Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "www.ivn.nl/amstelveen"

Transcriptie

1

2 SAMENSTELLING BESTUUR Voorzitter Secretaris Correspondentieadres Penningmeester/ ledenadministratie Bas ten Asbroek Groenhof 17, 1186 EP Amstelveen Tel Jaap de Jong Pauwentuin 6, 1181 MR Amstelveen Tel IVN Afdeling Amstelveen Postbus 2089, 1180 EB Amstelveen Lennie Stegeman-van den Broeke In het Midden 99, 1422 PC Uithoorn Postbanknummer t.n.v. IVN-Amstelveen Lid Lid Jeanine Brederoo Amsterdamseweg 401, 1182 HC Amstelveen Tel Hanny van Oostendorp Keizer Karelweg 271, 1181 RD Amstelveen Tel Website Adres voor bijeenkomsten, cursussen e.d.: Jeanne d'arclaan 8 te Amstelveen (gebouw Bankrasflora)

3 INHOUD 4 Insectenhotel 5 Mededelingen Bestuur 5 Verslag Algemene Ledenvergadering 9 IVN WoesteLand 9 Zondagmiddag 1 mei: kindermiddag 10 Waarom een specht geen hoofdpijn krijgt 11 Plantenwerkgroep-agenda 12 Teken 13 Weidevogels, stand van zaken 14 Natuurlijk Chemisch 15 IVN-Cursussen 16 Persbericht 17 Rondleidingen 18 Gelezen 19 Amsterdams Natuur Net 20 Roofvogels- en uilenshows 21 Waarnemingen 23 Websites 24 Activiteitenoverzicht nr Ledenadministratie INZENDEN KOPIJ UITERLIJK 10 AUGUSTUS A.S.

4 IVN-INSECTENHOTEL In januari werd een schitterend insectenhotel geopend in het Broersepark. Omdat met name solitair levende insecten nuttig zijn voor o.a. de bestuiving van bloemen, kunnen wij helpen door ze nestgelegenheid te bieden. Het betekende een uitdaging voor het IVN-Amstelveen om ook zo iets moois te installeren bij ons gebouw aan de Jeanne d Arclaan! Franke van der Laan, medewerker van de Heimanshof in Hoofddorp maakt insectenhotels in vele maten en vormen en het bestuur zocht er een uit. Een hele klus om het loodzware geval op te hangen! Henk Glas en Christiaan Poel, de zoon van kregen het voor elkaar en sinds 14 mei hangt hij te pronken aan het ijzeren hek tussen de schooltuinen en ons IVN-gebouw. Een mooi centraal punt, goed te bekijken voor de kinderen en ouders die er dagelijks komen. Wie het wil gaan zien: overdag door de week is het hek van de schooltuinen open. Ernaast hangt wat informatie over de solitaire bijtjes voor wie wij dit prachtige bouwwerk hebben opgehangen en die wij hopelijk veelvuldig zullen zien deze zomer. (Inmiddels heeft het hotel reeds een bezetting van ong %) Els Poel

5 Mededelingen bestuur: - nieuwe coördinator rondleidingen We hebben een nieuwe coördinator voor de rondleidingen: Gert-Jan Roebersen. Hij gaat, als opvolger van Wies Teepe, de 'reguliere' rondleidingen coördineren. Carla blijft de 'aangevraagde' rondleidingen doen. Zijn adres is: Reinier Noomstraat 17, 1191 ES Ouderkerk aan de Amstel, tel: , gj.roebersen@hetnet.nl - nieuw telefoonnummer Het nieuwe telefoonnummer van Bas ten Asbroek, voorzitter van IVN Amstelveen, is Jeanine Brederoo VERSLAG van de Algemene Ledenvergadering IVN Amstelveen gehouden op woensdag 23 maart 2011 Aanwezig van het bestuur: Bas ten Asbroek (voorzitter), Jaap de Jong (secretaris, notulist), Jeanine Brederoo (algemeen bestuurslid), Lennie Stegeman (penningmeester), Hanny van Oostendorp (algemeen bestuurslid). Aanwezige leden: Cor Nijman, Tini Bakker, Albert Elich, Martin Broer, Gert Jan Roebersen, Hetty Kok, Els Poel Hellinga, Henk Glas, Jeannette Schenk, Bert Bent, Peter Paul Boermans, Joop ten Hoonte en echtgenote, Jos Valent, Pieter Mulder, Diana Erkelens. Bericht van verhindering: Carla de Bruyn, Jan Kloppenburg, Marleen Andriessen en Cock Koopman. 1. Bas opent de vergadering en heet iedereen welkom 2. De agenda wordt ongewijzigd vastgesteld. Bas doet als voorzitter enkele mededelingen namens het bestuur: we hebben een insectenhotel aangeschaft dat binnenkort geplaatst wordt. vele nieuwe natuurgidsen zetten zich in voor de rondleidingen en andere activiteiten van de vereniging.

6 Gert Jan Roebersen is de nieuwe coördinator 'reguliere' rondleidingen. De 'aangevraagde' rondleidingen blijven door Carla gecoördineerd worden. in de maand mei is het IVN op vele fronten actief, o.a. op de Dag van het Park. het bestuur neemt momenteel initiatieven om vernieuwd publiciteitsmateriaal te ontwikkelen en te drukken. Hanny heeft voor de rondleiders bodywarmers met IVN logo aangeschaft. Deze worden aan de rondleiders persoonlijk ter beschikking gesteld. het bestuur heeft een kwartaalschoonmaakrooster voor het IVN lokaal opgesteld. De redactie gaat in de lente als eerste aan de slag. 3. Bas reikt vanwege 25-jarig lidmaatschap jubileumspelden uit aan Jos Valent en Joop ten Hoonte en bedankt hen in een persoonlijk toespraakje voor hun inzet bij activiteiten van de vereniging. 4. Het verslag van de ALV d.d wordt ongewijzigd vastgesteld. Op een vraag van Els Poel antwoordt het bestuur dat IVN Amstelveen begunstiger is van Beschermers Amstelland. Amstelveners kunnen ook individueel begunstiger worden (zie 5. Het jaarverslag 2010 wordt voor kennisgeving aangenomen. De voorzitter refereert nogmaals aan de twee belangrijkste gebeurtenissen in 2010: het jubileum en de succesvol verlopen Natuurgidsencursus. Naar aanleiding van het jaarverslag wordt het bestuur verzocht om nog eens te bekijken of de tafels van het IVN lokaal vervangen kunnen worden en of er een kopieerapparaat geplaatst kan worden. 6. Lennie licht via een presentatie het financieel jaarverslag 2010 en de begroting 2011 toe. Uit het financieel jaarverslag blijkt dat de vereniging in 2010 een positief resultaat heeft geboekt. Dit resultaat is vooral bereikt doordat de inkomsten van cursussen aanmerkelijk hoger zijn uitgevallen dan begroot. Hierin weerspiegelt zich het feit dat de deelname aan cursussen in 2010 groot is geweest (o.a. vogelcursus, Natuurgidsencursus en paddenstoelencursus). De vergadering keurt de begroting voor 2011 goed.

7 De vergadering bedankt Lennie voor het vele en goede werk dat zij als penningmeester voor de vereniging doet. 7. Jan Kloppenburg en Gert Jan Roebersen hebben als kascommissie de boeken gecontroleerd en in orde bevonden. De schriftelijke verklaring hiervan is aan Lennie als penningmeester afgegeven. Daarmee wordt haar ter vergadering décharge verleend. De leden van de kascommissie worden bedankt voor hun inzet. 8. Bert Bent is bereid deel uit te maken van de kascommissie voor komend jaar. Het bestuur zal Jan Kloppenburg nogmaals vragen. 9. Verkiezing bestuursleden: Jaap de Jong wordt als secretaris voor een tweede termijn van drie jaar herkozen. 10. De ALV bespreekt de voorstellen van het bestuur tot wijziging van het Huishoudelijk Reglement. Een discussie over mogelijke fraudegevoeligheid, die kan ontstaan door het samenbrengen van de ledenadministratie en het penningmeesterschap leidt niet tot inhoudelijke wijzigingsvoorstellen. De voorstellen van het bestuur worden door de ALV met een wijziging aangenomen. De wijziging betreft de toevoeging aan artikel 2, lid 4 welke na wijziging als volgt luidt: In uitzonderlijke gevallen kan het bestuur besluiten de uitvoering van de ledenadministratie van de afdeling buiten het bestuur neer te leggen bij een van de leden. Het bestuur blijft echter verantwoordelijk voor de ledenadministratie van de afdeling. 11. Bas geeft een toelichting op de speerpunten van het bestuur voor Deze speerpunten sluiten nauw aan bij de speerpunten van Het bestuur richt zich met name op een goede organisatie van de afdeling ( o.a. via het vervaardigen van een Handboek), de onderlinge cohesie en communicatie en een verbetering van het publiciteitsbeleid. Bas geeft aan dat het bestuur er nog niet in geslaagd is om vormen te vinden om met name het gemeentelijk natuurbeleid kritisch te volgen. De Groenraad heeft hierin een taak en wat betreft het buitengebied is Beschermers Amstelland actief.

8 12. Jeannette Schenk meldt het initiatief om in de wintermaanden een aantal bijeenkomsten van leden te organiseren met steeds drie 20 minutenpraatjes. Dit model met korte praatjes heeft goed gewerkt bij de Natuurgidsencursus. Dit initiatief komt ook tegemoet aan de door Els Poel verwoorde behoefte tot meer onderling contact tussen de leden. De vergadering juicht dit initiatief toe. Jeannette en Els gaan dit idee verder uitwerken. 13. In de rondvraag doet Bert Bent een oproep om nog meer mogelijkheden te benutten om in de regionale pers onze activiteiten aan te kondigen. Gewezen wordt op het benaderen van wijkkranten. Ook via RTV Amstelveen en de website bereiken we de Amstelveners. 14. Bas sluit de vergadering en bedankt alle aanwezigen voor hun komst en inbreng. Datum van de volgende ALV is woensdag 21 maart 2012: uur Na de ALV houdt Peter Paul Boermans een boeiende voordracht over de Mondiale Grutto, een internationaal project van het IVN. Oudste grutto van Nederland Op 19 april 2011 werd door een weidevogelbeschermer in de Krommenieër Woudpolder een dode grutto gevonden. De vogel was geringd. Uit de ringgegevens bleek dat de grutto 30 jaar geleden als kuiken werd geringd in het Wormer- en Jisperveld. Het vorige record stond op ruim 25 jaar en is dus met liefst 5 jaar verlengd. Gemiddeld wordt een grutto 11 jaar oud. Meer informatie op onder de knop nieuws.

9 Jongeren IVN WoesteLand Zomerkampen voor en door De zomer van WoesteLand staat weer voor de deur! WoesteLand bestaat dit jaar al 50 jaar en heeft al die jaren vele jongeren een schitterende zomerweek bezorgd. Op mooie natuurlocaties, met leeftijdsgenoten, goed georganiseerd en meestal met een groen of actueel maatschappelijk thema. Ook dit jaar wordt door WoesteLand weer een aantal mooie zomerkampen georganiseerd. Deze zomer! In de periode juli en augustus verzamelt WoesteLand zich weer om natuur en landschap in te trekken, in Nederland maar ook over de grens. Elk zomerkamp heeft een speciaal thema. Er zijn zomerkampen voor verschillende leeftijdsgroepen: voor 12 t/m 15, 16 t/m 25 en 18 t/m 30 jaar. Deelnamekosten zijn zeer betaalbaar. WoesteLand WoesteLand is de jongerenafdeling van het IVN. WoesteLand bestaat geheel uit jonge enthousiaste vrijwilligers die met haar activiteiten jongeren op een leuke en boeiende manier wil betrekken bij natuur en milieu. Nieuwsgierig? Nieuwsgierig geworden? Kijk op onze website ( en ga gewoon een keertje mee! Ken je anderen die deze activiteiten en WoesteLand misschien leuk vinden? Maak hen dan enthousiast en geef deze info aan hen door. Heb je nog vragen, stuur een mail naar Zondag 1 mei: KINDERMIDDAG in het Broersepark De aanleiding voor deze middag was een verzoek van de gemeente of wij in de maand mei extra aandacht konden besteden aan de heemparken. Elk weekend een extra rondleiding is teveel van het goede, dus werd gekozen voor een kindermiddag. En omdat de heemparken zich daarvoor niet goed

10 lenen, gebeurde dit in het Broersepark. Twintig kinderen stonden om twee uur te trappelen om het park in te gaan, tien kleuters/peuters en tien kinderen van ongeveer 10 jaar. De tien kleuters en peuters gingen mee met Hanny, de natuur ontdekken, nieuwe dingen beleven. Hanny wist haar liefde voor de natuur en de kinderen goed te combineren tot een heerlijke middag die afgesloten werd met door de kinderen zelfgemaakte thee. De kleintjes en hun ouders waren razend enthousiast. De oudere kinderen kregen van Bas een speurtocht: eenden herkennen in de vijver, met een vergrootglas naar kleine bloemen kijken, en wat gebeurt er allemaal bij dat insectenhotel? Na afloop gingen de kinderen niet direct naar huis, ze bleven om naar de waterdiertjes te kijken. Een uurtje vissen leverde voldoende diertjes op om de kinderen te blijven fascineren. Een speciaal woord van dank aan de gemeente Amstelveen. Rinus en Martin hebben enorm geholpen, waardoor we van deze middag een succes konden maken. Dit is een fijne samenwerking tussen IVN en gemeente. Enorm bedankt! Bas ten Asbroek en Hanny van Oostendorp WAAROM EEN SPECHT GEEN HOOFDPIJN KRIJGT door Pieter Rust, boswachter van het Amsterdamsebos We hebben allemaal wel eens ons hoofd flink hard gestoten. Wellicht zijn sommigen van ons zelfs tegen de lamp gelopen. Wat er over blijft is vaak pijn. Waarom kan de specht dan keer op keer een roffel geven zonder van zijn stokje te vallen? Spechten zijn in staat om met hun snavel tussen de negen en zestien keer per seconde tegen een boom te roffelen! De vogels hebben kleine hersenen die, in tegenstelling tot de hersenen van de mens, heel stevig en vast in de schedel zijn ontwikkeld. Hierdoor kan het spechtenbrein niet in de schedel bewegen. Dit in tegenstelling tot mensen, die bij een harde klap een hersenschudding kunnen oplopen. Men heeft ook ontdekt dat de specht heel kort voor zijn getimmer zijn spieren samentrekt waardoor de klappen van het roffelen worden opgevangen door sterke veerkrachtige beenderen.

11 Maar waarom nu toch dat geram op die bomen? Het geroffel is de territoriumzang van de spechten. De mannetjes roffelen per keer vaak iets langer dan vrouwtjes, en dit verschil is goed te horen in de antwoordroffels. Spechten hebben enkele vaste plekken waar ze eten, de zogenaamde spechtensmidse. In een holte in een boom, of in een stevige gevorkte tak klemmen de vogels bijvoorbeeld een dennenappel of beukennoot. Deze wordt zorgvuldig kaal gegeten en vervolgens weer uit de klem gegooid. Komt u in het bos dus een geconcentreerde hoeveelheid kale dennenappels of beukennoten tegen, grote kans dat er boven uw hoofd een spechtensmidse is. Bron: weblog van boswachter Pieter Rust. ( PLANTENWERKGROEP AGENDA (resterende data) Als ieder jaar heb ik ook voor 2011 weer een aantal avondexcursies gepland waarvan er inmiddels nog vier op het programma staan, voor een deel op bekende plaatsen en voor een deel op plaatsen waar we nog niet eerder met elkaar waren. Hopelijk zien we op de excursies naast bekende ook nieuwe mensen. Ben je nog nooit mee geweest? Kom dan een keer! De bezoeken aan de kwekerij in De Braak van de afgelopen twee jaar waren een groot succes. Dat gaan we dit jaar dus weer doen. Botshol is nu de eerste excursie die aan de beurt is. We doen die altijd als het lang licht blijft. Je hoeft niet te kunnen roeien om mee te gaan. Maar als je wel kunt roeien, dan zien we je extra graag meekomen. Voor een keer wil ik het proberen: een avond in mijn eigen tuin. Het is maar klein, maar we kunnen aan tafel planten bestuderen met behulp van de ecologische flora. Bel me eventueel voor informatie ( ). Henk Glas, coördinator Datum Plaats Verzamelen om 19:30 u, behalve Botshol om 19:00 u Ma 27-6 Botshol 19:00 Parkeerplaats Escapade of 19:30 boer Jansen

12 Wo 6-7 Eigen tuin Veldlust 60, Amstelveen Wo 13-7 Kwekerij De In De Braak bij de kwekerij Braak Wo 17-8 Grutterij Volvogarage Grutterij 7-9 TEKEN Bij de verkiezing van de Rotbeesten Top 50 door het programma Vroege Vogels haalde de teek met ruime voorsprong de eerste plaats. Het beestje kreeg een op de vijf uitgebrachte stemmen, en eindigde daarmee boven steekmug, daas en wesp. Volgens eindredacteur Joost Huijsing is het opvallend dat een dier dat 25 jaar geleden nog onbekend was nu zo gehaat is. De ziekte van Lyme, veroorzaakt door de Borellia-bacterie, wordt door teken overgebracht. Vroeger hoorde je zelden van Lymebesmettingen; het werd wel de boswachtersziekte genoemd omdat deze mensen het meeste risico liepen op een tekenbeet. Nu is volgens de Universiteit van Wageningen een op de zes teken in ons land besmet; in omringende landen is dat maar 1 op 10. Voor mij is de teek een oude bekende. In de jaren 50 had ik een hond, die nogal ondeugend was en vaak wegliep. Hij struinde dan door de duinen in struikgewas en door begroeiing. Vaak bleek hij bij terugkeer een of meer teken te hebben opgelopen. Ik probeerde die dan weg te halen, maar vooral als ze op een gevoelige plek zaten werd hij bijterig, en liet ik ze maar zitten. Volgezogen lieten ze zich, als een dikke grijze mini-worst, in zijn mand vallen. Hij was er doodsbenauwd voor, ook al kon een volgezogen teek hem geen kwaad meer doen. Bij mijn weten is hij niet besmet geraakt. Een doodenkele keer kwam het wel voor dat een mens een teek opliep; ik geloof dat het mij destijds maar eenmaal is overkomen. De eerste keer dat mijn vrouw een teek had herkende zij dat niet; zij vond het een vreemd zakvormig bultje op haar arm. Later hebben wij de teek helaas maar al te goed leren kennen; wijzelf en ook onze kinderen zijn nogal eens gebeten. Anders dan we lang hebben gedacht, laat de teek zich niet uit een boom of struik vallen (een slechte strategie voor als hij mist ) maar kruipt hij op een grasspriet of andere plant, en springt over als je langskomt. Na een wandeling met blote benen langs een pad met hoog opgeschoten gras hadden mijn vrouw en ik meerdere teken opgelopen. Dan rest slechts de

13 tekentang, waarvan diverse uitvoeringen bestaan; verdoven met alcohol schijnt het beestje aan te zetten zijn besmette maaginhoud in jouw wond uit te storten. Gert-Jan Roebersen, met dank aan website Vroege Vogels. WEIDEVOGELS, stand van zaken Het afgelopen weekend (9/5) heb ik bij vier boeren met wisselende ervaringen nesten van weidevogels gezocht. Met Irene van de Wetering bij Hugo den Boer en Adri Stam in de Duivendrechtse polder. Het is daar rustiger met weidevogels dan in andere jaren. Vooral scholeksters en een enkele kievit. Op het stuk uitgesteld maaien bij Hugo broedt een paartje tureluurs en een paartje scholeksters. Die hebben daar een goed perceel met kort bloemrijk gras om jongen groot te brengen. In de Ronde Hoep is het op dit moment puur genieten. Wat een vogels (ook veldleeuweriken!) met jongen, eieren en nog volop grutto's in de balts. Ik hoop dat die nog eieren gaan leggen. Gerard Timmer heeft al een paar percelen gemaaid maar het ziet er goed uit daar. De kieviten zijn uitgeweken naar de beweide percelen en de gruttogezinnen naar de ongemaaide percelen. Ik ben benieuwd wat we hier over twee weken aan gruttogezinnen tegenkomen tijdens de alarmtelling. Vergeleken met andere delen van Nederland mogen wij in Amstelland niet klagen. Wat betreft Amstelland is er vooral goed nieuws tot nu toe. De alarmtellingen in Bovenkerkerpolder (15 mei) en Ronde Hoep (21 mei) geven duidelijke indicaties voor een bovengemiddeld goed broedsucces voor de grutto dit jaar in beide polders: 80%-90%. Dat is fantastisch en voor een zeer groot deel te danken aan de medewerking van boeren om een deel van de percelen later te maaien. Maar ook de communicatie per tussen de vrijwilligers onderling zoals we dat de afgelopen weken hebben gerealiseerd en de communicatie vanuit de agrarische natuurvereniging door middel van het toesturen van de kaarten met territoria van Mark Kuiper hebben daar aan bijgedragen. Dat heeft Mark de mogelijkheid geboden om her en der waardevolle last minute contracten af te sluiten. Laten we deze communicatie nog even volhouden. De komende weken zullen mede bepalend zijn voor het broedsucces van de late (opnieuw) beginners onder de weidevogels.

14 Een zorgpunt blijft de Duivendrechtse polder. De weidevogels in deze polder hebben er last van dat het met name in het noorden een nogal besloten smalle polder aan het worden is met relatief veel verstoring door continu aanwezige kraaien. Dat geeft druk en misschien zijn er mede daarom in deze polder minder weidevogels dan andere jaren. Ook hier hebben boeren last minute contracten afgesloten. Laten we hopen dat dit goed uitpakt. De alarmtelling moet nog plaatsvinden. Kunnen gruttokuikens zwemmen...? Geen enkel probleem! Een gruttopul zwemt een 10 meter brede vaart over in Varkensland. Aad van Paassen NATUURLIJK CHEMISCH! Soms hoor ik mensen zeker binnen het IVN afkeurend spreken over chemische stoffen, alsof iets dat via een chemische reactie is samengesteld niet zou deugen. Nu heb ik bijna een halve eeuw geleden scheikunde gestudeerd, en ik kan mij daarom slechts verbazen over een dergelijke opmerking. Immers, elke zuivere stof is een chemische verbinding, ook water (H 2 O), suiker (C 12 H 22 O 11 ), en het broeikasgas kooldioxide (CO 2 ). Een wijdverbreid misverstand is dat natuurproducten gezonder zouden zijn dan door mensen met een chemische reactie gemaakte stoffen. Nou, informeert u maar eens bij de Paddenstoelenwerkgroep hoeveel uiterst giftige soorten er bestaan; naast de groene knolamaniet is er nog volop keus als u zichzelf of iemand anders naar de andere wereld wilt helpen. Ook allerlei lekker uitziende bessen zijn minder voor consumptie geschikt, en als u door een gifslang wordt gebeten is dat eveneens slecht voor de gezondheid. Tijdens mijn studie vertelde een docent met specialisatie natuurstoffen dat één gram van zeker bacteriegif voldoende was om miljoenen muizen te doden. Op internetsites hebben E-nummers een slechte naam; allerlei nare aandoeningen zouden het gevolg zijn van de consumptie van levensmiddelen waarin een genummerd stofje voorkomt. Vaak zijn het heel gewone stoffen, zoals keukenzout (NaCl) en vitamine C (ascorbinezuur), die als toegelaten stof in voedingsmiddelen een nummer

15 hebben gekregen. Sommige E-nummers worden ervan verdacht allergische reacties te veroorzaken, maar dat geldt ook voor gluten, koemelkeiwit en stuifmeel ( pollen ). Eerlijk gezegd eet ik liever een plak worst met conserveermiddel dan zonder, want de laatste zal sneller bederven. Is er dan geen verschil tussen natuurlijke en fabrieksmatig geproduceerde stoffen? Jawel, er is een verschil mogelijk bij organische verbindingen waarin een zogenaamd asymmetrisch koolstofatoom voorkomt. Van een dergelijke verbinding bestaan twee spiegelbeeldige moleculen, vergelijkbaar met een linker- en rechterschoen. In de natuur wordt vaak uitsluitend een van beide spiegelbeelden geproduceerd: daar komt het linksdraaiende melkzuur vandaan. Wordt zo n stof met een chemische reactie samengesteld, dan ontstaan gelijke hoeveelheden van de linker- en rechtervorm, een zogenaamd racemisch mengsel. Het lichaam kan alleen de natuurlijke variant verteren. Vroeger was dit een probleem, maar tegenwoordig beschikken wij over enzymen die keurig een van de twee symmetrische moleculen kunnen produceren. Kortom, chemisch is volstrekt natuurlijk! Gert-Jan Roebersen. IVN-Cursussen - Insectencursus Weet u niet zoveel over insecten? Maar wilt u wel eens kennismaken met al die kruipende, vliegende en verborgen levende kleine dieren om u heen? Dan is de Insectencursus van het IVN misschien iets voor u. In september 2011 wordt op twee zaterdagochtenden de korte cursus Een kennismaking met insecten gegeven in het IVN-gebouw aan de Jeanne d Arclaan 8 in Amstelveen. U hoort over het nut van insecten, waar leven ze en waarom zijn ze zo belangrijk voor ons, bijvoorbeeld als bestuiver van planten. Na een korte uitleg binnen gaan wij, langs en in het water, zelf insecten vangen en daarna binnen bekijken en bespreken. Data en tijden: De data zijn zaterdag 3 en zaterdag 17 september van tot ongeveer Wij verzamelen om 10 uur in het IVN-gebouw aan de Jeanne d Arclaan 8

16 in Amstelveen (bij de schooltuinen) De kosten bedragen 12,50 voor niet-leden en 10,- voor IVN-leden. Info en opgave: Els Poel-Hellinga, tel of mail Er is een maximum van 15 deelnemers. - Eten uit de Natuur VOLGEBOEKT! Wat is dat? Bossen, hei, duinlandschappen, terpen en heuvels, sloten, meertjes, vennen, de zee. Vergezichten, wolkenluchten en sterrenhemels: de natuur is wonderschoon.en overal staan bomen, struiken en planten. Hiervan kunnen we net als onze voorouders de wortels, stengels, bladeren, vruchten of bloemen verzamelen en eten. Dat is: eten uit de natuur! Elk jaar in de maand september wordt deze cursus door IVN-Amstelveen gegeven. Cursuscoördinator is Carla de Bruijn. Uitgebreide info op onze website en in de Groene Zegge van maart Helaas is aanmelding voor 2011 niet meer mogelijk omdat het maximum aantal deelnemers inmiddels is bereikt. De intentie is om in 2012 de cursus opnieuw te geven. Carla de Bruijn PERSBERICHT De nieuwe verspreidingsatlas van de Noord-Hollandse amfibieën en reptielen is uit. Landschap Noord-Holland presenteert samen met RAVON (reptielen amfibieën en vissenonderzoek) de nieuwe verspreidingsatlas van de Noord-Hollandse amfibieën en reptielen! Een resultaat van vele uren veldonderzoek en gegevensverwerking mede door de hulp van vele vrijwilligers die hun gegevens ter beschikking hebben gesteld. Noord-Holland is een bijzondere provincie voor amfibieën en reptielen. Zo leven er ringslangen onder de rook van Amsterdam, duikt de rugstreeppad op veel plaatsen op en zijn de duinen beroemd om hun zandhagedissenpopulaties.

17 Belangrijkste doel van deze atlas is het in kaart brengen van de recente verspreiding van alle Noord-Hollandse soorten. Dit is nodig voor het maken en uitvoeren van goed beschermingsbeleid voor deze soorten. Amfibieën en reptielen zijn goede indicatorsoorten, hun aan- of afwezigheid zegt veel over de kwaliteit van natuurgebieden en de ecologische hoofdstructuur maar ook van gebieden daarbuiten. In de nieuwe atlas vind u verspreidingkaarten van alle soorten op km-hok niveau. Dit geeft in een oogopslag inzicht in de verspreiding van die soort in Noord-Holland. Ook wordt er aandacht besteed aan herkenning, habitat, belangrijkste gebieden voor de soort, uitgezette populaties, barrières en het beheer. Ook de exoten en uitgestorven soorten worden besproken. Het maken van deze atlas was voor Stichting Landschap Noord-Holland een kans om van 2007 t/m medio 2010 een extra inspanning te leveren om een hele nieuwe groep vrijwilligers enthousiast te maken voor onze herpetofauna. De vele, drukbezochte, excursies, gegeven door Landschap Noord-Holland in samenwerking met RAVON hebben geleid tot meer gegevens, maar vooral ook tot meer aandacht en verwondering voor de Noord-Hollandse reptielen en amfibieën. De atlas is schitterend uitgegeven met prachtige foto s en kaarten. De atlas kost 19,95 en is te bestellen op de webwinkel van Landschap Noord-Holland via Kees Dekker, medewerker projecten Landschap Noord-Holland RONDLEIDINGEN Vanaf dit jaar beginnen de maandelijkse rondleidingen van het IVN op zondagochtend om 10 uur. De eerste ervaringen hiermee zijn positief: het aantal belangstellenden is meestal groot. Vooral bij de wandelingen op de nieuwe locatie Wester-Amstel (vogels) en in het vertrouwde Thijssepark (stinzenplanten) was er een flinke opkomst. Van de 22 deelnemers aan de natuurgidsencursus zijn er, na vertrek van mensen die het voor de baas deden, verhuizers enzovoort, ongeveer tien overgebleven die enthousiast rondleidingen verzorgen, samen met enkele oude rotten. De komende maanden staan de volgende rondleidingen op het programma:

18 10 juli: Thijssepark met het thema bloemen, bloemen en nog eens bloemen. Aan sommige bloemen zit een verhaal vast, dat de natuurgidsen graag met u delen. 14 augustus: het Schinkelbos is een nieuw stuk Amsterdamse Bos, ontwikkeld als compensatie voor de aanleg van sportvelden aan de noordkant. Reden om te kijken hoe snel natuurontwikkeling gaat, en wat de voor- en nadelen zijn van nieuwe natuur. 11 september: het Japanse Bloesempark is in de lente korte tijd een bloemenzee. Nu gaan wij kijken naar de vele verschillende vruchten en zaden, hun vormen en kleuren en de manieren van verspreiding. Gert-Jan Roebersen. VOGELFIETSROUTE De gemeente heeft onlangs een brochure uitgegeven met de titel Amstelveners, sla de vleugels uit! Hierin wordt een fietsroute beschreven door de polders aan de oostzijde van Amstelveen en langs de Ouderkerkse kant van de Amstel, waarbij veel vogels te zien zijn. De route van 30 km begint bij de carpoolplaats aan de Burg. Boersweg en bestaat uit een noordelijk en een zuidelijk deel, die ook apart gevolgd kunnen worden. Een leuke manier om het buitengebied van Amstelveen, tussen Kalfjeslaan en Nessersluis, te ontdekken. De tekst en route: Vogelwerkgroep IVN Amstelveen i.s.m.gemeente Amstelveen. De brochure is gratis verkrijgbaar bij het IVN-gebouw Jeanne d'arclaan en het gemeentehuis. GELEZEN Bron: 2e Nieuwsbrief KNNV: - Bomen van Artis en Hortus, heruitgave september Rapport over de inventarisatie van muurplanten in Amsterdam en de rest van Noord-Holland De Bomen van Artis en Hortus door Hans van der Stelt, is een heruitgave van het boek dat hij in 1989 schreef en dat onder

19 bomenliefhebbers een grote reputatie verwierf maar al heel lang is uitverkocht. Nu Hans van der Stelt ziek is pakten zijn moeder Hilde van der Stelt-Strijbos en zijn zoon Sjors de heruitgave op. "De Bomen in Artis en Hortus" biedt nieuwe inzichten in de studie van bomen, heesters en houtachtige gewassen, en een actueel overzicht van de bomen in Artis en de Hortus. Auteur : Hans van der Stelt, Sjors van der Stelt Illustrator : Hilde van der Stelt - Strijbos 2e druk ISBN ISBN pagina's Architectura & Natura Press september 2010 Prijs 29,50. De Werk en Adviesgroep Muurplanten Noord-Holland heeft, in samenwerking met een aantal plantenwerkgroepen van de KNNV, de muurplantenwerkgroep Haarlem, de Plantenwerkgroep Antwerpen (Floristisch Onderzoek voor Natuurbehoud, Vlaanderen) en de stichting FLORON, een groot deel van de provincie Noord-Holland onderzocht op de aanwezigheid van beschermde muurplanten. De geïnventariseerde muurplanten zijn beschermd door de Flora en Faunawet en het Soorten Beschermingsplan Muurplanten 1990 van het Ministerie van LNV. Het onderzoek heeft zich geconcentreerd op het voorkomen van beschermde muurplanten op waterkerende bakstenen en basalten grachtenmuren, kaden, gemalen en sluismuren in de periode van mei 2010 tot en met oktober 2010 zijn 22 steden in 18 gemeenten in de provincie Noord-Holland uitvoerig geïnventariseerd. De beschermde muurplanten zijn op 959 groeiplaatsen geteld. Het rapport is samengesteld door Valentijn ten Hoopen. Het gehele rapport is te lezen op: AMSTERDAMS NATUUR NET (ANN) Wilt u op de hoogte worden gehouden van actuele natuurwaarnemingen in de omgeving van Amsterdam, of wilt u anderen op de hoogte stellen van uw bijzondere natuurwaarnemingen, meldt u dan aan bij het ANN. Het ANN is een gratis service, voor iedereen die geïnteresseerd is in het natuurgebeuren in en rond de stad. Het beoogt een platform te zijn voor een ieder die wat te melden heeft met betrekking tot de natuur in en rond Amsterdam. Dit kunnen waarnemingen

20 van planten of dieren zijn, maar ook uitnodigingen voor bijeenkomsten, aankondigingen van excursies en dergelijke. Commercieel gebruik is niet toegestaan. Hoe werkt het: Iemand die iets waargenomen, of iets mede te delen heeft, waar anderen mogelijk ook wat aan hebben, kan een sturen naar het netwerk. Deze wordt dan automatisch verspreid onder de aangesloten leden. In de titel van de mail verschijnt dan een vermelding van de herkomst [ANN]. De procedure om lid te worden is als volgt: 1) stuur een lege (dus een zonder tekst) aan: 2) Als het goed is ontvangt u daarna een van Yahoo om de aanvraag te bevestigen. Deze tekst is helaas in het Engels. Het bevestigen kunt u het makkelijkst doen door de te beantwoorden. U kunt ook naar de pagina van Yahoo gaan (link staat in de mail). De laatste methode heeft de voorkeur van Yahoo, maar vereist dat u een account bij Yahoo hebt of aanmaakt. Voor het ANN zijn beide opties geschikt. 3) U bent nu lid en na enige tijd ontvangt u een welkomstmail. 4)Hierna ontvangt u de berichten van ANN en kunt u zelf berichten sturen. Het ANN is een initiatief van de KNNV afdeling Amsterdam. Neem voor meer informatie contact op met: Jan Timmer jan.timmer@oriolus.nl ROOFVOGELS- EN UILEN ZIJN NIET VOOR DE SHOW Vogelbescherming Nederland vraagt uw aandacht voor deze campagne. Het aantal roofvogel- en uilenshows in Nederland neemt schrikbarend toe. Dat blijkt uit het onderzoek van Bureau Ulucus in opdracht van Vogelbescherming Nederland. Het rapport is te vinden op de website van Vogelbescherming, De shows vinden plaats met vaak slecht gehuisveste vogels in een onnatuurlijke omgeving onder het mom van voorlichting. Als gevolg daarvan neemt ook het aantal uilen en roofvogels dat als huisdier wordt gehouden toe. Bovendien ontsnappen steeds meer roofvogels en uilen, wat kan leiden tot faunavervalsing. Vogelbescherming Nederland spreekt zich daarom uit tegen het houden van roofvogel- en uilenshows en roept u daarom op geen roofvogel- en

21 uilenshows te bezoeken of te organiseren. Naar aanleiding van bovengenoemd rapport hebben al vele organisaties, waaronder alle vogelwerkgroepen van Noord-Holland zich tegen roofvogel- en uilenshows uitgesproken. De bezwaren tegen het gebruik van roofvogels en uilen voor commerciële doeleinden zijn o.a.: - er wordt onder de mantel van educatie geld verdiend over de ruggen van roofvogels en uilen. - onderzoek toont aan dat de educatieve waarde van deze shows bedroevend is. - de shows hebben een ecologische onverantwoord karakter, ze draaien erom dat mensen de vogels van dichtbij kunnen zien en aanraken, dat is tegengesteld aan het gedrag van de vogels in het wild. - ze bevorderen de wens van mensen om zelf een roofvogel of uil te willen hebben. - de door particulieren gehouden roofvogels en uilen leven bijna altijd onder dieronvriendelijke omstandigheden zonder mogelijkheden zich natuurlijk te gedragen - regelmatig ontsnappen deze in gevangenschap gehouden vogels, in sommige gevallen worden in gevangenschap gefokte vogels zelfs bewust losgelaten. In het kort komt het hierop neer dat er in feite alleen maar nadelen aan deze shows zijn verbonden en dat de vermeende voorlichtende werking ervan in de meeste gevallen een illusie blijkt te zijn. Op de website vindt u meer informatie om in voorkomende gevallen te protesteren. Vogelwerkgroep IVN-Amstelveen WAARNEMINGEN - Oeverzwaluwwand door Marleen Andriessen De redactie vroeg me om dit keer een verhaaltje te schrijven over de Oeverzwaluwwand aan de Burgemeester Boersweg. Zoals bij de meesten van ons bekend, vonden spontane broedgevallen plaats in 2007 in een zandberg ter plaatse. De uitvoerder en de gemeente werden ingeschakeld en de berg zand werd met rust gelaten door de wegenbouwers. Er werden

22 toen een kleine 30 gaten geteld waarvan er tussen de 20 en 25 regelmatig door oeverzwaluwen werden bezocht. Eind augustus kon ik de betrokkenen melden dat de vogels weg waren en werd de berg met gezwinde spoed neergehaald. Einde verhaal dacht ik. Een paar dagen later werd ik echter gebeld door de Landschapsarchitect van de gemeente, Gauke Adamse. Hij vroeg me of het leuk zou zijn om iets definitiefs neer te zetten aan de Burg. Boersweg. Wat dacht je, natuurlijk. Samen met mensen v.d.gemeente werd een mooi plan geboren. In het voorjaar 2009 was de wand klaar, alles betaald door de gemeente. Datzelfde jaar was er geen belangstelling voor de wand. Maar een jaar later wel. In mei 2010 werd de wand gevonden door oeverzwaluwen en werd er ook gebroed. In 2011 zorgde de gemeente er voor dat het riet voor de wand werd afgedekt met dubbel worteldoek om te voorkomen dat de jonge vogels in het riet terechtkwamen. Nadat leden van de vogelwerkgroep op 12 maart 2011 de gaten leeghaalden en weer opvulden waren de verwachtingen hoog gespannen. Veel eerder dan vorig jaar meldden Jeannette en Gerda dat zij op 3 april oeverzwaluwen hadden gezien bij de wand. In de dagen daarna werden 9 gaten deels opengekrabd en niet meer dan 10/12 vogels gezien. Maar dan op 17 april zijn ineens 32 gaten min of meer open gekrabd en zijn er veel meer vogels aanwezig. Eind april zijn 41 gaten open en worden er 50 vogels geteld en op 5 mei zijn 57 van de 60 gaten open. Voorbijgangers tellen zomaar 80 vogels, mooie foto s worden ingezonden. Soms zijn de vogels allemaal weg, de wand geheel verlaten, maar dan ca. 10 minuten later begint het feest. Dan zijn ze ineens weer terug en geven een vliegshow van jewelste. Het is zo leuk om aan de kant in het gras te gaan zitten en gewoon te kijken wat er allemaal gebeurt. Dan vraag je je af hoe ze weten welk gat van hun is. Ik bedacht dat dat misschien de reden is dat alle gaten er anders uit zien. Geen enkele is hetzelfde. Het zou zomaar kunnen. Hoewel je ze vaak genoeg ergens ziet aanklampen en vervolgens een ander gat in ziet duiken. Wie het weet mag het zeggen. Maar vergeet niet van deze leuke vogeltjes te genieten. - Pimpels door Petra Snijder Toen ik zojuist, om half één de woonkamer binnenliep, zag ik een nogal onhandige pimpelmees, piepend op het schuine dakje van de niet in gebruik zijnde nestkast op mijn balkon. Even later kwam een andere

23 pimpel naar de bewoonde nestkast toe, zag en hoorde het fladderende beest en schoot vlug te hulp. Begroetingsceremonieel met de vleugels, zoals ook mannetje en vrouwtje dat in de baltstijd wel doen en vervolgens werd de ander gevoerd. Na nog wat heen en weer vliegen en bezoeken van de vetbol en nog meer voeren, ging de ander weer weg. Een te vroeg uitgevlogen jong? Toen pa (ma?) weer weg was, waagde ik mij aan het raam en ontwaarde nog een ander klein ding, zittend op een uitstekende bamboestok van de voederkooi. Het eerste jong had ondertussen een plekje gevonden op het stokje van de blauwe kast. Nadat ik in de andere kamer mijn fotootjes "ontwikkeld" had, bleken de jongen weg te zijn. Vanuit de verte (beneden) hoor ik ze nog. Vandaag hun "geboortedag"? - Zeldzame Boommetselbij Bron: website Vroege Vogels 3 juni 2011 Bijenonderzoeker Huib Koel heeft in de Amsterdamse Waterleidingduinen de nestplaats gevonden van een zeldzame boommetselbij Osmia parietina. "Dit is een pluim voor het bosbeheer in de duinen", vindt Koel. De bijtjes vliegen van begin april t/m eind juni. Ze zijn heel klein. De vrouwtjes zijn 8-9 mm, de mannetjes 8 mm. Verder hebben ze een voorkeur voor: slangenkruid, gewone rolklaver en paardenbloem. De boommetselbij nestelt in staand dood hout waar gangen in zitten van de gewone dennenboktor. Alleen die gangen zijn glad genoeg voor deze bij om zich zonder kleer- of vleugelscheuren in te kunnen bewegen. Informatie op Websites: (waarnemingen) (jongerenwerkgroep) (activiteiten etc.) (foto s Amstelland)

24 ACTIVITEITENOVERZICHT juni 2011 nr. 2 zo 3 juli IVN-Amsterdam: Excursie in de Artsenijhof van het Beatrixpark. start om u. bij Parkingang Diepenbrockstraat, t.o. H.Heijermans weg, Amsterdam. Thema: Geneeskrachtige planten van toen en nu. zo 10 juli IVN-Amstelveen: Natuurwandeling door het Jac.P. Thijssepark o.l.v. natuurgidsen. Start om uur bij de ingang Pr. Bernhardlaan hoek Emmakade. Thema: bloemen *)Info zo 17 juli IVN-Amsterdam: Excursie "Diemerzeedijk in bloei", Diemen Start om u. bij de Nesciobrug aan het begin van de Diemerzeedijk zo 14 aug IVN-Amstelveen: Natuurwandeling in het Schinkelbos o.l.v. natuurgidsen. Start om uur bij de ingang Schinkelbos bij de rotonde van de Bosrandweg. Thema: natuurontwikkeling *)Info zo 11 sept IVN-Amstelveen: Natuurwandeling door het Bloesempark, bij de Amstelveense Poel. Start om uur bij de bamboebrug, aan het einde van de Doorweg naar links. Thema: vruchten en zaden *)Info zo 18 sept IVN-Amsterdam: excursie Nazomer in het Diemerbos,Diemen Start om u. bij ingang spoorbrug over Amsterdam -Rijnkanaal, hoek Kanaaldijk West en Klein Merwede. za 24 sept IVN-Amstelveen Paddenstoelenwerkgroep: Opfrisexcursie paddenstoelen. Start om u. bij de Urbanuskerk in Bovenkerk. Iedereen is welkom. di 1 nov Coördinatieoverleg. Jeanne d'arclaan. Aanvang uur. *)Info IVN-natuurwandelingen door gidsen van IVN-Amstelveen Dhr. G.-J. Roebersen, tel OVERIGE ACTIVITEITEN Cursussen/lezingen (IVN-Amstelveen) Minicursus Insecten in september (blz.15) (IVN-Amsterdam) zie website ivn.nl/amsterdam Kinderactiviteiten (IVN-Amsterdam): Eerste zondag van de maand, inloop van u. in het (nieuwe) IVN Paviljoen bij de kinderboerderij in het Amstelpark binnen- en buitenactiviteiten rond een thema uit de natuur. Kosten: vrijwillige bijdrage Info: Leiding: Yvon Kraaijeveld en Aafje Haaksma

25 Activiteiten bevriende organisaties - KNNV afdeling Amsterdam Alle cursussen, excursies en lezingen op Info: Diana van Putten, tel of excursies@amsterdam.knnv.nl - Vereniging De Oeverlanden blijven Activiteiten zie - Tuinver. Langs de Akker, Langs de Akker 2, Amstelveen. Activiteiten zie - Groei en Bloei Amstelveen, Matterhorn 14, 1186 EC Amstelveen Info: - Amsterdamse Bos, Bezoekerscentrum "De Molshoop",Bosbaanweg 5, 1182 DA Amstelveen. Het bezoekerscentrum is dagelijks open uur Informatie: tel ; - De Heimanshof - Wieger Bruinlaan 1 te Hoofddorp De heemtuin is geopend op werkdagen van 9.00 tot u. en tijdens activiteiten. Lezingen over natuur en milieu 1e zondag v.d. maand van half drie tot half vier, behalve in januari, juni, juli en augustus. Rondleidingen op: het eerste weekend (za en zo) van juli, aug. van uur en op de derde zaterdag v.d. maand om uur. Wilt u voor een groep een speciale rondleiding belt u dan Horst Radema, tel h.radema@hetnet.nl Info: - Natuurvereniging De Ruige Hof *) De Ruige Hof is alleen op zondag geopend als er activiteiten zijn. U bent dan altijd welkom voor informatie en een kopje koffie. De natuurterreinen, Klarenbeek en de Riethoek en de tuinen die door de Ruige Hof beheerd worden zijn dagelijks geopend en vrij toegankelijk voor iedereen. Op maandag en woensdag en op zondag als er activiteiten zijn is het natuurcentrum doorgaans geopend. Informatie, expositie, natuurbibliotheek, winkeltje en koffie! Activiteiten: zie Tel , post@deruigehof.nl. *) Natuurvereniging De Ruige Hof, natuurcentrum Zon Alom, Abcouderstraatweg 77, 1105 AA Amsterdam Zuidoost LEDENADMINISTRATIE

26 Mutaties periode 1 maart 1 juni 2011 Nieuwe leden: Nieuwe donateurs: Marianne de Cleen (per 18/03/2011) - Clementine Doodeman Tigris 17 (per 22/05/2011) 1186 JB Amstelveen - Michiel Franke (per 02/06/2011) Ineke Kievits (per 11/05/2011) Aalsmeerderweg EE Aalsmeer Uitgeschreven als lid: - Wijnanda Hulsegge (per ) - Frank-Peter Scheenstra (per ) INZENDEN KOPIJ UITERLIJK 10 AUGUSTUS A.S. C o l o f o n De Groene Zegge is het mededelingen- en informatieblad voor leden en donateurs van het IVN Vereniging voor natuur- en milieueducatie, Afdeling Amstelveen. Het blad wordt vier keer per jaar, aan het einde van het kwartaal gratis aan leden en donateurs toegezonden. Het IVN is een landelijke vereniging van vrijwilligers die streeft naar meer natuur en een betere kwaliteit van het milieu. Zij doet dit door activiteiten op het gebied van voorlichting en educatie voor jong en oud, zoals excursies, cursussen, tentoonstellingen, enz. Het lidmaatschap is 20,-- per jaar (gezinsleden 7,50). Donateurs: v.a. 12,50 per jaar. Opzeggingen dienen vóór 15 november bij de ledenadministratie binnen te zijn. Ledenadministratie: Lennie Stegeman-van den Broeke (zie bestuur) Informatie: Jaap de Jong, secretaris, tel Website: Kopij aanleveren bij de redactie vóór de volgende sluitingsdata : 10/2, 10/5, 10/8, 10/11. Teksten bij voorkeur getypt en niet opgemaakt. Redactie: Hetty Kok (zie coordinatoren) I.v. m. auteursrechten dienen overgenomen teksten e.d. te zijn voorzien van bronvermelding en de goedkeuring van de auteur. De redactie behoudt zich het recht voor teksten in te korten. Foto's: Ria Kooij, Jeannette Schenk, Adri den Bakker, Aad van Paassen.

27 COÖRDINATOREN Rondleidingen (maandelijks) Gert-Jan Roebersen Rondleidingen (aanvragen) Carla de Bruijn Tentoonstellingen Jeanine Brederoo IVN-kraam Carla de Bruijn Natuurgidsencursus info: Bestuur Bomencursus Bas ten Asbroek Insectencursus Els Poel-Hellinga Mossen/korstmossencursus Willem Colenbrander Vogelcursus Marleen Andriessen Voorjaarscursus vacature Grassencursus Carla de Bruijn Kinderactiviteiten Hanny van Oostendorp Paddenstoelencursus Jenny Brey Vogelwerkgroep Marleen Andriessen Weidevogelbescherming Aad van Paassen Paddenstoelenwerkgroep Henk Brey Plantenwerkgroep Henk Glas PR Hanny van Oostendorp Publiciteit Bert Bent Redactie de Groene Zegge Redactie Website Hetty Kok Dukdalf 44, 1186 WT Amstelveen Jeannette Schenk Henk Brey Website

28 Afz. Redactie De Groene Zegge Dukdalf 44, 1186 WT AMSTELVEEN Dagpwuwoog Foto Willem Colenbrander

Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw.

Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. De Specht Er zijn verschillende soorten spechten: de groene, de zwarte en

Nadere informatie

Achtergrondinformatie voor groep 3/4. Even voorstellen. Hier wonen ze. Echte natuur. Zo herken je hem

Achtergrondinformatie voor groep 3/4. Even voorstellen. Hier wonen ze. Echte natuur. Zo herken je hem Overname en dupliceren van dit materiaal is alleen toegestaan voor educatieve en niet-commerciële doeleinden en alleen als het materiaal is voorzien van een bronvermelding. Vogelbescherming Nederland,

Nadere informatie

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 14 en woensdag 15 april 2015 vervolg. Dit is het vervolg op het eerste deel van mijn verslag.

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 14 en woensdag 15 april 2015 vervolg. Dit is het vervolg op het eerste deel van mijn verslag. De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 14 en woensdag 15 april 2015 vervolg Beste natuurliefhebber/- ster, Dit is het vervolg op het eerste deel van mijn verslag. Een week geleden zag ik alleen nog maar

Nadere informatie

Werkgroep Stadsvogels Werkgroep Vogels Werkgroep Weidevogelbescherming Werkgroep Boeiende Bermen

Werkgroep Stadsvogels Werkgroep Vogels Werkgroep Weidevogelbescherming Werkgroep Boeiende Bermen Werkgroep Stadsvogels De werkgroep houdt zich zeer actief bezig met het creëren van nestgelegenheid voor stadsvogels. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met de gemeente en Salland Wonen. Zowel bij renovatie

Nadere informatie

Weilandberichten - Een vijfling!

Weilandberichten - Een vijfling! Weilandberichten - Een vijfling! Hans Simons, vanaf het begin lid van de agrarische natuurvereniging, heeft al sinds jaar en dag een paal in het weiland staan met een uilenkast. Niet dat er wel eens een

Nadere informatie

Voorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8

Voorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8 Voorbereiding post 5 Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Iedere vogel zijn eigen plekje, voor groep 4 t/m 8. Inhoud:

Nadere informatie

Meer over onze slechtvalken. Even voorstellen. Echte natuur

Meer over onze slechtvalken. Even voorstellen. Echte natuur Overname en dupliceren van dit materiaal is alleen toegestaan voor educatieve en niet-commerciële doeleinden en alleen als het materiaal is voorzien van een bronvermelding. Vogelbescherming Nederland,

Nadere informatie

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne>

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne> Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 Inleiding Timo is een ander mens geworden door zijn grote vriend Tommy. Toch was het niet altijd zo geweest, Timo had Tommy gekregen voor

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF PATIËNTENKRING GRONINGEN

NIEUWSBRIEF PATIËNTENKRING GRONINGEN NIEUWSBRIEF PATIËNTENKRING GRONINGEN Nr.18, september 2013 BERICHT VAN DE ADMINISTRATIE PATIËNTENKRING Het bankrekeningnummer voor het overmaken van uw ledenbijdrage is: 38 32 533 ten name van Patiëntenkring

Nadere informatie

Afdeling Harderwijk-Hierden

Afdeling Harderwijk-Hierden Afdeling Harderwijk-Hierden Nieuwsbrief Januari 2014 Van de bestuurstafel Na de hernieuwde start op de ledenvergadering van september 2013 zet het bestuur zich met enthousiasme in om de afdeling Harderwijk-Hierden

Nadere informatie

Nieuwsbrief 06. Woensdag 11 november 2015

Nieuwsbrief 06. Woensdag 11 november 2015 Nieuwsbrief 06 Woensdag 11 november 2015 Agenda: Woensdag 11 november: Sint-Maarten Maandag 16 november: Eco-bakken worden weer geleegd Dinsdag 17 november: MR-vergadering Dinsdag 24 november: 19.30 21.00

Nadere informatie

In dit nummer: Nieuwsbrief Mei 2013 Jaargang 20, nummer 4. Van het bestuur 2 Wij stellen voor: Els 3. ALV en AVA 4. DVD Goed Te Doen 5.

In dit nummer: Nieuwsbrief Mei 2013 Jaargang 20, nummer 4. Van het bestuur 2 Wij stellen voor: Els 3. ALV en AVA 4. DVD Goed Te Doen 5. Nieuwsbrief Mei 2013 Jaargang 20, nummer 4 In dit nummer: Van het bestuur 2 Wij stellen voor: Els 3 ALV en AVA 4 DVD Goed Te Doen 5 Oproepen 6 Colofon 7-8 Pagina 2 Beste leden, Op het moment van het schrijven

Nadere informatie

Opening van zondag 19 april 2009. Gerda van Leeuwen Thea Peters Carla de Kievid

Opening van zondag 19 april 2009. Gerda van Leeuwen Thea Peters Carla de Kievid Opening van zondag 19 april 2009 Gerda van Leeuwen Thea Peters Carla de Kievid De opening Hans Siegmund oud-docent van de exposanten begon de openingstoespraak met te zeggen dat hij wel eerst wat glaasjes

Nadere informatie

Stichting Bos der Onverzettelijken. Jaarverslag 2012

Stichting Bos der Onverzettelijken. Jaarverslag 2012 Stichting Bos der Onverzettelijken Jaarverslag 2012 Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 2 1.0. Voorwoord.... 3 2.0. Projecten en Activiteiten... 4 2.1. Groot onderhoud Bos der Onverzettelijken... 4 2.2.

Nadere informatie

Opdrachten thema. Veluwe

Opdrachten thema. Veluwe en thema Schema groepjes en opdrachten bij vorm 2: elke opdracht vaste begeleider Groepje 1: spechten Groepje 2: muizen Groepje 3: vossen Groepje 4: eekhoorns Groepje 5: egels Kleine beestjes + voedselketens

Nadere informatie

Het onderzoek van de burgemeester 5/6

Het onderzoek van de burgemeester 5/6 Het onderzoek van de burgemeester De burgemeester hoorde dat kinderen ongerust zijn. Nee, ze zijn niet bang voor onweer of harde geluiden. Ze maken zich zorgen over de natuur. Dieren krijgen steeds minder

Nadere informatie

Surfvereniging Windkracht digitaal clubblad Oktober 2014

Surfvereniging Windkracht digitaal clubblad Oktober 2014 Surfvereniging Windkracht digitaal clubblad Oktober 2014 Deze aflevering: Van de voorzitter 3 Eindfeest op zaterdag 8 november 5 Klusdag op zaterdag 15 november 6 Activiteiten kalender 2014 7 Van de ledenadministratie

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF. Gebruik van het dossier We zien dat er een aantal mentoren al gebruik maken van Het Dossier. Complimenten daarvoor.

NIEUWSBRIEF. Gebruik van het dossier We zien dat er een aantal mentoren al gebruik maken van Het Dossier. Complimenten daarvoor. NIEUWSBRIEF December Mentorschap Midden-en Noordoost Brabant 2015 Editie 2 Jaargang 1 Hierbij ontvangt u de nieuwe nieuwsbrief van het Mentorschap Midden -en Noordoost brabant. Hiermee houden wij u op

Nadere informatie

Roodborstje tikt tegen 't raam, tik, tik, tik laat mij erin, laat mij erin. 't Is hier te guur en te koud naar mijn zin Laat mij er in, ja er in.

Roodborstje tikt tegen 't raam, tik, tik, tik laat mij erin, laat mij erin. 't Is hier te guur en te koud naar mijn zin Laat mij er in, ja er in. Oosterkerk, Zondag 27 januari 2013, Kinderdienst Het verhaal van de verloren zoon (Lucas 15:11-32) door de ogen van het varken Meditatie in woord en beeld ds.wim Hortensius Roodborstje tikt tegen 't raam,

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

Bekijk de actuele vragen en reageer!

Bekijk de actuele vragen en reageer! Subscribe Share Past Issues Translate Haarlemmermeervoorelkaar doet je goed! Bekijk deze e-mail in je browser Beste Carline, Iets goeds doen voor iemand kan al met iets kleins. Van het aansluiten van een

Nadere informatie

Tuinvogels. Meer over onze koolmezen. Even voorstellen. Hier wonen ze. Echte natuur. Meer over de koolmees

Tuinvogels. Meer over onze koolmezen. Even voorstellen. Hier wonen ze. Echte natuur. Meer over de koolmees Overname en dupliceren van dit materiaal is alleen toegestaan voor educatieve en niet-commerciële doeleinden en alleen als het materiaal is voorzien van een bronvermelding. Vogelbescherming Nederland,

Nadere informatie

Natuurpunt Antwerpen Stad - Nieuwsbrief 2 - Cursus Natuurgids, Gemeenteraadsverkiezingen, activiteiten 1 bericht

Natuurpunt Antwerpen Stad - Nieuwsbrief 2 - Cursus Natuurgids, Gemeenteraadsverkiezingen, activiteiten 1 bericht Guy Voets Natuurpunt Antwerpen Stad - Nieuwsbrief 2 - Cursus Natuurgids, Gemeenteraadsverkiezingen, activiteiten 1 bericht Natuurpunt Antwerpen Stad

Nadere informatie

WENST U EEN GELUKKIG EN GEZOND GRAAF FLORIS V. Januari 2016. Colofon Redactie: Jeffrey Faas. Lees meer over...

WENST U EEN GELUKKIG EN GEZOND GRAAF FLORIS V. Januari 2016. Colofon Redactie: Jeffrey Faas. Lees meer over... Januari 2016 Colofon Redactie: Jeffrey Faas Volgende deadline: 5 MAART Kopij aanleveren: florisbode@graafflorisv.nl GRAAF FLORIS V WENST U EEN GELUKKIG Lees meer over... Florisbode Deadlines Bevers - Kom

Nadere informatie

Activiteiten bij De Helderse Vallei - maart 2016

Activiteiten bij De Helderse Vallei - maart 2016 dinsdag 1 maart en donderdag 3 maart: Aan de slag op de kinderboerderij 14.30-16.00 uur Kom kijken welke dieren er allemaal op de kinderboerderij leven! Je ontdekt hoe de dieren heten, wat ze eten, welk

Nadere informatie

September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande. Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst. Hallo mede dierenvrienden,

September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande. Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst. Hallo mede dierenvrienden, September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst Hallo mede dierenvrienden, Na mijn indrukwekkende reis naar India, is mij gevraagd om een kort verhaaltje

Nadere informatie

Nieuwsbrief 2014-2015-03 26-09-2014

Nieuwsbrief 2014-2015-03 26-09-2014 Nieuwsbrief 2014-2015-03 26-09-2014 Beste ouders/verzorgers, Vandaag ontvangt u de 3 e nieuwsbrief van dit schooljaar. Hij volgt erg snel op de tweede nieuwsbrief. Dat doe ik om even digiduif te testen

Nadere informatie

TOEN GOD ALLES MAAKTE

TOEN GOD ALLES MAAKTE Bijbel voor Kinderen presenteert TOEN GOD ALLES MAAKTE Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Byron Unger en Lazarus Aangepast door: Bob Davies en Tammy S. Vertaald door: Erna van Barneveld

Nadere informatie

Februari/Maart 2016 Activiteiten commissie A.N.B.O. afdeling Wemeldinge:

Februari/Maart 2016 Activiteiten commissie A.N.B.O. afdeling Wemeldinge: DE KOERIER ANBO - WEMELDINGE Februari/Maart 2016 Activiteiten commissie A.N.B.O. afdeling Wemeldinge: Cathrien Kole Bonzijweg 14 tel. 621386 Corrie Mol Kon. Wilhelminastraat 20 tel. 621400 Adri de Lange

Nadere informatie

Infopunt 07 4 december 2013

Infopunt 07 4 december 2013 Infopunt 07 4 december 2013 Vol verwachting klopt ons hart! De school ziet er feestelijk uit met alle Sinterklaas versieringen en natuurlijk, onze grootste blikvanger, die prachtige boot. Bij en in de

Nadere informatie

Groen-moet-je-doenDag 2014 (bestuur) Tuinenpark Ons Buiten. Groen-moet-je-doenDag 2014

Groen-moet-je-doenDag 2014 (bestuur) Tuinenpark Ons Buiten. Groen-moet-je-doenDag 2014 Mei2014 Groen-moet-je-doenDag 2014 (bestuur) Groen-moet-je-doenDag komt er weer aan! Op zondag 15 juni wel te verstaan. Het thema dit jaar is Groen en Gezondheid. Op 40 locaties in Utrecht gaan tuinen,

Nadere informatie

Activiteiten bij De Helderse Vallei - juli 2015

Activiteiten bij De Helderse Vallei - juli 2015 woensdag 1 juli: Nationale Modderdag 14.00-16.00 uur Het is Nationale Modderdag, een dag waarop je buiten in de modder mag spelen en natuurlijk lekker vies mag worden! Trek laarzen en oude kleren aan en

Nadere informatie

Iris marrink Klas 3A.

Iris marrink Klas 3A. Iris marrink Klas 3A. 1 Inhoud. 1- Voorpagina 2- Inhoud, inleiding & mijn mening 3- Dag 1 4- Dag 2 5- Dag 3 6- Dag 4 7- Dag 5 Inleiding. Ik kreeg als opdracht om een dagverslag te maken over Polen. 15

Nadere informatie

Niet in slaap vallen hoor!

Niet in slaap vallen hoor! Niet in slaap vallen hoor! Marcus 13: 33-37: Dierenversie Geïllustreerd door: 30 november 2014 Maria Koninginkerk Baarn 2 De oude leeuw heeft vakantieplannen. Dat vertelde hij vanmorgen aan alle dieren:

Nadere informatie

Meer over de ooievaar. Even voorstellen. Hier wonen ze. Echte natuur. Hieraan herken je hem

Meer over de ooievaar. Even voorstellen. Hier wonen ze. Echte natuur. Hieraan herken je hem Overname en dupliceren van dit materiaal is alleen toegestaan voor educatieve en niet-commerciële doeleinden en alleen als het materiaal is voorzien van een bronvermelding. Vogelbescherming Nederland,

Nadere informatie

Nieuwsbrief Roofvogelwerkgroep Fruitstreek. Februari 2014

Nieuwsbrief Roofvogelwerkgroep Fruitstreek. Februari 2014 Nieuwsbrief Roofvogelwerkgroep Fruitstreek Februari 2014 Het is begonnen. Misschien iets vroeger dan anders, maar de laatste zonnige dagen levert al baltsgedrag op van buizerds. Het is dan ook deze soort

Nadere informatie

De ringslang een bijzondere bewoner van Gouda

De ringslang een bijzondere bewoner van Gouda De ringslang een bijzondere bewoner van Gouda Uit de serie Natuur in Gouda 10 2 colofon tekst: Cyclus, gemeente Gouda en RAVON lay-out: Steenbergen Ontwerp Studio foto s: André van Kleinwee en Richard

Nadere informatie

NOTULEN JAARVERGADERING 2018 ATC TWENTE

NOTULEN JAARVERGADERING 2018 ATC TWENTE Datum: 18 januari 2018 Locatie: horecabedrijf DE MARKE te Wierden. Aanwezig leden: 18 leden. Aanwezig bestuur: G. Leusman. Voorzitter E. Huisjes. Penningmeester & Secretaris F. Kuylaars. Ledenadministratie

Nadere informatie

Nieuwsbrief Hengelaarsclub Sassenhein. Jaargang: maart 2014 Nr. 6. HC Sassenhein Postbus 39 9750 AA Haren (Gn)

Nieuwsbrief Hengelaarsclub Sassenhein. Jaargang: maart 2014 Nr. 6. HC Sassenhein Postbus 39 9750 AA Haren (Gn) Het nieuwe seizoen De dagen beginnen al weer langer te worden, we gaan op weg naar de lente. Voor de meeste leden begint het al weer aardig te kriebelen. Hopelijk wordt het een mooi voorjaar met wat warme

Nadere informatie

Vanuit de ouderraad.

Vanuit de ouderraad. Juni 2013 Vakantie Wat gaat een jaar toch snel voorbij! Een jaar waarbij weer veel is gebeurd. We hebben met z'n allen hard gewerkt en we mogen trots zijn op onze leerlingen, het personeel en de school.

Nadere informatie

Een basisschool project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2012

Een basisschool project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2012 Een basisschool project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2012 Doelgroep: Midden- en Bovenbouw Basisonderwijs: groep 5-8 jaargetijde: Voorjaar, zomer, herfst plaats: Bij school, in een park, in een

Nadere informatie

ASJEMENOU 8 t/m 15 april 2016. PROJECTWEEK Ter land, ter zee en in de lucht

ASJEMENOU 8 t/m 15 april 2016. PROJECTWEEK Ter land, ter zee en in de lucht ASJEMENOU 8 t/m 15 april 2016 PROJECTWEEK Ter land, ter zee en in de lucht A.s. maandag 11 april is het weer zover!! Om kwart voor negen wordt de projectweek, 'Ter land, ter zee en in de lucht' energiek

Nadere informatie

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2 Bladzijde negen, Bladzijde tien, Krijg ik het wel ooit te zien? Ander hoofdstuk, Nieuw begin.. Maar niets, Weer dicht, Het heeft geen zin. Dan probeer ik achterin dat dikke boek. Dat ik daar niet vaker

Nadere informatie

Inleiding In mijn praktijk als orthopedagoog/gz-psycholoog komen natuurlijk ook ouders met een enig kind. Eerlijk gezegd zag ik hen tot nu toe niet als een aparte categorie. Voor mij is ieder mens uniek,

Nadere informatie

Het tweede avontuur van Broer Vos en Broer Konijn

Het tweede avontuur van Broer Vos en Broer Konijn Het tweede avontuur van Broer Vos en Broer Konijn Oom Remus bron. Z.n., z.p. ca. 1950 Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/remu001twee01_01/colofon.php 2010 dbnl / erven J.C. Harries 2 [Het

Nadere informatie

HARDERWIJK EN OMSTREKEN. (opgericht in 1887) Secretariaat: Mw. H. Koekoek J.P. Heyelaan 56, 3842 CL Harderwijk Telefoon: 0341-415257

HARDERWIJK EN OMSTREKEN. (opgericht in 1887) Secretariaat: Mw. H. Koekoek J.P. Heyelaan 56, 3842 CL Harderwijk Telefoon: 0341-415257 HARDERWIJK EN OMSTREKEN (opgericht in 1887) Secretariaat: Mw. H. Koekoek J.P. Heyelaan 56, 3842 CL Harderwijk Telefoon: 0341-415257 Groei & Bloei De Tuinliefhebbers September 2013 Misschien komt er na

Nadere informatie

Hoofdstuk 1: Veldkenmerken en voorkomen 3. Hoofdstuk 2: Voedsel en vijanden 4. Hoofdstuk 3: Voortplanting en verwanten 6

Hoofdstuk 1: Veldkenmerken en voorkomen 3. Hoofdstuk 2: Voedsel en vijanden 4. Hoofdstuk 3: Voortplanting en verwanten 6 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Literatuurlijst 1 Inleiding 2 Hoofdstuk 1: Veldkenmerken en voorkomen 3 Hoofdstuk 2: Voedsel en vijanden 4 Hoofdstuk 3: Voortplanting en verwanten 6 Hoofdstuk 4: Verzorging

Nadere informatie

Winterslaap. Met filmpjes, werkblad en puzzels. groep 5/6. uitgave januari 2013

Winterslaap. Met filmpjes, werkblad en puzzels. groep 5/6. uitgave januari 2013 uitgave januari 2013 Winterslaap Met filmpjes, werkblad en puzzels groep 5/6 inhoud blz. Inleiding 3 1. Wat is een winterslaap? 4 2. Lage hartslag 5 3. Lage temperatuur 6 4. Winterrust 7 5. Winterslapers

Nadere informatie

IVN VERENIGING VOOR NATUUR- EN MILIEUEDUCATIE

IVN VERENIGING VOOR NATUUR- EN MILIEUEDUCATIE IVN VERENIGING VOOR NATUUR- EN MILIEUEDUCATIE Beleidsplan IVN Deventer 2013-2014 Het bestuur van IVN-Deventer wil met dit beleidsplan haar visie en missie uiteen zetten en van daaruit haar plannen voor

Nadere informatie

Doe- pad Watertorenweg. Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6

Doe- pad Watertorenweg. Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6 Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Mileu, in opdracht van de Gemeente Harderwijk. Wij

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Altijd al meer willen weten over wat er in leeft in de Noordzee en aanspoelt op onze stranden?

Altijd al meer willen weten over wat er in leeft in de Noordzee en aanspoelt op onze stranden? Terugblik ledenfeest Zondagmiddag 18 juni jl. vierden wij ons veertigjarig bestaan met een ledenfeest. Het was zoals bekend prachtig weer. De ongeveer zestig deelnemers lieten zich de koffie met gebak

Nadere informatie

Voorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 1-2-3

Voorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 1-2-3 Voorbereiding post 5 Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 1-2-3 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Iedere vogel zijn eigen plekje, voor groep 1, 2 en 3. Inhoud:

Nadere informatie

Nieuwsbrief Odoorner Luchtvaart Club

Nieuwsbrief Odoorner Luchtvaart Club Nieuwsbrief Odoorner Luchtvaart Club Contact: nieuwsbrief@flyolc.nl Redactie: Piet Sloot Januari 2016 De redactie wenst iedereen een goed, gezond en vooral een fijn vliegjaar. Bate Hardenberg heeft de

Nadere informatie

jaargang 18 nummer 5 oktober 2015 Uitnodiging

jaargang 18 nummer 5 oktober 2015 Uitnodiging Secr. Gerard Thijssen Rozenbloemstraat 34, 4921 KG Made Tel: 0162-683323 Mail: heemkundemadedrimmelen@gmail.com NIEUWSBRIEF jaargang 18 nummer 5 oktober 2015. Uitnodiging Op dinsdag 20 oktober organiseert

Nadere informatie

14 JUNI GROENMOETJEDOEN (Bestuur)

14 JUNI GROENMOETJEDOEN (Bestuur) De fotouitsneden op deze pagina zijn inzendingen voor de fotowedstrijd. Foto boven en onder: Marian Tang HOE ZIT HET OOK ALWEER MET HET AFSLUITEN VAN DE HEKKEN? (Bestuur) Wie is er verantwoordelijk voor?

Nadere informatie

Clubkampioenschappen TOZ Jeugd en Senioren

Clubkampioenschappen TOZ Jeugd en Senioren Nieuwsbrief 4 - April 2015 In dit nummer: Clubkampioenschappen TOZ Jeugd en Senioren Commissieleden gezocht! Veranderingen rondom training Baanbezetting Instructie Verantwoord Alcohol schenken (IVA) Verslag

Nadere informatie

Naam: TIJD EN SEIZOENEN

Naam: TIJD EN SEIZOENEN Naam: TIJD EN SEIZOENEN Tijd is belangrijk. Je moet op veel plaatsen op tijd komen. Op tijd op school, op tijd thuis, op tijd voor de bus of de trein. Om te zien hoe laat het is, kijk je op je horloge.

Nadere informatie

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek Schoolnieuws schooljaar 2015-2016 Vrijdag 18 September 2015 September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders Donderdag 24 September Start gesprek ouders Maandag 28 September Algemene

Nadere informatie

Verslag van de Algemene Ledenvergadering van de Vrienden van de Amsterdamse Hortus op woensdag 16 april 2014 in de Oranjerie van de Hortus

Verslag van de Algemene Ledenvergadering van de Vrienden van de Amsterdamse Hortus op woensdag 16 april 2014 in de Oranjerie van de Hortus Verslag van de Algemene Ledenvergadering van de Vrienden van de Amsterdamse Hortus op woensdag 16 april 2014 in de Oranjerie van de Hortus Aanwezig: circa 50 leden en het bestuur van de Vriendenvereniging:

Nadere informatie

Weidevogelbescherming Spaarndam/Haarlemmerliede. Spaarndam/Haarlemmerliede in het voorjaar van 2010

Weidevogelbescherming Spaarndam/Haarlemmerliede. Spaarndam/Haarlemmerliede in het voorjaar van 2010 Weidevogelbescherming 2010 Spaarndam/Haarlemmerliede Martin Ikelaar In dit artikel gaan we in op de activiteiten van de vrijwilligers weidevogelbescherming Spaarndam/Haarlemmerliede in het voorjaar van

Nadere informatie

Amma's TUIN-nieuws nr. 16 (augustus - half oktober 2016)

Amma's TUIN-nieuws nr. 16 (augustus - half oktober 2016) Amma's TUIN-nieuws nr. 16 (augustus - half oktober 2016) Het is een verwachtingsvolle tijd nu we dit schrijven: binnen een week vanaf nu is Amma al in Houten, hebben we haar kunnen zien en horen. Wat een

Nadere informatie

zomer Vakantie zomer

zomer Vakantie zomer NieuwsBrief nr.3, 2011 Naar Binnen Beste lezer, Het is weer tijd voor de zomer. In het midden van Nederland is afgelopen week de zomervakantie begonnen. De kinderen hebben zes weken geen school. Zes weken

Nadere informatie

Voor de ouders en verzorgers,

Voor de ouders en verzorgers, Voor de ouders en verzorgers, Deze nieuwsflits start ik met een terugblik op de ouderavond die we afgelopen dinsdagavond gehouden hebben. We mochten deze avond 13 ouders en 14 collega's begroeten. Onze

Nadere informatie

Het boek van VISJE BLUB. Gemaakt door iedereen die op de foto staat

Het boek van VISJE BLUB. Gemaakt door iedereen die op de foto staat Het boek van VISJE BLUB Gemaakt door iedereen die op de foto staat Het is 8 juni, een paar dagen voor de Slootjesdag in Diessen. Een vrijwilligster van de groep zit rustig wat te lezen bij t Turkaa tot

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

Ik wens je veel succes met het vinden van een leuke stageplaats en veel plezier bij het stage lopen.

Ik wens je veel succes met het vinden van een leuke stageplaats en veel plezier bij het stage lopen. Beste leerling, Ben je dit schooljaar op zoek naar een leuke en leerzame maatschappelijke stageplaats? Kijk dan snel in deze folder. Je vindt er stageplaatsen dichtbij de natuur. Je kunt als stagiair meehelpen

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info Eend Inleiding Ik hou mijn werkstuk over eenden omdat ik het leuke dieren vind en ik wil er wat over leren. Dit wil ik er over weten: Wat doen eenden de hele dag? Wat eten eenden? Wat voor soorten eenden

Nadere informatie

Nieuwsbrief, 8 januari 2013. Pyr s naar de Zoo

Nieuwsbrief, 8 januari 2013. Pyr s naar de Zoo Nieuwsbrief, 8 januari 2013 Beste PyrPlezier vrienden en vriendinnetjes, Allemaal natuurlijk de beste wensen voor 2013! Dat het maar een Pyr-gezellig jaar mag worden! In ieder geval gaan wij hiervoor ons

Nadere informatie

VOGELRINGSTATION OUD NAARDEN 4 e KWARTAAL OVERZICHT 2012

VOGELRINGSTATION OUD NAARDEN 4 e KWARTAAL OVERZICHT 2012 VOGELRINGSTATION OUD NAARDEN 4 e KWARTAAL OVERZICHT 2012 Rudy Schippers Het afgelopen kwartaal werd gekenmerkt door veel regen en ook veel harde wind waardoor er minder geringd kon worden dan gebruikelijk.

Nadere informatie

Lang leve de buitenkids!

Lang leve de buitenkids! Contact Bezoekerscentrum Oisterwijk Natuurmonumenten van Tienhovenlaan 5 5062 SK Oisterwijk Tel. 013-5231800 @ i bc.oisterwijk@natuurmonumenten.nl www.natuurmonumenten.nl facebook.com/natuurmonumenten

Nadere informatie

Een teek? Pak m beet!

Een teek? Pak m beet! Een teek? Pak m beet! Informatie over teken en de ziekte van Lyme Een tekenbeet is meestal onschuldig, maar kán u ziek maken als de teek lang vastgebeten in uw huid zit. Geef de teek dus geen kans. Een

Nadere informatie

Informatie en routekaarten

Informatie en routekaarten Avond-4-daagse 2015 8 t/m 11 juni 2015 Informatie en routekaarten Informatie Avondvierdaagse De avondvierdaagse voor de Paulusschool wordt georganiseerd door de Ouderraad in samenwerking met de Nederlandse

Nadere informatie

Je mag stralen je mag huilen je mag dwalen je mag schuilen je mag vragen je mag dromen je mag klagen je mag komen Hij wacht op jou

Je mag stralen je mag huilen je mag dwalen je mag schuilen je mag vragen je mag dromen je mag klagen je mag komen Hij wacht op jou Je mag stralen je mag huilen je mag dwalen je mag schuilen je mag vragen je mag dromen je mag klagen je mag komen Hij wacht op jou Heb je naar aanleiding van dit dagboek vragen of opmerkingen? Mail me

Nadere informatie

Notulen jaarvergadering RBC Slash dd 03 juni 2009.

Notulen jaarvergadering RBC Slash dd 03 juni 2009. Notulen jaarvergadering RBC Slash dd 03 juni 2009. Aanwezig: Kees van Kleef ( voorzitter ) Ernst Bronner ( Penningmester ) Gerda Kieftenburg ( Technische Commissie ) Frank Selbach ( Secretaris ) Luuk Franke

Nadere informatie

Programma Natuur Avonturen

Programma Natuur Avonturen Programma Natuur Avonturen voor basisscholen Landgoed De Hoevens Alphen/Goirle i.s.m. Scholenwerkgroep IVN Tilburg Algemene informatie Landgoed De Hoevens Coördinator natuureducatie: Fran Husstege Bezoekadres:

Nadere informatie

Mijn naam is Fons. Ze noemen me een groene jongen. Weet je hoe dat komt?

Mijn naam is Fons. Ze noemen me een groene jongen. Weet je hoe dat komt? Beste kinderen, Mijn naam is Fons. Ze noemen me een groene jongen. Weet je hoe dat komt? In mijn vrije tijd ben ik natuurgids. Met mijn verrekijker en vergrootglas trek ik naar allerlei plekjes om de natuur

Nadere informatie

Suzanne Peters. Blijf bij me! liefdesroman

Suzanne Peters. Blijf bij me! liefdesroman Suzanne Peters Blijf bij me! liefdesroman Hoofdstuk 1 Katja belde aan bij het huis. Ze vond het toch wel erg spannend. Het was de tweede keer dat ze op visite ging bij de hondenfokker en deze keer zou

Nadere informatie

De Deltakijker bulletin van de o.b.s. De Delta en peuterspeelzaal Het Druppeltje

De Deltakijker bulletin van de o.b.s. De Delta en peuterspeelzaal Het Druppeltje De Deltakijker bulletin van de o.b.s. De Delta en peuterspeelzaal Het Druppeltje vrijdag 2 oktober 2015 jaargang 13 nr. 4 agenda: 5 oktober Opening Kinderboekenweek 6 oktober Ouderraad boekenruilmarkt

Nadere informatie

Raar, maar waar! deel 1. groep 3 en 4

Raar, maar waar! deel 1. groep 3 en 4 Raar, maar waar! deel 1 Natuur groep 3 en 4 Inhoud 1 Raar, maar waar! 3 2 Een vreemd ei 4 3 Spring er maar uit 5 4 Verstopt 6 5 Slim 7 6 Vlieg er niet in 8 7 Een kever met een luchtje 9 8 Een zware hap

Nadere informatie

Sterker met Stoma. door jouw ervaring te delen. Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging.

Sterker met Stoma. door jouw ervaring te delen. Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging. FC 60 C 22 M 21 Y 10K PMS 549 FC 0 C 54 M 100 Y 0 K PMS 144 Sterker met Stoma door jouw ervaring te delen Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging.nl

Nadere informatie

4 Zijn heerlijke producten ook eerlijke producten?

4 Zijn heerlijke producten ook eerlijke producten? 4 Zijn heerlijke producten ook eerlijke producten? Deze zomer was ik op familiebezoek in Honduras. Geheel onverwacht liep ik er twee oude bekenden tegen het lijf. Ze stonden pardoes voor mijn neus. Ik

Nadere informatie

Ko-Kalf. Blonde d Aquitaine,

Ko-Kalf. Blonde d Aquitaine, Een rondje regio... Ko-Kalf Nou kan ik wel een hele Blonde d Aquitaine, maar daar zit je ook niet middag blijven praten over op te wachten! Een plek waar het zo rustig is, als in de stal van boerenbedrijf

Nadere informatie

Week van 7 tot 11 september 2015

Week van 7 tot 11 september 2015 Week van 7 tot 11 september 2015 Project: Maandag: Na het forum hadden we de praatkring. Thor had een echte, levende buxuskever mee die we met een vergrootglas konden bekijken. Ook het (lege) slakkenhuisje

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

Spreekbeurt de grote Toppereend

Spreekbeurt de grote Toppereend Ra,ra wie ben ik. Spreekbeurt de grote Toppereend Inleiding Ik doe mijn spreekbeurt over de grote toppereend. Omdat ik dit een hele mooie vogel vind. En omdat jullie misschien veel te weinig weten over

Nadere informatie

Nieuwsbrief 2, februari 2015 3 e jaargang

Nieuwsbrief 2, februari 2015 3 e jaargang Nieuwsbrief 2, februari 2015 3 e jaargang Inhoud 28 februari grote bijeenkomst: Liever een goede buur Vrijwillige bijdrage 2015 Kascommissie Maandelijkse inloop 7 maart Nieuws activiteitengroep Divers

Nadere informatie

1 Vinden de andere flamingo s mij een vreemde vogel? Dat moeten ze dan maar zelf weten. Misschien hebben ze wel gelijk. Het is ook raar, een flamingo die jaloers is op een mens. En ook nog op een paard.

Nadere informatie

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven.

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Water Egypte In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Ik ga naar een restaurant in Nederland. Daar bestel ik een glas water. De ober vraagt

Nadere informatie

Kinderen zullen zich graag herkennen in de grappige kleine Bever. En wie wil er niet zo n lieve, grote Beer als vriend?

Kinderen zullen zich graag herkennen in de grappige kleine Bever. En wie wil er niet zo n lieve, grote Beer als vriend? Achttien knusse voorleesverhalen over de vriendschap tussen Beer en Bever. Ideaal om voor te lezen voor het slapengaan: met humor en soms een beetje filosofisch. Beer en Bever zien elkaar elke dag. Beer

Nadere informatie

Hondenschool Sammie Tel:06-24183321 Mail:hondenschool sammie@gmail.co Website: www.hondenschool -utrecht.nl

Hondenschool Sammie Tel:06-24183321 Mail:hondenschool sammie@gmail.co Website: www.hondenschool -utrecht.nl Nieuwsbrief Juni Mail:hondenschool sammie@gmail.co m ol -utrecht.nl sammie nog niet dan snel.. Eindelijk is dan de zomer aangebroken. gaat ook in de zomer gewoon door.. Juni Chipmaand: Ook in 2013 staat

Nadere informatie

Het is herfst in de poppenkast. door Nellie de Kok

Het is herfst in de poppenkast. door Nellie de Kok Het is herfst in de poppenkast door Nellie de Kok 1 Het is herfst in de poppenkast door Nellie de Kok Samenvatting Jan en Katrijn gaan naar het bos om spullen te zoeken voor de herfsttafel. Als Jan in

Nadere informatie

BEELDHOUWEN EN SCHILDEREN IN NOORD FRANKRIJK ATELIER MOOI WERK. Na lang voorbereiden gaat in deze zomer mijn eerste cursus in Frankrijk van start.

BEELDHOUWEN EN SCHILDEREN IN NOORD FRANKRIJK ATELIER MOOI WERK. Na lang voorbereiden gaat in deze zomer mijn eerste cursus in Frankrijk van start. BEELDHOUWEN EN SCHILDEREN IN NOORD FRANKRIJK ATELIER MOOI WERK Na lang voorbereiden gaat in deze zomer mijn eerste cursus in Frankrijk van start. In Noord Frankrijk, 385 km van Den Haag, net onder de Franse

Nadere informatie

PeerEducatie Handboek voor Peers

PeerEducatie Handboek voor Peers PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:

Nadere informatie

30 Jaar! 2010 JAARVERSLAG IT EIBERTSHIEM

30 Jaar! 2010 JAARVERSLAG IT EIBERTSHIEM 30 Jaar! 2010 JAARVERSLAG IT EIBERTSHIEM H.Folkertsma Juni 2011 Feest & genieten. In het afgelopen verslagjaar vierden we ons dertigjarig jubileum en dat jaar stond in het teken van genieten. Want het

Nadere informatie

Aan de kinderen en de ouders van de kinderen van de jeugdnatuurgroep De Biesboschonderzoekers

Aan de kinderen en de ouders van de kinderen van de jeugdnatuurgroep De Biesboschonderzoekers Nieuws brief Aan de kinderen en de ouders van de kinderen van de De Biesboschonderzoekers De laatste paar maanden hebben we weer interessante activiteiten ondernomen. Hiervan eerst weer wat korte verslagen.

Nadere informatie

Notulen Algemene Ledenvergadering april 2014

Notulen Algemene Ledenvergadering april 2014 Notulen Algemene Ledenvergadering april 2014 Datum: maandag 21 april 2014 Tijd: 10.35 uur t/m 12.00 uur Locatie: Dolfinarium Harderwijk Aanwezigen bestuursleden: Goksel Tatlioĝlu, Angelo Verhoeven, Jan

Nadere informatie