zijn (straten, polders, taal).
Nadere informatieEEN SCHULDIG LANDSCHAP BIJ JOU IN DE BUURT
1 Lessenserie voor VMBO T en KB, klas 2 en 4 EEN SCHULDIG LANDSCHAP BIJ JOU IN DE BUURT Winnaar Les van het Jaar 2006 EEN SCHULDIG LANDSCHAP BIJ JOU IN DE BUURT 2 3 LES VAN HET JAAR Anno heeft de ambitie
Nadere informatieVoor jongeren in het praktijkonderwijs. Storm raast over de Filipijnen
PrO -weekkrant Week 46 november 2013 Voor jongeren in het praktijkonderwijs 11-17 november 2013 Eenvoudig Communiceren Storm raast over de Filipijnen Foto: ANP Foto: ANP Het land de Filipijnen in Azië
Nadere informatienr 26 2013/2014 Twinfo
nr 26 2013/2014 Twinfo We kijken met heel veel plezier terug op het afgelopen jaar waarin we met NTR-deelnemers en collega s ons 25-jarig bestaan hebben gevierd. De aftrap was in januari met een bijeenkomst
Nadere informatieRembrandt en de Bijbel
Rembrandt en de Bijbel POSE CHRISTENDOM HAV0/VWO 4 - CSG CALVIJN GODSDIENST De profetie van Simeon aan Maria olieverf op paneel (55 44 cm) 1628 Kunsthalle, Hamburg - Duitsland 1 Wat gaan jullie doen? Als
Nadere informatieTEN GELEIDE Henk den Heijer
TEN GELEIDE Henk den Heijer De geschiedenis van zeevarend Nederland is een populair thema. Dat bleek wel in 2002, toen op tal van plaatsten werd herdacht dat de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC)
Nadere informatieIs de Volkskrant gebruikt door Jan Six in zijn onthulling van een nieuwe Rembrandt? Het antwoord is eenvoudig: ja
AiA Art News-service OMBUDSMAN JEAN-PIERRE GEELEN Is de Volkskrant gebruikt door Jan Six in zijn onthulling van een nieuwe Rembrandt? Het antwoord is eenvoudig: ja Wéér een nieuwe Rembrandt ontdekt. Hoe
Nadere informatieSamen goed voor elkaar!
Nieuwsbrief 1 8 oktober 2015 De wekelijkse nieuwsbrief van de Sint Maartenschool. In deze nieuwsbrief Beste ouders en verzorgers Uw school is ingeloot! Thema avond van 26 november Afscheid nemen Kinderboekenweek
Nadere informatieLees het verhaal over master Roelof en slaaf Tomboy (deel 1).
Lees het verhaal over master Roelof en slaaf Tomboy (deel 1). Kijk, een schip uit Amerika, Amerika is een nu een vrij land. Zie jij de blanke jongen? Hij heet Roelof. Roelof is de zoon van de gouverneur.
Nadere informatiePer t schip de Dijamant, over de West-Indien
Per t schip de Dijamant, over de West-Indien Gekaapt archief slavenforten teruggevonden in The National Archives Erik van der Doe In 1803 wordt tien jaar archief van de Nederlandse slavenforten in West-Afrika
Nadere informatieDe echte verzamelaar van oude ansichten combineert speurzin, vasthoudendheid
Verzamelaars van oude ansichten (2) Jan Verboom De echte verzamelaar van oude ansichten combineert speurzin, vasthoudendheid en oog voor detail met een onverzadigbare liefde voor zijn of haar onderwerp.
Nadere informatieInhoud voor 2012 UITNODING EN AGENDA... 2 VERSLAG... 3 JAARVERSLAG
Inhoud voor 2012 UITNODING EN AGENDA... 2 VERSLAG... 3 JAARVERSLAG 2012... 5 UITNODING EN AGENDA voor de Algemene Ledenvergadering van de WCH Dinsdag 9 april 2013 18.30 uur Zeeuwse Bibliotheek. Middelburg
Nadere informatie2011-2015. Beleidsplan Stichting De Upside van Down
2011-2015 Beleidsplan Stichting De Upside van Down Caroline Belle 2011-2015 Inhoud Inleiding. pagina 03 Hoofdstuk 1, Uitgangspunten. pagina 05 Hoofdstuk 2, Visie pagina 06 Hoofdstuk 3, Doelstellingen.
Nadere informatieArchiefinstellingen aan het woord: Van Nelle s vormgevingsarchief
Archiefinstellingen aan het woord: Van Nelle s vormgevingsarchief Jantje Steenhuis, voorzitter BRAIN (Branchevereniging Archiefinstellingen Nederland) en directeur Gemeentearchief Rotterdam Die plaat voor
Nadere informatieLesbrief nummer 23 december 2015
Lesbrief nummer 23 december 2015 Wilt u laten weten wat u van deze TLPST vond? Hebt u tips voor de volgende aflevering? Mail ons: redactie@tlpst.nl. Hoe klink jij? Wat vinden andere mensen van hoe jij
Nadere informatieInhoud. bemoeienissen, Politiek-bestuurlijke kenmerken, De rechterlijke macht, Nederlanders op Curaçao, Curaçaoënaars in Nederland, Economi-
Inhoud Voorwoord pg 7 1. De wording van twee volkeren, I. Nederland pg 9 Batavieren, Friezen, Canenefaten en Romeinen, Het Frankische Rijk, Vikingen, De Reformatie, Willem van Oranje, De Republiek der
Nadere informatieFictiedossier Op blote voeten Maren Stoffels
Fictiedossier Op blote voeten Maren Stoffels Mariska Wijlens Klas 3T2 Docent: Mevrouw Scholten 1. Zakelijke gegevens Titel: Op blote voeten Auteur: Maren Stoffels Uitgever: Leopold Jaar van verschijnen:
Nadere informatieArchief Onderzoek collectie tekeningen Arthur Feldmann
Nummer Toegang: NL-HaRKD-0619 Archief Onderzoek collectie tekeningen Feldmann Erik Löffler, 2007 RKD (Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie) 2007 This finding aid is written in Dutch. 2 Feldmann,
Nadere informatieLucy heeft een ballon
Caro Kindercoach & begeleiding Maasdijk 16 4283 GA Giessen 0620380336 info@carokindercoach.nl www.carokindercoach.nl heeft een ballon Handleiding Doelgroep: Kinderen van 3 tot 6 jaar. Doel van het lezen
Nadere informatie