COOKIE. ROBBENBULLETIN Zomer Eerste pup van deze zomer heet Cookie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "COOKIE. ROBBENBULLETIN Zomer Eerste pup van deze zomer heet Cookie"

Transcriptie

1 ROBBENBULLETIN Zomer 2019 COOKIE Eerste pup van deze zomer heet Cookie Zaterdag 18 mei werd de eerste pup van dit zomerseizoen opgevangen. Cookie is een pup van de Gewone zeehond. Hij werd gevonden in de haven van Lauwersoog, vlakbij de vaargeul. Er werd geen moeder in de buurt gezien. Na enkele uren observatie werd duidelijk dat de situatie rondom de vaargeul te gevaarlijk was voor zo n jonge zeehond. Cookie is een mannetje en toen hij gevonden werd was hij slechts enkele dagen oud. Hij had zelfs zijn navelstreng nog! Ook had hij nog een vacht die alleen de pasgeboren zeehonden hebben. Cookie woog slechts 9 kilo bij opvang. Zulke jonge dieren zijn heel kwetsbaar en de eerste dagen na binnenkomst waren dan ook spannend. Maar Cookie was een sterke vent en al op dag 6 van zijn verblijf in Pieterburen mocht hij voor het eerst zwemmen. Net als zijn moeder zou hebben gedaan, hebben de verzorgers hem hier een beetje bij geholpen. Cookie zal ongeveer 2 tot 3 maanden nodig hebben om groot en sterk te worden. Tijdens zijn verblijf in het Zeehondencentrum is hij via de website en Facebook te volgen. Wie wil kan hem natuurlijk ook in levende lijve komen bewonderen. De komst van Cookie was ook de start van het geboorteseizoen en dus breken er weer drukke tijden aan in het Zeehondencentrum. Net als voorgaande jaren zetten we weer vol in op bewustwordingscampagnes om waar mogelijk te voorkomen dat er pups moeten worden opgevangen. Mocht het toch nodig zijn, dan staan wij voor ze klaar!

2 Zeehondenverzorgster Liselotte werkt alweer 12 jaar in Pieterburen en een aantal van u zal haar dan ook herkennen. Liselotte is een echte zeehondenexpert en ze fotografeert haar geliefde dieren graag. Ze kent de dieren stuk voor stuk en ze weet altijd bijzondere verhalen over ze te vertellen. Deze verhalen deelt ze graag met u. Liselotte Bob in het zeehondenhotel Bob is een Grijze zeehond en ik hoop dat hij nu ergens rondzwemt waar het goed vissen is, want Bob is niet bepaald een zeehond die veel moeite voor zijn maaltje wil doen als het niet hoeft. Tenminste niet in de tijd dat hij bij ons was. In de beleving van Bob was hij niet zozeer als hulpbehoevende pup opgevangen, hij was gewoon op vakantie in het 5-sterren resort van Pieterburen. Grijze zeehonden kunnen geweldig goed vis vangen. Als wij een emmer vis in het bad gooien, duiken ze er op af en even later is alles weg. Maar Bob kreeg liever zijn visje aangereikt, zwom vervolgens naar een hoekje van het zwembad en begon daar rustig zijn visje op te knabbelen. Op zijn gemakje kwam hij terug om te kijken of er meer was, want zelf opduiken dat doe je niet als je in Zeehondenhotel Pieterburen verblijft, toch? Dus werd Bob lange tijd met de hand gevoerd, want we kregen hem niet zover dat hij zich in het gewoel onder water stortte om zijn vis te bemachtigen. Maar Bob moest natuurlijk wel groeien. Bijna had hotelgast Bob ons getraind... Bijna was het zover dat Bob ons getraind had om hem te voeren, maar wij hebben ook nog wel een paar trucjes in onze doos. Tenslotte was Bob niet onze eerste gast. Mede door zijn hongerige maag ging hij uiteindelijk overstag en ging zelf achter de vis aan. Eenmaal in het grote bad bleek hij een geweldige visser te zijn! Het mag duidelijk zijn dat deze gang van zaken niet helemaal naar de zin van Bob was want enige weken later checkte hij dan ook uit bij Zeehondenhotel Pieterburen. Mijn collega Martina Zilian maakte deze keer de foto bij deze column Parthenope Een gelukkige afloop! Parthenope raakte verstrikt in de lijnen van een visnet, ze lieten diepe snijwonden achter in haar nek. Op 5 februari dit jaar werd ze, gelukkig op tijd, gevonden en naar het Zeehondencentrum gebracht. De dierenartsen konden haar verlossen van de lijnen om haar nek. De wonden werden verzorgd en Parthenope herstelde volledig na een periode van intensieve zorg. Op 20 april kon ze al weer terug naar zee. Van de wond in haar nek was toen al bijna niets meer te zien. De strandingscoördinator Michael Bakker Paiva vertelt Als strandingscoördinator ben ik verantwoordelijk voor de meldingen van zeehonden die wij uit het hele land ontvangen. Wie ons noodnummer belt, krijgt mij of mijn collega Meiga de Vries aan de telefoon. Er komen soms heel bijzondere meldingen binnen. Een zeehond in de Lek haalde het nieuws, mensen waren erg bezorgd of het dier wel zijn weg naar zee terug zou vinden. Maar de Lek heeft een goede, open verbinding met de Noordzee en we weten dat zeehonden wel vaker een uitstapje maken om een zoetwatervisje te vangen. Dat hij zover landinwaarts bij Vianen gezien werd, was ook voor ons wel bijzonder. Dan gaan we toch wat vaker kijken of hij inderdaad de weg terug wel vindt. Bij Katwijk trok een rustende zeehond zoveel aandacht dat de vrijwilligers van de lokale EHBZ een stuk strand hebben moeten afzetten om het dier rust en ruimte te geven. Ik zorg ervoor dat ik altijd op de hoogte ben van elk dier dat gemeld wordt tot het moment dat het in de opvang komt of, liever nog, weer zijn weg vervolgt.

3 Wist u dat we nu ook een spreekbeurtpakket over plastic soep en zeehonden hebben? Samen voor het leefgebied van de zeehonden De kracht van betrokken mensen Vrijwilligers zijn heel belangrijk voor ons; mensen die zich inzetten voor zeehonden en hun leefgebied. Maar wat we begin dit jaar mee maakten heeft ons verrast en ontroerd. Na de ramp met containerschip MSC Zoe kwamen duizenden mensen helpen de Waddenkust op te ruimen. Op 2 januari werden wij gebeld door de boswachter van het kustgebied tussen Moddergat en Lauwersoog. Met de handen in het haar en een brok in zijn keel vroeg hij of wij konden helpen, want de dijken rondom Moddergat lagen bezaaid met piepschuim. De gevolgen van de ecologische ramp begonnen zich af te tekenen. Voor ons was er maar één ding belangrijk: zo snel mogelijk opruimen. Piepschuim op de dijk Happy Seal Plastic soep is troep Het mooie kinderboek Plasticsoep is troep laat zien hoe plasticsoep ontstaat, wat de gevolgen zijn voor dieren en natuur en toont verschillende instanties die hier wat aan proberen te doen. En, u raadt het misschien al; ook wij worden erin genoemd, omdat wij regelmatig verstrikte zeehonden helpen. Een boek in onze winkel waar we dan ook helemaal achter staan en hier graag extra in het zonnetje willen zetten! Juist piepschuim is desastreus omdat het snel uiteenvalt in kleine stukjes en zo verwordt tot microplastics. Wij deden een noodoproep en wat er toen gebeurde overtrof alle verwachtingen. De telefoon stond dagenlang roodgloeiend. Vanuit het hele land kwamen mensen die wilden helpen. Duizenden mensen, waaronder ook veel donateurs, meldden zich aan! Met hulp van Groningen Schoon Dankzij Mij en alle mensen die zich individueel aanmelden is het gelukt om in enkele weken tonnen aan kilo s met afval te ruimen. Schippers uit Lauwersoog sloten aan en vervoerden groepen mensen naar de zandplaten om ook daar op te kunnen ruimen. Vanuit ons initiatief werd ons gevraagd aan te schuiven bij instanties die grootschaliger Daarnaast gaat een deel van de opbrengst naar de Plastic Soup Foundation. Plasticsoep is troep van Annemarie van den Brink is speciaal voor donateurs te bestellen op Meer goed nieuws is dat we onze spreekbeurtpakketten hebben uitgebreid met nieuw pakket over plastic soep en het effect hiervan op zeehonden. Dit spreekbeurtpakket is nu verkrijgbaar, zowel in onze winkel als online. acties organiseerden. Zo hebben we uiteindelijk ook met de gemeente, het Waterschap en Veiligheidsregio Groningen een aantal grote opruimacties kunnen uitvoeren. Maar uiteindelijk ligt onze kracht in het snel in actie komen, gesteund vanuit een achterban van vrijwilligers. Daar zijn we heel dankbaar voor, want zonder deze geweldige mensen was het niet gelukt zo snel zo veel op te kunnen ruimen.

4 Het grote onderzoek naar het kleine plastic Wat er uit ziet als schoon zand, is in werkelijkheid vervuild met microplastics Door: Nils Greskewitz, initiator beach cleanups Tijdens het vrijlaten van de zeehonden zag ik dat er veel afval en plastic op het strand lag en dit vond ik botsen met onze missie. We vangen vaak zeehonden op die verstrikt zijn in visnetten of die gewond zijn geraakt door plastic afval. Als we de zeehonden vrijlaten, zijn ze vanaf dat moment weer omgeven door plastic en afval. Hier wilde ik iets aan doen! Sinds twee jaar organiseren wij daarom opruimacties (beach cleanups) langs de Groningse kust. Naast sigarettenpeuken, plastic flesjes, blikjes en stukken visgerei vinden we ook veel kleine plastic korrels. Deze plastic korrels zijn soms niet groter dan 5 millimeter en daardoor behoren ze officieel tot microplastics. Dit microplastic is soms zo klein, dat het niet met het blote oog zichtbaar is. Vissen kunnen deze deeltjes aanzien voor voedsel. Als zeehonden vissen eten die plastic hebben gegeten, dan komt het plastic ook in hun maag terecht. Ook mensen kunnen ongemerkt microplastics binnenkrijgen, bijvoorbeeld door het drinken van water en het eten van vis. Tot dusver is het nog onduidelijk wat de effecten van microplastics op de gezondheid zijn. Survey". Nu de ramp zich heeft voltrokken wordt dat extra relevant, omdat het een deel van de gevolgen laat zien. The Big Microplastic Survey is een project waarmee wereldwijd informatie wordt verzameld over microplastic langs kusten, in meren en in rivieren. Alle gegevens worden ondergebracht in een database die wereldwijd toegankelijk is voor overheden en instanties die de plastic problematiek willen aanpakken. In het kader van dit project zijn wij op diverse plekken langs de Groningse kust aan de slag gegaan. Hoe gaat dit in zijn werk? Volgens een bepaald schema nemen we meerdere zandmonsters. Die nemen we mee en terug in het Zeehondencentrum doen we de monsters in een emmer en voegen zout water toe waardoor het plastic gaat drijven. Het overige materiaal, zoals metaal en glas dat in het zand achterblijft, zeven we er met water uit. Vervolgens noteren we wat voor materiaal we waar hebben gevonden en voeren dit in op de website van The Big Microplastic Survey. Hierbij zien we dat wat er uit ziet als schoon zand in werkelijkheid is vervuild met microplastics. Ook langs de Groningse kust. Om dit verder in kaart te brengen blijven wij monitoren. Ook meehelpen? Op de activiteitenkalender op onze website vindt u de data van onze beach cleanups. Ook vindt u hier de data dat Nils Foto + inzet: Lya Geven Sinds de containerramp met het vrachtschip MSC Zoë in de nacht van 1 op 2 januari zijn tijdens opruimacties erg veel kleine plastic korrels gevonden. Het schip verloor 345 containers waarbij ook zakken met deze korrels, genaamd granulaat, overboord zijn gegaan. Dit granulaat en andere vormen van microplastic hielden we al bij door onze deelname aan "The Big Microplastic Nils Greskewitz komt uit Duitsland. Hij is in 2017 begonnen als vrijwilliger bij het Zeehondencentrum en inmiddels maakt hij een vast onderdeel uit van het team. Nils heeft in de hele wereld als vrijwilliger bij diverse organisaties gewerkt die zich inzetten voor bescherming en behoud van onze oceanen. In Pieterburen is hij de drijvende

5 Wist u dat we dit jaar met uw steun al bijna 200 zeehonden hebben opgevangen en dat we al 180 zeehonden konden vrijlaten? Adoptant in het zonnetje We maken deze keer een uitstapje naar onze Zuiderburen. Het Vlaamse bedrijf Contraload produceert pallets en containers die gemaakt zijn van gerecycled plastic. Als onderdeel van de bedrijfs policy ondersteunt Controload goede doelen. Wij vonden het dan ook geweldig dat zij een zeehondje in opvang wilden ondersteunen tijdens de gehele rehabilitatie periode. De medewerkers van Contraload kozen een pup van de Grijze zeehond en noemden hem Seabert. Het personeelsblad verzorgde regelmatig updates en foto s van de zeehond die zo uiteindelijk een beetje van alle werknemers was geworden. Nadat Seabert groot en sterk geworden was, kwam een aantal medewerkers van Contraload speciaal uit Antwerpen om hem vrij te laten. Onze Happy Seal boot nam ze exclusief mee het Wad op. Ondanks het gure weer hebben ze een prachtige vrijlating gehad. Zoe de Ponie Maar liefst 345 containers vielen van het gigantische containerschip de MSC Zoe. Met als gevolg een kakofonie van spullen die langs de kusten aanspoelde. Duizenden kilo s onbruikbare voorwerpen, wat moet je daar nou mee? Honderden My Little Ponies waren de eerste herkenbare objecten die de stranden van Terschelling overspoelden. Wat volgden waren krukjes, tassen, schoenen, zeeppompjes, speelgoed, kussentjes, zelfs hele koelkasten en ga zo maar door. Je kunt het zo gek niet bedenken of het lag op de stranden. De opruimacties hadden tot gevolg dat er duizenden kilo s afval werden opgeruimd, voornamelijk gemaakt van plastic. Nog steeds worden er iedere dag spullen gevonden langs de kust. Wij vinden het belangrijk dat deze ramp de aandacht blijft houden. Want ze staat symbool voor al het plastic afval in zee. Daarom zijn we samen met kunstenares Maria Koijck aan de slag gegaan met als resultaat een monumentaal kunstwerk dat het bizarre van deze ramp laat zien. Tegelijkertijd is dit kunstwerk een eerbetoon aan al die duizenden vrijwilligers die direct in actie kwamen. Het resultaat? Een vijf meter hoog strijdpaard geïnspireerd door de vorm van een My Little Pony genaamd Zoe de Ponie. Zoe is het Trojaanse paard tegen zinloos plastic geweld. Ze staat fier in onze Waddentuin en is te zien voor iedere bezoeker. Net als haar 'stal': een grote expositieruimte die we hebben gevuld met de diverse spullen die langs de kusten gevonden zijn. Met uw steun blijven wij ons inzetten voor een gezonde zeehond in een gezonde zee. U bent van harte welkom om Zoe en haar stal te komen bezichtigen! Seabert in zijn vrijlaatkist De volledige rehabilitatie van een zeehond mogelijk maken is een geweldige vorm van sponsoring, Wij vinden het fantastisch dat een bedrijf dit wil doen en we betrekken de medewerkers dan ook graag zoveel mogelijk bij het gehele proces. Overweegt u ook om een zeehond adopteren met uw bedrijf? Lees er meer over op:

6 Speciaal voor u geselecteerd! Voor onze donateurs willen we graag wat extra s doen, want zij hebben natuurlijk een streepje voor! Wist u al dat er op onze website een speciale donateurspagina is? Hier vindt u alle informatie, acties en leuke aanbiedingen voor donateurs. Donateursdagen 2019 Komend najaar organiseren wij weer donateursdagen! U ontvangt hiervoor nog een officiële uitnodiging met programma per . Mochten wij van u geen correct adres hebben, geef dat dan nog even aan ons door. Ontvangt u liever een uitnodiging per post? Laat het ons weten! Dit kan per via info@zeehondencentrum.nl of telefonisch: Donateurskorting op vaartochten Als donateur ontvangt u korting op bijzondere vaartochten in en rondom het leefgebied van de zeehonden. Enkele van deze tochten vindt u op de kalender hiernaast. Het totale overzicht ziet u op Daar kunt u ook direct uw plaatsje aan boord ACTIVITEITENKALENDER Lauwersmeertocht met de boswachter Waddenexcursie met zandplaatwandeling Waddenexcursie met zandplaatwandeling Zeehondensafari op de Waddenzee Zeehondensafari op de Waddenzee Midzomernacht Waddentocht Donateursdag Donateursdag reserveren. Gebruik de donateurscode RB1902 bij uw reservering en ontvang 15% korting. Er is beperkt plaats aan boord dus wees er snel bij! Zomer-adoptiepakket Veel mensen steunen graag een individuele zeehond in de vorm van een eenmalige adoptie van 50,-. Voor u als donateur hebben wij deze zomer een uitgebreid adoptiepakket samengesteld. Ook leuk om cadeau te geven! U ontvangt bij de adoptie: Een persoonlijk adoptiecertificaat met foto van de zeehond Informatie over uw zeehond 5 grote zeehondenkaarten Waddenposter Pluche zeehondenknuffeltje Een foto van de vrijlating van uw adoptiezeehond per Kies uit één van onze zeehonden in opvang die u wilt steunen via en vermeld bij de opmerkingen ZO- MERADOPTIE. U krijgt dan het pakket per omgaande thuisgestuurd. U kunt natuurlijk ook bellen of en voor een adoptie. Deze actie geldt tot en met 30 september Toegift Dankzij een toegift kunt u uw idealen laten voortleven wanneer u er zelf niet meer bent. Steeds meer Nederlanders staan open voor het idee om na te laten aan een goed doel. Wist u dat Zeehondencentrum Pieterburen partner is in de landelijke campagne Toegift.nl? Alle goede doelen die deelnemen aan deze campagne staan onder actief toezicht van het CBF en laten zich toetsen op strenge kwaliteitseisen. Wanneer u de zeehonden een warm hart toedraagt en ons werk wilt blijven steunen, kunt u het Zeehondencentrum opnemen in uw testament. Daarmee levert u een geweldige bijdrage aan ons werk, ook als u er niet meer bent. Ontdek welke mogelijkheden er zijn, vraag de speciale brochure aan via info@zeehondencentrum.nl of kijk op Voor persoonlijk, telefonisch advies kunt u vragen naar Linda Zuidema. Contact Zeehondencentrum Pieterburen Hoofdstraat 94a 9968 AG Pieterburen Algemeen info@zeehondencentrum.nl Donateursadministratie donatie@zeehondencentrum.nl IBAN NL19INGB BIC INGBNL2A

ROBBENBULLETIN Winter 2019

ROBBENBULLETIN Winter 2019 ROBBENBULLETIN Winter 2019 Zeehond Irene gered uit visnet Dit jaar vingen wij een bijzondere zeehond op die vastzat in een visnet. Zeehond Irene had een visnet rond haar nek waardoor een diepe wond was

Nadere informatie

Van spooknetten naar fashion!

Van spooknetten naar fashion! Van spooknetten naar fashion! Zeehondencentrum Pieterburen Juni 2016 Projectvoorstel: Happy Seal De uitdaging Visnetten, lijnen en fuiken die verloren zijn gegaan of juist expres zijn achtergelaten vormen

Nadere informatie

Zeehond. Inhoud. Inleiding. Oorzaken waardoor zeehonden aanspoelen.

Zeehond. Inhoud. Inleiding. Oorzaken waardoor zeehonden aanspoelen. Zeehond Inhoud Inleiding Inleiding. Inhoud. Redenen waardoor zeehonden aanspoelen. De binnenkomst van de zeehond. 24 uur in de zeehondencreche. Overzicht soorten zeehonden Ik heb dit onderwerp gekozen

Nadere informatie

Terugblik Boskalis Beach Cleanup Tour Stichting De Noordzee 2013

Terugblik Boskalis Beach Cleanup Tour Stichting De Noordzee 2013 Terugblik Boskalis Beach Cleanup Tour 2015 Stichting De Noordzee 2013 De héle Noordzeekust is schoon! Het is ons weer gelukt! Van 1 t/m 27 augustus 2015 is de héle Noordzeekust (350 km) van Cadzand tot

Nadere informatie

Want wat betekent die grote hoeveelheid zwerfafval voor de natuur, de dieren en de mensen?

Want wat betekent die grote hoeveelheid zwerfafval voor de natuur, de dieren en de mensen? Wereldschool lesdeal Zwerfafval groep 4 t/m 6 De familie Kooijman is in augustus vertrokken met de camper om de wereld bewust te maken van het grote zwerfafval probleem. Tijdens hun rondreis ruimen ze

Nadere informatie

Zeehondencentrum Pieterburen is meer dan een ziekenhuis voor zeehonden in nood. Naast opvang en rehabilitatie willen wij de zeehonden in hun

Zeehondencentrum Pieterburen is meer dan een ziekenhuis voor zeehonden in nood. Naast opvang en rehabilitatie willen wij de zeehonden in hun Schenken & Nalaten Zeehondencentrum Pieterburen is meer dan een ziekenhuis voor zeehonden in nood. Naast opvang en rehabilitatie willen wij de zeehonden in hun leefomgeving zo veel mogelijk beschermen.

Nadere informatie

PLASTIC SOEP. informatieboekje PLASTIC AFVAL VAN LAND NAAR ZEE

PLASTIC SOEP. informatieboekje PLASTIC AFVAL VAN LAND NAAR ZEE ZEEHONDEN PLASTIC SOEP informatieboekje De grootste bedreiging voor al het zeeleven op dit moment is plastic soep. Overal ter wereld wordt elke dag plastic gebruikt, het zit in bijna alles wat we gebruiken.

Nadere informatie

BOSKALIS BEACH CLEANUP TOUR 2018

BOSKALIS BEACH CLEANUP TOUR 2018 BOSKALIS BEACH CLEANUP TOUR 2018 N6 N5 N4 N3 N2 N1 N7 N8 N9 N10 N11 N12 N13 N14 N15 Z14 Z15 Z13 Z12 Z8 Z7 Z6 Z10 Z9 Z11 Z4 Z5 Een initiatief van Z3 Z2 Z1 1. DE HÉLE NOORDZEEKUST SCHOON Boskalis Beach Cleanup

Nadere informatie

LEEFTIJD 6-8. Hoofdstuk 3 Hoe verminderen we plasticvervuiling in de oceaan? Lespakket

LEEFTIJD 6-8. Hoofdstuk 3 Hoe verminderen we plasticvervuiling in de oceaan? Lespakket LEEFTIJD 6-8 Hoofdstuk 3 Hoe verminderen we plasticvervuiling in de oceaan? Lespakket Volvo Ocean Race Lespakket HOOFDSTUK 3 Hoe verminderen we plasticvervuiling in de oceaan? Zoals we in hoofdstuk twee

Nadere informatie

ZWERFAFVAL EN PLASTIC SOEP

ZWERFAFVAL EN PLASTIC SOEP GROEP 5 T/M 8 ZWERFAFVAL EN PLASTIC SOEP Informatie voor de leerkracht Foto: Victor Andronache via Flickr DIA 16 DIA 1 DIA 2 DIA 4 Doel van deze les Je leert wat zwerfafval en plastic soep zijn en welke

Nadere informatie

ZEEHONDENOPVANG informatiepakket

ZEEHONDENOPVANG informatiepakket ZEEHONDENOPVANG informatiepakket Sinds 1971 worden zieke en verzwakte zeehonden opgevangen bij de Zeehondencrèche in Pieterburen. Deze opvang, de opvang op Texel (Ecomare) en de opvang in Zeeland (Aseal)

Nadere informatie

Trash Hunten met de klas

Trash Hunten met de klas Trash Hunten met de klas Plastic hoort absoluut niet thuis in zee en heeft grote gevolgen voor mens en dier. De Plastic Soup Foundation wil voorkomen dat er plastic in het water terecht komt. Aanpakken

Nadere informatie

Beach Clean-up 2013. Naam: Klas: Mentor: Vakgroep Biologie (2013-2014) Penta college CSG Scala Rietvelden

Beach Clean-up 2013. Naam: Klas: Mentor: Vakgroep Biologie (2013-2014) Penta college CSG Scala Rietvelden Beach Clean-up 2013 Naam: Klas: Mentor: Vakgroep Biologie (2013-2014) Penta college CSG Scala Rietvelden Inhoudsopgave Inleiding 3 1. De zee: een bron van plezier 4 2. Eten en gegeten worden 5 3. Vervuiling

Nadere informatie

Lesbrief nr 3. Opdracht 1. Club + app. voor Groep 7 + 8 +

Lesbrief nr 3. Opdracht 1. Club + app. voor Groep 7 + 8 + Lesbrief nr 3 voor Groep 7 + 8 + Download deze lesbrief ook op samsam.net Opdracht 1 Filmpjes kijken op samsam.net Tijdsduur: 10 min. Werkvorm: klassikaal en individueel Doel: introductie van de ReportersClub

Nadere informatie

Trash Hunten met de klas

Trash Hunten met de klas Trash Hunten met de klas Plastic hoort absoluut niet thuis in zee en heeft grote gevolgen voor mens en dier. De Plastic Soup Foundation wil voorkomen dat er plastic in het water terecht komt. Aanpakken

Nadere informatie

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!. VISSERIJ 5 6 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer.

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!. VISSERIJ 5 6 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. VISSERIJ Ik ben het Net Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!. Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Haring! Verse

Nadere informatie

6,4. Werkstuk door een scholier 1095 woorden 3 juni keer beoordeeld. Inhoudsopgave:

6,4. Werkstuk door een scholier 1095 woorden 3 juni keer beoordeeld. Inhoudsopgave: Werkstuk door een scholier 1095 woorden 3 juni 2003 6,4 148 keer beoordeeld Vak Biologie Inhoudsopgave: Historie Binnenkomst zeehonden Voedselketen Oorzaken Quarantaine De terugplaatsing Wat is er te zien?

Nadere informatie

LEEFTIJD. 6-8 Hoofdstuk 2 Wat is plasticvervuiling in de oceaan? Volvo Ocean Race. Lespakket

LEEFTIJD. 6-8 Hoofdstuk 2 Wat is plasticvervuiling in de oceaan? Volvo Ocean Race. Lespakket LEEFTIJD 6-8 Hoofdstuk 2 Wat is plasticvervuiling in de oceaan? Volvo Ocean Race Lespakket Volvo Ocean Race Lespakket HOOFDSTUK 2 Wat is plasticvervuiling in de oceaan? Plastic doodt onze oceanen en we

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

Welkom bij buitenplaats Kasteel Wijlre!

Welkom bij buitenplaats Kasteel Wijlre! Welkom bij buitenplaats Kasteel Wijlre! Wat hebben plastic, afval en kunst met elkaar gemeen? Vandaag gaan we dat onderzoeken in drie tentoonstellingen: de Plastic Soupermarkt, de Bottle River en Rearranged.

Nadere informatie

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! VISSERIJ 7 8 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer.

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! VISSERIJ 7 8 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. VISSERIJ Ik ben het Net Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Haring! Verse

Nadere informatie

BOSKALIS BEACH CLEANUP TOUR Een initiatief van

BOSKALIS BEACH CLEANUP TOUR Een initiatief van BOSKALIS BEACH CLEANUP TOUR 2017 6 5 4 3 2 1 7 8 9 10 11 8 6 7 11 9 10 10 13 12 14 15 12 13 14 5 Een initiatief van 4 3 1 2 1. DE HÉLE NOORDZEEKUST SCHOON Boskalis Beach Cleanup Tour 2017 in het kort:

Nadere informatie

ZEEHONDEN informatiepakket

ZEEHONDEN informatiepakket ZEEHONDEN informatiepakket In Nederland leven zeehonden in de Noordzee en de Waddenzee. Als je met de boot naar een van de eilanden gaat, kan je ze op de zandbanken zien liggen. Op de zandbanken worden

Nadere informatie

GEWONE ZEEHOND. Huiler

GEWONE ZEEHOND. Huiler GEWONE ZEEHOND Huiler Je zou het bijna niet geloven, maar een gewone zeehond is een echt roofdier! De zeehond is met zijn gestroomlijnde lichaam, speciale neus en handige snorharen helemaal aangepast op

Nadere informatie

Plasticvervuiling in de oceaan - De Oceaan

Plasticvervuiling in de oceaan - De Oceaan WIJSHEIDS WERKBLAD 1.1 / HOOFDSTUK 2 / LEEFTIJD 10-12 NAAM: DATUM: Plasticvervuiling in de oceaan - De Oceaan Hallo. Weet jij nog hoe belangrijk de oceaan is in de waterkringloop? Kun jij alle elementen

Nadere informatie

Het verminderen van plasticvervuiling in de oceaan - Onze plastic voetafdruk

Het verminderen van plasticvervuiling in de oceaan - Onze plastic voetafdruk WIJSHEIDS WERKBLAD 1.1 / HOOFDSTUK 3 / LEEFTIJD 10-12 NAAM: DATUM: Het verminderen van plasticvervuiling in de oceaan - Onze plastic voetafdruk Hoeveel wegwerpplastic gebruik je denk je per jaar? Vul het

Nadere informatie

ROBBENBULLETIN Winter 2018

ROBBENBULLETIN Winter 2018 ROBBENBULLETIN Winter 2018 Foto: Dalinda Haantjes Grijze zeehonden op Vlieland Het geboorteseizoen van de Grijze zeehond is weer voorbij. In het Zeehondencentrum verblijven nu nog de pups die we afgelopen

Nadere informatie

DE GEWONE ZEEHOND. Huiler

DE GEWONE ZEEHOND. Huiler DE GEWONE ZEEHOND Huiler Je gelooft het bijna niet als je in die mooie zwarte ogen kijkt, maar een gewone zeehond is een echt roofdier. Zijn scherpe tanden en gestroomlijnde lichaam zijn perfect voor het

Nadere informatie

Het verminderen van plasticvervuiling in de oceaan - Onze plastic voetafdruk

Het verminderen van plasticvervuiling in de oceaan - Onze plastic voetafdruk WIJSHEIDS WERKBLAD 1.1 / HOOFDSTUK 3 / LEEFTIJD 8-10 NAAM: DATUM: Het verminderen van plasticvervuiling in de oceaan - Onze plastic voetafdruk Zet in de tabel bij elke dag van de week hoeveel van de soorten

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000

Nadere informatie

Inhoud 1. De zee is groot 2. Zonder zee geen leven 3. Golven 4. De zee is zout 5. De zee en rivieren 6. De kleur van de zee

Inhoud 1. De zee is groot 2. Zonder zee geen leven 3. Golven 4. De zee is zout 5. De zee en rivieren 6. De kleur van de zee De zee Inhoud. 1. De zee is groot 3 2. Zonder zee geen leven 4 3. Golven 5 4. De zee is zout 6 5. De zee en rivieren 7 6. De kleur van de zee 8 7. De kust en de branding 9 8. Sporten op zee 10 9. Werken

Nadere informatie

ROBBENBULLETIN Winter 2017

ROBBENBULLETIN Winter 2017 RBBENBULLETIN Winter 2017 TIÓ, HET KERSTKINDJE Dit is Tió. p eerste kerstdag kroop ze de openbare weg op bij Den Helder, opgeschrikt door de vele wandelaars in de buurt. In overleg met de lokale EHBZ is

Nadere informatie

Nieuwsgierig Primair Onderwijs

Nieuwsgierig Primair Onderwijs Bekijk de webversie als deze nieuwsbrief niet goed wordt weergegeven. 15 september 2015 Nieuwsgierig Primair Onderwijs De vakantie is afgelopen. Uitgerust en vol goede moed gaan we er weer tegen aan. De

Nadere informatie

TSUNAMI S EEN KRACHTIGE NATUURRAMP NATUURRAMPEN. Hallo! WERKBOEK VOOR LEERLINGEN INHOUD. Vul hier je naam in. Vul hier je groep in.

TSUNAMI S EEN KRACHTIGE NATUURRAMP NATUURRAMPEN. Hallo! WERKBOEK VOOR LEERLINGEN INHOUD. Vul hier je naam in. Vul hier je groep in. EEN KRACHTIGE NATUURRAMP ERKBOEK VOOR LEERLINGEN Vul hier je naam in. INHOUD at is een tsunami? 2 Vul hier je groep in. Hoe ontstaat een tsunami? 3 aar komen tsunami s voor? 4 De gevolgen van een tsunami

Nadere informatie

Mijn eigen Positieve Plastic Voetafdruk - UPCYCLEN

Mijn eigen Positieve Plastic Voetafdruk - UPCYCLEN WIJSHEIDS WERKBLAD 1.1 / HOOFDSTUK 4 / LEEFTIJD 8-10 Mijn eigen Positieve Plastic Voetafdruk - UPCYCLEN WOORD BETEKENIS 1. Produceren a Zeedieren kunnen verstrikt raken en dood gaan door visnetten die

Nadere informatie

ZWERFAFVAL EN PLASTIC SOEP

ZWERFAFVAL EN PLASTIC SOEP GROEP 5 T/M 8 ZWERFAFVAL EN PLASTIC SOEP Kom in actie met de klas Foto: Victor Andronache via Flickr DIA 1 Doel van deze les Je leert wat zwerfafval en plastic soep zijn en welke problemen hierdoor ontstaan.

Nadere informatie

LESINSTRUCTIE GROEP 5/6

LESINSTRUCTIE GROEP 5/6 LESINSTRUCTIE GROEP 5/6 Bij Samsam nr. 5 2017 De zee Burgerschap Samsam komt 5 x per jaar uit met een magazine, en een werkblad. Daarbij hoort een website met filmpjes en aanvullende informatie: samsam.net

Nadere informatie

NEDERLAND HELPT NEPAL KOM IN ACTIE!

NEDERLAND HELPT NEPAL KOM IN ACTIE! NEDERLAND HELPT NEPAL KOM IN ACTIE! NEPAL Nepal ligt in het werelddeel Azië en ligt tussen India en China. De oppervlakte van Nepal is 147.000 vierkante kilometer. Dat is vier keer groter dan Nederland.

Nadere informatie

DE ZEE IS OOK. TOOLKIT: TIPS & IDEEëN VOOR VRIJWILLIGERS. GP/Amendolia

DE ZEE IS OOK. TOOLKIT: TIPS & IDEEëN VOOR VRIJWILLIGERS. GP/Amendolia DE ZEE IS OOK TOOLKIT: TIPS & IDEEëN VOOR VRIJWILLIGERS GP/Amendolia Wilkins/GP Deze toolkit is voor alle Greenpeace-vrijwilligers. Hij bevat tips en ideeën om met het onderwerp levende oceanen aan de

Nadere informatie

DE BRUINVIS. Kleinste walvisachtige van ons grootste natuurgebied, de Noordzee

DE BRUINVIS. Kleinste walvisachtige van ons grootste natuurgebied, de Noordzee DE BRUINVIS Kleinste walvisachtige van ons grootste natuurgebied, de Noordzee Bruinvis paspoort Lengte Gewicht Leeftijd Groepsgrootte 1-10 Voedsel vrouw ± 1,60 m man ± 1,45 m vrouw ± 60 kg man ± 50 kg

Nadere informatie

Afval Anne en de Sorteerbrigade

Afval Anne en de Sorteerbrigade Afval Anne en de Sorteerbrigade Verhaal ontwikkeld voor educatieproject Afval groep 3 School en Cultuur Veenendaal 2014 Geschreven door: Sanne Heymann Tekeningen door: Sjoerd Kreijns Dit is Afval Anne.

Nadere informatie

Lekjutters actief tegen plastic soep

Lekjutters actief tegen plastic soep Vrijwilligers ruimen lekoever op [foto Thomas Duiker] Lekjutters actief tegen plastic soep Ma 19 maart 2018 IJskoud afval jutten Zeventig bewoners van riviergemeenten Vianen, Houten en Wijk bij Duurstede

Nadere informatie

WIE EET WAT OP HET WAD

WIE EET WAT OP HET WAD Waddenzee De prachtige kleuren, de zilte geuren en de geluiden van de vele vogels, maken de Waddenzee voor veel mensen tot een geliefd gebied. Maar niet alleen mensen vinden het fijn om daar te zijn, voor

Nadere informatie

waterweetje waterweetje Hallo! Shagotom*!

waterweetje waterweetje Hallo! Shagotom*! plastic soep Hallo! Shagotom*! Zoals je ziet, bestaat de aarde vooral uit water. Daarom noemen we ze ook de blauwe planeet. Fijn dat je op bezoek kwam in het verre Bangladesh, mijn land. Op de wereldkaart

Nadere informatie

LEVENDE OCEANEN DOCENTENHANDLEIDING

LEVENDE OCEANEN DOCENTENHANDLEIDING LEVENDE OCEANEN DOCENTENHANDLEIDING Leuk dat je aan de slag gaat met het lesmateriaal van Greenpeace! Leerlingen verwerven inzicht in de oceaanproblematiek en ontdekken wat ze hier zelf aan kunnen doen.

Nadere informatie

I LOVE AFVAL SCHEIDEN! JIJ OOK?

I LOVE AFVAL SCHEIDEN! JIJ OOK? I LOVE AFVAL SCHEIDEN! JIJ OOK? Hoi, ik ben Maarten Milieu. Ik werk voor Cyclus en haal bij jou thuis het afval op. De ene dag leeg ik groene minicontainers met een zijlader. De andere dag zie je me zakken

Nadere informatie

VELD-INSTRUCTIES VOOR HET OPRUIMEN VAN ZWERFAFVAL LANGS DE MAAS

VELD-INSTRUCTIES VOOR HET OPRUIMEN VAN ZWERFAFVAL LANGS DE MAAS VELD-INSTRUCTIES VOOR HET OPRUIMEN VAN ZWERFAFVAL LANGS DE MAAS Bedankt! Allereerst hartelijk dank dat je jouw tijd en energie wilt steken in het opruimen van de oevers langs de Maas en/of Limburgse beken.

Nadere informatie

Boskalis Beach Cleanup Tour. van Stichting De Noordzee

Boskalis Beach Cleanup Tour. van Stichting De Noordzee Boskalis Beach Cleanup Tour van Stichting De Noordzee 2014 MyBeach Cleanup Challenge 2013 2 Resultaten MyBeach Cleanup Challenge 2013 350 km Noordzeekust schoonmaken in één maand Een team van Stichting

Nadere informatie

Leuke weetjes, puzzels, een kleurplaat en meer!

Leuke weetjes, puzzels, een kleurplaat en meer! Alles over HAAIEN Leuke weetjes, puzzels, een kleurplaat en meer! Haaienweetjes Vinnen De meeste haaien hebben acht vinnen. Deze gebruiken ze om vooruit te komen en om rechtop te zwemmen. De vorm van de

Nadere informatie

waterweetje Hallo! Shagotom*!

waterweetje Hallo! Shagotom*! plastic soep Hallo! Shagotom*! Fijn dat je op bezoek kwam in het verre Bangladesh, mijn land. Op de wereldkaart zie je nog eens waar jij woont en waar ik met mijn gezin woon. Ver hé?! We wonen heel ver

Nadere informatie

Wie zijn Pluck & Pien?

Wie zijn Pluck & Pien? Wie zijn Pluck & Pien? Pluck en Pien zijn twee kindervriendjes en hebben beiden een bijzondere gave. Ze staan beiden nog dichter bij de natuur dan gewone kinderen. Pluck en Pien zijn bedoeld voor de kinderen

Nadere informatie

ANTWOORDMODEL LESBRIEF IKCIRCULEER. titel: Plastic soep. Dat eet je niet! Antwoordmodel opdracht A (T1)

ANTWOORDMODEL LESBRIEF IKCIRCULEER. titel: Plastic soep. Dat eet je niet! Antwoordmodel opdracht A (T1) ANTWOORDMODEL LESBRIEF IKCIRCULEER titel: Plastic soep. Dat eet je niet! Antwoordmodel opdracht A (T1) 1. Waarom vindt Peter plastic soep zo n goede naam voor het plastic afval in de oceanen? Noteer 2

Nadere informatie

Werkstuk Biologie Zee-otter

Werkstuk Biologie Zee-otter Werkstuk Biologie Zee-otter Werkstuk door een scholier 1340 woorden 8 maart 2003 5,8 129 keer beoordeeld Vak Biologie Waar leeft de zee-otter? Vroeger kwamen ze nog in het grootste deel van de grote oceaan

Nadere informatie

Wat gaan we doen? Kies uit: bijzondere dagelijks gratis aanstaande praktisch. 1 Dick en Anna gaan vrijdag trouwen. Dat is over twee dagen.

Wat gaan we doen? Kies uit: bijzondere dagelijks gratis aanstaande praktisch. 1 Dick en Anna gaan vrijdag trouwen. Dat is over twee dagen. 103 103 HOOFDSTUK 7 Wat gaan we doen? WOORDEN 1 Kies uit: bijzondere dagelijks gratis aanstaande praktisch 1 Dick en Anna gaan vrijdag trouwen. Dat is over twee dagen. 2 Op 22 november zijn we 25 jaar

Nadere informatie

BSO Oranje Nassau meivakantie Doe mee: red de zee!

BSO Oranje Nassau meivakantie Doe mee: red de zee! Waterzuiveringsinstallatie Hallo redders, Heb jij wel eens gehoord van plastic soep? Dat is geen gerecht zoals je misschien zou denken maar dat is juist iets wat je helemaal niet wilt eten! Onze oceanen

Nadere informatie

A1 Wat is de boodschap van de Plastic Soup Surfer? Zijn boodschap/missie is om aandacht te vragen voor plastic afval in zee

A1 Wat is de boodschap van de Plastic Soup Surfer? Zijn boodschap/missie is om aandacht te vragen voor plastic afval in zee ANTWOORDMODEL PROEFLES PLASTIC SOUP SURFER mei 2016 Antwoordmodel opdracht A (T1) A1 Wat is de boodschap van de Plastic Soup Surfer? Zijn boodschap/missie is om aandacht te vragen voor plastic afval in

Nadere informatie

VUIL VERZAMELD? LAAT HET OPHALEN! BEL GRATIS DE VUILWATER WACHT: Een schone Maas voor iedereen. Richtlijn Zwerfvuil Rijkswaterstaat Limburg

VUIL VERZAMELD? LAAT HET OPHALEN! BEL GRATIS DE VUILWATER WACHT: Een schone Maas voor iedereen. Richtlijn Zwerfvuil Rijkswaterstaat Limburg VUIL VERZAMELD? LAAT HET OPHALEN! BEL GRATIS DE VUILWATER WACHT: 0800-0341 Een schone Maas voor iedereen Richtlijn Zwerfvuil Rijkswaterstaat Limburg Elk jaar treedt de Maas in het winterseizoen buiten

Nadere informatie

SAILTJE HAD ALLES TEGEN Te vroeg geboren en zijn moeder kwijtgeraakt op moederdag

SAILTJE HAD ALLES TEGEN Te vroeg geboren en zijn moeder kwijtgeraakt op moederdag ROBBENBULLETIN Zomer 2016 45 jaar jubileumeditie Dit is de eerste huiler van dit seizoen. Hij is door zijn adoptant, de stichting Delfsail, Delfsailtje genoemd, koosnaam Sailtje. Op moederdag raakte hij

Nadere informatie

Plasticvervuiling in de oceaan - De Oceaan

Plasticvervuiling in de oceaan - De Oceaan WIJSHEIDS WERKBLAD 1.1 / HOOFDSTUK 2 / LEEFTIJD 8-10 NAAM: DATUM: Plasticvervuiling in de oceaan - De Oceaan Hallo. Kun je me helpen om te benoemen wat hier gebeurt in de waterkringloop? Schrijf de woorden

Nadere informatie

AAN DE SLAG MET AFVAL DOE-OPDRACHTEN Groep 7-8

AAN DE SLAG MET AFVAL DOE-OPDRACHTEN Groep 7-8 AAN DE SLAG MET AFVAL DOE-OPDRACHTEN Groep 7-8 INLEIDING Onderdeel van de website Aan de slag met afval zijn verschillende doe-opdrachten die erop zijn gericht om het thema afval extra tot leven te brengen.

Nadere informatie

Stichting Dierennood redt zwerfdieren wereldwijd. Hulp is heel hard nodig. Doe mee met onze acties!

Stichting Dierennood redt zwerfdieren wereldwijd. Hulp is heel hard nodig. Doe mee met onze acties! Stichting Dierennood redt zwerfdieren wereldwijd. Hulp is heel hard nodig. Doe mee met onze acties! 2 Hulp voor gewonde en zieke zwerfdieren In veel landen worden zwerfdieren geschopt en geslagen. Iedere

Nadere informatie

Kijk uit! Pas OP! LEERlingenblad van:... speurles. basisonderwijs groep 4, 5 & 6

Kijk uit! Pas OP! LEERlingenblad van:... speurles. basisonderwijs groep 4, 5 & 6 LEERlingenblad van:... Kijk uit! Pas OP! speurles basisonderwijs groep 4, 5 & 6 weetje Professoren hebben uitgerekend dat er op de aarde 1.386.000.000.000.000.000.000 liter water is. 2 Kijk uit! Loop jij

Nadere informatie

Bijen. Bovenbouw. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken

Bijen. Bovenbouw. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken Bovenbouw De natuur beleven doe je buiten, maar onderzoeken kun je ook binnen! Met dit veldwerkmateriaal kunnen de leerlingen zowel buiten als binnen aan de slag rond thema s als vogels, water, afval en

Nadere informatie

China Light Sprookjeshof

China Light Sprookjeshof China Light Sprookjeshof Afgelopen week zijn jullie al wel iets voorbij zien komen over het China Light waar we naar toe zijn geweest in het Sprookjeshof Zuidlaren. Ik heb alle foto,s nu online gezet en

Nadere informatie

DE AARDE IS OOK. TOOLKIT: TIPS & IDEEëN VOOR VRIJWILLIGERS. Mueller/GP

DE AARDE IS OOK. TOOLKIT: TIPS & IDEEëN VOOR VRIJWILLIGERS. Mueller/GP DE AARDE IS OOK TOOLKIT: TIPS & IDEEëN VOOR VRIJWILLIGERS Mueller/GP Wilkins/GP Een wereld die draait op schone energie, met rijke bossen en oceanen vol leven. Dat is de wereld volgens Greenpeace. We doen

Nadere informatie

290 Adopties!! Sinds nov. 2011 zijn wij gestart met onze stichting om het dierenleed te

290 Adopties!! Sinds nov. 2011 zijn wij gestart met onze stichting om het dierenleed te Lieve mensen, Bij deze stuurt dierenadopties.nl U de tweede nieuwsbrief waarin wij U op de hoogte houden van de laatste ontwikkelingen binnen onze foundation. Wij hopen U op deze manier een goed beeld

Nadere informatie

Project van lange adem! Via Bewonersplatform FD-buurt met ondersteuning van Gemeente Amsterdam zuidoost Samen maken wij onze wijk duurzaam schoon

Project van lange adem! Via Bewonersplatform FD-buurt met ondersteuning van Gemeente Amsterdam zuidoost Samen maken wij onze wijk duurzaam schoon Project van lange adem! Via Bewonersplatform FD-buurt met ondersteuning van Gemeente Amsterdam zuidoost Samen maken wij onze wijk duurzaam schoon Wat willen de bewoners? Leven wij voor onszelf of ook voor

Nadere informatie

Doe-opdrachten Aan de slag met afval. Groep 7-8

Doe-opdrachten Aan de slag met afval. Groep 7-8 Doe-opdrachten Aan de slag met afval Groep 7-8 > Inleiding Onderdeel van de lesmodule Aan de slag met afval zijn drie doe-opdrachten die erop zijn gericht om de thema s zwerfafval en afval scheiden, in

Nadere informatie

1 Vinden de andere flamingo s mij een vreemde vogel? Dat moeten ze dan maar zelf weten. Misschien hebben ze wel gelijk. Het is ook raar, een flamingo die jaloers is op een mens. En ook nog op een paard.

Nadere informatie

JONGENS VERSUS MEISJES

JONGENS VERSUS MEISJES 1 JONGENS VERSUS MEISJES Een verfrommeld briefje Woensdagmiddag. Even rust. Dacht ik. Maar neen, ik moest zeker nog bij oma en opa langs en enkele foto s sorteren uit hun kinder- en jonge jaren, hun huwelijk

Nadere informatie

Antwoordkaart Denkopdrachten.

Antwoordkaart Denkopdrachten. Antwoordkaart Denkopdrachten. voor de leerling groep 5 8 Letter: Opdracht 1. Omcirkel het stukje afval en trek een lijn naar de tijd die het duurt vóór het afval is vergaan. Opdracht 2. Opdracht A. Omcirkel

Nadere informatie

ZAND BOVEN WATER LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN

ZAND BOVEN WATER LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN ZAND BOVEN WATER LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW Rotterdam is de belangrijkste haven van Europa. Steeds meer spullen reizen via Rotterdam. Sinds 2008 is de haven uitgebreid met Maasvlakte 2. Zodat

Nadere informatie

Je bent pas meter of peter geworden van een SOS kind. wat nu?

Je bent pas meter of peter geworden van een SOS kind. wat nu? Je bent pas meter of peter geworden van een SOS kind. wat nu? Proficiat & bedankt! Je bent pas meter of peter geworden van een SOS kind. Fantastisch dat je je zo wil engageren om samen met ons kwetsbare

Nadere informatie

LESBRIEF NR 3 OPDRACHT 1 REPORTERS- CLUB + APP VOOR GROEP 5 + 6 +

LESBRIEF NR 3 OPDRACHT 1 REPORTERS- CLUB + APP VOOR GROEP 5 + 6 + LESBRIEF NR 3 VOOR GROEP 5 + 6 + DOWNLOAD DEZE LESBRIEF OOK OP SAMSAM.NET Wat is Samsam? Samsam is een cross-mediale methode over wereldburgerschap en kinderrechten. Het doel van Samsam is leerlingen te

Nadere informatie

Mijn eigen Positieve Plastic Voetafdruk - UPCYCLEN

Mijn eigen Positieve Plastic Voetafdruk - UPCYCLEN WIJSHEIDS WERKBLAD 1.1 / HOOFDSTUK 4 / LEEFTIJD 10-12 Mijn eigen Positieve Plastic Voetafdruk - UPCYCLEN WOORD BETEKENIS Produceren Welke nieuwe woorden heb je in hoofdstuk 4 geleerd? Schrijf de betekenis

Nadere informatie

Ohja... deburen! Tips en adviezen voor een gelukkig leven met de buren

Ohja... deburen! Tips en adviezen voor een gelukkig leven met de buren Ohja... deburen! Tips en adviezen voor een gelukkig leven met de buren Tips en adviezen voor een gelukkig leven met de buren Ohja... de buren! Je buren kies je niet uit. Ze komen gewoon naast, boven of

Nadere informatie

Stichting Bolleboos Nieuwsbrief

Stichting Bolleboos Nieuwsbrief Stichting Bolleboos Nieuwsbrief December 2011 Aktiviteiten Op 3 en 4 september stonden we met een stand op het corso in Eelde. Daar hebben we veel Keniaanse producten verkocht, producten die we mee hadden

Nadere informatie

Voorbereiding post 1. De kringloop van het water Groep 6-7-8

Voorbereiding post 1. De kringloop van het water Groep 6-7-8 Voorbereiding post 1 De kringloop van het water Groep 6-7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 1: De kringloop van het water, voor groep 6, 7 en 8. Inhoud: Algemeen

Nadere informatie

CALIFORNISCHE ZEELEEUW

CALIFORNISCHE ZEELEEUW CALIFORNISCHE ZEELEEUW Zwemmende acrobaat De Californische zeeleeuw is een van de meest elegante waterdieren die er bestaan. Met snelheden van wel 40 kilometer per uur schieten ze als een pijl door het

Nadere informatie

Van de 19 soorten zeehonden die er op de hele wereld zijn, leven er twee in de Waddenzee: de gewone en de grijze zeehond. Deze lesbrief gaat vooral

Van de 19 soorten zeehonden die er op de hele wereld zijn, leven er twee in de Waddenzee: de gewone en de grijze zeehond. Deze lesbrief gaat vooral Van de 19 soorten zeehonden die er op de hele wereld zijn, leven er twee in de Waddenzee: de gewone en de grijze zeehond. Deze lesbrief gaat vooral over de gewone zeehond; die komen in de Waddenzee het

Nadere informatie

Voedselweb van strand en zee

Voedselweb van strand en zee Spel Doel: Materialen: Groepsgrootte: Duur: De leerlingen leren dat verschillende zeedieren en planten van elkaar afhankelijk zijn, doordat ze elkaar eten. Alle dieren en planten zijn met elkaar verbonden,

Nadere informatie

De ronde volle maan. Alleen als de maan rond en vol is, wordt dit feest gevierd. En dat heeft een hele bijzondere reden.

De ronde volle maan. Alleen als de maan rond en vol is, wordt dit feest gevierd. En dat heeft een hele bijzondere reden. De ronde volle maan Al vele duizenden jaren is Kabouterland een bijzondere plek voor Kabouters uit de hele wereld. Dit verhaal vertelt hoe bijzonder de samenwerking tussen de dieren en de kabouters in

Nadere informatie

SPREEKBEURT PLATY VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN. l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n

SPREEKBEURT PLATY VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN. l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT PLATY l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE PLATY BIJ ELKAAR

Nadere informatie

Ik staar over het water

Ik staar over het water Ik staar over het water Het is zondag 5 december als de burgemeester ons belt. Kom snel naar het water, zegt hij. We gaan. Het regent eens een keer niet, en de zon schijnt. Als we aankomen op de plek waar

Nadere informatie

Bovenbouw. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer kosten Vanwege een gemeentelijke bijdrage lenen

Bovenbouw. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer kosten Vanwege een gemeentelijke bijdrage lenen Bovenbouw De natuur beleven doe je buiten, maar onderzoeken kun je ook binnen! Met dit veldwerkmateriaal kunnen de leerlingen zowel buiten als binnen aan de slag rond Deze leskist is een echte bijenkast.

Nadere informatie

Ga je mee op watersafari?

Ga je mee op watersafari? Informatie en reserveringen voor het Nationaal Park Weerribben-Wieden: www.np-weerribbenwieden.nl Beulakerpad 1 8326 AH Sint Jansklooster t 0527-246196 / 06-12890380 e n.vanderlaan@ivn.nl Ga je mee op

Nadere informatie

Visje,visje, in de sloot. Waterdiertjes vangen en bekijken

Visje,visje, in de sloot. Waterdiertjes vangen en bekijken Water 1 en 2 5 Visje,visje, in de sloot Waterdiertjes vangen en bekijken Doelen Begrippen Materialen Duur Inleiding (10 minuten) De leerlingen: ontdekken dat er in de sloot behalve eenden ook andere dieren

Nadere informatie

Auditieve oefeningen bij het thema: Plastic Boek van de week: 1: Plasticsoep van de klimaatjesreeks van Clavis 2: Plasticsoep is troep

Auditieve oefeningen bij het thema: Plastic Boek van de week: 1: Plasticsoep van de klimaatjesreeks van Clavis 2: Plasticsoep is troep Auditieve oefeningen bij het thema: Plastic Boek van de week: 1: Plasticsoep van de klimaatjesreeks van Clavis 2: Plasticsoep is troep Verhaalbegrip: Bij elk boek stel ik de volgende vragen: Wat staat

Nadere informatie

DAG VAN DE DUURZAAMHEID, OCEANEN EN MILIEU 2 NOVEMBER 2015

DAG VAN DE DUURZAAMHEID, OCEANEN EN MILIEU 2 NOVEMBER 2015 DAG VAN DE DUURZAAMHEID, OCEANEN EN MILIEU 2 NOVEMBER 2015 De Dag van de duurzaamheid, oceanen en het milieu 2015 is tot stand gekomen door samenwerking tussen basisschool de Wereldwijzer, gemeente Alphen

Nadere informatie

Wil jij dit helpen voorkomen? Kruis aan wat volgens jou bijdraagt tot een beter milieu.

Wil jij dit helpen voorkomen? Kruis aan wat volgens jou bijdraagt tot een beter milieu. Welkom in SEAFRONT, hét themapark over zee en zeevaart, over vis en visserij! Ik ben de mascotte van SEAFRONT. Vandaag gaan wij samen op stap. Kijk straks goed rond tijdens je bezoek, als je mij ziet is

Nadere informatie

Help plastic afval de zeeën uit

Help plastic afval de zeeën uit Help plastic afval de zeeën uit 8 Plastic afval in zee is een toenemend probleem dat honderden diersoorten aantast. Ook zijn er grote onzekerheden over de indirecte effecten. Voldoende reden voor onmiddellijke

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 29 684 Waddenzeebeleid Nr. 184 BRIEF VAN DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Stichting strand in zicht, Voorne Maasvlakte. (Voorheen Stichting zeehonden centrum Voorne) Jaarverslag BSN/RSIN

Stichting strand in zicht, Voorne Maasvlakte. (Voorheen Stichting zeehonden centrum Voorne) Jaarverslag BSN/RSIN Stichting strand in zicht, Voorne Maasvlakte. (Voorheen Stichting zeehonden centrum Voorne) Jaarverslag 2015-2016-2017 BSN/RSIN 8545.13.309 Postadres: Rietdijk 20, 3233 KE Oostvoorne. 1 Inhoudsopgave Inleiding...

Nadere informatie

LESINSTRUCTIE GROEP 7/8

LESINSTRUCTIE GROEP 7/8 LESINSTRUCTIE GROEP 7/8 Bij Samsam nr. 5 2017 De zee Burgerschap Samsam komt 5 x per jaar uit met een magazine, en een werkblad. Daarbij hoort een website met filmpjes en aanvullende informatie: samsam.net

Nadere informatie

Heet jullie van harte welkom, Op het 12e timmerdorp van Hoevelaken. Dit jaar gehouden op: Maandag 10 en dinsdag 11 juli 2017

Heet jullie van harte welkom, Op het 12e timmerdorp van Hoevelaken. Dit jaar gehouden op: Maandag 10 en dinsdag 11 juli 2017 Timmerdorp Hoevelaken is een initiatief van: Kinderopvang: Lionsclub Hoevelaken De Stichting Timmerdorp Hoevelaken: Petra Koudstaal (voorzitter) (dagelijkse leiding) Saskia Turk (dagelijkse leiding) Dennis

Nadere informatie

Bezoek de website voor meer informatie over deze 3 hondjes.

Bezoek de website voor meer informatie over deze 3 hondjes. Hondjes Het is stil rondom de adopties van hondjes zoals Polke, Pusia en Smyk. Ze verblijven alweer enige tijd bij gastgezinnen. Voor hen is helaas nog steeds geen belangstelling terwijl het geweldige

Nadere informatie

Nieuwsbrief 2. 4 december inhoud

Nieuwsbrief 2. 4 december inhoud Nieuwsbrief 2 4 december 201 inhoud Over een Schone Wijk zonder plastic, Kerstafette, gevaarljke dieren in de klas, tweedehands spullen en leren in de natuur. 2 4 Actie Schone Wijk in Sint- Michielsgestel

Nadere informatie

Tekst lezen volgens het stappenplan

Tekst lezen volgens het stappenplan Deze les is een blokles. In deze les gebruik je alle stappen van het stappenplan lezen. Je voorspelt waar de tekst over zal gaan. Je beantwoordt vragen over moeilijke woorden en moeilijke stukjes tekst.

Nadere informatie

Deel 4: de bedreigingen voor het koraal

Deel 4: de bedreigingen voor het koraal Lesstof Deel 1: het koraalrif Deel 2: het koraal Deel 3: het belang van koraal Deel 4: de bedreigingen voor het koraal Deel 5: het beschermen van het koraal Deel 4: De bedreigingen voor het koraal Deze

Nadere informatie

Jaarverslag Stichting jij bent TOV! Auteur: Wendy Verkerk- Klein

Jaarverslag Stichting jij bent TOV! Auteur: Wendy Verkerk- Klein Jaarverslag Stichting jij bent TOV! 2017 Auteur: Wendy Verkerk- Klein Voorwoord Voor u ligt het derde jaarverslag van TOV te Tiel. Stichting jij bent TOV bestaat sinds Februari 2015. Dit is alweer het

Nadere informatie