In Stavanger bruist het altijd. Oudste stad van Noorwegen, Culturele hoofdstad van Europa
|
|
- Ruben van der Pol
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Stavanger en omgeving zit vol tegenstellingen. De stad aan de zuidwestkust van Noorwegen was ooit de eerste invalspoort van het rijk dat werd beheerst door Vikingen. Nu komen ze van alle kanten naar deze havenstad, rijk geworden van sardines en olie. Een boeiende stad met een eigen verhaal. Veel van vroeger herleeft, temidden van een moderne omgeving. In Stavanger waan je je thuis in een andere omgeving vol cultuur en fraaie architectuur. In Stavanger bruist het altijd Oudste stad van Noorwegen, Culturele hoofdstad van Europa
2 In het oude stadsdeel van Stavanger, Gamle Stavanger, bepalen de witte houten huisjes het straatbeeld Linkerpagina: De drie zwaarden bij Hafrsfjord herinneren aan de plek waar een verenigd Noorwegen ontstond
3 Een schoorsteen van een schip torent uit boven de witte huisjes nabij het water De kerk van Årdal was constant te klein Het is bij het landen na anderhalf uur vliegen van een kant zeer vertrouwd: een vlak landschap en een goed wegennet. Ik krijg het gevoel aangekomen te zijn op een groot Waddeneiland met de duinen zo dichtbij. Na een korte rit strijken we neer in Sola Strandhotel. Het uitzicht is haast onwerkelijk: een helblauwe lucht en een donkerder blauwe zee. Aan het lunchbuffet ontbreekt echt helemaal niets. Wat een eten; ongeveer een acht-gangenmenu, waarbij je zelf het aantal gangen bepaalt. Voor Noren is het heel normaal. Ze weten wat lekker is en kijken niet op een visje meer of minder. Het is duidelijk dat we te gast zijn in een van de rijkste landen ter wereld. Eerst waren het de sardientjes die ingeblikt werden en nu zijn het de olie- en gasvondsten in de Noordzee, die de Noren van arme boerenbevolking onder de knoet van Denemarken tot een rijke, zelfstandige natie gemaakt hebben. Het goede leven De Noren leven op grote voet. Als we later de stad Stavanger zelf naderen, zie je de welvaart op afstand. Vooral op het water. Want Stavanger is omringd met water. Hier gebeurt het. Als ik rustig langs de kade slenter, zie ik heel wat voorbij komen aan jachten. Een boot en een tweede huis op een van de eilanden of in de bergen is heel gewoon. Op de terrasjes heerst een gezellige drukte. De drank zou zo duur zijn in Noorwegen, maar aan de halveliterglazen te oordelen is het voor de Noren in ieder geval betaalbaar.
4 'Als je hier landt, waan je je eerst op een groot Waddeneiland' Op het plateau van de Prekestol achthonderd meter uitkijken over de Lysefjord Achter de café-tjes om loop ik door een oud winkelstraatje met allemaal authentieke geveltjes. Een paar kinderen likken aan zeer hoog opgetaste softijs met een rijk versierde top. Nee, het gaat de Noren goed. Wat een verademing om nu eens een keer geen doorsnee winkelcentrumpanden op een lange rij te zien. Er wordt hier trouwens aardig geshopt aan alle kanten. Alleen daarom al zou je hier zo even een weekendje naar toe vliegen. Aan de top van een lange, honderden meters brede trap vanaf het water staat de Domkerk. Het is een markant punt voor deze stad. In en rond deze kerk heeft Stavanger zijn betekenis gekregen. Bisschop Reinald uit Winchester liet de kerk bouwen in Het is ook de enige kathedraal die in Noorwegen is overgebleven en behouden voor gebruik. Vanuit dit middelpunt loop ik het oude stadsdeel in, 'Gamle Stavanger'. Het mogen dan oude huizen uit de zeventiende en achttiende eeuw zijn, maar gammel zijn de 173 houten huizen beslist niet. De kromme straatjes met winkels gaan over in een reeks van kleine straatjes met alleen maar witte houten huisjes. Tijdloos Een oude man zit rustig op zijn bankje naast zijn papagaai. Dat doet hij al jaren. De woelige jaren op zee hebben plaatsgemaakt voor een rustig leven aan de wal. Hij heeft er zichtbaar vrede mee. Stavanger is altijd een belangrijke plek geweest voor de visvangst, vishandel en visverwerking. Alles vis wat de klok sloeg. Het heeft Stavanger groot gemaakt. Lopend en mijmerend langs dit stukje tijdloos Noorwegen wordt mijn aandacht getrokken door een klein onopvallend museum, het Norsk Hermetikk museum. Je ziet er hoe dat ging in vroeger tijden, compleet met de eerste inblikmachine ter wereld. De sardientjes gingen daarna houdbaar de hele wereld over. In het museum wordt trouwens gewoon enkele dagen in de week vis gerookt. Als ik dan nog even stevig doorloop, ben ik ook nog op tijd om de nieuwste ontwikkelingen van Stavanger te zien: het Olje museum. Zelfs van al deze moderne technieken van de offshore- en olie- en gasindustrie is nu al een museum. Je loopt er gewoon alsof je zelf op een boorplatform staat. Het opmerkelijke van deze havenstad is dat het er zo compact en overzichtelijk uitziet. Denkend aan onze havensteden zou je een heel ander beeld krijgen. Merkwaardig genoeg zie je hier geen containerschepen, hangt er geen Pernislucht, zijn er geen files en is alles gewoon schoon. Het is haast een virtuele havenstad. Alles gebeurt ook op afstand en heeft op het dagelijkse leven van de inwoners van deze stad nauwelijks invloed. Alleen het geluid van een helikopter verraadt dat we te maken hebben met een moderne winning van het vloeibare en gasvormige goud der aarde. Van vlak naar steil De omgeving van Stavanger, de provincie Rogaland en het gebied Ryfylke is vol contrasten. Zó zit je op het vlakke land, zó Kijk op Nordicmagazine.com - 21
5 Het leven op het water hoort bij Stavanger Moderne architectuur: de brug die twee stadsdelen van het moderne Stavanger verbindt In Glasskjellaren is een ruime keuze van de hand van glaskunstenares Astri V. Ravnås te
6 Ryfylke, een verstild landschap aan alle kanten hang je achthonderd meter loodrecht boven een fjord, de Prekestol. Een groter contrast op zo'n korte afstand heb ik niet eerder meegemaakt. Vooral omdat je er op eigen kracht rustig naartoe wandelt, is het adembenemend om zo over de 42 kilometer lange Lysefjord heen te kijken. Veel Nederlanders trekken naar de fjorden verder in Noorwegen, maar dit Ryfylke heeft zo veel verrassende landschappen in zich dat je in korte tijd van de ene verrassing in de andere valt. En dat op zo'n paar uur van ons vandaan. Ik kan me nu al niet meer voorstellen dat ik gisteren op een weg met aan weerskanten zes banen auto's stond, waar nauwelijks vaart in zat. Nu sta ik hier in een totaal verstilde wereld, waar je met de auto gewoon rijden kunt! Ik heb vandaag geen stoplicht gezien. Op deze toeristenweg, 'Ryfylkevegen', gaat het ook allemaal relaxed. Ik zie van twee kanten een caravan aankomen, maar zelfs op deze weg, niet veel breder dan een provinciale weg in ons land, gaat het er soepel aan toe. Een voordeel: de meesten die hier komen, hebben hetzelfde doel: op zoek naar rust, natuur en cultuur. En daarvan is hier veel. Relaxen aan een fjord Stavanger is al lang dé cultuurstad van Noorwegen. Bij de verkiezing van culturele hoofdstad, waren de Noren dan ook geenszins verrast dat dit keer de keuze viel op hun stad met haar zeer lange cultureel verleden. Het begon al ten tijde van de Vikingen, rond 800. Maar er moest eerst nog wel iets uitgevochten worden. In de strijd bij Hafrsfjord werd de basis gelegd voor het huidige Noorwegen. Drie immense zwaarden markeren de plek en dat unieke moment in de Noorse geschiedenis. Na een heftige strijd werd het aanmerkelijk rustiger in deze omgeving. Overigens leven de meeste Noren een stuk minder gestresst. Je merkt dat ook als je Spa-hotel Velvære binnenkomt. De ruimte, het licht, de blik op de fjord en een rustige vrouw aan de balie maken dat elke onrust die je nog in je lijf had, verdwijnt. Hier, aan de rand van de fjord in Hjelmeland, is het goed toeven. Het is een wonderlijke mengeling van Scandinavische schoonheid, rijkdom en eenvoud die maakt dat je hier voorlopig niet meer weg wilt. In de avond bij het eten zakt de zon langzaam weg achter de blauwgrijs getinte bergen in de verte. Nog even komt een streep oranje licht door een donkerpaars wolkendek. Tijd voor een duik in de spa. Ook in de badruimte van het Spa-hotel is er uitzicht op de fjord. Als je goed luistert, hoor je het water kabbelen. Stavanger en omgeving bruisen voortdurend. Eén groot nadeel: het smaakt naar meer. In Spa-hotel Velvære is het goed relaxen met uitzicht op de fjord Fraaie stranden en doorkijkjes naar een andere Noordzee dan wij kennen Kijk op Nordicmagazine.com
7 Op de terrasjes aan de haven is altijd leven De Domkerk vormt een belangrijke schakel in de geschiedenis van de regio en geheel Noorwegen
8 Praktische info Stavanger Ingeblikte sardientjes uit Stavanger gingen de hele wereld over Ligging en bereikbaarheid Stavanger is de vierde grootste en oudste stad van Noorwegen, gelegen aan de zuidwestkust in de provincie Rogaland. Per auto is de stad goed bereikbaar via de E18 vanaf Oslo en Kristansand en verder per E39 naar Stavanger. Veel reizigers gaan via Hirtshals of Hantsholm in Denemarken naar Noorwegen. Populaire aankomstplaatsen zijn Kristiansand ( en Egersund ( en Oslo en Bergen ( Per vliegtuig is Stavanger het snelste te bereiken per KLM; reistijd circa 1:40 uur ( Binnen Noorwegen vliegen SAS Braathens ( Widerøe ( en Norwegian ( op Stavanger. Stavanger ligt aan de 'Nordsjøvegen' ( een fietsroute langs de Noordzeekust; populair is het traject van Egersund naar Stavanger, soms langs de rand van de zee. Meer informatie Voor meer informatie over Stavanger en omgeving kun je terecht bij (website van Stavanger en Sandnes Turistinformasjon), (site van het Noorse verkeersbureau) en (officiële website over Noorwegen algemeen). Specifieke informatie over Stavanger als Culturele hoofdstad van Europa is te vinden op Tips Je kunt rond Stavanger fietsen of auto's huren. Ook zijn er diverse excursies in Stavanger en de omgeving. De omgeving van Ryfylke, waar Stavanger in ligt, biedt vele mogelijkheden voor interessante rondreizen. Op staan handige tips voor rondreizen. Ook de eilanden voor de kust van Stavanger zijn een bezoek waard. Beste reistijd en weer Het klimaat is vergelijkbaar met Nederland, met alleen in de winter iets lagere temperaturen en in de zomer meer uren zon. De zomer heeft als meerwaarde dat de dagen aanmerkelijk langer zijn dan bij ons. Rond 21 juni gaat de zon slechts kort onder. Accommodaties Stavanger en omgeving bieden de bezoeker een uitgebreide keuze in overnachtings- en verblijfsmogelijkheden. De hotels zijn van hoge standaard in diverse prijsklassen. Populair zijn ook de vakantiehuisjes, de hytter. Kijk op Nordicmagazine.com - 25
WAAR GAAN WE NAARTOE?
WAAR GAAN WE NAARTOE? De familie Janssens wil op uitstap. Maar vader, moeder en de kinderen hebben hun eigen wensen! Kan je de familie helpen? Bekijk de brochures. Welke uitstap is goed voor iedereen?
Nadere informatieAandacht voor schrijven? Dat hoort bij Nederlands. Schrijven?! Knippen en plakken van internet zul je bedoelen.
Schrijven?! Knippen en plakken van internet zul je bedoelen. Leerlingen nemen niet mee wat ze bij Nederlands geleerd hebben Aandacht voor schrijven? Dat hoort bij Nederlands Leerlingen formuleren slecht
Nadere informatie!REIZEN. De mystieke aantrekkingskracht van de Noorse zuidkust Kijk op
!REIZEN De mystieke aantrekkingskracht van de Noorse zuidkust 24 - Kijk op www.nordicmagazine.nl Wie met de boot aankomt, kan soms de bossen van de Noorse zuidkust al van veraf zien Veel zonne-uren, relaxte
Nadere informatieNetje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!
Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring
Nadere informatieDubai on a budget, Yes you can! De tips van Reisblog Reischick
Dubai on a budget De afgelopen weken heb ik veel taglijstjes ingevuld, zodat jullie mij een beetje leren kennen als blogster en wat ik heel leuk vind, deze taglijsten zijn ook veel meer gelezen dan dat
Nadere informatiekilometer hoogte. Bizar. Ik moet zeggen: ik had het me anders voorgesteld; meer zoals een atlas eruitziet.
1 Ik vlieg. Ik vlieg met een snelheid van 28.000 kilometer per uur in een baan om de aarde. Een baan om de aarde wat klinkt dat toch stom. De Amerikanen zeggen het veel beter: in orbit. Ik ben in orbit.
Nadere informatieArras. De Champs-Élysées
Utrecht, de Domstad Neeltje Jans Arras Kasseien in Noord-Frankrijk De Champs-Élysées Alpe d Huez Gâteau à la broche Utrecht, de Domstad De Tour de France start in 2015 in Utrecht. Utrecht wordt ook wel
Nadere informatieLe tour du Mont Ventoux 2014
Le tour du Mont Ventoux 2014 Geen berg zo hoog of... deel 2 waar gaan we heen? 16 december 2013 Fietstocht Mont Ventoux, Pagina 1 Waar ben ik aan begonnen...? Nou, om eerlijk te zijn weet ik dat wel. Maar
Nadere informatieMr Dim Turkije Zuid-Egeïsche kust Göcek
Mr Dim Turkije Zuid-Egeïsche kust Göcek 1. Algemene informatie Eliza was here - Mr Dim - /turkije/_zuid-egeische_kust/gocek_/mr_dim.htm 1.1. Naam - Ligging - Eliza sterren Mr Dim - (Turkije Zuid-Egeïsche
Nadere informatieWie heeft die rare knopen erin gelegd? vraagt hij. Ik, geeft Bibi eerlijk toe. Vorige week waaide het nogal hard. Dus toen heb ik de rubberboot en
Het plan van Bart Dobber, niet doen! Bibi staat op het dek van het schip en kijkt naar haar hond die een kat achterna zit op de kade. Haar broer Bart ligt op de loopplank en peutert aan het touw van de
Nadere informatieNaam: Waar woon jij? Vraag 1b. Waarom wonen veel mensen in Kenia in een hut? Vraag 1a. In wat voor soort huis woon jij?
Naam: Waar woon jij? Wonen over de hele wereld Heb jij wel eens in een tent gewoond? Waarschijnlijk niet. In de vakantie is het leuk. Maar voor altijd? Toch zijn er mensen op de wereld die altijd in een
Nadere informatieLezing door Doofblinde Tineke Bakker tijdens de workshop.
Lezing door Doofblinde Tineke Bakker tijdens de workshop. Bij start voor de reis door Cyprus begint het eerste bezoek aan de havenplaats Larnaca met overnachting. In de buurt van Larnaca is het zoutmeer
Nadere informatiede aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.
Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.
Nadere informatieAndalusië Spanje 5 okt - 12 okt 2017
Andalusië Spanje 5 okt - 12 okt 2017 Als in Nederland de herfst z n intrede doet, vieren wij nog even de Spaanse zomer. Met gemiddeld 23 graden is Andalusië een heerlijke najaarsbestemming. We gaan 8 dagen
Nadere informatieMamma vliegt steeds hoger.
MEEUWTJE Meeuwtje is het verhaal van een jonge meeuw die zijn leefwereld verkent. Zijn moeder helpt hem daarbij, vooral door aan het eind van de dag nog eens na te gaan wat er allemaal voor dieren, kleuren
Nadere informatie02-08-2000-28-05-2013
MAC 02-08-2000-28-05-2013 (12 jaar, 10 maanden) Mac, Vorig jaar nog heb ik contact gehad met jouw baasjes en wat bleek: je was springlevend, wel wat ouder en strammer, maar wat wil je op die leeftijd.
Nadere informatieGALDHØPIGGEN NOORWEGEN
GALDHØPIGGEN NOORWEGEN 18 TEKST EN FOTO S DOOR FRED GEERS Noorse Zee Noor- wegen Bergen Oslo Zweden Stockholm Botn t ische golf Finland Helsinki Finse golf Talin Estland Jotunheimen vormt hét hooggebergte
Nadere informatieVraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2
Bladzijde negen, Bladzijde tien, Krijg ik het wel ooit te zien? Ander hoofdstuk, Nieuw begin.. Maar niets, Weer dicht, Het heeft geen zin. Dan probeer ik achterin dat dikke boek. Dat ik daar niet vaker
Nadere informatieNovember 2010. Nieuwsbrief 1
Nieuwsbrief 1 Finse, Noorwegen Hallo! Welkom bij mijn eerste echte nieuwsbrief. Mijn intentie is om ongeveer elke 2 a 3 maanden een nieuwsbrief te maken met mijn belevenissen. Ik kreeg dit idee van mijn
Nadere informatieOutback Australië. Je kunt een auto huren of kopen. Dat kan op veel plaatsen.
Outback Australië Voor mij is Australië een heel bijzondere plek. Waarom? Dat zal ik uitleggen. Het begon al toen ik voor het eerst in Australië kwam. Ik stapte uit het vliegtuig. Meteen merkte ik dat
Nadere informatieTIEN TIPS WANNEER JE EEN KUNSTWERK WILT AANSCHAFFEN
TIEN TIPS WANNEER JE EEN KUNSTWERK WILT AANSCHAFFEN Het is een feest om een echt kunstwerk in huis te hebben! Toch denken veel mensen dat ze zich dat niet kunnen veroorloven. Of dat het ingewikkeld is
Nadere informatieHello sunshine! Reizen langs de Amafi -kust betekent de hee dag buiten zijn. Capri
Dit soort romantische terrassen kom je overal tegen. Dit is het terras van La Caffeteria op de Piazza del Martiri in Napels. Rechts het strand van beachclub Bagno di Tiberio op Capri. Hello sunshine! Reizen
Nadere informatieToeristen in Nederland
Toeristen in Nederland Het is bijna zomer. Veel Nederlanders gaan lekker op vakantie naar het buitenland. Maar er komen ook heel veel buitenlandse toeristen naar Nederland. Hoeveel zijn dat er eigenlijk?
Nadere informatieVeertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel
Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl
Nadere informatieDe cultuur in New Delhi Chaos, drukte en armoede
De cultuur in New Delhi Chaos, drukte en armoede Bart geeft uitleg over het klimaat in India en hij gaat met correspondent Lucas Waagmeester naar de kruidenmarkt van Delhi. Kruiden zijn een belangrijk
Nadere informatieDagprogramma. Op en top Noorwegen. Dag 1 - Ferryovertocht van Kiel naar Oslo. askja.nl
Dagprogramma Op en top Noorwegen Deze reis staat in het teken van de indrukwekkende natuur die het zuidelijke deel van Noorwegen te bieden heeft: het hooggebergte van nationaal park Jotunheimen, het fjordengebied
Nadere informatieSoms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.
Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.
Nadere informatieSchokland Werelderfgoed Kijktocht basis onderwijs
Schokland Werelderfgoed Kijktocht basis onderwijs Opdracht 1 Bij de tekst Schokland Werelderfgoed op de grond. 1a. De grote foto op de grond is gemaakt in 1930. Toen was Schokland nog een eiland. Waarom
Nadere informatieEindevaluatie. Riga. Begeleiders;Geert Daams en Remco Reijke
Eindevaluatie Riga 2011 Begeleiders;Geert Daams en Remco Reijke Inhoud Inleiding... 3 Wat voor cijfer geef je de Riga reis?... 4 Wat was je voornaamste reden om naar Riga te gaan?... 4 Hoe heb je de heenreis
Nadere informatieDagprogramma. Op en top Noorwegen. Dag 1 - Ferryovertocht van Kiel naar Oslo. askja.nl
Dagprogramma Op en top Noorwegen Deze reis staat in het teken van de indrukwekkende natuur die het zuidelijk deel van Noorwegen te bieden heeft; het hooggebergte van nationaal park Jotunheimen, het fjordengebied
Nadere informatieze terug in de la. Dan haalt ze de pannen van het fornuis en zet ze op de onderzetters. Thomas vouwt zijn handen en doet zijn ogen dicht.
1. Te laat thuis Wanneer gaan we eten, mam? Thomas loopt de keuken in en tilt de deksel van een pan. Mmm! Macaroni! Daar heb ik wel zin in. Mama pakt de deksel uit Thomas hand en doet hem weer op de pan.
Nadere informatieNoorwegen. Gemaakt door Emma Scheepstra
Noorwegen Gemaakt door Emma Scheepstra 1 Inhoudsopgave Dag 1: Aankomst... 3 Dag 2: Naar school en het zwembad... 4 Dag 3: Naar school en naar een klimbos... 5 Dag 4: Naar het zwembad en naar de stad...
Nadere informatieKies 4 kinderen uit en zing de zeppelin. Rijd als een auto door de klas en geef iedereen een autodropje
Kies 4 kinderen uit en zing de zeppelin. Rijd als een auto door de klas en geef iedereen een autodropje Rijd als een auto achteruit door de klas en geef iedereen een autodropje Zing het liedje gaan we
Nadere informatieIk ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door
De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over
Nadere informatieIk ben met kerst naar Jingle Balls geweest. Het is een groot concert in de Ziggo dome. Er kwamen veel artiesten zoals Roel van Velzen en Afro jack.
Groep 8 Mijn voorlopig advies. Ik moest op gesprek met mijn moeder en mijn broertje. We moesten naar meester Tom. We kregen een hele uitleg. Op het eind hoorde ik mijn voorlopig advies. Het was kader of
Nadere informatie1. Inleiding 3 2. Waarom heb ik voor deze verzameling gekozen? 3 3. Foto s verzameling 4
Inhoudsopgave Pagina: 1. Inleiding 3 2. Waarom heb ik voor deze verzameling gekozen? 3 3. Foto s verzameling 4 3.1. 9 september: Huisduinen, Donkere Duinen 4 3.2. 20 september: Donkere Duinen 5 3.3. 27
Nadere informatieDagje naar zee. Yosei
Zandvoort We gingen met school een schoolreisje doen. We gingen naar Zandvoort met de bus. Het was een uur rijden. Kwart over tien eindelijk we zijn er. Toen ging ik met mijn groepje opdrachten doen. Het
Nadere informatieMaart 2013. Geerte, Annewil en Corrie zijn druk bezig geweest met de grote schoonmaak buiten. Na de schoonmaak was het even tijd voor andere energie.
Maart 2013 Bijna iedereen in het Thomashuis loopt te hoesten en te proesten. Griep is de vaste gast geworden. Met drankjes en honing in de thee wordt de griep weggejaagd. Geerte, Annewil en Corrie zijn
Nadere informatieReisverslag van onze Vakantie in NOORWEGEN. Bergen Noorwegen
Reisverslag van onze Vakantie in NOORWEGEN Bergen Noorwegen *Hoe wij bij Elk Trek zijn terecht gekomen dat is niet zo gek. Internet natuurlijk!!!!. Over Elk Trek niets dan goeds, prima begeleiding ze staan
Nadere informatieDe visserij. Frank Beens Groep 7
De visserij Frank Beens Groep 7 Inhoud Inleiding Hoofdstukken 1. Geschiedenis 2. Waar wordt op gevist? 3. De Genemuider vissers 4. De visafslag 5. Vis is gezond 6. Vragen Eigen mening Bronvermelding Inleiding
Nadere informatieDag 1 Katjapia naar Gecko Camp op de spreets mans hoogte pas 307 km ca 4,5 uur rijtijd
Beschrijving trip highlights Namibië ca 9 dagen. Dag 1 Katjapia naar Gecko Camp op de spreets mans hoogte pas 307 km ca 4,5 uur rijtijd Vanaf Katjapia via Okahandja en Windhoek richting de zandduinen.
Nadere informatieEvaluatie Waterdag 17 maart 2015
Evaluatie Waterdag 17 maart 2015 Grafieken uitgedrukt in % Wat vond je van deze activiteit? Wat vond je het meest/minst leuke onderdeel van deze dag? Redenen meest/minst leuk: Workshop Meest Minst Super
Nadere informatie.22. Hoe ziet een centrum eruit?
Hoe ziet een centrum eruit? Hoofdstuk 2 les 1 Wat ga je leren? In deze les leer je hoe een centrum eruitziet. Je leert ook hoe het komt dat sommige steden of plekken een centrum zijn geworden. Begrippen
Nadere informatieFRANKFURT AM MAIN VOL CONTRASTEN
FRANKFURT AM MAIN VOL CONTRASTEN FRANKFURT AM MAIN ligt zowel wat Duitsland betreft, alsook in Europees verband, centraal. De internationale lucht - haven is vanuit alle windstreken wereldwijd gemakkelijk
Nadere informatieWerkblad Meander Thema 1: Onderweg
Werkblad Meander Thema 1: Onderweg 1.1 Vakantiebestemmingen Schrijf 1, 2, 3, 4, 5, en 6 1. De reis start in Nederland 2. België is klein, dat gaat snel 3. Frankrijk is groot, pffff.wat duurt het lang!!
Nadere informatieInterview met de Spaanse arts Betty Cerda de Palou, 63 jaar oud en sinds 32 jaar in Maastricht
1 Interview met de Spaanse arts Betty Cerda de Palou, 63 jaar oud en sinds 32 jaar in Maastricht Betty: Ik ben Betty Cerda de Palou. Ik woon in Maastricht al 32 jaar. Ik ben 63 jaar. Ik ben arts, maar
Nadere informatieCressa Ghitonia Hotel & SPA Griekenland Kreta Sfaka
Cressa Ghitonia Hotel & SPA Griekenland Kreta Sfaka 1. Algemene informatie 1.1. Naam - Ligging - Eliza sterren Cressa Ghitonia Hotel & SPA - (Griekenland Kreta Sfaka) - 4 sterren 1.2. Faciliteiten en afstanden
Nadere informatieWOONT U BINNENKORT OP NUMMER
WOONT U BINNENKORT OP NUMMER 97 BRAKSAN LEEUWARDEN INFO@MAKELAARDIJFRIESLAND.NL WWW.MAKELAARDIJFRIESLAND.NL Soort villa Type vrijstaande woning Ligging aan water, in woonwijk, vrij uitzicht, aan vaarwater
Nadere informatieProcenten 75% 33% 10% 50% 40% 25% 50% 100%
Procenten 50% 75% 25% 100% 10% 40% 50% 33% Uitleg procenten & Hoofdstuk 1A: hele procenten Uitleg : Procent betekent: 1/100 deel Bij procentrekenen werken we met HOEVEELHEDEN Bij een hoeveelheid van iets
Nadere informatieReizen met de klok mee
Reizen met de klok mee Tijdsduur Het maken van de opdracht: Het bespreken van de opdracht: 50 minuten 25 minuten Inleiding Australië is in allerlei opzichten een zeer divers land. Een rondreis langs de
Nadere informatiePantheon Villas & Suites Griekenland Kreta Bali
Pantheon Villas & Suites Griekenland Kreta Bali 1. Algemene informatie 1.1. Naam - Ligging - Eliza sterren Pantheon Villas & Suites - (Griekenland Kreta Bali) - 4 sterren 1.2. Faciliteiten en afstanden
Nadere informatieEr vaart een boot op het grote meer
Er vaart een boot op het grote meer Er vaart een boot op het grote meer, met discipelen en de Heer. Maar bij storm en lelijk weer, roepen de vrienden: Help ons Heer! De Here zegt dan: Zwijg,wees stil.
Nadere informatie02-01-2006-28-04-2014 (8 jaar)
BELLA (II) 02-01-2006-28-04-2014 (8 jaar) In 2007 kwam je voor het eerst lessen op onze hondenschool. Je had als pup eerder getraind op een andere school maar moest daar stoppen vanwege ED operaties aan
Nadere informatieVilla Louloudi euros/week
Villa Louloudi Villa Louloudi is een unieke, traditionele villa op Sifnos, Ã Ã n van de mooiste eilanden van Griekenland. Het is dã perfecte plek om te ontspannen en te genieten van de Griekse zon, prachtig
Nadere informatieGerma de Vos. Kletsboek. Een vrolijk voorleesboek
Germa de Vos Kletsboek Een vrolijk voorleesboek 1 Het huis van de tien kinderen 1., daar kun je haast niet lopen. Overal zitten kleintjes hun vetertjes te knopen. 2., daar is het altijd feest, omdat er
Nadere informatieWWW.HOPE-XXL.COM. Mede mogelijk gemaakt door de Iona Stichting en Vos/Abb
De meeste mensen in Nederland hebben het goed voor elkaar. We hebben genoeg eten, we hoeven niet bang te zijn voor oorlog en we zijn dan ook tevreden met ons leven. Maar dat is niet overal op de wereld
Nadere informatieCharles den Tex VERDWIJNING
Charles den Tex VERDWIJNING 3 Klikketik-tik-tik Het is halftwaalf s ochtends. Marja vouwt een hemd. En kijkt om zich heen. Even staat ze op haar tenen. Zo kan ze over de kledingrekken kijken. Die rekken
Nadere informatieFiets vakantie Gran Canaria oktober 2013.
Fiets vakantie Gran Canaria oktober 2013. In de zomer van 2013 is het plan geboren om met de racefiets een weekje te fietsen op Gran Canaria. 11 oktober is na wat voorbereiding de vertrek datum gevonden.
Nadere informatieMoezel: Moselsteig Deel 2: Bullay - Zeltingen. 13 t/m 15 februari 2017
Moezel: Moselsteig Deel 2: Bullay - Zeltingen 13 t/m 15 februari 2017 Maandag 13 feb Heel - Reil 220 km De weerberichten hadden al geruime tijd aangegeven dat er een paar mooie zonnige dagen zouden komen
Nadere informatieHotel & Bungalows Changa Turkije Turkse Rivièra Adrasan
Hotel & Bungalows Changa Turkije Turkse Rivièra Adrasan 1. Algemene informatie 1.1. Naam - Ligging - Eliza sterren Hotel & Bungalows Changa - (Turkije Turkse Rivièra Adrasan) - 3 sterren 1.2. Faciliteiten
Nadere informatieIMPRESSIE VAN EEN LEUKE WEEK IN LERMOOS OOSTENRIJK
IMPRESSIE VAN EEN LEUKE WEEK IN LERMOOS OOSTENRIJK De laatste week van augustus zijn wij (Loes en Diana) samen met onze honden naar de Oostenrijkse bergen geweest om lekker te gaan wandelen. We hadden
Nadere informatie2 15 kilometerwedstrijden, maar toch niet helemaal...
2 15 kilometerwedstrijden, maar toch niet helemaal... Alweer een tijdje geleden, maar vanwege de drukte nog geen verslag, maar zondag 16 november jongstleden liep ik mijn eerste Zevenheuvelenloop in Nijmegen.
Nadere informatieDagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen?
Dagboek Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dat het klimaat verandert is een feit. Je hoort het overal om je
Nadere informatieSpreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
Noorwegen Inhoud Inleiding 1. Inleiding 2. Een langgerekt land 3. Kaartgegevens 4. Klimaat 5. Booreilanden 6. Geschiedenis 7. Godsdienst 8. Lappen 9. Trollen 10. Noors lesje 11. Hoe spel je de letters
Nadere informatieThema: Noordpool, natuur, dieren, reizen, klimaat
Lesbrief www.leopold.nl Auteur: Enzo Pérès-Labourette / ISBN 978 90 258 7316 5 Leeftijd: 5-8 jaar Thema: Noordpool, natuur, dieren, reizen, klimaat Wat ik bomen wil vertellen Voor het lezen Vertel aan
Nadere informatieWinter 2013. Zuid-Frankrijk. 5 t/m 16 februari
Winter 2013 Zuid-Frankrijk 5 t/m 16 februari Dinsdag 5 februari 2013 563 km Om negen uur vertrokken. Eerst naar Geldern omdat onze camperdealer een verkeerd aangesloten kabel van de koelkast nog goed moest
Nadere informatienovember 2013 vanaf 7 jaar Er is een boot tekst: Judith Nieken muziek: Axel Holsbergen
november 2013 vanaf 7 jaar Er is een boot tekst: Judith Nieken muziek: Axel Holsbergen Er is een boot Refrein: Er is een boot, zó groot, dat je haast niet kunt geloven wat je ziet. Er is een boot, zó groot:
Nadere informatieItalië week 2 vanaf
!1 Italië week 2 vanaf 25-06-2015 Donderdag 25 Juni Het was het laatste nachtje op camping San Procolo. Wij trekken verder met de camper. We zien elkaar nog even in Porto San Giorgio op de markt. We drinken
Nadere informatieHotel Alahuar Spanje Alicante Vall de Laguar
Hotel Alahuar Spanje Alicante Vall de Laguar 1. Algemene informatie 1.1. Naam - Ligging - Eliza sterren Hotel Alahuar - (Spanje Alicante Vall de Laguar) - 4 sterren 1.2. Faciliteiten en afstanden Zwembad:
Nadere informatiewww.bennyvreden.nl - BVP 1740 - Hint Music 2010 - De trein
Lied :..! (cd track / ) Voor de lol of voor je werk. Naar een feest of naar de kerk. Naar Parijs of Almelo. Met de trein ben je er zo. Reizen naar een verre stad. Met je koffer en je kat. Stap maar in
Nadere informatieWater Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven.
Water Egypte In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Ik ga naar een restaurant in Nederland. Daar bestel ik een glas water. De ober vraagt
Nadere informatieHouse of the Sea Lefkada k.k.
TE KOOP House of the Sea Lefkada 1.285.000 k.k. KENMERKEN Prijs 1.285.000 k.k. Woningtype Villa Woonruimte 320m² Perceeloppervlakte 5.000m² Kamers 5 Stad Lefkada Adres House of the Sea OMSCHRIJVING Schitterend
Nadere informatieIk ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door
De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over
Nadere informatieEen week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg.
Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Ik begon deze week met het gevoel ik heb er zin in en ik zie wel wat we allemaal gaat gebeuren, ik laat het wel op me afkomen. Na de eerste dag voor
Nadere informatieLees Zoek op Om over na te denken
Welkom bij de Online Bijbelcursus van Praise De bijbelcursus is wat voor jou als je: 1. Als je wilt weten wat christenen geloven. 2. Als je meer wilt begrijpen van de bijbel. 3. Als je wilt groeien in
Nadere informatieHij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te
Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te kijken...4 De mensenmenigte opende zich in het midden...5 Toen
Nadere informatieIk houd mijn spreekbeurt over het eiland Gran Canaria. Ik ben er zelf al een aantal keren met mijn ouders geweest en ga er beslist nog eens naar toe
Gran Canaria Inleiding Ik houd mijn spreekbeurt over het eiland Gran Canaria. Ik ben er zelf al een aantal keren met mijn ouders geweest en ga er beslist nog eens naar toe Canarische Eilanden Gran Canaria
Nadere informatieLeerlingmaterialen behorend bij Lesontwerp: Vergelijking twee Europese landen in de brugklas
Leerlingmaterialen behorend bij Lesontwerp: Vergelijking twee Europese landen in de brugklas Materiaal: Powerpoint (als PDF bijgevoegd) van methode Buitenland hoofdstuk 5 klas 1 hv Opdrachten: * Vergelijk
Nadere informatieInformatie over de versterking van de Noord-Hollandse kust Voor je spreekbeurt of werkstuk
Informatie over de versterking van de Noord-Hollandse kust Voor je spreekbeurt of werkstuk De kust is (niet) veilig! De dijk aan de kust van Petten ziet er zo sterk en krachtig uit, maar toch is hij niet
Nadere informatieMijn laatste nieuwsbrief
Mijn laatste nieuwsbrief Lieve familie, vrienden en sponsors! Mijn laatste nieuwsbrief schrijf ik vanuit het prachtige en kleurrijke Sri Lanka! Hier vierde ik Kerst en Oud en Nieuw met de bemanning van
Nadere informatieLotza's Studios Griekenland Santorini Finikia
Lotza's Studios Griekenland Santorini Finikia 1. Algemene informatie 1.1. Naam - Ligging - Eliza sterren Lotza's Studios - (Griekenland Santorini Finikia) - 3 sterren 1.2. Faciliteiten en afstanden Zwembad:
Nadere informatieBaltische Landen: parels aan de Oostzee
Baltische Landen: parels aan de Oostzee Alle drie Baltische Landen hebben zich na hun onafhankelijkheid vanaf 1991 in sneltreinvaart ontwikkeld. In het statige Vilnius, ooit de hoofdstad van het Pools-
Nadere informatiePlanten en dieren in de duinen. Interactief verhaal
Interactief verhaal Doel: Leerlingen kennen na de les een aantal belangrijke eigenschappen van planten en dieren. Konijnen leven, hazen niet. Konijnen zijn sprinters, hazen zijn lange afstand renners.
Nadere informatieONTDEK JOUW EIGEN SPANJE
HIKE & TREKKING COLOFON Uitgeverij Maruba Sports & Travel Publishers b.v. Winthontlaan 200 3526 KV Utrecht +31 (0)30 289 10 73 hikeandtrekking@maruba.com hikeandtrekking.nl Uitgever Maas H. van Drie Redactie
Nadere informatieCultuur en natuur van Ghana
Ghana Rondreis in groep Cultuur en natuur van Ghana Accra - Ejisu - Nkoranza - Boabeng - Laranba - Mole National Park - Kintampo Falls - Techiman - Kumashi - Bosumtwimeer - Axim - Nzulezi - Elmina - Kakum
Nadere informatieVan Overloon naar de Christinehoeve.
Van Overloon naar de Christinehoeve. Carnavalsbeeld in Overloon. Ons eten bij de Heksenboom. Het eten is goed, de bediening heel attent en aardig, de lucht is weer blauw aan het worden en kinderen van
Nadere informatieZondag, 18 oktober 2015.
Zondag, 18 oktober 2015. Nadat we gisteren eerst nog de familiedag hadden gevierd, heel gezellig, met haast iedereen, Heeft Ria mij weggebracht naar het station van Hengelo. Vincent, Angelique, Bobbie
Nadere informatieIN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL
I N T E R I E U R W Wonen op de Windrichtingen IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL Tekst: ANNEMIE WILLEMSE Foto s: JAN VERLINDE 22 TIJDLOOS TIJDLOOS 23 Na een zoektocht naar de ideale bouwgrond, gingen
Nadere informatieMet de Wielerbroeders fietsen in The Dales, Engeland 2015
Met de Wielerbroeders fietsen in The Dales, Engeland 2015 Langzaam kwam het grote schip in beweging. Tientallen fietsers, waarvan de Wielerbroeders de vaste kern vormen, hadden inmiddels hun hut gevonden
Nadere informatieVerslag Campertrip Tour de France 2012.
Verslag Campertrip Tour de France 2012. Het leek ons wel leuk om eens een etappe van de Tour van nabij mee te maken. We hebben gekozen voor de eerste bergetappe, van Macon naar Bellegarde sur Valserine.
Nadere informatieWeekprogramma: 1 jaar Zichzelf in de spiegel bekijken en gezichtsuitdrukkingen nadoen
Dit ben ik! Weekprogramma: Week 1; 0 jaar Zichzelf in de spiegel bekijken. 1 jaar Zichzelf in de spiegel bekijken en gezichtsuitdrukkingen nadoen 2 jaar Aanwijzen en benoemen delen van het gezicht. 3 jaar
Nadere informatieBeaugency, 18 mei 2007
Beaugency, 18 mei 2007 30 kilometer, totaal 303 kilometer Negenentwintig kilometer vanaf de kathedraal, zegt mijn routebeschrijving. Daar zie ik wel tegenop, vooral omdat de route helemaal de GR3 volgt.
Nadere informatie8.2 Fort Elmina. De leerkracht bespreekt de vragen met de leerlingen die op hun plaats zitten.
Thema/ onderwerp: Werkblad 8.2 Fort Elmina Korte samenvatting van de leeractiviteit: De geschiedenis van Fort Elmina wordt verteld a.d.h.v. afbeeldingen en een videofragment. Hierna gaan de leerlingen
Nadere informatie1. Wat weet ik er al van. Ik doe mijn werkstuk over "Tunnels en Bruggen". Ik weet er nog niet veel van, daarom wil ik er meer over weten.
Edwin van Tienen TUNNELS EN BRUGGEN Inhoud. 1. Wat weet ik er al van. 2. Tunnels. 2.1 Boren. 2.2 Tunnels in de bergen. 3. De kanaaltunnel. 3.1 Tunnel onder de zee. 3.2 De TGV. 4. Bruggen. 4.1 Onderzoeken
Nadere informatieOefenteksten: Vergelijking
efenteksten: ergelijking ndersteboven van lezen Tekststructuren Fietsen met en zonder motor Een fiets en een motorfiets zijn allebei een vervoermiddel. Bij een fiets moet je zelf trappen. De motorfiets
Nadere informatie! Vraag vrijblijvend een op maat gesneden offerte aan!
Prijzen vanaf 260,- 7 dagen inclusief ontbijt exclusief vlucht *laagseizoen Brochure 2014 Costa Blanca, dé bestemming om te genieten van een geweldige fietsvakantie Vraag vrijblijvend een op maat gesneden
Nadere informatieReisverslag vakantie Indonesie van Peter Latul
Reisverslag vakantie Indonesie van Peter Latul 16 juli 2014; Op vakantie naar Bali met mijn gezin, schoonzus en nichtje, zwager EN moeder. Na een relaxte vlucht (ondanks dat mijn schoonzus niet wist waar
Nadere informatieSt. Pourçain-s-Sioule - Puy de Dôme.
St. Pourçain-s-Sioule - Puy de Dôme. 24-10-2012. St.Pourçain-s-Sioule - Puy de Dôme. We zijn er laat uit vandaag. Na 798 km rijden we om 9.50 van de camperplaats weg. 10.10 le Mayet d'ecole. Via Gannat
Nadere informatieAntwoordenmodel. Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1. Oefening 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009. 255 euro per maand 272 euro per maand
Antwoordenmodel Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1 Oefening 1 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009 255 euro per maand 272 euro per maand 182.000 studenten 200.000 studenten 5.800 Nederlandse
Nadere informatieEn rijke mensen werken niet. Die kunnen de hele dag doen wat ze leuk vinden.
Warm in Verona Romeo loopt een beetje rond. Dat doet hij bijna elke dag. Hij vindt het leuk om door het stadje te lopen. Door de kleine straatjes. Langs de rivier waar de meisjes de was doen. En over de
Nadere informatie