Alternatieve verwerking papierslib

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Alternatieve verwerking papierslib"

Transcriptie

1 Alternatieve verwerking papierslib Van Houtum Papier Swalmen 6 september 2006 Wim Mans

2 Inhoud presentatie Doelstelling Huidige situatie Alternatieve verwerkers Drogen van papierslib Afzet van gedroogd slib Verbranden van (gedroogd) slib Vergassen Vergisten Conclusies

3 Doelstelling technische en bedrijfseconomische oriëntatie op mogelijkheden voor verlaging van de verwerkingskosten van papierslib en reject

4 Huidige situatie (1) Papierslib: Circa ton per jaar uit meerdere interne bronnen Afsplitsing van deelstromen behoort niet tot studie Verwerkingskosten n+p per ton (incl. transport): 30 58% d.s. Lage verbrandingswaarde: 3,3 MJ/kg (hout tot 5 keer zo veel) Hoog gehalte anorganisch: veel as na verbranding Vervuiling

5 Huidige situatie (2) Reject Circa ton per jaar Verwerkingskosten n+p per ton (incl. transport): % d.s. Lage verbrandingswaarde: 16,5 MJ/kg (zoveel als hout) Hoog (1,29%) gehalte Chloor (PVC?): dioxine vorming bij verbranding: dure rookgasreiniging!

6 Alternatieve verwerkers Concentratie op papierslib (eural code ) DRSH, verbranding? ENCI, verbranding klinkeroven: wil eventueel afnemen: 25 à 30 aan de poort (met mitsen en maren: stookwaarde, feedercapaciteit) Demkolec, vergassing (in behandeling) Twence: afvalverwerker in Twente bouwt slibdrooginstallatie en exporteert korrels (D), in behandeling

7 Drogen van papierslib (1) Beschikbaar uit gasturbine (4,2 MWe, η e 28%), rookgastemperatuur 160 o C, 8000 vollasturen per jaar: GJ Nodig voor verwarmen slib (15 o C 100 o C) + verdampen water tot 95% d.s.: GJ Benodigde verdampingscapaciteit: 1,2 ton water per uur

8 Drogen van papierslib (2) Deltadryer (TU Delft): hete kogels Trommeldroger (max. 3 t/h): à Stoomdrogen (Kappa Roermond, reject): te duur (rookgassen 160 o C) Banddroger, excl. (max. 3 t/h, 1996): Banddroger (max. 7 t/h, 1996): Palletiseren + luchtdrogen met restwarmte (Aquex (D): 1,2 t/h:

9 Drogen van papierslib (3) Stel investering = ,= Kapitaalslasten per jaar (15 jaar, 6%): O&M: 3%: Energie: 40 kw: (pompen, ventilatoren, etc.) Totale jaarlijkse kosten: Opbrengst: bespaart afvoer van ton ( ) Hogere opbrengst papierslib, stel n+p accepteert nultarief: opbrengst: ,=

10 Afzet van gedroogd slib N+P: nultarief? ENCI: 25 per ton (aan de poort) Verpakkingsindustrie (eierdozen), bouwmaterialen (isolatieplaten) Biomassacentrale Venlo (in studie, ivm milieuvergunning tijdig contract nodig) Biomassacentrale Roermond (Roerdelta, oriëntatiefase) Eigen biomassacentrale?

11 Verbranden van gedroogd slib (1) Minimale verbrandingswaarde nodig van circa 8 MJ/kg Gedroogd papierslib: 6,8 MJ/kg: 2,4 MW ketelcap Reject: 16,5 MJ/kg: 0,86 MW ketelcap Afvalverbranding: 3,26 MW of Biomassa (menging met andere stoffen bijv. biomassa om schaalgrootte te verkrijgen)? Verbrandingstechnieken: pyrolyse/syngas, rooster, wervelbed, diverse tussenvormen/innovaties (ook om brandstoffen te mengen) (Schleuderrad, ICFB) Voorbeelden: Mayern Melnhof, Daishowa (J) (met kolen en autobanden), Tohoku (met autobanden) allen op grotere schaal (circa factor 10)

12 Verbranden van gedroogd slib (2) Afvalverbranding: milieu: strenge BVA regime Afvalverbranding: 3,26 MW Relatief klein, mogelijkheden voor E-productie met Kalina proces of ORC: Circa 600 kwe 2,1 MW th :(circa 20% van huidige gasturbine) Investering: circa , jaarlijkse kosten: Opbrengst: E: ( 0,10/kWh), W: ( 5/GJ) Gasturbine in deellast laten draaien? Gasturbine draaien op syngas?

13 Verbranden van gedroogd slib (3) Biomassa: milieu: BEES regeling Alleen papierslib, geen reject Menging met ander biomassa (hout: 30/ t) of integraal groen (- 20/t) tot ketelcap. 10 MW Output: 2MW e en 7 MW th Investering: jaarlijkse kosten Opbrengst E ( 0,065/kWh): Opbrengst W (50% W-gebruik 5/GJ): Nieuwbouwwijk wooneenheden à 2000 m3 gas (54 GJ), ASW: 5 KW th Extra investering per woning (warmtetransport, gastransport, meters, CV-ketel, CV-onderhoud): 5.000: 30 jaar/6%: 363 Huidige kosten: 2000 m 3 * 0,50 = 1000 Ruimte voor warmteprijs (verrekening elektrisch koken): 637/55 = 11,58 / GJ (bedrijfseconomische ruimte t.o.v. 5/GJ)

14 Vergassen ECN VSI Getrapte vergassing (doorontwikkeling kolenvergassing). Proef in Herten (D) men claimt ook papierslib te kunnen vergassen. Ook kleinschalig rendabel?

15 Vergisten Vanwege wegvallen MEP: geen nieuwe projecten Papierslib is minder interessant dan mest/gft/groen vanwege hoge aandeel anorganisch (digestaat) Afzet digestaat: ENCI ( 30/ ton), landbouw

16 Conclusies Optie Investering [ ] Jaarlijkse kosten [ ] Jaarlijkse besparing [ ] Terugverdientijd [jaren] Alternatieve verwerkers 0 0? n.v.t. Droging slib met restwarmte Eigen verbrander slib + reject ,4 Externe biomassacentrale (papierslib) , ,9

Landgoederen en Energie. Bijeenkomst Landgoederen NMU juni 2011

Landgoederen en Energie. Bijeenkomst Landgoederen NMU juni 2011 Landgoederen en Energie Bijeenkomst Landgoederen NMU juni 2011 Nic en Michiel Franssens Nic 25 jaar in milieutechniek Michiel bedrijfskundige Rookgasmeting Afgasreiniging Stookcursus Advisering Agenda

Nadere informatie

Slibdroging in kassen met laagwaardige warmte

Slibdroging in kassen met laagwaardige warmte Slibdroging in kassen met laagwaardige warmte Kansen en aandachtspunten voor toepassing in Nederland Joost van den Bulk, 14 September 2017 Inhoud Waar gaat de presentatie over? - Slibmarkt (Onzeker? Toekomst

Nadere informatie

Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder

Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder 16/12/2010 Cogen Vlaanderen Daan Curvers COGEN Vlaanderen Houtige biomassa in de landbouw 16

Nadere informatie

Energie in de glastuinbouw

Energie in de glastuinbouw Energie info glastuinbouw 22-11-2004 Energie in de glastuinbouw Eenheden Voelbaar / niet voelbaar Brandstof Benutte deel Prijs energiekost Alternatieve energie BBT Serre verliezen Energieproductie Vermogen

Nadere informatie

Wat doet Cogen Projects?

Wat doet Cogen Projects? 1 Biomassa en WKK Stappenplan voor de industriële ondernemer 17 maart 2005, Eindhoven Erik Koolwijk en Joep Coenen Wat doet Cogen Projects? missie: bijdragen aan een duurzamere en betrouwbare energievoorziening

Nadere informatie

Champignon kwekerij t Voske. Klimaatneutraal door Duurzame energie

Champignon kwekerij t Voske. Klimaatneutraal door Duurzame energie Champignon kwekerij t Voske Klimaatneutraal door Duurzame energie Jan Gielen Manager / Specialist Klimaat & Energie DLV Plant MUSHROOMS E-mail: j.gielen@dlvplant.nl 1 Onderwerpen Schone en Zuinige Paddenstoelensektor:

Nadere informatie

Boeren met energie. 11 November 2010

Boeren met energie. 11 November 2010 Boeren met energie 11 November 2010 Wat doen wij? Ontwikkelen projecten energie uit biomassa Opzetten expertisecentrum energie uit hout droogtechnieken stookgedrag rookgasmetingen rookgasreiniging Ontwikkelen

Nadere informatie

Kernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec)

Kernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec) Kernenergie En dan is er nog de kernenergie! Kernenergie is energie opgewekt door kernreacties, de reacties waarbij atoomkernen zijn betrokken. In een kerncentrale splitst men uraniumkernen in kleinere

Nadere informatie

De afvalwaterzuivering als energiefabriek

De afvalwaterzuivering als energiefabriek De afvalwaterzuivering als energiefabriek Joop Colsen Energiebesparing op RWZI s anno 2010 www.colsen.nl info@colsen.nl Introductie (1) Afvalwaterzuivering levert energie op: Door vergisting van biomassa

Nadere informatie

Latente Warmte? Energie: Latente Warmte - condensor

Latente Warmte? Energie: Latente Warmte - condensor http://glasreg.khk.be/ www.khk.be Latente Warmte? Energie-infodag 13 maart 2008 Herman Marien Energie: Latente Warmte - condensor 1. Voelbare niet voelbare warmte 2. Brandstoffen 3. Condensatiepunt 4.

Nadere informatie

Quickscan energie uit champost

Quickscan energie uit champost Quickscan energie uit champost Paddenstoelenpact 27 juni 2018 Stijn Schlatmann en Erik Kosse Achtergrond Wekelijks 16.000 ton champost Strengere regelgeving in Duitsland Kosten voor afvoer ca 15 per ton

Nadere informatie

Wat kunnen we nog meer met onze restwarmte? 15 november 2007 Tom den Hartog Consultant Energy Systems Cumae BV

Wat kunnen we nog meer met onze restwarmte? 15 november 2007 Tom den Hartog Consultant Energy Systems Cumae BV Wat kunnen we nog meer met onze restwarmte? 15 november 2007 Tom den Hartog Consultant Energy Systems Cumae BV Overzicht van de presentatie Overzicht aanbod van restwarmte. Aanpak restwarmte in de papierindustrie.

Nadere informatie

Mededeling aan het AB

Mededeling aan het AB FPC Mededeling aan het AB Van Dagelijks Bestuur Corsanr. schoen/2013.09706 Onderwerp Overzicht besluitvorming en kostenontwikkeling slibverwerking Agendapuntnr. 3.1 AB-vergadering 4-9-2013 Het Algemeen

Nadere informatie

Wie betaalt de rekening van de energietransitie?

Wie betaalt de rekening van de energietransitie? Wie betaalt de rekening van de energietransitie? Symposium KVGN 17 november 2016 Ron Wit Ron.Wit@eneco.com Overzicht presentatie 1. Ontwikkeling broeikasgassen in Nederland 2. Ontwikkeling integrale kosten

Nadere informatie

Mogelijke oplossingen voor het energieprobleem

Mogelijke oplossingen voor het energieprobleem http://glasreg.khk.be/ www.kvlt.be Mogelijke oplossingen voor het energieprobleem Studiedag: Toekomst voor de glastuinbouw? 1 december 2006 Herman Marien Energieprobleem: van kennis tot besparing 1. Kennis

Nadere informatie

Houtige biomassaketen

Houtige biomassaketen Houtige biomassaketen 27 januari 2016, Gilze Rijen Schakelevent RVO: Is houtige biomassateelt voor kleinschalige warmte-opwekking interessant? Ton.van.Korven@zlto.nl Eigen duurzame energieketen Biomassaproductie/Biomassa

Nadere informatie

Transitie naar een duurzame elektriciteitsvoorziening en de rol van biomassa. Ir. Harry A. Droog

Transitie naar een duurzame elektriciteitsvoorziening en de rol van biomassa. Ir. Harry A. Droog Transitie naar een duurzame elektriciteitsvoorziening en de rol van biomassa Ir. Harry A. Droog Voorzitter Platform Duurzame Electriciteitsvoorziening Biomassa meestook symposium, 27 mei 2010, Amsterdam

Nadere informatie

Vergisting anno 2010 Rendabele vergister onder SDE 2010. Hans van den Boom 22 april 2010 Sectormanager Duurzame Energie

Vergisting anno 2010 Rendabele vergister onder SDE 2010. Hans van den Boom 22 april 2010 Sectormanager Duurzame Energie Vergisting anno 2010 Rendabele vergister onder SDE 2010 Hans van den Boom 22 april 2010 Sectormanager Duurzame Energie Financieren Duurzame energie binnen Rabobank Groep Maatwerk Sustainability naast Food

Nadere informatie

Compact Plus biogasinstallatie, Lierop, 600 kw

Compact Plus biogasinstallatie, Lierop, 600 kw Hoe maak je biogas? Inhoud presentatie Wie en wat is Biogas Plus? Hoe werkt een biogasinstallatie? Voor wie is een biogasinstallatie interessant? Is een biogasinstallatie duurzaam? Zijn subsidies nodig?

Nadere informatie

DE RYCK Klima. 1 kw primaire energie 2,25 kw warmte. ŋ verlies op motor 10% netto vermogen op WP 34% geeft warmte afvoer verwarmingscircuit

DE RYCK Klima. 1 kw primaire energie 2,25 kw warmte. ŋ verlies op motor 10% netto vermogen op WP 34% geeft warmte afvoer verwarmingscircuit DE RYCK Klima LUWAGAM : pomp lucht-water aangedreven met gasmotor PAUL DE RYCK Werking op laag niveau (buitenlucht min. 0 C) omzetten naar warmte op hoog niveau (buiswater max. 50 C) Serreverwarming buis

Nadere informatie

Influent fijnzeven in rwzi s. Chris Ruiken Enna Klaversma

Influent fijnzeven in rwzi s. Chris Ruiken Enna Klaversma Influent fijnzeven in rwzi s Chris Ruiken Enna Klaversma Inhoud Kosten en opbrengsten Energiebalans 19-05-2010 2 Grofvuilrooster 6 mm Zandvanger Voorbezinktank aeratietank nabezinktank effluent Primair

Nadere informatie

De Energietransitie van de Elektriciteitsproductie

De Energietransitie van de Elektriciteitsproductie De Energietransitie van de Elektriciteitsproductie door Adriaan Wondergem 6 october 2010 De Energietransitie van de Elektriciteitsproductie van 2008 tot 2050. De kernvragen zijn: Hoe ziet een (bijna) CO2-loze

Nadere informatie

BIOCHP. Enkele verschillende voorbeelden Kansen, mogelijkheden, calculaties

BIOCHP. Enkele verschillende voorbeelden Kansen, mogelijkheden, calculaties BIOCHP Enkele verschillende voorbeelden Kansen, mogelijkheden, calculaties 1. Biovergasser + WKK (productgasmotor) 2. De pelletbrander + stirlingmotor 3. De Pelletvergasser +WKK 4. De HT-water + ORC CHP

Nadere informatie

Mestverwaarding middels monovergisting en digestaatverwerking

Mestverwaarding middels monovergisting en digestaatverwerking Mestverwaarding middels monovergisting en digestaatverwerking Uitwerking business case in opdracht van: IGEV - Regio Noord-Veluwe Door: Kroes Kringloopoptimalisatie en DOFCO BV in samenwerking met Hellebrekers

Nadere informatie

Programma Kas als Energiebron

Programma Kas als Energiebron Programma Kas als Energiebron Studiegroep bio-energie, door en voor glastuinders Uitwisselen van kennis- en ervaring over bio-energie Onderwerp: beschikbaarheid en duurzaamheid houtige biomassa Datum:

Nadere informatie

(Voor)droging van zuiveringsslib in kassen met en zonder restwarmte. Barry Meddeler 27 mei 2014

(Voor)droging van zuiveringsslib in kassen met en zonder restwarmte. Barry Meddeler 27 mei 2014 (Voor)droging van zuiveringsslib in kassen met en zonder restwarmte Barry Meddeler 27 mei 2014 Uitvoerders Berend Reitsma, Tauw Feije de Zwart, WUR Barry Meddeler, Tauw Doel STOWA onderzoek Slibdroging

Nadere informatie

ECN-RX--05-116 MICRO-WARMTEKRACHT: Hoe magisch is de Toverketel? G.J. Ruijg. ECN colloquium 2 mei 2005

ECN-RX--05-116 MICRO-WARMTEKRACHT: Hoe magisch is de Toverketel? G.J. Ruijg. ECN colloquium 2 mei 2005 ECN-RX--05-116 MICRO-WARMTEKRACHT: Hoe magisch is de Toverketel? G.J. Ruijg ECN colloquium 2 mei 2005 MEI 2005 Micro-Warmtekracht: Hoe magisch is de Toverketel? ECN colloquium 2 mei 2005 Gerrit Jan Ruijg

Nadere informatie

Presentatie Warmteproductie met snoeihout. 3 November 2011 Doen! Ervaring en tips uit de praktijk Ben Reuvekamp HeatPlus

Presentatie Warmteproductie met snoeihout. 3 November 2011 Doen! Ervaring en tips uit de praktijk Ben Reuvekamp HeatPlus Presentatie Warmteproductie met snoeihout 3 November 2011 Doen! Ervaring en tips uit de praktijk Ben Reuvekamp HeatPlus Inhoud presentatie Historie HeatPlus Energie en warmte Werking houtgestookte CV installatie

Nadere informatie

Melkveebedrijf Familie Prinsen

Melkveebedrijf Familie Prinsen Project mestwaardering Open dag 4 maart 2015 Melkveebedrijf Familie Prinsen Mestvergistingsinstallatie Fermtec Systems Locatie KTC de Marke Het bedrijf Biomassa voor vergisting In de vergister wordt jaarlijks

Nadere informatie

Basisbedrag warmte-uitkoppeling bij bestaande mestcovergistingsinstallaties

Basisbedrag warmte-uitkoppeling bij bestaande mestcovergistingsinstallaties Notitie Basisbedrag warmte-uitkoppeling bij bestaande mestcovergistingsinstallaties ECN-N--12-004 30 januari 2012 Van : S.M. Lensink J.A. Wassenaar ECN KEMA Samenvatting Het Ministerie van EL&I heeft aan

Nadere informatie

Dorset Droogsysteem. biomassa en pluimveemest

Dorset Droogsysteem. biomassa en pluimveemest Dorset Droogsysteem voor biomassa en pluimveemest n Drogen van Biomassa Biogasdigistaat Houtsnippers Zuiveringsslib Pluimveemest Veevoeders n Compact en flexibel n Korrelfabriek n Hygiënisatie n Wegen

Nadere informatie

Presentatie HoSt Microferm voor CLM/NMU

Presentatie HoSt Microferm voor CLM/NMU Presentatie HoSt Microferm voor CLM/NMU 25-11-2010 Door Bart Brouwer Sheet 1 of 26 Agenda Introductie HoSt B.V. Waarom Microferm? Het Microferm concept Beschrijving installatie Voordelen Economie Vragen

Nadere informatie

Buurtenergie Statenkwartier (BES) De duurzame kraamkamer van het Statenkwartier

Buurtenergie Statenkwartier (BES) De duurzame kraamkamer van het Statenkwartier Buurtenergie Statenkwartier (BES) De duurzame kraamkamer van het Statenkwartier Programma 10 december 2017 1. 14.00 uur Welkom en programma (Tom Egyedi) 2. ALV: Begroting 2018 (Martin Lenferink) 100 e

Nadere informatie

HR WKK met CO 2 winning

HR WKK met CO 2 winning HR WKK met CO 2 winning Door: Herman Klein Teeselink HoSt Sheet 1 of 22 Inhoud HoSt HoSt ImtechVonkV.O.F. - Reinigen van rookgassen - Rookgascondensor / Scrubber - Nat elektrostatisch filter - Waterbehandeling

Nadere informatie

Thema-avond Warmte. 28 februari 2018

Thema-avond Warmte. 28 februari 2018 Thema-avond Warmte 28 februari 2018 Energieverbruik gemiddeld huis in NL Business case voor besparingen Besparingspotentieel Netto Contante Waarde huidige besparing electra gas investeringsruimte 1500

Nadere informatie

Houtige biomassa: markt, kenmerken en aandachtspunten

Houtige biomassa: markt, kenmerken en aandachtspunten Houtige biomassa: markt, kenmerken en aandachtspunten Jan Oldenburger Inhoud Houtige biomassa? Kwaliteitsaspecten De markt Omvang Nederlandse markt Typering Prijzen Houtige biomassa? Houtige biomassa?

Nadere informatie

Sectorplan 7 Afval van energievoorziening

Sectorplan 7 Afval van energievoorziening Sectorplan 7 Afval van energievoorziening 1 Achtergrondgegevens 1. Belangrijkste afvalstoffen Poederkoolvliegas, E-bodemas, rookgasontzwavelinggips, KVvliegas, KV-slak, bodemas en vliegas 2. Belangrijkste

Nadere informatie

Programma Kas als Energiebron

Programma Kas als Energiebron Programma Kas als Energiebron Transitiepad bio-energie in de glastuinbouw Glastuinbouwdag 2014 Vrijdag 7 maart 2014 Sander Peeters www.energymatters.nl Inhoud 1. Bio-energie in de glastuinbouw 2. Herijking

Nadere informatie

LIMBURG WATERSCHAPSBEDRI-JF. Waterschapsbedrijf Limburg is een samenwerkingsverband van Waterschap Peel en Maasvallei en Waterschap Roer en Overmaas

LIMBURG WATERSCHAPSBEDRI-JF. Waterschapsbedrijf Limburg is een samenwerkingsverband van Waterschap Peel en Maasvallei en Waterschap Roer en Overmaas WATERSCHAPSBEDRI-JF donderdag 1 maart12 Waterschapsbedrijf Limburg is een samenwerkingsverband van Waterschap Peel en Maasvallei en Waterschap Roer en Overmaas Onderwerpen Huidige situatie Ontwikkelingen

Nadere informatie

Duurzame warmtenetten

Duurzame warmtenetten Duurzame warmtenetten Groene Huisvesters 22 juni 2017 Jeroen Roos Inhoud 1. Opzet warmtenet 2. Soorten en maten 3. Duurzaamheid 4. Specifiek: een bron: geothermie een concept: Nul-op-de-Meter/-Rekening

Nadere informatie

INNOVATIEF AANBESTEDEN VAN GRAS. Teus van Steenis Tactisch inkoper

INNOVATIEF AANBESTEDEN VAN GRAS. Teus van Steenis Tactisch inkoper INNOVATIEF AANBESTEDEN VAN GRAS Teus van Steenis Tactisch inkoper AANLEIDING INNOVATIEF AANBESTEDEN VAN GRAS einde lopende contracten veel aandacht voor circulariteit en duurzaamheid ambitie provincie

Nadere informatie

GroenGas InOpwerking. Kleinschalige biogasopwaardering met Bio-Up. Rene Cornelissen (CCS) 11 maart 2015

GroenGas InOpwerking. Kleinschalige biogasopwaardering met Bio-Up. Rene Cornelissen (CCS) 11 maart 2015 GroenGas InOpwerking Kleinschalige biogasopwaardering met Bio-Up Rene Cornelissen (CCS) 11 maart 2015 Kleinschalige biogasopwaardering met Bio-Up Inhoudsopgave CCS Inleiding Situatie kleinschalige vergisting

Nadere informatie

Groen Gas BBQ TKI Mestvergisten en digestaatverwerking September 2017

Groen Gas BBQ TKI Mestvergisten en digestaatverwerking September 2017 Groen Gas BBQ TKI Mestvergisten en digestaatverwerking September 2017 1 Voorbeeld vergisting Elektriciteit naar net Gasmotor CHP Afgaskoelers biogas restwarmte Meng bassin vergister Pasteurisatie ByoPast

Nadere informatie

Introductie HoSt B.V.

Introductie HoSt B.V. HR Hout WKK (Vink Sion) voor glastuinbouw en stadverwarming door HoSt Imtech Vonk vof door H. Klein Teeselink info@host.nl Introductie HoSt B.V. Inhoud: Waarom biomassa WKK, belang van warmte? Wie zijn

Nadere informatie

Introductie HoSt B.V. Beschikbare Biomassa in Nederland. Inefficiënt gebruik van biomassa in Nederland (en Europa)

Introductie HoSt B.V. Beschikbare Biomassa in Nederland. Inefficiënt gebruik van biomassa in Nederland (en Europa) Hoog efficiënte voor glastuinbouw en stadverwarming door HoSt Imtech Vonk vof door H. Klein Teeselink Directeur HoSt B.V. in Nederland 0742401807 info@host.nl Inhoud: Introductie HoSt B.V. Beschikbare

Nadere informatie

Restwarmte en riothermie

Restwarmte en riothermie Restwarmte en riothermie Early Morning Toast Bijeenkomst Stichting kiemt, netwerk Arnhem Hoenderloo, 26 maart 2014 Rada Sukkar gfs@tauw.nl 06-15945727 Tauw introductie TAUW BV In Top 10 van Nederlandse

Nadere informatie

Functie : omzetten van een vaste naar een olieachtige en gasvormige brandstof om de productie en de gebruik van de brandstof te ontkoppelen

Functie : omzetten van een vaste naar een olieachtige en gasvormige brandstof om de productie en de gebruik van de brandstof te ontkoppelen ECP technologie beschrijving Proces: Pyrolyse Functie : omzetten van een vaste naar een olieachtige en gasvormige brandstof om de productie en de gebruik van de brandstof te ontkoppelen Algemeen principe:

Nadere informatie

Minder stookkosten bij houtstoken

Minder stookkosten bij houtstoken Minder stookkosten bij houtstoken door :Gerard A.M. Prinsen en Alexander V. van Hunnik 26 juni 2013 Turnkey oplossingen voor biomassa verbrandingssystemen sinds 1910 DE BELANGRIJKSTE AKTIVITEITEN Biomassa

Nadere informatie

NOx reductie. Oscar Moers en Max Breedijk

NOx reductie. Oscar Moers en Max Breedijk NOx reductie Oscar Moers en Max Breedijk Oscar Moers Afgestudeerd HTS Werktuigbouwkunde en HTS Technische Bedrijfskunde Werkzaam bij Elco Burners B.V. sinds 2006, eindverantwoordelijk voor service Elco

Nadere informatie

Duurzame warmte in de SDE+

Duurzame warmte in de SDE+ Duurzame warmte in de SDE+ Sander Lensink www.ecn.nl Doel van de presentatie Filosofie achter wijziging in de SDE-regeling Belangrijkste verschillen tussen SDE en SDE+ Uitwerking bio-wkk in de SDE+ 2 29-06-2011

Nadere informatie

Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025

Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025 Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025 Willemien Veele Cor Kamminga 08-04-16 www.rijksmonumenten.nl Achtergrond en aanleiding Ambitie om in 2020 16% van de energie duurzaam op te wekken in Fryslân

Nadere informatie

Mest als basis voor energie en grondstoffen

Mest als basis voor energie en grondstoffen Mest als basis voor energie en grondstoffen Nico Verdoes Wageningen UR Livestock Research Bio-energiedag Oost-Nederland, 1 november 2012 Livestock Research ca. 200 fte Genomics Animal Nutrition Animal

Nadere informatie

Pelletketel CV. Ruimteverwarming. Warmtapwater

Pelletketel CV. Ruimteverwarming. Warmtapwater Een CV-ketel op houtpellets (pelletketel CV) is een hernieuwbaar alternatief voor de HR-ketel op aardgas. De pelletketel verbrandt houtpellets met een hoog rendement. De pellets worden door de gebruiker

Nadere informatie

Effecten en kosten van een kolenexit versus schone kolencentrales Bezinningsgroep energie 28 juni 2016

Effecten en kosten van een kolenexit versus schone kolencentrales Bezinningsgroep energie 28 juni 2016 Effecten en kosten van een kolenexit versus schone kolencentrales Bezinningsgroep energie 28 juni 2016 Ron.wit@eneco.com Overzicht presentatie 1. Ontwikkeling aandeel kolenstroom in Nederland 2. Effecten

Nadere informatie

ENERGIE ACTIEPLAN PLATENKAMP. Conform NEN 50001 Versie 1 / februari 2015. Dit document zal minimaal 2 keer per jaar beoordeeld en aangepast worden.

ENERGIE ACTIEPLAN PLATENKAMP. Conform NEN 50001 Versie 1 / februari 2015. Dit document zal minimaal 2 keer per jaar beoordeeld en aangepast worden. ENERGIE ACTIEPLAN PLATENKAMP Conform NEN 50001 Versie 1 / februari 2015 Verantwoordelijke voor dit verslag is Erik Veldkamp Pagina 1 van 6 Scope 1 gasverbruik Maatregel verantwoordelijke Benodigde in 2.

Nadere informatie

Energie-efficiëntieverbetering bij (kleine) koffiebranders

Energie-efficiëntieverbetering bij (kleine) koffiebranders Energie-efficiëntieverbetering bij (kleine) koffiebranders Energie-efficiëntie verbeteren binnen het koffiebrandproces via drie stappen Aanleiding In deze studie is de energiebesparing bij kleine koffiebrandmachines

Nadere informatie

Synergie energie hergebruik overheden, agrarische sector en industrie

Synergie energie hergebruik overheden, agrarische sector en industrie Synergie energie hergebruik overheden, agrarische sector en industrie Doelstelling thema bijeenkomst: Inzicht in ontwikkelingen bij overheid, industrie en agrarische sector Inzicht in kansen voor synergie

Nadere informatie

Biomassa WKK in de glastuinbouw

Biomassa WKK in de glastuinbouw Management samenvatting Biomassa WKK in de glastuinbouw Evaluatie van transitieroutes Februari 2005 Auteurs Opdrachtgevers : Ir. Joep Coenen, Cogen Projects Ir. Stijn Schlatmann, Cogen Projects : Productschap

Nadere informatie

Biomassa Hernieuwbare energie in gebouwen Vlaamse confederatie bouw

Biomassa Hernieuwbare energie in gebouwen Vlaamse confederatie bouw 18/09/2012 Biomassa Hernieuwbare energie in gebouwen Vlaamse confederatie bouw Ruben Guisson VITO Bioenergy Team 13 september 2012, Technopolis Mechelen Types brandstof Houtpellets + Hoge energiedichtheid

Nadere informatie

Kwantificering van innovaties op de Energiemix van Twente. 4 maart 2014

Kwantificering van innovaties op de Energiemix van Twente. 4 maart 2014 Kwantificering van innovaties op de Energiemix van Twente 4 Inleiding Het doel van de TDA is om focus aan te brengen in de kansrijke en verbindende initiatieven in Twente bij het realiseren van een duurzame

Nadere informatie

Inhoudsopgave THE TRI-O-GEN ORGANIC RANKINE CYCLE. De onderneming Tri-O-Gen B.V Opgericht mei 2001 door Professor Jos van Buijtenen.

Inhoudsopgave THE TRI-O-GEN ORGANIC RANKINE CYCLE. De onderneming Tri-O-Gen B.V Opgericht mei 2001 door Professor Jos van Buijtenen. THE TRI-O-GEN ORGANIC RANKINE CYCLE Inhoudsopgave Wat we doen De onderneming De ORC installatie Processchema ORC technologie Referenties Toepassingsgebieden Brandbaar gas of vloeistof Wat we doen Tri-O-Gen

Nadere informatie

Optimale st(r)oomproductie met de uitlaatgassen van een motor.

Optimale st(r)oomproductie met de uitlaatgassen van een motor. Lezing 17 oktober 07, Energik-Agfa Paul Lamberts Clayton. Optimale st(r)oomproductie met de uitlaatgassen van een motor. Hogedruk recuperatieketel + oververhitter + stoomturbine Optie Via de uitlaatgassen

Nadere informatie

Inhoud 1/2. Kachelbouw varianten. Warmte afgifte KACHELBOUWER

Inhoud 1/2. Kachelbouw varianten. Warmte afgifte KACHELBOUWER VERWARMEN MET SFEER 01 Inhoud 1/2 Kachelbouw varianten Warme lucht kachel Warme lucht met massa op de kachel Warme lucht met massa naast de kachel Warme lucht kachel hypocaust Massa kachel, systeemkachel,

Nadere informatie

Les Biomassa. Werkblad

Les Biomassa. Werkblad LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Biomassa Werkblad Les Biomassa Werkblad Niet windenergie, niet zonne-energie maar biomassa is de belangrijkste bron van hernieuwbare energie in Nederland. Meer dan 50%

Nadere informatie

De plaats van WKK in een rationele energiepolitiek

De plaats van WKK in een rationele energiepolitiek Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen De plaats van WKK in een rationele energiepolitiek Jean-Pierre Lemmens COGEN Vlaanderen easyfairs Industrie & Milieu 2010 Seminarie Bio-energie

Nadere informatie

Biogas is veelzijdig. Vergelijking van de opties 1-2-2012. Vergelijking opties voor benutting van biogas

Biogas is veelzijdig. Vergelijking van de opties 1-2-2012. Vergelijking opties voor benutting van biogas 1--1 Ongeveer 7 deelnemende organisaties Promotie van optimale benutting van biomassa Kennisoverdracht door workshops, excursies, nieuwsbrief en artikelen in vakbladen Vergelijking opties voor benutting

Nadere informatie

ENERGIE ACTIEPLAN PLATENKAMP. Conform NEN 50001 Versie 1 / augustus 2015. Dit document zal minimaal 2 keer per jaar beoordeeld en aangepast worden.

ENERGIE ACTIEPLAN PLATENKAMP. Conform NEN 50001 Versie 1 / augustus 2015. Dit document zal minimaal 2 keer per jaar beoordeeld en aangepast worden. ENERGIE ACTIEPLAN PLATENKAMP Conform NEN 50001 Versie 1 / augustus 2015 Verantwoordelijke voor dit verslag is Erik Veldkamp Pagina 1 van 6 Scope 1 gasverbruik Maatregel verantwoordelijke Benodigde in 2.

Nadere informatie

Verbranding van huishoudelijk en soortgelijk afval

Verbranding van huishoudelijk en soortgelijk afval 096 1 Verbranding van huishoudelijk en soortgelijk afval door ir. M. Würdemann Koninklijk Ingenieurs- en Architektenbureau HASKONING Nijmegen 1. Inleiding 096 3 2. Historische ontwikkeling 096 3 3. Roosterverbranding

Nadere informatie

Warmte(levering) van de toekomst. Jeroen Roos (BuildDesk, business unit Gebiedsontwikkeling) Jeroen Roos Utrecht, 21 september 2010

Warmte(levering) van de toekomst. Jeroen Roos (BuildDesk, business unit Gebiedsontwikkeling) Jeroen Roos Utrecht, 21 september 2010 Warmte(levering) van de toekomst (BuildDesk, business unit Gebiedsontwikkeling) Ontwikkelingen nieuwbouw met effect op warmtevraag 2 Regelgeving: stapsgewijze EPC-verlaging (-> 0,6 -> 0,4 -> energieneutraal)

Nadere informatie

In deze bijlage wordt de aangevraagde verandering uitgebreid beschreven. De verandering in deze aanvraag is:

In deze bijlage wordt de aangevraagde verandering uitgebreid beschreven. De verandering in deze aanvraag is: Bijlage 1: Veranderingen in de bedrijfsactiviteiten In deze bijlage wordt de aangevraagde verandering uitgebreid beschreven. De verandering in deze aanvraag is: Het plaatsen van een tweede turbine met

Nadere informatie

Innovatief aanbesteden van gras

Innovatief aanbesteden van gras Ervaringen Flevoland en Utrecht Peter Aardema Adviseur Infra Provincie Flevoland - Bermbeheer in Flevoland - Beleid verwerking bermmaaisel - Aanbesteding maaibestek Flevoland Oost (met prestatieverklaring

Nadere informatie

Efficiënt energiegebruik in de glastuinbouw

Efficiënt energiegebruik in de glastuinbouw Efficiënt energiegebruik in de glastuinbouw GlasReg: Technologische Dienstverlening 13 door Herman Marien (Kilto vzw) Energie in de glastuinbouw Energietaal Eenheden Voelbaar / niet voelbaar Brandstof

Nadere informatie

Projectgroep Biomassa & WKK

Projectgroep Biomassa & WKK Projectgroep Biomassa & WKK SDE 2009 De Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie uitgevoerd door SenterNovem in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken. 7 mei 2009 Jan Bouke Agterhuis Beleidskant

Nadere informatie

November 2015 RVO.nl - Stimulering Duurzame Energieproductie 1/24

November 2015 RVO.nl - Stimulering Duurzame Energieproductie 1/24 Voorlopige correctiebedragen stimulering duurzame energieproductie 2016 ten behoeve van voorschotverlening 2016 De minister van Economische Zaken heeft de correctiebedragen 2016 bekend gemaakt. Deze bedragen

Nadere informatie

s-gravenland van het gas af? Wat, waar, wanneer en hoe?

s-gravenland van het gas af? Wat, waar, wanneer en hoe? s-gravenland van het gas af? Wat, waar, wanneer en hoe? Waarom deze presentatie? Veel media aandacht voor energietransitie Tot 2019 weinig informatie van de gemeente Bewoners vragen zich af wat, waar,

Nadere informatie

Bijeenkomst Beheerconvenant Blauwzaam Lint. 10 december 2015. Presentatie Wageningen UR

Bijeenkomst Beheerconvenant Blauwzaam Lint. 10 december 2015. Presentatie Wageningen UR Bijeenkomst Beheerconvenant Blauwzaam Lint 10 december 2015 Presentatie Wageningen UR Meedenksessie kansen voor duurzaam beheer Parallel aan de totstandkoming van het beheerconvenant heeft Blauwzaam via

Nadere informatie

OMZETTING VAN REJECTS UIT DE PAPIER- EN KARTONINDUSTRIE NAAR ENERGIE OP EIGEN TERREIN

OMZETTING VAN REJECTS UIT DE PAPIER- EN KARTONINDUSTRIE NAAR ENERGIE OP EIGEN TERREIN Ecofys BV Kanaalweg 16-G NL-3503 RK Utrecht The Netherlands I: www.ecofys.nl E: info@ecofys.nl T: +31 (0)30 280 7853 F: +31 (0)30 280 8301 OMZETTING VAN REJECTS UIT DE PAPIER- EN KARTONINDUSTRIE NAAR ENERGIE

Nadere informatie

Mestscheiding Annelies Gorissen

Mestscheiding Annelies Gorissen Mestscheiding Annelies Gorissen 16/05/2017, Kinrooi Dunne fractie Rijk aan N & K Drijfmest Rijk aan N, P en K Mestscheider Dikke fractie Rijk aan P Waarom scheiden? Beperken mestafvoer: concentreren van

Nadere informatie

Mest, mestverwerking en wetgeving

Mest, mestverwerking en wetgeving Mest, mestverwerking en wetgeving Harm Smit Beleidsmedewerker Economische Zaken, DG AGRO Inhoud Feiten en cijfers. Huidig instrumentarium. Visie op mestverwerking en hoogwaardige meststoffen Toekomstig

Nadere informatie

Biobased economy in het Groene Hart

Biobased economy in het Groene Hart Biobased economy in het Groene Hart Energie & Bio/Groen Gas 27 juni 2013, Langeraar, Michiel van Galen Inhoud Landelijke doelen energie en beleid Stimuleringsbeleid Groen Gas Het proces Stand van zaken

Nadere informatie

Duurzame warmte uit biomassa bij zwembaden

Duurzame warmte uit biomassa bij zwembaden Duurzame warmte uit biomassa bij zwembaden Belangrijke parameters IGEV Tubro Filter- en Luchttechniek Rene Nijboer 1 Agenda Techniek / achtergrond Belangrijke parameters Keuze optimale ketel Pellets /

Nadere informatie

Gas als zonnebrandstof. Verkenning rol gas als energiedrager voor hernieuwbare energie na 2030

Gas als zonnebrandstof. Verkenning rol gas als energiedrager voor hernieuwbare energie na 2030 Gas als zonnebrandstof Verkenning rol gas als energiedrager voor hernieuwbare energie na 2030 1 Inhoudsopgave 1 2 3 4 5 Introductie Meer hernieuwbare energie Extra hernieuwbare energie in Nederland? Verkennen

Nadere informatie

Warmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012

Warmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012 Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen Warmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012 1 COGEN Vlaanderen Doelstelling:

Nadere informatie

25/03/2013. Overzicht

25/03/2013. Overzicht Micro-WKK: basisbegrippen en toepassingsmogelijkheden Tine Stevens, Vlaams Energieagentschap Regiovergadering Provincie West-Vlaanderen 12 en 14/03/2013 2 Warmte-krachtkoppeling (WKK) De gelijktijdige

Nadere informatie

SPARK - riothermie. 29 september 2014. Rada Sukkar gfs@tauw.nl 06-15945727

SPARK - riothermie. 29 september 2014. Rada Sukkar gfs@tauw.nl 06-15945727 SPARK - riothermie 29 september 2014 Rada Sukkar gfs@tauw.nl 06-15945727 Tauw introductie TAUW BV In Top 10 van Nederlandse ingenieursbureau sinds 1928 750 medewerkers Integer Professioneel Maatschappelijk

Nadere informatie

Studiegroep Bio-energie Energy Matters

Studiegroep Bio-energie Energy Matters Door: Gerard Prinsen Presenteert op verzoek van: Studiegroep Bio-energie Energy Matters Emissiebeleid Biomassa gestookte installaties Volledige verbranding bij laagwaardige biomassa KARA Energy Systems

Nadere informatie

Introductie op proces

Introductie op proces Notitie Amsterdam, 6 april Afdeling Policy Studies Van Aan Sander Lensink (ECN), Hans Cleijne (DNV GL) Ministerie van Economische Zaken Onderwerp Impact kostenonderzoek SDE+ 2018 op basisbedragen 1 2 3

Nadere informatie

Menukaart Klimaatneutrale Zelfbouw

Menukaart Klimaatneutrale Zelfbouw Menukaart Klimaatneutrale Zelfbouw project Patch 22, Buiksloterham Gemeente Amsterdam Gemeente Amsterdam Programma Bureau Klimaat en Energie Voor u ligt de Menukaart Klimaatneutrale Zelfbouw. Deze is door

Nadere informatie

De ka(n)s voor energie: The Big Picture

De ka(n)s voor energie: The Big Picture De ka(n)s voor energie: The Big Picture Eric Poot, Wageningen UR Glastuinbouw eric.poot@wur.nl Toekomst Glastuinbouw 2 keer meer met 2 keer minder 1 De Ka(n)s voor energie Ondernemers Overheden Kennisinstellingen

Nadere informatie

Nieuwe kernreactoren voor de toekomst. Mondiale energieconsumptie

Nieuwe kernreactoren voor de toekomst. Mondiale energieconsumptie Nieuwe kernreactoren voor de toekomst Jan Leen Kloosterman 1 Jan Leen Kloosterman Technische Universteit Delft Mondiale energieconsumptie Jan Leen Kloosterman 2 1 Energie voor welvaart & welzijn 6 5 Noord-Amerika

Nadere informatie

Duurzame energieopties gemeente Woudrichem

Duurzame energieopties gemeente Woudrichem Duurzame energieopties gemeente Woudrichem Inleiding Er bestaan verschillende vormen van duurzame energie. Deze worden onderverdeeld in: Gebouwgebonden opties (zonne-energie, warmtepompen) Geothermische

Nadere informatie

Biomassa: brood of brandstof?

Biomassa: brood of brandstof? RUG3 Biomassa: brood of brandstof? Centrum voor Energie en Milieukunde dr ir Sanderine Nonhebel Dia 1 RUG3 To set the date: * >Insert >Date and Time * At Fixed: fill the date in format mm-dd-yy * >Apply

Nadere informatie

Totale verwerking van mest en/of digestaat

Totale verwerking van mest en/of digestaat Totale verwerking van mest en/of digestaat Verwerking van slib, mest en/of digestaat is geen eenvoudige zaak. Zeker niet wanneer het doel is deze te verwerken tot loosbaar water en fracties die een toegevoegde

Nadere informatie

Olifantsgras Miscanthus Giganteus

Olifantsgras Miscanthus Giganteus Olifantsgras Miscanthus Giganteus -Volgroeid veldgewas Miscanthus na circa 4 jaar. -Onkruid krijgt geen kans meer. -Optimale beschutting voor vele soorten wild. Rhizomen - Miscanthus veldgewas komt voort

Nadere informatie

Evolutie der houtkachels.

Evolutie der houtkachels. Evolutie der houtkachels. Drie generaties houtkachels en de toekomstmogelijkheden. Vuur maken, kunnen mensen al bijna 2 miljoen jaar. 1 Vuur ontstaat door drie factoren. Brandstof Temperatuur Zuurstof

Nadere informatie

Methanol. De toekomstige biobrandstof? CCS Dr. Ir. René Cornelissen Zwolle, 14 oktober 2010

Methanol. De toekomstige biobrandstof? CCS Dr. Ir. René Cornelissen Zwolle, 14 oktober 2010 Methanol De toekomstige biobrandstof? CCS Dr. Ir. René Cornelissen Zwolle, 14 oktober 2010 1 Onderwerpen CCS CCS & Biomassa Methanol & DME als brandstof Varnamo Biomethanol Kosten Conclusies 2 CCS Klein

Nadere informatie

ENERGIE ACTIEPLAN PLATENKAMP. Conform NEN 50001 Versie 1 / oktober 2014. Dit document zal minimaal 2 keer per jaar beoordeeld en aangepast worden.

ENERGIE ACTIEPLAN PLATENKAMP. Conform NEN 50001 Versie 1 / oktober 2014. Dit document zal minimaal 2 keer per jaar beoordeeld en aangepast worden. ENERGIE ACTIEPLAN PLATENKAMP Conform NEN 50001 Versie 1 / oktober Verantwoordelijke voor dit verslag is Erik Veldkamp Pagina 1 van 5 Scope 1 in ton 2. Plaatsen nieuwe cv ketel 2.600,-- Dec. 17% op het

Nadere informatie

Pogramma Kas als Energiebron

Pogramma Kas als Energiebron Pogramma Kas als Energiebron Studiegroep bio-energie, door en voor glastuinders Uitwisselen van kennis- en ervaring over bio-energie Datum: Woensdag 21 mei 2014 Locatie: Peter Biogas, Luttelgeest 1 Programma

Nadere informatie