omgevingsdienst HAAGLANDEN

Transcriptie

1 Zaaknummer Ons Kenmerk Datum ODH DEC2018 Bezoekadres Zuid-Hollandplein AW Den Haag Postadres Postbus GB Den Haag T (070) E vergunningen@odh.nl I Beschikking Wet natuurbescherming - Beheer en schadebestrijding Onderwerp Op 18 januari 2018 hebben wij een aanvraag als bedoeld in artikel 3.17, eerste lid, van de Wet natuurbescherming ontvangen om ontheffing te verienen op grond van artikel 3.10, tweede lid, in samenhang met artikel 3.8, tweede lid, alsmede artikel 3.26, derde lid, van de Wet natuurbescherming. De aanvraag heeft betrekking op de aanvullende middelen en maatregelen benodigd voor de bestrijding van vossen in Zuid-Holland zoals beschreven in het 'Faunabeheerplan vos Zuid-Holland '. Ontheffing wordt gevraagd voor de gebieden aangegeven in de bij dit besluit gevoegde kaart en de Natura gebieden Biesbosch, Boezems Kinderdijk, Duinen Goeree & Kwade Hoek, Grevelingen, Haringvliet, Hollands Diep, Krammer-Volkerak, Nieuwkoopse Plassen & De Haeck, Voornes Duin en Zouweboezem. Ontheffing wordt gevraagd voor het overtreden van de verbodsbepalingen zoals genoemd in: artikel 3.10, eerste lid, aanhef en onder a, van de Wet natuurbescherming voor wat betreft het doden van de vos; artikel 3.26, tweede lid, aanhef en onder a, van de Wet natuurbescherming voor wat betreft het gebruik van het geweer: o artikel 3.16, eerste lid, aanhef en onder a, van het Besluit natuurbescherming, voor wat betreft het gebruik van een geweer voor zonsopgang en na zonsondergang; o artikel 3.16, eerste lid, aanhef en onder c, van het Besluit natuurbescherming, voor wat betreft het gebruik van een geweer binnen de afpalingskring van een eendenkooi als bedoeld in artikel 3.21, eerste lid, aanhef en onder d, van de Wet natuurbescherming; artikel 3.26, tweede lid, aanhef en onder c, van de Wet natuurbescherming voor wat betreft het voorzien van het geweer van een kunstmatige lichtbron, een restlichtversterker of warmtebeeldkijker als bedoeld in artikel 3.13, vierde lid, van het Besluit natuurbescherming. Ontheffing wordt gevraagd voor de jaariijkse periode 1 december tot en met 30 juni, eindigend 15 juli Besluit Wij besluiten: I. de aangevraagde ontheffing te verienen; II. dat bij de ontheffing zoals genoemd onder besluitonderdeel I gebruik gemaakt mag worden van: a. geweren; b. honden, niet zijnde lange honden;

2 III. IV. de voorschriften 1 tot en met 5 te verbinden aan deze ontheffing; de aanvraag van 18 januari 2018, alsmede de aanvullingen van 26 april 2018, 8 mei 2018 en 12 juni 2018, onderdeel te laten zijn van deze ontheffing; V. het volgende document onderdeel te laten zijn van deze ontheffing: Samenvatting ingediende zienswijzen en onze reactie hierop, ODH ; VI. dat deze ontheffing jaariijks geldig is gedurende de periode van 1 december tot en met 30 juni; VII. dat deze ontheffing geldig is tot en met 30 juni Ondertekening Gedeputeerde StaterrvaaZuidJdoIlancL plaatsvervangend Hoofd Toetsing & Vergunningveriening Milieu van de Omgevingsdienst Haaglanden Bijlage(n) 1. Samenvatting ingediende zienswijzen en onze reactie hierop (ODH ) Rechtsmiddelen Voor de mogelijkheid rechtsmiddelen aan te wenden tegen deze beschikking wijzen wij op de desbetreffende tekst in het begeleidende schrijven. 2/9

3 VOORSCHRIFTEN Voorschriften voor de Faunabeheereenheid Zuid-Holland 1 De Faunabeheereenheid Zuid-Holland verieent toestemming voor uitvoering van de ontheffing schriftelijk of digitaal aan een wildbeheereenheid. 2 De Faunabeheereenheid Zuid-Holland zai de uitvoerder alleen toestemming geven voor gebruik van het geweer binnen de afpalingskring van een eendenkooi op basis van schriftelijke toestemming van de kooiker van de eendenkooi ter plaatse. In deze toestemming kan de kooiker beperkingen stellen aan de schadebestrijding. Voorschriften voor de uitvoerder 3 De uitvoerder van de ontheffing dient te voldoen aan de gestelde uitvoeringsregels zoals vermeld op het uitvoeringsformulier van de Faunabeheereenheid Zuid-Holland. 4 De uitvoerder van de ontheffing dient (een kopie van) de ontheffing en (een kopie van) het uitvoeringsformulier, waarop de door de Faunabeheereenheid Zuid-Holland toegekende uitvoeringscode is vermeld, te kunnen tonen. 5 Uiteriijk een dag voorafgaand aan de actie dient voor 20:00 uur door de uitvoerder melding te worden gemaakt bij de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid, afdeling Toezicht en handhaving, team Groene Wetten. adres voor meldingen is meldingwnb@ozhz.nl, telefoonnummer is (inspreken op antwoordapparaat). Hierbij moet de uitvoeringscode vermeld worden, evenals de locatie, de datum en een tijdvak van maximaal 4 uur waarbinnen de bestrijdingsactie zai plaatsvinden. 3/9

4 OVERWEGINGEN Op 18 januari 2018 hebben wij van de Faunabeheereenheid Zuid-Holland een aanvraag als bedoeld in artikel 3.17, eerste lid, van de Wet natuurbescherming (hierna: Wnb) ontvangen om ontheffing te verlenen op grond van artikel 3.10, tweede lid, in samenhang met artikel 3.8, tweede lid, alsmede artikel 3.26, derde lid, van de Wet natuurbescherming. De aanvraag heeft betrekking op de aanvullende middelen en maatregelen benodigd voor de bestrijding van vossen in Zuid-Holland zoals beschreven in het 'Faunabeheerplan vos Zuid-Holland '. Ontheffing wordt gevraagd voor de gebieden aangegeven in bijiage 1 en de Natura 2000-gebieden Biesbosch, Boezems Kinderdijk, Duinen Goeree & Kwade Hoek, Grevelingen, Haringvliet, Hollands Diep, Krammer-Volkerak, Nieuwkoopse Plassen & De Haeck, Voornes Duin en Zouweboezem. Ontheffing wordt gevraagd van het overtreden van de verbodsbepalingen zoals genoemd in: artikel 3.10, eerste lid, aanhef en onder a, van de Wnb voor wat betreft het doden van de vos; artikel 3.26, tweede lid, aanhef en onder a, van de Wnb voor wat betreft het gebruik van het geweer: o artikel 3.16, eerste lid, aanhef en onder a, van het Besluit natuurbescherming, voor wat betreft het gebruik van een geweer voor zonsopgang en na zonsondergang; o artikel 3.16, eerste lid, aanhef en onder c, van het Besluit natuurbescherming, voor wat betreft het gebruik van een geweer binnen de afpalingskring van een eendenkooi als bedoeld in artikel 3.21, eerste lid, aanhef en onder d, van de Wet natuurbescherming; artikel 3.26, tweede lid, aanhef en onder c, van de Wnb voor wat betreft het voorzien van het geweer van een kunstmatige lichtbron, een restlichtversterker of warmtebeeldkijker. Ontheffing wordt gevraagd voor de periode 1 december tot en met 30 juni, eindigend 15 juli Procedure De uniforme openbare voorbereidingsprocedure van afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) en artikel 5.1 van de Wnb zijn toegepast op deze beschikking. De in eerste instantie verstrekte gegevens en bescheiden waren onvoldoende voor de beoordeling van de aanvraag. Op 25 januari 2018 heeft hierover een overieg plaatsgevonden, waarin door ons is toegelicht weike gegevens ontbraken. Eerst is op 26 april 2018 aanvullende informatie ontvangen. Gelet op artikel 4:15, tweede lid, aanhef en onder b, van de Awb, is de procedure vanaf 25 januari 2018 opgeschort en op 26 april 2018 weer hervat. Op 8 mei 2018 en 12 juni 2018 zijn nadere aanvullingen ontvangen. Bevoegd gezag De activiteit wordt verricht binnen de provincie Zuid-Holland. Gelet op de bepalingen in artikel 1.3 van de Wnb zijn wij bevoegd gezag voor de beoordeling van de aanvraag. Zienswijzen De ontwerpbeschikking heeft ter inzage gelegen van 2 augustus 2018 tot 13 September Tegen het ontwerpbesluit van 30 juli 2018, kenmerk ODH , is er op 20 augustus 2018 een zienswijze ontvangen van Fauna4Life en Stichting Animal Rights, op 10 September 2018 van de Wildbeheereenheid Putten en op 11 September 2018 van de Koninklijke Nederiandse Jagersvereniging. Bijiage 1 bij dit besluit bevat een korte samenvatting van de ingediende zienswijzen en onze reacties hierop. Wijziging ten opzichte van ontwerpbeschikking Ten opzichte van de ontwerpbeschikking zijn geen wijzigingen aangebracht. 4/9

5 Toetsingskader en grondslag beschikking De aanvraag voor de vos is getoetst aan de artikelen 3.8, 3.10, 3.15, 3.17 en 3.26 van de Wnb en de Beleidsregel uitvoering Wet natuurbescherming Zuid-Holland (verder: de beleidsregel). De vos is een van nature in Nederiand in het wild levend dier, genoemd in bijiage, onderdeel A bij de Wnb. Op grond van artikel 3.10, eerste lid, aanhef en onder a, van de Wnb is het verboden de vos opzettelijk te doden. Op grond van artikel 3.15, tweede lid, van de Wnb, in samenhang met artikel 3.1, tweede lid, van de Regeling natuurbescherming heeft de minister vrijstelling verieend voor het vangen en doden van de vos in het kader van de wettelijke belangen 'schade aan de wilde flora en fauna', 'ernstige schade aan met name de gewassen, veehouderij, bossen, visgronden, wateren of andere vormen van eigendom' en 'ter voorkoming van schade of overiast, met inbegrip van schade aan sportvelden, schietterreinen, industrieterreinen, kazernes, of begraafplaatsen'. In artikel 3.17, eerste lid, van de Wnb is bepaald dat wij ten behoeve van de beperking van de omvang van een populatie vossen ontheffing kunnen verienen als bedoeld artikel 3.10, tweede lid, in samenhang met artikel 3.8, tweede lid, van de Wnb. Een ontheffing wordt slechts verieend indien: - deze beperking nodig is omdat een van de belangen bedoeld in artikel 3.17, eerste lid, aanhef en onder c in samenhang gelezen met onderdeel b, van de Wnb aan de orde is; en - er geen andere bevredigende opiossing bestaat; en - de maatregelen niet leiden tot verslechtering van de staat van instandhouding van de soort. Op grond van artikel 3.26, tweede lid, aanhef en onder a en c, van de Wnb kunnen regels worden gesteld over het (gebruik van) het geweer en het gebruik van middelen op, aan of bij het geweer. In artikel 3.13, vierde lid, van het Besluit natuurbescherming (hierna: Bnb) is bepaald dat het geweer niet is voorzien van een kunstmatige lichtbron, een voorziening om de prooi te veriichten, een vizier met beeldomzetter, een elektronische beeldversterker of enig ander instrument om in de nacht te schieten. Daarnaast is het krachtens artikel 3.16, eerste lid, aanhef en onder a en c, van het Bnb verboden om het geweer te gebruiken voor zonsopgang en na zonsondergang en binnen de afpalingskring van een eendenkooi als bedoeld in artikel 3.21, eerste lid, onderdeel d, van de Wnb. In artikel 3.26, derde lid, van de Wnb is bepaald dat wij ontheffing kunnen verienen van de hiervoor genoemde verboden verbonden aan het gebruik van het geweer. Beoordeling Aanvraag Per besluit van 5 juli 2017 (PZH ) is het Faunabeheerplan vos Zuid-Holland (hierna: Faunabeheerplan) voor de periode 16 juli 2017 tot en met 15 juli 2023 goedgekeurd. De bestrijding van vossen in Zuid-Holland wordt uitgevoerd volgens dit faunabeheerplan. De vossenbestrijding vindt in beginsel plaats op grond van de landelijke vrijstellingsregeling van artikel 3.15, tweede lid, van de Wnb, juncto artikel 3.1, tweede lid, van de Regeling natuurbescherming. In het Faunabeheerplan staat dat bij de uitvoering van de vrijstelling enkele aanvullende middelen en maatregelen nodig zijn. Hierbij wordt verzocht om ontheffing te verienen om deze aanvullende middelen en maatregelen mogelijk te maken ter bescherming van de weidevogels en bodembroeders, onder meer in Natura 2000-gebieden. 5/9

6 staat van instandhouding In het Faunabeheerplan is onderbouwd dat de gunstige staat van instandhouding van de vos niet in het geding is (hoofdstuk 9 in combinatie met hoofdstuk 4). Wij geven hieronder een korte samenvatting. Tot in de zestiger jaren van de vorige eeuw kwam de vos uitsluitend voor in de oostelijke helft en het midden van Nederiand. Met ingang van de zeventiger jaren verspreidde de soort zich naar het westen. De vos heeft zich vervolgens, maar vooral de laatste jaren, door vrijwel de gehele provincie Zuid-Holland verspreid. Het aantal vossen dat in Zuid-Holland leeft is niet bekend, maar sinds 2006 is de stand binnen Zuid-Holland met ongeveer 50% toegenomen (NEM Zoogdien/ereniging). Bij het plaatsen van de vos op de landelijke vrijstellingslijst heeft de minister reeds geoordeeld dat de gunstige staat van instandhouding van de vos niet in het geding is. Bij het plaatsen van de vos op de landelijke vrijstellingslijst is toestemming verieend voor het doden van vossen gedurende het gehele jaar, gedurende het gehele etmaal. Deze ontheffing maakt enkel mogelijk dat plaatselijk, gedurende een gedeelte van het jaar de vos gedurende de nacht met het geweer bestreden kan worden. Wij menen dat voldoende is aangetoond dat de gunstige staat van instandhouding van de vos niet in het geding is. Belangenonderbouwing De ontheffing is aangevraagd op grond van het belang 'de bescherming van de wilde flora of fauna, of in het belang van de instandhouding van de natuuriijke habitats'. De schade aan dit belang is onderbouwd in het Faunabeheerplan (paragraaf 5.1), hieronder geven wij een korte samenvatting. De vos is door de minister in het kader van diverse wettelijke belangen op de landelijke vrijstellingslijst gezet, maar de belangrijkste schade die de vos veroorzaakt, is de schade aan de fauna, met name de weidevogels. De provincie Zuid-Holland heeft veel grasland en is dus van groot belang voor de weidevogels. In het Natuurbeheerplan van de provincie Zuid-Holland zijn negen doelsoorten (weidevogels) aangewezen voor de open graslanden: grutto, tureluur, watersnip, scholekster, slobeend, zomertaling, kievit, veldleeuwerik en kemphaan. De meeste van deze soorten kennen een negatieve trend, waarbij de kemphaan inmiddels niet meer voorkomt als broedvogel in Zuid-Holland. De tureluur is de enige weidevogel die momenteel op ongeveer hetzelfde niveau zit als in De hiervoor genoemde weidevogelsoorten broeden verspreid door heel Zuid-Holland (met uitzondering van de kemphaan), zowel in de open-graslandgebieden als in de openakkeriandschappen. Al deze vogelsoorten zijn potentiele prooidieren van de vos. Tien van de Natura 2000-gebieden in Zuid-Holland zijn aangewezen voor bodembroedende broedvogels, bijvoorbeeld de roerdomp, purperreiger en kluut. Deze gebieden hebben een doelstelling om deze soorten te behouden of uit te breiden. Ook deze op de grond broedende vogels zijn potentiele prooidieren van de vos. Bij de weidevogels en andere bodembroeders vindt veel nestveriies door predatie plaats, waarvan een belangrijk deel door de vos. Door de vossenstand in de open graslanden en de genoemde tien Natura gebieden laag te houden, wordt de predatie op weidevogels en andere bodembroeders beperkt, wat de soorten ten goede zai komen. Gelet op het voorgaande zijn wij van oordeel dat het belang van de bescherming van de wilde fauna voldoende onderbouwd is. Geen andere bevredigende opiossing In hoofdstuk 6 van het Faunabeheerplan worden de middelen en maatregelen ter voorkoming van schade behandeld. In dat hoofdstuk wordt onder meer toegelicht waarom het plaatsen van rasters of het verhogen van de grondwaterstand in alle weidevogelgebieden niet haalbaar is. Plaatselijk kunnen en worden deze maatregelen wel toegepast, maar om verschillende redenen is het niet mogelijk deze maatregelen grootschalig in de provincie in te zetten. Met het plaatsen van de vos op de landelijke vrijstellingslijst heeft de minister ook reeds beoordeeld dat het doden van vossen ter bescherming van de weidevogels en andere fauna nodig is en dat preventieve middelen onvoldoende werken. Wij menen dat er voldoende aangetoond is dat er geen andere bevredigende opiossing voorhanden is. 6/9

7 Middelen In paragraaf 8.1 van het Faunabeheerplan is omschreven waarom het gebruik van het geweer gedurende de nacht en enkele hulpmiddelen om in de nacht te kunnen zien, benodigd zijn. Hieronder volgt een samenvatting. De bestrijding in de nacht zai worden uitgevoerd in en rond de aangewezen leefgebieden voor weidevogels. Deze aangewezen leefgebieden en de bijbehorende beheergebieden zijn aangegeven in de bij deze ontheffing behorende kaart. Op de kaart zijn de groene vlakken van het 'Agrarisch open landschap' over de oranje beheergebieden gelegd. Dit betekent dat de vos zowel in de oranje als groene vlakken bestreden zai mogen worden. Aangezien de vos bebouwingslinten, cunetten, rivieren en brede, lastig over te steken wateren tot grens van het leefgebied kiest, is de bestrijdingsgrens rond de weidevogelgebieden op deze topografische elementen aangepast (tot maximaal vijf kilometer van het leefgebied). Niet alleen het wegnemen van territoriaal levende vossen draagt bij aan de bescherming, maar ook het wegnemen van zwervende vossen. Deze dieren gebruiken een groter leefgebied en kunnen dus in het weidevogelgebied opduiken. Door het beheer wordt ook de totale reproductiecapaciteit verminderd. Het gebruik van deze ontheffing is beperkt tot de bij deze ontheffing gevoegde kaart en de tien aangegeven Natura gebieden. Optreden tussen zonsondergang en zonsopkomst Alleen door de dekkingen, de verblijfplaats van de vos gedurende de dag, met honden en mensen te verontrusten (uitdrijven), kan de vos overdag effectief worden bejaagd. Doordat de vos gaat lopen kan hij naar meer open veld worden verjaagd en daar worden geschoten. Juist deze kleine landschapselementen, zoals houtwallen, vormen echter goede dekkingen voor alleriei andere soorten dieren. Het uitdrijven van deze landschapselementen is om die reden niet altijd wenselijk. Afschot in de nacht met kunstlicht heeft belangrijke voordelen boven de hiervoor beschreven bestrijdingsmethode. De bestrijders verplaatsen zich met behulp van een auto door de polder, waarbij zij regelmatig stoppen om met een lichtbundel over terreinen met laag gras te schijnen. Een vos die 'gevangen wordt' in de lichtbundel, wordt gedood met het geweer. De verontrusting die uitgaat van het schijnen met kunstlicht, het verplaatsen naar een andere locatie en een enkel schot op een stilstaande of langzaam lopende vos staat in geen verhouding tot de onrust die wordt veroorzaakt door het hiervoor beschreven uitdrijven van de vos en het schieten op vluchtende vossen. Afschot in de nacht met kunstlicht is daarnaast bijzonder effectief. Met het kunstlicht wordt de vos gefixeerd, wat het afschot vergemakkelijkt. Ook kan gebruik gemaakt worden van restlichtversterkers en warmtebeeldkijkers, twee verschillende technieken om te kunnen zien in het donker. WeIke middelen het beste kunnen worden ingezet, is afhankelijk van de situatie. In het plan van aanpak wordt door de plaatselijke wildbeheereenheid de keuze voor specifieke maatregelen en middelen, alsmede op weike locatie en in weike periode deze zullen worden ingezet, beschreven. Dit plan van aanpak moet de wildbeheereenheid opstellen alvorens zij toestemming krijgt om te handelen op grond van deze ontheffing, zoals vastgelegd in het faunabeheerplan. Op grond van het voorgaande menen wij dat het gebruik van het geweer gedurende de nacht, voorzien van kunstlicht, restlichtversterker of warmtebeeldkijker bij de bestrijding van vossen ter bescherming van de fauna noodzakelijk is. Geweer in de afpalingskring van een eendenkooi Ook wordt ontheffing gevraagd voor het gebruik van het geweer binnen de afpalingskring van een eendenkooi. Het afpalingsrecht is een oud zakelijk recht dat anderen, dan de kooiker, belet om verstoringen te veroorzaken binnen de afpalingskring van een eendenkooi. In artikel 3.30, vijfde lid, van de Wnb is dit geregeld, hierin staat dat het verboden is voor ieder ander dan de kooiker van een eendenkooi, of degene die handelt met toestemming van die kooiker, om binnen de afpalingskring van die kooi handelingen te verrichten waardoor eenden binnen de afpalingskring kunnen worden verontrust. Het verbod om het geweer te gebruiken binnen de afpalingskring vioeit hieruit voort en is geregeld in artikel 3.26, tweede lid, aanhef en onder a, van de Wnb juncto artikel 3.16, eerste lid, aanhef en onder c, van het Bnb: het verbod een geweer te gebruiken ter uitoefening van het bepaalde bij of krachtens de Wnb binnen de afpalingskring van een eendenkooi als bedoeld in artikel 3.21, eerste lid, onderdeel d, van de Wnb, in samenhang met artikel 3.5 van het Bnb. 7/9

8 Er zijn meerdere eendenkooien op verschillende locaties in de provincie aanwezig, waarvan elf met een afpalingskring. Op 9 februari 2018 hebben wij ontheffing verieend voor de bestrijding van verschillende diersoorten binnen de afpalingskringen van de eendenkooien. Het beheer en/of de schadebestrijding van deze soorten was reeds mogelijk op basis van een landelijke vrijstelling, provinciale vrijstelling, opdracht of ontheffing. Wij hebben echter de voorkeur om per te verienen ontheffing de afweging te maken of de bestrijding van het desbetreffend dier binnen de afpalingskringen van de verschillende eendenkooien doorgang dient te vinden. Om deze reden omvat onderhavige aanvraag ook het verzoek om ontheffing voor het gebruik van het geweer binnen de afpalingskring van een eendenkooi. Vossen komen in de gehele provincie Zuid-Holland voor en kunnen dus ook opduiken in afpalingskringen van eendenkooien. Eendenkooien liggen ook binnen de beheergebieden, zoals weergegeven op de kaart behorende bij dit besluit. Hierdoor kan het ook binnen deze afpalingskringen nodig zijn om met het geweer op te treden. De kooikers van de elf Zuid-Hollandse eendenkooien hebben recent ingestemd met de eerder genoemde ontheffingsaanvraag (die de bestrijding van meerdere vogel- en diersoorten mogelijk maakt). De kooiker behoudt echter het recht om de vossenbestrijding binnen de afpalingskring van zijn eendenkooi tegen te houden of te beperken. Voordat de Faunabeheereenheid Zuid-Holland deze ontheffing mag doorschrijven voor gebruik binnen de afpalingskring van een eendenkooi, dient de desbetreffende kooiker schriftelijke toestemming te hebben gegeven voor het gebruik van deze ontheffing. Dit is vastgelegd in voorschrift 2. De kooiker kan voona/aarden stellen aan de schadebestrijding. Hierbij valt te denken aan beperkingen aan schadebestrijding in bepaalde tijden van het jaar, of het uitsluiten van bepaalde gebieden. Conclusie middelen Op grond van bovenstaande argumenten, zijn wij van mening dat wij alle aangevraagde ontheffingen voor afwijkingen van het gebruik van het geweer, onder de genoemde voorwaarden, kunnen verienen. Uitvoering De uitvoerder van de ontheffing dient (een kopie van) de ontheffing en (een kopie van) het uitvoeringsformulier waarop de door de Faunabeheereenheid Zuid-Holland toegekende uitvoeringscode is vermeld, te kunnen tonen (voorschrift 4). Het tonen kan door het bij zich dragen van de documenten, dan wel door het tonen van de documenten op bijvoorbeeld een telefoon of ander mobiel apparaat. Rapportage De verplichting voor een jaariijkse rapportage over de uitvoering van deze ontheffing is reeds vastgelegd in artikel 2.3, tweede lid, van de Verordening uitvoering Wet natuurbescherming Zuid-Holland. Samenhangende besluiten Er kunnen nog andere bepalingen van kracht zijn, op grond waarvan vergunningen, toestemmingen, ontheffingen of meldingen benodigd zijn om de gevraagde activiteit te kunnen uitvoeren. Dit geldt bijvoorbeeld voor de bestrijding van vossen in Natura 2000-gebieden. Hiervoor zijn wij bevoegd gezag. Aanvrager geeft aan dat in Natura 2000-gebieden op basis van deze ontheffing enkel zai worden opgetreden, indien dit is toegestaan in het Natura 2000-beheerplan of op grond van een vergunning (op basis van de Natuurbeschermingswet 1998 of een vergelijkbare vergunning op basis van de Wnb) of op grond van een bestuuriijk oordeel. Evenmin zai in de door Gedeputeerde Staten aangewezen rustgebieden voor trekganzen op basis van deze ontheffing worden opgetreden in de periode 1 november tot 31 maart. Conclusie Gelet het vorenstaande kan de gevraagde ontheffing als bedoeld in artikel 3.17, eerste lid, van de Wnb op grond van artikel 3.10, tweede lid, in samenhang met artikel 3.8, tweede lid, alsmede artikel 3.26, derde lid, van de Wnb, worden verieend. 8/9

9 Amsterdam Beheergebieden vos Provincie Zuid-Holland Faunabeheere enheid ZuidHolland Anistf'vi'.- OudeKilmt Legenda Agransch open grasland Beheergebied vos Provlnciegrenzen! WBE's I I CD J2 CD TJ C o CD Si cz BrounMrahMn KertoMwe DiBSChor Shn< PtiApsland IDnaknrd aui Datum: Bron topografie Basisregistratie topografie. Kadaster 2018

10 Bezoekadres Zuld-Hollandpleit 2596 AW Den Ha Postadres Postbus GB Den Ha; T (070) E vergunningen! I I Zaaknummer Ons Kenmerk ODH Bijiage 1 Samenvatting ingediende zienswijzen en onze reactie hierop Inleiding Er zijn drie zienswijzen ontvangen van: Fauna4Life en Stichting Animal Rights, de Wildbeheereenheid Putten en de Koninklijke Nederiandse Jagersvereniging. Hieronder staat een korte samenvatting van de zienswijzen en onze reactie hierop. Zienswijze Fauna4Life en Stichting Animal Rights Fauna4Life en Stichting Animal Rights (hierna: de belangenorganisaties) voeren in de zienswijze - kort samengevat - de hieronder weergegeven visies aan. 1. Maatregelen De belangenorganisaties wijzen, mede onder verwijzing naar het rapport 'Weidevogels en de Europese en intemationale verplichtingen van Nederiand'\ op de omstandigheid dat de leefomstandigheden voor de vogels onder meer door intensivering van het agrarisch landgebruik sterk zijn veranderd, terwiji die voor de predatoren veel gunstiger is geworden ten opzichte van vijftig jaar geleden. Zolang die omstandigheden niet veranderen, zullen weidevogels kwetsbaar blijven. Wij erkennen dat de omstandigheden voor de weidevogels niet gelijk zijn aan die van 50 jaar geleden en dat deze aanzienlijk zijn verslechterd voor de weidevogels. Wij kunnen echter niet de agrariers verplichten hun bedrijfsvoering aan te passen naar de perfecte omstandigheden voor de weidevogels, nu wij daartoe niet bevoegd zijn. Wel zijn onze inspanningen daarop gericht. De provincie verstrekt bijvoorbeeld diverse subsidies voor inrichtings- en beheermaatregelen ten behoeve van weidevogels. In alle belangrijke weidevogelgebieden worden een of meerdere maatregelen genomen voor het verbeteren van de omstandigheden voor de weidevogels. De omstandigheden zijn niet voor alle weidevogelgebieden identiek, waardoor niet alle maatregelen overal kunnen worden toegepast. Een van de maatregelen voor het bevorderen van de weidevogeloverieving is het aanzienlijk reduceren ' Trouwborst, A. (2016). Weidevogels en de Europese en Internationale verplichtingen van Nederiand; Een juridische analyse. Tilburg University.

11 van een belangrijke predator van de weidevogels: de vos. Op deze maatregel ziet onderhavige ontheffing. 2. Predatoren De FBE lijkt in haar faunabeheerplan op basis van een onderzoek van SOVON ten onrechte te suggereren dat de negatieve trend van de weidevogels uitsluitend wordt veroorzaakt voor predatie van vossen, aldus de belangenorganisaties. Uit dat onderzoek blijkt dat weidevogels ook andere predatoren dan de vos heeft. Wij volgen het standpunt van de belangenorganisaties niet. In het faunabeheerplan staat dat de trend van de weidevogels negatief is. Hierin staat niet dat vossenbestrijding de opiossing is om de weidevogels te redden. Het is een van de maatregelen die de weidevogels kan helpen. Wij wijzen er hierbij ook op dat dit vossenfaunabeheerplan niet bedoeld is als reddingsplan voor de weidevogels. Zoals hiervoor reeds is opgemerkt worden er meerdere maatregelen ten gunste van de weidevogels genomen, waaronder onderhavige. Het faunabeheerplan onderbouwt de uitvoering van de vossenbestrijding, waarvan de weidevogelbescherming een van de (belangrijkste) redenen is. Overigens wordt niet ontkend dat weidevogels nog meer predatoren hebben, bijvoorbeeld de zwarte kraai en in mindere mate de kauw. Deze twee soorten mogen ook worden bestreden in het gehele land ter bescherming van (onder andere) de fauna op basis van de landelijke vrijstelling. Dit gebeurt ook veelvuldig. De minister heeft hiermee onderkend dat deze twee vogelsoorten ook schade aanrichten aan de inheemse fauna, waaronder weidevogels. 3. Predatie door de vos Het faunabeheerplan geeft volgens de belangenorganisaties geen actuele, onafhankelijke informatie over de mate van predatie door vossen in alle in de beschikking genoemde gebieden, noch over het effect daarvan op het broedsucces van de verschillende vogels in al deze gebieden. Hoewel het Sovon-rapport van 2005 niet heel recent is, betekent dat niet zonder meer dat de gegevens reeds daarom verouderd en niet meer bruikbaar zouden zijn. De belangenorganisaties hebben niet onderbouwd, dan wel aannemelijk gemaakt, dat deze gegevens niet nog steeds actueel zijn. Vossen prederen weidevogels en zijn plaatselijk verantwoordelijk voor grote mate van nestveriies. Dit wordt ook onderkend door de minister, hij heeft immers de vos op de landelijke vrijstellingslijst geplaatst vanwege de predatie op fauna, met name de weidevogels. Hiermee staat reeds vast dat er in het gehele land schade aan de fauna optreedt door vossen. Deze ontheffing maakt slechts mogelijk dat plaatselijk effectiever kan worden opgetreden - in casu's nachts - in aanvulling op de landelijke vrijstelling. Bij het plaatsen van de vos op de landelijke vrijstelling staat ook vast dat er geen alternatieven bestaan voor het doden van de vossen. Wij verwachten een positief effect op de trend van de verschillende weidevogels wanneer een van de belangrijkste predatoren structureel wordt bestreden. Dergelijke effecten van vossenbestrijding op het broedsucces zijn op dit moment nog niet bekend, nu dit de eerste ontheffing is waarmee het mogelijk wordt gemaakt om structureel en gecoordineerd in de provincie Zuid-Holland tegen de vos op te treden. Er worden jaariijks vele weidevogeltellingen gehouden, onder meer door vogelwerkgroepen. Na een periode van enkele jaren verwachten wij aan de hand van de dan beschikbare cijfers te kunnen concluderen of de nachtelijke vossenbestrijding de weidevogelpopulatie heeft bevorderd. 4. Andere maatregelen In het faunabeheerplan wordt niets vermeld over andere maatregelen die worden genomen om de kans op of het effect van predatie te beperken.

12 Zie onze reactie onder het kopje 'Maatregelen'. 5. Onderzoek Mulder De belangenorganisaties stellen dat de ontheffing op een te lange periode en een veel te groot gebied, waarin de vossen mogen worden bestreden, betrekking heeft. Deze stelling is volledig gebaseerd op een onderzoek van Mulder (2007)^. In het faunabeheerplan^ wordt gemotiveerd waarom de in Zuid-Holland gekozen opzet verschilt van die in het onderzoek van Mulder. In paragraaf 3.5 en hoofdstuk 8 van het faunabeheerplan is de keuze voor de beheerperiode en -gebied nader gemotiveerd. Door de belangenorganisaties is niet nader gemotiveerd dan wel onderbouwd waarom de gekozen opzet in het onderzoek van Mulder voorkeur zou moeten genieten boven de in Zuid-Holland gekozen opzet. 6. Rechtsbescherming De plannen van aanpak zijn niet openbaar, waardoor er geen bezwaar of beroep tegen kan worden aangetekend. Hiermee zouden de rechtsbeschermingsregels worden omzeild, wat strijdig is met de wet. De plannen van aanpak worden niet getoetst door het bevoegd gezag, het betreft uitsluitend de vormgeving van de uitvoeringspraktijk door de FBE. Dit staat inderdaad niet open voor bezwaar of beroep. Desondanks is er geen sprake van het omzeilen van rechtsbeschermingsregels; immers tegen deze ontheffing, waarbij het mogelijk wordt gemaakt van de verbodsbepalingen af te wijken, kunnen rechtsmiddelen worden aangewend. ' J.L. Mulder (2007), Vossenbeheer voor hamster, (hoe) heeft het gewerkt? ^ Pagina 30/31, onder vergelijking voorgesteld beheer met beheer in hamstergebied in Limburg'.

13 Zienswijze WBE Putten De Wildbeheereenheid Putten voert in de zienswijze - kort samengevat - de hieronder weergegeven visies aan. 7. Noordse woelmuis De lijst met gebieden dient volgens Wildbeheereenheid Putten te worden aangevuld met de Natura 2000-gebieden die aangewezen zijn voor de prioritaire doelsoort noordse woelmuis. f?eacf/e Wij dienen te beslissen op de grondslag van de aanvraag, zoals door de aanvrager is ingediend en eventueel is aangepast op haar verzoek. Aangezien door de FBE geen bestrijding van de vos is aangevraagd ten behoeve van de noordse woelmuis, kunnen wij daarvoor geen ontheffing verienen. Ten overvloede wordt opgemerkt dat uit het faunabeheerplan niet blijkt dat schade aan deze soort wordt aangebracht. Mede gelet daarop kunnen ten behoeve van deze soort dan ook geen gebieden worden toegevoegd aan de ontheffing. Wij wijzen er bij deze ook op dat alle wildbeheereenheden in Zuid-Holland zijn gehoord over het concept-faunabeheerplan voor deze werd vastgesteld door het bestuur van de FBE. De Wildbeheereenheid Putten had dan ook in een eerder stadium dit punt naar voren kunnen brengen. 8. Melden bestrijdingsactie Wildbeheereenheid Putten stelt dat het vooraf melden van een bestrijdingsactie bij de ODH achterhaald is en onnodig belastend voor de jagers. Zij achten het enkel achteraf in DORA registreren op welk jachtveld nachtelijk geschoten is voldoende. Ten eerste dient een bestrijdingsactie niet gemeld te worden bij de ODH, maar bij de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid (hierna: OZHZ). DORA is het registratiesysteem van de FBE, niet van het bevoegd gezag. OZHZ is belast met de toezicht- en handhavingstaken met betrekking tot de Wnb en moet dan ook toezien op het gebruik van de ontheffing. Hiervoor moet OZHZ weten waar en wanneer deze ontheffing gebruikt wordt. Dit betekent overigens niet dat OZHZ eike bestrijdingsactie zai controleren, maar die mogelijkheid bestaat wel. Daarnaast komen klachten c.q. vragen niet alleen bij politie binnen, maar ook via andere meldpunten. Voor het adequaat uitvoeren van onze taken op het gebied van toezicht en handhaving is het noodzakelijk dat OZHZ op de hoogte is van de nachtelijke bestrijdingsacties.

14 Zienswijze Koninklijke Nederiandse Jagersvereniging Allereerst wijzen wij erop dat de Koninklijke Nederiandse Jagersvereniging vertegenwoordigd is in het bestuur van de FBE. Het is opmerkelijk dat de Koninklijke Nederiandse Jagersvereniging een zienswijze heeft ingediend, nu zij in het bestuur van de FBE is vertegenwoordigd. Ditzelfde bestuur heeft zorg gedragen voor vaststelling van het faunabeheerplan, waarop onderhavige aanvraag berust, alsmede die aanvraag ingediend. De Koninklijke Nederiandse Jagersvereniging voert in de zienswijze - kort samengevat - de hieronder weergegeven visies aan. 9. Uitsluiting ganzenrustgebieden De voorwaarde om ganzenrustgebieden uit te sluiten bij de vossenbestrijding is een onnodige beperking volgens de Koninklijke Nederiandse Jagersvereniging. Deze ganzenrustgebieden zijn aangewezen als foerageergebied voor trekganzen. Tijdens de nachtelijke bestrijding van de vos zijn er dan ook geen ganzen aanwezig op deze percelen, de ganzen zijn's nachts namelijk op slaapplaatsen. In de zienswijze wordt gedoeld op de tweede alinea van de paragraaf 'Samenhangende besluiten'. In tegenstelling tot wat inspreker beweert, hebben wij geen voorwaarden gesteld ten aanzien van het gebruik van deze ontheffing in Natura 2000-gebieden of ganzenrustgebieden. De FBE heeft in de aanvraag en het onderiiggende faunabeheerplan (p. 32) ervoor gekozen om de uitvoering in Natura 2000-gebieden en ganzenrustgebieden te beperken. De FBE is vrij om deze keuze in de uitvoering te maken. 10. Uitvoeringsregels Het is niet duidelijk weike uitvoeringsregels op het uitvoeringsformulier van de FBE staan. Conform artikel 3.6, tweede lid, van de Verordening uitvoering Wet natuurbescherming Zuid-Holland bestaan deze regels uitsluitend uit voorwaarden ten behoeve van monitoring, rapportage en coordinatie. 11. Melding bestrijdingsactie en de bewaarperiode ervan Men vraagt zich af waarom een bestrijdingsactie vooraf gemeld moet worden bij OZHZ. Daarnaast wordt gevraagd waar de gegevens voor gebruikt worden en hoe lang deze bewaard worden. Zie het antwoord hiervoor onder Melden bestrijdingsactie'. Daarnaast zijn Gedeputeerde Staten belast met de zorg voor de archiefbescheiden, als bedoeld in artikel 1, aanhef en onder d, van de Archiefwet 1995 en op grond van artikel 5, eerste lid, van de Archiefwet 1995 verplicht tot het ontwerpen van selectielijsten, waarin tenminste wordt aangegeven weike archiefbescheiden voor vernietiging in aanmerking komen. De Provinciale Selectielijst Archieven (hierna: Provisa) is een selectielijst, als bedoeld in artikel 5, eerste lid, van de Archiefwet, waarin alle taken van de provincie staan vastgelegd met hun bewaartermijn. In Provisa staat, onder selectie nummer 'verienen van ontheffingen van bepalingen uit de Wet natuurbescherming' dat een bewaartermijn van 3 jaar na vervallen van de geldigheid geldt. Dit betekent onder meer dat informatie, die ter uitvoering van een ontheffing aan Gedeputeerde Staten wordt verstrekt, zoals het melden van een bestrijdingsactie, tot 3 jaar wordt bewaard nadat de ontheffing zijn geldigheid heeft verloren.

15 12. Plan van aanpak De Koninklijke Nederiandse Jagersvereniging vindt het opstellen van een plan van aanpak per WBE een onnodige last. Zij vraagt daarom naar het nut en noodzaak van de plannen van aanpak, en waarop deze beoordeeld worden. In het faunabeheerplan staat dat in het plan van aanpak door de WBE onder andere wordt aangegeven in weike periode de aanvullende maatregelen en middelen worden ingezet. Het plan van aanpak moet een integrale bestrijding volgens de kaders van het faunabeheerplan voorstellen. Het doel van deze ontheffing is om plaatselijk de vossenstand te veriagen, hiervoor is samenwerking van de jachthouders ter plaatse noodzakelijk. Het belang van de plannen van aanpak ligt in de gecoordineerde aanpak van de vossenbestrijding, zodat de vossen effectief, efficient en doelmatig worden bestreden. Om het opstellen van een dergelijk plan te vergemakkelijken zai de FBE een format opstellen voor de WBE's dat als basis kan dienen. 13. Uitbreiding werkingsgebied en periode De Koninklijke Nederiandse Jagersvereniging stelt dat het werkingsgebied, waarop de ontheffing ziet, moet worden uitgebreid naar de hele WBE vanwege schade aan landbouw en andere fauna dan weidevogels. Ook zou bestrijding in de maanden oktober en november mogelijk moeten zijn. Ook hier geldt dat wij uitsluitend kunnen beslissen op hetgeen is aangevraagd; het werkingsgebied kan dan ook niet ruimer zijn dan de aanvraag. Dit geldt eveneens voor de periode waarin de bestrijding mag plaatsvinden. 14. Middelen De geluiddemper moet worden toegevoegd, alsook het gebruik van restlichtversterking en/of warmtebeeldcamera in ganzenrustgebied, aldus de Koninklijke Nederiandse Jachtvereniging. Het gebruik van een geluiddemper is niet aangevraagd, waardoor wij hiervoor geen ontheffing kunnen verienen. Zie tevens hierover onze reactie ten aanzien van andere elementen die niet zijn aangevraagd. Ten aanzien van het ganzenrustgebied verwijzen wij naar onze eerdere reactie hierover, onder het kopje 'Uitsluiting ganzenrustgebieden'.