Duurzaam telen een lust, geen last?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Duurzaam telen een lust, geen last?"

Transcriptie

1 Duurzaam telen een lust, geen last? HNT studiedag 12 december 2018 Jan Voogt LetsGrow.com Duurzame glastuinbouw (3P People Planet Profit ) Hoge productie en kwaliteit Voedsel veiligheid, gezondheid, Residu vrij Goede arbeidsomstandigheden Lage CO2 uitstoot (foot print) Fossiele energie niet of beperkt beschikbaar Efficient gebruik van water, nutrienten, en energie Zero emissie tolerantie Rendabele bedrijven 2 Lust Het geeft een goed gevoel Het lijkt haalbaar Je bent op de goede weg Je boekt resultaten Het biedt toekomst perspectief Je bent geïnspireerd Je doet het met elkaar Je hebt er zin in! Last Je moet steeds meer Je mag steeds minder Het lijkt hopeloos De kosten blijven stijgen Het rendement loopt terug Je voelt je alleen staan De moed zakt je in de schoenen.. 1

2 Duurzaam telen Lust of Last? Hoe dan ook. We moeten nog veel leren Wat? Water Nutriënten Arbeid Plant weerbaarheid Kas constructie Veredeling Klimaat regeling Recirculatie Drain ontsmetting CO2 Gewas bescherming Energie Belichting??? Hoe gaan we dat aanpakken? Waar moeten we ons op richten? Wat hebben we geleerd van HNT? 2

3 Wat hebben we geleerd van HNT? Waar moeten we ons op richten? Hoe gaan we dat aanpakken? De historie van HNT 2004 De gesloten kas 2006 Semi gesloten kas 2009 Introductie Het Nieuwe Telen HNT : Energie besparing door nieuwe installaties 2012 HNT : Energie besparing door kennis 2015 HNT : Gericht op optimale groei De plant moet centraal staan Innovatie begint met kennis 2015 De basis principes van Het Nieuwe Telen Techniek is middel, geen doel 3

4 Wat hebben we bereikt? HNT is de nieuwe standaard methode in Nederland voor efficienter telen en doelgerichte innovatie HNT is de basis van een uitgebreid opleidings programma voor telers, adviseurs en docenten / studenten HNT is ook bekend geworden in het buitenland onder de naam Next Generation Growing Toekomst perspectief HNT 2019 HNT: Focus op plant gezondheid / weerbaarheid HNT vormt het teeltkundig fundament voor: 2030? Glastuinbouw fossielvrij 2040? Glastuinbouw volledig duurzaam Wat hebben we geleerd van HNT? Waar moeten we ons op richten? Hoe gaan we dat aanpakken? Technische vooruitgang? Nieuwe vormen van energie? Milieuvriendelijke middelen? Nieuwe technologie? Nieuwe teeltmethoden? Kennis ontwikkeling? Alles tegelijk? 4

5 Duurzame teelt begint met een gezond en weerbaar gewas Planten streven altijd naar balans Energie balans Water balans Assimilaten balans Veel problemen worden veroorzaakt door onbalans Energie balans Water balans 5

6 Assimilaten balans De kern van HNT is Kennisontwikkeling Plant fysiologie Natuurkunde Onderzoek Ervaring Leren van elkaar De balans-benadering brengt de puzzelstukjes op hun plek Kennisontwikkeling HNT Zijn er nog meer plantbalansen? Nutriënten balans Hormonen balans Bodem balans?? 6

7 Planten groeien bovengronds.....maar ook ondergronds -AMF Arbuscular Mycorrhizal Fungi -PGPR Plant Growth-Promoting Rhizobacteria Optimale productie en kwaliteit vereisen dat alle groeifactoren afgestemd zijn Geïntegreerde aanpak met de plant centraal Tijd om planten de hoofdrol te geven die ze verdienen Artikel Onder Glas oktober 2018 Thema nummer Glastuinbouw op weg naar fossielvrij telen 7

8 2018 International Introduction of Plant Empowerment Duurzamer telen? Empower your plants! Het Nieuwe Telen + 10 jaar onderzoek en praktijk + Plant gezondheid/weerbaarheid + Wortel condities = Plant Empowerment

9 Wat zijn vandaag de opties? To grow sustainable or not to grow Duurzame teelt, je lust en je leven! Het geeft een goed gevoel Je bent op de goede weg De plant is onze bondgenoot Je boekt resultaten Het biedt toekomst perspectief Je inspireert elkaar Je leert van elkaar Je krijgt er steeds meer zin in! 9

De ka(n)s voor energie: The Big Picture

De ka(n)s voor energie: The Big Picture De ka(n)s voor energie: The Big Picture Eric Poot, Wageningen UR Glastuinbouw eric.poot@wur.nl Toekomst Glastuinbouw 2 keer meer met 2 keer minder 1 De Ka(n)s voor energie Ondernemers Overheden Kennisinstellingen

Nadere informatie

Nieuwe (Emissievrije) Teeltsystemen Glastuinbouw

Nieuwe (Emissievrije) Teeltsystemen Glastuinbouw Nieuwe (Emissievrije) Teeltsystemen Glastuinbouw Ellen Beerling, Chris Blok, Steven Driever, Carin van der Lans, Bram van der Maas, Eric Poot, Marc Ruijs, Tycho Vermeulen, Peter van Weel Wageningen UR

Nadere informatie

Productschap Tuinbouw Met Minder Meer. Helma Verberkt 26 juni 2012 Landelijke dag Roos

Productschap Tuinbouw Met Minder Meer. Helma Verberkt 26 juni 2012 Landelijke dag Roos Productschap Tuinbouw Met Minder Meer Helma Verberkt 26 juni 2012 Landelijke dag Roos Nieuwe werkwijze en programmering Productschap Tuinbouw 6 programma s Ondernemingsplatforms (OP) Commissie Voedingstuinbouw

Nadere informatie

GREENPORTKAS IN VOGELVLUCHT

GREENPORTKAS IN VOGELVLUCHT 12 GREENPORTKAS IN VOGELVLUCHT Duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen staan bij Greenportkas ondernemer Joep Raemakers hoog aangeschreven. De ondernemer wil tomaten telen, de uitputting

Nadere informatie

ENERGIE BESPAREN EN VERDUURZAMEN IN DE GLASTUINBOUW

ENERGIE BESPAREN EN VERDUURZAMEN IN DE GLASTUINBOUW Besparen en verduurzamen ENERGIE BESPAREN EN VERDUURZAMEN IN DE GLASTUINBOUW Over Kas als Energiebron Kas als Energiebron is het innovatie- en actieprogramma voor de glastuinbouw met als doel de uitstoot

Nadere informatie

Regionale voedselproductie en duurzaamheid. Jasper Scholten 24 september 2013

Regionale voedselproductie en duurzaamheid. Jasper Scholten 24 september 2013 Regionale voedselproductie en duurzaamheid Jasper Scholten 24 september 2013 Methodology and tools Sustainability performance LCA Sustainable nutrition Quiz Vraag 1: Heeft een aardbei die in de supermarkt

Nadere informatie

Demokwekerij Westland. Het tuinbouw innovatiecentrum. Seminar Curaçao

Demokwekerij Westland. Het tuinbouw innovatiecentrum. Seminar Curaçao Demokwekerij Westland Het tuinbouw innovatiecentrum Seminar Curaçao Even voorstellen: Peet van Adrichem Techneut / Kweker Directeur Demokwekerij Westland Programma: 1.Tuinbouw Nederland / Westland 2.Bedrijf

Nadere informatie

De nieuwe stap. 20 februari 2019

De nieuwe stap. 20 februari 2019 De nieuwe stap 20 februari 2019 Een korte terugblik 2014 Samenwerkingsverband LTO Glaskracht Nederland is opgericht; Lidmaatschap blijft bij ZLTO, LLTB of LTO Noord Glaskracht. 2018 Leden wensen herijking

Nadere informatie

PRIVA ACADEMY. Online cursussen met direct contact met consulenten. De cursussen kunnen worden gevolgd in verschillende talen

PRIVA ACADEMY. Online cursussen met direct contact met consulenten. De cursussen kunnen worden gevolgd in verschillende talen PRIVA ACADEMY EEN ONLINE OPLEIDINGSSERVICE WAARMEE U UW KENNIS OVER DE VERSCHILLENDE ASPECTEN VAN DE TUINBOUW VERGROOT Priva Academy Onze Priva Academy biedt kennis en training op gebied van tuinbouw.

Nadere informatie

CIV T&U onderwijsmodules

CIV T&U onderwijsmodules Veredeling De toekomstige assistent Veredelaar ondersteunt de Veredelaar bij het ontwikkelen van competitieve rassen van een bepaald gewas. Het is de persoon die assisteert bij de selectie van plantmateriaal

Nadere informatie

Het Nieuwe Telen. Basis HNT. Wat is de kern van HNT? en CO 2. Natuurkundige principes oa: Plantfysiologie Plantbalans. Vochtbalans Energie balans

Het Nieuwe Telen. Basis HNT. Wat is de kern van HNT? en CO 2. Natuurkundige principes oa: Plantfysiologie Plantbalans. Vochtbalans Energie balans Het Nieuwe Telen en CO 2 Wat is de kern van HNT? Door Hans Pronk, 12/05/2016 1 Basis HNT Natuurkundige principes oa: Vochtbalans Energie balans Plantfysiologie Plantbalans Assimilatenbalans Vochtbalans

Nadere informatie

Presentatie LANS. Woensdag 25 oktober 2013 Innovatieworkshop Watermanagement in de Agro keten

Presentatie LANS. Woensdag 25 oktober 2013 Innovatieworkshop Watermanagement in de Agro keten Presentatie LANS Woensdag 25 oktober 2013 Innovatieworkshop Watermanagement in de Agro keten Inhoud presentatie 1. Het bedrijf Lans 2. Teelt en arbeid en water 3. Energie en belichten 4. Verpakken en markt

Nadere informatie

Programma Kas als Energiebron

Programma Kas als Energiebron Programma Kas als Energiebron Co-innovatie in de glastuinbouw KIVI NIRIA jaarcongres 2010 Ir. P. Jan Smits 6 oktober 2010 Inhoud Introductie Kengetallen en energietransitie Convenant Schone en Zuinige

Nadere informatie

Kijk voor uw agent of HortiMaX vestiging op www.hortimax.com. Meer dan een beter rendement

Kijk voor uw agent of HortiMaX vestiging op www.hortimax.com. Meer dan een beter rendement Kijk voor uw agent of HortiMaX vestiging op www.hortimax.com Meer dan een beter rendement 3 Dynamische wereld De wereld verandert. De behoefte aan kwalitatief hoogwaardig en duurzaam geproduceerd voedsel

Nadere informatie

Besparen op Groeilicht

Besparen op Groeilicht Besparen op Groeilicht Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw Het Nieuwe Telen Optimaal, 13 juni 2013 N etto fotosynthese (µm ol m -2 s-1) Groeilicht: wat hebben wij geleerd? SON-T belichting Belichtingsintensiteit

Nadere informatie

DUURZAAM? SHS Parkmanagementvereniging Slochteren Hoogezand-Sappemeer. 15 februari 2011. Sietse Vlietstra

DUURZAAM? SHS Parkmanagementvereniging Slochteren Hoogezand-Sappemeer. 15 februari 2011. Sietse Vlietstra 2 DUURZAAM? SHS Parkmanagementvereniging Slochteren Hoogezand-Sappemeer 15 februari 2011 Sietse Vlietstra Adviseur duurzaam ondernemen en innovatie Syntens 3 4 Wat is duurzaam? Het voorzien in de behoeften

Nadere informatie

Duurzame kennis door publiek-private samenwerking. Annet Zweep Directie Agrokennis

Duurzame kennis door publiek-private samenwerking. Annet Zweep Directie Agrokennis Duurzame kennis door publiek-private samenwerking Annet Zweep Directie Agrokennis Opbouw van mijn verhaal 1. Introductie van mijzelf 2. Topsector en proces 3. Per PPS van vandaag: doel, opzet en wijze

Nadere informatie

Optimaal gebruik van CO 2

Optimaal gebruik van CO 2 Optimaal gebruik van CO 2 Energiek2020 Event, 17 maart 2011 Anja Dieleman Wageningen UR Glastuinbouw Onderwerpen Trends CO 2 balans van de kas Effecten van CO 2 op groei Fysiologisch effect van CO 2 :

Nadere informatie

Duurzaam en helder naar de toekomst

Duurzaam en helder naar de toekomst Duurzaam en helder naar de toekomst De visie en ambitie van Nefyto Visie Voor een productieve en duurzame landen tuinbouw is geïntegreerde gewasbescherming een belangrijke voorwaarde. Deze land- en tuinbouw

Nadere informatie

Jaarplan Energie Verantwoorde Glastuinbouw: morgen groeit vandaag

Jaarplan Energie Verantwoorde Glastuinbouw: morgen groeit vandaag Jaarplan 2019 - Energie Verantwoorde Glastuinbouw: morgen groeit vandaag Nederlandse glastuinbouwbedrijven dragen in grote mate bij aan het verminderen van de CO2-uitstoot. Het komende decennium wordt

Nadere informatie

Duurzame Greenport Westland Oostland

Duurzame Greenport Westland Oostland 12 oktober 2009 Duurzame Greenport Westland Oostland EFRO programma Doel: Duurzame Greenport (p p p) Greenport Westland Oostland gemeentes Westland, Pijnacker Nootdorp, Lansingerland Kennisinstellingen

Nadere informatie

Bijeenkomst CO 2 en Venlow Energy Kas. Venlow Energy kas 2 juli 2012 Frank Kempkes, Jan Janse

Bijeenkomst CO 2 en Venlow Energy Kas. Venlow Energy kas 2 juli 2012 Frank Kempkes, Jan Janse Bijeenkomst CO 2 en Venlow Energy Kas Venlow Energy kas 2 juli 2012 Frank Kempkes, Jan Janse Ons energiegebruik (warmte) Redenen om warmte in de kas te brengen 1. Setpoint verwarmen handhaven 2. Gewas

Nadere informatie

Vocht gerelateerde problemen met Ca

Vocht gerelateerde problemen met Ca Vocht gerelateerde problemen met Ca Wim Voogt, Wageningen UR glastuinbouw Inhoud Wat is het probleem Fysiologische achtergrond van Ca Functie Ca Opname Relatie Ca en klimaat Oplossingsrichtingen Workshop

Nadere informatie

Geothermie en Glastuinbouw Partners voor een duurzame toekomst? Nico van Ruiten Amsterdam, 31 maart

Geothermie en Glastuinbouw Partners voor een duurzame toekomst? Nico van Ruiten Amsterdam, 31 maart Programma Kas als Energiebron Geothermie en Glastuinbouw Partners voor een duurzame toekomst? Nico van Ruiten Amsterdam, 31 maart Inhoud Kenmerken glastuinbouw Introductie Programma Kas als Energiebron

Nadere informatie

Kansen voor weerbaar telen

Kansen voor weerbaar telen Kansen voor weerbaar telen Literatuuronderzoek : Werkingsmechanismen en toepassingen 6 september 2011 1 : Wat verstaan we hieronder? Condities aanleggen waardoor het gewas weerbaarder wordt tegen ziektes

Nadere informatie

Ontwikkelingen in de glastuinbouw: Schaalvergroting en Focusverfijning

Ontwikkelingen in de glastuinbouw: Schaalvergroting en Focusverfijning Ontwikkelingen in de glastuinbouw: Schaalvergroting en Focusverfijning Strategiesessie Groeinet ; 12 december 2007 Eric.Poot@wur.nl www.glastuinbouw.wur.nl Wageningen UR Glastuinbouw Sinds november 2006

Nadere informatie

Verhulst Agri. VA energy saver: energiezuinige actieve ventilatie. Resultaatverbetering teelt met de VA energy saver

Verhulst Agri. VA energy saver: energiezuinige actieve ventilatie. Resultaatverbetering teelt met de VA energy saver Verhulst Agri VA energy saver: energiezuinige actieve ventilatie Resultaatverbetering teelt met de VA energy saver Moderne glastuinbouwbedrijven zijn steeds meer bezig met verduurzaming en energiebesparing.

Nadere informatie

Boeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO

Boeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO Boeren hebben een oplossing! Meerjarenplan 2020 van ZLTO Boerenkracht & financiering KLIMAAT VOEDSELZEKERHEID & GEZONDHEID VITAAL PLATTELAND Innovatie, data & kennis ZLTO (Zuidelijke Land- en Tuinbouw

Nadere informatie

Glastuinbouw Waterproof. KOEPELTREKKERS Margreet Schoenmakers, LTO Glaskracht Nederland Ellen Beerling, Wageningen Research BU Glastuinbouw

Glastuinbouw Waterproof. KOEPELTREKKERS Margreet Schoenmakers, LTO Glaskracht Nederland Ellen Beerling, Wageningen Research BU Glastuinbouw Glastuinbouw Waterproof KOEPELTREKKERS Margreet Schoenmakers, LTO Glaskracht Nederland Ellen Beerling, Wageningen Research BU Glastuinbouw Inhoud Doel Wat is daarvoor nodig? Hoe bereiken we de emissieloze

Nadere informatie

Klimaatverandering en onze voedselzekerheid

Klimaatverandering en onze voedselzekerheid Klimaatverandering en onze voedselzekerheid Prof. Dr. Martin Kropff Rector Magnificus Wageningen University Vice-president Raad van Bestuur Wageningen UR Ons klimaat verandert Ons klimaat verandert Oplossingsrichtingen

Nadere informatie

Duurzaamheid in Agrologistiek

Duurzaamheid in Agrologistiek Duurzaamheid in Agrologistiek Prof. dr. ir. Jack G.A.J. van der Vorst Wageningen Universiteit Doel sessie Gezamenlijk inzicht verkrijgen in duurzame logistiek. Discussie resulterend in: Actiepunten voor

Nadere informatie

50% energiebesparing door betere lichtbenutting

50% energiebesparing door betere lichtbenutting 50% energiebesparing door betere lichtbenutting Leo Marcelis Hoogleraar Tuinbouw en Productfysiologie, Wageningen Universiteit. Leo.Marcelis@wur.nl Ambitie Doelstelling: 50% minder energie én Verbetering

Nadere informatie

Visie op energie in de glastuinbouw

Visie op energie in de glastuinbouw Visie op energie in de glastuinbouw Vrijdag 17 maart 2017 Slimme energie-innovaties in de glastuinbouw Wilko Wisse, stafmedewerker Lans Inhoud presentatie 1. Het bedrijf Lans 2. Les in visie, missie en

Nadere informatie

PRIVA SENSOREN VOOR TUINBOUW

PRIVA SENSOREN VOOR TUINBOUW PRIVA SENSOREN VOOR TUINBOUW NAUWKEURIGE EN BETROUWBARE METINGEN VOOR DE BESTE TEELTOMSTANDIGHEDEN Priva Sensoren voor tuinbouw Voor een optimale ontwikkeling van uw gewas moeten temperatuur, licht, luchtvochtigheid

Nadere informatie

Alles van waarde beschermen en behouden

Alles van waarde beschermen en behouden Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,

Nadere informatie

De afdeling Plant biedt het vakgerichte onderwijs in verschillende thema s aan. Voor leerjaar 1 zijn dit de thema s:

De afdeling Plant biedt het vakgerichte onderwijs in verschillende thema s aan. Voor leerjaar 1 zijn dit de thema s: Periode 1 en 2 De afdeling Plant biedt het vakgerichte onderwijs in verschillende thema s aan. Voor leerjaar 1 zijn dit de thema s: oogsten en verwerken transport bewaren en koelen arbo (arbeidsomstandigheden)

Nadere informatie

LED als groeilicht; Wat weten we nu? Lisanne Helmus (Delphy IC) & Kees Weerheim (WUR Glastuinbouw). Energiek event 5 april 2018.

LED als groeilicht; Wat weten we nu? Lisanne Helmus (Delphy IC) & Kees Weerheim (WUR Glastuinbouw). Energiek event 5 april 2018. LED als groeilicht; Wat weten we nu? Lisanne Helmus (Delphy IC) & Kees Weerheim (WUR Glastuinbouw). Energiek event 5 april 2018. Belichting in de glastuinbouw Jaarrond gevraagde kwaliteit en kwantiteit

Nadere informatie

ERVARINGEN MET HET NIEUWE TELEN

ERVARINGEN MET HET NIEUWE TELEN ERVARINGEN MET HET NIEUWE TELEN Lezing door Barend Löbker VORTUS bv Programma: Klimaat Praktijkervaringen nieuwe telen Vragen/discussie Introductie Vortus BV: 2007 25 jaar geleden door Simon Voogt opgericht

Nadere informatie

Innovatie- en democentra (IDC s):

Innovatie- en democentra (IDC s): Innovatie- en democentra (IDC s): demonstratie van duurzame oplossingen voor de glastuinbouw sector Sjaak Bakker Start Innovatie- en democentrum (IDC) in 2007 Eerste Innovatie-en Democentrum opgericht

Nadere informatie

Jantineke Hofland Zijlstra, Wageningen UR Glastuinbouw

Jantineke Hofland Zijlstra, Wageningen UR Glastuinbouw Toepassing van moleculaire technieken voor monitoring van bodemschimmels in de glastuinbouw: van droom naar werkelijkheid Jantineke Hofland Zijlstra, Wageningen UR Glastuinbouw Monitoring schimmels in

Nadere informatie

Flower Science meets Topsector T&U. Sassenheim, 7 september Janjo de Haan. m.m.v. Henk Gude & Casper Slootweg

Flower Science meets Topsector T&U. Sassenheim, 7 september Janjo de Haan. m.m.v. Henk Gude & Casper Slootweg Flower Science meets Topsector T&U Sassenheim, 7 september 2017 Janjo de Haan m.m.v. Henk Gude & Casper Slootweg Oorsprong van programma bij ondernemers Vollegrondstuinbouw in Nederland Fruitteelt Vollegrondsgroenten

Nadere informatie

Grenzen voor Luchtkwaliteit

Grenzen voor Luchtkwaliteit Grenzen voor Luchtkwaliteit Jolanda Heistek Projectmanager CropEye: KennisMakelaar, InnovatieRegisseur, NetwerkFacilitator T:06 13608752 Jolanda.heistek@cropeye.com Agenda Grenzen voor Luchtkwaliteit;

Nadere informatie

Innovatienetwerk Nieuwe Energie Systemen (INES) Kies voor slimme technologie en bespaar energie

Innovatienetwerk Nieuwe Energie Systemen (INES) Kies voor slimme technologie en bespaar energie Innovatienetwerk Nieuwe Energie Systemen (INES) Kies voor slimme technologie en bespaar energie januari 2011 Alle tuinders in Gelderland kunnen besparen Wilt u uw energiekosten verlagen? Door energie te

Nadere informatie

Weerbaar bodem of substraat en sterke plant

Weerbaar bodem of substraat en sterke plant Weerbaar bodem of substraat en sterke plant in bodem en andere substraten Andre van der Wurff, Wageningen UR Glastuinbouw Begin onderzoek bodemweerbaarheid 2007 Bodemweerbaarheid onder glas? Puzzle; geen

Nadere informatie

De economische kansen van de glastuinbouw Workshop - G. Datum 05 april 2011

De economische kansen van de glastuinbouw Workshop - G. Datum 05 april 2011 De economische kansen van de glastuinbouw Workshop - G Datum 05 april 2011 EMT debat 5 apr. 2011 Stef Huisman & Sjaak Bakker Economisch belang glastuinbouw Glastuinbouw Ned - Groente & Bloemen Areaal 10.000

Nadere informatie

Glastuinbouw van Koploper naar Kampioen Energie Besparen Plan van aanpak Innovatie doorbraken energiebesparing en duurzame energie

Glastuinbouw van Koploper naar Kampioen Energie Besparen Plan van aanpak Innovatie doorbraken energiebesparing en duurzame energie Glastuinbouw van Koploper naar Kampioen Energie Besparen Plan van aanpak Innovatie doorbraken energiebesparing en duurzame energie Samenvatting De glastuinbouw en de overheid delen de visie dat de sector

Nadere informatie

MVO Kwartaalbericht Juli 2017

MVO Kwartaalbericht Juli 2017 MVO Kwartaalbericht Juli 2017 1 Iedereen levert een bijdrage pagina 4 Samen werken aan een betere toekomst pagina 6 Ik zie bij BRAND al vele mooie initiatieven ontstaan pagina 8 MVO helpt mij om normen

Nadere informatie

Grip op voeding Plantsapme*ngen vs wateranalyses

Grip op voeding Plantsapme*ngen vs wateranalyses Grip op voeding Plantsapme*ngen vs wateranalyses Landelijke Glasgroente dag De toekomst van de tuinbouw Sjoerd Smits, HortiNova Joan Timmermans NovaCropControl Even voorstellen Sinds 003 bezig met plantsapmengen

Nadere informatie

Weerbaarheid door diversiteit. Studiedag NVTL 2015, Wijnand Sukkel

Weerbaarheid door diversiteit. Studiedag NVTL 2015, Wijnand Sukkel Weerbaarheid door diversiteit Studiedag NVTL 2015, Wijnand Sukkel Ontwikkelingen in de landbouw Schaalvergroting, afnemende genetische (gewas) diversiteit in tijd en ruimte Uitsluiten van niet productieve

Nadere informatie

Groene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming

Groene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming Groene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming 26-06-2018 Wouter Schouwenberg Lieuwe Leijstra DE HISTORIE VAN ENNATUURLIJK Essent Local Energy Solutions (ELES); Een business

Nadere informatie

Beoordelingscriteria Groene Inspiratieprijs Veere 2019

Beoordelingscriteria Groene Inspiratieprijs Veere 2019 Beoordelingscriteria Groene Inspiratieprijs Veere 2019 De jury van de Groene Inspiratieprijs 2019 heeft het thema duurzaamheid nog eens goed tegen het licht gehouden. Wat is duurzaamheid eigenlijk? Wat

Nadere informatie

Het Digitale Studenten Dossier. méér met minder papier

Het Digitale Studenten Dossier. méér met minder papier Het Digitale Studenten Dossier méér met minder papier Wie ben ik? Anne Hamburger Studentendecaan (sinds 2003) (en creatieveling) Rechtsgeleerdheid en Algemene Letteren Projectleider Digitaal Studenten

Nadere informatie

Groenten voor de markt van morgen : wat met residuen?

Groenten voor de markt van morgen : wat met residuen? Groenten voor de markt van morgen : wat met residuen? Dr. Ir. Paul Demyttenaere Directeur REO Veiling Studiedag KVIV 5 oktober 2010 : besluit Op de vraag vanuit de markt naar residu vrij product zal de

Nadere informatie

10 succesfactoren voor een slimmer & duurzamer zakenreisbeleid. Mark Huis in t Veld Business Travel Mobility Conference, 9 september 2016

10 succesfactoren voor een slimmer & duurzamer zakenreisbeleid. Mark Huis in t Veld Business Travel Mobility Conference, 9 september 2016 10 succesfactoren voor een slimmer & duurzamer zakenreisbeleid Mark Huis in t Veld Business Travel Mobility Conference, 9 september 2016 Vandaag Introductie - Climate Neutral Group - Klimaatverandering

Nadere informatie

Als iedere druppel telt Ridder Water Treatment

Als iedere druppel telt Ridder Water Treatment Solutions for Controlled Environment Agriculture Als iedere druppel telt Ridder Water Treatment NL 201810 ridder.com Uitdagingen als iedere druppel telt Helping you grow your way Binnen nu en 10 jaar groeit

Nadere informatie

greenhouse technology

greenhouse technology greenhouse technology VB Group Jogchem van der Houtweg 4 2678 AG De Lier P.O. Box 41 2678 ZG De Lier corporate brochure VB The Group Netherlands t. +31 174 52 22 22 f. +31 174 51 04 54 e. info@vb-group.nl

Nadere informatie

Duurzaamheid in Amersfoort: kansen en inspiratie Het Amersfoorts Afwegingskader Duurzaamheid

Duurzaamheid in Amersfoort: kansen en inspiratie Het Amersfoorts Afwegingskader Duurzaamheid Duurzaamheid in : kansen en inspiratie Het s Afwegingskader Duurzaamheid s Afwegingskader Duurzaamheid s Afwegingskader Duurzaamheid Leefomgeving Dit project draagt bij aan een gezond woon- en werkklimaat

Nadere informatie

Autonoom Telen. 11 april 2019

Autonoom Telen. 11 april 2019 Autonoom Telen 11 april 2019 Autonoom telen = doelmatig telen Wat levert de energie op die ik erin steek? Delphy en AgroEnergy werken samen Autonomous Greenhouse Challenge Organisatie: Doel: zo efficiënt

Nadere informatie

Tuinbouw fossielvrij. Energiek Event 2018 Feije de Zwart, Bram Vanthoor. Wageningen University & Research, NL

Tuinbouw fossielvrij. Energiek Event 2018 Feije de Zwart, Bram Vanthoor. Wageningen University & Research, NL Tuinbouw fossielvrij Energiek Event 2018 Feije de Zwart, Bram Vanthoor Wageningen University & Research, NL Inhoud Achtergrond Teelten Verschillende fossiel vrije opties Veronderstellingen Voorlopige resultaten

Nadere informatie

Energietransitie in de Betuwse Bloem

Energietransitie in de Betuwse Bloem Energietransitie in de Betuwse Bloem Eric Poot, Wageningen UR Glastuinbouw Energietransitie Landelijk niveau (Nederland) Energie infrastructuur: Landelijke grids aardgas en electra Kennis: landelijke energietransitie

Nadere informatie

Led belichting in de aardbeienteelt

Led belichting in de aardbeienteelt Led belichting in de aardbeienteelt Door: Bart Vromans HortiNova cursus 13 & 14 februari 2008, Diepgang in de bodem Assimilatiebelichting in de aardbeienteelt Bedrijfsgegevens Familie Franken 20000 m2

Nadere informatie

Teelt en energie van VenlowEnergy naar ID

Teelt en energie van VenlowEnergy naar ID Teelt en energie van VenlowEnergy naar ID Ervaringen en resultaten van de VenlowEnergy kas t/m 2014 en de eerste ervaringen van de ID kas 23 oktober 2014, Frank Kempkes Aanleiding van de VenlowEnergy HNT

Nadere informatie

Milieukeur/ On the way to PlanetProof Bloembollen en Bolboemen

Milieukeur/ On the way to PlanetProof Bloembollen en Bolboemen Milieukeur/ On the way to PlanetProof Bloembollen en Bolboemen Wim Uljee Communicatie Manager SMK februari 2018 Onze opdracht Stimuleren van duurzamer produceren en consumeren door middel van keurmerken

Nadere informatie

HortiMaX CleanLite. CleanLite. Voor betaalbare en efficiënte zuivering van lozingswater. Erkende installatie. Productinfo

HortiMaX CleanLite. CleanLite. Voor betaalbare en efficiënte zuivering van lozingswater. Erkende installatie. Productinfo Erkende installatie de beoordelingscommissie Zuiveringsinstallaties erkend door Gecertifceerd en HortiMaX CleanLite Voor betaalbare en efficiënte zuivering van lozingswater Start nu met zuivering van restwaterstromen!

Nadere informatie

De kwaliteitsverzekering voor de glastuinbouw

De kwaliteitsverzekering voor de glastuinbouw De kwaliteitsverzekering voor de glastuinbouw HORTISECUR Storm Natuurgevar Hagel Gewass Kass Invtaris Brand Techniek HORTISECUR : Uw bedrijf optimaal verzekerd POLIS HORTISECUR is de kwaliteitsverzekering

Nadere informatie

Vergroening. in de glastuinbouw. Conno de Ruijter & Dirk Bakker Vereniging Agrodis Workshop LTO Glaskracht 23 maart 2017

Vergroening. in de glastuinbouw. Conno de Ruijter & Dirk Bakker Vereniging Agrodis Workshop LTO Glaskracht 23 maart 2017 Vergroening in de glastuinbouw Conno de Ruijter & Dirk Bakker Vereniging Agrodis Workshop LTO Glaskracht 23 maart 2017 Wat is vergroening? Wat zijn groene middelen? Definitie Green Deal groene gewasbescherming

Nadere informatie

Het Nieuwe Telen Ines 25-10-2012

Het Nieuwe Telen Ines 25-10-2012 Het Nieuwe Telen Ines 25-10-2012 Vereijken Kwekerijen BV 27 ha. cocktail tomaten waarvan cccc 27 ha. Tasty Tom 50 % groeilicht directie Gerard, Eric en Hans Vereijken Het Nieuwe Telen Algemeen Uitgangspunten

Nadere informatie

Samen werken aan gezonde gewassen en veilige voeding. Verantwoorde gewasbescherming Agrifirm Better Together

Samen werken aan gezonde gewassen en veilige voeding. Verantwoorde gewasbescherming Agrifirm Better Together Samen werken aan gezonde gewassen Verantwoorde gewasbescherming Agrifirm 2017-2020 Better Together Verantwoorde gewasbescherming, een zaak voor ons allen! Maximaal oogsten met een minimale milieubelasting.

Nadere informatie

Philips Lighting Nederland Levens verbeteren middels licht als een service. Philips Lighting

Philips Lighting Nederland Levens verbeteren middels licht als een service. Philips Lighting Philips Lighting Nederland Levens verbeteren middels licht als een service Thomas Leenders @leenders82 Philips Lighting - @philipslight Testing the audience DE AARDE GEZOND HOUDEN VOOR DE TOEKOMST, ZONDER

Nadere informatie

3/22/ SaveEnergy kasdek. 2SaveEnergy kasdek. 2SaveEnergy kasdek. 2SaveEnergy kasdek. Energie besparing: Energie besparing:

3/22/ SaveEnergy kasdek. 2SaveEnergy kasdek. 2SaveEnergy kasdek. 2SaveEnergy kasdek. Energie besparing: Energie besparing: Energie besparing: Woningen - standaard dubbel glas Utiliteitsbouw - standaard dubbel glas Kassen - standaard enkel glas Energie besparing: Nadelen van dubbel glas als kasdek: - hoge prijs - grote lichtonderschepping

Nadere informatie

Je land heeft te maken met grote overstromingen door de hevige regenval van de afgelopen dagen.

Je land heeft te maken met grote overstromingen door de hevige regenval van de afgelopen dagen. Je land heeft te maken met grote overstromingen door de hevige regenval van de afgelopen dagen. De graanvelden zijn allemaal vernield. Daarom verlies je een kaart natuur. Enkele werknemers van je onderneming

Nadere informatie

Precision Growing Emissie-vrij telen

Precision Growing Emissie-vrij telen LTO waterdagen - GRODAN - 2015 Precision Growing Emissie-vrij telen Gert-Jan Goes oktober november 2015 1 Agenda In perspectief Emissie-vrij Eigenschappen substraat Meten = Weten Precision Growing tijdens

Nadere informatie

De kracht van het Westland

De kracht van het Westland De kracht van het Westland De kracht van het Westland Burgemeester J. van der Tak De economie (profit): onze economische kracht De mensen (people): onze sociale verbondenheid De ligging (planet): prettige

Nadere informatie

Alles van waarde beschermen en behouden

Alles van waarde beschermen en behouden Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,

Nadere informatie

Veilig werken. Duurzaam bodemgebruik in de landbouw

Veilig werken. Duurzaam bodemgebruik in de landbouw Veilig werken Duurzaam bodemgebruik in de landbouw Programma voor vandaag: Duurzaam bodemgebruik in de landbouw Kahoot Oefentoets bodemgebruik Veilig werken & Duurzaam bodemgebruik? Veilig werken & Duurzaam

Nadere informatie

Van gas los! Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw

Van gas los! Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw Van gas los! Klimaat Opties glastuinbouw Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw Minder energie gebruiken CO2

Nadere informatie

Duurzaam Vastgoed. Roy Bruggeman

Duurzaam Vastgoed. Roy Bruggeman Duurzaam Vastgoed Roy Bruggeman Ingenieursbureau Archicom Multidisciplinair ingenieursbureau gericht op: Consultancy: logistiek & supply chain advies, Architectuur en detail engineering, Bouwmanagement

Nadere informatie

Telen op basis van plantbalans bij koude teelten (voorbeeldgewas Freesia)

Telen op basis van plantbalans bij koude teelten (voorbeeldgewas Freesia) Telen op basis van plantbalans bij koude teelten (voorbeeldgewas Freesia) Presentatie ALV Freesia 25-01-2017 Sander Pot (Plant Dynamics) Ad Schapendonk (Photosyntax) Jan Snel (Adviesbureau JFH Snel) Hans

Nadere informatie

Uitvoeringsagenda Duurzame Veehouderij

Uitvoeringsagenda Duurzame Veehouderij Uitvoeringsagenda Duurzame Veehouderij UDV Landelijke Onderwijsdag+ 'Ambities in de Veehouderij 19 november 2014 Waarom UDV dag Kennisdelen, -uitwisselen, Leren. en misschien innovatie Opgave maatschappelijke

Nadere informatie

The more you know the better you grow

The more you know the better you grow The more you know the better you grow DEZE WEEK 1,6 kg/m VERLAGING VAN HET WG 31 mei 01 10,1 % 6-31 mei 04: 06: 08: 10: 1: 14: A 31 MEI 01 1,6 Meest recente oogst Week 1 1,6 kg/m kg 48.750 kg kg/m Oogst

Nadere informatie

Uitvoering Versnellingsprogramma

Uitvoering Versnellingsprogramma Uitvoering Versnellingsprogramma HNT Eindrapport project 15039 31 oktober 2016 Aat Dijkshoorn Samenvatting Vanuit het versnellingsplan Het Nieuwe Telen zijn cursussen voor telers en voor niet-telers georganiseerd.

Nadere informatie

Agromere Serre. Glastuinbouw in de Stad. Beperkingen. Concepten. AVAG ledenvergadering 25 juni 2008 Eric Poot, Wageningen UR Glastuinbouw

Agromere Serre. Glastuinbouw in de Stad. Beperkingen. Concepten. AVAG ledenvergadering 25 juni 2008 Eric Poot, Wageningen UR Glastuinbouw Agromere Serre AVAG ledenvergadering 25 juni 2008 Eric Poot, Wageningen UR Glastuinbouw Met dank aan Marc Ruijs en Bram van der Maas Glastuinbouw in de Stad Beperkingen Ruimte Regels Kansen Meerwaarde

Nadere informatie

Beleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu

Beleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu Beleggen in de toekomst de kansen van beleggen in klimaat en milieu Angst voor de gevolgen? Stijging van de zeespiegel Hollandse Delta, 6 miljoen Randstedelingen op de vlucht. Bedreiging van het Eco-systeem

Nadere informatie

Productschap Tuinbouw kennisknooppunt platform overheid op maat van de tuinbouw

Productschap Tuinbouw kennisknooppunt platform overheid op maat van de tuinbouw Productschap Tuinbouw kennisknooppunt platform overheid op maat van de tuinbouw Productschap Tuinbouw 30.000 ondernemingen De Nederlandse tuinbouw- en groensector bestaat uit een kleine 30.000 ondernemingen

Nadere informatie

Wat kunnen we met gewasdiversiteit in de landbouw? Niels Anten, Crop Systems Analysis, Wageningen UR

Wat kunnen we met gewasdiversiteit in de landbouw? Niels Anten, Crop Systems Analysis, Wageningen UR Wat kunnen we met gewasdiversiteit in de landbouw? Niels Anten, Crop Systems Analysis, Wageningen UR We mogen trots zijn Combinatie van 100 jaar inzet: Veredeling Inzet externe chemische middelen Mechanisatie

Nadere informatie

Economie van Het Nieuwe Telen

Economie van Het Nieuwe Telen Economie van Het Nieuwe Telen Innovatienetwerk Duurzame EnErgie 2-3-21 Marc Ruijs Peter Vermeulen LEI en WUR Glastuinbouw WUR Glastuinbouw Inhoud Inleiding Pilotgewassen en referentie Varianten van Het

Nadere informatie

HortiMaX FertiMiX Portfolio

HortiMaX FertiMiX Portfolio FertiMiX-Go! FertiMiX E-series FertiMiX Custom FertiMiX Portfolio Eenvoudig besparen op water en meststoffen Verbeterde opbrengsten en snelle return on investment Altijd beschikken over de juiste watergift

Nadere informatie

Workshop: Telen op plantbalans

Workshop: Telen op plantbalans Energiek Event Licht op besparing. 7 april 2016. Plant Dynamics, Sander Pot Workshop: Telen op plantbalans DE BASISPRINCIPES VAN HET NIEUWE TELEN ir. P.A.M. Geelen Ir. J.O. Voogt ing. P.A. van Weel Ook

Nadere informatie

Welkom bij de toolbox: T043 Duurzaam Ondernemen

Welkom bij de toolbox: T043 Duurzaam Ondernemen Welkom bij de toolbox: T043 Duurzaam Ondernemen Na deze toolbox begrijp je: Wat Duurzaam Ondernemen betekent Waarom het Belangrijk is om CO2 uitstoot te verminderen Welke Richtlijn SPIE hanteert om duurzaam

Nadere informatie

ELITE De volgende stap in Precision Growing

ELITE De volgende stap in Precision Growing De GRODAN Groep levert innovatieve en duurzame steenwolsubstraatoplossingen aan de professionele tuinbouw. Deze oplossingen, die gebaseerd zijn op het Precision Growingprincipe, worden vooral toegepast

Nadere informatie

Rentabiliteit geconditioneerd telen

Rentabiliteit geconditioneerd telen Rentabiliteit geconditioneerd telen 2 april 2008 Marcel Raaphorst (Wageningen UR Glastuinbouw) Marc Ruijs (LEI / Wageningen UR Glastuinbouw) Inhoud presentatie Achtergrond Systemen en technische uitvoeringen

Nadere informatie

Voorop in de ontwikkeling van multimodale ketenregie

Voorop in de ontwikkeling van multimodale ketenregie Voorop in de ontwikkeling van multimodale ketenregie Overseas Logistics Multimodal Inland Locations Supply Chain Solutions Advanced logistics for a smaller world Als het gaat om het optimaal beheersen

Nadere informatie

Masterplan Mineralenmanagement Bodemdag Vredepeel, 17/08/2012. Peter Stevens,

Masterplan Mineralenmanagement Bodemdag Vredepeel, 17/08/2012. Peter Stevens, Masterplan Mineralenmanagement Bodemdag Vredepeel, 17/08/2012 Peter Stevens, 1 Aanleiding MMM Directe aanleiding voor de totstandkoming van het Masterplan MineralenManagement (MMM) is de voedselzekerheid

Nadere informatie

Fieldlab Glastuinbouw

Fieldlab Glastuinbouw Open innovatie toegepast Inhoud TNO markt Glastuinbouw in vogelvlucht Groglass in Licht in kassen GLK Raytracing 2 Markt Glastuinbouw Missie De markt Glastuinbouw maakt wetenschappelijke kennis uit diverse

Nadere informatie

The more you know the better you grow.

The more you know the better you grow. Part of the ROCKWOOL Group The more you know the better you grow. DEZE WEEK 65.000 kg 1,6 kg/m VERLAGING VAN HET WG 31 mei 019 10,1 % 9 6-31 mei 04: 06: 08: 10: 1: 14: Gewas A 31 MEI 019 1,6 65.000 kg

Nadere informatie

Tuinbouw zoekt Chemie voor Puur Plantaardig

Tuinbouw zoekt Chemie voor Puur Plantaardig Tuinbouw zoekt Chemie voor Puur Plantaardig Conferentie Agro met Energie verbinden, Rotterdam, 10 mei 2011 Jan Smits Toekomst Tuinbouw in de Biobased Economy Achtergrond Wat willen we bereiken Kenniscentrum

Nadere informatie

Emissiemanagement grondgebonden teelten de lysimeter. Kennisdag Water Zoetermeer, 27 september 2012

Emissiemanagement grondgebonden teelten de lysimeter. Kennisdag Water Zoetermeer, 27 september 2012 Emissiemanagement grondgebonden teelten de lysimeter Kennisdag Water Zoetermeer, 27 september 2012 Jos Balendonck, Wim Voogt, Marius Heinen, Gert-Jan Swinkels, Aat van Winkel, Frans Zwinkels, Hennie van

Nadere informatie

Pulskor, Sumwing en PulsWing als alternatief voor de boomkorvisserij

Pulskor, Sumwing en PulsWing als alternatief voor de boomkorvisserij Pulskor, Sumwing en PulsWing als alternatief voor de boomkorvisserij Urk 4 september 2010 Kees Taal, LEI Pulskor, Sumwing en PulsWing Wat is Pulskor, Sumwing en PulsWing? Historie Wat is nodig om met de

Nadere informatie

Transporteren en plaatsen van de matten

Transporteren en plaatsen van de matten Transporteren en plaatsen van de matten Voorbereiden voor de nieuwe teelt 3-3 Levering 1 Het wordt afgeraden de matten buiten op te slaan. Sla ze op een schone en droge plek op, gescheiden van het productiegebied.

Nadere informatie

HNT toegepast in potplanten. Studiemiddag HNT, LTO Glaskracht 2018 Door: Tristan Marçal Balk

HNT toegepast in potplanten. Studiemiddag HNT, LTO Glaskracht 2018 Door: Tristan Marçal Balk HNT toegepast in potplanten Studiemiddag HNT, LTO Glaskracht 2018 Door: Tristan Marçal Balk Wat is Het Nieuwe Telen? Het Nieuwe Telen (HNT) is letterlijk een nieuwe manier van telen o.b.v. plantfysiologie

Nadere informatie