Werkstuk Nederlands Biologische wapens: Miltvuur

Transcriptie

1 Werkstuk Nederlands Biologische wapens: Miltv Werkstuk door een scholier 2832 woorden 18 mei ,1 36 keer beoordeeld Vak Nederlands Voorwoord Biologische en chemische wapens is een actueel onderwerp. In de dreigende oorlog tegen Irak spelen ze een belangrijke rol. De VN inspecteurs hebben lang gezocht in Irak naar verboden wapens. In Amerika zijn voor de aanslagen op het World Trade Center pakjes met wit poeder ontvangen. Het witte poeder zou de Anthrax bacterie die miltv veroorzaakt bevatten. Zou dit ook door terroristen zijn verstd? Ze veroorzaakten in ieder geval veel angst en paniek. Ook op dit moment zijn de mensen bang voor een biologische oorlogsvoering. Daarom wil ik meer te weten komen over biologische wapens, maar vooral miltv. In hoofdstuk 2 zal ik vertellen over biologische wapens. Hoofdstuk 3 over miltv om daarna in hoofdstuk 4 miltv als wapen te beschrijven en conclusies te trekken. 1. Inleiding De hele geschiedenis door heeft de mens wapens gezocht om oorlog te voeren. In de vroegste geschiedenis gebruikte men al bijlen, speren en andere wapens waarbij spierkracht en lenigheid belangrijk waren. In de middeleeuwen werden mechanische hulpmiddelen gebruikt zoals stormram en katapulten. Men ging verder op zoek naar betere wapens en ontdekten explosieven, als hulpmiddel voor oorlogsvoering. Hiermee kan je meer mensen tegelijk verwonden of doden. Voorbeelden zijn buskruit, dynamiet en semtex. Men wilde toch nog iets beters voor de oorlogsvoering en ze kwamen met de chemische wapens. Daarmee kan je veel schade en verwondingen bij mensen en dieren veroorzaken. Voorbeelden van chemische wapens zijn: chloor, fosfeen, mosterdgas en zenuwgassen. Toen ontdekte men dat je met organismen ook grote groepen kan besmetten of zelfs doden en daar was het biologische wapen. Voor dit werkstuk beperk ik me tot deze groep en met nadruk op het biologische wapen miltv. Pagina 1 van 8

2 2. Biologische Wapens 2.1 Wat zijn biologische wapens Tot de biologische wapens worden gerekend alle micro-organismen (bacteriën, virussen en schimmels) en alle stoffen die door levende organismen kunnen worden geproduceerd (toxines), die bedoelt zijn om ziekte of dood te veroorzaken bij mens, dier en gewas. Het begrip biologische wapens wordt dus gebruikt als verzamelnaam voor microbiologische en toxine wapens. Alle giftige stoffen die een organisme produceert heten toxinen. Voor gebruik als microbiologisch wapen komen vooral virussen, bacteriën en sommige schimmels in aanmerking. Zij veroorzaken ziekten die men via de lucht door inademing, van mens tot mens of door middel van een tussenstap (bijv. Muskieten) oploopt. Hoewel veel bacteriën en virussen kunnen worden bestreden met vaccins en met antibiotica, kan men ze door genetische manipulatie hiertegen immuun maken. Omdat mensen afhankelijk zijn van de voedselvoorraad kunnen de biologische wapens ook gebruikt worden tegen dieren en gewassen. Bijvoorbeeld bij vee mond-en klauwzeer. Toxine strijdmiddelen zijn giftige stoffen die worden geproduceerd door levende organismen. Toxinen geen levende organismen en kunnen zichzelf niet vermenigvuldigen. Ze zijn niet overdraagbaar van de ene op de andere mens, maar oefenen hun werking uit doordat zij via voedsel of drinkwater in de maag of ingeademd worden. Biologische wapens kunnen tegen mensen worden gebruikt door besmetting van de lucht, water, voedsel of aanraking. De meest voor de hand liggende methode is de verspreiding via de lucht. Deze is het meest dodelijk. Door aërosolaanvallen (sproeiaanvallen) kunnen dan de fijn verdeelde deeltjes worden ingeademd en zo in de longen terecht komen. Net als bij andere ziektes treden de ziekteverschijnselen vaak niet gelijk op, maar moet je rekenen op een incubatietijd van enkele dagen of weken. Veel van de eenvoudige toxines zijn tegenwoordig ook na te maken en worden daarom ook wel gerekend tot de chemische wapens. Chemische wapens zoals mosterdgas en zenuwgassen doordringen de huid en zijn dus ook werkzaam als ze in grove druppels op een slachtoffer vallen. Bij biologische wapens moet je het veel fijner verdelen om effect te hebben. In de Verenigde Staten is een rangorde opgesteld van de bruikbaarheid van ziekteverwekkende preparaten. Daarbij ging het om vier factoren: 1. Het gezondheidsgevaar. 2. Het gemak waarmee de preparaten zijn te produceren en te verspreiden. 3. De mogelijkheid de bevolking er tegen te beschermen (met vaccins of geneesmiddelen) 4. De angst die het ziekteverschijnsel veroorzaakt. Pagina 2 van 8

3 De Amerikanen selecteerden zes preparaten die geschikt leken te zijn voor de bioterrorist. Ze zijn in volgorde: Pokken, miltv, pest, botuline, tularemie en een grote groep virussen waaronder Marburg- en Ebola-virus. Die zorgen ervoor dat je organen in je lichaam oplossen en je doodbloedt uit alle lichaamsgaten. Miltv, pest, botuline en tularemie zijn voorbeelden van bacteriën. Hoe makkelijk een terreurgroep een keuze maakt uit deze topzes is onduidelijk. Maar waarschijnlijk zullen ze geen virussen gebruiken omdat die in levend materiaal moeten worden gekweekt. Ook tularemie is niet efficiënt genoeg omdat de bacterie niet dodelijk genoeg is. De terreurlijst is dus terug te brengen tot miltv, pest en botuline. Botuline is de krachtigste gifstof die er bestaat. Vroeger was deze bacterie wel de oorzaak van dodelijke voedselvergiftiging. Botuline is in feite zo giftig dat de terrorist groot risico loopt zichzelf te vergiftigen als hij geen vaccin of tegengif heeft. 2.2 Geschiedenis In de middeleeuwen gebruikte men primitieve biologische wapens door pest besmet kadaver over de stadsm te gooien. In 1763 gaven Engelse kolonisten het opperhoofd van een weerspannige Indianenstam gul enige met pokken besmette dekens cadeau. Er bleef niet veel over van de Indianenstam. In 1876 slaagde Robert Kock er al in om miltvbacteriën te isoleren, te kweken en te vermenigvuldigen. Het zou nog even duren voordat het als wapen werd gebruikt. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bombardeerden de Japanners Chinese steden met pest besmette vlooien. Terwijl een Japanse generaal al jarenlang experimenten deed met tyfus, cholera en syfilis op krijgsgevangen. De Engelsen experimenteerden in de Tweede Wereldoorlog met een miltvwapen op het eiland Gruinard. Pas 45 later was het eiland vrij van besmetting en dus weer toegankelijk voor mens en dier. De Sovjets experimenteerden jarenlang op een eiland in het Aral-meer. Daar experimenteerden ze met virussen en bacteriën zoals miltv (anthrax), de pest en pokken. Met genetische manipulatie probeerden wetenschappers de bacteriën nog dodelijker te maken. De schaal waarop de Sovjets biologische wapens ontwikkelde, overtrof de verwachtingen van de westerse geheime diensten. Het was tien maal groter dan geschat. Er waren tegen de wetenschappers en andere mensen die bezig waren met de ontwikkelingen van biologische wapens in de Sovjet-Unie. Niemand weet precies waar de mensen naartoe zijn gegaan na de val van de Sovjet-Unie. Uit verklaringen van Russische overlopers is gebleken dat de Sovjet Unie ook in de oorlog tegen Afghanistan al biologische wapens gebruikten. Volgens journalisten kwamen mensen die in contact waren gekomen met een bepaalde nevel een zwarte huid waarna ze hevig bloedend uit alle lichaamsopeningen, stikkend en brakend stierven. De lichamen van sommige slachtoffers verrotten gelijk De Verenigde Staten deed tussen 1964 en 1968 ook al tests met biologische wapens op eigen militairen. De testen werden gedaan op schepen in de Stille Oceaan. De VS wou testen of de beschermende pakken efficiënt genoeg werkten en hoe snel de bemanningen gevaar zouden opmerken. Ze deden zes tests op verschillende schepen. Bij drie testen werd het zenuwgas sarin of VX (chemisch) gebruikt. Dit zenuwgas Pagina 3 van 8

4 tast het zenuwstelsel aan en zorgen ervoor dat uiteindelijk je ademhaling stopt. Bij de vierde test werd SEB gebruikt, een biologisch wapen dat niet dodelijk is maar je wel voor dagenlang kan uitschakelen. Met koorts, rillingen, hoofdpijn en hoesten. Bij de vijfde ging het om een simulatiestof, die achteraf toch ook gevaarlijk bleek te zijn. Alleen bij de zesde werd een ongevaarlijke stof gebruikt. Tot de golfoorlog stond de verdediging tegen biologische wapens zo goed als stil. Mede wegens het verdrag van Toch werd duidelijk dat het wel een grote dreiging was en in tijden van oorlog wel eens naar biologische wapens kan worden gegrepen. 2.3 Productie en gebruik van biologische wapens In het vorige hoofdstuk bleek dat het eerste gebruik van biologische wapens op eenvoudige wijze gebeurde. Men gooide een besmet kadaver over de m. Biologische wapens kunnen betrekkelijk eenvoudig worden geproduceerd. Kennis en ervaring zijn in veel landen al aanwezig binnen de farmaceutische industrie. Voornamelijk bij de ontwikkeling van vaccins. Dus de productie van biologische wapens kan gemakkelijk worden verborgen in deze sector. De meeste experts zijn het er over eens dat individuen niet in staat zijn op grote schaal micro organismen te produceren. De techniek is niet echt ingewikkeld. Voor de productie van een virus- of bacteriebom is niet veel meer nodig dan een flinke sch of garage. Miltvbacterie is tamelijk makkelijk te kweken tot grote hoeveelheden in melkbussen met verwarmde bouillon. Als je investeert in standaard laboratoriumapparat, kan je een heel eind komen. De verspreiding van microbiologische organismen en toxines op kleine schaal kan door zeer kleine aërosol generators in gebruiksvoorwerpen.grootschalige productie vraagt wel om deskundigheid op gebied van microbiologische organismen en deskundigheid op gebied van verspreiding en veiligheid. De dosis om een mens uit te schakelen word bij toxines gerekend in microgrammen en voor bacteriologische organismen gerekend met picogrammen (een miljoenste microgram) Biologische wapens vragen vergeleken bij kernen chemische wapens minder industriële capaciteit. 3. Miltv (Anthrax) 3.1 Algemeen Miltv (anthrax) is een infectie die wordt veroorzaakt door de staafvormige bacterie Bacillus anthracis. De Nederlandse naam is afgeleid van de vergrote milt die patiënten met de aandoeningen hebben. De naam van de bacterie is afgeleid van de anthraxietkleurige zwarte korsten die voorkomen bij patiënten die miltv hebben opgelopen. Miltv bij mensen wordt veroorzaakt door omgang met besmette dieren of een product van een besmet dier. Het is niet waarschijnlijk dat een geïnfecteerd mens iemand anders besmet. Infectie van dier op mens kan via de huid gaan of via ademhaling. Ook het eten van besmet vlees draagt de ziekte over. Pagina 4 van 8

5 3.2 Verspreiding De infectie komt voornamelijk voor bij dieren in de landbouw vooral bij grazers. Het miltvspoor komt voor in de grond en komt dan in de maag. De natlijke ziekte miltv komt nauwelijks voor bij mensen. In totaal werden sinds 1976 slechts zeven gevallen, waarvan de laatste gevallen in Miltv kan ook moedwillig worden verspreid, namelijk als biologisch wapen. De sporen van anthrax zijn zo gevaarlijk omdat ze lang kunnen overleven in de omgeving. Zodra de sporen in het lichaam komen, gaan ze zich razendsnel vermenigvuldigen, wat een infectie veroorzaakt. Het gevaarlijke aan deze bacterie is dat het in staat is een giftige stof te produceren, anthrax toxine. Deze toxine doodt de afweercellen van het lichaam en zo kunnen ze het afweersysteem van het lichaam verstoren. Als de bacterie sporen de longen zijn binnengedrongen, kunnen ze daar goed verborgen blijven. Vaak is in dit geval een antibiotica k nodig, waarvan de d kan oplopen tot 60 dagen. 3.3 Besmetting bij de mens Er zijn drie manieren om besmet te raken door de anthrax bacterie. De ziektesymptonen hangen af van de besmettingsweg. Via de huid komt de bacterie meestal binnen door een wond in de huid die in contact komt met besmette dieren of dierlijk materiaal. In eerste instantie ontstaat een bult die lijkt op een insectenbeet. Binnen twee dagen verandert deze in een blaasje met vloeistof er in die veranderd in een zweer. De zweer doet geen pijn maar heeft in het midden een zwarte plek, dat afstervend weefsel is. De infectie kan behandeld worden met antibiotica k. Ongeveer 20% van de onbehandelde patiënten sterft. Bij het eten van besmet voedsel kunnen de darmen besmet raken en krijg je een ontsteking van het spijsverteringsstelsel. Misselijkheid, overgeven en verlies van eetlust gaan snel over in klachten van buikpijn, overgeven met bloed, koorts en diarree. De kans op overlijden is groter dan bij besmetting via de huid. 50% van de gevallen is dodelijk. Dit begint op een goed biologisch wapen te lijken. Het inademen van de bacterie is de meest levensbedreigende besmetting. Ook al veroorzaakt de besmetting in eerste instantie de symptomen van een gewone verkoudheid, na twee tot vier dagen treden er ernstige ademhalingsproblemen op wat kan resulteren in shock. Hoge koorts en bloed overgeven. Ondanks behandeling overlijdt 80% binnen 24 na optreden van deze verschijnselen. Behandeling dient zo snel mogelijk te gebeuren. Deze vorm van besmetting is heel zeldzaam. Als biologisch wapen kan het effectief zijn. Al deze vormen kunnen behandeld worden met antibiotica. Vooral bij inademing moet dit snel gebeuren. Risicogroepen zijn alle mensen die met (besmet) dierlijk materiaal omgaan. Ook drugsgebruikers hebben ook een verhoogd risico om miltv op te lopen. Er bestaat ook een vaccin tegen miltv. Miltv is in Nederland zo zeldzaam dat men vaccinatie van risicogroepen niet nodig vindt. Pagina 5 van 8

6 4. Miltv als biologisch wapen 4.1 Biologische oorlogsvoering De anthrax bacterie kan gebruikt worden om ziekte en dood bij levende organismen te veroorzaken. De anthrax bacterie kan in verschillende stammen voorkomen. In laboratoria kunnen andere stammen ontwikkeld worden dan die uit de nat. Deze kunnen genetisch gemanipuleerd worden zodat ze bijvoorbeeld niet meer gevoelig zijn voor antibiotica. Het ontwikkelen van de anthrax bacterie voor biologische oorlogsvoering is echter lastig. De sporen moeten verwerkt worden tot aërosol: microscopische fijne deeltjes die door de lucht verspreidbaar zijn en zo gemakkelijk ingeademd kunnen worden. De verspreiding moet optimaal zijn. Onder optimale condities van temperat en wind. Naast besmetting door inademing zou besmetting ook via de huid en voedsel of water mogelijk zijn (zie vorig hoofdstuk). Het probleem wat zich hierbij voor doet is de verspreiding. De sporen van de bacterie zijn alleen in de droge vorm te verspreiden. Het is praktisch onmogelijk om dit op grote schaal effectief aan te pakken. Toepassing op individuen of kleine groepen is wel mogelijk. 4.2 Voorbeelden van besmettingen In 1979 overleden in de Sovjet Unie 66 mensen aan miltv doordat de bacterie per ongeluk ontsnapte uit een militair laboratorium. Het is algemeen bekend dat er in verschillende landen aan biologische wapens is gewerkt. Door ongelukken en overlopers uit Rusland weten we dat er op grote schaal in laboratoria aan gewerkt wordt. We weten ook dat na de val van de Berlijnse m er veel laboranten ontslagen zijn. Waar zijn zij gebleven. We weten ook dat Irak in staat is tot chemische en/of biologische oorlogsvoering. Na de aanslagen op het World Trade Center werder er brieven gevonden waarvan men dacht dat het sporen van miltv bevatte. Er werd gedacht aan bioterrorisme en angst werd aangewakkerd bij de wereld bevolking. Een Japanse sekte had in de jaren negentig op 8 plaatsen in Tokio miltv verspreid. Zonder veel succes, wat bewijst dat verspreiding in de juiste vorm een moeilijke stap is. In 1995 pleegde dezelfde sekte een aanslag met het zenuwgas Sarin (chemisch wapen) in de metro in Tokio. Daarbij vielen 12 doden en duizenden gewonden. Bob Stevens en zijn collega Ernesto Blanco vorig jaar overleden aan miltv, waarna er grote paniek uitbrak in New York De bacteriën werden aangetroffen in de neus van de personen en op het toetsenbord van de computer die Stevens gebruikte. De politie gebruikte beschermende pakken om het gebouw binnen te dringen waar de twee personen werkten. De 750 mensen die ook bij het bedrijf werkten werden opgeroepen voor medisch onderzoek. Uit voorzorg kregen zij antibiotica k. Pagina 6 van 8

7 4.3 Maatregelen In 1972 kwam een wereldwijd verdrag tot stand tot uitbanning van biologische en toxine wapens tot stand. Op 26 maart 1975 trad de Biologische Wapens Conventie in werking. Helaas zijn er 138 landen van de partij bij de conventie, dat wil zeggen dat 50 landen geen lid zijn. Het verdrag verbiedt het ontwikkelen, produceren en opslaan van biologische stoffen voor biologische wapens en toxines voor vreedzame bedoelingen, verplicht tot het vernietigen van bestaande voorraden. De controle op naleving is niet gemakkelijk. Dat blijkt uit de problemen die zich voordoen in Irak. Omdat controle moeilijk is, heeft Minister Borst van Volksgezondheid in de zomer van 2001 de nationale medicijnvoorraad aangevuld voor het geval Nederland doelwit word van een biologische oorlog. Of de voorraad voldoende is voor een grootscheepse behandeling met antibiotica, is niet bekend. Vermoedelijk niet. Tegenwoordig worden in Amerika bepaalde groepen militairen gevaccineerd tegen anthrax. 4.4 Conclusies Miltv is makkelijk te kweken, maar het kweken van grote hoeveelheden en een vorm die moeilijk te bestrijden is, vereist juist heel veel specialistische kennis en speciaal ingerichte laboratoria. De verspreiding op grote schaal valt niet mee. De sporen verwerken tot aërosol is moeilijk. Bovendien moet men sterk rekening houden met de weersgesteldheid. Tot nog toe is het geen enkele terroristische organisatie erin geslaagd miltv als massavernietigingswapen te gebruiken Verspreiding op kleine schaal zoals vorig jaar de brieven met sporen van de miltvbacterie blijkt mogelijk. Wil deze vorm dodelijk zijn, moet er wel voldoende ingeademd worden. Via huidcontact is het ook mogelijk maar de gevolgen zijn minder gevaarlijk. Miltv kan behandeld worden met antibiotica. Als dit onmiddellijk voor of direct na verschijnen van de eerste symptomen wordt toegediend wordt de kans op overleven aanmerkelijk vergroot. Gelukkig zit er tussen het moment van inademen en de eerste symptomen een aantal dagen. Daardoor is er tijd om te onderzoeken of het daadwerkelijk om sporen van de anthrax bacterie gaat. Omdat het naleven van de Biologische Wapen Conventie niet voldoende gecontroleerd kan worden, weten we niet wat er in de verschillende landen opgeslagen ligt. Laat staan dat we weten over wat voor soort bacteriën al dan niet gemanipuleerd, die landen beschikken. Biologische wapens spreken tot de verbeelding. Men weet dat de gevolgen heel ernstig zouden kunnen zijn. Daarom wekken deze wapens zo n angst op. De dreiging en angst voor biologische wapens zijn zeer reëel, zeker nu de oorlog in Irak is uitgebroken. Of Pagina 7 van 8

8 miltv inderdaad als biologisch massavernietigingswapen gebruikt kan en gaat worden, zal hopelijk niet op korte termijn waarheid worden. Pagina 8 van 8