Precision Growing Emissie-vrij telen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Precision Growing Emissie-vrij telen"

Transcriptie

1 LTO waterdagen - GRODAN Precision Growing Emissie-vrij telen Gert-Jan Goes oktober november

2 Agenda In perspectief Emissie-vrij Eigenschappen substraat Meten = Weten Precision Growing tijdens de teelt

3 Global Challenges

4 Water-schaarste Minder dan 1% van het water op aarde is beschikbaar voor de mens 70% Van het gebruikte water wordt ingezet voor landbouw

5 Fosfor schaarste 90% van het beschikbare fosfaat wordt gebruikt in de landbouw. De vraag neemt toe maar de voorraden raken uitgeput. Fosfaat is essentieel voor de Voedselzekerheid

6 Groei van de wereldbevolking en urbanisatie In 2050 woont 70% in stedelijk gebied En hebben we 2 maal zoveel voedsel nodig als vandaag om 9 miljard Mensen te kunnen voeden

7 Efficient watergebruik Sonneveld and Voogt. Plant nutrition of greenhouse crops. p Van Os et al, Minder emissie door toepassing nieuwe teeltsystemen. PPT.

8 Precision Growing Gebruik minder. Nutrienten Water Gewas Bescherming Doe meer en beter. Precision Growing Ruimte Energie

9 Waarom emissie-vrij? Europese richtlijnen m.b.t. de kwaliteit van het oppervlaktewater Nitraat-emissie (kg/ha/jaar) Paprika Tomaat Komkommer Voogt, W. and E.A. van Os Acta Hort 927: ; E. Van Os Watervoorziening en emissie bij glasgroenten

10 Wet & Regelgeving Nitraat is gekozen als indicator Bij aanwezigheid van riolering is emissie op oppervlaktewater niet toegestaan Vanaf 1 januari 2018 geldt de verplichting het afvalwater voor 95% te zuiveren van GewasBeschermingsMiddelen (uitstel tot 2021 voor collectief zuiveren) Deze zuiveringsplicht geldt dus voor de emissie-stroom welke in 2027 nagenoeg nul dient te zijn! Breng de waterstroom in kaart waarop voor U de zuiveringsplicht gaat gelden & minimaliseer deze!

11 Rekenen aan emissie-normen Paprika toegestane emissie 2016 Gemiddeld gehalte NO 3 in drainwater 133 kg/ha/jaar 26 mmol/l Toegestane emissie 26 x 14 / 1000 = 0,36 kg/m / 0,36 = 365 m 3 /ha/jaar 365 m 3 /ha/jaar Waarde van de reststroom +/- 0,50 per EC-punt Kosten van de reststroom??

12 1e drainwater (GRODAN) Macro elementen Micro elementen Grodan steenwolsubstraat is chemisch inert, het 1 e drainwater heeft dezelfde voedingswaarde als het druppelwater (vrij van natrium e.d.).

13 1 e drainwater GRODAN steenwolsubstraat is vrij van plantonvriendelijke stoffen Mits vrij van GBM en ontsmettingsmiddel is het 1 e drainwater veilig te hergebruiken Wees alert op achtergebleven GBM of desinfectanten in de (drain)- leidingen / losgekomen van teeltgoot of kasopstanden bij de grote schoonmaak (voldoende naspoelen met schoon water) Bemonster bij twijfel op achtergebleven GBM en/of desinfectanten (Relab den Haan, GAC, BLGG)

14 Precision Growing Substraat keuze Het 1e drainwater T10 waarde in UV-ontsmetter Steenwol Kokos/ Organisch 1 e drain 0 kg/ha 7,90 kg/ha Spui 0 kg/ha 59,20 kg/ha

15 Irrigatie efficiëntie Irrigatie efficiëntie: Percentage van het druppelwater aangewend voor verversing (Resultaat: maximale EC verlaging met minimaal drain) Doel: Minimaliseren ( valse ) drain Vlotte EC-verlaging in de mat bij een omslag van donker naar zonnig weer

16 Verloop EC in mat en drain P1 P2 P3 +% WG - % WG WC % start drain stop start zon op Zon onder Zon op EC EC drain EC mat hoge drainpercentages direct na het moment van 1e drain zijn het meest efficient EC gift

17 EC (ms/cm) Positie draingaten en druppelaars irrigatie efficiëntie EC Drain 5,2 4,7 4,2 10 cm 20 cm 3, Druppelbeurten Mat-EC: 5 ms Druppel-EC: 3 ms Druppelaar 10 cm & 20 cm van het draingat

18 Meten = Weten GroSens Nieuwe WaterGehalteMeter; nauwkeurig en representatief: nieuwe meettechniek (o.b.v. 6 meetpennen) meet vanaf de zijkant van de mat handmeter + multi-meter meerdere draadloze Sensoren in een teeltvak diverse mathoogten (7,5 10 cm)

19 Precision Growing tijdens de teelt 1. Actiever omgaan met start en stoptijden 2. Actiever een hogere EC in substraat en druppelwater benutten 3. Bewuster omgaan met het realiseren van drain

20 Passionate about Precision Growing

Overzicht regelgeving. Emissieloos Telen:oplossing voor zuiveringsplicht? - Aantal installaties nu goedgekeurd door BZG. - Aantal in pijplijn

Overzicht regelgeving. Emissieloos Telen:oplossing voor zuiveringsplicht? - Aantal installaties nu goedgekeurd door BZG. - Aantal in pijplijn Emissieloos Telen:oplossing voor zuiveringsplicht? Ellen Beerling & Erik van Os, Jim van Ruijven, Jan Janse, Chris Blok, Romain Leyh Overzicht regelgeving 2013 Emissienorm stikstof fase 1 2014 Zuiveringstechniek

Nadere informatie

HORTICOOP KENNIS EVENT VRUCHTGROENTEN. 23 September 2015 Ellen Beerling Erik van Os, Chris Blok, Jan Janse, Jim v Ruijven

HORTICOOP KENNIS EVENT VRUCHTGROENTEN. 23 September 2015 Ellen Beerling Erik van Os, Chris Blok, Jan Janse, Jim v Ruijven HORTICOOP KENNIS EVENT VRUCHTGROENTEN 23 September 2015 Ellen Beerling Erik van Os, Chris Blok, Jan Janse, Jim v Ruijven Inhoud (vruchtgroenten) 1.Waarom aandacht voor water en emissies? 2.Oorzaak emissies?

Nadere informatie

Zuiveringstechnieken voor individuele bedrijven

Zuiveringstechnieken voor individuele bedrijven Zuiveringstechnieken voor individuele bedrijven Handvatten voor implementatie Jim van Ruijven 6-10-2016 kg/ha/jaar Kader Zuiveringsplicht 1 januari 2018 Toepassingsvoorwaarde gewasbeschermingsmiddelen

Nadere informatie

Workshop teeltwisseling substraatteelt

Workshop teeltwisseling substraatteelt Workshop teeltwisseling substraatteelt Voorkomen emissie gewasbeschermingsmiddelen 04-10-2018, Jim van Ruijven (WUR), Nienke Koeman (KWR) Hergebruik Input Product Output Gewas Substraat Passieve input

Nadere informatie

Maakt precisieirrigatie

Maakt precisieirrigatie Maakt precisieirrigatie mogelijk Onderdeel van de ROCKWOOL Groep De nieuwe is het ideale meetinstrument voor telers, om precisie-irrigatie mogelijk te maken door nog nauwkeuriger meten en gedetailleerder

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF. Jaargang 2 Nummer 1 Mei Minder spui met geavanceerde oxidatie

NIEUWSBRIEF. Jaargang 2 Nummer 1 Mei Minder spui met geavanceerde oxidatie Jaargang 2 Nummer 1 Mei 2012 Minder spui met geavanceerde oxidatie Sinds begin 2011 loopt op twaalf teeltbedrijven een onderzoek naar de waterstromen en naar de mogelijkheden om lozing naar het oppervlaktewater

Nadere informatie

Slim omgaan met water en meststoffen door toepassing van sensoren: More Crop per Drop

Slim omgaan met water en meststoffen door toepassing van sensoren: More Crop per Drop Slim omgaan met water en meststoffen door toepassing van sensoren: More Crop per Drop NVTL Studiedag 1 maart 2011 Jos Balendonck, Wageningen UR Glastuinbouw Overzicht Irrigatie trends Doelstellingen van

Nadere informatie

Zuiveren lozingswater...

Zuiveren lozingswater... Zuiveren lozingswater... Onderweg naar een emissieloze glastuinbouw! 21-11-2018, Jim van Ruijven Regenwater + suppletie Lozingen: Eenmalig grote hoeveelheid Continu een klein beetje Filterspoelwater Deelstroom

Nadere informatie

Kunnen we zonder zuivering? Samen naar een minimaal volume afvalwater

Kunnen we zonder zuivering? Samen naar een minimaal volume afvalwater Kunnen we zonder zuivering? Samen naar een minimaal volume afvalwater Wetgeving Emissie normen voor meststoffen NO3, NH4 en P Zuiveringsplicht De zuiveringsplicht houdt in dat de gewasbeschermingsmiddelen

Nadere informatie

The more you know the better you grow

The more you know the better you grow The more you know the better you grow DEZE WEEK 1,6 kg/m VERLAGING VAN HET WG 31 mei 01 10,1 % 6-31 mei 04: 06: 08: 10: 1: 14: A 31 MEI 01 1,6 Meest recente oogst Week 1 1,6 kg/m kg 48.750 kg kg/m Oogst

Nadere informatie

GROSENS Maakt precisie-irrigatie mogelijk

GROSENS Maakt precisie-irrigatie mogelijk De GRODAN Groep levert innovatieve en duurzame steenwolsubstraatoplossingen aan de professionele tuinbouw. Deze oplossingen, die gebaseerd zijn op het Precision Growingprincipe, worden vooral toegepast

Nadere informatie

The more you know the better you grow.

The more you know the better you grow. Part of the ROCKWOOL Group The more you know the better you grow. DEZE WEEK 65.000 kg 1,6 kg/m VERLAGING VAN HET WG 31 mei 019 10,1 % 9 6-31 mei 04: 06: 08: 10: 1: 14: Gewas A 31 MEI 019 1,6 65.000 kg

Nadere informatie

Grip op voeding Plantsapme*ngen vs wateranalyses

Grip op voeding Plantsapme*ngen vs wateranalyses Grip op voeding Plantsapme*ngen vs wateranalyses Landelijke Glasgroente dag De toekomst van de tuinbouw Sjoerd Smits, HortiNova Joan Timmermans NovaCropControl Even voorstellen Sinds 003 bezig met plantsapmengen

Nadere informatie

Transporteren en plaatsen van de matten

Transporteren en plaatsen van de matten Transporteren en plaatsen van de matten Voorbereiden voor de nieuwe teelt 3-3 Levering 1 Het wordt afgeraden de matten buiten op te slaan. Sla ze op een schone en droge plek op, gescheiden van het productiegebied.

Nadere informatie

Financiers en partners in het onderzoek. Subsidieregeling KRW

Financiers en partners in het onderzoek. Subsidieregeling KRW Financiers en partners in het onderzoek Subsidieregeling KRW Waterkringloopsluiting substraatteelten Jos Balendonck, Ellen Beerling, Chris Blok, Stefan Driever, Theo Gieling, Bram vd Maas, Rob Meijer,

Nadere informatie

Emissieloos Telen 2017 Update 31/07/2017 nummer 3

Emissieloos Telen 2017 Update 31/07/2017 nummer 3 Emissieloos Telen 217 Update 31/7/217 nummer 3 De overheid en de sector hebben afspraken gemaakt over het verminderen van de lozingen van drainwater, met als eindpunt een (nagenoeg) emissieloze glastuinbouw

Nadere informatie

Glastuinbouw Waterproof. KOEPELTREKKERS Margreet Schoenmakers, LTO Glaskracht Nederland Ellen Beerling, Wageningen Research BU Glastuinbouw

Glastuinbouw Waterproof. KOEPELTREKKERS Margreet Schoenmakers, LTO Glaskracht Nederland Ellen Beerling, Wageningen Research BU Glastuinbouw Glastuinbouw Waterproof KOEPELTREKKERS Margreet Schoenmakers, LTO Glaskracht Nederland Ellen Beerling, Wageningen Research BU Glastuinbouw Inhoud Doel Wat is daarvoor nodig? Hoe bereiken we de emissieloze

Nadere informatie

HORTICOOP KENNIS EVENT SNIJBLOEMEN (GRONDTEELTEN) 23 September 2015 Ellen Beerling Erik van Os Jim van Ruijven Wim Voogt

HORTICOOP KENNIS EVENT SNIJBLOEMEN (GRONDTEELTEN) 23 September 2015 Ellen Beerling Erik van Os Jim van Ruijven Wim Voogt HORTICOOP KENNIS EVENT SNIJBLOEMEN (GRONDTEELTEN) 23 September 2015 Ellen Beerling Erik van Os Jim van Ruijven Wim Voogt Inhoud (grondgebonden teelten) 1.Waarom aandacht voor water en emissies? 2.Aanpak

Nadere informatie

Waterzuivering Westland Bijeenkomst 's-gravenzande

Waterzuivering Westland Bijeenkomst 's-gravenzande Waterzuivering Westland Bijeenkomst 7-12-2015 's-gravenzande Even voorstellen Bas Nanninga Hoogheemraadschap van Delfland Daan van Empel LTO Glaskracht Nederland Programma 19.30 uur Ontvangst en opening

Nadere informatie

Emissieloos Telen 2017 Update 31/08/2017 nummer 4

Emissieloos Telen 2017 Update 31/08/2017 nummer 4 Emissieloos Telen 17 Update 31/8/17 nummer 4 De overheid en de sector hebben afspraken gemaakt over het verminderen van de lozingen van drainwater, met als eindpunt een (nagenoeg) emissieloze glastuinbouw

Nadere informatie

ELITE De volgende stap in Precision Growing

ELITE De volgende stap in Precision Growing De GRODAN Groep levert innovatieve en duurzame steenwolsubstraatoplossingen aan de professionele tuinbouw. Deze oplossingen, die gebaseerd zijn op het Precision Growingprincipe, worden vooral toegepast

Nadere informatie

Teeltwisseling en komkommerbontvirus

Teeltwisseling en komkommerbontvirus Teeltwisseling en komkommerbontvirus Hygiënemaatregelen ook voor andere pathogenen 30 oktober 2013, Ineke Stijger Ken je vijanden Herkenning en verspreidingswijze Problemen in de komkommerteelt door: Komkommerbontvirus

Nadere informatie

Glastuinbouw Waterdag. update ontstemmettingstechnieken

Glastuinbouw Waterdag. update ontstemmettingstechnieken Glastuinbouw Waterdag 6 april update ontstemmettingstechnieken programma Voorstel rondje Wetgeving 2018-2027 Lozingssituatie 2015 Wat zijn de knelpunten Ontsmettingstechnieken oud en nieuw Vervolg... 2

Nadere informatie

Hoe kies ik de beste zuiveringstechniek? Hoe kies ik de beste zuiveringstechniek? WaterEvent 5 oktober 2017

Hoe kies ik de beste zuiveringstechniek? Hoe kies ik de beste zuiveringstechniek? WaterEvent 5 oktober 2017 WaterEvent 5 oktober 207 Erik van Os Wageningen UR erik.vanos@wur.nl Tel. 037 483335 ap Bij de Vaate Delphy j.bijdevaate@delphy.nl Tel. 06 265 8675 WaterEvent 5 oktober 207 05-oktober 207, Erik van Os,

Nadere informatie

Maakt precisieirrigatie

Maakt precisieirrigatie Maakt precisieirrigatie mogelijk Systeem Onderdeel van de ROCKWOOL Groep Het GroSens systeem Het gepatenteerde GroSens systeem is een ideaal meetinstrument voor telers, omdat het precisieirrigatie mogelijk

Nadere informatie

Slim omgaan met water en meststoffen door toepassing van sensoren: More Crop per Drop. NVTL Studiedag - 1 maart 2011

Slim omgaan met water en meststoffen door toepassing van sensoren: More Crop per Drop. NVTL Studiedag - 1 maart 2011 Slim omgaan met water en meststoffen door toepassing van sensoren: More Crop per Drop NVTL Studiedag - 1 maart 2011 Jos Balendonck, Wageningen UR Glastuinbouw Overzicht Irrigatie trends Doelstellingen

Nadere informatie

Hoe om te gaan met oplopend Na?

Hoe om te gaan met oplopend Na? Hoe om te gaan met oplopend Na? Wim Voogt, Aat van Winkel, Andrea Diaz, Nina Oud, Tommaso Barbagli Probleem Zoutbelasting 2 1 gehalte % Na mmol/l Probleem Zoutbelasting Hemelwater opvang Meststoffen 3

Nadere informatie

Hergebruik van recirculatiewater in de aardbei stellingteelt

Hergebruik van recirculatiewater in de aardbei stellingteelt Hergebruik van recirculatiewater in de aardbei stellingteelt Bij de teelt van aardbeien op stellingen is het mogelijk om water en mineralen optimaler te gebruiken. Van de bemesting (stikstof en fosfaat)

Nadere informatie

Project BRINKERS. Verplichte zuivering spuiwater Project BRINKERS helpt u verder

Project BRINKERS. Verplichte zuivering spuiwater Project BRINKERS helpt u verder Verplichte zuivering spuiwater helpt u verder 1 Aanleiding Individuele zuiveringsplicht voor glastuinbouwbedrijven van lozingswater Overschrijdingen van concentraties van gewasbeschermingsmiddelen in oppervlaktewater

Nadere informatie

Waterbijeenkomsten LTO Glaskracht Nederland. Najaar 2015

Waterbijeenkomsten LTO Glaskracht Nederland. Najaar 2015 Waterbijeenkomsten LTO Glaskracht Nederland Najaar 2015 Website versie, samengestelde hand-out van de presentaties door Daan van Empel tijdens de waterdagen in het najaar 2015 van LTO Glaskracht Nederland.

Nadere informatie

Nooit meer spuien Ontwikkelen van De Nieuwe Bemestingsmethodiek

Nooit meer spuien Ontwikkelen van De Nieuwe Bemestingsmethodiek Nooit meer spuien Ontwikkelen van De Nieuwe Bemestingsmethodiek In opdracht van: TKI Tuinbouw en Uitgansmaterialen Uitgevoerd door A. de Jong Proeftuin Zwaagdijk Tolweg 13 1681 ND Zwaagdijk-Oost Telefoon

Nadere informatie

Grip op voeding. Plantsapmetingen, NovaCropControl. Plantsapmetingen vs wateranalyses. 3 oktober 2012. 1

Grip op voeding. Plantsapmetingen, NovaCropControl. Plantsapmetingen vs wateranalyses. 3 oktober 2012. 1 Even voorstellen Grip op voeding Plantsapmetingen vs wateranalyses 3 oktober 2012 Joan Timmermans NovaCropControl Sinds 2003 bezig met plantsapmetingen in aardbei en vollegrondsgroente Brix, Ec, ph, Nitraat,

Nadere informatie

Watervoorziening en emissie bij tomaat

Watervoorziening en emissie bij tomaat 2/22/211 Watervoorziening en emissie bij tomaat Erik van Os Wageningen UR Glastuinbouw verdamping regenwater opvang condens water Waterstromen Efficiëntie watergebruik Liters water voor 1 kg tomaat nutriënten

Nadere informatie

MAP meetpunt met invloed van glastuinbouw

MAP meetpunt met invloed van glastuinbouw MAP meetpunt met invloed van glastuinbouw Studiedag bemesting, 3 juni 2014 Maarten Van Mechelen 1, Els Berckmoes 2,Marijke Dierickx ³, Els Mechant ³, Elise Vandewoestijne 4 & An Decombel 5, Stan Verdonck

Nadere informatie

Onderhoudsplan watertechnische installatie glastuinbouw

Onderhoudsplan watertechnische installatie glastuinbouw Op een glastuinbouwbedrijf is een optimaal functionerende watertechnische installatie cruciaal voor de productie, maar ook om besparingen te kunnen realiseren door het beperken van verliezen en voorkomen

Nadere informatie

Vergelijking tussen emissieloze teelt op steenwol en kokos

Vergelijking tussen emissieloze teelt op steenwol en kokos Vergelijking tussen emissieloze teelt op steenwol en kokos Waterefficiënte Emissieloze Kas Erik van Os, Jim van Ruijven, Jan Janse, Ellen Beerling, Marieke van der Staaij, 1 1 1 1 Romain Leyh1, Chris Blok1

Nadere informatie

Teeltwisseling in de tomatenteelt

Teeltwisseling in de tomatenteelt Teeltwisseling in de tomatenteelt Hygiënemaatregelen voor meerdere pathogenen 30 oktober 2013, Ineke Stijger Ken je vijanden Herkenning en verspreidingswijze Problemen in de tomatenteelt door: Pepinomozaiëkvirus

Nadere informatie

Emissie van gewasbeschermingsmiddelen en meststoffen: knelpunten en oplossingen Themabijeenkomst Potanthurium 10 november 2009

Emissie van gewasbeschermingsmiddelen en meststoffen: knelpunten en oplossingen Themabijeenkomst Potanthurium 10 november 2009 Emissie van gewasbeschermingsmiddelen en meststoffen: knelpunten en oplossingen Themabijeenkomst Potanthurium 10 november 2009 Ellen Beerling Wageningen UR Glastuinbouw Knelpunten Waarom aandacht aan emissie

Nadere informatie

Optimalisatie van waterstromen in de glastuinbouw

Optimalisatie van waterstromen in de glastuinbouw Optimalisatie van waterstromen in de glastuinbouw Marcel Raaphorst, Margreet Bruins Rapport GTB-1274 Abstract NL Bij 12 bedrijven die in 2011 zijn overgegaan op geavanceerde oxidatie, heeft Wageningen

Nadere informatie

Emissies uit substraatteelten

Emissies uit substraatteelten Glastuinbouw Waterproof - Kennisdag Water 3 juni, Wageningen UR Glastuinbouw Bleiswijk Presentaties van discussiebijeenkomst Teeltstrategie substraatteelten 1. Emissies uit substraatteelten Theo Cuijpers,

Nadere informatie

Microflora management. Water

Microflora management. Water Microflora management Water Company profile WATER IQ INTERNATIONAL HIGH VALUE PRODUCTS BY WATER TREATMENT > SME, founded in 2007 > Breakthrough innova Food & beverage industry and Hor Provide

Nadere informatie

Zuiveringstechnieken. 31 mei Guus Meis, beleidsspecialist Water & Omgeving

Zuiveringstechnieken. 31 mei Guus Meis, beleidsspecialist Water & Omgeving Zuiveringstechnieken 31 mei 2018 Guus Meis, beleidsspecialist Water & Omgeving Voor wie geldt de zuiveringsplicht? De zuiveringsplicht geldt voor alle kassen (vaste opstanden glas of kunststof) Geen onderscheid

Nadere informatie

Waterbijeenkomst Voorne Konneweg 10 te Tinte. Even voorstellen. Inhoud. Waterkwaliteit en middelenpakket. Achtergronden

Waterbijeenkomst Voorne Konneweg 10 te Tinte. Even voorstellen. Inhoud. Waterkwaliteit en middelenpakket. Achtergronden Aan de slag met de zuiveringsplicht 25 mei 2016 Even voorstellen Daan van Empel Vanuit ZLTO werkzaam voor LTO Glaskracht Nederland o.a. op dossier water @: daan.van.empel@zlto.nl M: +31 6 295 202 56 Waterbijeenkomst

Nadere informatie

SLIM ZUIVEREN MET OPTICLEAR DIAMOND. LTO Noord

SLIM ZUIVEREN MET OPTICLEAR DIAMOND. LTO Noord SLIM ZUIVEREN MET OPTICLEAR DIAMOND LTO Noord 28-03-2017 OPTICLEAR DIAMOND Van 100 m3 per jaar tot 150 m3/uur ZUIVEREN ONTSMETTEN ONTZOUTEN OPTICLEAR DIAMOND OPTICLEAR DIAMOND Een kwestie van goed rekenen

Nadere informatie

Resultaten monitoring praktijkbedrijven Productie & afzet spuistroom. Els Berckmoes PSKW

Resultaten monitoring praktijkbedrijven Productie & afzet spuistroom. Els Berckmoes PSKW Resultaten monitoring praktijkbedrijven Productie & afzet spuistroom Els Berckmoes PSKW Selectie praktijkbedrijven In totaal 13 bedrijven in grondloze groenten- en sierteeltsector: 6 tomatenbedrijven 3

Nadere informatie

Adviseursbijeenkomst Tmt

Adviseursbijeenkomst Tmt Programma Tmt 10 december 2009 1. Inleiding / Emissieroutes en oplossingsrichtingen (Tmt: ) 2. Waterkwaliteit Woudse Droogmakerij (HHD: Jolanda Schrauwen) 3. Toedieningsprotocol Admire (Tmt: ) 4. Emissie

Nadere informatie

Circulaire watervoorziening glastuinbouw. Glastuinbouw en water. Dr. Ir. Marcel Paalman KWR Watercycle Research Institute

Circulaire watervoorziening glastuinbouw. Glastuinbouw en water. Dr. Ir. Marcel Paalman KWR Watercycle Research Institute Glastuinbouw en water Altijd voldoende water van een goede kwaliteit en een redelijke prijs Circulaire watervoorziening glastuinbouw Dr. Ir. Marcel Paalman KWR Watercycle Research Institute 15 Maart 2016

Nadere informatie

Open teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn

Open teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn Resultaten Systeemonderzoek Vredepeel geven aan: Open teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn BAVB workshop 11 februari 2014 Janjo de Haan Nieuw mestbeleid heeft

Nadere informatie

/~T 4r( Ol S O PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS. Onderzoek naar de optimale EC van de voedingsoplossing voor de teelt van komkommers in steenwol

/~T 4r( Ol S O PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS. Onderzoek naar de optimale EC van de voedingsoplossing voor de teelt van komkommers in steenwol /~T 4r( Ol S O PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS ' hxt Onderzoek naar de optimale EC van de voedingsoplossing voor de teelt van komkommers in steenwol W. Voogt Naaldwijk, augustus 1980 Intern verslag

Nadere informatie

16-7-2014. Uitgangssituatie. Uitgangssituatie. Waterkwaliteit is verbeterd, maar doelstelling nog niet voltooid.

16-7-2014. Uitgangssituatie. Uitgangssituatie. Waterkwaliteit is verbeterd, maar doelstelling nog niet voltooid. Uitgangssituatie Evaluatie Nota duurzame gewasbescherming 2004-2010 Doel Doelstelling 2010 Resultaat ACTIEPLAN Gezond gewas, Schoon water Ecologische kwaliteit oppervlaktewater Drinkwaterkwaliteit Reductiemilieubelasting

Nadere informatie

WATER- EN MINERALENBALANS BIJ ROOS IN EEN GESLOTEN SYSTEEM

WATER- EN MINERALENBALANS BIJ ROOS IN EEN GESLOTEN SYSTEEM Proefstation voor Bloemisterij en Glasgroente ISSN 921-71X Vestiging Naaldwijk Kruisbroekweg 5, Postbus 8, 267 AA Naaldwijk Tel. 174-6367 WATER- EN MINERALENBALANS BIJ ROOS IN EEN GESLOTEN SYSTEEM Project

Nadere informatie

Waterzuivering glastuinbouw

Waterzuivering glastuinbouw Waterzuivering glastuinbouw 17 oktober 2017 Informatiebijeenkomst Zuiveringsplicht 'kleinere bedrijven' Programma Opening (Aad Vernooy en Ruud van Velzen) Zuiveringsplicht & stappenplan (Daan van Empel)

Nadere informatie

Vergelijking tussen gangbaar en emissieloos teeltsysteem. Waterefficiënte Emissieloze Kas. Rapport GTB-1406

Vergelijking tussen gangbaar en emissieloos teeltsysteem. Waterefficiënte Emissieloze Kas. Rapport GTB-1406 Vergelijking tussen gangbaar en emissieloos teeltsysteem Waterefficiënte Emissieloze Kas Erik van Os 1, Jim van Ruijven 1, Jan Janse 1, Ellen Beerling 1, Marieke van der Staaij 1 en Ruud Kaarsemaker 2

Nadere informatie

EMISSIEPROOF TELEN MET WATERIQ LTO GLASKRACHT WATERDAGEN

EMISSIEPROOF TELEN MET WATERIQ LTO GLASKRACHT WATERDAGEN EMISSIEPROOF TELEN MET WATERIQ LTO GLASKRACHT WATERDAGEN THE VALUE OF WATER INTRODUCTIE VAN WATER IQ INTERNATIONAL OPTICLEAR DIAMOND adsorp8e katalysator MICROFLORA MANAGEMENT TUINBOUW ACTIES WATER BEHANDELING

Nadere informatie

Emissiemanagement en grondgebonden teelt

Emissiemanagement en grondgebonden teelt Emissiemanagement en grondgebonden teelt 5 april 2017 René Corsten Senior Adviseur Chrysant, Bouvardia & Snijbloemen r.corsten@delphy.nl +31 6 53 37 45 39 www.delphy.nl twitter.com/delphychrysant Grondgebonden

Nadere informatie

Werkwijze voorkomen emissies teeltwisseling substraatteelt Versie Contact:

Werkwijze voorkomen emissies teeltwisseling substraatteelt Versie Contact: Werkwijze voorkomen emissies teeltwisseling substraatteelt Versie 7-11-2017 Contact: jim.vanruijven@wur.nl In deze brochure wordt beschreven hoe emissies tijdens de teeltwisseling bij substraatteelten

Nadere informatie

Met een gesloten waterstroom op het trayveld klaar voor droge zomers

Met een gesloten waterstroom op het trayveld klaar voor droge zomers Met een gesloten waterstroom op het trayveld klaar voor droge zomers Peter Melis Proefcentrum Hoogstraten 9 januari 2019, Aardbeiendag, Congrescentrum s-hertogenbosch 01 Sluiten van waterstroom op trayvelden

Nadere informatie

Bijlage 6 Model voor de rapportage, behorend bij artikel 3.73. Jaarlijks voor 1 mei inleveren, lees voor invullen eerst de toelichting.

Bijlage 6 Model voor de rapportage, behorend bij artikel 3.73. Jaarlijks voor 1 mei inleveren, lees voor invullen eerst de toelichting. BIJLAGE BIJ ARTIKEL I, ONDERDEEL J, VAN DE REGELING VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU VAN (6.0.202), NR. IENM/BSK-202/7597, TOT WIJZIGING VAN DE REGELING ALGEMENE REGELS VOOR INRICHTINGEN

Nadere informatie

Handvatten voor terugbrengen emissie gewasbeschermingsmiddelen

Handvatten voor terugbrengen emissie gewasbeschermingsmiddelen Glastuinbouw Waterproof - Kennisdag Water 3 juni, Wageningen UR Glastuinbouw Bleiswijk Presentaties van discussiebijeenkomst Watermanagement en bedrijfsuitrusting 1. Handvatten voor terugbrengen emissie

Nadere informatie

Checklist gedrag ph in Organische Substraten

Checklist gedrag ph in Organische Substraten Checklist gedrag ph in Organische Substraten Met deze checklist kan inzicht worden gekregen hoe de ph zich gedraagt in een organisch substraat en waarom deze eventueel afwijkt van de verwachte waarde.

Nadere informatie

Duurzaam omgaan met Water. Margreet Schoenmakers Programmamanager/ innovatiespecialist Water

Duurzaam omgaan met Water. Margreet Schoenmakers Programmamanager/ innovatiespecialist Water Duurzaam omgaan met Water Margreet Schoenmakers Programmamanager/ innovatiespecialist Water Programma Water - Eisen omgeving/wetgeving - Hoe nu verder? Rol bedrijf en sector - Onderzoeksprogramma water

Nadere informatie

Telen op tray en containervelden zonder lozing bedrijfsafvalwater

Telen op tray en containervelden zonder lozing bedrijfsafvalwater Telen op tray en containervelden zonder lozing bedrijfsafvalwater Studiedag azalea 23 februari 2017 Peter Melis Trayvelden: Inleiding ~ Hellende, afgedekte velden ~ Open lucht, neerslag ~ Teeltseizoen:

Nadere informatie

Teeltwinst door goed watermanagement. - Optimale watergift. - Recirculatie. Johan Nooren, DLV aardbeien. DLV Plant

Teeltwinst door goed watermanagement. - Optimale watergift. - Recirculatie. Johan Nooren, DLV aardbeien. DLV Plant Teeltwinst door goed watermanagement - Optimale watergift - Recirculatie Johan Nooren, DLV aardbeien Teeltwinst door goed watermanagement Optimale watergift Strategie watergift en voeding Een goede verdamping

Nadere informatie

Investeringsbeslissing zuivering GBM

Investeringsbeslissing zuivering GBM Investeringsbeslissing zuivering GBM Presentatie Waterdag Delphy Bart Scholten Roelof de Haan Datum: 6 april 2017 Locatie: Van: Voor: Kenmerk: Bleiswijk Opbouw presentatie Analyse zuiveren ja of nee? U

Nadere informatie

Nieuwe (Emissievrije) Teeltsystemen Glastuinbouw

Nieuwe (Emissievrije) Teeltsystemen Glastuinbouw Nieuwe (Emissievrije) Teeltsystemen Glastuinbouw Ellen Beerling, Chris Blok, Steven Driever, Carin van der Lans, Bram van der Maas, Eric Poot, Marc Ruijs, Tycho Vermeulen, Peter van Weel Wageningen UR

Nadere informatie

Checklist gedrag ph in Organische Substraten

Checklist gedrag ph in Organische Substraten Checklist gedrag ph in Organische Substraten Met deze checklist kan inzicht worden gekregen hoe de ph zich gedraagt in een organisch substraat in een teeltsituatie en waarom deze eventueel afwijkt van

Nadere informatie

Studie-avond, november 2013

Studie-avond, november 2013 Studie-avond, 26-28 november 2013 Maarten Van Mechelen 1, Els Berckmoes 2,Marijke Dierickx ³, Els Mechant ³, Elise Vandewoestijne 4 & An Decombel 5 1 Proefcentrum Hoogstraten, 2 Proefstation voor de Groenteteelt,

Nadere informatie

Kwaliteit van meststoffen in de biologische kasteelt. Willemijn Cuijpers Leen Janmaat Kruishoutem, 28 oktober 2009

Kwaliteit van meststoffen in de biologische kasteelt. Willemijn Cuijpers Leen Janmaat Kruishoutem, 28 oktober 2009 Kwaliteit van meststoffen in de biologische kasteelt Willemijn Cuijpers Leen Janmaat Kruishoutem, 28 oktober 29 Inhoud 2 Thema s: Mestkwaliteit in relatie tot verzouting Bemesting in perspectief van nieuwe

Nadere informatie

SNIJBOON ONDER GLAS 2015

SNIJBOON ONDER GLAS 2015 SNIJBOON ONDER GLAS 215 1. Snijboon - vergelijking stengeldichtheid en bladplukfrequentie TOAGLA15SJB_TT1 Doel van de proef Bepalen wat de invloed is van de stengeldichtheid en de frequentie van bladplukken

Nadere informatie

Verzilting en verzouting

Verzilting en verzouting Verzilting en verzouting Wat is EC? Maart 2016, Henk van Reuler en Ton Baltissen Inleiding Verzilting ophoping van in water oplosbare zouten (b.v. K +, Ca 2+, Cl -, SO 4 2-, HCO 3- ) Verzouting ophoping

Nadere informatie

Optimalisatie bemesting

Optimalisatie bemesting Optimalisatie bemesting Een blauwdruk voor optimaal hergebruik van drainwater getoetst op vijf bedrijven Patricia de Boer-Tersteeg, Aat van Winkel, Johan Steenhuizen, Marleen IJdo, Barbara Eveleens en

Nadere informatie

HORTICOOP KENNIS EVENT POTPLANTEN. 23 September 2015 Ellen Beerling Erik van Os, Arca Kromwijk, Jim v Ruijven

HORTICOOP KENNIS EVENT POTPLANTEN. 23 September 2015 Ellen Beerling Erik van Os, Arca Kromwijk, Jim v Ruijven HORTICOOP KENNIS EVENT POTPLANTEN 23 September 2015 Ellen Beerling Erik van Os, Arca Kromwijk, Jim v Ruijven Inhoud (potplanten) 1.Waarom aandacht voor water en emissies? 2.Recirculatie potorchidee: aandachtspunten

Nadere informatie

De toegevoegde waarde van Ammonium in Kalksalpeter

De toegevoegde waarde van Ammonium in Kalksalpeter De toegevoegde waarde van Ammonium in Kalksalpeter Water en kooldioxide zijn qua hoeveelheid de belangrijkste bouwstoffen voor planten. Van andere voedingsstoffen hebben ze minder nodig, al zijn die wel

Nadere informatie

Netwerkdag IKN Jan Broos, Adviesbureau Broos Water BV 20 april 2017

Netwerkdag IKN Jan Broos, Adviesbureau Broos Water BV 20 april 2017 Het verbeteren van de waterkwaliteit; de rol van de landbouw Netwerkdag IKN Jan Broos, Adviesbureau Broos Water BV 20 april 2017 Broos Water BV Als praktijkgericht kennis- en adviesbureau werken wij aan

Nadere informatie

Microleven in de waterstromen op uw bedrijf. Jan Hardeman Accountmanager Horticulture

Microleven in de waterstromen op uw bedrijf. Jan Hardeman Accountmanager Horticulture Microleven in de waterstromen op uw bedrijf Jan Hardeman Accountmanager Horticulture Monitoren microleven 2018: lozen na zuiveren 2027: 0% lozen Middelengebruik onder druk + zuiveringsplicht: CHECK wat

Nadere informatie

Workshop PPS Glastuinbouw Waterproof KPV symposium 19 nov Inhoudelijke toelichting PPS Ellen Beerling (WUR / Programmaleider)

Workshop PPS Glastuinbouw Waterproof KPV symposium 19 nov Inhoudelijke toelichting PPS Ellen Beerling (WUR / Programmaleider) Nul-emissie in 2027 Discussieleider Freek Stelder (Adama) 1. Inhoudelijke toelichting PPS Ellen Beerling (WUR / Programmaleider) 2. Betrokkenheid en rol bedrijfsleven Margreet Schoenmakers (LTO / Programmaleider)

Nadere informatie

GROSENS Maakt precisie-irrigatie mogelijk

GROSENS Maakt precisie-irrigatie mogelijk De GRODAN Groep levert innovatieve en duurzame steenwolsubstraatoplossingen aan de professionele tuinbouw. Deze oplossingen, die gebaseerd zijn op het Precision Growingprincipe, worden vooral toegepast

Nadere informatie

Praktijknetwerk Recirculatie Potorchidee. Februari 2015 Margreet Schoenmakers, LTO Noord Glaskracht Bonte de Jong, Adviesbureau Potplanten

Praktijknetwerk Recirculatie Potorchidee. Februari 2015 Margreet Schoenmakers, LTO Noord Glaskracht Bonte de Jong, Adviesbureau Potplanten Praktijknetwerk Recirculatie Potorchidee Februari 2015 Margreet Schoenmakers, LTO Noord Glaskracht Bonte de Jong, Adviesbureau Potplanten Inhoudsopgave Voorwoord 2 1. Inleiding 3 1.1 Aanleiding en probleemstelling

Nadere informatie

5.2 First flush. Controleaspecten

5.2 First flush. Controleaspecten Jaarlijkse rapportage Elke jaar voor 1 mei moet een rapportage worden opgesteld. In deze rapportage moeten de hierboven genoemde geregistreerde gegevens die betrekking hebben op het voorgaande kalenderjaar

Nadere informatie

Van gewasbescherming naar integrale aanpak plantgezondheid

Van gewasbescherming naar integrale aanpak plantgezondheid Van gewasbescherming naar integrale aanpak plantgezondheid Helma Verberkt Beleidsspecialist Gewasbescherming / Plantgezondheid LTO Glaskracht Nederland 4 december 2013 Ontwikkelingen op nationaal en Europees

Nadere informatie

HortiMaX FertiMiX Portfolio

HortiMaX FertiMiX Portfolio FertiMiX-Go! FertiMiX E-series FertiMiX Custom FertiMiX Portfolio Eenvoudig besparen op water en meststoffen Verbeterde opbrengsten en snelle return on investment Altijd beschikken over de juiste watergift

Nadere informatie

Waterdagen april, Moerkappele 20 april, Made 26 april, Burgerveen 28 april, Beek en Donk 11 mei, Maasdijk

Waterdagen april, Moerkappele 20 april, Made 26 april, Burgerveen 28 april, Beek en Donk 11 mei, Maasdijk Waterdagen 2016 14 april, Moerkappele 20 april, Made 26 april, Burgerveen 28 april, Beek en Donk 11 mei, Maasdijk Waterdagen 2016 Mede mogelijk gemaakt door: Aan de slag met de zuiveringsplicht Webversie

Nadere informatie

WATERVERPLAATSING IN STEENWOLMATTEN

WATERVERPLAATSING IN STEENWOLMATTEN .! ft Proefstation voor Bloemisterij en Glasgroente Vestiging Naaldwijk Kruisbroekweg 5, Postbus 8, 2670 AA Naaldwijk Tel 0174-636700, fax 0174-636835 WATERVERPLAATSING IN STEENWOLMATTEN Project 001 2208.06

Nadere informatie

Werkwijze voorkomen emissies teeltwisseling substraatteelt Versie Contact:

Werkwijze voorkomen emissies teeltwisseling substraatteelt Versie Contact: Werkwijze voorkomen emissies teeltwisseling substraatteelt Versie 04-10-2018 Contact: jim.vanruijven@wur.nl In deze brochure wordt beschreven hoe emissies tijdens de teeltwisseling bij substraatteelten

Nadere informatie

Nieuwe teeltsysytemen in de boomkwekerij Irrigatiesystemen en sensoren

Nieuwe teeltsysytemen in de boomkwekerij Irrigatiesystemen en sensoren Nieuwe teeltsysytemen in de boomkwekerij Irrigatiesystemen en sensoren BOGO project Nieuwe teeltsystemen December, 2013 Henk van Reuler Inhoud Teelt uit de grond U systeem (teelt in goten) Laanbomen in

Nadere informatie

2. BESCHRIJVING 2.1 ALGEMENE GEGEVENS CONCEPT

2. BESCHRIJVING 2.1 ALGEMENE GEGEVENS CONCEPT Bladnr. 1 van 6 2. BESCHRIJVING 2.1 ALGEMENE GEGEVENS Bladnr. 2 van 6 PAR 01 TEKENINGEN... 02 PEILEN EN HOOFDAFMETINGEN... 03 KWALITEITSBORGING Bij het opstellen van een kwaliteitsplan, zoals bedoeld in

Nadere informatie

WET sensoren: Watergehalte, EC en Temperatuur in de mat

WET sensoren: Watergehalte, EC en Temperatuur in de mat WET sensoren: Watergehalte, EC en Temperatuur in de mat Jos Balendonck (Wageningen UR Glastuinbouw) Workshop sensoren (1 november 2011) Overzicht Achtergrond water en meststoffen dosering Sensoren en meetgrootheden

Nadere informatie

PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS. Boriumopname bij paprika in steenwol (teelt 1984). C. Sonneveld

PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS. Boriumopname bij paprika in steenwol (teelt 1984). C. Sonneveld PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS Boriumopname bij paprika in steenwol (teelt 98). C. Sonneveld Naaldwijk, maart, 986. Intern Verslag 986, no. PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS Boriumopname bij

Nadere informatie

Vernatten en akkerbouw? Olga Clevering (Praktijkonderzoek Plant en Omgeving) Bram de Vos en Francisca Sival (Alterra)

Vernatten en akkerbouw? Olga Clevering (Praktijkonderzoek Plant en Omgeving) Bram de Vos en Francisca Sival (Alterra) Vernatten en akkerbouw? Olga Clevering (Praktijkonderzoek Plant en Omgeving) Bram de Vos en Francisca Sival (Alterra) Inhoud Vormen van vernatten Modelberekeningen Veldexperimenten Conclusies en discussie

Nadere informatie

TIPS & TRICKS. TIP 5: Reinigen Bewateringssysteem

TIPS & TRICKS. TIP 5: Reinigen Bewateringssysteem TIP 5: Reinigen Bewateringssysteem Ongelijke waterafgiftes door leidingvernauwingen en/of verstopte druppelaars of sproei-installatie zijn een doorn in het oog van een kweker. Ongelijke bewatering verstoort

Nadere informatie

Het gebruik van salpeterzuur bij druppelbevloeiing. bij de teelt van paprika's in grond. A.L. v.d. Bos. Naaldwijk 1TZ 1*60^

Het gebruik van salpeterzuur bij druppelbevloeiing. bij de teelt van paprika's in grond. A.L. v.d. Bos. Naaldwijk 1TZ 1*60^ y Het gebruik van salpeterzuur bij druppelbevloeiing bij de teelt van paprika's in grond. A.L. v.d. Bos Naaldwijk december 1984 Intern verslag no. 1TZ 1*60^ Inhoud Inieiding Bemonstering Voed ingsoplossingen

Nadere informatie

SNIJBOON ONDER GLAS 2015

SNIJBOON ONDER GLAS 2015 SNIJBOON ONDER GLAS 215 1. Snijboon - vergelijking stengelheid en frequentie TOAGLA15SJB_TT1 Doel van de proef Bepalen wat de invloed is van de stengelheid en de frequentie van ken op de arbeidsduur en

Nadere informatie

Kansen voor weerbaar telen

Kansen voor weerbaar telen Kansen voor weerbaar telen Literatuuronderzoek : Werkingsmechanismen en toepassingen 6 september 2011 1 : Wat verstaan we hieronder? Condities aanleggen waardoor het gewas weerbaarder wordt tegen ziektes

Nadere informatie

Emissiemanagement grondgebonden teelten de lysimeter. Kennisdag Water Zoetermeer, 27 september 2012

Emissiemanagement grondgebonden teelten de lysimeter. Kennisdag Water Zoetermeer, 27 september 2012 Emissiemanagement grondgebonden teelten de lysimeter Kennisdag Water Zoetermeer, 27 september 2012 Jos Balendonck, Wim Voogt, Marius Heinen, Gert-Jan Swinkels, Aat van Winkel, Frans Zwinkels, Hennie van

Nadere informatie

Bodembiologie: praktische handvaten voor het behoud van een productieve bodem

Bodembiologie: praktische handvaten voor het behoud van een productieve bodem Bodembiologie: praktische handvaten voor het behoud van een productieve bodem Gera van Os PPO-Bollen, Bomen & Fruit Introductie Bodem is de basis voor een goede teelt: Opbouw en afbraak organische stof

Nadere informatie

2. BESCHRIJVING 2.1 ALGEMENE GEGEVENS CONCEPT

2. BESCHRIJVING 2.1 ALGEMENE GEGEVENS CONCEPT Bladnr. 1 van 7 2. BESCHRIJVING 2.1 ALGEMENE GEGEVENS Bladnr. 2 van 7 PAR 01 TEKENINGEN... 02 PEILEN EN HOOFDAFMETINGEN... 03 KWALITEITSBORGING Bij het opstellen van een kwaliteitsplan, zoals bedoeld in

Nadere informatie

Collectieve waterzuivering Dinsdag 19 april 2016

Collectieve waterzuivering Dinsdag 19 april 2016 Collectieve waterzuivering Dinsdag 19 april 2016 Opening Jos van der Knaap Voorzitter LTO Glaskracht Westland Programma 20.25u Toelichting zuiveringsplicht, collectieven en mogelijke centrale variant AWZI

Nadere informatie

Speciale oplossingen in wateroplosbare meststoffen. Nieuw

Speciale oplossingen in wateroplosbare meststoffen. Nieuw Speciale oplossingen in wateroplosbare meststoffen Nieuw Wat kunt u van Osmosol verwachten? Speciale oplossingen. En dat letterlijk en figuurlijk! Meststoffen die bijdragen aan een probleemloze teelt van

Nadere informatie

Regeling model rapportageformulier Besluit glastuinbouw

Regeling model rapportageformulier Besluit glastuinbouw Zoals geldig vanaf november 2009 Regeling model rapportageformulier Besluit glastuinbouw De Staatssecretaris van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, Handelende in overeenstemming met

Nadere informatie

De voedingsopname van Cymbidium tijdens de teelt

De voedingsopname van Cymbidium tijdens de teelt De voedingsopname van Cymbidium tijdens de teelt Onderzoek naar het verloop van de voedingsopname gedurende een jaar bij drie grootbloemige en één mini cultivar Cymbidium op een praktijkbedrijf Wim Voogt

Nadere informatie