bron Surinaamsche Almanak voor het Jaar Erve J. Morpurgo, Paramaribo 1888

Transcriptie

1 bron. Erve J. Morpurgo, Paramaribo 1888 Zie voor verantwoording: dbnl

2 5 Voorwoord. De ruime deelneming, die de eerste uitgave van den Surinaamschen Almanak is tebeurtgevallen, wettigt dezen tweeden jaargang. Zijn dank betuigende aan de Hoofden der verschillende Departementen van Bestuur en de zoovele anderen voor de hulp die hem wederom bij de samenstelling welwillend is verleend, was het den ondergeteekende mogelijk om den inhoud van dezen Almanak aanmerkelijk uit te breiden, en hoept hij van jaar tot jaar daarmede voort te gaan, totdat het hem zal mogen gelukken zijn Almanak aan alle eischen van een goed Jaarboek te doen beantwoorden. Om daartoe evenwel te geraken zal ook van andere zijden meerdere belangstelling moeten worden betoond, hetgeen, naar de ondergeteekende zich vleit, hij in het belang der kolonie wel zal ondervinden. Moge deze uitgave aan de verwachtingen van een ieder voldoen en, zoowel in het Buiten als Binnenland, bijdragen tot meerdere kennis van deze Kolonie! Erve J. Morpurgo. PARAMARIBO, 1 November 1888.

3 9 Tijdperken voor het Jaar Sedert de Juliaansche periode de schepping der wereld 5649, en van 26 September 1889 de geboorte van Christus de verwoesting van Jeruzalem de jaartelling der Javanen de tijdrekening der Mahomedanen de ontdekking van Amerika door Columbus de Christelijke Kerkhervorming den Gregoriaanschen of nieuwen stijl de inbezitneming van de Kust van Guiana de bemachtiging van het eiland Curaçao Karel II, Koning van Engeland, de kolonie heeft weggeschonken, 2 Juni 1662 den vrede te Breda, waarbij Suriname als bezit der Nederlanden vastgesteld wordt, 31 Juli 1667 de herneming der kolonie Suriname door A. Krijnssen in 1667 het dominium utile van Suriname, hetwelk Zeeland voor zich had behouden, aan de Algem. Staten der Nederlanden is overgegaan door den vrede te WestMinster het bezit van Suriname aan Nederland is gewaarborgd, 9 Februari Jaren het bezit der kolonie te 's Hage bij accoord aan de W.I. Compagnie voor f is overgedragen, 6 Januari Van Aerssen v. Sommelsdijk vermoord werd, 19 Juli 1688 den inval en brandschatting van J. Cassard, 8 Oct den aanvang van den zoogenaamden Engelschen tijd de inlijving van Nederland bij Frankrijk

4 het herstel der onafhankelijkheid van de Vereenigde Nederlanden Suriname bij tractaat van 13 Augustus 1814 door de Engelschen aan Nederland is teruggegeven de slavenhandel opgeheven en daarvan te Suriname afkondiging is gedaan, 28 December 1818 den zwaren brand te Paramaribo, 21 Januari 1821 de troonsbeklimming van Wlllem III de vrijverklaring der slaven in de kolonie Suriname, Chronologische Cirkels. Het GuldenGetal De Zonnecirkel De Epacta De Rom. Indictie De Zondagsletter is F.

5 10 Zons en Maansverduisteringen en Hemelverschijnselen voor het jaar Gedurende dit jaar zullen vijf verduisteringen plaats hebben, namelijk 3 zons en 2 maansverduisteringen. De eerste is eene bij ons onzichtbare totale zonsverduistering den 1n Januari. Zij is zichtbaar in NoordAmerika, met uitzondering van het hooge Noorden. De tweede is eene bij ons zichtbare gedeeltelijke maansverduistering den 17n Januari. De eerste aanraking met den schaduwkegel vindt plaats te 4 u. 18 m., het midden te 5 u. 49 m., de laatste aanraking te 7 u. 20 m. alles des morgens. De grootte der verduistering bedraagt 0,70 van de maansmiddellijn. De maan gaat dien dag te 8 u. 15 m. des morgens onder. De verduistering is verder zichtbaar in Westelijk Europa, Afrika en Amerika. De derde is eene bij ons onzichtbare ringvormige zonsverduistering den 28n Juni. Zij is zichtbaar in het zuiden van Afrika, van Arabië en van VoorIndië, in het westel. gedeelte van Nederl. OostIndië, in den Indischen Oceaan en het ZuidOosten van den Atlantischen Oceaan. De vierde is eene bij ons gedeeltelijk zichtbare gedeeltelijke maansverduistering den 12n Juli. De eerste aanraking met den schaduwkegel heeft plaats te 8 u. 3 m., het midden te 9 u. 14 m., de laatste aanraking te 10 u. 24 m., alles des avonds. De maan komt dien dag te 8 u. 16 m. des avonds, dus eerst 13 m. na het begin der verduistering, op. De grootte der eclips bedraagt 0,48 van de maansmiddellijn. Zij is verder zichtbaar in Europa, behalve het hooge Noorden in Afrika, in Australië en in het Zuiden van Azië. De vijfde is eene bij ons onzichtbare totale zonsverduistering den 22n December. Zij is zichtbaar in het Noorden van ZuidAmerika, in Afrika, behalve het Noordwesten, in Arabië en in den Atlantischen Oceaan. De planeet Venus zal van het begin des jaars tot het einde van April avondster zijn. Gedurende deze periode is zij den 18n Februari het verst van de zon en den 25n Maart het helderst. Van het begin van Mei tot het einde van het jaar is zij morgenster. Gedurende dezen tijd is zij den 6n Juni het helderst en staat zij den 10n Juli het verst van de zon. De planeet Mars is in het begin van het jaar nog enkele uren na zonsondergang te zien. In het midden van het jaar is zij geheel verdwenen, terwijl zij in de laatste maanden weder laat in den nacht zichtbaar wordt. De planeet Jupiter is in het midden van het jaar des nachts

6 11 te zien; daar zij echter het geheele jaar door zeer laag aan den hemel staat, duurt hare zichtbaarheid steeds zeer kort. De planeet Saturnus is in het begin van het jaar zeer goed te zien; tegen het midden wordt dit slechter en in Augustus verdwijnt zij geheel, om in de laatste maanden 's nachts weder zichtbaar te worden. Verklaring omtrent den Almanak. De Maancirkel of het Guldengetal bestaat in een tijdkring van 19 jaren, na verloop van welken de nieuwe en volle manen weder bijna op dezelfde dagen van het jaar invallen. De Epacta is het getal, dat, volgens den Almanak, den ouderdom der maan bij den aanvang van het jaar aanwijst, waaruit volgt, dat, wanneer de nieuwe maan op den 1n Januari invalt, de Epacta van dat jaar nul is; doch in het volgende jaar zij elf zal wezen, omdat het maanjaar slechts 354 dagen heeft en het Zonnejaar elf dagen meer telt. In het derde jaar daarna zou zij alzoo drie en dertig moeten zijn; doch men trekt, zoodra de Epacta dertig dagen of eene volle maan zou te boven gaan, van dit getal 30 af, en krijgt dus in het gesteld geval niet drie en dertig, doch drie dagen. Men kan door middel van de Epacta voor elke maand den dag der nieuwe maan en den ouderdom der maan op een' bepaalden dag vinden. De Zonnecirkel is een tijdkring van 28 jaren, na verloop van welken de dagen der week weder op denzelfden dag der maand invallen. Deze tijdkring heeft echter zijn naam niet ontleend aan den schijnbaren omloop der zon, maar aan den Zondag, of den dag aan de zon gewijd. De Zondagsletter is een der zeven eerste letters van het Alphabet, om in elk de dagen, van af den 1n Januari te noemen. De letter, welke de Zondagen van het jaar aanwijst, wordt Zondagsletter geheeten. Een schrikkeljaar heeft twee Zondagsletters, als: eene van 1 Januari tot 24 Februari, en eene andere van 25 Februari tot het einde des jaars. Daar nu de dagen der week, na een tijdsverloop van 28 jaren, met dezelfde dagnamen overeenkomen, zoo moeten na datzelfde tijdsverloop ook de Zondagsletters terugkeeren. Israëlitische Feestdagen. Hamansfeest Paschen Pinksteren Verw. v. Jerusalem Nieuwe Jaar 5650 Groot Verzoendag Loofhuttenfeest 17 16/23 5/6 6 60/ /11 Maart April Juni Aug. Sept. Oct. Oct.

7 Groot Palmdag Onthoudingsfeest Vreugdedag der Wet Oct. Oct. Oct.

8 12 Christelijke Feestdagen. Nieuw Jaar Drie Koningen Septuagesima VastenAvond Aschdag Palm Zondag Goede Vrijdag Paschen Hemelvaartsdag Pinksteren Eerste Advent Kerstmis 1 Jan. 6 Jan. 17 Febr. 5 Maart 6 Maart 14 April 19 April. 21/22 April. 30 Mei 9/10 Juni 1 Dec. 25/26 Dec. Verklaring der Teekens van den Zodiak. Aries of Ram. Taurus of Stier. Gemini of Tweelíngen. Cancer of Kreeft. Leo of Leeuw. Virgo of Maagd. Libra of Weegschaal. Scorpius of Schorpioen. Sagittarius of Schutter. Capricornus of Steenbok. Aquarius of Waterman. Pisces of Visschen. Breedte en Lengte van eenige plaatsen in Suriname. NAMEN. Westh. v.d. rivier Marowijne. (Kaaimanshoofd). Mond. v.d. WiaWiakreek. Noorder breedte. 5 gr. 44 m. 0 s. 5 gr. 53 m. 0 s. W. Lengte van Greenwich. 53 gr. 57 m. 11 s. 54 gr. 8 m. 0 s.

9 Mond. v.d. Matappicakreek. Mond. v.d. Warapakreek. Braamspunt. Hervormde Kerk Paramaribo. Beersromp. Noordhoek Saramaccarivier. Oosthoek Coppenamerivier. Post Coronie. Post Nickerie (Nw. Rotterdam) 5 gr. 55 m. 30 s. 5 gr. 55 m. 30 s. 5 gr. 52 m. 30 s. 5 gr. 44 m. 20 s. 5 gr. 58 m. 30 s. 5 gr. 59 m. 0 s. 5 gr. 54 m. 0 s. 5 gr. 58 m. 0 s. 5 gr. 59 m. 0 s. 54 gr. 54 m. 30 s. 54 gr. 58 m. 30 s. 55 gr. 14 m. 30 s. 55 gr. 13 m. 15 s. 55 gr. 48 m. 0 s. 55 gr. 57 m. 0 s. 55 gr. 57 m. 0 s. 56 gr. 27 m. 0 s. 57 gr. 9 m. 0 s. Verschil van lengte en breedte van Braamspunt met Amsterdam. (Westertoren). Braamspunt Amsterdam (W.toren) 55 gr. 14 min. 30 sec. 4 gr. 53 min. 0 sec. 5 gr. 52 min. 30 sec. 52. gr. 22. min. 0 sec.

10 13 Tafel betreffende ons Zonnestelsel. Millioen Duitsche Mijlen. Hemellichamen. Afstand v.d. Omwenteling OmwentelingUitgebreidheid. Ontdekt Zon. om de Zon. om de As. De Aarde: O. door. Zon Mercurius Venus Aarde Mars Ceres Pallas Juno Vesta Jupiter Saturnus Uranus Neptunus jaar 87 d. 23 u. 0 jaar 224 d. 17 u. 1 jaar 0 d. 6 u. 1 jaar 321 d. 17 u. 4 jaar 219 d. 0 u. 4 jaar 220 d. 0 u. 4 jaar 133 d. 0 u. 3 jaar 229 d. 0 u. 11 jaar 314 d. 20 u. 29 jaar 166 d. 23 u. 84 jaar 5 d. 20 u. 164 jaar 285 d. 25 d. 5 u. 38 m. 24 u. 5 m. 23 u. 20 m. 28 u. 56 m. 24 u. 31. m. onbekend onbekend onbekend onbekend 9 u. 56 m. 10 u. 16 m. onbekend onbekend 1, ,0565 0,828 1, 0,17 0,007 0,015 0,005 0, ,60 887,34 77,47 Bij d. ouden bekend. Bij d. ouden bekend. Bij d. ouden bekend. Bij d. ouden bekend. Piazzi in Olbers in Harding in Olbers in Bij d. ouden bekend. Bij d. ouden bekend. Herschell in Leverrier in De Maan is mijlen van de Aarde verwijderd. Zij loopt om de Aarde rond in 29 dagen, 12 uren en 44 minuten; zij is 50 maal kleiner dan de Aarde. Jupiter heeft 4, Saturnus 7 en Uranus 6 Manen of Satellieten. Een Duitsche mijl, waarop hierboven gewezen is, bedraagt 7407 Meters = 1966 Rijnlandsche roeden. Zij is gelijk aan 1/15 middelbare graad.

11 14 Ligging van het lichtschip bij Braamspunt. Het lichtschip bij Braamspunt is vertuid in 11 voet water bij springlaagwater, in de navolgende peiling: 1e of uiterton Zuid. 2e ton Zuid ⅞ Oost. 3e ton Zuid Zuid Oost. Braamspunt Zuid Oost ten Zuiden. Oostelijk zichtbaar land Oost ½ Zuid. Verschillende mijlmaten in Nederlandsche ellen. Geographische of Duitsche mijl, 15 op één gr. Nederlandsche mijl of Kilometer Uur gaans of Hollandsche mijl, 20 op één graad Oud uur gaans van 1500 Rijnlandsche roeden Engelsche of Fransche Zeemijl, 60 op één graad Oude Fransche mijl, lieue commune, 25 op één gr. Engelsche landmijl van 5280 Engelsche voeten Portugesche mijl, 18 op één graad Spaansche mijl, Legua real, van Sp. vtn. Paal op Java van 400 Rijnlandsche voeten Paal op Sumatra 7407 ellen ellen ellen ellen ellen ellen ellen ellen ellen ellen ellen. Het Metrieke Stelsel. De Meterconventie van 20 Mei 1875 is onderteekend door België, Denemarken, Duitschland, Frankrijk, Italië, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Rusland, Spanje, Turkije, Zweden en Noorwegen, Vereenigde Staten van NoordAmerika, Venezuela en Brazilië. Het Metrieke Stelsel is thans ingevoerd in België, Duitschland, Frankrijk, Griekenland, Italië, Luxemburg, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Rumenië, Spanje, Zwitserland, Egypte en de meeste ZuidAmerikaansche Republieken. De Engelsche maat is nog in gebruik, en de Engelsche voet is in Rusland en NoordAmerika ingevoerd.

12 Denemarken en Noorwegen gebruiken de oude Pruisische voetmaat. Zweden heeft zijne eigene maat. Het M.S. is voor Nederl. OostIndië aangenomen in 1838, doch tot heden aldaar nog niet algemeen ingevoerd. In de WestIndische bezittingen is het M.S. in 1874 ingevoerd.

13 15 Tafel van de veelvouden en onderdeelen der metrieke Maten en Gewichten, zooals die zijn voorgeschreven in de wet van 7 April 1869 (Staatsblad No. 57). Lengtematen. 1 Myriameter 1 Kilometer of Mijl 1 Hektometer 1 Dekameter of Roede = = = = 10 Kilometers of Mijlen. 10 Hektometers. 100 Meters of Ellen. 10 Meters of Ellen. De grondslag en de eenheid is de Meter of El. 1 Meter 1 Decimeter 1 Centimeter = = = 10 Decimeters of Palmen. 10 Centimeters of Duimen. 10 Millimeters of Strepen. Vlaktematen. 1 Hektare of Bunder = 100 Aren of Roeden. De eenheid is de Are of Roede. 1 Centiare, Meter of El. Ruimte of Lichaamsmaten. 1 Dekastère = 10 Stères of Teerling Meters. De eenheid is de Stère, Teerling Meter of Wisse. 1 Decistère = 0,1 Stère, Teerling Meter of Teerling El. 1½ Teerling Meter is de inhoud van een scheepston, waarvan de bevrachting gerekend wordt op 1000 Kilogrammen. Inhoudsmaten. 1 Kiloliter 1 Hektoliter, Vat of Mud 1 Dekaliter = = = 10 Hektoliters of Vaten. 10 Dekaliters of Schepels. 10 Liters, Kannen of Koppen. De eenheid is de Liter, Kan of Kop. 1 Liter = 10 Deciliters of Maatjes.

14 1 Deciliter = 10 Centiliters of Vingerhoeden. Gewichten. 1 Myriagram = 10 Kilogrammen of Ponden. De eenheid is de Kilogram of Pond. 1 Kilogram 1 Hektogram 1 Dekagram 1 Gram = = = = 10 Hektogrammen of Onseu. 10 Dekagrammen of Looden. 10 Grammen of Wichtjes. 10 Decigrammen of Korrels. Voor lichte of kostbare waren is de Gram de eenheid, verdeeld in 10 Decigrammen, de Decigram in 10 Centigrammen en de Centigram in 10 Milligrammen.

15 16 Maten en Gewichten nog in gebruik in de Nederl. WestIndische Bezittingen. Lengtematen. Suriname: Amsterdamsche el (0,688 M.) Rijnlandsche voet (0,314 M.) = ⅙ vadem. Landmaat: Ketting = 66 Rijnl. voet Vlaktematen. Suriname: akker = 10 kettingen = Rijnl. voet 1 bunder = ± 2⅓ Surin. akker. Inhoudsmaten. (Natte waar). Engelsch Gallon = 6 pint. pint = 0,6 L. Gewichten. Waarde in Meters. 20,72 Waarde in ca. of M ,66 Waarde in dm 3. of L. 3,60 Logarithmus. 1, Logarithmus. 3, Logarithmus. 0, Amsterdamsch pond en Engelsch avoir du poids. (100 Amst. pd. = 109 Eng, pd.) Herleidingstafelen. Herleiding van lengtematen. Meters in rijnlandsche maat en omgekeerd. Meters. Rijnlandsche V. D. 1 3, 2 2 6, 4 3 9, , , 11 Rijnl. Meters. Meters. Rijnlandsche Voeten. V. D. 1 0, , 1 2 0, , 4 3 0, , 6 4 1, , 8 5 1,57 Rijnl. Meters. Voeten. 6 1,88 7 2,2 8 2,51 9 2,83 Ellen in meters en omgekeerd. Amst. el 1/16 ⅛ = = Meter. 0,04 0,09

16 ¼ ½ Meter. 0,5 1 2 = = = = = = = = = = 0,17 0,34 0,69 1,38 2,06 2,75 Amst. el. ¾ 1 9/16 3 1/16 4 7/16

17 17 Soortelijke Gewichten. A. Vaste Lichamen. Beenderen Bolletrie droog Boter Cauotchouk Cement Diamant Gips Gebrande Gips Gegoten, droog Glas, Venster Glas Spiegel Glas Kristal Glas Flint Goud, Gedegen Goud, Gegoten. Goud, Geslagen Graniet Groenhart droog Guttapercha Hars IJs (bij 0 o C.) IJzer, Zuiver IJzer, Giet IJzer, Staaf IJzer, Draad Ivoor Kalk, Gebrande Klei Koper, Gegoten Koper, Gesl. of Draad Koper, Geel (Zie Messing). Krijt, Wit Kurk 1,656 1,051 nat 1,191 0,94 0,93 2,723,05 3,5 1,81 0,97 2,64 2,46 2,89 3,203,78 18,619,1 19,25 19,3119,34 2,513,05 1,197 nat 1,245 0,98 1,07 0,92 7,79 7,067,50 7,67,8 7,67,75 1,97 2,33,18 1,802,63 8,598,90 8,789,0 1,82,66 0,24

18 Kwarts Lood (bij 14 o C.) Mahonie Marmer Meel, Tarwe Menie Messing, Gegoten Messing, Gewalst Messing, Getrokken Metselsteen, Gewone Metselsteen, Klinkers Papier Pek Pijnhout Platina Porselein Staal, Cement Staal, Gefrischt. Staal, Giet. Steenkolen (in stukk.) Suiker, Witte Tin Vet Vuur of Keisteen Was Zand (fijn en droog) Zand (fijn en vochtig Zand (grof) Zilver, Gegoten Zilver, Gehamerd Zink, Gegoten Zink, Gewalst 2,52,8 11,376 0,561,06 2,522,85 0,8 8,6 8,48,71 8,528,62 8,438,73 1,402,30 1,522,29 0,701,16 1,071 0,430,89 21,45 2,382,49 7,267,80 7,507,81 7,837,92 1,211,51 1,61 7,29 0,920,94 2,582,59 0,97 1,401,64 1,902,05 1, ,1010,47 10,5110,62 6,87,05 7,197,21 B. Vloeistoffen. Alcohol 0,793 bij T. Cels. 15,5 o

19 Bier Chloroform Eiwit Ether Glycerine (watervrij) Kwik Levertraan Lijnolie Melk Olijfolie Petroleum Raapolie Ricinusolie Salpeterzuur (49,9 o B) Teer Terpentijnolie Water gedist Water Zee(gemid.) Wijn Zoutzuur (40% HCI) Zwavelzuur (66 o B) 1,0231,034 1,480 0,041 0,7365 1,27 13,596 0,945 0,935 1,025 9,918 0,836 0,914 0,969 1,53 1,195 0,873 1,000 1,029 0,991,002 1,192 1, o

20 18 Thermometerschalen. F. FAHRENHEIT. R. RÉAUMUR. C. CELSIUS. F. R. C. F. R. C. F. R. C. 96,8 28, ,4 66, ,0 104, ,0 28, ,6 65, ,2 103, ,2 27, ,8 64, ,4 102, ,4 26, ,0 64, ,6 101, ,6 25, ,2 63, ,8 100, ,8 24, ,4 62, ,0 100, ,0 24, ,6 61, ,2 99, ,2 23, ,8 60, ,4 98, ,4 22, ,0 60, ,6 97, ,6 21, ,2 59, ,8 96, ,8 20, ,4 58, ,0 96, ,0 20, ,6 57, ,2 95, ,2 19, ,8 56, ,4 94, ,4 18, ,0 56, ,6 93, ,6 17, ,2 55, ,8 92, ,8 16, ,4 54, ,0 92, ,0 16, ,6 53, ,2 91, ,2 15, ,8 52, ,4 90, ,4 14, ,0 52, ,6 89, ,6 13, ,2 51, ,8 88, ,8 12, ,4 50, ,0 88, ,0 12, ,6 49, ,2 87, ,2 11, ,8 48, ,4 86, ,4 10, ,0 48, ,6 85, ,6 9, ,2 47, ,8 84, ,8 8, ,4 46, ,0 84, ,0 8, ,6 45, ,2 83, ,2 7, ,8 44, ,4 82, ,4 6, ,0 44, ,6 81, ,6 5, ,2 43, ,8 80, ,8 4, ,4 42, ,0 80, ,0 4, ,6 41, ,2 79,2 99

21 98 78,4 208, ,8 123,8 4 3,2 39, ,6 206, ,0 122,0 3 2,4 37, ,8 204, ,2 120,2 2 1,6 35, ,0 203, ,4 118,4 1 0,8 33, ,2 201, ,6 116,6 0 0,0 32, ,4 199, ,8 114,8 1 0,8 30, ,6 197, ,0 113,0 2 1,6 28, ,8 195, ,2 111,2 3 2,4 26, ,0 194, ,4 109,4 4 3,2 24, ,2 192, ,6 107,6 5 4,0 23, ,4 190, ,8 105,8 6 4,8 21, ,6 188, ,0 104,0 7 5,6 19, ,8 186, ,2 102,2 8 6,4 17, ,0 185, ,4 100,4 9 7,2 15, ,2 183, ,6 98,6 10 8,0 14,0

22 19 Smeltpunt van eenige stoffen. Platina Smeedijzer Staal, dunvloeiend Staal, dikvloeiend Grijs gietijzer Wit gietijzer Goud Koper Zilver Zink Lood Tin Zwavel Gele was Grad. Cels Hoeveel planten noodig om eene hectare te beplanten. Geplant op eenen onderlingen afstand van: 0,1 M. 0,15 M. 0,2 M. 0,25 M. 0,3 M. 0,35 M. 0,4 M. 0,45 M. Aantal noodig op een hectare: Geplant op eenen Aantal noodig op Geplant op eenen Aantal noodig op onderlingen een hectare: onderlingen een hectare: afstand van: afstand van: 0,5 M. 0,55 M. 0,6 M. 0,65 M. 0,7 M. 0,75 M. 0,8 M. 0,85 M ,9 M. 0,95 M. 1 M. 2 M. 3 M. 4 M. 6 M. 8 M Koninklijk Huis der Nederlanden. WILLEM III, Alexander Paul Frederik Lodewijk, Koning der Nederlanden, Prins van OranjeNassau, GrootHertog van Luxemburg.

23 Z.M. volgde zijn vader op, Willem II (geb. 6 December 1792, overl. 17 Maart 1849) werd ingehuldigd en legde te Amsterdam op den 12n Mei 1849, den eed op de Grondwet af. Geb. 19 Februari 1817 te Brussel; weduwn. 3 Juni 1877 van Koningin Sophia Frederika Mathilda, Prinses van Wurtemberg (geb. 17 Juni 1818, met wie Z.M. den 18n Juni 1839 was gehuwd); hertrouwd den 7 Januari 1879 met Hare Doorluchtige Hoogheid Mevrouw de Prinses Adelaïde EMMA Wilhelmina Therèse van WaldeckPyrmont (geb. 2 Augustus 1858), Koningin der Nederlanden, GrootKruis Turksche Keizerlijke ChéfékatOrde in brillanten.

24 20 Dochter (uit het tweede huwelijk): Prinses Wilhelmina Helena Paulina Maria, Prinses van Oranje, geb. 31 Augustus Wilhelmina Maria Sophia Louisa, Zuster des Konings, geb. 8 April 1824, gehuwd 8 October 1842 met den toenmaligen ErfGroothertog, sedert 8 Juli 1853 regeerenden Groothertog van SaksenWeimarEisenach. Uit dit huwelijk: 1 o. Karel August Willem Nikolaas Alexander Michaël Bernard Hendrik Frederik Stefanus, ErfGroothertog, geb. 31 Juli 1844, gehuwd 26 Augustus 1873 met de ErfGroothertogin Pauline Ida Maria Olga Henrietta Catharina, geb. 25 Juli 1852, dochter van Prins Herman en Prinses Augustine, zoon Prins Willem Ernst, geb. 10 Juni o. Maria Alexandrina Anna Sophia Augusta Helena, geb. 20 Januari 1846, gehuwd 6 Februari 1876 met Hendrik VII, Prins von Reusz, geb. 14 Juli o. Elisabeth Sibylla Maria Dorothea Louisa Anna Amalia, geb. 28 Februari Willem Frederik Karel (wijlen Oom des Konings), Prins der Nederlanden. Geb. 28 Febr te Berlijn, overl. 8 Sept nabij 's Gravenhage, weduwn. 6 Dec van Prinses Louisa Augusta Wilhelmina Amalia, geb. 1 Febr. 1808, dochter van wijlen Koning Frederik Wilhelm III van Pruisen, met wie hij 21 Mei 1825 gehuwd was; uit welk huwelijk twee dochters, als: I. Wilhelmina Frederika Alexandrina Anna Louisa (thans wijlen), Prinses der Nederlanden, geb. 5 Aug. 1828, overl. 30 Maart 1871, gehuwd 19 Juni 1850 met den toenmaligen Kroonprins, nu wijlen Koning van Zweden en Noorwegen; (Koning van af 8 Juli 1859 tot zijn overlijden 18 Sept ) (Uit dit huwelijk: Prinses Louisa Josephine Eugenia, geb. 31 Oct. 1851, thans Kroonprinses van Denemarken). II. Wilhelmina Frederika Anna Elisabeth Maria, Prinses der Nederlanden, geb. 5 Juli 1841, gehuwd 18 Juli 1871 met Willem Adolf Maximiliaan Karel, Vorst zu Wied, geb. 22 Augustus Uit dit huwelijk: 1 o. Erfprins Willem Frederik Herman Otto Karel, geb. 27 Juni o. Willem Frederik Hendrik, geb. 26 Maart o. Willem Frederik Adolf Herman Victor, geb. 7 Dec o. Prinses Wilhelmina Frederika Augusta Alexandrina Maria Elisabeth Louisa, geb. 24 Oct o. Prinses Wilhelmina Augusta Frederika Maria Louisa Elisabeth, geb. 28 Januari Wilhelmina Frederika Louisa Charlotta Marianne, wijlen Tante des Konings, geb. 9 Mei 1810, gehuwd 14 Sept met nu wijlen Prins Frederik Hendrik Albert van Pruisen, geb. 4

25 21 Oct. 1809, den 28n Maart 1849 gescheiden. Overl. 29 Mei Uit dit huwelijk: I. Frederik Willem Nicolaas Albert, geb. 8 Mei 1837, Regent van het Hertogdom Brunswijk sedert 21 Oct. 1885, gehuwd 19 April 1873 met Prinses Maria, dochter des Hertogs van SaksenAltenburg; uit welk huwelijk: 1 o. Prins Willem Ernst Alexander Frederik Hendrik, geb. 15 Juli 1874; 2 o. Prins Willem Frederik Karel Ernst Joachem Albert, geb. 27 Sept. 1876; 3 o. Prins Frederik Willem Victor Karel Ernst Alexander Hendrik, geb. 12 Juli II. Frederika Wilhelmina Louisa Elisabeth Alexandrina, geb. 1 Februari 1842, gehuwd 9 Dec met den Hertog Willem van MecklenburgSchwerin, weduwe 28 Juli Verjaardagen van het Koninklijk Huis. Febr. 19. April 8. Juli 5. Augs. 2. Augs. 31. Willem Alexander Paul Frederik Lodewijk, Koning WILLEM III Wilhelmina Maria Sophia Louisa, Zuster des Konings. (Gehuwd met den GrootHertog van SaxenWeimarEisenach Wilhelmina Frederika Anna Elisabeth Maria, dochter van Z.K.H. Prins Frederik. (Gehuwd met den Prins zu Wied) Adelaïde EMMA Wilhelmina Theresia van WaldeckPyrmont (Koningin) Wilhelmina Helena Paulina Maria, dochter van Z.M. Koning WILLEM III Ministers van Koloniën sedert G.L. Baud, benoemd 21 November 1848, tot 18 Juni E.B. van den Bosch, tot 30 October C.F. Pahud, tot 1 Januari Mr. P. Meijer, tot 18 Maart J.J. Rochussen, tot 1 Januari Mr. J.S. Lotsij, Minister van Marine, tijdelijk belast met het beheer van het Departement, tot 9 Januari Jonkhr. J.P. Cornets de Groot v. Kraijenburg, tot 14 Maart Mr. J. Loudon, tot 1 Februari G.H. Uhlenbeck, tot 4 Januari 1863.

26 G.H. Betz, Minister van Financiën, tijdelijk belast met het beheer van het Departement, tot 2 Februari 1863.

27 22 J.D. Fransen van de Putte, tot 30 Mei Mr. P. Mijer, tot 16 September N. Trakranen, tot 19 Juli J.J. Hasselman, tot 4 Juni E. de Waal, tot 15 November L.G. Brox, Minister van Marine, tijdelijk belast met het beheer van het Departement, tot 4 Januari Mr. P.P. van Bosse, tot 6 Juli J.D. Fransen van de Putte, tot 27 Augustus Mr. W. Baron van Goltstein, tot 11 Sept Mr. F. Alting Mees, tot 3 November Mr. P.P. van Bosse, Minister van Staat, tot zijn overlijden 21 Februari Jonkh. H.O. Wichers, Minister van Marine, tijdelijk belast met het beheer v.h. Departement, v. 26 Febr. tot 12 Maart O. van Rees, tot 20 Augustus Mr. W. Baron van Goltstein, tot 1 September Jonkh. Mr. W.M. de Brauw, tot 23 Februari W.F. van Erp Taalman Kip, Minister van Marine, tijdelijk belast met het beheer van het Departement, tot 23 April F.G. van Bloemen Waanders, tot 24 November A.W.P. Weitzel, Minister van Oorlog, tijdelijk belast met het beheer van het Departement, tot 26 Februari Mr. J.P. Sprenger van Eijk, tot 20 April Mr. L.W.C. Keuchenius. Opgetreden 20 April Gouverneurs van Suriname, gerangschikt naar de jaren van opvolging. Maurits de Rama, Bevelhebber Abraham Krijnssen, Kommandeur Philip Julius Lichtenbergh, Gouverneur Pieter Versterre, LuitenantGouverneur Abel Thisso, Kommandeur ad interim Tobias Adriaenssen, Kommandeur Abel Thisso, Kommandeur ad interim Johannes Heinsius, Gouverneur Everhard van Hemert, Kommandeur ad interim Laurens Verboom, Kommandeur ad interim Cornelis van Aerssen v. Sommelsdijk, Gouv.Gener. Abraham v. Vredenburgh, Komm.Gouv.Gener. a.i. 1665/ / / / / / / /1689.

28 23 Jan van Scharphuizen, GouverneurGeneraal Mr. Paul van der Veen, GouverneurGeneraal Mr. Wilhelm de Gruyter, GouverneurGeneraal Franç. Anthony de Raineval, Komm.Gouv.Gen. a.i. Johan de Goyer, GouverneurGeneraal Franç. Anthony de Raineval, Komm.Gouv.Gen. a.i. Johan Mahony, GouverneurGeneraal Franç. Anthony de Raineval, Komm.Gouv.Gen. a.i. Johan Coutier, GouverneurGeneraal Franç. Anthony de Raineval, Komm.Gouv.Gen. a.i. Hendrik Temminck, GouverneurGeneraal Johannes Bley, KommandeurGouv.Generaal a.i. Mr. Carel Emilius Henry de Cheusses, Gouv.Gen. Johan Franç. Cornel. de Vries, Komm.Gouv.Gen. a.i. Jacob Alexander Henry de Cheusses, Gouv.Gen. Johan Franç. Cornel. de Vries, Komm.Gouv.Gen. a.i. 1689/ / / / / / / / / / / / / Door het overlijden van J.F.C. de Vries, namen de Raden van het Hof van Politie en Crimineele Justitie het Bestuur voorloopig op, van den 20n Juni 1735 tot op den 27n December Johan de Raije, Heer van Breukelerwaard, Gouv.Gen. Gerard van de Schepper, Komm.Gouv.Gen. a.i. Gerard van de Schepper, GouverneurGeneraal Mr. Jan Jacob Mauricius, GouverneurGeneraal 1735/ / / /1751.

29 Hendrik Ernst Baron van Spörcke, Mr. Carel Bosschaert en Mr. Jeronimus de Swart Stenis, Commissarissen tot onderzoek benoemd omtrent de klachten tegen den GouverneurGeneraal Jan Jacob Mauricius in Hendrik Ernst Baron van Spörcke, Gouv.Gen. a.i. Wigbold Crommelin, Komm.Gouv.Generaal a.i. Pieter Albert van der Meer, GouverneurGeneraal Jan Nepveu, GouverneurGeneraal ad interim Wigbold Crommelin, Gouv.Generaal ad interim Wigbold Crommelin, GouverneurGeneraal Jan Nepveu, GouverneurGeneraal ad interim Jan Nepveu, GouverneurGeneraal Bernard Texier, Kommand.Gouv.Generaal a.i. Bernard Texier, GouverneurGeneraal Mr. Wolph. Jac. Beeldsnijder Matroos, Gouv.Gen. a.i. Mr. Jan Gerard Wichers, GouverneurGeneraal Jurriaan Franç. de Friderici, Komm.Gouv.Gen. a.i. Jurriaan François de Friderici, Gouvern.Generaal Willem Otto Bloys van Treslong, Gouv.Gen. a.i. Pierre Berranger, CommissarisGeneraal 1751/ / / / / / / / / / / / / / /1804. Sirs Charles Green en Samuel Hood, Engelsche Bevelhebbers, nemen de kolonie Suriname den 28n April 1804 bij capitulatie over.

30 24 Engelsch Tusschenbestuur. Sir Charles Green, GouverneurGeneraal William Carlyon Hughes, LuitenantGouverneur Sir John Wardlau, LuitenantGouverneur a.i. Charles Graaf Bentinck, GouverneurGeneraal Pinson Bonham, LuitenantGouverneur 1804/ / / / /1816. William Benjamin van Panhuys, Gouv.Gen. 1816, neemt de kolonie van de Engelschen over, den 27 Februari Mr. Cornelis Reinhard Vaillant, Gouv.Gen. a.i. Abraham de Veer, GouverneurGeneraal Johannes van den Bosch, CommissarisGeneraal Paulus Roelof Cantz'laar, GouverneurGeneraal Mr. Evert Ludolph Bn. v. Heeckeren, Gouv.Gen. a.i. Mr. Evert Ludolph Bn. v. Heeckeren, Gouv.Gen. Mr. Philippus de Kanter, GouverneurGeneraal a.i. Julius Constantijn Rijk, GouverneurGeneraal Mr. Philippus de Kanter, GouverneurGeneraal a.i. Burchard Jean Elias, GouverneurGeneraal Mr. Philippus de Kanter, GouverneurGeneraal a.i. Reinier Frederik Baron van Raders, Gouverneur Mr. Philippus de Kanter, Gouverneur ad interim Coenraad Barends als oudste lid v/d. Kolon. Raad 1816/ / / / / / / / /

31 Jhr. Johan George Otto Stuart von Schmidt auf Altenstadt, Gouverneur Charles Pierre Schimpf, Gouverneur Reinhart Frans van Lansberge, Gouverneur Willem Hendrik Johan van Idsinga, Gouverneur Jhr. Cornelis Ascanius van Sypesteyn, Gouverneur Johan Herbert August Willem Baron van Heerdt tot Eversberg, Gouverneur Mr. Hendrik Jan Smidt, Gouverneur Mr. W. Tonckens JLz., Gouverneur ad interim 1852/ / / / / / / Gouverneurs van Curaçao, sedert den tijd waarop Curaçao en de overige W.I. eilanden administratief gescheiden zijn van de kolonie Suriname. Rutgerus Hermanus Esser Jonkh. Isaac Johannes Rommelman Elsevier Jr. Mr. Jacob Bennebroek Gravenhorst Reinhart Frans van Lansberge Johannes Diderikus Crol Mr. Abraham Matthieu de Rouville Herman François Gerhardus Wagner Hendrik Bernardus Kip Joh. Herb. Aug. Willem Baron v. Heerdt t. Eversberg Nicolaas van den Brandhof 1848/ / / / / / / / /

32 25 Januari, 31 dagen. Dagnommer des Jaars. Nieuwe Maan, 1 Januari. Eerste Kwartier, 9 Januari. Volle Maan, 17 Januari. Laatste Kwartier, 24 Januari. Nieuwe Maan, 31 Januari. Hoogste Waterstand aan Braamspunt. v.m. n.m Dinsd. Nieuwjaarsdag. Onz. Zonsverd. 4,55 5, Woensd. 5,48 6, Donderd. 6,40 7, Vrijd. Springtij. 7,27 7, Zaterd. 8,15 8, Zond. Drie Koningen. 9, 0 9, Maand. Koppermaandag. 9,44 10, Dinsd. 10,30 10, Woensd. 11,18 11, Donderd. 0, Vrijd. 0,45 1, Zaterd. 1,55 2, Zond. 3, 3 3, Maand. 4, 0 4, Dinsd. 4,48 5, Woensd. 5,31 5, Donderd. Zichtbare 6, 6 Maansverduistering. 6, Vrijd. 6,41 6, Zaterd. De Zon in. Springtij. 7,16 7, Zond. 7,53 8, Maand. 8,29 8, Dinsd. 9, 6 9, Woensd. 9,50 10, Donderd. 10,37 11, Vrijd. 11,31

33 Zaterd. 0, 1 0, Zond. 1,13 1, Maand. 2,34 3, Dinsd. 3,49 4, Woensd. 4,50 5, Donderd. 5,44 6, 9

34 26 Geschiedkundige aanteekeningen. 1 Jan Jan Jan Jan Jan Jan Jan Jan Jan Jan Jan Jan Jan Jan Jan Jan Jan Jan Uitlegging van Paramaribo tot aan de Steenbakkersgracht. Bevolkingscijfer van Paramaribo 10564, waarvan 5467 slaven. Bevolkingscijfer van Paramaribo Volgens den Almanak van Brown, 641 plantages in werking. Volgens Teenstra, 451 plantages in werking. Volgens van Sypesteyn, 265 plant. in werking. De Roomsch Catholieke gemeente herdenkt het 50jarig priesterschap van Z.H. Paus Leo XIII. Volkstelling, Suriname's volkscijfer zielen. Stichting van het Natuurkundig Genootschap Hortus Surinamensis door P.F. Roos, A. Blom, van Engelen en Mr. Beeldsnijder Matroos. De slavenhandel opgeheven. Inwerkingtreding van het Regeeringsreglement der kolonie Suriname. Wet van 31 Mei De opstandelingen Marron overrompelen den militairen post aan de Cassiepoerakreek. De eed van getrouwheid afgelegd aan Z.M. Koning Willem II. Koning Willem III hertrouwt met Prinses Emma van WaldeckPyrmont. Oprichting eener nieuwe aanlegplaats voor schepen te Paramaribo. Vaststelling van een hoofdgeld voor vrijen en slaven tegen eene waarde van 50 suiker per hoofd. Omstreeks 9½ uur des morgens lichte schokken van aardbeving. Zware schokken van aardbeving, evenwel zonder schade te veroorzaken.

35 13 Jan Jan Jan Prins Hendrik der Nederlanden te Walferdange in Luxemburg overleden. Van Sommelsdijck geeft kennis aan de Bewindhebbers der W.I. Compagnie dat hij het ongeluk der provincie Zeeland en dat v. Suriname toeschrijft aan trouweloosheid van vroegere Gouverneurs en de Regeerders die hun voordeel zochten ten nadeele van de gemeene landsmiddelen. Mededeeling in de 1e Kamer der StatenGeneraal dat zoo spoedig mogelijk naar een definitieve regeling der grensscheiding tusschen Nederlandschen FranschGuiana door de Regeering zal worden gestreefd.

36 28 Februari, 28 dagen. Dagnommer des Jaars. Eerste Kwartier, 7 Februari. Hoogste Waterstand aan Braamspnnt. Volle Maan, 15 Februari. Laatste Kwartier, 23 Februari. v.m. n.m Vrijd. 6,33 6, Zaterd. Maria Lichtmis. Springtij. 7,17 7, Zond. 7,58 8, Maand. 8,37 8, Dinsd. 9,13 9, Woensd. 9,51 10, Donderd. 10,30 10, Vrijd. 11,14 11, Zaterd. 0, Zond. 0,43 1, Maand. 2, 5 2, Dinsd. 3,22 3, Woensd. 4,22 4, Donderd. 5, 9 5, Vrijd. 5,50 6, Zaterd. 6,25 6, Zond. Septuagesima. 6,59 7, Maand. De Zon in. Springtij. 7,33 7, Dinsd. 8,10 8, Woensd. 8,49 9, Donderd. 9,27 9, Vrijd. 10,12 10, Zaterd. 11, 2 11, Zond. Sexagesima. 0, Maand. 0,48 1, Dinsd. 2,18 3, Woensd. 3,44 4,18

37 Donderd. 4,47 5,13

38 29 Geschiedkundige aanteekeningen. 1 Febr Febr Febr Febr Febr Febr Febr Febr Febr Febr Vaststelling eener huurwaardebelasting der huizen te Paramaribo. De Gouv.Gen. J.J. Mauricius stelt verbodswetten en straffen in tegen lasterlijke geruchten, verkrachting der waardigheid van ambtenaren en autoriteiten, het uitstrooien van valsche geruchten en het in omloop brengen van geschriften, waardoor het Gouvernement in zijne waardigheid zou kunnen worden gekrenkt. Van Sommelsdijck richt een onbeheerde Boedelen Weeskamer op ter beheer van alle nalatenschappen waarvan de belanghebbenden òf minderjarig òf afwezig zijn. Telling der huizen te Paramaribo, zijnde De terreinen der voorstad Zeelandia, Combé of 1e Buitenwijk genoemd, worden door Gouvern. Wichers ter bebouwing uitgegeven. Het Gouvernement koopt een groot aantal vertrouwde slaven vrij, die bij het korps guides, of z.g.n. roodmutsen, worden ingedeeld. Het leggen van den eersten steen der Hervormde Kerk door den Gouvern. Baron van Heeckeren. Den 5n Juli van het volgende jaar werd dezelve plechtig ingewijd. De R.C. Kerk, aan St. Roch gewijd, te Batavia waar de melaatschen verblijf houden door den Bisschop Grooff plechtig ingewijd. Feestviering van het 250jarig bestaan van de Hoogeschool te Leiden, door hare oudstudenten in Suriname. Zware schokken van aardbeving die in de WestIndiën, vooral te Guadeloupe, groote schade aanrichtte. Het schip Landbouw brengt ter versterking van het garnizoen, en met het oog op de opheffing der slavernij op 1 Juli 1863, 200 mariniers aan. De

39 19 Febr Febr Febr Febr aanwezige maritieme macht wordt door 5 bemande schroefbooten versterkt. Willem III Koning der Nederlanden te Brussel geboren. Kapt. J. Finker van NewYork brengt het eerst ijs in de kolonie. Onder den Gouverneur van Lansberge, ter gelegenheid van 's Konings verjaardag, het eerste volksfeest ingesteld. Onder het Gouvernementschap Texier het Collegium Medicum opgericht.

40 31 Maart, 31 dagen. Dagnommer des Jaars. Nieuwe Maan, 1 Maart. Eerste Kwartier, 9 Maart. Volle Maan, 17 Maart. Laatste Kwartier, 24 Maart. Nieuwe Maan, 31 Maart. Hoogste Waterstand aan Braamspunt. v.m. n.m Vrijd. 5,37 6, Zaterd. 6,19 6, Zond. Quinquagesima. 6,59 7, Maand. Springtij. 7,34 7, Dinsd. Vastenavond. 8,9 8, Woensd. Aschdag. 8,41 8, Donderd. 9,13 9, Vrijd. 9,46 10, Zaterd. 10,26 10, Zond. Quadragesima. 11,15 11, Maand. 0, Dinsd. 1, 7 1, Woensd. Quatertemper. 2,37 3, Donderd. 3,49 4, Vrijd. Quatertemper. 4,41 5, Zaterd. Quatertemper. 5,23 5, Zond. Remin. Hamansfeest. 5,59 6, Maand. 6,33 6, Dinsd. 7, 9 7, Woensd. De Zon in Springtij. 7,47 8, Donderd. 8,26 8, Vrijd. 9, 6 9, Zaterd. 9,51 10, Zond. Oculi. 10,44 11, Maand. Maria Boodschap. 11,54

41 Dinsd. 0,38 1, Woensd. 2,14 2, Donderd. 3,35 4, Vrijd. 4,35 4, Zaterd. 5,20 5, Zond. Laetare. 5,59 6,16

42 32 Geschiedkundige aanteekeningen. 1 Maart Maart Maart Maart Maart Maart Maart Maart Maart Maart Maart Maart Maart Gelekoortsepidemie onder het scheepsvolk uitgebroken. H.M. Koninginmoeder Anna Paulowna sterft 70 jaren oud. De Gouverneur R.F. Baron van Raders geeft het bestuur der kolonie over, en vertrekt eenige dagen later met Z.M. Oorlogschip de Sperwer naar Nederland. De Gouverneur Mr. Paul van der Veen verkrijgt op zijn verzoek eervel ontslag. De R.C. Kerk, vroeger een schouwburg, herbouwd, wordt plechtig ingewijd. In de kolonie het bericht ontvangen dat de heer Mr. H.J. Smidt, Gouverneur der kolonie Suriname, te Winschoten kandidaat van de 2e Kamer der StatenGeneraal is gesteld. Mr. Baron van Heekeren als Gouv.Gen. bevestigd. De rijke goudvindingen in de Boven Suriname, vooral van kwartsen, nemen meer en meer toe. Hendrik Temminck aanvaardt het bestuur van Suriname. Inwijding van de nieuw opgerichte Kerk der Vrije Evangelisatie te Paramaribo. Een nieuwe begraafplaats aangelegd, waarbij de vergunning wordt ingetrokken om in den Ouden Oranjetuin, Herv. Kerkplein, te begraven. Demerary, in 1745 aangelegd, wordt door Sir Rodney in bezit genomen. In 1782 door de Franschen onder Kersaint hernomen en bij den vrede, in 1783 gesloten, aan Nederland teruggegeven. In 1796 op nieuw door de Engelschen genomen bij den vrede van Amiens in het bezit van Nederland overgegaan, wordt den 14n Augustus 1814 voor goed door Nederland aan de Engelschen afgestaan. Willem I tot Koning der Nederlanden ingehuldigd.

43 17 Maart Maart Maart Maart Maart Koning Willem II der Nederlanden benoemt eene commissie ter herziening van 's Rijks Grondwet. Koning Willem II sterft te Tilburg. Koning Willem III aanvaardt de Regeering van het Koninkrijk der Nederlanden. Oprichting van een quarantainehospitaal op de redoute Leiden te Suriname. Prins Willem van Oranje legt te Amsterdam als Koning Willem I den eed op de Grondwet af.

44 34 April, 30 dagen. Dagnommer des Jaars. Eerste Kwartier, 8 April. Volle Maan, 15 April. Laatste Kwartier, 22 April Nieuwe Maan, 30 April. Hoogste Waterstand aan Braamspunt. v.m. n.m Maand. 6,33 6, Dinsd. Springtij. 7, 6 7, Woensd. 7,39 7, Donderd. 8,10 8, Vrijd. 8,41 8, Zaterd. 9,12 9, Zond. PassieZondag. 9,52 10, Maand. 10,38 11, Dinsd. 11, Woensd. 0,21 1, Donderd. 1,51 2, Vrijd. 3, 6 3, Zaterd. 4, 5 4, Zond. PalmZondag. 4,47 5, Maand. 5,27 5, Dinsd. Israëlitische Paschen. 6, 4 6, Woensd. Israëlitische Paschen. 6,43 7, Donderd. Witte Donderdag. Springtij. 7,24 7, Vrijd. De Zon in. Goede Vrijdag. 8, 6 8, Zaterd. 8,51 9, Zond. Christelijke Paschen. 9,40 10, Maand. Christel. en Israëlitische Paschen. 10,37 11,11

45 Dinsd. Israëlitische Paschen. 11, Woensd. 0,32 1, Donderd. 2, 2 2, Vrijd. 3,14 3, Zaterd. 4,10 4, Zond. Quasimodo. 4,54 5, Maand. 5,33 5, Dinsd. 6, 6 6,22

46 35 Geschiedkundige aanteekeningen. 1 April April April April April April April April April April April April Brand in het fabriekgebouw der koloniale vaartuigen aan de Saramaccastraat, dat geheel door de vlammen vernield werd. Aanv. van 500 chin. landbouwarbeiders met de schepen Minister Pahud en de Twee Gezusters. De predikant der Herv. Gemeente te Paramaribo Ds. Masman richt in Suriname eene afdeeling der Maatschappij Tot Nut van het Algemeen op. Door den Gouv. v. Sommelsdijck het fort Zeelandia in goeden staat van verdediging gebracht. Het nieuwe kerkgebouw der Evang. Luthersche Gemeente plechtig ingewijd. Vertrek uit Paramaribo van de 1e boot, Prins Maurits, v.d. K.W.I.M., die langs de eilanden met NewYork mede eene maandelijksche verbinding zal onderhouden. De Admiraal Krijussen schrijft aan den Gouvern. van Cayenne, dat het gebied der colonie Suriname zich uitstrekt tot den Oostkant der rivier Marowijne, en tot den Westkant der rivier Coppename. De bewering later gewijzigd tusschen hem en Le Febure Heer de la Barre, Raad van Z.M. den Koning van Frankrijk dd. 18 November, waarbij de Sinamary als de Oostel. grens wordt aangenomen. De Gouv.Gen. B.J. Elias erlangt op zijn verzoek eervol ontslag als zoodanig. Bij Kon. Besl. de Kolon. Raad ontbonden, en voor Suriname het Gouv.Generaalschap ingetrokken. Het 100jarig bestaan van de Evang. Luthersche kerk plechtig herdacht. Aank. te Paramaribo v. Amsterdam van de 1e boot, Oranje Nassau, v.d. K.W.I.M. Idem Idem van een 4e boot, Prins Frederik Hendrik.

47 20 April April April April Mr. L.W.C. Keuchenius benoemd tot Minister van Koloniën. Buitengew. springvloed waardoor vele plantages schade leden, vooral die aan de Commewijnerivier en in de Warappeen Matappicakreken. Inval der Engelschen in Suriname. 31 hunner oorlogschepen vallen door de Saramacca en de Suriname bij Braamspunt binnen. Mr. L. Metman komt als Commissaris des Konings in Suriname aan, ter invoering van de nieuwe wet.

48 37 Mei, 31 dagen. Dagnommer des Jaars. Eerste Kwartier, 8 Mei. Volle Maan, 15 Mei. Laatse Kwartier, 21 Mei. Nieuwe Maan, 29 Mei. Hoogste Waterstand. aan Braamspunt. v.m. n.m Woensd. 6,38 6, Donderd. Springtij. 7,10 7, Vrijd, 7,43 8, Zaterd. 8,15 8, Zond. Misericordia. 8,47 9, Maand. 9,26 9, Dinsd. 10,11 10, Woensd. 11, 9 11, Donderd. 0, Vrijd. 1, 3 1, Zaterd. 2,19 2, Zond. Jubilate. 3,18 3, Maand. 4,7 4, Dinsd. 4,52 5, Woensd. 5,34 5, Donderd. 6,17 6, Vrijd. Springtij. 7, 3 7, Zaterd. 7,51 8, Zond. Cantate. 8,40 9, Maand. De Zon in. 9,32 10, Dinsd. 10,31 11, Woensd. 11, Donderd. 0,16 0, Vrijd. 1,31 2, Zaterd. 2,39 3, Zond. Vocem. 3,37 4, Maand. Vastendag. 4,23 4, Dinsd. Vastendag. 5, 3 5,22

49 Woensd. Vastendag. 5,41 5, Donderd. Hemelvaart Christi. 6,15 6, Vrijd. 6,46 7,04

50 38 Geschiedkundige aanteekeningen. 1 Mei Mei Mei Mei Mei Mei Mei Mei Mei Mei Mei Na een hevig woeden der pokkenepidemie die duizende inwoners ten grave sleepte, wordt op nieuw de inenting aanbevolen die in 1813 door Dr. Caddell alhier was ingevoerd. Invoering der nieuwe wet. De eerste steen gelegd van het gebouw voor het Tooneelgenootschap Thalia. In 1888 haar 50jarig bestaan herdacht. Door Prins Hendrik der Nederlanden de eerste steen gelegd van de Synagoge der Nederlandsch Israëlitische gemeente te Paramaribo. De oude Synagoge, den 14n April 1775 opgericht, werd in 1835 afgebroken. Plechtige opening van de eerste vergadering der Koloniale Staten te Suriname. Aanvang van den zoogenaamden Engelschen tijd. Charles Green neemt als Gouverneur het bestuur der kolonie over. Bij Besl. van Z.M. den Koning is aan den heer Mr. H.J. Smidt op zijn verzoek, onder dankbetuiging voor bewezene diensten, eervol ontslag verleend als Gouverneur der kolonie Suriname. Bij Kon. Besl. No 13, wordt Mr. W. Tonckens JLz., GouvernementsSecretaris en lid van den Raad van Bestuur, als vervanger benoemd bij het aftreden van den Gouverneur Mr. H.J. Smidt. Heuchelijke viering van Willem III zilveren Krooningsfeest in Suriname. Vernieling door brand van het NoordAmerik. barkschip Monta, kapt. King. Door den Gouv.Gen. Mauricius wordt de negerslaaf Kwassie, de ontdekker van de koorts bast, vrijgekocht. Later naar Nederland vertrokken ontving Prins Willem V hem onder velerlei begunstigingen.

51 23 Mei Mei Mei Mei Mei Bij Parlementsacte wordt de invoer van slaven in deze kolonie beperkt tot 987 hoofden in 1806, en tot 467 in De eerste Nederlandsche stoomboot, Curaçao, kommandant Mol, komt Suriname binnen. S.L. Hijmans opent een stoombootvaart tusschen Paramaribo en de boven rivier Suriname. Inwijding der nieuwe Hervormde Kerk te Paramaribo. Aankomst te Paramaribo van Amsterdam van de 2e boot, Prins Willem I, v.d. K.W.I.M.

52 40 Juni, 30 dagen. Dragnommer des Jaars. Eerste Kwartier, 6 Juni. Volle Maan, 13 Juni. Laatste Kwartier, 20 Juni. Nieuwe Maan, 28 Juni. Hoogste Waterstand aan Braamspunt. v.m. n.m Zaterd. Springtij. 7,20 7, Zond. Exaudi. 7,54 8, Maand. 8,30 8, Dinsd. 9, 6 9, Woensd. Israëlitische Pinksteren. 9,51 10, Donderd. Israëlitische Pinksteren. 10,42 11, Vrijd. 11, Zaterd. 0,16 0, Zond. Christelijke Pinksteren. 1,27 1, Maand. Christelijke Pinksteren. 2,30 3, Dinsd. 3,28 3, Woensd. Quatertemper. 4,19 4, Donderd. 5,10 5, Vrijd. Quatertemper. 6, 0 6, Zaterd. Quatertemper. 6,50 7, Zond. Springtij. H. Drievuldigheid. 7,40 8, Maand. 8,32 8, Dinsd. 9,24 9, Woensd. 10,17 10, Donderd. H. Sacramentsdag. 11,14 11, Vrijd. De Zon in. 0, Zaterd. 0,46 1, Zond. 1,53 2, Maand. 2,53 3,22

53 Dinsd. 3,48 4, Woensd. 4,34 4, Donderd. 5,16 5, Vrijd. Vasten. Onzichtb. Zonsverd. 5,53 6, Zaterd. H. Petrus en Paulus. 6,29 6, Zond. Springtij. 7, 3 7,21

54 41 Geschiedkundige aanteekeningen. 1 Juni Juni Juni Juni Juni Juni Juni Juni Juni Juni Juni Juni Eene indiaansche vrouw is de eerste onder de heidensche bevolking die door de Moravische Broeders gedoopt wordt. De R.C. gemeente sticht een weeshuis te Paramaribo, en kort daarna, een nieuwe kerk St. Rosa geheeten, in het oude Logegebouw der Vrije Metselaren. Na afgelegde belijdenis in de Nederlandsche taal wordt de W.I. Compagnieslaaf Benjamin in de Hervormde Kerk te Paramaribo door Ds. de Ronde gedoopt. De Gouv.Gen. J.J. Mauricius was daarbij doopvader. In de acte der schenking van Suriname door Karel II, Koning van Engeland, aan Willoughby Graaf van Parham en L. Hide, wordt gelast den vroegeren naam Suriname te veranderen in dien van Willoughbyland. Op het voorbeeld der stichting van de O.I. Compagnie in 1602, wordt bij Octrooi voor 24 jaren de W.I. Compagnie opgericht onder het Opperbestuur der Algemeene Staten der Nederlanden. De biljetten der Part. W.I. Bank als koloniale munt gangbaar verklaard. Huwelijksverbintenis tusschen Z.K.H. den Erfprins der Nederlanden, thans Koning Willem III, en Sophia Frederika Mathilda, dochter van den Koning van Wurtemburg. Z.K.H. Alexander der Nederlanden sterft op 33jarigen leeftijd te 's Gravenhage. De Gouverneur Graaf van Bentinck legt den eersten steen bij den opbouw van de nieuwe Hervormde Kerk te Paramaribo. 50 vrije Afrikaansche negers, in Suriname aangekomen, worden bij het korps koloniale guides ingelijfd. Het Weldadigheidsgenootschap Dorcas door Surinaamsche dames opgericht. De nieuw benoemde Gouverneur W.H.J. van Idsinga komt in de kolonie aan, en

55 29 Juni Juni neemt den 29n het Bestuur van den Gouverneur van Lansberge over. Aankomst te Paramaribo van Amsterdam van de 3e boot, Prins Maurits, v.d. K.W.I.M. Het 10jarig Staatstoezicht op de vrijverklaarden geeindigd.

56 43 Juli, 31 dagen. Dagnommer des Jaars. Eerste Kwartier, 6 Juli. Volle Maan, 12 Juli. Laatste Kwartier, 19 Juli. Nieuwe Maan, 28 Juli. Hoogste Waterstand aan Braamspunt. v.m. n.m Maand. 7,38 7, Dinsd. Maria visitatie. 8,16 8, Woensd. 8,52 9, Donderd. 9,32 9, Vrijd. 10,18 10, Zaterd. 11, 9 11, Zond. 0, Maand. 0,40 1, Dinsd. 1,47 2, Woensd. 2,52 3, Donderd. 3,57 4, Vrijd. Zichtb. Maansverd. 4,53 5, Zaterd. 5,48 6, Zond , Maand. Springtij. 7,31 7, Dinsd. 8,20 8, Woensd. 9, 7 9, Donderd. 9,52 10, Vrijd. 10,38 11, Zaterd. 11,28 11, Zond. 0, Maand. De Zon in. 0,53 1, Dinsd. 2, 4 2, Woensd. 3, 9 3, Donderd. 4, 7 4, Vrijd. 4,55 5, Zaterd. 5,35 5,55