E. A. Besselsen. Ruimte voor water. proefsleuven door een toekomstige waterberging in de Oude Lierpolder, gemeente Westland.
|
|
- Jurgen Joachim Claessens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 E. A. Besselsen Ruimte voor water proefsleuven door een toekomstige waterberging in de Oude Lierpolder, gemeente Westland 27 januari 2005
2 Ruimte voor water Proefsleuven door een toekomstige waterberging in de Oude Lierpolder, gemeente Westland auteur redactie eindredactie in opdracht van ontwerp en opmaak illustraties fotografie productie E.A. Besselsen J.P. Flamman C.L. Nyst Hoogheemraadschap van Delfland kantoordeloor, Haarlem E.A. Besselsen aac/projectenbureau Koopmans drukkerij, Hoorn isbn issn Amsterdams Archeologisch Centrum Universiteit van Amsterdam Nieuwe Prinsengracht vz Amsterdam aac/projectenbureau, Amsterdam 2005
3 voorwoord Vol verwachting togen drie archeologen van het aac/projectenbureau 13 september 2004 naar De Lier voor een onderzoek. Naar aanleiding van het booronderzoek in januari konden immers sporen van een cultuurlandschap uit de Romeinse tijd worden verwacht op het terrein aan de Veilingweg. De inrichting tot een waterberging verstoort in de nabije toekomst het terrein tot onder dit niveau. Een opdracht tot archeologisch onderzoek van het Hoogheemraadschap van Delfland, team abc-delfland volgde. Het team bestond uit: >> drs. J.P. Flamman projectleider >> drs. E.A. Besselsen dagelijkse leiding veldwerk, analyse, rapportage >> drs. M. Parlevliet projectarcheoloog >> dhr H. van Ramshorst senior veldtechnicus >> drs. M.F.P. Dijkstra aardewerkspecialist Wij danken de familie Koornneef voor het mogen gebruiken van hun oprit als stalling voor materieel.
4 inhoud samenvatting 1 inleiding 2 onderzoeksgebied 3 onderzoeksmethode 4 geologie 4.1 algemeen 4.2 onderzoeksgebied 4.3 boorprofielen 5 onderzoeksresultaten 5.1 bodemprofielen 5.2 vondsten 5.3 evaluatie onderzoeksvragen 6 Archeologische Monumentenzorg verklarende woordenlijst lijst van afkortingen lijst van figuren literatuur bijlagen 1 sporenlijst 2 vondstenlijst 3 figuur
5 samenvatting In september 2004 hebben medewerkers van het aac/projectenbureau een archeologisch inventariserend veldonderzoek uitgevoerd in de Oude Lierpolder, gemeente Westland. De aanleiding voor het onderzoek was het voornemen van het Hoogheemraadschap van Delfland een 2 hectare groot terrein in te richten als waterberging. Hierbij worden mogelijk aanwezige archeologische waarden vernietigd. Met drie proefsleuven is 796,60 m 2 van het terrein aan de Veilingweg onderzocht. Het onderzoek heeft geen sporen en vondsten uit de Romeinse tijd opgeleverd. Er zijn slechts negen middeleeuwse scherven (13e 14e eeuw) aangetro en in de afzettingen van Duinkerke iii. De geologische opbouw van het terrein is in 31 profielkolommen vastgelegd, welke later gekoppeld zijn tot drie aaneengesloten profielen. De profielen geven het beeld van een locatie die voortdurend onder invloed heeft gestaan van overstromingen. Het terrein is als niet-behoudenswaardig aangemerkt. 5
6 >> 1 inleiding De inrichting van een 2 hectare groot terrein nabij Veilingweg tot een waterberging, vormde de aanleiding voor het Hoogheemraadschap van Delfland archeologisch onderzoek te laten uitvoeren in de Oude Lierpolder, De Lier, gemeente Westland. Naar aanleiding van het karterend booronderzoek dat in januari 2004 is uitgevoerd door Vakteam Archeologie van de gemeente Delft, was de verwachting sporen van een cultuurlandschap uit de Romeinse tijd aan te tre en. Op het grootste deel van het terrein is in de boringen een vegetatiehorizont uit de Romeinse tijd aangetro en. Aanwijzingen voor bewoning in deze periode bestonden uit het voorkomen van fragmenten houtskool en aardewerk in deze laag. Het advies was het terrein nader te onderzoeken met proefsleuven. 1 administratieve gegevens Opdrachtgever Hoogheemraadschap van Delfland dhr J. van Putten Uitvoerende instantie aac/projectenbureau mw E.A. Besselsen Veldwerkperiode september 2004 Type onderzoek inventariserend archeologisch veldonderzoek Gemeente Westland Plaats De Lier Toponiem Oude Lierpolder Projectcode wlol04 om-nummer 7289 Centrale coördinaten 75600/ Omvang plangebied 150 x 150 m 1) Bult/de Bruin/Norde ) Bult In het Programma van Eisen is dit advies verder uitgewerkt tot een onderzoeksstrategie. 2 De onderzoeksmethode en de vraagstellingen richten zich met name 6
7 op de bewoning in het Westland in de Romeinse tijd. Het onderzoek past in de lange traditie van archeologisch onderzoek naar cultuurlandschappen in de Romeinse tijd in Zuid-Holland, zoals het grootschalige project gedurende de reconstructie van Midden-Delfland en het ahr-project in de Harnaschpolder, regio Delft/Den Haag. In algemene termen moet met het proefsleuvenonderzoek de aard, omvang, datering en kwaliteit van de aanwezige sporen worden bepaald alsook de behoudenswaardigheid van de vindplaats. Meer specifieke vraagstellingen en onderzoeksthema s sluiten aan op de Regionale Onderzoeksagenda van het Westland 3 zowel wat betreft het wetenschappelijk onderzoek als de Archeologische Monumentenzorg: E1 Het opsporen van boerenerven en het vaststellen van de hiërarchische positie die deze erven in het gehele nederzettingssysteem innemen. E2 De relatie van de erven met het verkavelingsysteem en de dynamiek van deze land-inrichting. Zijn er verschillen in de ontwikkelingen tussen het kerngebied (Romeinse weg) en het achterland? E3 Bestaat er een verband tussen de ontwikkeling van wegen in de Romeinse tijd en de ontwikkeling van het perceleringsysteem? E4 Systematisch onderzoek naar de methode en techniek van waterbeheersing door middel van percelering, duikers, e.d. E5 Welke factoren bepalen de locatiekeuze van grafvelden? E6 Welke verbindingslijnen bestonden tussen De Lier en zijn omgeving? E13 Het toetsen van de in Midden-Delfland aangetro en maatvoering van landinrichting en de lay-out van de nederzetting, waarbij de gulden snede een uitgangspunt voor landinrichting lijkt te zijn. E14 De uitwerking van de vergelijking tussen de regio Assendelft, Rijswijk de Bult, Midden-Delfland en het Westland in het kader van de thematiek van romanisatie. E15 Het toetsen van de in Midden-Delfland waargenomen patronen op het gebied van rituele deposities. E16 Het systematisch onderzoek naar de aard, de omvang, de diversiteit, de locatiekeuze factoren en de betekenis van diverse elementen in het buitengebied (bijvoorbeeld kringgreppels en kuilenclusters). 3) Bult
8 A4 Wat is de te verwachten conserveringstoestand van de grondsporen en de vondsten? A5 Wat zal de aantasting zijn van de vindplaatsen bij uitvoering van de voorgenomen werkzaamheden? A6 Het toetsen van de in de sai geformuleerde verwachting met name van gebieden met een lage verwachting. Hierbij worden uitgangspunten ten aanzien van locatiekeuzefactoren geëvalueerd. A7 Zijn er mogelijkheden om de werkprocedure van de aannemers op verwachtingsvolle plaatsen zo aan te passen dat de mogelijkheden voor archeologische waarnemingen worden vergroot en dat de mate van verstoring wordt beperkt? A8 Het toetsen van de mate van betrouwbaarheid en voorspellende waarde van de verschillende onderzoeksfasen door middel van een evaluatie van de vorige onderzoeksfase aan het einde van elke nieuwe onderzoeksfase. A9 Het toetsen van het selectieproces van de sai tot en met de opgraving dan wel het beschermen van een vindplaats. A10 Op welke wijze kunnen de archeologische waarden van nieuw opgespoorde vindplaatsen in het deelplangebied gewaardeerd en indien gewenst beschermd worden? De uitkomsten kunnen e ect hebben op het terrein van de ruimtelijke ordening en op het bestemmingsplan, waarin deze nieuwe vindplaatsen kunnen worden opgenomen bij bestemmingsplanwijzigingen. A11 In hoeverre beantwoorden de nieuw aangetro en vindplaatsen aan de archeologische verwachtingen die voor dit gebied bestonden? Aan de hand van de resultaten kan de archeologische verwachtingskaart worden bijgesteld. Het veldwerk is van 13 tot 17 september 2004 uitgevoerd door medewerkers van het aac/projectenbureau van de Universiteit van Amsterdam. De uitwerking vond plaats in Amsterdam in de periode september tot november
9 >> 2 onderzoeksgebied Fig. 1 Ligging van het onderzoeksterrein in De Lier, gemeente Westland. Inzet: Ligging van De Lier in Nederland De toekomstige waterberging ligt in de Oude Lierpolder, ten noordwesten van het oude centrum van De Lier, gemeente Westland. Het terrein ligt tussen het Zwethkanaal (ten noorden) en de Veilingweg met bebouwing (ten zuiden), ter hoogte van Kanaalweg 8 en Veilingweg (fig. 1). Ten oosten van het terrein bevinden zich kassen en ten westen enkele weilanden. De centrale rd-coördinaten zijn 75600/ Het totale oppervlak van het onderzoeksgebied is circa 2 hectare. 9
10 Fig. 2 Overzicht van het oostelijk deel van het onderzoeksterrein. Het plangebied is op kaarten uit de 18e en 19e eeuw aangemerkt als grasland en akkerland. Tussen 1920 en 1945 werd het gebied in gebruik genomen voor glastuinbouw. Voor aanvang van het booronderzoek zijn kassen afgebroken en is het oostelijk deel van het terrein geëgaliseerd. Momenteel ligt het terrein gedeeltelijk braak en is een ander deel in gebruik als grasland (fig. 2). 10
11 >> 3 onderzoeksmethode De voorbereiding van het project Westland Oude Lierpolder bestond uit het aanvragen van een landelijk onderzoeksmeldingsnummer, het doen van een klicmelding, het opstellen van een draaiboek, ri&e en v&g-plan, het inrichten van het werkterrein en het uitzetten van een meetsysteem, gekoppeld aan landelijke rd-coördinaten. In 3,5 dagen zijn met een graafmachine drie proefsleuven met een breedte van 2 meter aangelegd op de locaties zoals vermeld in het Programma van Eisen. Werkput 1 met een lengte van 159 meter is aangelegd van west naar oost midden over het terrein. Haaks hierop zijn werkput 2 (109 meter lang) en werkput 3 (95 meter lang) van zuid naar noord gegraven. De werkputten zijn laagsgewijs verdiept tot onder het niveau van het zogenaamde oude loopvlak uit de Romeinse tijd dat in de boringen was herkend. 4 Gedurende het onderzoek is veel overlast geweest van water: regenwater, bodemwater en water uit doorsneden drainagebuizen (fig. 3). Dit heeft het werk enigszins bemoeilijkt. Er is een overzichtstekening gemaakt op schaal 1:250 met de werkputten, de begrenzing van het terrein, lokale en landelijke coördinaten. Over de gehele lengte van alle sleuven zijn profielkolommen getekend met een onderlinge afstand van 5 tot 20 meter. De putten en profielkolommen zijn respectievelijk op schaal 1:50 en 1:20 op drie vlaktekeningen getekend met hoogtematen ten opzichte van nap. De documentatie en het materiaal zijn naar de Universiteit van Amsterdam gebracht. De analoge velddocumentatie is gecontroleerd en waar nodig bijgewerkt. De gegevens van de spoorformulieren zijn gedigitaliseerd in basiclink (een database). De veldtekeningen en profielkolommen zijn gedigitaliseerd in mapinfo (een gis-programma) met een koppeling naar spoornummers en vondstnummers. De vondsten zijn gewassen, geteld en gewogen. De gegevens zijn eveneens ingevoerd in basiclink, met een koppeling aan de spoorgegevens. In de uitwerkfase zijn de profielkolommen gekoppeld en geanalyseerd. Het aardewerk is gedetermineerd door een specialist. In overleg met de opdrachtgever en bevoegd gezag heeft de uitwerking van dit project geleid tot dit rapport. Ter afronding van het project wordt de documentatie en het materiaal gedeponeerd bij het provinciaal depot van Zuid-Holland. Tevens wordt het project afgemeld bij archis. Fig. 3 Gedurende het onderzoek is veel overlast geweest van water: regenwater, bodemwater en water uit doorsneden drainagebuizen. 4) Bult/de Bruin/Norde 2004,
12 >> 4 geologie 4.1 algemeen West-Nederland heeft altijd onder invloed gestaan van de zee. Een stijging van de temperatuur en daarmee van de zeespiegel leidde tot een waddenzee die aan de westzijde werd afgesloten door een kustbarrière met tussenliggende zeegaten. Vanaf circa 6000 jaar geleden nam de snelheid van de zeespiegelstijging af. Zo konden geleidelijk strandwallen met lage duinen ontstaan die de openingen van de zeegaten grotendeels afsloten. Achter de strandwallen vond veenvorming plaats. Door periodieke overstromingen vanuit zee via bijvoorbeeld de Maas en de Rijn liep het landschap achter de duinen regelmatig onder water. Daarbij sleten riviertjes uit tot diepe geulen of kreken met oeverwallen erlangs, gevormd door depositie van zandig materiaal en inklinking van de kleiige gronden daarachter. De cyclus van het binnendringen en terugtrekken van de zee wordt aangeduid met transgressie- en regressiefasen. Het geologisch profiel in het Westland wordt gekarakteriseerd door deze cyclus; de zogenaamde Westlandformatie. De geologische term Westlandformatie is in maart 2003 vervangen door de Formatie van Naaldwijk die weer is onderverdeeld in het laagpakket van Wormer (tussen het Basisveen en het Hollandveen) en het laagpakket van Walcheren (boven het Hollandveen). 5 Hieronder wordt nog gesproken over de afzettingen van Duinkerke (tegenwoordig het laagpakket van Walcheren) in navolging van het vooronderzoek. 5) De Mulder onderzoeksgebied Vanaf ongeveer 2200 voor Chr. begint het zogenaamde Hollandveen achter de strandwallen te groeien. Deze laag is afgedekt met kleiafzettingen gedurende verschillende overstromingsfasen. In de ondergrond van het onderzoeksgebied komen dekafzettingen van Duinkerke o voor en meer zuidelijk geulafzettingen van Duinkerke o. Vanaf 700 voor Chr. is op de dekafzettingen veen gegroeid. De dekafzettingen van Duinkerke i (circa voor Chr.) liggen op de oudere geulafzettingen, op Hollandveen of op venige klei. Op de top van de Duinkerke afzettingen wordt vaak een sterk humeuze kleilaag aangetro en; een oude vegetatiehorizont geassocieerd met de Romeinse tijd en de periode kort daarna. 12
13 Deze vegetatiehorizont wordt aangeduid als woudlaag indien deze gevormd is door bosveengroei na de Romeinse tijd. 6 Duinkerke iii-dekafzettingen (12e eeuw) van het zogenaamde Westlanddek komen in het gehele onderzoeksgebied voor. De kleiafzettingen hebben de sporen uit de Romeinse tijd en de Vroege-Middeleeuwen afgetopt of geërodeerd, maar ook beschermd tegen latere aantasting. Ten zuiden en ten westen van het onderzoeksgebied komen ook geulafzettingen van de Duinkerke iii-transgressiefase voor. 4.3 boorprofielen In januari 2004 heeft de gemeente Delft inventariserend veldonderzoek uitgevoerd op het onderzoeksterrein (plangebied A) in de vorm van oppervlaktekartering en karterend booronderzoek. Aan de hand van de boringen is een geologische opbouw van het terrein beschreven die overeenkomt met het algemene beeld van de geologie in het gebied. Onder de recente bovengrond bevindt zich het restant van een oude bouwvoor. Daaronder ligt een dik pakket lichtbruine, zandige klei. Deze Duinkerke iii-afzettingen dekken een bruingrijze, vuile kleilaag af die als loopvlak uit de Romeinse tijd is geïnterpreteerd. Deze interpretatie wordt bevestigd door de vondst van een aardewerkfragment in deze laag die gedateerd is tussen 0 en 400 na Chr. In de laag zijn ook houtskoolfragmenten aangetro en. Het loopvlak bevindt zich op de top van de Duinkerke i-afzettingen die zich aftekenen als lichtbruine klei, blauwgrijze klei en bruingrijze gevlekte humeuze klei. Op 1.90 meter diepte is een veenlaag aangeboord; mogelijk ongestoord Hollandveen. In enkele boringen ligt de Duinkerke iii-klei op de schone Duinkerke i-klei. Het zogenaamde loopvlak is mogelijk geërodeerd door latere afzettingen. Een andere mogelijkheid is dat zich hier een depressie of een restgeul uit de Duinkerke i- fase heeft bevonden die later is opgevuld. 7 6) Van Liere ) Bult/de Bruin/Norde
14 >> 5 onderzoeksresultaten Fig. 4 Overzicht van het onderzoeksgebied met daarop aangegeven de aangetro en sporen met spoornummers (bijvoorbeeld 6) en de locatie van de profielkolommen in de werkputten (bijvoorbeeld 1.5). De recente sporen zijn in zwart weergegeven. De sporen in kleur corresponderen met de geologische lagen in fig. 5. De geologische ondergrond is overgenomen uit Bult/de Bruin/Norde In de Oude Lierpolder is door middel van drie proefsleuven een totale oppervlakte van 796,60 m 2 onderzocht (fig. 4). Tijdens het onderzoek zijn negentien spoornummers uitgegeven waarvan dertien voor geologische lagen en zes voor sporen uit recente tijd (spoornummers 6 11). In totaal zijn negen vondstnummers uitgeschreven. Vijf vondsten zijn a omstig uit recente sporen en vier vondstnummers bevatten middeleeuwse aardewerkfragmenten (vondstnummer 6 9). Er zijn 51 digitale foto s gemaakt van het onderzoeksterrein, de profielen, de werkputten, en van de archeologen en hun werkwijze. Tijdens het onderzoek zijn geen (archeobotanische en pollen) monsters genomen. Over het gehele onderzoeksterrein is een drainagesysteem aangetro en dat in de eerste werkput is ingemeten (spoor 6 en 9). In deze werkput is ook de fundering van een kas ingemeten (spoor 8). Deze sporen zijn gedigitaliseerd om een idee te krijgen van de verstoring van het terrein. Sporen uit de Romeinse tijd of de Middeleeuwen ontbreken geheel. Hier worden dan ook alleen de geologische lagen besproken. 5.1 bodemprofielen Het maaiveld van het onderzoeksterrein ligt op 0.60 tot 0.80 m nap. De werkputten zijn verdiept tot in of onder de laag die in het booronderzoek geassocieerd is met de Romeinse tijd. In totaal zijn 31 profielkolommen getekend met een diepte variërend van 1.90 m nap tot 2.65 m nap. De profielkolommen zijn verbonden tot drie profielen (fig. 5 6). 8 De bodemopbouw wordt van boven naar beneden besproken. Spoor 1/2 De recente bovengrond bestaat uit een verrommelde donkerbruingrijze kleilaag met diverse puinfragmenten. De laag heeft een dikte van 25 tot 50 cm. 8) Zie voor fig. 5 bijlage 3 achterin deze publicatie. Spoor 3 Daaronder bevindt zich een grijze kleilaag eveneens uit recente tijd. De laag is soms niet te onderscheiden van spoor 2. Naast recent materiaal is in deze laag in het noordelijke deel van werkput 2 middeleeuws materiaal aangetro en (vondstnummers 6 en 7). 14
15 /2 werkput werkput werkput het onderzoekgebied geulafzettingen van Duinkerke iii op Hollandveen : m dekafzettingen van Duinkerke iii op dekafzettingen van Duinkerke i op Hollandveen op dekafzettingen van Duinkerke o
16 Spoor 4/12 In het Duinkerke iii-kleipakket is een onderscheid in twee lagen: een bruine zandige klei en een lichtbruingrijze zandige klei met roestvlekken. De grens tussen beide lagen is scherp. In dit pakket zijn ook twee middeleeuwse aardewerkfragmenten aangetro en ter hoogte van bovengenoemde vondsten (vondstnummers 8 en 9). Op enkele plaatsen tekent de onderkant van de lagen zich donkerder af. Spoor 5 In werkput 2 verschijnt 7.50 meter vanaf het zuiden een lichtgrijze zandige kleilaag in het profiel die ontbreekt in de meest noordelijke profielkolom. In de meest oostelijke profielkolom van werkput 1 ontbreekt deze laag eveneens. De laag wordt op die plaatsen afgesneden door bovengelegen Duinkerke iii-afzettingen. Verder komt de laag in alle werkputten voor. De grens met spoor 12 is scherp. De overgang met spoor 17 is niet overal duidelijk. Het is niet zeker of spoor 5 tot de afzettingen van Duinkerke i of iii behoort. Fig. 6 De gelaagdheid met spoornummers in profielkolom 3.5 in werkput 3. Spoor 17 Het oude loopvlak uit het booronderzoek komt in alle profielen voor als een blauwgrijze of bruingrijze humeuze kleilaag. Deze vegetatiehorizont ontbreekt in het noorden van werkput 2 en 3 en in het midden van werkput 1. Er zijn geen vondsten en/of sporen aangetro en in relatie tot deze laag. Spoor 13/16/18/19 De vegetatiehorizont is gevormd op de top van Duinkerke i-afzettingen. In de profielen zijn deze afzettingen in de vorm van een blauwgrijze vette kleilaag, een oranje roestbandje en een blauwgrijze zandige kleilaag herkend. (Enkele van) deze lagen komen voor in de oostelijk helft van werkput 1, het noordelijke deel van werkput 2 en in werkput 3. Spoor 14 Op verschillende plaatsen bevindt zich direct onder de vegetatiehorizont een donkerbruingrijze kleiige veen of venige klei. Het onderscheid met spoor 13 is niet altijd duidelijk. In het noordelijk deel van werkput 3 is het veenpakket 16
17 minstens 65 cm dik en gelamineerd met blauwgrijze kleibandjes. Op andere plaatsen is de laag slechts 10 cm dik of ontbreekt geheel. Spoor 15 Onder het veen is nog een blauwgrijze kleiafzetting aangetro en, mogelijk uit de Duinkerke o-fase. De bodemopbouw in de profielen van de proefsleuven heeft een natuurlijk karakter. De Duinkerke i-dekafzettingen ontbreken op veel plaatsen. De vegetatiehorizont die in de boringen als loopvlak uit de Romeinse tijd is herkend, ligt dan direct op een venige kleilaag. De vegetatiehorizont ontbreekt daar waar de ondergrond in de vorm van blauwgrijze vette kleiafzettingen omhoog komt. De lichtgrijze zandige kleilaag direct boven de vegetatiehorizont wordt afgesneden door (latere fasen van de) Duinkerke iii-afzettingen. 5.2 vondsten Gedurende het onderzoek zijn negen aardewerkfragmenten gevonden. De scherven zijn in het noorden van werkput 2 in spoor 3, 4 en 12 gevonden (afzettingen van Duinkerke iii). Het materiaal bestaat uit kogelpot (vijf stuks), grijsbakkend (twee stuks) en roodbakkend aardewerk (twee stuks). Het aardewerk wordt gedateerd in de 13e 14e eeuw. 5.3 evaluatie onderzoeksdoelen Op het onderzoeksterrein zijn geen archeologische waarden behorende tot de Romeinse tijd aangetro en. De enige archeologische resten zijn middeleeuwse scherven in een afzettingslaag, waarschijnlijk van een nederzetting in de omgeving aangespoeld. Het onderzoek levert geen gegevens die bijdragen aan het beantwoorden van de vraagstellingen E1-6, E13 16 zoals gesteld in het Programma van Eisen. 17
18 >> 6 Archeologische Monumentenzorg Gezien de afwezigheid van archeologische waarden en de aanwezigheid van een natuurlijke geologische opbouw kan naar aanleiding van dit onderzoek niet gesteld worden dat het terrein van archeologische waarde is. Het geologisch profiel geeft ons het beeld van een locatie die voortdurend onder invloed heeft gestaan van overstromingen. De kans is uitermate gering dat archeologische waarden aanwezig zijn. Het zogenaamde oude oppervlak dat gedurende het vooronderzoek is aangeboord, is in de proefsleuven op geen enkele wijze met archeologische indicatoren in verband gebracht en is als een natuurlijke laag geïnterpreteerd. Het onderzoek levert geen gegevens die bijdragen aan het beantwoorden van de vraagstellingen A4-11 zoals gesteld in het Programma van Eisen. Een vindplaats wordt gewaardeerd aan de hand van de specificaties uit het Handboek kna (Versie 2.0, oktober 2001, College voor de Archeologische Kwaliteit). Hierin worden drie waarden onderscheiden: beleving, fysieke kwaliteit en inhoudelijke kwaliteit. In de scoretabel zijn deze drie waarden beoordeeld. Het onderzoek scoort minimaal op de inhoudelijke kwaliteit, omdat ook zonder archeologische waarden de informatie van dit onderzoek een bijdrage levert aan het onderzoek naar het cultuurlandschap in het verleden. In dit geval geldt: geen archeologische informatie is ook informatie. Op basis van deze gegevens wordt het terrein als niet-behoudenswaardig aangemerkt. 18
19 scoretabel kna-waarderingssysteem Westland Oude Lierpolder 2004 waarden criteria parameters antwoord score Beleving Schoonheid Zichtbaarheid vanaf het maaiveld als landschapselement nee nvt Vorm en structuur nee Relatie met omgeving nee Herinnerings- Verbondenheid met feitelijke historische gebeurtenis nee waarde Associatie met toegeschreven kwaliteit of betekenis nee Fysieke Gaa eid Aanwezigheid sporen nee 1 kwaliteit Gaa eid sporen nvt Ruimtelijke gaa eid nvt Stratigrafie intact nvt Mobilia in situ nee Ruimtelijke relatie tussen mobilia onderling nvt Ruimtelijke relatie tussen mobilia en sporen nvt Aanwezigheid antropogeen biochemisch residu nvt Stabiliteit van de natuurlijke omgeving nvt Conservering Conservering artefacten (metaal/overig) nvt nvt Conservering organisch materiaal nvt Inhoudelijke Zeldzaamheid Bijzonder in vergelijking tot het aantal vergelijkbare monumen- nee 1 kwaliteit ten (complextypen) van goede fysieke kwaliteit uit dezelfde perioden binnen dezelfde archeoregio waarvan de aanwezigheid is vastgesteld Idem, op basis van een recente en specifieke verwachtingskaart nee Informatie- Bijzonder in vergelijking tot opgraving/onderzoek van nee 1 waarde vergelijkbare monumenten binnen dezelfde archeoregio (minder/meer dan 5 jaar geleden; volledig/partieel) Bijdrage aan recent en systematisch onderzoek in de betref- middel fende archeoregio Bijdrage aan recent en systematisch onderzoek van de betref- laag fende archeologische periode Passend binnen vastgesteld onderzoeksprogramma van laag universitair instituut, rob of anderen Ensemble- Synchrone context (voorkomen van monumenten uit dezelfde nvt nvt waarde periode binnen de micro-regio) Diachrone context (voorkomen van monumenten uit opeen- nvt volgende perioden binnen de micro-regio) Landschappelijke context (fysisch- en historisch-geografische ja gaa eid van het contemporaine landschap) Aanwezigheid van contemporaine organische sedimenten in nvt de directe omgeving Represen- Kenmerkendheid voor een bepaald gebied en/of periode nvt nvt tativiteit Het aantal vergelijkbare monumenten van goede fysieke nvt kwaliteit uit dezelfde periode binnen dezelfde archeoregio waarvan de aanwezigheid is vastgesteld en waarvan behoud is gegarandeerd Idem, op basis van een recente en specifieke verwachtingskaart nvt 19
20 verklarende woordenlijst grotendeels ontleend aan Anema 1997 archeologie Wetenschap die zich tot doel stelt door middel van studie van de materiële nalatenschap inzicht te verwerven in alle facetten van menselijke samenlevingen in het verleden. archeologisch monument Een terrein waarin zich oudheidkundige zaken bevinden die van algemeen belang zijn vanwege hun schoonheid, hun betekenis voor de wetenschap en hun cultuurhistorische waarde. Hieronder worden zowel wettelijke beschermde als niet-wettelijke beschermde monumenten verstaan. cultuurlandschap Landschap dat door de werkzaamheid van de mens sterk is veranderd. IJzertijd De periode waarin voor het eerst en in hoofdzaak ijzer wordt gebruikt voor het vervaardigen van werktuigen en wapens. In Nederland de periode tussen circa 800 tot 12 voor Chr. De IJzertijd wordt doorgaans onderverdeeld in drie perioden, te weten : Vroege-IJzertijd ( voor Chr.), Midden-IJzertijd ( voor Chr.) en de Late-IJzertijd ( voor Chr.). Middeleeuwen Periode tussen de val van het West-Romeinse Rijk (476) tot de ontdekking van Amerika (1492), ook wel van circa na Chr. Wordt nader onderverdeeld in Vroege-Middeleeuwen (circa ), Volle-Middeleeuwen ( ) en de Late-Middeleeuwen ( ). oeverwal Langgerekte rug langs een rivier of kreek, ontstaan doordat bij het buiten de oevers treden van de stroom het grovere zand en klei het eerste bezinkt. proefsleuf Een smalle, langgerekte opgravingsput (meestal 2 tot 4 m breed) die bij het archeologisch onderzoek wordt gegraven om een beter inzicht te krijgen in de datering, diepte, ligging, aard en kwaliteit van sporen. 20
21 regressie Periode waarin het water zich terugtrekt (door daling van de zeespiegel) na een periode van transgressie. Romeinse tijd De periode van het West-Romeinse Rijk. In Nederland de periode tussen circa 12 voor Chr. en 450 na Chr. strandwal Door branding en zeestromingen ontstane zandrug parallel aan de kustlijn, die uiteindelijk boven gemiddeld hoogwater uitkomt. Dit vond plaats tot circa 1000 na Chr. transgressie Uitbreiding van de zee over het land, overstroming, veroorzaakt door stijging van de zeespiegel. vindplaats Plaats waar archeologische materiaal is verzameld of te verzamelen is. 21
22 lijst van afkortingen aac Amsterdams Archeologisch Centrum van de Universiteit van Amsterdam ahr Afvalwater Haagse Regio amz Archeologische Monumentenzorg archis Archeologisch Informatiesysteem gis Geografisch Informatiesysteem klic Kabels en Leidingen Informatiecentrum kna Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie nap Normaal Amsterdams Peil om Onderzoeksmeldingsnummer pve Programma van Eisen ri&e Risico-inventarisatie en -evaluatie rob Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek sai Standaard Archeologische Inventarisatie v&g Veiligheids- en gezondheidsplan 22
23 lijst van figuren Fig. 1 Ligging van het onderzoeksterrein in De Lier, gemeente Westland. Inzet: Ligging van De Lier in Nederland. Fig. 2 Overzicht van het oostelijk deel van het onderzoeksterrein. Fig. 3 Gedurende het onderzoek is veel overlast geweest van water: regenwater, bodemwater en water uit doorsneden drainagebuizen. Fig. 4 Overzicht van het onderzoeksgebied met daarop aangegeven de aangetro en sporen met spoornummers (bijvoorbeeld 6) en de locatie van de profielkolommen in de werkputten (bijvoorbeeld 1.5). De recente sporen zijn in zwart weergegeven. De sporen in kleur corresponderen met de geologische lagen in fig. 5. De geologische ondergrond is overgenomen uit Bult/de Bruin/Norde Fig. 5 Gereconstrueerde profielen met de genummerde profielkolommen en enkele foto s. Links staat een Harris Matrix met spoornummers die tevens als legenda dient. De spoornummers in het wit verwijzen naar recente sporen. De spoorbeschrijvingen van de lagen staan in de tekst onder hoofdstuk 5.1. De locaties van de aardewerkfragmenten zijn met sterretjes aangegeven. Fig. 6 De gelaagdheid met spoornummers in profielkolom 3.5 in werkput 3. 23
24 literatuur Anema, K., 1997: Archeologisch erfgoed goed beheerd. Behoud, inrichting en beheer in het landelijk gebied, Den Haag (crm-reeks 9). Bult, E.J./J.M. Koot/H. van Londen/D.C.M. Raemaekers/J.A. Waasdorp, 2002: Archeologische monumentenzorg in het ahr-project. Deel 1: het voorbereidende werk. Archeologisch onderzoekskader van het ahr-project en Standaard Archeologische Inventarisatie van de Harnaschpolder, Den Haag (Haagse Oudheidkundige Publicaties 6). Bult, E.J., 2004: Programma van Eisen. Inventariserend Archeologisch Veldonderzoek met sleuven ten behoeve van de aanleg van een waterberging in de Oude Lierpolder in de gemeente Westland, Delft. Bult, E.J./J.de Bruin/E.Norde, 2004: Twee toekomstige waterbergingen in De Lier. Een inventariserend Archeologisch Veldonderzoek, Delft (Delftse Archeologische Rapporten 33). Diepeveen-Jansen, M./J. Kaarsemaker, 2004: Publicatiewijzer voor de archeologie, Amsterdam (themata 1). Liere, W.J. van, 1948: De bodemgesteldheid van het Westland. De bodemkartering van Nederland ii, Den Haag. Mulder, E. de/m. Geluk/I. Ritsema/W. Westerho /T. Wong, 2003: De ondergrond van Nederland, Delft. 24
25 bijlagen inhoud 1 sporenlijst 2 vondstenlijst 3 figuur
26 bijlage 1 sporenlijst spoor type datering 1 werkput m nap onder m nap boven vulling 2 opmerkingen 1 bouwvoor nt 1,2, d.br.gr.klei 2 bodemlaag nt 1,2, d.gr.br.kl. recent verploegde bodem 3 bodemlaag nt 1,2, gr.kl. 4 bodemlaag lme 1,2, l.br.gr.z.kl. Duinkerke iii-afzetting 5 bodemlaag lme? 1,2, l.gr.z.kl. oudere fase van Duinkerke iiiafzetting? 6 drain nt 1,2, m.gr.kl. oost-west drainagesysteem over het gehele terrein op verschillende dieptes 7 palenrij nt m.gr.kl. 2 rijen houten paaltjes 8 fundering nt m.gr.kl. fundering van een kas met betonnen palen 9 drain nt 1,2, m.gr.kl. noord-zuid drainagesysteem over het gehele terrein 10 ploegsporen nt 1,2, d.br.gr.kl. over het gehele terrein 11 kuil/sloot nt bl.gr.kl. kuil of sloot met recente grasplaggen 12 bodemlaag lme 1,2, br.gr.z.kl. Duinkerke iii-afzetting 13 bodemlaag ijz 1,2, bl.gr.v.kl. Duinkerke i-afzetting 14 bodemlaag 1,2, br.gr.kl.veen 15 bodemlaag 1,2, m.bl.gr.kl. mogelijk Duinkerke 0-afzetting 16 bodemlaag ijz 1,2, ro.kl. roestbandje 17 bodemlaag 1,2, d.br./ komt overeen met oud oppervlak bl.gr.hum.kl. uit het booronderzoek 18 bodemlaag ijz 1,2, l.br.gr.kl. Duinkerke i-afzetting 19 bodemlaag ijz 1,2, d.bl.gr.kl. Duinkerke i-afzetting 1 ijz: IJzertijd; lme: Late-Middeleeuwen; nt: Nieuwe tijd 2 bl.: blauw; br.: bruin;d.: donker; gr.: grijs; hum.: humeus; kl.: klei; l.: licht; m.: midden; ro.: roest; v.: vet; z.: zandig 26
27 bijlage 2 vondstenlijst vondst spoor werkput type aantal determinatie datering onbekend 1 recent metaal 1 recent kleiklompje 1 recent onbekend 1 recent steen aardewerk 2 kogelpot, dunwandig 11e 13e eeuw 1 roodbakkend, spaarzaam geglazuurd 13e 14e eeuw aardewerk 1 roodbakkend 13e 14e eeuw 1 grijsbakkend 13e 14e eeuw aardewerk 1 kogelpot, dunwandig 11e 13e eeuw aardewerk 2 kogelpot 10e 13e eeuw 1 grijsbakkend 13e 14e eeuw 27
Archeologisch veldonderzoek Hoogheemraadschap van Delfland
Delftse Archeologische Notitie 101 Archeologisch veldonderzoek Hoogheemraadschap van Delfland Proefsleuvenonderzoek aan de Phoenixstraat 32 te delft Jorrit van Horssen Delftse Archeologische Notitie 101
Nadere informatieINFORMATIERAPPORT EN SELECTIEADVIES
INFORMATIERAPPORT EN ELECTIEADVIE Proefsleuvenonderzoek Bedrijventerrein fase 2 (Homoetsestraat), Maurik, gemeente Buren Archis onderzoekmeldingsnummer 4120 Inleiding Tussen 14 en 23 februari 2011 is door
Nadere informatiememo Locatiegegevens: Inleiding
memo van Bram Silkens afdeling RB Datum Contact 28-04-2016 Walcherse Archeologische Dienst (gemeenten Middelburg, Veere en Vlissingen) postbus 70 4330 AB Middelburg b.meijlink@middelburg.nl (06-52552925)
Nadere informatieBijlage 4 Archeologisch onderzoek
39 Bijlage 4 Archeologisch onderzoek Wijzigingsplan "Emmastraat Pijnacker" (vastgesteld) Wijzigingsplan "Emmastraat Pijnacker" (vastgesteld) 40 Bodemverstoringsvergu nning Archeologie Plangebied: Gemeente:
Nadere informatieBijlage C. Waarderingssystematiek voor het aanwijzen van archeologische monumenten
Bijlage C. Waarderingssystematiek voor het aanwijzen van archeologische monumenten 1. Inleiding De gemeente kan terreinen, waarbinnen zich archeologische waarden bevinden, als beschermd monument aanwijzen.
Nadere informatieArcheologie Deventer Briefrapport 27. November Controleboringen Cellarius - De Hullu (project 494)
Archeologie Deventer Briefrapport 27 November 2013 Controleboringen Cellarius - De Hullu (project 494) Briefrapport Controleboringen Cellarius / De Hullu, Colmschate (project 494) Behorende bij bureaustudie
Nadere informatieSelectiebesluit archeologie Breda, Molengracht JEKA
Gemeente Breda Bureau Cultureel Erfgoed ErfgoedBesluit 2009-30 Selectiebesluit archeologie Breda, Molengracht JEKA Controle BCE Johan Hendriks Bureau Cultureel Erfgoed, Naam Afdeling/bedrijf Datum Paraaf
Nadere informatieBijlage 1 Aanvullend advies archeologisch onderzoek, Wozoco Giessenburg, Neerpolderseweg 19, Giessenburg, Gemeente Giessenlanden
Bijlage 1 Aanvullend advies archeologisch onderzoek, Wozoco Giessenburg, Neerpolderseweg 19, Giessenburg, Gemeente Giessenlanden 0 SOB Research, 26 juni 2014 1 1. Archeologisch onderzoek 1.1 Inleiding
Nadere informatieBijlage. Aanvulling 25-03-2010
1 Bijlage Aanvulling 25-03-2010 Waardering- en selectieadvies Tennet 380 kv Zuidring Vindplaats 2: Abtswoudsebos Opdrachtgever: Uitvoerder: Projectleider: Auteur: Projectcode: CIScode: 37142 TenneT TSO
Nadere informatie4 Archeologisch onderzoek
4 Archeologisch onderzoek 99044462 Inhoudsopgave ARCHEOLOGISCH ONDERZOEK 1 Inleiding... 2 1.1 Algemeen... 2 1.2 Aanleiding en doelstelling... 2 2 Bureauonderzoek... 3 2.1 Werkwijze... 3 2.2 Resultaten
Nadere informatieRotterdamseweg 202 in Delft
Delftse Archeologische Notitie 117 Rotterdamseweg 202 in Delft Een archeologische begeleiding en waarneming Bas Penning Delftse Archeologische Notitie 117 Rotterdamseweg 202 in Delft Een archeologische
Nadere informatieEen leidingsleuf in Katwijk Klei-Oost Zuid. Een archeologische begeleiding aan de Trappenberglaan te Rijnsburg. A. Porreij-Lyklema. Archol.
Een leidingsleuf in Katwijk Klei-Oost Zuid Een archeologische begeleiding aan de Trappenberglaan te Rijnsburg Archol A. Porreij-Lyklema 313 Archol Een leidingsleuf in Katwijk Klei-Oost Zuid Een archeologische
Nadere informatieINVENTARISEREND VELDONDERZOEK OP HET NOORDOOSTELIJKE
AAC-PUBLICATIES 16 INVENTARISEREND VELDONDERZOEK OP HET NOORDOOSTELIJKE DEEL VAN HET PERCEEL HET MOLENKAMP ASSUMBURG-OUD HAERLEM, GEMEENTE HEEMSKERK DRS. S. LANGE APRIL 2003 AMSTERDAMS ARCHEOLOGISCH CENTRUM
Nadere informatieAdviesdocument 768. Oranjerie landgoed Mattemburgh, gemeente Woensdrecht. Project: Projectcode: HOOM2. Opdrachtgever: Brabants Landschap
Adviesdocument 768 Project: Oranjerie landgoed Mattemburgh, gemeente Woensdrecht Projectcode: HOOM2 Opdrachtgever: Brabants Landschap Datum: 12 juni 2015 1 ARCHEOLOGIE & DE ORANJERIE MATTEMBURGH Inleiding
Nadere informatieFiguur 1 Geulafzettingen (Bron: CHS)
Archeologie, aardkundige waarden en cultuurhistorie Naar de archeologie in onder andere de Groeneveldse Polder is een bureaustudie gedaan door de heer Bult van het Vakteam Archeologie i. De in weergegeven
Nadere informatieV&L. Selectiebesluit archeologie Breda, Klokkenberg. Bijlage 5 bij besluit 2017/2000-V1
Gemeente Breda Ruimtelijke Ontwikkeling Bureau Cultureel Erfgoed Erfgoedbesluit 2009-22 V&L Bijlage 5 bij besluit 2017/2000-V1 Selectiebesluit archeologie Breda, Klokkenberg Ruimtelijke Ontwikkeling Controle
Nadere informatieDelftse Archeologische Notitie 129. Markt 85, Delft. Een archeologische begeleiding. Jorrit van Horssen
Delftse Archeologische Notitie 129 Markt 85, Delft Een archeologische begeleiding Jorrit van Horssen Delftse Archeologische Notitie 129 Markt 85, Delft Een archeologische begeleiding Jorrit van Horssen
Nadere informatieNieuw Delft veld 3 en 8 (westelijk deel)
Delftse Archeologische Notitie 122 Nieuw Delft veld 3 en 8 (westelijk deel) Een verkennend booronderzoek Bas Penning Delftse Archeologische Notitie 122 Nieuw Delft veld 3 en 8 (westelijk deel) Een verkennend
Nadere informatieTU Delft Plangebied Technopolis
Archeologische Beoordeling TU Delft Plangebied Technopolis Bestemmingsplan Technopolis Clusters en Kamers Gemeente Delft 1 Auteur drs. A.A. Kerkhoven Versie Definitief (scopewijziging) Projectcode 13040027
Nadere informatieBIJLAGE IV WAARDEREN VAN VINDPLAATSEN
BIJLAGE IV WAARDEREN VAN VINDPLAATSEN Het proces van waarderen In het onderstaande wordt op korte en schematische wijze het proces weergegeven dat tot een waardestelling leidt, eerst tekstueel en vervolgens
Nadere informatieHeenvliet, Steenhoeck-Welleweg Gem. Bernisse (ZH.) Een Inventariserend Archeologisch Veldonderzoek. Steekproefrapport /11Z
Heenvliet, Steenhoeck-Welleweg Gem. Bernisse (ZH.) Een Inventariserend Archeologisch Veldonderzoek Steekproefrapport 2013-05/11Z Heenvliet, Steenhoeck-Welleweg Gem. Bernisse (ZH.) Een Inventariserend Archeologisch
Nadere informatieVerkennend en waarderend archeologisch. onderzoek. R. de Leeuwe. Erp Aa, plangebied EVZ Leigraaf, deeltraject Veluwe
Verkennend en waarderend archeologisch onderzoek Erp Aa, plangebied EVZ Leigraaf, deeltraject Veluwe R. de Leeuwe Colofon Archol Rapport 58 Titel: Verkennend en waarderend archeologisch onderzoek Erp Aa,
Nadere informatieArcheologisch onderzoek begeleiding Kevelderstraat Groenlo GRONTMIJ ARCHEOLOGISCHE RAPPORTEN 68
Archeologisch onderzoek begeleiding Kevelderstraat Groenlo GRONTMIJ ARCHEOLOGISCHE RAPPORTEN 68 Archeologische begeleiding Kevelderstraat Groenlo GRONTMIJ ARCHEOLOGISCHE RAPPORTEN 68 Definitief ISSN 1573-5710
Nadere informatieArcheologische Quickscan
Document: Archeologische Quickscan versie 2 Plangebied: Polderpark, Oudesluis, gemeente Schagen Adviesnummer: 16185 Opsteller: drs. C.M. Soonius (senior archeoloog) & drs. S. Gerritsen (senior archeoloog)
Nadere informatieAdvies archeologie. Gemeente Delft. Datum advies:
Advies archeologie Plangebied: Gemeente: Plaats: Bevoegd gezag: Nieuwe Kerk Delft Delft Gemeente Delft Datum advies: 13-01-2015 Opsteller: Archeologie Delft Kluizenaarsbocht 7 Postbus 78 2600 ME Delft
Nadere informatiePlan van Aanpak. Archeologisch vooronderzoek, bureau- en inventariserend veldonderzoek. gemeente Nieuwkoop
Plan van Aanpak Archeologisch vooronderzoek, bureau- en inventariserend veldonderzoek Opdrachtgever: Van Wengerden en Visser B.V. Plangebied: Dorpsstraat 63 / Vijverhofpad 4 in Nieuwkoop, gemeente Nieuwkoop
Nadere informatieArcheologisch onderzoek te Macharen Kerkstraat
Archeologisch onderzoek te Macharen Kerkstraat T.D. Hamburg Archol briefrapport 15 Inleiding In opdracht van de gemeente Oss heeft Archeologische Onderzoek Leiden (Archol bv) op maandag 26 augustus een
Nadere informatiePapendrecht, Westeind 25, gemeente Papendrecht (ZH). Archeologisch en cultuurhistorisch bureauonderzoek. Transect-rapport 528 (concept 1.
1. ALGEMENE GEGEVENS Titel Auteur(s) Autorisatie Gemeente Papendrecht, Westeind 25, gemeente Papendrecht (ZH). Archeologisch en cultuurhistorisch bureauonderzoek. Transect-rapport 528 (concept 1.0) H.
Nadere informatieArcheologische Begeleiding Plangebied Plofsluis Gemeente Nieuwegein
Ex-Situ Archeologierapport 1 Archeologische Begeleiding Plangebied Plofsluis Gemeente Nieuwegein Auteur: drs. Y. Raczynski-Henk Status: Eindversie Datum: 25-08-2016 Ex-Situ Archeologierapport 1 Archeologische
Nadere informatieWaterberging Ackerdijksepolder in Pijnacker (gemeente Pijnacker-Nootdorp)
Delftse Archeologische Notitie 82 Waterberging Ackerdijksepolder in Pijnacker (gemeente Pijnacker-Nootdorp) Een verkennend booronderzoek Bas Penning Delftse Archeologische Notitie 82 Waterberging Ackerdijksepolder
Nadere informatieProgramma van Eisen. 3880 AK PUTTEN T (0341) 359 732 E mstruijs@putten.nl. Naam, adres, telefoon, e-mail datum paraaf. Regio Noord-Veluwe
Programma van Eisen Locatie Putten, Hoge Einderweg 19 Projectnaam Hoge Einderweg 19 Plaats binnen archeologisch proces 0 Archeologische begeleiding (AB) onder het protocol opgraven Opsteller Naam, adres,
Nadere informatieH. van Londen. Archeologisch onderzoek in de Kerkpolder, gemeente Midden-Delfland (Zuid-Holland) 46 september
H. van Londen Het Romeinse cultuurlandschap in de Kerkpolder Archeologisch onderzoek in de Kerkpolder, gemeente Midden-Delfland (Zuid-Holland) 46 september 2008 voorwoord auteur redactie in opdracht van
Nadere informatie: Archeologische begeleiding in Katwijk, Tweede Mientlaan
Bodemshop Dhr. Roosendaal s-gravendijckseweg 45 A 2201 CZ Noordwijk Noordwijk, 16 juni 2008 Kenmerk : 09840508/29047 Contactpersoon : drs. Edwin Hoven E-mail : ehoven@beckerenvandegraaf.nl Betreft : Archeologische
Nadere informatieLocatie Zandoerleseweg, perceel 845 Datum onderzoek 21 Juni 2010 Datum evaluatieverslag 21 juni 2010 Opstelier evaluatieverslag
Locatie Zandoerleseweg, perceel 845 Datum onderzoek 21 Juni 2010 Datum evaluatieverslag 21 juni 2010 Opstelier evaluatieverslag Mirjam Brouwer Goedkeuring evaluatieverslag Jos van der Weerden Locatie.
Nadere informatieBureau voor Archeologie Rapport 273
Driekoppenland, Noorden, gemeente Nieuwkoop: een inventariserend veldonderzoek in de vorm van boringen, karterende fase 2 Colofon titel: auteur:. Driekoppenland, Noorden, gemeente Nieuwkoop: een inventariserend
Nadere informatieADVIES ARCHEOLOGIE 16 dec 2013
NAW plan: Plan: Opp plangebied: RO-procedure: Opsteller: Aanvrager: Inrichting openbare ruimte plangebied Pantarhei aanleg ontsluitingsweg, parkeergelegenheid, openbaar groen ca. 5000 m² (locatie Pantarhei);
Nadere informatieOpgraving Hengelo Winkelskamp Grafveld
2015 Archeologisch Onderzoek Leiden (Archol) Postbus 9515 2300 RA Leiden (071) 527 33 13 www.archol.nl Opgraving Hengelo Winkelskamp Grafveld Voorlopig evaluatierapport, Archol BV Opgraving Hengelo Winkelskamp
Nadere informatieHet bevoegd gezag is het bestuursorgaan dat het besluit neemt of de vergunning verleent.
Archeologische Monumentenzorg stapsgewijs Proces Archeologische Monumentenzorg (AMZ) Het opsporen en waarderen van archeologische vindplaatsen in het kader van ruimtelijke ingrepen vindt plaats in stappen.
Nadere informatieCHECKLIST. 1. Het IVO-verkennend (voorzover booronderzoek) dient te zijn uitgevoerd door een instelling die beschikt over een opgravingsvergunning
ARCHEOLOGIE CHECKLIST Beoordeling standaard rapport IVO-verkennend Algemene vragen 1. Het IVO-verkennend (voorzover booronderzoek) dient te zijn uitgevoerd door een instelling die beschikt over een opgravingsvergunning
Nadere informatieBodemonderzoek in Leiden 15
Bodemonderzoek in Leiden 15 Dienst Bouwen en Wonen Dienst Bouwen en Wonen Inventariserend Veldonderzoek Brill - Plantijnstraat E.J. van der Steen Leiden Leiden Bodemonderzoek in Leiden 15 Inventariserend
Nadere informatieQuick scan archeologie Vaartstraat Loonsevaert (perceel 2954), Kaatsheuvel gemeente Loon op Zand
Quick scan archeologie Vaartstraat Loonsevaert (perceel 2954), Kaatsheuvel gemeente Loon op Zand 12 augustus 2010 Inleiding Het plangebied ligt in het noorden van de bebouwde kom van Kaatsheuvel in de
Nadere informatieRAAP-NOTITIE 1378. Plangebied Weideveld. Gemeente Bodegraven Een archeologische begeleiding
RAAP-NOTITIE 1378 Plangebied Weideveld Gemeente Bodegraven Een archeologische begeleiding Colofon Opdrachtgever: gemeente Bodegraven Titel: Plangebied Weideveld, gemeente Bodegraven; een archeologische
Nadere informatieHeesch - Beellandstraat
Archeologische Quickscan Heesch - Beellandstraat Gemeente Bernheze 1 Steller Drs. A.A. Kerkhoven Versie Concept 1.0 Projectcode 12110023 Datum 22-11-2012 Opdrachtgever LWM Ewislaan 12 1852 GN Heiloo Uitvoerder
Nadere informatieSelectiebesluit archeologie Liesboslaan 30-32
Gemeente Breda Directie Ontwikkeling Afdeling Ruimte ErfgoedBesluit 2016-20 Bijlage 13 bij besluit 2016/0567-V1 V&V Selectiebesluit archeologie Liesboslaan 30-32 Controle BCE Erik Peters Afdeling Ruimte,
Nadere informatieSAMENVATTING GEOLOGIE / BODEM - BODEMKWALITEIT
SAMENVATTING GEOLOGIE / BODEM - BODEMKWALITEIT Geologie Over het algemeen geldt dat de toplaag van 0,0 tot 0,5 m mv. zal bestaan uit opgebrachte zand/grond dat plaatselijk (licht) puinhoudend is. Ter plaatse
Nadere informatieBeulakerweg 127 te Giethoorn, gem. Steenwijkerland (Ov.)
Laagland Archeologie Rapport 11 Inventariserend veldonderzoek karterende fase Beulakerweg 127 te Giethoorn, gem. Steenwijkerland (Ov.) Opdrachtgever: gemeente Steenwijkerland april 2016 Versie 1 Inventariserend
Nadere informatiePLAN VAN AANPAK Waarderend booronderzoek
11-8-2010 Pagina 1 van 5 PLAN VAN AANPAK Waarderend booronderzoek LOCATIE Haelen, Wienboomweg PROJECT 2010/383 OPSTELLER Projectleider Medeopstellers drs. A.J. Wullink Postbus 66, 4190 CB Geldermalsen
Nadere informatieEde, Roekelse Bos (gem. Ede)
(gem. Ede) Een Inventariserend Veldonderzoek door middel van een veldverkenning en karterend booronderzoek J. Walstra R. van Lil Colofon ADC Rapport 930 (gem. Ede) Een Inventariserend Veldonderzoek door
Nadere informatieArGeoBoor Archeologisch vooronderzoek & advies
ArGeoBoor Archeologisch vooronderzoek & advies V E R K E N N E N D B O O R O N D E R Z O E K Dorpsstraat 861/863 Assendelft (Gemeente Zaanstad) Een verkennend booronderzoek ArGeoBoor rapport 1213 status:
Nadere informatieArcheologisch vooronderzoek, bureau- en inventariserend veldonderzoek
Plan van Aanpak Archeologisch vooronderzoek, bureau- en inventariserend veldonderzoek Opdrachtgever: SAB Plangebied: Plangebied Plantageweg 35 Datum: 13 februari 2015 Opsteller PvA: Autorisatie: Projectcode:
Nadere informatieDordrecht Ondergronds / Briefrapport 1. Dordrecht - Meidoornlaan
Dordrecht - Meidoornlaan Archeologische begeleiding T. Hos, 2008 Colofon Titel ISSN Briefrapportnummer 1 Aantal pagina's 7 Auteur Redactie Afbeeldingen Dordrecht Meidoornlaan, archeologische begeleiding
Nadere informatieno-hoek: / zw-hoek: / zo-hoek: /
Archeologisch Inventariserend Veldonderzoek middels proefsleuven (IVO-P) Plangebied Laan naar Emiclaer dd. 01-09-2015 Onderzoeksgegevens Onderzoek: Amersfoort Laan naar Emiclaer 2 Meldingnummer: 2683574100
Nadere informatieWaarderend Archeologisch Onderzoek te Oudenburg, kantine voetbalplein (Bekestraat)
Waarderend Archeologisch Onderzoek te Oudenburg, kantine voetbalplein (Bekestraat) (28 en 29 oktober 2009) Oudenburg, 2009 Colofon Archeologisch Rapport Oudenburg 4 Waarderend archeologisch Onderzoek te
Nadere informatieArcheologische Begeleiding
Protocol 4007 Archeologische Begeleiding Dit protocol maakt onderdeel uit van de Kwaliteitsnorm Nederlandse archeologie. Deze Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA, versie 3.3), is op 09-12-2013
Nadere informatieNieuwe vijver aan de Groen van Prinstererlaan.
Nieuwe vijver aan de Groen van Prinstererlaan. Medio 2015 heeft een graafmachine een grote kuil gegraven onderaan het talud op de hoek van de Groen van Prinstererlaan en de Thorbeckelaan (zie onderstaande
Nadere informatieArcheologie en cultuurhistorie Strijpsche Kampen
Archeologie en cultuurhistorie Strijpsche Kampen Bijlage 3 bij Nota van Uitgangspunten Strijpsche Kampen Definitief Gemeente Oirschot Grontmij Nederland bv Eindhoven, 11 mei 2007 Verantwoording Titel :
Nadere informatieBIJLAGE IVwb WAARDEREN VAN VINDPLAATSEN
BIJLAGE IVwb WAARDEREN VAN VINDPLAATSEN NB Bij het bijwerken van de KNA Waterbodems versie 3.1 naar 3.2 is deze bijlage Waarderen van vindplaatsen toegevoegd. Ook voor Waterbodems wordt een dergelijke
Nadere informatieArcheologisch bureauonderzoek & inventariserend veldonderzoek, verkennende fase. Sportlaan, Heerjansdam, Gemeente Zwijndrecht, B&G rapport 899
1. ALGEMENE GEGEVENS Titel Auteur(s) Autorisatie Gemeente Plaats Toponiem / Straat Onderzoekskader Archeologisch bureauonderzoek & inventariserend veldonderzoek, verkennende fase. Sportlaan, Heerjansdam,
Nadere informatiePlan van Aanpak. Archeologisch vooronderzoek, bureau- en inventariserend veldonderzoek. Honderdland Ontwikkelingscombinatie cv Honderdland, fase2
Plan van Aanpak Archeologisch vooronderzoek, bureau- en inventariserend veldonderzoek Opdrachtgever: Plangebied: Honderdland Ontwikkelingscombinatie cv Honderdland, fase2 Datum: Opsteller PvA: Autorisatie
Nadere informatieGemeente Haarlem. Archeologisch onderzoek en waardestellend rapport
Gemeente Haarlem Archeologisch onderzoek en waardestellend rapport Archeologisch onderzoek en waardestellend rapport Om archeologisch erfgoed te beschermen, kan bij een vergunningsaanvraag een waardestellend
Nadere informatieArcheologische Quickscan
Document Archeologische Quickscan Plangebied Bestemmingsplan Burgerfarm, Middenweg 56, Dirkshorn, gemeente Schagen Adviesnummer 17059 Opsteller drs. C.M. Soonius (regio-archeoloog) Datum 31-03-2017 Advies
Nadere informatieCHECKLIST. en Wetenschap aan instellingen die hebben aangetoond bekwaam te zijn tot het doen van
ARCHEOLOGIE CHECKLIST Beoordeling standaard rapport IVO-karterend Algemene vragen 1. Het IVO-karterend (voorzover booronderzoek en proefsleuven) dient te zijn uitgevoerd door een instelling die beschikt
Nadere informatieEen Archeologisch Bureauonderzoek voor het bestemmingsplan De Grift 3 in Nieuwleusen (gemeente Dalfsen, Overijssel). Figuur 1.
Een Archeologisch Bureauonderzoek voor het bestemmingsplan De Grift 3 in Nieuwleusen (gemeente Dalfsen, Overijssel). (Steekproef 2006-03/18, ISSN 1871-269X) Inleiding Voor De Lange, Bureau voor Stedebouw
Nadere informatieRoermond, Swalmen schorsdepot
Roermond, Swalmen schorsdepot Een archeologische begeleiding N. Huisman Dit briefrapport is geautoriseerd door: Autorisatie: N.M. Prangsma ADC ArcheoProjecten, Amersfoort, juli 2009 Foto s en tekeningen:
Nadere informatieMevr. M. Burger,
Plan van Aanpak Paraaf bevoegd gezag: opsteller: JP Bakx datum: 25-09-2017 Mevr. M. Burger, 25-09-2017 Inleiding In dit Plan van Aanpak worden de uitgangspunten en werkzaamheden beschreven voor het uitvoeren
Nadere informatieCHECKLIST. Beoordeling standaard rapport IVO-waarderend
ARCHEOLOGIE CHECKLIST Beoordeling standaard rapport IVO-waarderend Algemene punten 1. Het IVO-waarderend (voorzover proefsleuven- of booronderzoek) dient te zijn uitgevoerd door een instelling die beschikt
Nadere informatieArcheologisch Onderzoek Uitbreiding Bestemmingsplan De Poel II, Goes, Vindplaats 10: een geactualiseerd overzicht. J. Ras
Archeologisch Onderzoek Uitbreiding Bestemmingsplan De Poel II, Goes, Vindplaats 10: een geactualiseerd overzicht J. Ras Archeologisch Onderzoek Uitbreiding Bestemmingsplan De Poel II, Goes, Vindplaats
Nadere informatieNota van wijziging 2: Aanvulling op Programma van Eisen (Transect- PvE A.A. Kerhoven/ A. Hakvoort)
Nota van wijziging 2: Aanvulling op Programma van Eisen (Transect- PvE 11-05-2015 - A.A. Kerhoven/ A. Hakvoort) voor de hoofdstukken 5, 6 en 10 + afbeelding 1. Locatie Projectnaam Plaats binnen archeologisch
Nadere informatieRISICO-INVENTARISATIE DE WEID TE CASTRICUM
RISICO-INVENTARISATIE DE WEID TE CASTRICUM LUPGENS EN PARTNERS (STICHTING SIG) 13 augustus 2012 076558654:0.4 - Concept B01043.200918.0100 Inhoud Samenvatting... 3 1 Inleiding en Doel Onderzoek... 4 1.1
Nadere informatieEvaluatiebrief Archeologisch onderzoek 58915 Sevenum-Beatrixstraat IVO-P
Postbus 297 6900 AG Zevenaar Ringbaan Zuid 8a 6905 DB Zevenaar tel. 0316-581130 fax 0316-343406 info@archeodienst.nl www.archeodienst.nl Archeodienst BV, Postbus 297, 6900 AG Zevenaar Evaluatiebrief Archeologisch
Nadere informatieDordrecht Ondergronds Waarneming 2 DORDRECHT, SPUIBOULEVARD
DORDRECHT, SPUIBOULEVARD 273-287 Waarneming van een deel van de stadsmuur M.C. Dorst De stadsmuur met de Beulstoren op een tekening van Schouman uit 1747 (Erfgoedcentrum DIEP, inventarisnr. 551_30093).
Nadere informatieBureau voor Archeologie. Plan van Aanpak booronderzoek Achterdijk 2-1, Arkel, gemeente Giessenlanden
1 Plan van Aanpak booronderzoek Achterdijk 2-1, Arkel, gemeente Giessenlanden 2 1 Administratieve gegevens projectleiding uitvoering soort onderzoek opstellers Arjan de Boer Verkennend en eventueel karterend
Nadere informatieWaarderend Archeologisch Onderzoek te Handel, Rector van de Laarschotstraat. E.N.A. Heirbaut
Waarderend Archeologisch Onderzoek te Handel, Rector van de Laarschotstraat E.N.A. Heirbaut Colofon Archol Rapport 27 Waarderend archeologisch onderzoek te Handel, Rector van de Laarschotstraat Uitvoering:
Nadere informatieArcheologische MonumentenZorg
Provincie NoordBrabant Archeologische MonumentenZorg 1. EINDOORDEEL ADVIES Onderwerp Waalwijk, Sprang, Plangebied Aansluiting Bevrijdingsweg, N261 locatie B te Sprang, N261 archeologisch onderzoek. Aan
Nadere informatieGageldijk. GAG: Archeologische begeleiding rond de aanleg van een fietsviaduct aan de Gageldijk, gemeente Utrecht. Basisrapportage Archeologie 109
Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling Gageldijk GAG: Archeologische begeleiding rond de aanleg van een fietsviaduct aan de Gageldijk, gemeente Utrecht Basisrapportage Archeologie 109 www.utrecht.nl Basisrapportage
Nadere informatieARCHEOLOGISCHE BEGELEIDING VAN DE SANERING VAN ZINKASSEN HEIJERSTRAAT 26 TE WESTERHOVEN GEMEENTE BERGEIJK
ARCHEOLOGISCHE BEGELEIDING VAN DE SANERING VAN ZINKASSEN HEIJERSTRAAT 26 TE WESTERHOVEN GEMEENTE BERGEIJK Archeologische begeleiding van de sanering van zinkassen Heijerstraat 26 te Westerhoven in de gemeente
Nadere informatieBuro de Brug Rapporten Quickscan Archeologie Kabeltracé Waarderpolder - Vijfhuizen B09-38
Buro de Brug Rapporten Quickscan Archeologie Kabeltracé Waarderpolder - Vijfhuizen B09-38 Administratieve gegevens 3 1. Inleiding 4 2. De uitgangspunten 4 3. Beschrijving van de historische situatie 4
Nadere informatieBijlage 11 bij toelichting Bestemmingsplan Verbreding N444 en reconstructie Nagelbrug, Voorhout
Bijlage 11 bij toelichting Bestemmingsplan Verbreding N444 en reconstructie Nagelbrug, Voorhout Notitie Referentienummer Datum Kenmerk 326324-Htn- WVB-aanv. 11 december 214 326324 Betreft Aanvullende archeologische
Nadere informatieAlmelose kanaal Michael Klomp
Archeologische Rapporten Zwolle Michael Klomp 17 Michael Klomp Colofon ISBN: 90-8533-016-5 Gemeente Zwolle Eenheid expertisecentrum, Afdeling Stad en Landschap, Monumentenzorg en Archeologie Tekst: Michael
Nadere informatieVerkennend archeologisch onderzoek IVO Vorstenbosch-Bergakkers fase 2. R. Jansen, L.G.L. van Hoof
Verkennend archeologisch onderzoek IVO Vorstenbosch-Bergakkers fase 2 R. Jansen, L.G.L. van Hoof Colofon Archol Rapport nummer 41 Verkennend archeologisch onderzoek Vorstenbosch-Bergakkers fase 2 Uitvoering:
Nadere informatieProfielen van het Mallegat en geologische profielen aan de Pr. Hendrikkade in Katwijk D. Parlevliet, D. van der Kooy, mei 2003
Profielen van het Mallegat en geologische profielen aan de Pr. Hendrikkade in Katwijk D. Parlevliet, D. van der Kooy, mei 2003 Een bouwput tussen de Pr. Hendrikkade en de Tramstraat doorsneed het voormalige
Nadere informatieBijlage 4 Bepaling archeologische verwachtingswaarden
Bijlage 4 Bepaling archeologische verwachtingswaarden Hieronder worden de resultaten van de archeologische toets per deelgebied weergegeven. Drieschouwen Binnen de grenzen van het deelgebied Drieschouwen
Nadere informatieArcheologische Quickscan
Archeologische Quickscan ten behoeve van Bestemmingsplan De Biezenkamp Leusden juli 2011 Opgesteld door: Drs. ML. Verhamme Regio-archeoloog Centrum voor Archeologie Gemeente Amersfoort 033-4637797 06-21950997
Nadere informatie8 QUICKSCAN 2017 ARCHEOLOGIE KLAVER Gemeente Horst aan de Maas
QUICKSCAN ARCHEOLOGIE KLAVER 8 QUICKSCAN 2017 ARCHEOLOGIE KLAVER Gemeente 8 2017 Horst aan de Maas Gemeente Horst aan de Maas 20 APRIL 2017 20 APRIL 2017 Contactpersonen KOOS MOL Arcadis Nederland B.V.
Nadere informatiePlangebied Visvijvers te Gendt
RAAP-NOTITIE 1540 Plangebied Visvijvers te Gendt Gemeente Lingewaard Archeologisch vooronderzoek: een bureau- en inventariserend veldonderzoek Colofon Opdrachtgever: Gemeente Lingewaard Titel: Plangebied
Nadere informatieBijlage 5a. De AMZ-cyclus op land
Bijlage 5a. De AMZ-cyclus op land Inleiding De AMZ-cyclus omvat de volgende fasen: - Bureauonderzoek en opstellen van PvE s; - Inventariserend veldonderzoek (verkennende/karterende/waarderende fase); -
Nadere informatieRuimtelijke onderbouwing archeologie Vijf Akkers-Noord, Moordrecht (gemeente Zuidplas). Notitie TML554
Ruimtelijke onderbouwing archeologie Vijf Akkers-Noord, Moordrecht (gemeente Zuidplas). Notitie TML554 NOTITIE TML554 Ruimtelijke onderbouwing archeologie Vijf Akkers-Noord, Moordrecht, (gemeente Zuidplas).
Nadere informatieDordrecht Ondergronds Briefrapport 8 DORDRECHT, LEEUWSTRAAT E.O.
DORDRECHT, LEEUWSTRAAT E.O. Een archeologische begeleiding van graafwerkzaamheden ten behoeve van een riooltracé T.H.L. Hos 2008 Gemeente Dordrecht Bureau Monumentenzorg en Archeologie Colofon ISSN ISBN
Nadere informatieArcheologienota: Het archeologisch vooronderzoek aan de Hoorn te Leuven Vanessa Vander Ginst Maarten Smeets Marjolein Van Der Waa
Archeologienota: Het archeologisch vooronderzoek aan de Hoorn te Leuven Vanessa Vander Ginst Maarten Smeets Marjolein Van Der Waa Kessel-Lo, 2016 Studiebureau Archeologie bvba Archeologienota: Het archeologisch
Nadere informatieCHECKLIST. vooronderzoek. Omdat ook voor archeologische opgravingen een PvE verplicht is, is
ARCHEOLOGIE CHECKLIST Programma van Eisen (PvE) Toelichting De handreikingen en checklists richten zich in eerste instantie op het archeologisch vooronderzoek. Omdat ook voor archeologische opgravingen
Nadere informatieDordrecht Ondergronds 51. Gemeente Dordrecht, Schrijversstraat 7. Een archeologisch bureauonderzoek.
Gemeente Dordrecht, Schrijversstraat 7. Een archeologisch bureauonderzoek. M.C. Dorst Afbeelding: De Schrijversstraat in 1960 (RAD archiefnr. 552_302207). 2014 Gemeente Dordrecht Stadsontwikkeling/Ruimtelijke
Nadere informatieNieuw Delft - Veld 2, 3, 6, 7, 8, 9, 10.2 en 11
Delftse Archeologische Notitie 99 Nieuw Delft - Veld 2, 3, 6, 7, 8, 9, 10.2 en 11 Een archeologisch bureauonderzoek Jean Paul Bakx, Jorrit van Horssen & Bas Penning 5 Nieuw Delft Veld 3 5.1 Plangebied
Nadere informatieEen oppervlaktekartering in plangebied Barneveld-Noord. Archol. S. Baas
Een oppervlaktekartering in plangebied Barneveld-Noord Archol S. Baas 435 Archol Een oppervlaktekartering in plangebied Barneveld-Noord Sven Baas Colofon Archol Rapport 435 Een oppervlaktekartering in
Nadere informatieQuickscan Parkeerterrein Westeinde Maassluis
Quickscan Parkeerterrein Westeinde Maassluis Van : C.A. Visser, Vestigia Archeologie & Cultuurhistorie Aan : Dhr. J. van der Vliet, Gemeente Maassluis Onderwerp : Quickscan archeologie en cultuurhistorie
Nadere informatieOOSTERHESSELENSTRAAT E.O. GEMEENTE DEN HAAG. BUREAUONDERZOEK en INVENTARISEREND VELDONDERZOEK-boringen
OOSTERHESSELENSTRAAT E.O. GEMEENTE DEN HAAG BUREAUONDERZOEK en INVENTARISEREND VELDONDERZOEK-boringen Afdeling Archeologie Dienst Stadsbeheer rapport 0709 Administratieve gegevens Projectcode: OHS07b Gemeente:
Nadere informatieFiguur 4.1 Stroomschema archeologie gemeente Terneuzen
Gemeentelijk beleid Algemeen Op 27 januari 2011 is door de gemeenteraad van Terneuzen het interim beleid archeologie vastgesteld. De insteek van dit beleid is het regelen van archeologie in ruimtelijke
Nadere informatieBurgwerd, De Hemert 13 Gem. Wûnseradiel (Frl.) Een Inventariserend Archeologisch Veldonderzoek. Steekproefrapport /02
Burgwerd, De Hemert 13 Gem. Wûnseradiel (Frl.) Een Inventariserend Archeologisch Veldonderzoek Steekproefrapport 2010-05/02 Burgwerd, De Hemert 13 Gem. Wûnseradiel (Frl.) Een Inventariserend Archeologisch
Nadere informatieADC Rapport 33 - Polder Breeveld. Archeologisch onderzoek in de polder Breeveld langs de spoorlijn Woerden-Harmelen. W.K.Vos
1 Archeologisch onderzoek in de polder Breeveld langs de spoorlijn Woerden-Harmelen W.K.Vos 2 COLOFON ADC Rapport 33 Archeologisch onderzoek in de polder Breeveld langs de spoorlijn Woerden-Harmelen Auteur:
Nadere informatieMEMO. Alphen aan den Rijn. Stevinstraat 9 2405 CR ALPHEN AAN DEN RIJN. Contactpersoon opdrachtgever Dhr. R. Teunisse; (0172) 245 611 / (06) 2021 06 09
MEMO Van : Vestigia BV Archeologie & Cultuurhistorie Aan : Dhr. R. Teunisse namens Stichting Ipse de Bruggen Onderwerp : Quickscan Drietaktweg te Datum : 13 oktober 2010 Ons Kenmerk : V10-22710 / V10-1944
Nadere informatieDordrecht Ondergronds Waarneming 6 VEST 124, GEMEENTE DORDRECHT
VEST 124, GEMEENTE DORDRECHT Een waarneming tijdens een bodemsanering J.A. Nipius 2011 Gemeente Dordrecht Bureau Monumentenzorg & Archeologie Colofon ISSN n.v.t. ISBN n.v.t. Tekst J.A. Nipius Redactie
Nadere informatie