ITC, mix van zeventig culturen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "www.utnws.utwente.nl ITC, mix van zeventig culturen"

Transcriptie

1 weekblad van de Universiteit Twente nummer 03 donderdag 24 januari 2008 UT N I E U W S 4 8/9 14 Studenten presenteren multimediameubels ITC, mix van zeventig culturen De kick bij het finishen is nergens zo groot Foto: Gijs van Ouwerkerk ADVERTENTIE Foto: Arjan Reef Student & OnderwijS Service centrum Student & education Service centre wat is S&O ga naar pagina 10 see page 10 Ureka is er weer bij Overeenstemming is er nog niet, maar studentenpartij UReka zal in ieder geval weer de vergaderingen van de universiteitsraad bijwonen. Campus Coalitie en UReka hebben afgesproken om de komende tijd te praten over de aanstellingsprocedure, de taakstelling en de kwaliteiten van een nieuwe voorzitter, die Dick Meijer volgend seizoen moet gaan opvolgen. Of dat een interne of externe kandidaat wordt, moet nog blijken. Evelien Vogelzang, fractievoorzitter van UReka: Er wordt nu op een heel serieuze manier over het voorzitterschap gepraat. Dat er nog geen echt compromis op tafel ligt, beseft Vogelzang. Maar dit is al een hele stap voorwaarts. Bovendien wil UReka ook bezig zijn met de inhoud en dus de universiteitsraadsvergaderingen bijwonen. CC-fractievoorzitter Hanneke Becht: We praten met UReka verder over de uitwerking van eerdere voorstellen en daar komen nu misschien nieuwe inzichten bij. Het conflict heeft veel energie gekost en dat komt de medezeggenschap niet ten goede. Bovendien is het aan de mensen op de campus moeilijk uit te leggen waar het allemaal precies over gaat. In april vindt de kandidaatstelling voor de nieuwe U-raad plaats. Dan wordt door de twee fracties bekeken of er potentiële voorzitters onder de kandidaten zijn. SCHAAKARENA. Ben Bulsink van het bedrijf Digital Game Technology in Enschede wil meer dan het maken van digitale schaakklokken. De alumnus elektrotechniek droomt van een heuse schaakarena in zijn nieuwe bedrijfspand waar professionele en amateurschakers partijen spelen en toeschouwers in een lounge de wedstrijd volgen. Onder het genot van een hapje en een drankje. Verhaal op pagina 2. mesa+ nodigt vakcentrale uit te komen kijken Zorg om nanodeeltjes De FNV-vakcentrale is bezorgd over de veiligheid van werknemers die in aanraking komen met nanodeeltjes. Dat liet vakbondbestuurder Leo Hartveld afgelopen maandag tijdens een tweedaagse conferentie van het Europees Vakverbond (EVV) in Amsterdam weten. Wetenschappelijk directeur van Mesa+, Dave Blank, vindt de aandacht voor risico s wel terecht, maar volgens hem worden we nu op het verkeerde been gezet. Ze doen alsof nano geheimzinnig is. Dat is het niet. Daarom gaan we ze uitnodigen. Bij Mesa+ spreekt men uitvoerig over de uitlatingen van de vakcentrale. De media bellen ons plat, Het UT-instituut Mesa+ zegt Miriam Luizink, technisch-commercieel directeur van het UT-instituut. FNV-medewerker Wim van Veelen vertelt dat het de vakcentrale te doen is om de gezondheidsrisico s van werknemers binnen particuliere bedrijven. Daar is veel onduidelijkheid over. Toen een bezoek aan Akzo Nobel op het laatste moment werd afgezegd, vonden we dat toch merkwaardig. Het wekte onze argwaan. Persvoorlichter Paulus Plas van de FNV: Wij zijn een organisatie met een lange historie. Dit is niet de eerste keer dat we te maken hebben met voor werknemers gevaarlijke chemicaliën. We zijn bezorgd. We willen geen paniek zaaien, maar wel meer bekendheid creëren over risico s. Dat is onze plicht. Luizink van Mesa+: Het is goed dat er aandacht voor is, maar de aanleiding is een dichte deur bij Akzo Nobel. Dat vind ik jammer. Wij, van Mesa+, zijn juist ADVERTENTIE heel open en willen graag vertellen over nanotechnologie. In die zin vind ik de bezorgdheid niet terecht. Ik zou zeggen: kom maar langs om een kijkje nemen. Dave Blank: De FNV scheert het hele vakgebied nanotechnologie over één kam. Dat is onterecht. Waar het om gaat zijn nanodeeltjes. Dat is maar een klein onderdeel. Het klopt dat sommige nanodeeltjes gevaarlijk kunnen zijn, maar daar zijn beschermende maatregelen voor getroffen. De risico s zijn hetzelfde als bij bestaande chemicaliën en daar doen we uitvoerig onderzoek naar. Het thema risico s van nanotechnologie staat wel op de onderzoeksagenda van Mesa+ voor RISICO S, vervolg op pagina 3 Uitkijken met oversteken... werk maken van kennis Nieuwe bouwput Terwijl druk gebouwd wordt aan het nieuwe NanoLab en Carré zal binnenkort rond het terrein van de panden Ravelijn (foto), Waaier en Zilverling een nieuwe bouwput ontstaan. De Ravelijn, die al een tijdje leeg staat, gaat binnenkort definitief tegen de vlakte. Op dezelfde plaats komt de nieuwe behuizing voor de faculteit MB. Verder begint in februari het ombouwen van de kantine van de Waaier tot een volwaardig bedrijfsrestaurant. De Waaier krijgt er ook een vleugel bij, ter uitbreiding van de zalencapaciteit. Tevens worden de collegezalen geschikt gemaakt voor academische plechtigheden. De renovatie van Hal B tot hoofdingang van het nieuwe gebouw Carré staat ook op de rol. Tijdens de bouwwerkzaamheden rond de Waaier is het gebouw, inclusief de fietsenkelder en parkeerplaatsen, gesloten. English Edition Page6

2 donderdag 24 januari 2008 Hij was weer even het gespreksonderwerp van de dag, de Amerikaanse schaaklegende Bobby Fischer die vorige week vrijdag overleed. Zo ook bij het bedrijf Digital Game Technology, dat gespecialiseerd is in het maken van digitale schaakklokken. De schaaksport is dagelijkse kost voor vennoot Ben Bulsink. De alumnus elektrotechniek wil meer dan alleen klokken maken: hij droomt van een schaaktheater waar liefhebbers en professionals partijen spelen en toeschouwers in een lounge de wedstrijd volgen. In het pand aan de Hengelosestraat waar DGT onlangs naar toe verhuisde, is ruimte genoeg. Sandra pool De verhuizing is een enorme boost voor het bedrijf, zegt Ben Bulsink (50) in de expansieruimte waar straks het theater komt. Op een impressiefoto toont hij de wilde plannen: een grote, glazen cel midden in de balzaal. Drie plasmaschermen waarop de match te volgen is hangen erboven. Het publiek zit eromheen met een borrel en een nootje, onderuitgezakt in zachte banken in de zogeheten lounge. Met behulp van spiegelbewerking en geluidwerend materiaal merken de schakers in het aquarium niets van de kijkende mensen. Borrelnootjes in een uniek schaaktheater Foto: Arjan Reef Ben Bulsink op het reuzenschaakbord waar straks de glazen cel van het schaaktheater komt. Volgens de bedenker is het theater uniek in de schaakwereld. Zo n wedstrijdlocatie bestaat nergens. Door een speciaal systeem, Foidos, ontwikkeld door het aan DGT gelieerde Chess Dimension, kunnen schaakliefhebbers de partijen live via internet volgen. Het publiek ziet vanuit verschillende gezichtspunten de wedstrijd op het bord, de notatie van de zetten en videobeelden van de spelers. Ook kan de toeschouwer luisteren naar het commentaar van een grootmeester. Schaakverenigingen en bedrijven zullen volgens Bulsink de fysieke gebruikers van het theater zijn. Een organisatie kan sponsors uitnodigingen om een partij te kijken. Bedrijven kunnen hetzelfde doen voor klanten, zelfs verenigingen voor hun leden. Waar straks het aquarium komt, staat nu nog een reuzenschaakspel van plastic en een grote vergadertafel. Verder is het er leeg. Gekleurde schilderijen aan de wand vrolijken de ruimte op. De dikke vloerbedekking ruikt nog nieuw. Een muur kleurt rood. Dit was één groot magazijn, zegt Bulsink en hij spreidt zijn armen. Met saaie betonnen muren en daken. De ruimte hebben we helemaal opnieuw ingedeeld en ingericht met verschillende kantoren en vergaderruimten. Dat was hard nodig, verzekert Bulsink. In het vorige pand zaten directie en programmeurs bij elkaar op de kamer. Als we zaken moesten doen, was het altijd zoeken naar een geschikte plek. Die tijd is nu voorbij. Onlangs vierde DGT uitbundig de verhuizing naar het nieuwe pand. Ex-wereldkampioen schaken Wladimir Kramnik was special guest. Bulsink - zelf geen fanatieke schaker - richtte in 1993 samen met Albert Vasse en Paul Arentz het bedrijf Digital Game Technology op. We kenden elkaar van de studie. Ik deed elektrotechniek, van 1976 tot In die tijd ontwikkelden we digitale klokken. Eerst voor het oosterse bordspel Go dat populair was onder studenten. Ik maakte er dertig met mijn eigen blote handen. Nog eens dertig lieten we produceren. Maar de klok alleen bleek niet rendabel. Ik zie ons nog gaan met de klok achterop de fiets naar speelgoedwinkels in Hengelo. Of ze er iets mee konden? Niet dus. Dit was niet de juiste weg. Die kwam wel na een positieve recensie over hun digitale schaakklok door wereldschaakbond FIDE. Die erkende de klok. Toen kwam er schot in de zaak. Met een TOP-regeling van de UT zijn Albert en ik vanuit huis begonnen. Het innovatieve van onze klok was dat wij het tijdsysteem van Bobby Fischer in de klok konden bouwen. De speler krijgt dan bijvoorbeeld dertig seconden extra bedenktijd bij elke zet. Dat kun je alleen maar elektronisch regelen en daar waren wij goed in. Verschillende Twentse ondernemingen produceerden de eerste digitale klok naar Bulsink s idee. Ik werd om twee uur s nachts gebeld dat het eerste exemplaar van de band rolde. Ik ben direct gaan kijken. Dat was enorm kicken. Zo n eerste prototype is heel motiverend om door te gaan. Inmiddels is de productie uitgebreid met vier modellen klokken waarvan er in totaal dertigduizend per jaar verkocht worden. Ook digitale schaakborden, toernooisoftware en schaakstukken behoren tot het assortiment. Voor het brede publiek moeten we nog een slag maken wat betreft de prijs en marketing. Voor de serieuze schaker is het straks genieten. Die kan zijn hart ophalen in het theater. utnieuws Onafhankelijk weekblad voor personeel en studenten van de Universiteit Twente jaargang 45. Verschijnt donderdag op de campus; vrijdag/zaterdag buiten de UT. Oplage: exemplaren. Redactie-adres: Vrijhof kamers 215, 216, 217, 228, 219. Postadres: Postbus 217, 7500 AE Enschede. Telefoon: ( ) 2029 zie verder onder redactie. Fax: ( ) redactie: info@utnws.utwente.nl. Internet: of via de homepage van de UT. Redactie: Bert Groenman (hoofdredacteur, 2030) b.s.groenman@utwente.nl Jannie Benedictus (2028) j.t.benedictus@utwente.nl Paul de Kuyper (4084) p.m.dekuyper@utwente.nl Maaike Platvoet (3815) m.c.platvoet@utwente.nl Sandra Pool (tel. 2936) s.pool@utwente.nl Office-management: Brigitte Boogaard (2029) b.j.boogaard@utwente.nl Vaste medewerkers: Harold de Boer, Dirk-Jan van den Broek, Henriëtte van Dorp, Miriam de Graaff, Egbert van Hattem, Bas Klaver, Hans van de Kolk, Bianca Hagen, Mike Maier, Frans van der Veeken, Bauke Vermaas, Joanne Wolters,Robbin Engels Automatisering/internet: Martijn Baars Ivar Engel Foto s: Arjan Reef / Gijs van Ouwerkerk Redactieraad: prof.dr. E.R. Seydel (vz). Advertenties: Bureau Van Vliet BV, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, Tel Site: zandvoort@bureauvanvliet.com. Advertentietarieven op aanvraag. HOP: UT Nieuws is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP). Adreswijzigingen: Abonnees (ook studenten) dienen deze schriftelijk door te geven aan de redactie UT-Nieuws Postbus AE Enschede of per info@utnws.utwente.nl. Stage of buitenlands studieverblijf: studenten die op stage gaan of in het buitenland gaan studeren kunnen UT-Nieuws op schriftelijk verzoek opgestuurd krijgen. Wie prijs stelt op deze (gratis) service zendt een adreswijziging naar de redactie o.v.v. faculteit, stagelocatie en periode (zo nauwkeurig mogelijk). Kopij: Bestemd voor de Infomededelingenrubriek dient per maandag voor uur in het bezit te zijn van de redactie UT Nieuws. Abonnementen: Jaarabonnement: 35 euro. Abonnementen schriftelijk aan te vragen met vermelding van naam, adres, postcode, plaats, telefoonnummer en bank-/girorekening. Abonnementen kunnen wekelijks ingaan. Betaling via factuur. Het jaarabonnement wordt automatisch verlengd, tenzij men minimaal 1 maand voor afloop van de abonnementsperiode schriftelijk opzegt. Technische vervaardiging: Wegener Huis aan Huiskranten B.V. Bezorging Campus: Motorsportgroep UT, coördinator Ivo Peters, tel info@utnws.utwente.nl Copyright UT Nieuws: Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen schema s foto s of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken in enigerlei vorm of wijze. Foto: Arjan Reef Wie: Jacco Vosselman (24) Studie: Civiele techniek Op weg naar: De Horst Drie kaasbroodjes verpakt in een plasticzakje bungelen in Jacco s hand. Ik ga zo lunchen in de Horst. Daarna studeren. Dat heb ik net ook gedaan. In de bibliotheek. Volgende week heb ik twee tentamens. Vooral het vak statistiek uit het tweede jaar is voor mij een flink struikelblok. Ik ben inmiddels zesdejaars. Ik mag nu wel een keertje opschieten, of niet? Even flink doorbijten dus. Wat ik al die tijd heb gedaan? Voor studievereniging ConcepT ben ik een tijdje actief geweest. Zo hielp ik mee om een studiereis naar India te organiseren. Ook heb ik stage gelopen in Vietnam en daarna heb ik natuurlijk rondgetrokken. In de Horst moet Jacco ook geleende autosleutels teruggeven aan een medestudent. We hebben zijn auto het afgelopen weekend geleend om boodschappen te doen voor mijn verjaardag. Die vierde ik een dag eerder, op vrijdag, samen met nog een jarige. Een vriend van me. Kratten bier halen en extra tafels en stoelen vervoeren. We hadden zo n 25 mensen op bezoek. Het was bij mijn kameraad thuis. Die woont sinds kort samen in een huis. Afgelopen zaterdag was Jacco zelf jarig. Ik ben dus mooi mijn verjaardag in gefeest. Leuke cadeaus gehad? Een boekje over wielrennen van Mart Smeets en een boek over duiken, want ik begin binnenkort met een duikcursus bij Piranha. En een Waar gaat dat heen...? nieuwe tondeuse. Elke week gaat het zes millimeter korter!

3 3 donderdag 24 januari 2008 In de opwinding over het onderzoek hebben universiteiten het onderwijs laten versloffen, aldus Sijbolt Noorda, voorzitter van de Vereniging van Universiteiten (VSNU). Dat hebben ze de laatste vijf, zes jaar ingezien. Nu is er nieuwe energie om het onderwijs op een hoger plan te brengen. (vervolg van voorpagina) Blank: Nano zit in heel veel, zoals verf en levensmiddelen, en heeft daardoor zeker impact op het dagelijkse leven. Daar doen we hier op de UT al veel onderzoek naar. Wij zijn daar goed en vooruitstrevend in, maar blijkbaar moeten nog meer partijen meedoen aan de maatschappelijke discussie. Daarom nodigen we de FNV uit om een keer langs te komen. De uitlatingen van de vakcentrale komen niet uit de lucht vallen. Ze zijn gebaseerd op wetenschappelijke onderzoeksresultaten, verzameld door de Interfacultaire Vakgroep Milieukunde (IVAM) van de Universiteit van Amsterdam. IVAM-medewerker Fleur van Broekhuizen: Werkgevers weten de gezondheidsrisico s niet precies. Ze hanteren de hoogste veiligheidsmaatregelen net zoals bij de meest giftige chemicaliën. Meer kunnen ze op dit moment niet doen. Ook de werknemers weten vaak niet precies waar ze mee bezig zijn, áls ze al weten dat ze met nanomaterialen werken. Het verschilt natuurlijk per bedrijf, maar zelfs op de universiteit gaan de meeste onderzoekers maar beperkt in op de risico s die ze lopen, omdat ze uitgaan van hun eigen ervaring met (traditionele) chemicaliën. Ik denk dat ze daar deels gelijk in hebben, maar er bestaat ook een mogelijkheid dat ze ongelijk hebben. Sandra Pool cursus lesbevoegdheid verplicht voor startende docent Inwerktraject UT grondig herzien Startende docenten aan universiteiten zijn verplicht een cursus basiskwalificatie onderwijs (BKO) te volgen voordat ze college mogen geven. Dat kwamen de rectores magnifici van alle Nederlandse universiteiten deze week met elkaar overeen. Door deze afspraak is het Didactisch Universitair Inwerktraject Twente (DUIT), de UT-variant van de BKO-cursus, landelijk erkend. Doel ervan is de onderwijskwaliteit te verhogen. Slimme meid houdt naam Een vrouw die na het huwelijk de naam van haar echtgenoot overneemt, wordt beoordeeld als afhankelijker, minder ambitieus en minder intelligent dan een vrouw die haar meisjesnaam behoudt. Dat blijkt uit experimenteel onderzoek van TIBER, het Tilburg Institute for Behavioral Economics van de Universiteit van Tilburg. Het overnemen van de naam van je echtgenoot is allerminst op zijn retour. Slechts 15,4% van de vrouwen behoudt haar eigen naam, zo blijkt uit de analyse van sociologische data door Tilburgse onderzoekers. Maar het overnemen van de naam van de man heeft waarschijnlijk wel gevolgen voor hoe de vrouw benaderd wordt in de samenleving. Dat de keuze van de achternaam zelfs geld zou kunnen kosten, bleek uit een experiment waarin studenten sollicitanten moesten beoordelen die per reageerden op een vacature voor de functie directeur Personeel en organisatie. Studenten beoordeelden sollicitantes die hun meisjesnaam gebruiken als ambitieuzer, intelligenter en onafhankelijker. Bovendien schatten ze het bijbehorende salaris hoger in. Het salarisverschil in vergelijking met vrouwen die de naam van hun man gebruiken, betreft maar liefst 861,21 euro per maand, zo berekenden de onderzoekers. De inschatting van de studenten weerspiegelt de resultaten van sociologisch onderzoek: vrouwen die hun meisjesnaam hebben opgegeven zijn over het algemeen ouder en lager opgeleid, hebben meer kinderen, werken minder uren en verdienen minder. Nanodeeltjes Ook kunnen docenten zonder extra cursus of bijscholing naar andere universiteiten overstappen. De meeste universiteiten stelden een didactische cursus voor hun docenten al eerder verplicht. Zo kent de UT al meer dan tien jaar het programma DUIT. Omdat er nu sprake is van een landelijk certificaat van de lesbevoegdheid én omdat de drie technische universiteiten een gezamenlijke erkenning van elkaars competentieprofiel willen, heeft de Onderwijskundige Dienst van de UT het didactische programma afgelopen zomer grondig herzien. Een landelijk certificaat blijft natuurlijk wat globaal, zegt Erik Smuling, coördinator professionalisering docenten van de Onderwijskundige Dienst op de UT. Met een lesbevoegdheid in 3TU-verband kunnen we de competenties van docenten gedetailleerd benoemen. Ook streven de drie technische universiteiten naar een inbedding van de basiskwalificatie onderwijs in het HRM-beleid. Het gaat dan Foto: Gijs van Ouwerkerk om zaken als aanstellingsen inpassingsvoorwaarden. Bijvoorbeeld dat een docent pas een vaste aanstelling krijgt als hij bepaalde vaardigheden in huis heeft. Welke vaardigheden dat dan moeten zijn, hebben we met elkaar afgesproken. Maar de 3TU s gaan nog een stapje verder. We overwegen ook een screening voor zittend personeel, zodat ook die bekwaamheid tegen het licht wordt gehouden. Inbedding in het HRM-beleid is ook hier essentieel want de functioneringsgesprekken waarin dit ter sprake komt lopen via personeelszaken en de beoordelende hoogleraren. Sandra Pool (UT- Nieuws)/ HOP Roster - toerbeurtschema Timetable - rooster Taalcoördinatiepunt English Tip ADVERTENTIE Want more? See sharepoint: Flinke investering Of Microsoft Sharepoint de leeromgeving Teletop gaat vervangen, wordt dit voorjaar bekend. Eind februari adviseert een projectgroep het college van bestuur over de invoering van deze web-based samenwerkingsomgeving. De afgelopen maanden werd een quickscan uitgevoerd naar het systeem: de projectgroep legde werkbezoeken af en er draaide een pilot bij de faculteit GW. MS Sharepoint is de tweede serieuze kandidaat om Teletop op te volgen. Eerst dong Sakai naar de hand van de UT, maar dat systeem kende teveel bezwaren, met als belangrijkste dat Delft en Eindhoven het systeem niet gebruiken en de UT er weinig voor voelt om Megajump voor Hennie In opdracht van megaondernemer Hennie van der Most ontwikkelen eerstejaars WB-studenten een spraakmakende attractie voor één van zijn pretparken: de megajump. Doel van het apparaat is de passagier het gevoel te geven te vliegen. Gisteren bekeek de selfmade man de eerste resultaten in gebouw de Horst. UT-docent Matthijn de Rooij, werkzaam bij de leerstoel oppervlaktetechnologie en tribologie, begeleidt de opdracht. Van der Most, bekend om het opkopen en verbouwen van gebouwen als kerncentrales, ziekenhuizen en watertorens, kwam bij toeval in contact met de UT. Een student van ons, Martijn de Haan, werkt voor een studentenchauffeurbedrijf en bracht Van der Most een keertje naar huis. Ze praatten wat onderweg over wat ze deden. Misschien kunnen we in de toekomst wel wat voor elkaar betekenen, zei Van der Most toen hij uitstapte, vertelt De Rooij. De ondernemer hield woord. Hij legde Martijn het idee van de megajump voor die vervolgens ons inlichtte. Ik zag er wel een mooie eerstejaarsopdracht in. Een kleine delegatie CTW-docenten nam daarom eind vorig jaar een kijkje in Itterbeck, Duitsland. Daar bouwt Van der Most op de voormalige NAVO-legerplaats een indoorcamping en attractiepark. Grote publiekstrekker moet de megajump worden. Een prototype stond er al, zegt De Rooij. De attractie moet de passagier het gevoel geven vrij rond te zweven. Ook heeft de berijder de volledige controle over de bewegingen van het apparaat. De docent laat een schets zien. Het prototype bestaat uit een arm. Aan de ene kant zit de passagier. Aan de andere kant een verstelbaar contragewicht, zodat het apparaat bij elke passagier in evenwicht is. Dat is het uitgangspunt. Door rotatie van de arm kan de berijder rondvliegen. De eerstejaars hebben net de ideeënfase afgerond. Veertien groepen van acht studenten hebben de afgelopen maand flink gebrainstormd. De concepten staan nu op papier. Die hebben ze vandaag aan Van der Most laten zien. De volgende fase is het maken van berekeningen zodat het toestel ook veilig is en echt uitgevoerd kan worden. Alles wat ze bij werktuigbouwkunde moeten leren, zit in deze opdracht. En natuurlijk werkt het extra motiverend voor ze als er een kans bestaat dat de attractie ook daadwerkelijk gebouwd wordt. Dat heb ik de studenten steeds voorgehouden. Sandra Pool op eigen kracht verbeterpunten te moeten aanpakken en bekostigen. In de voorbije maanden voerde een projectgroep, met daarin zowel onderwijskundigen van S&O als ontwikkelaars van ICTS, daarom een quickscan uit naar kandidaat nummer twee. Ze bezochten vier instellingen die reeds met Sharepoint werken, te weten de universiteiten van Eindhoven en Wageningen en hogescholen Arnhem/ Nijmegen (HAN) en InHolland. Projectleider Stanley Portier: De HAN kwam het dichtst bij wat je van een leeromgeving zou verwachten. Hun filosofie is een open systeem waarbinnen studenten ook zelf dingen kunnen opzetten en inrichten, als ze bijvoorbeeld in groepjes werken. Sharepoint is bij de HAN al volledig ingevoerd, de oude leeromgeving Blackboard uitgefaseerd. De investering die de HAN heeft gedaan is een reële prognose voor wat het de UT zal kosten: een projectbudget van twee miljoen euro over twee jaar. Portier: Niet gering, maar daar zit dan ook alles in: maatwerk, migratie én de professionalisering van docenten. Dat laatste zal nodig zijn, want uit een pilot bij de faculteit GW bleek dat docenten geneigd zijn de bekende functionaliteiten uit Teletop te kopiëren naar het nieuwe systeem waardoor onderwijsinnovatie uitblijft. Portier: Opleiding en training van docenten is dus van het grootste belang. Op 29 februari moet het advies richting het CvB. Portier: We zijn over het algemeen positief over het systeem maar hebben een aantal kanttekeningen. Sharepoint is van origine geen echte elektronische leeromgeving, maar heeft zijn wortels in het bedrijfsleven. Daarom zal maatwerk nodig zijn. En dat kost tijd en geld. De investering is niet gering, ook dat is een overweging. Het grote pluspunt van Sharepoint zijn de technische mogelijkheden tot integratie met andere systemen. De koppeling in 3TU-verband bijvoorbeeld, maar ook het nieuwe studenten informatie systeem dat de UT binnenkort gaat invoeren. Jannie Benedictus Meer informatie: Fusie Acasa en De Veste Woningstichting De Veste en Acasa studentenhuisvesting zijn per 1 januari 2008 officieel gefuseerd. De Veste was al eigenaar van alle studentencomplexen op de campus. Acasa blijft wel als merknaam bestaan. De studentenhuisvester viel al sinds 2006 onder het bestuur van De Veste. Destijds benadrukten beide partijen dat er van een fusie geen sprake zou zijn. Nu is daartoe toch besloten. Rationele argumenten om los van elkaar te blijven operen waren er niet meer, aldus directeur Jan Sinke.

4 ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente donderdag 24 januari 2008 industrieel ontwerpen Studenten presenteren multimediameubels Zaal 215 in de Oosthorst veranderde afgelopen dinsdag in een Ikea showroom van het jaar Zo n vijftig tweedejaarsstudenten industrieel ontwerpen presenteerden hun ontwerp voor een nieuw multimediameubel dat de Zweedse meubelwinkel over vier jaar moet kunnen verkopen. frans van der veeken De grote stroom belangstellenden zag zeer diverse ontwerpen, van een grote massieve kast tot een stoffen bol en van een soort blokkendoos tot een strak draaibaar kastje. Aan het publiek de taak een winnaar te kiezen uit de Böllar, de Jörgen, de Stapla, de Rören en hun collega s. Docent Eric Lutters vertelt dat de studenten al sinds oktober aan hun ontwerp voor Project K hebben gewerkt. De naam van het vak is nogal onduidelijk, maar het komt erop neer dat de tweedejaars leren een echte opdracht uit te voeren voor een echt bedrijf. Grote uitdaging hierbij is het feit dat ze bij de start van het project ontzettend veel aandachtpunten krijgen die ze lang niet allemaal kunnen aanhouden. Ze leren nu dan ook om beargumenteerde keuzes te maken. Voorgaande jaren gingen de ontwerpstudenten eveneens aan de slag voor gerenommeerde Foto: Arjan Reef bedrijven als Grolsch, Microsoft en Canon.Duco Beltman kwam dinsdag namens Ikea kijken wat de studenten in de afgelopen maanden hebben bereikt. De salesmanager is erg tevreden met het resultaat. Bij de start van het project was ik bang dat de studenten veel te weinig tijd zouden hebben. Ik ben blij verrast dat er toch zoveel mooie dingen staan. Binnenkort reis ik af naar het hoofdkantoor in Zweden, en zal ik met de productontwikkelaar alle ontwerpen doornemen en kijken wat we precies kunnen gebruiken voor onze eigen producten. De Swøsj, een multimediameubel dat wat weg heeft van een bureau, heeft Beltmans speciale interesse. Onze producten moeten geschikt zijn voor kleine ruimtes en kinderen, veel opbergruimte bieden en niet te veel kosten. De Swösj voldoet aan al deze kenmerken, en ziet er wanneer hij helemaal dichtgeklapt is ook nog strak uit. Hij zou dus bijna zo de winkel in kunnen. Aan het einde van de presentatiesessie blijkt het publiek vooral te hebben gekozen voor originaliteit, en komt de Böllar als winnaar uit de bus. Dit product is er in drie maten: om dvd s op te bergen, voor randapparatuur en als tv-meubel. Matthias Körber, lid van het winnende team: We kwamen op dit idee toen we tijdens het schetsen ontdekten dat een televisie erg mooi combineert met een ronde vorm. Uiteindelijk hebben we toen dit product ontworpen, waarbij een soort stoffen bol over de tv of over de andere producten heen kan worden getrokken om deze uit het zicht te houden. Een leuk idee, maar is zo n gigantische bol in je kamer niet wat veel van het goede? We hebben inmiddels inderdaad ontdekt dat vooral de kleine en middelgrote uitvoering erg leuk zijn, en de grote variant toch wat te lomp. Schokkend Geachte heer/mevrouw, is, maar de Student Union graag wil ik - als nog stuniet genoemd wordt en het derende student - even rea- stukje over de sintelbaan geren op de vierde pagina nogal subjectief, onvolvan het Alumni Magazine ledig en negatief is, wordt van december Op de Student Union wel deze pagina wordt in het genoemd. nieuwsoverzicht een aantal Als ik me niet vergis, is een berichten getoond, waargoed en positief beeld van onder over de sintelbaan de UT en de vele onderen Create Tomorrow. Ik delen van de UT van vind het schokkend om noodzakelijk belang, ook in te zien dat de berichthierbij een geving naar onvolledige de alumni. en onjuiste Ik zou ingezonden weergave dan ook van de feiten verwachwordt gegeten dat er ven aan de alumni van de goede nieuwsvoorziening UT. Toevalligerwijs betreft plaatsvindt. In dit licht het voor beide nieuwsbegrijp ik dan deze vorm punten de Student Union, van berichtgeving ook niet. waarbij het stukje over Zeker van een blad dat niet Create Tomorrow positief alleen door het UT-Nieuws wordt gemaakt waar helaas de negatieve en ietwat populistische berichtgeving vaak de overhand voert - had ik dit niet verwacht. Met vriendelijke groeten, Steven van Roon Naschrift redactie: beste heer Van Roon, u blijkt als studerende student nu al een trouwe lezer van het magazine, dat inderdaad door het UT-Nieuws wordt ingevuld. Zo zien we het graag! ADVERTENTIE Foto: Gijs van Ouwerkerk De makers van de Swøsj geven tekst en uitleg aan passanten Postdoc-onderzoeker Jurjen van der Helden (35) en promovendus Elian de Kleine (26) werken allebei voor de vakgroep cognitieve psychologie & ergonomie. Ze zitten met de ruggen naar elkaar toe in kamer C333 in Cubicus, gewoon omdat dat het meest praktisch is. Elian: Het zegt niets over de sfeer, want die is op deze kamer hartstikke goed. Toch? Jurjen: Jazeker. Toen ik in juli 2005 hier begon, zaten we al samen op een kamer. Elian: Sindsdien zijn we twee keer verhuisd, maar altijd samen gebleven. Jurjen: Ook voor die tijd kenden we elkaar al. Elian studeerde namelijk in Groningen toen ik daar mijn promotie deed. Ik heb haar nog bij een vak begeleid. Elian: Dat we hier weer samen op een kamer kwamen is toeval. Jurjen: We hebben een beetje dezelfde onderzoeksrichting en dan is het handig als je elkaar tips kunt geven of de planning voor de apparatuur kunt doornemen. Elian: We zijn allebei cognitief psycholoog. Ons onderzoek? Leg dat maar eens in een paar woorden uit. Jurjen: Algemeen gezegd gaat het over het aanleren van motorische vaardigheden. Elian: We hebben veel overleg, maar vooral informeel. Formeel hebben we niet zoveel met elkaar te maken. Jurjen: Het is niet zo dat ik haar begeleid bij haar promotie. Elian: Maar als ik wat wil vragen, kan ik bij Jurjen terecht. Hij is altijd goedgehumeurd en heeft het nooit te druk om me te helpen. Jurjen: Wat ik goed vind van Elian is dat ze een sterke eigen mening heeft, maar wel altijd goed onderbouwd met argumenten. En ze is heel nuchter. Elian: Fries hè? Jurjen: Ja, en ik ben Groninger. We maken daar wel eens grapjes over. Van oudsher schijnt het een enorme strijd te zijn tussen Groningers en Friezen, maar daar merk je bij ons niets van. Elian: Maar bij voetbal ben ik wel voor Heerenveen. Jurjen: En ik voor Groningen. Elian: Hebben jullie afgelopen weekend met 3-1 verloren? Wij hebben met 4-0 van AZ gewonnen. Jurjen: We staan anders nog wel gedeeld derde. Kamergenoten Ook in Kamergenoten? Bel of mail met de redactie!

5 ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente donderdag 24 januari 2008 onderzoek ut naar haalbaarheid echografische screening zuigelingen Baby geeft geen kik De UT doet samen met het Universitair Medisch Centrum Utrecht en TNO Kwaliteit van Leven mee aan een proefimplementatie van echografische screening bij 4600 zuigelingen in de regio Utrecht en Salland. Doel is het vroegtijdig opsporen van dysplastische heupontwikkeling, oftewel een heupafwijking. UT-promovenda Marjon Witting (faculteit MB) doet onderzoek naar de haalbaarheid van deze implementatie. Maaike Platvoet O p een maandagmiddag in januari gaat Marjon Witting voor de eerste keer polshoogte nemen bij een consultatiebureau van de thuiszorgorganisatie Carinova in Raalte. Daar zijn ze in november 2007 begonnen met de proefimplementatie. Witting is benieuwd hoe de screening van de baby s in de praktijk verloopt. In deze fase van het project wordt de jeugdverpleegkundige door een praktijkbegeleider getraind in het maken van echo s, vertelt ze. I n de wachtkamer van het consultatiebureau in Raalte zitten drie jonge vrouwen met hun baby op schoot. Uit de aangrenzende kamer klinkt gehuil. Bernadette Tersteeg, jeugdverpleegkundige, opent de deur. De drie maanden oude baby Tygo is aan de beurt. De moeder van Tygo legt hem, op aanwijzing van de verpleegkundige, op zijn linkerzij op een groot kussen. Tersteeg maakt zijn luier los en smeert een dikke klodder gelei op het heupje. Gryt van der Meer, praktijkbegeleider, houdt de handelingen van de verpleegkundige nauwlettend in de gaten als ze met de echokop over de heup van de baby rolt, op zoek naar een goed beeld van de heupkom. Ja, deze is scherp. Met een simpele druk op het voetpedaal wordt het beeld vastgelegd. Nu nog even de andere heup en klaar. Baby Tygo geeft geen kik, ondanks de voor hem, ietwat rare, zijwaartse ligging. U mag hem weer aankleden, zegt Tersteeg. We zullen zo de uitslag bekend maken. Van der Meer en Tersteeg bekijken samen nauwkeurig de beelden en maken vervolgens een berekening aan de hand van een aantal meetpunten. Bij een normaal heupgewricht past de heupkop goed in de heupkom, legt Van der Meer uit. Als de heupkop niet voldoende overdekt wordt door de heupkom is er sprake van heupdysplasie. Staat de heupkop helemaal buiten de kom dan betekent dat een ernstige heupafwijking, oftewel heupluxatie. Als je dit niet tijdig behandelt, krijgt het kind moeite met lopen en staan. Bij Tygo blijkt dat zijn heupen prima in orde zijn. De verpleegkundige vertelt het goede nieuws aan zijn moeder. H elaas heeft de volgende baby, een meisje dat Jentl heet, minder geluk. Op de echo constateren de twee een kleine afwijking. Niet groot, maar wel genoeg om er in ieder geval een orthopeed naar te laten kijken, vindt Van der Meer. In dit soort gevallen moet je het zekere voor het onzekere nemen. De moeder van Jentl knikt, daar lijkt ze het helemaal mee eens te zijn. Bij de twee volgende baby s, Anouk en Stan, laat de echo weer een mooi plaatje zien. Er zijn geen afwijkingen. Maar Stan heeft het niet echt naar zijn zin tijdens de echo. Hij huilt hard en is niet te troosten. Het is een heel beweeglijk kind en nu moet hij stil liggen, dat vindt-ie natuurlijk niks, zegt zijn Bij baby Jentl wordt een kleine afwijking geconstateerd moeder en aait het hoofdje van haar kind. Als dan ook de echo een paar keer over moet, laat Stan merken dat hij het goed zat is en zet het op een krijsen. De verpleegkundige laat zich er niet door afleiden. Ze moet een scherpe echo maken en dat lukt uiteindelijk. Het is wel hard doorwerken, gemiddeld moeten we op een middag zo n zeventien baby s screenen, vertelt Tersteeg. Voor elke baby nemen we tien minuten de tijd. Dat lukt, als alles direct goed gaat. Als de echo over moet, of we constateren een afwijking, dan ben je toch snel al meer tijd kwijt. Promovenda Marjon Witting heeft ondertussen van een afstandje staan kijken naar de screening. Dit is voor mij de eerste keer, interessant om te zien dus. Ze vertelt dat er twee echoapparaten zijn die op verschillende consultatiebureaus in Salland en Utrecht momenteel worden gebruikt. Het is de bedoeling dat de jeugdverpleegkundigen en consultatiebureauartsen uiteindelijk zelfstandig de echo s uitvoeren. Daar worden ze nu voor getraind. Tijdens de hele onderzoeksperiode worden de echo s ook nog ter controle aan een kinderradioloog voorgelegd. Op consultatiebureaus worden baby s nu alleen nog lichamelijk onderzocht op een heupafwijking. Het lichamelijke onderzoek is te beperkt, want niet alle heupafwijkingen worden opgespoord en soms blijkt er niets mis te zijn terwijl kinderen wel zijn doorgestuurd naar het ziekenhuis. Van 1998 tot 2003 vond daarom al het zogenaamde Soundchec onderzoek plaats, een interventiestudie naar de effecten en kosten van echografische screening op heupafwijkingen. Daaruit bleek dat een echo het beste bij een drie maanden oude baby kan worden gedaan. Het aantal gemiste gevallen was op die leeftijd het laagst en er werden weinig kinderen ten onrechte doorverwezen. D e huidige proefimplementatie valt onder de noemer Soundchec 2 en moet de haalbaarheid en kosten van de echografische screening op de leeftijd van drie maanden in de jeugdgezondheidszorg in kaart brengen. Daarvoor worden nog tot april 2009 zo n 4600 baby s gescreend. Witting: Alle ouders ontvangen een uitnodiging, de oproep is vrijwillig. Het is dus even afwachten wie uiteindelijk wel of niet komt. Maar gemiddeld komen twee van de twintig kinderen niet. Natuurlijk doe je aan zoiets mee, vindt de moeder van Stan, terwijl ze haar zoon weer in de Maxi Cosi plaatst. Je wilt toch voorkomen dat je kind later last krijgt van zijn heupen? Het is wel zo dat ik in eerste instantie een afspraak had op een werkdag. Om hiervoor vrij te nemen, vond ik overdreven. Dus heb ik de afspraak verzet, dat kon gewoon. De bladen Bij een tekort aan huisvesting wil de Technische Universiteit Delft internationale studenten ontmoedigen om te komen studeren. Het doel van de TU Delft om in 2012 vijftig procent internationale masterstudenten te hebben, is dan niet meer heilig. Binnenkort besluit het college van bestuur hoeveel huisvesting er voor internationale studenten kan worden gegarandeerd. Nu de groei in het aantal aanmeldingen bij de TU Delft lijkt te wijzen op een trend, staat de huisvesting onder druk. Het afgelopen jaar waren er in totaal twintig procent meer aanmeldingen. De promotie van ir. Marcoen Cabbolet, die gepland stond voor 16 januari is opgeschort. Zijn proefschrift is niet goed genoeg, vindt het college voor de promoties na raadpleging van twee externe deskundigen. Nadere toelichting is niet vereist, vindt een woordvoerder, want de vergaderingen van het college zijn vertrouwelijk. Cabbolet ontwikkelde een theorie waarin antimaterie onder invloed van de zwaartekracht kan opstijgen. Zijn ideeën zijn strijdig met de kwantummechanica en de algemene relativiteitstheorie. Nobelprijswinnaar Gerard t Hooft zag er weinig in, meldde Cursor afgelopen week. Er staat niets in het proefschrift dat echt hout snijdt, meent hij. Cabbolet stelt dat t Hooft de essentie van het proefschrift heeft gemist. Studentenverenigingen in Leiden weten nog niet hoe ze het rookverbod gaan invoeren, dat officieel deze zomer van kracht gaat. We weten niet waar we aan toe zijn, zegt Daphna Overre, preses van Minerva. Maar we vallen als vereniging gewoon onder de wet, dus komt er wel een rookruimte. Voor de studentenvereniging staat in ieder geval vast dat er niet buiten gerookt wordt. De overlast voor de buren mag niet toenemen. Voordat stappen ondernomen worden wacht Minerva het definitief advies van de Landelijke Kamer van Verenigingen af over alle eisen waar de rookruimte aan moet voldoen. Onderwijzend personeel is een stuk minder tevreden dan het ondersteunend en beheerspersoneel. Dat bleek uit het eerste onderzoek naar tevredenheid van Saxionmedewerkers eind vorig jaar. Sax ging bij docenten op zoek naar oorzaken en stuitte op termen als waardering en kantoortuinen. De grootste oorzaak zou echter het verschil tussen de werkzaamheden zijn. Resultaten binnen de diensten zijn zichtbaar. In het onderwijs zie je dat niet, vertelt Jan Vink, docent medische elektrotechniek. Ook denkt hij dat de verandering in de maatschappij van invloed is. Voorheen was vakinhoud het belangrijkst, tegenwoordig is het werkproces ook belangrijk geworden. Heel Nederland ging feestend het nieuwe jaar in, maar journalistiekstudent Erik Bakker uit Zwolle niet. Zijn studentenhuis brandde in de vroege morgen van 1 januari volledig af. Erik is, op de kleren na die hij aanhad, alles kwijt. Gelukkig was er een inboedelverzekering, dus laptop en meubilair zijn te vervangen. Maar het zijn vooral persoonlijke bezittingen die Erik mist. Een hoedje van mijn opa, liefdesbrieven van toen ik vijftien was, het trouwpak van mijn vader, die krijg ik nooit meer terug. Het is nog niet duidelijk hoe de brand is ontstaan. Er wordt gedacht aan een verdwaald vuurpijltje. Erik heeft vervangende woonruimte aangeboden gekregen en woont inmiddels met zijn huisgenoten in een bovenwoning in het centrum. D Op een middag worden zo'n zeventien baby's gescreend e UT richt zich in dit onderzoek specifiek op de haalbaarheid van de implementatie. Witting is de enige promovenda die vanuit de UT betrokken is, zij wordt begeleid door universitair docent Magda Boere-Boonekamp. Het is een bijzonder project, zegt ze, als we het consultatiebureau uitwandelen. Uiteindelijk is het de bedoeling dat de echografische screening net zo n gebruikelijke test wordt als de hielprik en de neonatale gehoorscreening. Mooi dat ik daar als promovenda aan mee mag werken.

6 ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente Thursday 24 Januari 2008 The added value of ITC and UT merger The integration of the ITC and the UT, which will be sealed on January 1, 2010, offers great benefits to both parties at the national and global levels. Some of the advantages are innovative research and education in the areas of energy, environment, climate change, water, land measurement and disaster management. The ITC (International Institute for Geo-Information Science and Earth Observation) in Enschede will keep its brand and will receive the desired ranking of university status through its merger with the UT. Joint benefits are to be expected through the recruiting and selecting of international students, and the procedural aspects of this process. This is in a written statement that the boards of both institutions have agreed upon in which the merger s strategic aspects and the future administrative model are described. The Supervisory Board of the UT has agreed upon the proposed integration last week. As of the agreement date, the ITC will be completely embedded within the UT at an administrative and organi- sational level as a faculty sui generis (in which the specific aspects of the institute are guaranteed), and the formal transfer of all ITC activities and employees to the UT will take place. The estimated 240 employees will be employed by the UT. It means that they will fall under the Collective Labor Agreement of the university personnel, with the accompanying salary scales and employment conditions. The faculty of ITC will have its own research departments, even though it can be placed under one of the existing UT research institutes by mutual agreement. The planning of education at the ITC is allowed to differ from the system at the UT. The memo also states that the new faculty will be incorporated in the new organi- zational structure of the UT: task to be determined, that still falls under the ITC and will be transferred in the long term to the consultation board and service center. The ITC mission statement will be assimilated in the UT s strategic plan, including the academic domain of the ITC. The director of the new faculty will not be called dean but rector. According to the memo, the ITC for the last decade has profiled itself as a center of excellence in the field of Geo-information Sciences and Earth Observation. Both parties involved anticipate excellent prospects to extend the current and future cooperation and build strategic options. The ITC could target the Dutch and European markets along with its traditional (international) market. Ninety percent of ITC students originate from Africa, Asia and Latin America. In the memo, a joint market strategy that is aimed at countries like Vietnam, China and India is mentioned. Saxion Hogescholen (Saxion university of professional education) could play an important role in this matter. Trans. Henriëtte van Coordinator: Robbin Engels/UT-Nieuws Contributors: Ashok Sridhar, Supriyo Chatterjea and Anindita Ganguly For comments and suggestions, R.Engels@utnws.utwente.nl For previous editions, see: Computer heroes It has happened to the best of us. Innocently, you are surfing the worldwide web and suddenly, without warning, annoying pop-ups fill the screen of your personal computer. Annoying. Aggravating. What do you do? There are many area businesses springing up to serve as lifeguards in the cyber sea. HG Computers in Enschede, one such establishment, will rid your computer of viruses, if they are caught in time. In addition, customers can bring in their personal computers for general maintenance and service. The shop owner says, Fifty percent of our customers are students and teachers. Situated on the Schouwinkstraat 18, HG Computers sells parts, software and a reasonable turn-around time for services. Opening times are from 10:00am to 8:00pm, Monday through Saturday. Douwe Egberts café Living in the Netherlands, we are all familiar with the Dutch tradition of coffee breaks. So it comes as no surprise that a Dutch company, Douwe Egberts, is among the top-three coffee roasters in the world. This company first started in 1753, selling tea, coffee and tobacco to local villagers in Joure, Netherlands. Now, it has 11 speciality cafés across the country, and many more all over the world. Most local supermarkets stock their coffee and tea products and their name is synonymous with quality. Fortunately, one of their cafés, which was recently renovated and moved from the oude market (old market) to its new location on the Raadhuistraat 12 is within a short walking distance from the van Heekplein in Enschede. Douwe Egbert s coffee beans come from all over the world and are roasted to perfection. In fact, by using their website, it is possible to trace back the coffee in each individual pack to the actual farm where the coffee beans were grown. But, what makes these 11 coffee and gift stores stand out from the products found in supermarkets? Certainly, the abundance of coffee-making accessories and gift products that they have to offer is one good reason. They offer decorated tea pots, coffee products and silver-plated spoons. Jostling for space in this lovely store are exotic-flavored chocolates, tea sugars, and the latest collections of designer plates and cups. With each purchase, customers can earn points, which can be redeemed for a free gift or a discount towards the purchase of products sold in the store. At the beginning of each year, the company publishes a catalog that list the number of points required for a particular item.the coffee and gift store houses a café where you can enjoy the taste of homemade chocolate brownies, apple tarts, sandwiches, and fresh-brewed coffee. Douwe Egberts Café is a perfect excuse to drink a mug of steaming coffee and watch the world slowly go by. Anindita Ganguly Colombian born Edgar Cruz Martinez keeps his winter jacket on to stay warm. I've had to call the housing corparation so many times. One time my complaint had disappeared from their computer database, says Loreta Vaicaityte fighting against the windmills of dutch bureaucracy Housing troubles for Loreta Last year in late November, international student Loreta Vaicaityte and her Colombian boyfriend, Edgar Cruz Martinez felt excited to move from student housing in the neighborhood of Tusveldburg to their own apartment on the Maanstraat. Their sense of elation felt short-lived when temperatures plummeted, and the apartment was drafty and cold. I was sleeping under two thick blankets. It was like sleeping outside. The days weren t much different than the nights. Taking a shower felt like suicide, says Vaicityte. As of today, the young Vaicityte has accomplished much in her life; she earned her first master s degree in Organizational Psychology form Vilnius University, and now works as a researcher for the Media, Communication and Organization (MCO) department at the UT. Last Spring, she completed her second master s degree in Human Resource Development. With all of her housing troubles in recent months,vaicityte can barely manage her work, and volunteer efforts as a choir leader for the ITC Fellowship Church. The sudden shift to winter temperatures in December of last year caused the two UTers to wear winter jackets inside their apartment. According to Vaicityte, I have never lived in such a cold house, though I come from Lithuania where temperatures can drop to minus 30 Celsius. She immediately contacted the housing corporation Woonplaats after the first night to discuss her grievances. The earliest appointment available was on December 11, two weeks after the compliant was lodged. By this time,vaicityte was feeling sick with a cough that would not seem to go away. The Home Team, a contractor for Woonplaats, arrived to examine the problem and fix the loose tiles in the bathroom. The man was friendly enough, but he told the couple that he first needed approval from his supervisor to repair bigger problems. On December 14 with the winds in Twente blowing through all the holes in the apartment, the source of the problem was becoming obvious: poor insulation, and gaping holes around the windows, doors and seams in the walls.within three days on December 17, the supervisor arrived. He felt the problem had to do with the ventilation being closed, and suggested that they turn the heat up.they told him, If we open the ventilation; it will be freezing. Vaicityte says, He turned an insulation problem into a ventilation problem, and even called me coldblooded. Being researchers, the couple decided to investigate the root of the problem to speed-up the long process of receiving service.they discovered big air holes throughout the apartment, and went to the trouble of drawing an airleakage scheme to illustrate the problem. Vaicityte says, If you don t go with a candle and your finger over the seams, you can t detect the problem. In the Netherlands holiday time is holy, few people work and finding a repairman can be next to impossible.with the problem still not resolved, and the offices closed from December 24 through January 1, the couple felt that it was high time to seek help from Dutch friends and UT colleagues. Vaicityte laments, I had to endure so many personal offenses. I really want them to personally apologize. She adds, Unlike many renters, I pay automatic incasso, which allows the Woonplaats to automatically withdrawal the monthly rent from my bank account. It s their job to fix repairs before a new renter even moves into an apartment. On January 3, yet another contractor visited the apartment without making any repairs. According to Vaicityte, They told me that they were not authorized to make the repairs. The saga continued on January 4 when the supervisor visited the apartment, and the Dutch colleague was invited by the couple to help them communicate their concerns. But Vaicityte believes, It s nothing to do with a language barrier. He understood and spoke fluent English. The last straw for the couple was on January 10 when a subcontractor arrived without even calling in advance. The company was sent by the supervisor to check for holes, but again, no repairs were performed. Vaicityte filed a complaint letter to Woonplaats, and awaits an answer. She advises other students, Check the condition of the apartment before you move in. Why doesn t she just move? The problem is that she has invested 1,000 Euros in this apartment and likes the locations. Despite all their efforts, the problem is still not resolved. Vaicityte says, In the Netherlands, many people live from the social system; they should value renters like us. Robbin Engels

7 donderdag 24 januari 2008 arie kraaijeveld nieuwe voorzitter twents innovatieplatform Dynamiek, drive, optimisme Als verse voorzitter van het Innovatieplatform Twente maakt Arie Kraaijeveld (64) de komende weken een rondje langs de velden om te kijken hoe de zaken er in Twente voor staan. Ik wil zien of de ondernemers nog wel in de bus zitten. sandra pool De van oorsprong chemicus - hij studeerde in 1968 af bij scheikunde aan de VU in Amsterdam - begon zijn loopbaan voor de klas. Later werd hij conrector en vervulde hij vele bestuursfuncties, zoals het huidige voorzitterschap van het Platform Bèta Techniek. Een paar vragen aan de uit Haarlem afkomstige bestuurder. Waarom heb je de functie van IPT-voorzitter geaccepteerd? De uitvoeringsfase van de Twentse Innovatieroute is nu aangebroken. We gaan projecten doen en dat vind ik buitengewoon leuk. Mijn voorganger Wim Meijer heeft het pad geëffend, de partijen bij elkaar gebracht. Op dat fundament probeer ik nu een huis te bouwen. Wat ga je doen? Stimuleren! Ik maak nu stevige rondes en voer gesprekken met verschillende technologische kringen om te kijken of de ondernemers nog wel in de bus zitten. Ik kom namelijk uit die ondernemerswereld, daar zitten mijn vrienden, en ik wil nagaan of ze nog meedoen. Ook probeer ik verbindingen te leggen, over boundaries heen, tussen de betrokkenen. Maar eerst moet ik me inwerken. Ik breng het netwerk in kaart: wie kent wie en wie mag wie niet? Heel belangrijk! Welke kant gaat het op met de route? Er liggen nu zo n zestien projecten voor beoordeling op tafel. Dat gaat samsam, maar het primaat van het IPT ligt bij de ondernemers. Het moet niet zo zijn dat de overheid de sleepboot met geld is en dat de rest op de wal staat en dat het altijd 5 december is: zie ginds komt de sleepboot met geld weer aan. Zo werkt het natuurlijk niet! Wat heb je met Twente? Ik kwam veel in deze regio. Ik was vanaf 1998 tot 2005 voorzitter van FME- CWM (Federatie voor de Metaal- en Elektrotechnische industrie, later gefuseerd met de Contactgroep Werkgevers in de Metaalnijverheid, red.). Ik heb tientallen bedrijven bezocht in deze regio. Echt iets specifieks heb ik niet met Twente, maar er is geen enkele reden om in deze fantastische regio met zoveel potentie niet de kansen te pakken die er liggen. Kansen zoals? De UT is bijvoorbeeld de enige technische universiteit die zo veel spin-offs heeft voortgebracht. Dat spoor moeten we goed blijven volgen. Belemmeringen hierin ruimen we op, zodat die startende bedrijfjes als een soort zonnestelsel van satellieten om de universiteit groeit. Wat vindt u van de UT? Vanuit mijn maatschappelijke drive constateer ik dat Twente wat achterblijft in vergelijking met Delft en Eindhoven. De UT vindt het moeilijk om het aantal technische studenten te verhogen. Toen ik twee weken geleden bij jullie collegevoorzitter Anne Flierman was, heb ik hem gevraag hoe ik kan helpen om die werving van studenten op te krikken. Daar heeft u vast wel ideeën over. Dat is ook helemaal niet moeilijk. Je kunt zo bij de collega s zien hoe zij het doen. Het is puur landjepik. Ik heb als voorzitter van het Platform Bèta Techniek álle aanpakken van álle universiteiten in kaart. We werken met belastinggeld, dus niets is geheim. Het is aan de UT om hier gebruik van te maken. Wij geven handreikingen én ook nog geld, maar ik kom het niet brengen. Hoe ondernemend is volgens u de UT? Voor het gros van de studenten dat hier in Twente komt, zal de universiteit Werving van studenten? Dat is puur landjepik een tussenstation zijn: niets meer dan een toerustingsfactory: een omgeving waar jongeren toegerust worden voor de rest van hun leven. Dat kan een waaier van functies zijn, maar het worden in ieder geval ondernemende mensen, want ik zit nu in een regio waar een goede bekende van mij, Harry van den Foto: Gijs van Ouwerkerk De nieuwe IPT-voorzitter Arie Kraaijeveld. Kroonenberg, de eerste rector was die het begrip ondernemende universiteit gebruikte. Ik weet nog hoe hij hierom verguisd werd. Toch prijkt het woord nog steeds bij de entree. Die dynamiek, dat ondernemende, moet weer flink wapperen. Ik zou het mooi vinden, als ik over een aantal jaren langs de UT rijd en zie dat de o vier maten groter is geworden. Wat verwacht u van de technici in deze regio? Dat ze collectief optimistisch zijn en bijdragen aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken, wat niet langer een monomane, autonome zaak van de wetenschapper is. Dat collectieve optimisme is er in uw ogen niet? Ik vind dat er een vrij negatieve deken over het land hangt. Ik heb een aangeboren en geprogrammeerde chip voor negativisten. Als ik er één tegenkom, zeg ik: ga jij je hersenen eens spoelen én je mond! Mensen hebben soms niet meer in de gaten dat ze zo klagen. Ze moeten beter om zich heen kijken en beseffen dat we het hier écht goed hebben. Dus met een flinke dosis optimisme gaat u aan de slag? Zeker. Maar ik zoek ook combinaties van technische knowhow, over verschillende groepen heen, het echte multidisciplinaire werk. Dat is essentieel. Studenten worden daarvoor ook opgeleid. Ik ben als wetenschapper natuurlijk een prul geworden. Ik ben veel meer een bestuurder, maar technici kunnen iets wat vele anderen niet kunnen. Ze zijn scherper en exacter in hun denken. Ze kunnen in maatschappelijke discussies meedraaien. Banken, consultancy en verzekeraars staan allemaal voor de deur om ze op te nemen. Sommige hoogleraren vinden het vreselijk dat die alumni niets meer met de opleiding doen, maar kennelijk is die toch zo puik, dat ze overal in de maatschappij aan de slag kunnen. En weet je wie dat leuk vindt? De jongere zelf. Daar draait het toch om? Foto: Gijs van Ouwerkerk workshop speeddating obp vrouwen netwerk Netwerken, hoe doe je dat? WANDKLEED. Wie gebouw de Horst binnenstapt stuit op vrolijk gekleurde en met kralen versierde kleden. Ze zijn van Riekje Flinkenflögel die sinds afgelopen vrijdag ongeveer 35 wandkleden exposeert. Eigenhandig gemaakt. Soms knutselde ze wel dertig uur per week aan een doek. De hobby werd haar met de paplepel ingegoten: moeder en oma waren ook fanatieke wandkledenmaaksters. Riekje begon er al op de lagere school mee. Ook tijdens haar opleiding tot architect en stedenbouwkundige aan de Technische Universiteit Eindhoven ging het weefwerk gewoon door. De wandkleden zijn nog tot eind maart te bezichtigen. Iedereen kent ze wel. Die borrels op het werk, waar je eigenlijk niet heel veel zin in hebt maar die wel goed zijn voor je netwerk. Dus ga je. Overal staan groepjes mensen geanimeerd met elkaar te praten. Hoe sluit jij je daar nou bij aan? Waar moet je eigenlijk over praten? En wat als het gesprek helemaal niet wil vlotten? Tijdens de workshop speeddating van het OBP Vrouwen Netwerk, dinsdagmiddag in de Drienerburght, kregen de twintig deelnemers allerlei tips and tricks om beter te leren netwerken. Daarnaast werd er ook flink geoefend. De workshop werd verzorgd door trainsters Linda van der Wal en Ariëlle Brouwer. Netwerken is volgens dit tweetal onder andere belangrijk om contacten op te doen, kennis uit te wisselen en tips en steun te krijgen. Een vrouwennetwerk vind ik persoonlijk heel prettig, omdat de sfeer anders is, minder formeel vooral, aldus Van der Wal. Een rondje langs de deelnemers leverde een waslijst op aan wat er nou zo lastig kan zijn aan netwerken. Het kost tijd, het aansluiten bij een groepje is moeilijk, net zoals een gesprek gaande houden. Kortom, veel vrouwen van het OBP-netwerk gaven aan netwerken eng te vinden. Want ik vind het onbeleefd om zomaar in te breken bij een gesprek, aldus een van hen. En ik weet niet hoe ik mijn gesprekspartner weer netjes kan verlaten, zei een ander. Dus moesten de dames aan het werk. Oefenen in contact leggen, oefenen in zeggen wie je bent en wat je wilt. Het mag allemaal wel wat arroganter, was de mening van de trainsters. Vrouwen zijn veel te bang om arrogant over te komen, mannen hebben daar helemaal geen last van. Zeg gewoon waar je goed in bent. Gaandeweg de workshop werd de sfeer steeds meer ontspannen en gezelliger. In de pauze sloegen de deelnemers flink aan het netwerken, met in het achterhoofd de opdracht om iets nieuws te weten te komen van je gesprekspartner. Dat leverde informatie op over carrièrewensen, maar ook hobby s kwamen ter sprake. Aan het einde van de middag presenteerden de obp ers zich kort: waar zijn ze goed in ( communiceren ), wat hebben ze in de aanbieding ( op freelancebasis doe ik vertaalwerk ) en wat willen ze ( ik wil graag jullie mening over onze afdeling ). Dat leverde allerlei reacties op. Agenda s kwamen te voorschijn, afspraken werden gemaakt. gemaakt. Een geslaagde workshop speeddating dus. Maaike Platvoet De workshop speeddating was de tweede bijeenkomst van het OBP Vrouwen Netwerk. Elke maand is er een lezing, bijeenkomst of andere activiteit. Lid worden van het netwerk kan nog steeds. Stuur dan een mail naar Marjolein Rietman, m.j.h.rietman@utwente.nl.

8 Natalie Alem (26), Bolivia utnieuws weekb 8/9 donderdag 24 januar Masteropleiding: Environmental System Analysis and Management Ik heb in Bolivia een baan als milieukundig ingenieur en kan aan het ITC verder leren dankzij een beurs uit het Netherlands Fellowship Programme. In deze studie probeer ik milieuproblemen vanuit het perspectief van verschillende sociale actoren te bekijken. We hebben bijvoorbeeld net een casestudy gedaan naar een nationaal park in Kenia waar problemen waren met het vee dat de inheemse bevolking daar houdt. In de zomer heerst er namelijk een watertekort en dan gaat het vee het nationaal park in. Daardoor ontstaat er voor het wild een tekort aan voedsel. Wij hebben toen geïnventariseerd hoeveel wild daar rondloopt en hoeveel zij moeten eten om te kunnen overleven. Met gegevens over de vegetatie van het gebied kun je dan ook richtlijnen maken waar de inheemse bevolking haar vee kan laten grazen zonder dat de voedselvoorziening van de olifanten in gevaar komt. Joris Timmermans (29), Nederland Promovendus: Water Resources and Management Hoe ik als Nederlander hier terecht ben gekomen? Ik heb natuurkunde gestudeerd aan de UT en wilde graag promoveren en toen vond ik dit op mijn weg. Veel mensen kunnen nog wat van de cultuur van het ITC leren. Hoe hier moslims, katholieken, boeddhisten en andere religies samenleven, is fantastisch. Ik doe onderzoek naar evapo transpiration van gewassen. Planten verdampen water, net als de bodem. Als je weet hoeveel water een plant verdampt kun je ook meten in welke staat die plant zich bevindt. Dan weet je dus of je hem moet besproeien of misschien wat extra kunstmest moet strooien. Dat kunnen we allemaal met satellieten meten, onder andere door gebruik te maken van de reflectie van licht. In Nederland hebben we allemaal relatief kleine veldjes met gewassen, maar in Amerika zijn de plantages soms enorm. Dan is het handig als je voor elk gedeelte kunt zien wat de status van het gewas is zonder dat je er op je tractor helemaal heen hoeft te rijden. De gegevens van de satelliet krijg je gewoon op je computer. In Spanje draait zelfs een project waarbij de beelden rechtstreeks naar mobieltjes kunnen worden gestuurd. itc wordt zesde f Mix van zeve De datum staat vast: op 1 januari 2010 wordt het International Institute for Geo-Information Science and Earth Observation een faculteit sui generis van de UT. Maar wat is het ITC eigenlijk voor een instelling? Rector Martien Molenaar en vijf studenten geven antwoord. Paul de Kuyper, foto s: Gijs van Ouwerkerk Een groep net aangenomen studenten volgt een instructiecollege. Farhang Sargardi (37), Iran PhD: Urban and Regional Planning and Geo-information Management Mijn onderzoek focust zich op agricultural planning. In Iran werk ik in de regio Isfahan en dat is tevens het gebied voor mijn casestudie hier aan het ITC. Het is de bedoeling dat ik een langetermijnplanning maak voor de inzet van hulpbronnen in dit district. Dat kunnen natuurlijke hulpbronnen zijn zoals water, maar uiteraard ook arbeid en kapitaal. Deze productiefactoren moeten optimaal gebruikt worden en ik onderzoek hoe je ze op een ideale manier kunt combineren. Hoe je tot die ideale combinatie komt? Goede vraag, maar dat ben ik dus juist aan het uitzoeken. Het is in ieder geval een heel mathematisch project. De cultuur van het ITC? Er zijn hier wel zeventig verschillende culturen, lacht rector Martien Molenaar. Als het ITC in 2010 als zesde faculteit geïntegreerd wordt in de UT, wil Molenaar deze unieke cultuur behouden. Vrijwel alle studenten van het ITC komen uit het buitenland, uit zeventig tot tachtig verschillende landen, vertelt Molenaar. Voor het overgrote deel zijn dat landen met een zwakkere economie, vooral uit Azië, Afrika en Latijns- Amerika. In hun thuisland hebben ze een bachelordiploma gehaald en de meesten werken al een paar jaar voor lokale bedrijven of overheden. Dat is meteen al een verschil met een universiteit, geeft Molenaar aan. We zijn een instituut voor capacity building. Wij willen organisaties versterken en dat doen we door werknemers op te leiden. Het onderwijs op een universiteit daarentegen bereidt jongeren voor op een maatschappelijke carrière. Ook het arbeidsethos verschilt nogal van de gemiddelde Nederlandse student. Molenaar: Onze masteropleidingen duren achttien maanden. Daarin doen de studenten 118 ECTS, net zoveel als aan universiteiten in twee jaar wordt gehaald. Er is een hoge werkmoraal, ze maken al gauw vijftig tot zestig uur per week, en dat in een voor hen compleet nieuwe omgeving. Dat is volgens de ITC-rector ook wel nodig, want na ruim anderhalf jaar gaan zij weer terug naar het thuisland. Molenaar schetst het ITC als een mix van etniciteiten, een haast ideale vorm van de multiculturele samenleving. Alle culturen hier vormen samen een heel eigen gemeenschap. Dat gaat vrij goed. Spanningen komen nauwelijks aan de oppervlakte, ook niet als er in de thuislanden van onze studenten politieke conflicten heersen. Natuurlijk liggen er gevoeligheden, maar de studenten gaan daar onderling heel professioneel mee om. Die internationale cultuur willen we heel graag behouden, ook als we als faculteit worden ingebracht in de UT. Tegen mijn medewerkers heb ik gezegd dat als ze 1 januari 2010 wakker worden, er niets veranderd is behalve dat er een nieuwe werkgever op hun loonstrookje staat, aldus Molenaar. Voor het ITC ziet hij als belangrijk voordeel van de fusie dat zijn instituut wordt ingebed in het universitaire bestel. Als je wilt samenwerken met buitenlandse universiteiten helpt het als je zelf ook universiteit bent. Bovendien krijgen we dan ook toegang tot Nederlandse subsidiegevers, zoals NWO. Op onderzoeksgebied wordt er nu al veel samengewerkt en volgens Molenaar zal dat geïntensiveerd worden. Het ITC is gespecialiseerd in

9 lad van de Universiteit Twente i 2008 Koffiepauze in het restaurant aculteit van de ut ntig culturen Masteropleiding: Geoinformatics Chinmay Kurane (24), India Na mijn bachelor in computer science in India ben ik direct naar het ITC gekomen voor een vervolgopleiding van anderhalf jaar. Het eerste jaar bestaat hier uit veel colleges, maar de laatste vijf maanden ben ik met mijn eigen onderzoek bezig geweest. Ik doe een testcase met de Dutch national atlas. De kaarten in deze atlas worden vooral gebruikt door professionals, meestal wetenschappers. Ik kijk hoe de informatie op deze kaarten, met zowel sociale, economische, ecologische als geografische gegevens, beschikbaar kunnen worden gemaakt voor een breder publiek. Als je de informatie integreert in een programma als Google Maps wordt het al veel toegankelijker. Met behulp van internet tools kun je die data selecteren die voor jou van belang zijn. Gewone mensen interesseert zo n atlas op het eerste gezicht misschien weinig, maar er staat voor veel mensen toch nuttige informatie in. Als vogelspotter bijvoorbeeld wil je graag weten hoe de ecologische grenzen opschuiven. Dan weet je namelijk dat als de opwarming van de aarde doorzet, je over een paar jaar noordelijker moet zoeken naar bepaalde vogels. Eén van de apparaten uit het Geo Science Lab, een magneet om metalen uit grondmonsters te scheiden. PhD: Urban and Regional Planning and Geo-information Management Ningrui Du (41), China Martien Molenaar het verzamelen, beheren en visualiseren van geo-informatie en vindt zijn oorsprong in de kartering. Geografische gegevens kunnen daarbij worden gekoppeld aan bestuurlijke processen. Voorbeeld: Stel je hebt van een bepaald gebied gegevens over stromingsgebieden en de kwaliteit van dijken. Als je dat koppelt aan de economische activiteit en bevolkingsdichtheid in de regio, kun je schadeschattingen maken voor het geval het gebied overstroomt en kijken wat je moet doen om de schade te minimaliseren. Ons onderzoek richt zich hoofdzakelijk op de ontwikkelingslanden, maar die kennis is ook relevant voor de Europese markt. Ik hoop dat er meer uitwisseling komt met het UT-onderzoek en -onderwijs. Door de samenwerking zullen we ook geheel nieuwe programma s beginnen, bijvoorbeeld op het gebied van informaticatoepassingen in geografische databases. Het project waar ik aan werk, kent een soort sandwichformule. De helft vindt hier in Nederland plaats en het andere deel doe ik in Wuhan, waar ik werk aan de universiteit. Het onderzoek richt zich op de integratie van watermanagement in regional planning. In Wuhan is sprake van een razendsnelle urbanisatie. De regionale planologen houden daarbij echter geen rekening met de gevolgen voor de waterhuishouding, zoals tekorten en vervuiling van water. Er zijn daar veel meren, rivieren en wetlands en die lijden onder de expansie van de stad. Mijn doel is om de planologen te betrekken bij dit probleem en ze op een meer duurzame manier te laten nadenken over urbanisatie. Zij zijn gewend om het vooral vanuit technologisch oogpunt te benaderen, maar ik wil duurzaamheid in de planologische processen integreren. Of dat lukt? Dat is niet eenvoudig, want je zult het concept, de manier van denken, moeten veranderen.

10 10 donderdag 24 januari 2008 Ideale bedrijfsstrategie De zelfredzaamheid van studenten wordt bij veel studies aan deze universiteit zwaar beproefd door het veelvuldige projectonderwijs. Minimale colleges, maar maximale inzet. Wat bakken zij daar van? Hjalmar haagsman Zodra het eerste jaar bedrijfskunde is afgerond, worden de studenten na de zomervakantie bij het vak Interne Organisatiekunde geconfronteerd met de werkelijkheid. Het is de bedoeling dat ze de neus uit de boeken halen en bij echte bedrijven gaan snuffelen. Voor dit artikel schoof een van de docenten, Martijn van Velzen, een aantal studenten naar voren. Eva Warnaar en Gijs Heikamp, die met hun groep bij Trebbe Bouw hebben rondgekeken. En Danny Kappen, die met nog twee studenten zijn werkgever Eureka onderzocht. Tijdens een aantal hoorcolleges werd er theorie aangereikt die de studenten moesten toepassen in het bedrijf, om zo een ideale bedrijfsstrategie Projectonderwijs Studie: Bedrijfskunde Project: Interne Organisatiekunde Jaar: B2 Studiepunten: 5 EC Cijfer: 9,5 en 8,5 S&O te ontwikkelen. Eva en Gijs behaalden hiervoor een 9,5, Danny kreeg het bijna net zo prachtige cijfer van een 8,5. Van Velzen wilde tijdens dit vak vooral gemotiveerde studenten stimuleren: Als een student door drukke bijbaantjes al tevreden is met een zesje, ga ik geen moeite doen om er een zeven of een acht van te maken. Met deze opdracht wil ik de studenten leren dat ze eigenlijk veel meer weten dan ze normaal laten zien in de colleges. Die opdracht was niet meteen helder, vertelt Danny. Het was behoorlijk open, en de eerste resultaten die mijn groep liet zien werden direct afgebrand. Toen bleek pas dat we niet de bestaande situatie moesten vergelijken met de theorie, maar een heel nieuwe strategie van de grond af moesten opbouwen. Eva en Gijs hadden meer geluk met het gissen naar de bedoelingen van het vak: We zaten in het werkcollege op het zevende en achtste uur, niet het populairste tijdstip. Dan heb je meer kans om die opdracht duidelijk te krijgen. Het vak bestond uit een aantal klassieke hoorcolleges van Jörgen Svensson en één van Martijn van Velzen. Van Velzen probeerde op persoonlijke wijze de studenten in de les te betrekken, door eigen ervaringen te vragen. Danny: Hij sprak ons bij naam aan, die hij van de tussenopdrachten onthouden had, om de lessen interactief te houden. Dan kun je niet meer anoniem en passief blijven luisteren. Veel ADVERTENTIE mensen moesten daar toch wel even aan wennen. Direct en persoonlijk contact met het bedrijf was ook belangrijk, vond Gijs. Je kunt dit vak ook doen door de jaarverslagen in te zien, maar dan mis je toch een stuk begrip. Zo leerden wij tijdens een interview dat er veel familietradities in ons bedrijf zaten. Veel van de werknemers waren in het bouwbedrijf terechtgekomen van vader op zoon. Dat staat niet in de jaarverslagen, maar heeft wel grote invloed op je ideale bedrijfstrategie. Eva en Gijs deden hun onderzoek bij Trebbe Bouw, een zakenrelatie van Eva s vader. Hun ideale strategie kwam voor een groot deel overeen met de huidige gang van zaken, maar er waren ook een aantal aandachtspunten, legt Eva uit. Het is bijvoorbeeld belangrijk om al vroeg in de planning contact op te nemen met de brandweer, die dan tijdens de bouw de veiligheid van constructies kan controleren. Ook zou het bedrijf meer actief opdrachten moeten werven waarbij ze nog inspraak hebben op de tekeningen. Dan kunnen de planning van de bouw en het gebouw zelf op elkaar afgestemd worden. Danny heeft met zijn groep voor het bedrijf Eureka, dat bijlessen geeft aan scholieren, plannen gemaakt voor een maandelijkse borrel. Dat is niet alleen omdat hij daar zelf werkt en niet vies is van een biertje, maar voor een betere binding tussen het personeel. Legt uit: Er is een heel groot verloop in het personeelsbestand. De werknemers zijn vooral studenten, en om te voorkomen dat zij een leuker baantje zoeken, moet je het wel gezellig houden. De huidige jaarlijkse borrel is niet genoeg. De koppeling tussen theorie en praktijk, die docent Van Velzen voor ogen had, is de studenten ook goed bevallen. Bij het vervolg van dit vak - Externe Organisatiekunde - moeten de studenten weer de droge stof in duiken. Zonder praktijkopdracht. Dan mis je toch die link met je eigen ervaringen. En de lol van het feit dat er misschien nog wel echt iets gedáán wordt met je ideeën. Foto: Frans van der Veeken De bedrijfskundestudenten Eva Warnaar, Danny Kappen en Gijs Heikamp Student & OnderwijS Service centrum Student & education Service centre Per 1 januari 2008 zijn de facultaire BOZ s, de Onderwijskundige Dienst en de afdelingen Studenten Service Centrum, Studentenbegeleiding, Sport en Cultuur samengegaan in een nieuw Service Centrum: S&O. Het Student & Onderwijs Service Centrum (S&O) kent drie afdelingen en twee bureaus: bereikbaar. Informatie/information: Helpdesk S&O; 8080 ; info@so.utwente.nl On 1 January 2008, a new Service Centre was formed by the merger of the faculty Bureaus of Educational Affairs (BOZ s), the Department of Didactics and the departments of Student Counselling, Sports and Culture and the Student Service Centre. The new Service Centre is known as S&O. The Student & Education Service Centre (S&O) has three departments and two offices: All S&O staff and service desks can be reached in the customary way. De voormalige bewoonsters van Huize Hip Foto: Frans van der Veeken Huize Hip schikt met huisbaas via rechter De voormalige bewoners van studentenhuis Huize Hip konden vorige week donderdagmiddag een vervelend hoofdstuk uit hun studententijd afsluiten. Op de eerste zitting van de dagvaardingsprocedure die zij aan spanden tegen de huurbaas die hen een half jaar geleden hun huis uit jaagde, wist de rechter beide partijen tot een compromis te brengen. De verhuurder moet de bewoners vóór 1 februari een kleine drieduizend euro betalen. Daarmee is de zaak afgedaan. In oktober 2006 werd Huize Hip aan de Rozenstraat opgericht, nadat vijf studentes er hun intrek hadden genomen. De meiden waren blij met hun stulpje zo vlak bij het centrum en stonden binnen twee maanden al met een enthousiast verhaal voor de rubriek Over de vloer bij in deze krant. Al na enkele maanden traden allerlei gebreken aan het licht en ontdekten de dames dat ze veel te veel huur betaalden. Twaalfhonderd euro exclusief, terwijl zeshonderddertig volgens het bekende puntensysteem redelijk bleek. TBKstudente Martenique Groen (20) vertelt: We hebben toen met de huisbaas gebeld om een redelijker prijs af te spreken, maar de man dreigde meteen dat hij ons het huis uit ging zetten. Nog diezelfde dag schreven de bewoonsters een brief naar de gemeentelijke huurcommissie met de vraag de huur opnieuw te bepalen. Binnen een paar weken kregen de studentes een brief van de huisbaas in de bus met de mededeling dat de huur was opgezegd omdat de man het pand zelf wilde gaan bewonen. Groen: Totale onzin, die Wissink woonde en werkte in Almelo en wilde helemaal niet naar Enschede te verhuizen. Hij kon, vonden we, niet aannemelijk maken dat hij het huis zelf nodig had voor bewoning. Daarop volgde het droge antwoord dat de dames op 1 juli weg moesten zijn, anders volgde ontruiming. In juni, midden in de laatste tentamenweken van vorig collegejaar, pakten de dames hun biezen. We waren echt bang. Die kerel kwam s nachts het huis binnen terwijl je alleen thuis was. Bovendien wisten we inmiddels dat de vorige huurders ook waren weggepest. Daarbij speelde dat twee van de bewoonsters tijdens de vakantie anderhalve maand naar Amerika gingen en niet wilden dat het huis intussen werd leeg gehaald. Totdat iedereen een nieuwe kamer had gevonden gingen de spullen in een opslag en moesten de studentes logeren bij familie of vrienden. De huisbaas weigerde bij de sleuteloverdracht de borg terug te betalen. Dat zou hij alleen doen als wij ervoor tekenden de zaak bij de huurcommissie te laten vallen, en dat wilden we natuurlijk niet, legt Groen uit. In augustus vorig jaar concludeerde de huurcommissie dat 630 euro een redelijke huurprijs was. Maar dit bedrag zat net boven de liberaliseringgrens, en dus kon alleen een officiële rechter daar een uitspraak over doen. Groen: Met onze advocaat hebben we toen onze huisbaas gedagvaard. We eisten de borg en de te veel betaalde huur terug, plus een vergoeding voor de verhuiskosten en emotionele schade. Na enkele maanden juridisch touwtrekken werden de partijen donderdag eindelijk ontvangen in de rechtbank, waar meteen al bleek dat Wissink een bekende van de rechter was. De rechter zag weinig in de geëiste schadevergoedingen omdat de gemelde intimidatie moeilijk te bewijzen was. Maar dat de borg terugbetaald moest worden stond als een paal boven water en ook kon de rechter goed met het adviesrapport van de huurcommissie uit de voeten. Het betekende al met al dat Wissink in totaal ongeveer vierduizend euro zou moeten terugbetalen, rekent Groen voor. Toch adviseerde de rechter de zaak zo snel mogelijk te schikken, om lange procedures en oplopende kosten te voorkomen. Na lang onderhandelen en met tussenkomst van de rechter kwamen partijen tot een compromis: Wissink moet de studenten vóór 1 februari 2875 euro betalen. Groen en haar oud-huisgenootjes zijn tevreden met de uitspraak, en vooral blij dat de zaak nu afgesloten kan worden. We moeten nog afwachten of Wissink op tijd betaalt, maar zo niet dan schakelen we natuurlijk een deurwaarder in. Frans van der Veeken

11 6266UT 11 donderdag pers.adv 24 januari :20 Pagina UT pers.adv :20 Pagina 1 op op zoek zoek naar een andere baan? naar een andere baan? Vacatures interne werving Vacatures interne werving Promovendus Skillslabmedewerker Bedrijfssimulatie als leerplaats in het beroepsonderwijs Technische Natuurwetenschappen (TNW) Skillslabmedewerker Gedragswetenschappen Technische Natuurwetenschappen (TNW) Technische medewerker (38 uur per week) Full Construerende Professor Telecommunication Technische Wetenschappen Engineering (CTW) Electrical Technische Engineering, Mathematics medewerker and Computer (38 uur Science per week) Construerende Technische Wetenschappen (CTW) Coördinerend UD Human Communicatie Resource Management Adviseur Bedrijf, Bestuur en Technologie (BBT) Technische UD Human Natuurwetenschappen Resource Management Bedrijf, Bestuur en Technologie (BBT) Post-doc for demonstration air-purifying concrete Engineering Technology Meer informatie vacatures: 2 PhD students Semiconductor Components Meer Electrical informatie Engineering, en vacatures: Mathematics and Computer Science Full Professor Pervasive Systems Electrical Engineering, Mathematics and Computer Science 6266UT pers.adv Senior Onderwijscoördinator 11:20 Pagina voor 1 19 uur per week Technische Natuurwetenschappen I n fo De ruimte voor mededelingen op deze INFO-pagina s is beperkt. De redactie wijst indieners van kopij erop dat hun mededelingen alleen worden geplaatst indien deze kort en bondig zijn. Aanleveren in Word, (info@utnws. utwente.nl) bij de redactie op kamer 217 (Vrijhof). Lengte: maximaal 100 woorden, platte tekst (geen tekens, niet vet, niet onderstreept, woorden en/of zinnen niet in hoofdletters. Tekst zoveel mogelijk achter elkaar (geen returns gebruiken). Lever uw mededelingen zoveel mogelijk in één bestand aan en mail dit in één keer door naar de redactie. Info kopijsluiting voor de krant van donderdag: maandag uur. Kopij die later arriveert wordt in de wacht gezet voor de week daarna. Kleine wijzigingen zijn mogelijk tot dinsdagmiddag uur. Medewerker Informatiemanagement Eenheid Secretaris Coördinerend, meewerkend archiefmedewerker Servicecentrum Bibliotheek & Archief PhD Modelling of wave-induced sand transport in sheet flow regime Engineering Technology Post Doc Key Management and Secure Data Aggregation in Wireless Sensor Networks Electrical Engineering, Mathematics and Computer Science PhD photonic FEL: Toward a THz free-electron laser in chip-format Science and op Technology zoek Secretariaats- en publiciteitsmedewerker m/v voor 32 uur per week Student & Onderwijs Service Centrum naar een andere baan? Stafmedewerker internationalisering Construerende Technische Wetenschappen Vacatures interne werving Medewerker arbeidsvoorwaarden (0,5 fte) Bur. Buitenlandse Medew. Personeel Arbeid & Organisatie Skillslabmedewerker Technische Natuurwetenschappen (TNW) Applicatieontwikkelaar ISA ICT-Servicecentrum Technische medewerker (38 uur per week) PhD Position: Smart Legal Regimes for Smart Infrastructures Construerende Technische Wetenschappen (CTW) School of Management & Governance UD Human Resource Management PhD and Bedrijf, Post-doc Bestuur applied en Technologie physics, mechanical (BBT) engineering Science and Technology Meer informatie en vacatures: mededelingenrubriek A lgemeen Cursus Kijk op stress Binnenkort start weer een cursus Kijk op stress. Hierin wordt de werking van stress behandeld, het signaleren van stresssignalen en methoden om daarmee om te gaan. We laten zien wat stress en uitputting met het lichaam doet en wat de weerslag daarvan is op het functioneren. Ook leren de cursisten welke factoren bijdragen aan de werking van stress (kenmerken van de (werk)situatie, persoonskenmerken, copingstijl, life events). Met deze kennis brengen zij de eigen situatie in kaart. De training is op ma. 3 en 10 maart van 9:00-12:00 uur en is gratis voor UT-mede- werkers. Zie voor nadere informatie: www. utwente.nl/cursusaanbod/. Aanmelding kan voor 15 februari a.s. via training@pao.utwente.nl. Studium Generale: Dick Pels en Frank Ankersmit over de politiek Moet de politiek dicht bij de burger staan, zoals Pim Fortuyn voorstelde? Of is juist enige afstand gepast? Het Studium Generale van de Universiteit Twente heeft twee vooraanstaande geleerden - Dick Pels en Frank Ankersmit - uitgenodigd om hier hun visie op te geven. Di. 29 januari zal Dr. Dick Pels spreken over De uitdaging van het populisme. Di. 5 februari houdt Prof. dr. Frank Ankersmit een lezing met als titel Een politiek van distantie. Cyclus De burger en de politiek: tussen populisme en distantie vindt plaats op di. 29 januari en di. 5 februari, 19:30-21:00 uur, Vrijhof/Amphitheater. Aanmelden vooraf is niet mogelijk. Toegang gratis. Zie: Selfmanagementcursussen Het Bureau Studentenpsychologen organiseert twee Selfmanagementcursussen van 12 februari t/m 1 april en van 14 april t/m 3 april De cursussen zijn voor studenten die zich voornemen om te gaan studeren maar er steeds niet toe komen. Beide cursussen bestaan uit 8 bijeenkomsten op dinsdag van 13:30-15:30 uur of op donderdag van 10:30 12:30 uur. Aanwezigheid moet gerealiseerd kunnen worden. Voor wie dit niet haalbaar blijkt, bestaat de mogelijkheid tot individuele ondersteuning op het gebied van selfmanagement. Aanmelden kan t/m 4 februari Aan deze cursus zijn geen kosten verbonden. Aanmelding en verdere informatie bij Studentenbegeleiding/Bureau Studenten-psychologen, Bastille, 1 e verdieping, rode balie, telefoon (489) Basiscursussen DUIT nieuw De vijf basiscursussen van DUIT (Didactisch Universitair Inwerktraject Twente) zijn vernieuwd en worden sinds september 2007 aangeboden. We nodigen u dan ook van harte uit één of meer van de volgende basiscursussen bij de Onderwijskundige Dienst (Student & Onderwijs Service Centrum) te volgen. Al deze cursussen zijn bedoeld voor iedereen die als (beginnend) docent actief is in het Hoger Onderwijs. 1)Onderwijs ontwerpen en uitvoeren op bijeenkomstniveau. Data: 7 februari (ochtend), 14 februari (gehele dag) en 21 februari 2008 (gehele dag). 2)Doceer- en begeleidingsvaardigheden Data: de middagen van 7 februari, 6 maart, 27 maart, 17 april en 15 mei )Cursusontwerp. Data: de ochtenden van 6 maart en 27 maart )Toetsen. Data: de middag van 10 april en de ochtend van 24 april )Evaluatie, kwaliteitszorg, organisatie en coördinatie. Data: de ochtenden van 3 april en 10 april Aanmelden voor al deze cursussen kunt u via g.w.m.niekrake-oldeengberink@utwente. nl. Voor vragen en/of informatie over de cursussen of het totale didactische traject (Basis Kwalificatie Onderwijs) kunt u contact opnemen met dhr. Erik Smuling (tel. 2043) of mw. Maria v.d. Blij (tel. 2064).Vanzelfsprekend worden al deze cursussen in het najaar van 2008 opnieuw aangeboden. Voor deze data kunt u contact opnemen met mw. Irena Niekrake (tel. 5453), onze website bekijken: of de publicatie in het UT-Nieuws afwachten. SPE S pe Tot en met 29 januari Fototentoonstelling Soulmates, Vrijhof in de grote expositieruimte. # In de kleine expositieruimte: Bewogen Beelden van Jeroen Offerman en Seoungho Cho, hedendaagse videokunstenaars. # Di. 29 jan. Zenmeditatie, 20:00 uur, Vrijhof, Stiltecentrum 233, inloop vrijblijvend. # Vieringen: Zo. 27 jan. Ochtendgebed, 10:30 uur, Vrijhof, Audiozaal. # Activiteiten zijn gratis. # Meer informatie/overzicht activiteiten: # Wij zitten in de Vrijhof 2 e verd., k243, , di-wo-do middag (secr.), spe@disc.utwente. nl. Op di- en do middag is studentenpastor Arent Weevers aanwezig, k245, , a.j.weevers@home.nl, ook voor een persoonlijk gesprek. Op di- wo en do middag is Janneke Bekhof (de nieuwe studentenpastor) aanwezig. Loop vrijblijvend bij haar binnen om kennis met haar te maken. URAAD Tijdschema verkiezingen URaad Di. 15 januari, 9:00 uur, Bijeenkomst CSB ter vaststelling peildatum (art. 6.1 Kiesreglement UR), Zitting Centraal Stembureau. # Do. 6 maart, Peildatum ter vaststelling van het kiezersregister (art. 6.1 Kiesreglement UR). # Di. 11 maart, 9:00 uur, Vaststellen kiezersregister, griffie UR, Spiegel 500 (art. 9.1 Kiesreglement UR), Zitting Centraal Stembureau. # Di. 11 t/m ma. 17 maart, Kiezersregister ter inzage ter griffie UR, Spiegel 500. Gelegenheid tot het indienen van verzoeken tot verbetering van het kiezersregister (art. 10 en 11 Kiesreglement UR). # Di. 18 maart, 9:00 uur, Beslissing Stembureau op verzoek om verbetering kiezersregister (art. 12 Kiesreglement UR), Besluit ter inzage ter Griffie UR (Spiegel 500), Zitting Centraal Stembureau (indien nodig). # Di.18 t/m wo. 26 maart, Aantekenen bezwaar bij CvB tegen beslissing, Stembureau (art. 8.4 Kiesreglement UR). # Ma. 31 maart, Beslissing CvB. # Wo. 2 april, Dag kandidaatstelling (art. 13 Kiesreglement UR), kamer Spiegel 500/504 tot 17:00 uur. # Do. 3 april, 9.00 uur, Onderzoek kandidatenlijsten door Stembureau (art. 18 Kiesreglement UR). Betrokkenen van verzuimen schriftelijk in kennis stellen (art. 19 Kiesreglement UR), Zitting Centraal Stembureau. # Do. 10 april, Herstel verzuimen kandidatenlijsten (art Kiesreglement UR). # Di. 15 april, 9:00 uur, Beslissing Stembureau over geldigheid kandidatenlijsten (art Kiesreglement UR). Besluit ter inzage ter Griffie UR (Spiegel 500), Zitting Centraal Stembureau (indien nodig). # Di. 15 t/m di. 22 april, Aantekenen bezwaar bij CvB tegen beslissing, Stembureau. # Di. 6 mei, Beslissing CvB (geldigheid kandidatenlijsten art. 8.4). # Di. 6 mei, Inleveren informatie door kiesverenigingen t.b.v. applicatie verkiezingen in VUUR. # Di. 6 mei, 9:00 uur, Vaststellen verzamellijsten door Stembureau en openbaarmaking daarvan in het UT-Nieuws en op de webpagina. (art en 23.3 Kiesreglement UR), Zitting Centraal Stembureau. # Di. 13 mei, Verzending brief met informatie over verkiezingen door CSB. # Ma. 26 mei, Verzending met informatie over verkiezingen door CSB. # Ma. 26 t/m vr. 30 mei 12:00 uur, Stemperiode. # Vr. 30 mei 17:00 uur, Spiegel, kantine, Openbaarmaking verkiezingsuitslag (art. 31 Kiesreglement UR). Besluit en proces verbaal ter inzage ter Griffie UR (Spiegel 500), Zitting Centraal Stembureau. # Ma. 2 t/m vr. 6 juni, Aantekenen bezwaar bij CvB tegen beslissing Stembureau. # Ma. 9 juni, Beslissing CvB. BIBLIOTHEEK UB open op zondag In de tentamentijd is de UB ook in het weekend open om te studeren: zaterdag 26 januari en zondag 27 januari kun je voor een studieplek terecht in de UB van uur tot uur. Library Lunch and Learning De UB organiseert geregeld Library Lunch and Learning meetings, waar een dienst of produkt onder de aandacht wordt gebracht. LLL vindt plaats dinsdag tussen-de-middag, uur, geen kosten, vrije inloop. Lokatie: TCP-leslokaal in de UB. Dinsdag 29 januari: Toegang tot het Nederlands parlement: Kamerstukken enz. Peter Hommes demonstreert hoe je gewenste overheidsdocumenten kunt vinden. (NL). VESTINGBAR U -RAAD B ibliotheek V estingbar Every tuesday, Pub Quiz night. Bring your mates and test your wit in a few rounds of trivia questions. Prizes include glory, honor and a free round of booze for the winning team. Doors open: 21:00 hrs, first question: 21:30 hrs, admission: free. # Elke dinsdag, na de pubquiz: ESN dansavond met live DJ. # Elke woensdag, filmavond is.m. de Belletrie. 23-1: Hard Candy, 30-1: Princess Mononoke, 6-2: LA Confidential. # Elke woensdag: 20 ct korting op speciaalbier. # Za. 2 februari: Drienerlo Dames Cup 2008 feest, vanaf 22:00 uur. Thema: Carna-Futs-al, incl. optreden van Duck 4 Cover. # De Vestingbar zoekt diskjockeys, tappers en portiers. Interesse?

12 12 donderdag 24 januari 2008 Kom langs of mail naar nl. # Reguliere openingstijden: zo-wo: 21:00 uur, do-za: 22:00 uur. MEDISCH CENTRUM Campus huisartsenpraktijk, open voor nieuwe patiënten. nl, tel # Tandarts H. Huizinga. Behandeling volgens afspraak. Inschrijving dagelijks. Openingstijden: ma-do van uur, tel Tijdelijke vestiging aan de Boulevard. # Fysiotherapeut R. Polman. Behandeling volgens afspraak. Openingstijden: ma-vrij van uur, tel of Tijdelijke vestiging aan de Boulevard. polman@fysionet.nl, Promoties Medisch centrum ALLE AFACULTEITEN lle faculteiten ing. P.D. van Voorst (TNW) over Spectral, spatial and temporal control of high-power diode lasers through nonlinear optical feedback, 25 januari 2008, 13:15 uur, SP2. mw. T. Zaburnenko (EWI) over Efficient heuristics for simulating rare events in queuing networks, 25 januari 2008, 15:00 uur, SP2. ir. H.M.A. Wijshoff (TNW) over Structureand fluid-dynamics in piezo inkjet printheads, 25 januari 2008, 16:45 uur, SP2. mw. M. Keller (GW) over Was tut gut? Lebensfreude als orientierungshilfe im umgang mit medizintechnologie am beispiel des proteinchips. Grundlagen einer epikureischen medizin, 31 januari 2008, 16:45 uur, SP7. ir. A. de Keijzer (EWI), titel volgt, 1 februari 2008, 13:15 uur, SP2. ir. T. Hardeman (CTW), titel volgt, 1 februari 2008, 15:00 uur, SP2. ir. F. Schreuder (TNW/BMTI), titel volgt, 1 februari 2008, 16:45 uur, SP2. ir. M.K. Müller (CTW), titel volgt, 8 februari 2008, 13:15 uur, SP2. ir. V.R. Ambati (EWI), titel volgt, 8 februari 2008, 15:00 uur, SP2. ir. B.W. Verdaasdonk (CTW), titel volgt, 8 februari 2008, 16:45 uur, SP2. ir. P.G. Eshuis (TNW/IMPACT), titel volgt, 14 februari 2008, 15:00 uur, SP2. Bestuursvacature Integrand Twente Ben jij ambitieus, een teamplayer en wil je je competenties verder ontwikkelen? Wil je intensief kennismaken met het bedrijfsleven? Dan is een parttime bestuursjaar bij Integrand Twente misschien iets voor jou. Integrand Twente, onderdeel van een landelijke stichting met 12 vestigingen, is een stagebemiddelingsbureau voor en door academische studenten. Als bestuurslid hou je je ca. 15 uur per week bezig met de acquisitie van stages en het bemiddelen tussen bedrijven en studenten in stages. Daarnaast zijn er landelijke borrels, activiteiten en trainingen. Wij zoeken 1 of 2 enthousiaste studenten om ons bestuur per februari te versterken, maar hebben ook later in het collegejaar nog een aantal instroommomenten. Zie opdracht New course The role of education in development The faculty MB offers during the 3 rd quartile the new course the role of education in development. The major objective of this course is to provide students with general knowledge and a critical understanding of how education influences development processes in developing countries. This is a university wide course that is open to all B3 and B4 UT students who would like to learn more about this theme. The course can be used as a preparatory course for all UT students who plan to go to developing countries for their study. More information cheps, VIST or TeleTop coursecode Web text. Management and Organisation of Asian Companies: Japan, China and Korea compared (180002) The Dynamic Advance of East Asia. While the American and European economies suffer from the current financial crisis, East Asia seems to be able to escape the hardship thanks to China, the dynamic force propelling her own economy and the rest of the region, if not the world! What are the effects of this economic and industrial dynamism on the enterprises of the East Asian region, but also on western companies operating in East Asia. Interested? Come, listen and utnieuws weekblad van de Universiteit Twente discuss Management and Organisation of ADVERTENTIE Asian Companies: Japan, 16 China donderdag and 14 Korea december 2006 Omega Laser Scanners is een innovatief laser-machinebouw bedrijf in Enschede. compared. In a series of seven lectures on Wij ontwerpen en bouwen klant-specifieke industriële laserinstallaties voor Fridays, from 1.45 PM till 3.30 PM, starting Februari 8, 2008, Prof. Dr J.A. Stam will make las- en snijtoepassingen, ondermeer voor de automobielindustrie. Omega Laser Scanners is een niche speler en sterk internationaal georiënteerd. Hart van onze sterk geautomatiseerde systemen is de besturing. (zie ook an analysis of Japanese, Chinese and Korean Wegens uitbreiding van ons team zijn we opzoek naar een: enterprises in their social-economic and cul- tural setting. (See program). Venue: HO The lectures are open to ALL students. Control Engineer en een Software Engineer. CTW De Control Engineer bepaalt in het engineering team het besturingsconcept en zet deze om is een functioneel ontwerp. Hij/zij programmeert de CNC besturingen, de PLC in Siemens Step 7 en tekent het elektrische schema in EPLAN. Ook koopt hij/zij zelf de componenten in via ons ERP systeem. C TW De Software Engineer heeft een sleutelrol in de vertaling van de te bewerken delen (meestal tekeningen in dxf formaat) naar de aansturing van de laser scanner. De operator interface is daarbij belangrijk. Hij/zij kent diverse programmeertalen, waaronder Delphi. Afstudeercolloquium THW Beide functies volgen het proces van opbouw en zijn sterk betrokken bij het testen in onze hal. Ook gaan de engineers bij toerbeurt mee met het installeren van de machine bij de klant. Teamspirit is daarom een G. Willemse over Numerical analysis of oil belangrijke eigenschap voor kandidaten, net zoals een sterk ontwikkeld analytisch vermogen. spray combustion in the Stork Impulse burner, 25 januari 2008, 15:00 uur, N109. bovenstaande functies? Dan nodigen wij je uit te solliciteren. Ben jij die creatieve en communicatief vaardige (bijna) Engineer die een uitdaging vindt in een van de Stuur je sollicitatie met CV naar: Afstudeercolloquium TS Omega Laser Scanners B.V., Chroomsteden 17, 7547TL Enschede, of info@omegalaser.com t.a.v. directie D. Lopez Penha over A high-order projection scheme for one-dimensional wave propaga- tion, 25 januari 2008, 14:00 uur, Zuidhorst 286. in een Nederlandse B2B context, 29 januari Het bestaat uit zelfstudie, afgesloten met 2008, 15:30 uur, CU B209. een toets, plus een case van drie dagen, verdeeld over de laatste drie weken van het Verscheidene stages bij Saint-Gobain L.J.M. Roestenberg over Risicocommunicatie. Abrasives Case studies van Brabant en Zeeland, 31 kwartiel. Als je overweegt om dit vak te volgen in het derde kwartiel, kom dan naar de januari 2008, uur, CU B209. EWI/TNW/CTW. Saint Gobain Abrasives is informatiebijeenkomst op ma. 4 februari onderdeel van Saint-Gobain, een multinational Afstudeercolloquium TO van 12:30-13:30 uur in SP7. Meer informa- met vestigingen in 50 landen en meer tie over het vak staat op VIST. Informatie: dan medewerkers wereldwijd. De M. Lok over Werkplekleeromgeving in de j.m.g.heerkens@utwente.nl. Abrasives divisie, gevestigd in Eibergen, richt opleidingsschool, 25 januari 2008, 14:30 uur, zich op de markt voor slijp- en schuurmiddelen voor zeer fijn materiaal tot slijpmid- CU B103. Managementvaardigheden (184111) delen voor de zware industrie. Dankzij de Wijziging tijdstip college BK/TBK B3, overige opleidingen. Ambitie om schaalgrootte heeft Saint-Gobain Abrasives 'Onderwijskundig Ontwerpen: manager te worden? Wil je je goed voorbereiden op managen in de praktijk? Dan is het zich de positie van technologisch leider op Reflectie' (195809) de markt verworven, wat ze een prima stageplek vak Managementvaardigheden wellicht iets maakt voor een ambitieuze technische EDMM B2. Het college 'Onderwijskundig voor jou. In 8 interactieve sessies oefenen student. De Abrasives Divisie zoekt Bachelor Ontwerpen: Reflectie' dat gepland is op dinsdag we uitgebreid met gespreksvaardigheden die 5 februari 2008, verschuift naar de och- onontbeerlijk zijn in de managementpraktijk. of Master studenten die als afstudeer- of meeloopstage mee willen werken aan het tend het 1+2 college uur, zaal CU B209. De cursus wordt in het 3 e kwartiel gegeven toetsen van de producten aan nieuwe internationale eisen op het gebied van veiligheid Eenmalig college in andere zaal op donderdagen, 2 e -4 e uur. Aanwezigheid tij- minimaal 7 sessies is verplicht, omdat dens en prestatiemogelijkheden. Zie opdracht 3625 & Enquête' (196213) doen met anderen. Er is plaats voor 18 stu- 'M&T3: Interview, Observatie en je vaardigheden alleen kunt leren van zelf denten, dus schrijf je snel in op Teletop en EWI EDMM/TCW B2. Het vak 'M&T3: Interview, op de inschrijflijst bij BOZ MB, Spiegel 209. Observatie en Enquête' wordt op maandag Bij overtekening geldt de volgorde op de intekenlijst bij BOZ MB, Spiegel 209. Informatie: E C WI 18 februari éénmalig in een andere collegezaal gegeven SP4. Tijdstip is ongewijzigd. VIST en f.m.j.w.vandenberg@utwente.nl, tel. Afstudeercolloquium EL MB F. Boschker (doctoraal) over Design of a TNW MB standalone charge redistribution Digital-to- Analog Converter, 25 januari 2008, 14:00 T NW uur, HO T4. Afstudeercolloquia BA Afstudeercolloquium BIT J.C.H. Overdijk over Kerncompetenties en Afstudeercolloquium BME kernfuncties bij Wärtsilä Nederland, 29 J.A.J. ter Heerdt (master) over Challenges of januari 2008, 10:40 uur, SP7. G W B.M. Harink over New strategies for interfacing isoelectric focusing eith surface plas- information work in the New World of Work: E.J. Ilgün over Een maatschappelijke driehoeksverhouding: Het ontwerpen van een mon resonance imaging, 25 januari 2008, a qualitative study at Microsoft Services, 14 februari 2008, 13:45 uur, CU C238. dienst voor de EVD om bedrijf-ngo relaties 15:00 uur, CU C238. te faciliteren, 30 januari 2008, 15:45 uur, T NW Verscheidene stages bij Saint-Gobain SP7. Verscheidene stages bij Saint-Gobain Abrasives Abrasives Afstudeercolloquia IE&M EWI/TNW/CTW. De Abrasives Divisie zoekt EWI/TNW/CTW. De Abrasives Divisie zoekt Bachelor of Master studenten die als afstudeer- W. Driezen over Service-oriented and open- Bachelor of Master studenten die als afstu- of meeloopstage mee willen werken source software as potential markets for deer- of meeloopstage mee willen werken aan het toetsen van de producten aan nieuwe applications management, 31 januari 2008, aan het toetsen van de producten aan nieu- internationale eisen op het gebied van 15:45 uur, CU B103. we internationale eisen op het gebied van veiligheid en prestatiemogelijkheden. Zie C.N. Bakker over Fiber-to-the-Home, 1 veiligheid en prestatiemogelijkheden. Zie onder CTW of opdracht februari 2008, 10:40 uur, SP7. onder CTW of opdracht 3625 & & Afstudeercolloquia TBK GW G W M.J. Ambergen (doctoraal) over Managen met kritische prestatie-indicatoren, 25 januari STUDENT UNION 2008, 15:45 uur, HO B1224. Afstudeercolloquium EST A.J. Frederiks over Inzet van UT-studenten in het Venture Lab Twente - project, 29 januari 2008, 15:45 uur, SP7. R. Jonkeren over Sociaal kapitaal & kennisdelen, 25 januari 2008, 13:00 uur, SP7. Bestuur Student Union Heijmans Masterclass 2008 Afstudeercolloquium MPS Binnenkort verlaten Dianne Dijkstra en Ina TBK, BK, IE&M, BA. Heijmans organiseert de Barge het Unionbestuur. De nieuwe bestuurders zijn: Esther Sanders (portefeuilles: L. de Haas over Problematiek Ekinderen WI van Heijmans Masterclass 2008, met als onderwerp verslaafde ouders, 25 januari 2008, 16:00 Duurzaamheid, Cultuur en Media. Communicatie en Internationalisering) en uur, HO B1220. Aanmelden kan tot 28 maart. Via een selectiedag Judith Kreuzen (portefeuilles: Academische op 17 april, worden uiteindelijk 18 stu- Vorming en Ondernemerschap). # Do. 24 Afstudeercolloquia PSY denten geselecteerd om deel te nemen aan januari zal de rector prof. dr. W.H.M. Zijm, de 1 week durende Masterclass. De beloning: tussen 16:00-17:00 uur in de UnionBar de M. Haagsma over Determinanten bij ecstasygebruik onder jongeren: een dance subcul- Check Leiderschap uitreiken. # Vanaf 1 februari een afstudeeropdracht bij Heijmans. certificaten van Skills Certificate module tuur, 1 februari 2008, 9:00 uur, CU B200a. gaan de halfjaarkaarten (zowel fitness als F. Subklew over Individuele verschillen in Informatiebijeenkomst BOON (412108) Xtra-card) in. Wil jij sporten, culturele din- mentale representaties van 3D objecten, 1 doen of gratis boeken lenen bij de biblio- gen februari 2008, 11:00 uur, CU B200a. Als keuzevak ter voorbereiding op de theek in het centrum van Enschede? Bestel M. Herzog over Aandacht en nociceptie, 1 bacheloropdracht is het mogelijk om het vak een Xtra-card via (Gratis februari 2008, 11:40 uur, CU B200a. Bedrijfskundig Onderzoeken en Ontwerpen boeken lenen alleen voor UT-studenten). # (BOON) te volgen. Dit vak wordt tweemaal Kijk eens op de activiteitenkalender: Afstudeercolloquia TCW S. van Venrooij over Bekend maakt bemind. De relatie tussen bekendheid en reputatie per jaar aangeboden: in het eerste en in het derde kwartiel. TBK-studenten die een methodisch vak willen volgen als keuzevak worden aangeraden dit vak te overwegen. # Nieuw in de UnionShop: Stomerijdepot, vanaf nu kun je kleding voor studentvriendelijke prijzen laten stomen.

13 13 donderdag 24 januari 2008 STUDIEVERENIGINGEN W.S.G. Isaac Newton Al je tentamens alweer achter de rug? Of gewoon even geen zin meer in het leren van tentamens? Kom dan do. 24 januari naar de Ik-ben-al-klaar-met-tentamens borrel, zodat je alle tentamenstress even kunt vergeten. # Nog niet alle tentamens achter de rug? Dan wensen wij je succes met je tentamens volgende week. # Wil je naast de theorie ook je praktijkervaring vergroten? Schrijf je dan in voor de las- en draaicursus. Voor slechts 15 euro kun je in zes avonden de fijne kneepjes van het vak leren. Inschrijven kan aan de Newtonbalie. Stress Op 6 februari is het zover. Het eerste themafeest van Aangezien Valentijnsdag eraan komt, heeft de EVC commissie een geweldig Pre-Valentijnsfeest georganiseerd. Mocht je (nog) geen Valentijnsdate hebben, geen probleem, want op een ludieke manier zal het vinden van een partner vergemakkelijkt worden. Entree voor Stressleden is gratis, voor niet-leden 2 euro. # Wat kan beter motiveren dan vacatures? Ja, we zoeken nog interessante mensen die het lef hebben om actief te worden bij Stress. Interesse of vragen? Mail naar Freek op ikwordactief@stress.utwente.nl of kom langs in de Stresskamer. S.V. Paradoks De vakantie zit er helaas al weer op, maar gelukkig kunnen de leden weer bijkomen met koffie in de volledig nieuwe kamer. Spoedig zelfs met fancy thermomokken en chique apparaat. Tot die tijd hoeven we ons echter niet te vervelen: 6 februari: Lunchlezing Accenture. # 6 februari: Pokeren met Paradoks. # 7 februari: Symposiumexcursie Utrecht. # 14 februari: Valentijnsgala. # 20 februari: 1001 Hete Nachten Party. # Voor meer info: PAKKERIJ C.S.V. Alpha Do. 24 januari zal er weer een buitengewone sociëteitsavond zijn. # Di. 29 januari organiseert ons SB een tappersborrel, waar mensen hun tapperskunsten kunnen vertonen of dit kunnen leren. # Wo. 30 januari is er een Praise & Prayer in Flux. # Do. 31 januari is er een sociëteitsavond. # Vr. 1 Zo. 3 februari zal het jaarlijkse januariweekend zijn. Een weekend om even te relaxen aan het eind van de tentamens. # C.S.V. Alpha, Voor wie gelooft in een studentenleven. Interesse? Kom eens op donderdagavond langs in onze sociëteit Flux, check www. csvalpha.nl, of mail naar senaat@csvalpha.nl. Audentis Vr. 1 februari zal de Besturendag plaatsvinden bij Audentis. Er zijn nog enkele vrije plekken, dus mocht u met uw bestuur willen deelnemen, stuur dan een naar senaat@audentis. nl. # Op 1 februari zal traditiegetrouw ook het Natentamenfeest bij Audentis plaatsvinden. Een open feest waarbij een ieder die zijn tentamenweken met een goed feest wil afsluiten van harte welkom is. Voor slechts 8 euro krijgt u 10 muntjes. Komt dus allen op 1 februari, om 21:30 uur naar Sociëteit T.R.A.M. voor een mooi feest. # Meer informatie: of bel of mail de Senaat ( of senaat@ audentis.nl). A.S.V. Taste Het is weer zover, de tentamenweken staan voor de deur en we willen iedereen veel succes toe wensen. Om even de studieboeken te kunnen verlaten en een frisse neus te halen wordt er di. 29 januari om 12:30 uur een tentamenlunch voor alle Taste-leden georganiseerd. Deze zal plaatsvinden voor de Vrijhof bij de lichtkrant. # Vr. 25 januari zal de kick-off party zijn van de Race of the Classics in Amsterdam, waar team Universiteit Twente aanwezig zal zijn. # Voor vragen of informatie over A.S.V. Taste, bel of mail het bestuur: ( of bestuur@asvtaste.nl) of kijk op onze website: ( INTERNATIONAAL S tudieverenigingen P akkerij I nternationaal International Office (DiSC) The Foundation for Refugee Students UAF sup- ports refugees and asylum seekers during their studies in the Netherlands. # The World Bank Group Internship Program is open to students who are nationals of the Bank s member countries. # The United Nations provides opportunities for students enrolled in a graduate programme to undertake an internship at its Headquarters in New York. # From 1 September 2007 onwards it is possible for regular Dutch students to follow a complete study programme abroad and still receive their Dutch study grant (studiefinanciering). # For more information please visit our website utwente.nl. DIVERSEN Kivi Niria Het bestuur van Kivi Niria Students Twente organiseert do. 14 februari a.s. een bezoek aan de Grolsch brouwerij. Grolsch is een biermerk dat sinds 1615 gebrouwen werd in Groenlo en sinds 2004 aan de Brouwerijlaan 1 in Enschede. Tijdens dit bezoek is er een presentatie over watermanagement. Ook staat een rondleiding door de brouwerij op het programma en is er gelegenheid om bier te proeven. Ontvangst met koffie/thee en broodjes om 17:00 uur. Het programma is om ca. 19:30 uur afgelopen. Kosten: EUR 10 (Kivi Niria leden), EUR 5 (studenten) en EUR 15 (overigen). Aanmelden bij Elfride Dijkstra: kiviniria@utwente.nl. Meer info op CD-Uitleen Nieuwe aankopen, voor iedereen te leen. Pop: 1.The Wombats-A Guide To Love, Loss & Desperation; 2.Nits-Doing The Dishes; 3.Kayak- Coming Up For Air; 4.Teitur-Stay Under The Stars; 5.Eileen Jewell-Letters From Sinners & Strangers; 6.Simian Mobile Disco-Attack Decay Sustain Release; 7.Jean-Michel Jarre- Oxygene; 8.Ellis Hooks-Godson Of Soul; 9.Cat Power-Jukebox; 10.Janis Ian-heruitgaven 70'iesalbums; Blues: Seth Walker-idem; Jazz:Yosuke Yamashita-Resonent Memories; Klassiek: Nico Muhly-Speaks Volumes; Wereld: SuperString Theory-Goes To Senegal; DVD: Claudia de Breij- Hallo Lieve Mensen. Deze en zo'n andere CD's, DVD's, SACD's en LP's, op de 1 e etage van de Openbare Bibliotheek, hartje Enschede. Koop en reserveer on-line. Zie: nl. Tel.: SPORT Messed Up Messed Up geeft een introtraining op do. 21 februari voor alle geïnteresseerden. De training wordt gegeven van 21:00-22:30 uur in sporthal 1. Heb je altijd al willen weten hoe het is om te unihockeyen en floorballen, wil je weten wat er leuk aan is of ben je gewoon nieuwsgierig naar het verschil tussen unihockey en floorball? Kom dan langs op 21 februari. Messed Up geeft verder iedere donderdag op dezelfde tijd en zaal een open training, dus als je niet kunt wachten, kun je daar ook gewoon langskomen. Tot dan. # Info: of mail info@messedup.utwente.nl. Aloha Iedereen succes met de tentamens. # Binnenkort is er weer heuveltraining. 16 februari bestormen we de Holterberg. Wil je mee? Meld je dan nu aan bij de TC@alohatriathlon. nl. Kun je direct je nieuwe muts uitproberen. # Kom ook overwinteren bij Aloha. Zwemmen, fietsen & lopen. Probeer het allemaal uit voor een gegarandeerde topconditie & top verenigingsleven. # Geïnteresseerd in triatlon of gevarieerd duursporten? Kom een keertje langs bij onze trainingen. Ma. 19:30-21:30 uur zwemmen (binnenbad); Wo. 20:30-22:00 uur lopen (sportcentrum/sintelbaan); Vr. 21:00-22:30 uur zwemmen (binnenbad). # Meer info? Ga naar of mail naar info@alohatriathlon.nl. Cabezota D iversen Sport Ondanks het vele publiek heeft heren 1 van Cabezota de regiofinale van de landelijke bekerwedstrijden niet op haar naam weten te schrijven, een wedstrijd die 15 december gespeeld werd. Tegenstanders E&O wist de wedstrijd makkelijk uit te spelen. Wil jij onze heren ondersteunen in één van hun volgende wedstrijden, of wil jij hen zelfs volgend jaar helpen deze regiofinale wederom te bereiken en hopelijk met succes af te sluiten? Neem dan een kijkje op We zijn twee herenteams rijk en hebben ruimte voor zowel beginners als gevorderde handballers. D.B.V. DIOK Het gaat goed met de grootste studentenbadmintonvereniging van Nederland: Drienerlose BadmintonVereniging Drank Is Onze Kracht. Ons ledenaantal stijgt gestaag, het blijft nogal altijd erg gezellig en een groot deel van de 15 competitieteams strijden om het kampioenschap. Natuurlijk is iedereen nog altijd welkom bij de gezelligste badmintonvereniging van Nederland. Kom geheel vrijblijvend langs op onze verenigingsavond op donderdagavond vanaf 21:00 uur in sporthal 2 in het Sportcentrum. Het maakt niet uit of je voor het eerst een racket vasthoudt of dat je op landelijk niveau wilt spelen. Bij DIOK kan het allemaal. B.S.V. de Stoottroepen Lijkt het je leuk om op de campus een balletje pool, biljart of snooker te spelen? Loop dan eens binnen op onze open avond. Iedere dinsdag, m.u.v. de tentamenweken, tussen 20:00-22:00 uur kun je geheel vrijblijvend kennismaken en de sfeer proeven in onze mooie ruimte in de Bastille. Uiteraard kan er ook gespeeld worden. Twee biljarttafels, twee snookertafels en een pooltafel staan voor je klaar. Kom dus naar zaal 201 in de Bastille (ingang Boulevardzijde, trap op naar eerste verdieping, dan naar links). Kijk voor meer informatie over onze vereniging op Vakgericht Heb je altijd al een keer willen korfballen? Of zou je weer willen beginnen met korfballen? Kom ook een keer gezellig meetrainen tijdens de trainingen van Vakgericht. Deze trainingen zijn woensdag van 21:30-23:00 uur in de Deppenbroekhal en donderdag van 19:30-21:00 uur in Sporthal 2 van het sportcentrum. Vakgericht is de studentenkorfbalvereniging van Enschede met vele mogelijkheden. Vakgericht heeft een selectieteam dat in de weekenden wedstrijden speelt, maar biedt ook de mogelijkheid om met het midweekteam wedstrijden te spelen tegen verenigingen in de buurt. Naast trainingen zijn er regelmatig leuke activiteiten en borrels. Meer informatie: of mail naar info@vakgericht.nl. D.R.V. Euros De Eerste Euros Ergometer Kampioenschappen vorige week donderdag waren een groot succes met snelle competitieroeiers en veel toeschouwers. Op naar de Tweede Ergometer Kampioenschappen op 21 februari. # Op 16 en 17 februari vindt de Gyas-Hunze race plaats. Wil je meedoen aan deze wedstrijd en genieten van een mooi feest in Groningen? Zorg dan dat je een ploeg bij elkaar vindt en een mailtje stuurt naar cc@drv-euros.nl. # Voor meer informatie kunt u mailen naar bestuur@drv-euros. nl of bellen naar T.C. Ludica Met 23 Ludicanen zijn we van 4 t/m 13 januari op skivakantie naar het Franse Les Deux Alpes geweest. # Op 15 januari werd het nieuwe jaar traditioneel gevierd met een heerlijk vijfgangen diner. Het bestuur heeft haar logo en bestuursjasjes gepresenteerd en zal voortaan door het leven gaan als bestuur Vamos. # Vanaf afgelopen maandag is het Paviljoen weer geopend en is iedereen weer van harte welkom om langs te komen. # 12 februari zal het SMSDODKUJKtoernooi gespeeld worden. Meld je nu aan op het Paviljoen. # Meer informatie: nl, of mail naar info@ludica.nl. D.B.V. De Stretchers Diversiteit, Gezelligheid en Sportiviteit, bij de Stretchers. De enige vereniging die roulerend alle gangbare sporten beoefent, en nog meer. # Lijkt breedtesport jou ook te gek, of wil je er iets meer over te weten komen? Kom dan een keer langs bij een training, je bent altijd welkom. We zijn op ma. van 18:30-20:00 uur en op do. van 19:30-21:00 uur in sporthal 2. Info: info@stretchers.nl. D.W.V. Klein Verzet Is het buiten nat, koud en donker? Maar wil je toch fietsen en/of je conditie op peil houden? Kom dan een keer (vrijblijvend) spinnen met Klein Verzet op woensdagavond van u in de spelzaal. Ook hebben wij elke donderdag van u in sportzaal 2 een zaaltraining waar we o.l.v. een trainer allerlei verschillende sporten doen zoals voetballen, volleyballen, basketballen, etc. Een keer meetrainen is gratis, lid worden kan later. UT-Catering Postbus 217, 7500 AE Enschede Studentenrestaurant Maandag 28 januari Stamppot zuurkool/speklapje, Rundersaucijs of Vegetarische worst Jus of Pepersaus Gekookte aardappelen, Pommes Parts of Gepofte appel Rode kool of Sperziebonen Rauwkostsalade - Dessert naar keuze Dinsdag 29 januari Gehaktbal, Gepocheerde pangafilet of Gevulde tomaat Jachtsaus of Bearnaisesaus Gebakken aardappelen of Aardappelpuree Mexicomix of Gesuikerde waspeen Rauwkostsalade - Dessert naar keuze Woensdag 30 januari Lasagne/Geraspte kaas, Schnitzel of Vegetarische schnitzel Tomatensaus, Zigeunersaus of Champignonsaus Roerbakgroente of Doperwten Frites of Pommes noisettes Rauwkostsalade - Dessert naar keuze Donderdag 31 januari Gyrossteak, Kipfilet of Hamburgertaartje Knoflooksaus of Kerriesaus Pommes croquettes of Witte Rijst Gesmoorde witte kool of Groente macedoine Rauwkostsalade - Dessert naar keuze Vrijdag 1 februari Blinde vink, Spare-ribs of Javaanse schijf Jus of Hotsaus Gekookte aardappelen of Franse frites Andijvie à la crème of Snijboontjes Rauwkostsalade - Dessert naar keuze 'De Stek' Maandag 28 januari t/m vrijdag 1 februari Hap aan de Tap Coq au vin; kip in rode wijnsaus met spekjes en champignons Aardappelmaantjes en rauwkostsalade Superhap Spaanse Paella Met o.a. mosselen, kip, vissoorten en garnalen For the English menu: studentenrestaurant Openingstijden Studentenrestaurant: Ma. t/m vrij. 11:30-19:00 uur. Warme maaltijden zijn verkrijgbaar tussen 12:00-13:30 uur en 17:00-19:00 uur. Openingstijden De Stek: Ma. t/m vrij uur Voor meer informatie: UT-Catering: Reserveringen Faculty Club en De Stek online via

14 ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente 14 donderdag 24 januari 2008 Foto: Gerben Scheurs Dubbele zege van Diok De badmintonploeg van Diok klopte afgelopen weekend Elo uit Hengelo met 5-3. De zege was vooral te danken aan de wedstrijden van de mannen, die hun partijen met grote cijfers wonnen. Ook de twee partijen in het gemengd dubbel waren een prooi voor de studenten. Het tweede van Diok won in Hengelo eveneens met 5-3. Naam: Gerben Schreurs Leeftijd: 22 jaar Studie: Industrieel produktontwerper Saxion Hogeschool Sport: Triatlon Club: Aloha Je fietst, zwemt en loopt hard. Is het niet een stuk overzichtelijker om voor één sport te kiezen? Het is juist de combinatie die duursporten als triatlon en duatlon zo aantrekkelijk maakt. De kick bij het finishen is waarschijnlijk bij geen andere sport zo groot als bij deze sport. Wat is je favoriete onderdeel? Ik ben meer hardloper dan fietser of zwemmer. Ik maak in wedstrijden tijd goed bij het hardlopen. Bij het zwemmen verlies ik vaak tijd, maar nu ik de techniektrainingen bij Aloha volg, voel ik me ook op dit onderdeel sterker worden. Je werd onlangs 55e op de Zeven Heuvelenloop - hardloopwedstrijd van 15 km - in een veld van vijfentwintigduizend deelnemers. Dat is niet verkeerd. Dat ging wel goed. Ik was ook te spreken over mijn tijd van Met die tijd naderde ik mijn persoonlijk record van 52.53, gelopen op een wedstrijd in Montferland. Drie thuiszeges Cabezota Ondanks eerder verlies in de beker, was de handbalherenploeg wel succesvol in de competitie. Tegen Blue Stars uit Borne werd overtuigend met gewonnen. Ook het tweede won met ruime cijfers (26-16) van opponent Elo uit Hengelo. De dames completeerden het succes voor Cabezota door met 206 van Elo te winnen. Gerben Schreurs in actie tijdens één van zijn wedstrijden: De kick bij het finishen is nergens zo groot als bij deze sport. Atleet met lange adem Het zijn ook tijden waarmee je niet zou misstaan in het UTteam op de Batavierenrace? Ik heb vorig jaar ook meegedaan. Toen werden we net tweede. Dat was balen, maar dit jaar gaan we voor goud. Wil je de beste triatleet van Nederland worden? Ik ben ambitieus, maar wel realistisch. Mijn fietskwaliteiten zijn onvoldoende om de top te halen. Als ik bijvoorbeeld op een regionale wedstrijd bij de eerste tien eindig dan presteer ik naar vermogen. Natuurlijk kom ik dan liever als derde over de finish dan als tiende. ADVERTENTIE Die ambitie is er wel, maar ik weet waar mijn grenzen liggen. En je wilt ook nog meedoen aan de wintertriatlon, begin maart in Groningen? Lijkt me een bijzondere ervaring om mee te doen aan een wintertriatlon. Op dit moment werk ik bij de schaatsvereniging De Skeuvel aan mijn schaatstechniek om straks in Groningen goed voor de dag te komen. Ik heb er zin in. Hoe vaak train je in de week? Elke dag. Maandag zwemmen, woensdag looptraining bij Aloha op de sintelbaan en tussendoor fiets ik dagelijks van Enschede naar Winterswijk. Ik woon in Winterswijk en studeer in Enschede, dus dat De Traploper Kamiel Cornelissen heeft 1 minuut en ruim 24 seconden nodig om dertien trappen te beklimmen. En daarmee is Cornelissen de snelste traploper van de UT. Op de onlangs gehouden UT-traploopkampioenschappen in de Horsttoren hield hij tientallen rivalen achter zich. Het geheim van de 27-jarige student toegepaste wiskunde is om precies één trede over te slaan. Want het niet overslaan van tredes veroorzaakt terreinverlies en het overslaan van twee tredes is weer te veel van het goede.want dat vormt volgens hem juist weer een te forse aanslag op de been- is goed te combineren. Dus met die offers valt het wel mee? Ik schrijf me bij wedstrijden in voor de kwart triatlon. Dat is één kilometer zwemmen, veertig kilometer fietsen en tien kilometer hardlopen. Schrijf je je voor de hele triatlons in, dan worden de offers ook groter. Zo ver ben ik nog niet. Je hebt je ook laten strikken voor de organisatie van de triatlon op de UT? Zeker, ik vind dat echt een fantastische wedstrijd. Er komen ook jaarlijks meer deelnemers op af en dat hebben we vooral te danken aan de teamtriatlon waarbij je met z n drieën start en finisht. spieren. Kamiel Cornelissen: Het is natuurlijk leuk om hier te winnen en mijn tijd was ook behoorlijk scherp. De winnende tijd van vorig jaar lag bijvoorbeeld bijna zes seconden hoger. Toch heb ik begrepen dat het geen record is. Er is wel eens sneller gelopen. Het is best leuk je een jaar lang de beste traploper te noemen van de UT, maar de animo viel me wat tegen. Ik had meer deelnemers verwacht van Kronos en Aloha. Nee, ik heb hier niet speciaal voor getraind, maar ik woon wel in een campusflat en ik betrap me erop dat ik altijd snel een trap op wil lopen. Dat is gewoon een gek dingetje van mij. Dit waren zo n 250 treden en dat is best veel en toch ging het best lekker. Verder loop ik wel eens hard voor mezelf en voetbal ik in de zaal. Ik heb een goede basisconditie en daar heb ik deze overwinning aan te danken. Ik hoorde dat er verleden jaar ook een NSK traplopen is gehouden in Nijmegen. Als ze dat dit jaar weer organiseren ben ik van de partij. Een teamvariant in een individuele sport, kan dat? Dat kan, sterker het is een geweldige uitvinding. Tijdens de wedstrijd ben je elkaar voortdurend aan het helpen, want het heeft geen zin weg te rijden of te fietsen bij je teamgenoten, want de eindtijd van het derde lid telt. Bijzonder aan de teamvariant is ook dat je bij het fietsen mag stayeren, dus in een treintje achter elkaar aan mag rijden. Dat is in een reguliere wedstrijd niet toegestaan. Maar als je de wedstrijd zelf organiseert, kun je niet meedoen? Het is niet anders. Laat het mijn ambitie zijn deze wedstrijd voor Aloha tot een goed einde te brengen. Daar doe ik het voor. Succes voor triatleet Triatleet Jan-Roelf eerssema van Aloha presteerde uitstekend op de vierde wedstrijd van de Triathlon Club Twente. Hij kwam als derde over de finish in een tijd van 28.32, minder dan een minuut achter de winnaar. Een andere Alohaan, Roland de Haan, werd in deze wedstrijd vierde. Zege voor Harambee Het eerste herenvolleybalteam van Harambee versloeg afgelopen weekend hekkensluiter Stravoc uit Stramproy (Belgische grens). Een belangrijke zege, want de ploeg bevindt zich nog steeds in degradatiegevaar. Ook de damesploeg kwam tot winst. Van Set Up 65 uit Ootmarsum werd met 3-1 gewonnen. De dames staan nu derde in de competitie, slechts één punt achter de nummer twee. Vakgericht klopt Borne De korfballers van Vakgericht versloegen afgelopen weekend het Bornse Groen Zwart/Ara met Eerder dit seizoen werd van dezelfde tegenstander nog met 14-6 (8-6 bij rust) verloren. Ditmaal waren de rollen omgedraaid. Jasper Aarts maakte met zijn treffer in de slotfase aan alle onzekerheid een einde.verder scoorde Michiel Tromp in deze wedstrijd vier maal, Ruben Hoeksma nam drie treffers voor zijn rekening. Kamiel Cornelissen Eerherstel zaalvoetballers Na een matige reeks wedstrijden begin dit jaar, herstelden de zaalvoetballers van Drienerlo zich afgelopen weekend door het Hengelose TFC/The Three Musketeers te verslaan. Die ploeg werd met 5-0 (rust 2-0) verslagen en daarmee lijkt de Drienerlose eerstedivisionist op de weg terug. Een hoofdrol in de wedstrijd was weggelegd voor keeper Molenaar, die diverse fraaie reddingen verrichtte. De Hengelose opponent had geen antwoord op het snelle combinatievoetbal van Drienerlo.

15 15 donderdag 24 januari 2008 LIEGT! De multimedia productie LIEGT! gaat over één van de laatste taboes: liegen. We doen het allemaal. Tegen elkaar en tegen onszelf. Maar niemand zegt hoe vaak of wanneer. En daar hebben we waarschijnlijk een goede reden voor. In LIEGT! worden drie mannen geconfronteerd met de werkelijkheid. Ze zoeken houvast, maar zakken weg in verzonnen werelden. De toneelgroep Koning Carlos vertelt geen verhaal, maar handelt in magische momenten. Tekst, beeld, fysiek spel en muziek worden op een filmische en absurdistische manier gemonteerd tot een hallucinerende theatertrip. Donderdag 24 januari 2008, Concordia, uur, EUR 12/10/9. Indigènes Het is 1943, Europa is in de greep van de Tweede Wereldoorlog. Terwijl Frankrijk zich probeert te bevrijden van de nazi s, voeren vier Noordafrikaanse soldaten in dienst van het Franse leger hun eigen oorlog. De oorlog tegen de oorlog, waarin zij ondanks de hevige gevechten proberen te overleven en bij elkaar te blijven. Wanneer de oorlog ten einde is wordt hun inzet echter al snel vergeten door de Fransen waarvoor ze inboorlingen (Indigènes) en tweederangs burgers blijven. Deze indrukwekkende film werd genomineerd voor een Oscar en negen Césars, de Franse Oscar. Zaterdag 26 en woensdag 30 januari 2008, Rabotheater Hengelo, uur, EUR 8,25/7/5. Groot en meeslepend Irene van der Aart is een Amsterdamse cabaretière die jarenlang op de Nederlandse podia heeft gestaan als lid van het cabaretduo Rots. Nu staat ze op de planken met haar eigen avondvullende show Groots en Meeslepend. Irene doet verwoede pogingen om een groots en meeslepend leven te leiden. Ze komt erachter dat het leven geen boek uit de Bouquet-reeks is waaraan ze als tiener verslaafd was. Haar relatie met een boer in de Achterhoek laat haar zien dat dit ook geen romantisch leven is. Geen rust, maar bronstige stieren en overspannen hanen. Verder beschrijft ze op onvergetelijke wijze de verschillende deelnemers aan een groepsreis naar Zuid-Afrika. Zaterdag 26 januari 2008, Vestzaktheater, uur, EUR 8,50. Foto: Keke Keukelaar Bernhard Christians Praten met dode schrijvers Multatuli, hoort u mij? Vermoedelijk niet, want de auteur van Max Havelaar is al ruim honderdtwintig jaar dood. Toch probeert dichter en theatermaker Bernhard Christiansen (40) in zijn spiritistische séance Multatuli hoort u mij? met hem in contact te komen. Multatuli blijkt moeilijk op te roepen, maar Christiansen spreekt wel met andere overleden schrijvers, zoals Gerard Reve, W.F. Hermans en Annie M.G. Schmidt. paul de kuyper Het is spannend om op een andere manier naar het leven van grote schrijvers te kijken. Mensen zijn benieuwd naar hoe zij de dood hebben ervaren en hoe ze terugkijken op hun leven. Het is vooral nieuwsgierigheid naar de dood, legt Christiansen uit waarom mensen op zijn voorstelling afkomen. Maandag speelt hij tijdens Broodje Cultuur in de Vrijhof. De van oorsprong Duitse Christiansen spreekt niet alleen zelf met de schrijvers, hij laat ze ook met elkaar praten. Dan ontstaat er bijvoorbeeld een discussie tussen Reve en Hermans over hoe het hiernamaals eruitziet. Reve beschouwt de hemel als een langwerpig dorp van zestien kilometer lang waar nooit iets gebeurt. Hermans ziet het echter als een lelijke stad in een moeras. Uiteindelijk komen we er dan achter dat beide schrijvers op twee heel verschillende plekken terecht zijn gekomen. Zo af en toe gaat het ook mis. Multatuli is volgens Christiansen moeilijk op te roepen en andere schrijvers weet hij soms niet in toom te houden. Dan heb ik wel contact, maar dan nemen ze de regie van mij over. In het stuk ben ik eigenlijk een medium dat maar half slaagt. Oorspronkelijk was de séance gemaakt voor een klein festival in Utrecht, maar later speelde Christiansen Multatuli hoort u mij? zestien keer op Terschellinger theaterfestival Oerol, in een bos. Tijdens de late voorstellingen, die om half elf begonnen, was het eenvoudig om de geesten van schrijvers op te roepen. Christiansen: In het donker word je geholpen door mysterieuze dingen als wolken, bomen en de wind. In de zaal moet ik daarvoor met het licht spelen. Echt eng noemt Christiansen zijn voorstelling niet. Een kennis van mij durfde vanwege eerdere spiritistische ervaringen niet te komen, maar over het algemeen zullen de mensen het niet eng vinden. Ik zou het mooi vinden als mensen zich er een beetje ongemakkelijk bij voelen, maar het grappige zal toch overheersen. Multatuli hoort u mij? past naar eigen zeggen goed bij het overige, eveneens vaak absurdistische, werk van Christiansen. Het ligt in de lijn van de vervreemding, waarbij ik speel met verwachtingen. Ik probeer mensen te laten zien dat niets vanzelfsprekend is. Naast het gesprek met dode schrijvers speelt Christiansen maandagavond ook nog zijn voorstelling Lichaamswerk. Het klinkt groot, maar in dit stuk probeer ik aan de hand van het lichaam de wereld te schetsen. Dat doe ik in de vorm van kleine gedichten, verhaaltjes en een miniconférence. Multatuli hoort u mij? Bernhard Christiansen. Maandag 28 januari, 12:35-13:35, Amphitheater Vrijhof. Lichaamswerk, Bernhard Christiansen. Maandag 28 januari, 20:15-22:15, Amphitheater Vrijhof. Animatie In de film Princess Mononoko moet prins Ashitaka een geneesmiddel vinden voor zijn ongeneeslijke ziekte, het resultaat van een vloek. Op zijn reis komt hij terecht in een oorlog tussen de dieren uit het bos en mensen uit een mijnstadje. De leidster van de bosdieren is prinses Mononoko, die hem te hulp schiet in zijn zoektocht naar zijn verlossing van de vloek. De Japanse regisseur Hayao Miyazaki regisseerde eerder onder andere The Castle of Cagliostro (1979) en Nausicaä of the Valley of the Wind (1984) en is daarmee één van Japans bekendste animé-filmmakers, het Japanse genre waarin animatie, romantiek en heldendom centraal staan. Woensdag 30 januari 2008, Bellettrie Filmhuis, filmzaal Vestingbar, uur, toegang gratis. Nieuwe kunst In het afgelopen jaar is de collectie kunst van de UT weer uitgebreid met een laatste serie aankopen van bekende en minder bekende kunstenaars uit Oost-Nederland. Dat betekent een nieuwe stimulans van de kunstuitleen, die haar collectie inmiddels heeft aangevuld met ruim honderd nieuwe werken. Deze kunstwerken zijn gratis te leen voor UT-medewerkers en - studenten die tekeningen, schilderijen, zeefdrukken of foto s kunnen uitzoeken voor hun werk- of studentenkamer op de campus. In de kleine expositieruimte is in februari een selectie van de kunstwerken te zien die in het kader van de laatste aankoopronde het afgelopen jaar is aangeschaft. Maandag 4 februari 2008, Expositieruimte Vrijhof, opening: uur, toegang gratis. Country Na hun succesvolle tournee langs de Nederlandse theaters met naar het Nederlandse vertaalde nummer één pophits en Jan Rots hertaalde Mattheus Passion, storten Jan Rot en Marjolein Meijers zich op de country. Populaire tranentrekkers en meezinghits van onder andere Johnny Cash, Dolly Parton en de Eagles zijn op originele wijze vertaald naar het Nederlands. Met Rijstebrij (Jambalaya), Paulien (Jolene) en Hartzeer (Love hurts) en natuurlijk een mooie medley kan de voorstelling An & Jan gaan landelijk niet meer stuk. Maandag 11 februari 2008, Amphitheater Vrijhof, uur, EUR 5/3/1. Donderdag 24 januari Rabotheater Hengelo: Jan Akkerman Live in concert. Nederlands beste gitarist brengt een repertoire van blues, ballads, rock en swing uur. EUR 20/15. Concordia: Koning Carlos Liegt. (toneel).over één van de laatste taboes: liegen uur. EUR 12/10/9. Zie deze pagina Metropool Hengelo: Orange Glow + the Attic. Veelzijdige indy-pop van Orange Glow en pop-rock van The Attic. Zaal open: uur. Aanvang: uur. Toegang gratis. Donderdag 24 en vrijdag 25 januari Twentse Schouwburg: Arie en Silvester De grote Arie en Silvester spektakel show uur. EUR 20,50/18/15,00. Donderdag 24 t/m woensdag 30 januari Concordia: Elizabeth The golden age. (film). Drama, intriges en spanning, het kostuumdrama rond koningin Elizabeth. Aanvangstijden per dag: zie EUR 7/6/5. Vrijdag 25 januari De Cactus: Astrid Akse, Monique Bakker en Ulco Bed. Drie bekende muzikanten uit de band van saxofoniste Candy Dulfer uur. EUR 5. Zaterdag 26 januari Vestzaktheater: Irene van der Aart Groot en meeslepend. (cabaret). Jonge cabaretière is op zoek naar de romantiek in het leven uur. EUR 8,50. Zie deze pagina Zaterdag 26 en woensdag 30 januari Rabotheater Hengelo: Indigenes. (film) Vier Noordafrikaanse soldaten in dienst van het Franse leger tijdens de tweede wereldoorlog uur. EUR 8,25/7/5. Zie deze pagina. Zondag 27 januari Twentse Schouwburg: Introdans ensemble voor de jeugd s t a d Vanmanenmix. De leukste, mooiste en grappigste dansstukken uit het repertoire van dansgrootmeester Hans van Manen uur. EUR 10,50/8. Tot en met maandag 28 januari Stadskantoor Enschede en stadhuis Hengelo: expositie Bouwen voor het bestuur een inventarisatie in Twente. Een expositie over de architectuur van gemeentehuizen in Twente. Enschede: uur op werkdagen. Do.: uur. Hengelo: uur op werkdagen. Toegang gratis. Vanaf dinsdag 29 januari RijksmuseumTwenthe: i.s.m. de Volksuniversiteit: kennismakingscursus Kunstgeschiedenis invogelvlucht o.l.v. Kunsthistorica Irene Sloet. 8 dinsdagen in totaal uur. Deelname: EUR 85 incl. syllabus, entree museum en koffie/thee. Meer info: Tot en met vrijdag 15 februari Galerie 16 Hengelo: Chris Ros Weemoed en Verlangen. (Beeldhouwen). Romantische kunst over de symboliek van het leven. Open: Di t/m vrij: uur. Za: uur. Toegang gratis. Tot en met zaterdag 1 maart CBK Concordia: Expositie Saskia van Dijk. Objecten en tekeningen met een poëtische inhoud. Fantasieën over, interpretaties van en associaties met het alledaagse leven. Opening: vrij. 18: uur. Di, woe, vrij: uur. Do: uur. Za: uur. Zo + ma: gesloten. Toegang gratis. Tot en met zondag 9 maart 2008 Rijksmuseum Twente: Tentoonstelling werken van Emo Verkerk. Ruim 30 schilderijen, tekeningen en ruimtelijke werken van deze talentvolle kunstenaar. Dinsdag t/m zondag en feestdagen uur, EUR 4/3/2,50/toegang gratis. Donderdag 24 januari Amphitheater Vrijhof: Studium Generale: Alice in Logisch Wonderland. Lezing over het bekende werk van Lewis Carroll uur. Toegang gratis. Tot en met zondag 27 januari Expositieruimte Vrijhof: Soulmates Portretfotografie met een ziel. Unieke portretfoto s door studenten van de gelijknamige workshop. Toegang gratis. Maandag 28 januari Amphitheater Vrijhof: Bernhard Christiansen: Multatuli hoort u mij? Poëziemarathon Enschede uur, EUR 5/3/1. Zie deze pagina. Amphitheater Vrijhof: Bernhard Christiansen: Lichaamswerk. Winnaar Poetry Slam Enschede uur, EUR 5/4/2. Zie deze pagina. Dinsdag 29 januari Amphitheater Vrijhof: Studium Generale: Lezing socioloog en publicist Dick Pels: De uitdaging van het populisme i.h.k.v. De serie De burger en de politiek uur. Toegang gratis. Vanaf dinsdag 29 januari Vrijhof Cultuurcentrum: Start diverse nieuwe culturele cursussen waaronder Open die Mond, Taiji Tao, Jongleren en Creatief Lassen voor gevorderden. Info/inschrijven: www. cultuur.utwente.nl/cursussen. Woensdag 30 januari Filmzaal Vestingbar: Bellettrie Filmhuis: Princess Mononoke uur. Toegang gratis. Zie deze pagina. Donderdag 31 januari t/m zondag 24 februari Expositieruimte Vrijhof: Alphons B. ter Brake Tussen Heden en Aarde. Opening 31/01: uur. Vrijhof open: ma. t/m vr. van 8.30 tot uur; za. van tot uur. Toegang gratis. Maandag 4 februari Amphitheater Vrijhof: Wieke Garcia Verbintenis. Muziek c a m p u s die past in de eigenzinnige traditie van zangeressen als Björk, Nynke Laverman en Wende Snijders uur. EUR 5/3/1. Expositieruimte Vrijhof: Nieuwe aanschaf Kunstcollectie UT. Diverse nieuwe werken. Opening: uur. Toegang gratis. Zie deze pagina. Dinsdag 5 februari Amphitheater Vrijhof: Studium Generale: De burger en de politiek. Lezing prof. dr. Frank Ankersmit (hoogleraar intellectuele en theoretische geschiedenis a.d RUG) uur. Toegang gratis. Dinsdag 5 en woensdag 6 februari Audiozaal Vrijhof: Toneelvereniging Nest speelt: Oidipous. De beroemde tragedie van Sophokles uur. Kaarten reserveren: Donderdag 7 februari Amphitheater Vrijhof: Pro Deo vs. Op Afroep. Bepaal als toeschouwer mee wat de spelers ten tonele brengen. (theatersport) uur. EUR 5/3. Maandag 11 februari Amphitheater Vrijhof: Jan Rot & Marjolein Meijers An & Jan gaan landelijk uur. EUR 5/3/1. Zie deze pagina. Tot en met donderdag 13 maart Bibliotheek Vrijhof: expositie Lewis Carroll verzameling Henri Ruizenaar, open: ma. t/m vr. van uur; za. van uur, gratis te bezichtigen. Tot en met eind maart 2008 De Horst centrale hal: expositie wandkleden van Riekje Flinkenflögel. Zie pagina 7 van deze krant. Kunstuitleen Bestemd voor UT-medewerkers en studenten. Open: elke di. en do. van uur en op afspraak. Vrijhof kamer 136, 1e verd. Informatie: Tessa Lieffering, toestel 5746, t.lieffering@utwente.nl. Zie deze pagina.

16 16 donderdag 24 januari 2008 Harold de Boer 3 Uit Het Lood Huur In het BNN-programma Baby te huur oefenen tienerstelletjes met een kinderwens op echte baby s. Die worden drie dagen bij hen ondergebracht. Er is camerabewaking, dus wat kan er mis gaan! Niettemin heeft minister Rouvoet gemeend de Kinderbescherming in te moeten schakelen. Hij zegt het een goede zaak te vinden dat aanstaande ouders zich goed op het ouderschap voorbereiden, maar hij heeft er moeite mee dat jonge kinderen bij vreemden worden ondergebracht, terwijl ze daar zelf niet om hebben gevraagd. Wat een ongelooflijk kulbezwaar. Als jonge ouders werken, brengen ze hun kinderen naar de crèche. En al zolang jonge ouders s avonds de hort op gaan, regelen ze oppas. Alsof kinderen daar ooit om hebben gevraagd! Het enige bijzondere aan het BNN-programma is dat de geldstroom wordt omgedraaid. De oppas krijgt niet betaald, maar betaalt. Lesgeld. En dat zal tijd worden ook. Als mijn ouders vroeger een avondje uit gingen, nodigden ze één van de buurmeiden uit om op mij en mijn broertjes te passen. Die deden dat maar al te graag. Niet omdat wij zulke leuke jochies waren. Nee, voor onze buurmeiden was zo n huis zonder volwassenen de ideale locatie om hun vriendje uit te nodigen. Ze hadden mogelijk nog geen kinderwens, maar wel een overdaad aan goesting. De broertjes De Boer confronteerden de tortelduiven met de mogelijke gevolgen hiervan. Wij hadden een uitgekiend programma. Natuurlijk werden wij meteen naar bed gebracht. Maar dat weerhield mijn oudste broer er niet van vanaf de gang door het sleutelgat de ontwikkelingen op de bank te volgen. Zodra de passie het handtastelijke stadium bereikte, sloop hij de trap op en drukte hij mij stevig op mijn buikje. Het afgesproken signaal om mijn darmen te legen. Vervolgens zette ik het zo hard op een krijsen dat het buurmeisje mij wel moest komen verschonen. En als ze dan weer terugkroop in de armen van haar vriendje, was haar zorgvuldig aangebrachte luchtje overwelmd door dat van mijn poepluier. Het vriendje dat dan geen lust meer had, zou toch geen goede vader voor haar kinderen zijn. De buurmeiden zijn allemaal goed terecht gekomen. Geen van hen raakte ongewenst zwanger. Allemaal vonden ze een goede man. Mede door mij. Baby te huur bevestigt dat ik daarvoor best zou mogen worden beloond. hoog Senatoren Studentenleven In de Fusiebar, helemaal bovenin de Pakkerij, kwamen afgelopen zaterdag de huidige, de toekomstige én een aantal voormalige bestuurders van Audentis bij elkaar voor het jaarlijkse Senatorendiner. Onder het genot van een luxe buffet zetten ze een flinke boom op over de gang van zaken binnen de vereniging. Een zeer nuttige traditie vindt Audentis, vooral voor de toekomstige bestuurders. Die zullen op 7 februari tijdens de senaatswissel het roer van de vereniging officieel overnemen. De fotosoap 3hoog volgt drie bewoners van een studentenhuis: Olivier, een verwaand balletje, Karlijn, een berekenende vamp en Pien, een sociaal bewuste feministe. Zoals iedereen die samenwoont worstelen zij met alledaagse problemen over de afwas en de afstandsbediening, maar ook met grotere vragen over seks, cultuur, politiek en religie. Olivier Pien Karlijn Door Ype Driessen Over en... Literair Altijd al die ene prangende vraag willen stellen aan Multatuli? Maandag krijg je misschien de kans, want een heus medium doet dan tijdens Broodje Cultuur de Vrijhof aan. Bernhard Christiansen zal onder andere de geesten oproepen van Multatuli, W.F. Hermans en Gerard Reve. Tijdens dit spiritistische samenzijn wordt er lekker gekeuveld over de dood en hoe deze auteurs terugblikken op hun bewogen en kleurrijke leven op aarde. Een heerlijk licht thema om je lunchboterham bij te nuttigen. Het schijnt dat Reve denkt dat de hemel een dorp is met een lengte van zestien kilometer, terwijl Hermans het een stad vindt die omgeven is door een moeras. Nou, dat zal wel ontaarden in een razend interessante discussie. Ja, voor de kenners wel, denkt Christiansen. Een groot deel van zijn publiek vindt het gewoon spannend om geesten op te roepen, maar degenen die het oeuvre van de dode auteurs ook daadwerkelijk letter voor letter hebben gelezen, zullen ook de diepere betekenis van de voorstelling begrijpen. Maar wat dan als je het archaïsche taalgebruik van Multatuli nooit hebt kunnen volgen? Wat als je je niet door De avonden hebt kunnen worstelen en je altijd gewalgd hebt van de polemieken van Hermans? Al dat hoogdravende literaire geneuzel, daar kan een normaal mens met zijn gezonde verstand toch niet bij? Waar moet je dan in hemelsnaam met deze hooghartige auteurs over praten? Gelukkig maar dat Christiansen daarom als toegift ook contact zoekt met Annie M.G. Schmidt. Heeft u nog contact met Abeltje? En hoe gaat het nu met Pluk van de Petteflet? Lekker makkelijk, die Jip-en- Janneketaal. Kan de minder belezen toeschouwer op de laatste rij ook nog even meepraten. Foto: Frans van der Veeken Iekeja Na de feestdagen is er doorgaans een duidelijke piek zichtbaar in het aantal echtscheidingen in Nederland. Eind vorig jaar bezocht een recordaantal paren tussen kerst en nieuwjaar een echtscheidingsadvocaat. Billy en Benno hebben heel wat op hun geweten. Het komt allemaal doordat Ikea op tweede kerstdag open is. Veel mensen vervelen zich, de eindejaarsuitkering brandt in de zak, en dus: op naar de Zweed. De drie etterbakjes van kinderen worden gedumpt in de ballenbak van kinderparadijs Småland en de ouders begeven zich richting Billy & Benno, Kramfors & Klippan en Lack & Lindved. Het gewenste meubel wordt uit het magazijn gehaald, afgerekend en in de kofferbak getakeld. En dan klinkt uit de speakers op de parkeerplaats de mededeling: Sem, Tim en Daan willen graag opgehaald worden uit Småland. Dat is al de eerste tegenvaller. Eenmaal thuis, met het beroemde IKEA-inbussleuteltje en de vrolijke handleiding in de aanslag, begint de ellende. Plankjes, schroefjes, boutjes, niks past. Enfin, het tafereel is u bekend, maak uw eigen voorstelling maar. In het kort: man beent boos naar boven, vrouw blijft schreiend achter tussen de brokstukken van de sympathieke Benno en de kinderen van de rekening verschuilen zich angstig onder de Klippan-bank. Dit huwelijk is zelfs met de beste inbussleutel van de wereld niet meer te repareren. Nog voor oud en nieuw is de scheiding erdoor. Maar nu komt het ergste: de UT maakt ook IKEA-meubels. Nee!! Tweedejaars studenten industrieel ontwerpen creëerden in opdracht van de Zweedse meubelreus een multimediameubel. De umlaut tierde welig: als producttitels kozen de studenten, geheel in traditie met Ikea, voor Zweedse namen als de Böllar, de Jörgen, de Rören en de Swösj. Gek genoeg kwam niemand op de naam Skilsmässa. Dat is Zweeds voor echtscheiding....sluiten

Understanding and being understood begins with speaking Dutch

Understanding and being understood begins with speaking Dutch Understanding and being understood begins with speaking Dutch Begrijpen en begrepen worden begint met het spreken van de Nederlandse taal The Dutch language links us all Wat leest u in deze folder? 1.

Nadere informatie

voltooid tegenwoordige tijd

voltooid tegenwoordige tijd SirPalsrok @meestergijs It has taken me a while to make this grammar explanation. My life has been quite busy and for that reason I had little time. My week was full of highs and lows. This past weekend

Nadere informatie

Dutch survival kit. Vragen hoe het gaat en reactie Asking how it s going and reaction. Met elkaar kennismaken Getting to know each other

Dutch survival kit. Vragen hoe het gaat en reactie Asking how it s going and reaction. Met elkaar kennismaken Getting to know each other Dutch survival kit This Dutch survival kit contains phrases that can be helpful when living and working in the Netherlands. There is an overview of useful sentences and phrases in Dutch with an English

Nadere informatie

RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM Read Online and Download Ebook RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN STAFLEU

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016

Ius Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016 www.iuscommune.eu Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to attend the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers, which will take place on Thursday 16 June 2016. During this

Nadere informatie

1. will + hele werkwoord (Future Simple) 2. shall + hele werkwoord 3. to be (am/is/are) going to + hele werkwoord

1. will + hele werkwoord (Future Simple) 2. shall + hele werkwoord 3. to be (am/is/are) going to + hele werkwoord FUTURE TENSE ( TOEKOMENDE TIJD ) Hoe? 1. will + hele werkwoord (Future Simple) 2. shall + hele werkwoord 3. to be (am/is/are) going to + hele werkwoord Wanneer? Ad 1. Als iets in de toekomst zal gebeuren

Nadere informatie

Houdt u er alstublieft rekening mee dat het 5 werkdagen kan duren voordat uw taalniveau beoordeeld is.

Houdt u er alstublieft rekening mee dat het 5 werkdagen kan duren voordat uw taalniveau beoordeeld is. - Instructie Deze toets heeft als doel uw taalniveau te bepalen. Om een realistisch beeld te krijgen van uw niveau,vragen we u niet langer dan één uur te besteden aan de toets. De toets bestaat uit twee

Nadere informatie

ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM Read Online and Download Ebook ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK STAFLEU

Nadere informatie

University of Groningen. Stormy clouds in seventh heaven Meijer, Judith Linda

University of Groningen. Stormy clouds in seventh heaven Meijer, Judith Linda University of Groningen Stormy clouds in seventh heaven Meijer, Judith Linda IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check

Nadere informatie

irregular verbs onregelmatige werkwoorden

irregular verbs onregelmatige werkwoorden SirPalsrok @meestergijs Wanneer je een zin maakt, zul je iets moeten doen met een werkwoord. Je kan tenslotte niet het hele werkwoord gebruiken bij elk onderwerp. Bijvoorbeeld: spelen Wij spelen volleybal.

Nadere informatie

Online Resource 1. Title: Implementing the flipped classroom: An exploration of study behaviour and student performance

Online Resource 1. Title: Implementing the flipped classroom: An exploration of study behaviour and student performance Online Resource 1 Title: Implementing the flipped classroom: An exploration of study behaviour and student performance Journal: Higher Education Authors: Anja J. Boevé, Rob R. Meijer, Roel J. Bosker, Jorien

Nadere informatie

VOORZETSELS. EXERCISE 1 Bestudeer de bovenstaande voorzetsels en zinnen goed!

VOORZETSELS. EXERCISE 1 Bestudeer de bovenstaande voorzetsels en zinnen goed! ENGLISH, WE WILL DO BETTER! LESSON EIGHT VOORZETSELS at three o'clock = om drie uur around three o'clock = rond drie uur by three o'clock = tegen drie uur before Saturday = voor zaterdag for a week = voor

Nadere informatie

1. In welk deel van de wereld ligt Nederland? 2. Wat betekent Nederland?

1. In welk deel van de wereld ligt Nederland? 2. Wat betekent Nederland? First part of the Inburgering examination - the KNS-test Of course, the questions in this exam you will hear in Dutch and you have to answer in Dutch. Solutions and English version on last page 1. In welk

Nadere informatie

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate Van Non-Corporate naar Corporate In MyDHL+ is het mogelijk om meerdere gebruikers aan uw set-up toe te voegen. Wanneer er bijvoorbeeld meerdere collega s van dezelfde

Nadere informatie

3 I always love to do the shopping. A Yes I do! B No! I hate supermarkets. C Sometimes. When my mother lets me buy chocolate.

3 I always love to do the shopping. A Yes I do! B No! I hate supermarkets. C Sometimes. When my mother lets me buy chocolate. 1 Test yourself read a Lees de vragen van de test. Waar gaat deze test over? Flash info 1 In the morning I always make my bed. A Yes. B No. C Sometimes, when I feel like it. 2 When I see an old lady with

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 15 June 2018

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 15 June 2018 www.iuscommune.eu Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to participate in the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers, which will take place on Friday, 15 June 2018. This

Nadere informatie

THE LANGUAGE SURVIVAL GUIDE

THE LANGUAGE SURVIVAL GUIDE DUTCH THE LANGUAGE SURVIVAL GUIDE 4 0 0 W O R D S T O G E T S T A R T E D I N A N Y L A N G U A G E BY THE FOREIGN LANGUAGE COLLECTIVE Verbs Werkwoorden To be zijn I ik ben You jij bent He/She/It hij/zij/het

Nadere informatie

General info on using shopping carts with Ingenico epayments

General info on using shopping carts with Ingenico epayments Inhoudsopgave 1. Disclaimer 2. What is a PSPID? 3. What is an API user? How is it different from other users? 4. What is an operation code? And should I choose "Authorisation" or "Sale"? 5. What is an

Nadere informatie

9 daagse Mindful-leSs 3 stappen plan training

9 daagse Mindful-leSs 3 stappen plan training 9 daagse Mindful-leSs 3 stappen plan training In 9 dagen jezelf volledig op de kaart zetten Je energie aangevuld en in staat om die batterij op peil te houden. Aan het eind heb jij Een goed gevoel in je

Nadere informatie

Puzzle. Fais ft. Afrojack Niveau 3a Song 6 Lesson A Worksheet. a Lees de omschrijvingen. Zet de Engelse woorden in de puzzel.

Puzzle. Fais ft. Afrojack Niveau 3a Song 6 Lesson A Worksheet. a Lees de omschrijvingen. Zet de Engelse woorden in de puzzel. Puzzle a Lees de omschrijvingen. Zet de Engelse woorden in de puzzel. een beloning voor de winnaar iemand die piano speelt een uitvoering 4 wat je wil gaan doen; voornemens 5 niet dezelfde 6 deze heb je

Nadere informatie

Grammatica uitleg voor de toets van Hoofdstuk 1

Grammatica uitleg voor de toets van Hoofdstuk 1 Grammatica uitleg voor de toets van Hoofdstuk 1 Vraagzinnen: Je kunt in het Engels vraagzinnen maken door vaak het werkwoord vooraan de zin te zetten. Bijv. She is nice. Bijv. I am late. Bijv. They are

Nadere informatie

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education *3745107457* Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education DUTCH 0515/03 Paper 3 Speaking Role Play Card One 1 March 30 April 2015 Approx. 15 minutes

Nadere informatie

Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas

Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas University of Groningen Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version

Nadere informatie

Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City!

Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City! 1 Meet and greet read Lees de tekst. Wat is de prijs die je kunt winnen? early too late on time vroeg te laat op tijd Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City! Do you have a special

Nadere informatie

2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED

2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED 2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED 0 - -19 1 WELCOME TO SUNEX DISTRIBUTOR PORTAL This user manual will cover all the screens and functions of our site. MAIN SCREEN: Welcome message. 2 LOGIN SCREEN:

Nadere informatie

UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education

UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education *0535502859* DUTCH 0515/03 Paper 3 Speaking Role Play Card One 1 March 30 April 2010 No Additional

Nadere informatie

S e v e n P h o t o s f o r O A S E. K r i j n d e K o n i n g

S e v e n P h o t o s f o r O A S E. K r i j n d e K o n i n g S e v e n P h o t o s f o r O A S E K r i j n d e K o n i n g Even with the most fundamental of truths, we can have big questions. And especially truths that at first sight are concrete, tangible and proven

Nadere informatie

B1 Woordkennis: Spelling

B1 Woordkennis: Spelling B1 Woordkennis: Spelling Bestuderen Inleiding Op B1 niveau gaan we wat meer aandacht schenken aan spelling. Je mag niet meer zoveel fouten maken als op A1 en A2 niveau. We bespreken een aantal belangrijke

Nadere informatie

Comics FILE 4 COMICS BK 2

Comics FILE 4 COMICS BK 2 Comics FILE 4 COMICS BK 2 The funny characters in comic books or animation films can put smiles on people s faces all over the world. Wouldn t it be great to create your own funny character that will give

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 22 June 2017

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 22 June 2017 www.iuscommune.eu INVITATION Ius Commune Masterclass 22 June 2017 Amsterdam Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to participate in the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers,

Nadere informatie

20 twenty. test. This is a list of things that you can find in a house. Circle the things that you can find in the tree house in the text.

20 twenty. test. This is a list of things that you can find in a house. Circle the things that you can find in the tree house in the text. 9006625806_boek.indd 1 31/08/16 15:26 1 6 test This is a list of things that you can find in a house. Circle the things that you can find in the tree house in the text. living room kitchen bedroom toilet

Nadere informatie

MyDHL+ ProView activeren in MyDHL+

MyDHL+ ProView activeren in MyDHL+ MyDHL+ ProView activeren in MyDHL+ ProView activeren in MyDHL+ In MyDHL+ is het mogelijk om van uw zendingen, die op uw accountnummer zijn aangemaakt, de status te zien. Daarnaast is het ook mogelijk om

Nadere informatie

Buy Me FILE 5 BUY ME BK 2

Buy Me FILE 5 BUY ME BK 2 Buy Me FILE BUY ME BK Can you resist all those incredible products that all seem to be screaming: Buy Me! Every day we see them on TV during the commercial break: the best products in the world. How would

Nadere informatie

Duurzaam leiderschap Over de wereld, de mens en onderwijs

Duurzaam leiderschap Over de wereld, de mens en onderwijs Duurzaam leiderschap Over de wereld, de mens en onderwijs Elena Cavagnaro, lector in service studies MLI & SEN 2013 09 06 1 9/6/2013 Agenda Even voorstellen Wereldbeelden Welk beeld hebben we van de wereld

Nadere informatie

UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education

UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education *7261263430* DUTCH 0515/03 Paper 3 Speaking Role Play Card One 1 March 30 April 2011 No Additional

Nadere informatie

Grammatica overzicht Theme 5+6

Grammatica overzicht Theme 5+6 Past simple vs. Present perfect simple Past simple: Ww + ed OF 2 e rijtje van onregelmatige ww. I walked I went Ontkenningen past simple: Did not + hele ww He did not walk. Present perfect: Have/has +

Nadere informatie

Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen.

Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen. Lesbrief Les 2.1: My family Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen. Nouns: brother, sister, cousin, mother, father, aunt, uncle, grandmother,

Nadere informatie

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education DUTCH 0515/03 Paper 3 Speaking Role Play Card One For Examination from 2015 SPECIMEN ROLE PLAY Approx.

Nadere informatie

SAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead

SAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead 7.1 Exploring Combinations of Ten Look at these cubes. 2. Color some of the cubes to make three parts. Then write a matching sentence. 10 What addition sentence matches the picture? How else could you

Nadere informatie

News: Tours this season!

News: Tours this season! 1 Do you remember? Lees de zinnen en vul de juiste woorden in. Kies uit: like listen presenter too loud great show number next crowd singer. Let op: je houdt twee woorden over. Welcome back to the best

Nadere informatie

The training courses are only offered in Dutch.

The training courses are only offered in Dutch. Training courses NWO Academy Do you want to focus on the competencies we want to develop throughout the organisation, on what is important for your job and working in projects, or on strengthening your

Nadere informatie

Preschool Kindergarten

Preschool Kindergarten Preschool Kindergarten Objectives Students will recognize the values of numerals 1 to 10. Students will use objects to solve addition problems with sums from 1 to 10. Materials Needed Large number cards

Nadere informatie

Vergaderen in het Engels

Vergaderen in het Engels Vergaderen in het Engels In dit artikel beschrijven we verschillende situaties die zich kunnen voordoen tijdens een business meeting. Na het doorlopen van deze zinnen zal je genoeg kennis hebben om je

Nadere informatie

AN URBAN PLAYGROUND AFSTUDEERPROJECT

AN URBAN PLAYGROUND AFSTUDEERPROJECT AN URBAN PLAYGROUND 2005 Het vraagstuk van de openbare ruimte in naoorlogse stadsuitbreidingen, in dit geval Van Eesteren s Amsterdam West, is speels benaderd door het opknippen van een traditioneel stadsplein

Nadere informatie

Global TV Canada s Pulse 2011

Global TV Canada s Pulse 2011 Global TV Canada s Pulse 2011 Winnipeg Nobody s Unpredictable Methodology These are the findings of an Ipsos Reid poll conducted between August 26 to September 1, 2011 on behalf of Global Television. For

Nadere informatie

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education *5131550995* FIRST LANGUAGE DUTCH 0503/02 Paper 2 Writing May/June 2016 2 hours Candidates answer

Nadere informatie

Value based healthcare door een quality improvement bril

Value based healthcare door een quality improvement bril Rotterdam, 7 december 2017 Value based healthcare door een quality improvement bril Ralph So, intensivist en medisch manager Kwaliteit, Veiligheid & Innovatie 16.35-17.00 uur Everybody in healthcare really

Nadere informatie

Impact en disseminatie. Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven

Impact en disseminatie. Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven Impact en disseminatie Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven Wie is wie? Voorstel rondje Wat hoop je te leren? Heb je iets te delen? Wat zegt de Programma Gids? WHAT DO IMPACT AND SUSTAINABILITY MEAN? Impact

Nadere informatie

Persoonlijke informatie / Personal information

Persoonlijke informatie / Personal information LOB-cv Answers Persoonlijke informatie / Personal information Naam / Name Place of residence Woonplaats Country of residence School / School Nationaliteit / Nationality Geboortedatum / Date-of-birth Place-of-birth

Nadere informatie

possessive determiners

possessive determiners personal pronouns possessive determiners SirPalsrok @meestergijs Ik = I (altijd met een hoofdletter schrijven) I am William. I have no brothers or sisters. I play tennis and love to play videogames. I

Nadere informatie

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education DUTCH 0515/04 Paper 4 Writing For Examination from 2015 SPECIMEN PAPER Candidates answer on the Question

Nadere informatie

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Tijd 09.15 09.45 Je bent op de Open dag, wat nu? Personal welcome international visitors 10.00 10.45 Je bent op de

Nadere informatie

University of Groningen. Pieces of the Puzzle Vissia, Eline Margreta

University of Groningen. Pieces of the Puzzle Vissia, Eline Margreta University of Groningen Pieces of the Puzzle Vissia, Eline Margreta IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document

Nadere informatie

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education *6934808096* FIRST LANGUAGE DUTCH 0503/02 Paper 2 Writing May/June 2018 2 hours Candidates answer

Nadere informatie

UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education

UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education *2942209982* UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education DUTCH 0515/03 Paper 3 Speaking Role Play Card One 1 March 30 April 2012 15 minutes

Nadere informatie

(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren

(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren (1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren (3) Ons gezelschap helpt gemeenschappen te vormen en te binden (4) De producties

Nadere informatie

English is everywhere. hi morning mouse cool help desk hello computers mail school game. Lees de tekst. Omcirkel de Engelse woorden.

English is everywhere. hi morning mouse cool help desk hello computers mail school game. Lees de tekst. Omcirkel de Engelse woorden. one English is everywhere Test Luister naar wat Daniel vertelt. Welke Engelse woorden hoor je? Kruis ze aan. hi morning mouse cool help desk hello computers mail school game Lees de tekst. Omcirkel de

Nadere informatie

Risico s van Technologisch Succes in digitale transformatie S T R A T E G I C A D V I S O R

Risico s van Technologisch Succes in digitale transformatie S T R A T E G I C A D V I S O R Risico s van Technologisch Succes in digitale transformatie 2e Risk Event 2019 11 april 2019 The S T R A T E G I C A D V I S O R Ymanagement school of the autonomous University of Antwerp 2 Prof. dr. Hans

Nadere informatie

Teksten van de liederen die gospelkoor Inspiration tijdens deze Openluchtdienst zingt.

Teksten van de liederen die gospelkoor Inspiration tijdens deze Openluchtdienst zingt. Don t you worry There s an eternity behind us And many days are yet to come, This world will turn around without us Yes all the work will still be done. Look at ever thing God has made See the birds above

Nadere informatie

Engels op Niveau A2 Workshops Woordkennis 1

Engels op Niveau A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Woordkennis 1 Bestuderen Hoe leer je 2000 woorden? Als je een nieuwe taal wilt spreken en schrijven, heb je vooral veel nieuwe woorden nodig. Je

Nadere informatie

Creating a marketplace where expertise is made available through videoconferencing. Roland Staring Community Support Manager roland.staring@surfnet.

Creating a marketplace where expertise is made available through videoconferencing. Roland Staring Community Support Manager roland.staring@surfnet. Expert at a distance Creating a marketplace where expertise is made available through videoconferencing Roland Staring Community Support Manager roland.staring@surfnet.nl Working together for education

Nadere informatie

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education. Paper 4 Writing May/June hour

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education. Paper 4 Writing May/June hour *9572620256* Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education DUTCH 0515/04 Paper 4 Writing May/June 2015 1 hour Candidates answer on the Question

Nadere informatie

OUTDOOR HD BULLET IP CAMERA PRODUCT MANUAL

OUTDOOR HD BULLET IP CAMERA PRODUCT MANUAL OUTDOOR HD BULLET IP CAMERA PRODUCT MANUAL GB - NL GB PARTS & FUNCTIONS 1. 7. ---- 3. ---- 4. ---------- 6. 5. 2. ---- 1. Outdoor IP camera unit 2. Antenna 3. Mounting bracket 4. Network connection 5.

Nadere informatie

2010 Integrated reporting

2010 Integrated reporting 2010 Integrated reporting Source: Discussion Paper, IIRC, September 2011 1 20/80 2 Source: The International framework, IIRC, December 2013 3 Integrated reporting in eight questions Organizational

Nadere informatie

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education *3659867115* DUTCH 0515/04 Paper 4 Writing May/June 2018 1 hour Candidates answer on the Question

Nadere informatie

Handleiding beheer lijst.hva.nl. See page 11 for Instruction in English

Handleiding beheer lijst.hva.nl. See page 11 for Instruction in English Handleiding beheer lijst.hva.nl See page 11 for Instruction in English Maillijsten voor medewerkers van de Hogeschool van Amsterdam Iedereen met een HvA-ID kan maillijsten aanmaken bij lijst.hva.nl. Het

Nadere informatie

This appendix lists all the messages that the DRS may send to a registrant's administrative contact.

This appendix lists all the messages that the DRS may send to a registrant's administrative contact. This appendix lists all the messages that the DRS may send to a registrant's administrative contact. Subject: 1010 De houdernaam voor #domeinnaam# is veranderd / Registrant of #domeinnaam# has been changed

Nadere informatie

International Leiden Leadership Programme

International Leiden Leadership Programme International Leiden Leadership Programme Information Evening 1 November 2016 Universiteit Leiden.. LLP Programme team Menno Mennes Lucille Brakefield Janna van Helden Ratna Lachmansingh Programme Bij

Nadere informatie

MyDHL+ Tarief berekenen

MyDHL+ Tarief berekenen MyDHL+ Tarief berekenen Bereken tarief in MyDHL+ In MyDHL+ kunt u met Bereken tarief heel eenvoudig en snel opvragen welke producten er mogelijk zijn voor een bestemming. Ook ziet u hierbij het geschatte

Nadere informatie

Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition)

Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Stichting tegen Kanker Click here if your download doesn"t start automatically Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Stichting tegen Kanker

Nadere informatie

Emotioneel Belastend Werk, Vitaliteit en de Mogelijkheid tot Leren: The Manager as a Resource.

Emotioneel Belastend Werk, Vitaliteit en de Mogelijkheid tot Leren: The Manager as a Resource. Open Universiteit Klinische psychologie Masterthesis Emotioneel Belastend Werk, Vitaliteit en de Mogelijkheid tot Leren: De Leidinggevende als hulpbron. Emotional Job Demands, Vitality and Opportunities

Nadere informatie

Programmaoverzicht Bachelor Open dag

Programmaoverzicht Bachelor Open dag Programmaoverzicht Bachelor Open dag 11 2017 Ronde en tijd Openingsronde 09.00-09.30 uur Sessies en activiteiten Waarom Tilburg University? Informatiesessie met de rector magnificus en een student van

Nadere informatie

Disclosure belofte. Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen. Doel van de patient staat centraal

Disclosure belofte. Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen. Doel van de patient staat centraal Disclosure: belofte Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen Ik zal aan de patiënt geen schade doen Ik luister en zal hem goed inlichten Disclosure: belofte Ik stel het belang

Nadere informatie

Bijlage 2: Informatie met betrekking tot goede praktijkvoorbeelden in Londen, het Verenigd Koninkrijk en Queensland

Bijlage 2: Informatie met betrekking tot goede praktijkvoorbeelden in Londen, het Verenigd Koninkrijk en Queensland Bijlage 2: Informatie met betrekking tot goede praktijkvoorbeelden in Londen, het Verenigd Koninkrijk en Queensland 1. Londen In Londen kunnen gebruikers van een scootmobiel contact opnemen met een dienst

Nadere informatie

Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City!

Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City! 1 Meet and greet read Lees de tekst Wat is de prijs die je kunt winnen? Flash info early too late on time vroeg te laat op tijd Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City! Do you have

Nadere informatie

4,9. Antwoorden door een scholier 1354 woorden 25 december keer beoordeeld

4,9. Antwoorden door een scholier 1354 woorden 25 december keer beoordeeld Antwoorden door een scholier 1354 woorden 25 december 2010 4,9 210 keer beoordeeld Vak Engels 1. cybercity wheelchair computers older Holland friends Nigeria shop tea 2. 1= false 2= true 3= true 4= false

Nadere informatie

L.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering.

L.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering. De L.Net s88sd16-n wordt via één van de L.Net aansluitingen aangesloten op de LocoNet aansluiting van de centrale, bij een Intellibox of Twin-Center is dat de LocoNet-T aansluiting. L.Net s88sd16-n aansluitingen

Nadere informatie

Maillijsten voor medewerkers van de Universiteit van Amsterdam

Maillijsten voor medewerkers van de Universiteit van Amsterdam See page 11 for Instruction in English Maillijsten voor medewerkers van de Universiteit van Amsterdam Iedereen met een UvAnetID kan maillijsten aanmaken bij list.uva.nl. Het gebruik van de lijsten van

Nadere informatie

een buddy bij de wieg Perinatale coaching van maatschappelijk kwetsbare zwangeren An De Craecker Arteveldehogeschool Gent

een buddy bij de wieg Perinatale coaching van maatschappelijk kwetsbare zwangeren An De Craecker Arteveldehogeschool Gent een buddy bij de wieg Perinatale coaching van maatschappelijk kwetsbare zwangeren An De Craecker Arteveldehogeschool Gent een buddy bij de wieg 1. Research 2. Project: het buddy-model 1. Wetenschappelijk

Nadere informatie

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Tijd 09.15 09.45 Je bent op de Open dag, wat nu? Personal welcome international visitors 10.00 10.45 Je bent op de

Nadere informatie

DALISOFT. 33. Configuring DALI ballasts with the TDS20620V2 DALI Tool. Connect the TDS20620V2. Start DALISOFT

DALISOFT. 33. Configuring DALI ballasts with the TDS20620V2 DALI Tool. Connect the TDS20620V2. Start DALISOFT TELETASK Handbook Multiple DoIP Central units DALISOFT 33. Configuring DALI ballasts with the TDS20620V2 DALI Tool Connect the TDS20620V2 If there is a TDS13620 connected to the DALI-bus, remove it first.

Nadere informatie

Ik kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb of niet compleet

Ik kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb of niet compleet 1 2 3 4 MATERIAL PREPARING LESSON ATTITUDE TOWARD WORK Ik kom er vaak tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet bij mij heb Ik kom er soms tijdens de les achter dat ik mijn schoolspullen niet

Nadere informatie

University of Groningen. Quantitative CT myocardial perfusion Pelgrim, Gert

University of Groningen. Quantitative CT myocardial perfusion Pelgrim, Gert University of Groningen Quantitative CT myocardial perfusion Pelgrim, Gert IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check

Nadere informatie

DE VOLTOOID TEGENWOORDIGE TOEKOMENDE TIJD

DE VOLTOOID TEGENWOORDIGE TOEKOMENDE TIJD 1 Grammatica les 11 THE FUTURE PERFECT TENSE DE VOLTOOID TEGENWOORDIGE TOEKOMENDE TIJD 11.1 FUTURE PERFECT The Future Perfect oftewel de Voltooid Tegenwoordig Toekomende Tijd bestaat uit "will" of "shall"

Nadere informatie

Firewall van de Speedtouch 789wl volledig uitschakelen?

Firewall van de Speedtouch 789wl volledig uitschakelen? Firewall van de Speedtouch 789wl volledig uitschakelen? De firewall van de Speedtouch 789 (wl) kan niet volledig uitgeschakeld worden via de Web interface: De firewall blijft namelijk op stateful staan

Nadere informatie

UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education

UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education DUTCH 0515/03 Paper 3 Speaking and Role Play Card One 1 March 30 April 2007 *4070675311* No Additional

Nadere informatie

Travel Survey Questionnaires

Travel Survey Questionnaires Travel Survey Questionnaires Prot of Rotterdam and TU Delft, 16 June, 2009 Introduction To improve the accessibility to the Rotterdam Port and the efficiency of the public transport systems at the Rotterdam

Nadere informatie

WEGWIJZER VOOR METHODEN BIJ PROJECTMANAGEMENT (PROJECT MANAGEMENT) (DUTCH EDITION) BY EDWIN BAARDMAN, GERARD BAKKER, JAN VAN BEIJNHEM, FR

WEGWIJZER VOOR METHODEN BIJ PROJECTMANAGEMENT (PROJECT MANAGEMENT) (DUTCH EDITION) BY EDWIN BAARDMAN, GERARD BAKKER, JAN VAN BEIJNHEM, FR Read Online and Download Ebook WEGWIJZER VOOR METHODEN BIJ PROJECTMANAGEMENT (PROJECT MANAGEMENT) (DUTCH EDITION) BY EDWIN BAARDMAN, GERARD BAKKER, JAN VAN BEIJNHEM, FR DOWNLOAD EBOOK : WEGWIJZER VOOR

Nadere informatie

Luister alsjeblieft naar een opname als je de vragen beantwoordt of speel de stukken zelf!

Luister alsjeblieft naar een opname als je de vragen beantwoordt of speel de stukken zelf! Martijn Hooning COLLEGE ANALYSE OPDRACHT 1 9 september 2009 Hierbij een paar vragen over twee stukken die we deze week en vorige week hebben besproken: Mondnacht van Schumann, en het eerste deel van het

Nadere informatie

word order woordvolgorde

word order woordvolgorde SirPalsrok @meestergijs Learn you shall word order. Attention therefore you must pay. Exercise 1: Zet de volgende zinsdelen in de juiste volgorde. 1. the first roller coaster in Russia was built in the

Nadere informatie

Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education

Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education Inger Anneberg, anthropologist, post doc, Aarhus University, Department of Animal Science Jesper Lassen, sociologist, professor, University

Nadere informatie

Hoe met Windows 8 te verbinden met NDI Remote Office (NDIRO) How to connect With Windows 8 to NDI Remote Office (NDIRO

Hoe met Windows 8 te verbinden met NDI Remote Office (NDIRO) How to connect With Windows 8 to NDI Remote Office (NDIRO Handleiding/Manual Hoe met Windows 8 te verbinden met NDI Remote Office (NDIRO) How to connect With Windows 8 to NDI Remote Office (NDIRO Inhoudsopgave / Table of Contents 1 Verbinden met het gebruik van

Nadere informatie

Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze. in Relatie tot Depressie

Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze. in Relatie tot Depressie 1 Keuzetwijfels in de Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze in Relatie tot Depressie Open Universiteit Nederland Masterscriptie (S58337) Naam: Ilse Meijer Datum: juli 2011

Nadere informatie

Tim Akkerman - Head of Mobile

Tim Akkerman - Head of Mobile Tim Akkerman - Head of Mobile Emesa is the largest e-commerce company for searching, comparing and booking travel and leisure packages in the following categories: Holidays - Other accommodations - Hotels

Nadere informatie

Examen Moderne Vreemde Taal Engels

Examen Moderne Vreemde Taal Engels Examen Moderne Vreemde Taal Engels Niveau : KSE Opgavenummer : EN(0) Examenduur : 60 minuten Instructies Dit examen bevat 6 opdrachten. Vul in het onderstaande vak uw gegevens in Beantwoord de vragen zo

Nadere informatie

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education *8258262135* DUTCH 0515/04 Paper 4 Writing May/June 2017 1 hour Candidates answer on the Question

Nadere informatie

TE HUUR. Kazernestraat 31 D 2514 CR 's-gravenhage p.m. ex.

TE HUUR. Kazernestraat 31 D 2514 CR 's-gravenhage p.m. ex. TE HUUR Kazernestraat 31 D 2514 CR 's-gravenhage 2.750 p.m. ex. KENMERKEN Prijs 2.750 p.m. ex. Postcode 2514 CR Ligging In centrum Woningtype Penthouse Woonruimte 110m² Inhoud 330m³ Kamers 3 Oplevering

Nadere informatie

Opgave 2 Geef een korte uitleg van elk van de volgende concepten: De Yield-to-Maturity of a coupon bond.

Opgave 2 Geef een korte uitleg van elk van de volgende concepten: De Yield-to-Maturity of a coupon bond. Opgaven in Nederlands. Alle opgaven hebben gelijk gewicht. Opgave 1 Gegeven is een kasstroom x = (x 0, x 1,, x n ). Veronderstel dat de contante waarde van deze kasstroom gegeven wordt door P. De bijbehorende

Nadere informatie