Evaluatie Wet griffierechten burgerlijke zaken

Transcriptie

1 Tabellenboek bij Cahier Evaluatie Wet griffierechten burgerlijke zaken De complexiteit van vereenvoudiging M.T. Croes J. van der Schaaf F.P. van Tulder D.J. Burema D.E.G. Moolenaar R.M. van Os M.G.C.J. Beerthuizen

2 Cahier De reeks Cahier omvat de rapporten van onderzoek dat door en in opdracht van het WODC is verricht. Opname in de reeks betekent niet dat de inhoud van de rapporten het standpunt van de Minister van Veiligheid en Justitie weergeeft. Alle rapporten van het WODC zijn gratis te downloaden van

3 Inhoud Tabellen bij hoofdstuk 3 5 Tabellen bij hoofdstuk 4 11 Tabellen bij hoofdstuk 5 24 Tabellen bij bijlage 2 61 Tabellen bij bijlage 3 64 Tabellen bij bijlage 4 en 5 69 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 3

4

5 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 5 Tabellen bij hoofdstuk 3 Tabel 3.2 Betrokkenheid bij de uitvoering van de Wgbz in de dagelijkse praktijk (administratie & rechters, n=169; in %) n Dagelijks Wekelijks Maandelijks Niet mee te maken Administratie 85 67,1 29,4 3,5 0,0 Rechters 84 11,9 21,4 36,9 29,8 Totaal ,6 25,4 20,1 14,8 Tabel 3.3 Uitvoering betalen aan de poort (administratie & rechters, n=169; in %) n Betalen aan de poort ingevoerd Betalen aan de poort niet ingevoerd Hof ,0 Rechtbank-civiel 72 95,8 4,2 Rechtbank-kanton 50 74,0 26,0 Totaal ,5 9,5 Tabel 3.4 Volgen landelijke richtlijnen LOV s (administratie & rechters, n=169; in %) n Helemaal gevolgd Deels wel, deels niet gevolgd Helemaal niet gevolgd Geen mening Betalen aan de poort ingevoerd ,0 11,8 1,3 54,9 Betalen aan de poort niet ingevoerd 16 0,0 31,3 12,5 56,3 Totaal ,0 13,6 2,4 55,0 Tabel 3.5 Termijn betaling griffierecht eiser & verzoeker (administratie, n=81; in %, excl. geen mening) n Vier-wekentermijn Geen termijn Anders Hof 23 95,7 0,0 4,3 Rechtbank-civiel 29 86,2 6,9 6,9 Rechtbank-kanton 29 51,7 37,9 10,3 Totaal 81 76,5 16,0 7,4 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 5

6 6 Cahier Tabellenboek Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Tabel 3.6 Levert handhaving van de vier-wekentermijn meer werk op (administratie, n=82; in %) n Veel meer werk Meer werk Hoeveelheid werk blijft gelijk Minder werk Geen mening Hof 23 17,4 69,6 4,3 0,0 8,7 Rechtbank-civiel 29 6,9 58,6 27,6 6,9 0,0 Rechtbank-kanton 30 40,0 46,7 3,3 0,0 10,0 Totaal 82 22,0 57,3 12,2 2,4 6,1 Tabel 3.7 Levert de vier-wekentermijn voordelen op in het werk (administratie, n=82; in %) n Nee, nadelen Noch voordelen noch nadelen Ja, voordelen Geen mening Hof 23 69,6 13,0 13,0 4,3 Rechtbank-civiel 29 34,5 51,7 10,3 3,4 Rechtbank-kanton 30 80,0 10,0 0,0 10,0 Totaal 82 61,0 25,6 7,3 6,1 Tabel 3.8 Effect van de vier-wekentermijn op doorlooptijd zoals gepercipieerd door respondenten (administratie, n=58; in %, excl. geen mening) Hof Rechtbank-civiel Rechtbank-kanton Beide partijen een RC Toegenomen 1,7 5,2 0,0 Toe- noch afgenomen 27,6 31,0 29,3 Afgenomen 3,4 0,0 1,7 De eisende of verzoekende partij een RC Toegenomen 6,7 8,3 1,7 Toe- noch afgenomen 20,0 26,7 30,0 Afgenomen 3,3 1,7 1,7 Geen van beide partijen een RC Toegenomen 25,9 13,8 29,3 Toe- noch afgenomen 1,7 15,5 5,2 Afgenomen 5,2 3,4 0,0

7 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 7 Tabel 3.9 Feitelijke doorlooptijden gemiddeld in weken in 2009 en 2012; in % Rechtbank eerste aanleg (afdeling civiel en kanton) Handel met verweer 25,5 25,7 Handel zonder verweer 1,5 1,8 Hof Handel 71,7 55,4 Familie 32,9 32,5 Bron: Raad voor de rechtspraak Tabel 3.10 Toepassing hardheidsclausule bij zaken in behandeling zonder betaling (administratie & rechters, n=66; in %) n Geen toepassing Wel toepassing Hof 9 88,9 11,1 Rechtbank-civiel 27 66,7 33,3 Rechtbank-kanton 30 80,0 20,0 Totaal 66 75,8 24,2 Tabel 3.11 Beroep op hardheidsclausule op initiatief van rechtshulpverlener of rechtzoekende (administratie & rechters, n=169; in %) n Ja, komt voor Nee, komt niet voor Geen mening Hof 47 59,6 0,0 40,4 Rechtbank-civiel 72 27,8 19,4 52,8 Rechtbank-kanton 50 22,0 20,0 58,0 Totaal ,9 14,2 50,9 Tabel 3.12 Afwijzing eiser/ verzoeker bij niet-betaling griffierechten zoals gepercipieerd door respondenten (administratie & rechters, n=169; in %) n Ja, komt voor Nee, komt niet voor Geen mening Hof 47 76,6 0,0 23,4 Rechtbank-civiel 72 40,3 15,3 44,4 Rechtbank-kanton 50 44,0 18,0 38,0 Totaal ,5 11,8 36,7 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 7

8 8 Cahier Tabellenboek Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Tabel 3.13 Aantal feitelijke afwijzingen (niet ontvankelijk en ontslag van instantie) door niet-betaling griffierechten per jaar Hof Rechtbank-civiel Rechtbank-kanton Totaal Bron: Raad voor de rechtspraak en IVO-LDCR Tabel 3.14 Hoe eenvoudig is het vaststellen van de griffierechttarieven onder de Wgbz in vergelijking met de WTBZ (administratie, n=85; in %) n (Heel) eenvoudig Gelijk gebleven Ingewikkeld Geen mening Hof 23 56,5 26,1 13,0 4,3 Rechtbank-civiel 31 64,5 25,8 9,7 0,0 Rechtbank-kanton 31 22,6 61,3 3,2 12,9 Totaal 85 47,1 38,8 8,2 5,9 Tabel 3.15 Vaststellen tarief griffierecht meer of minder werk (administratie, n=85; in %) n Meer werk Hoeveelheid werk blijft gelijk (Veel) minder werk Geen mening Hof 23 8,7 47,8 34,8 8,7 Rechtbank-civiel 31 0,0 48,4 41,9 9,7 Rechtbank-kanton 31 6,5 61,3 22,6 9,7 Totaal 85 4,7 52,9 32,9 9,4 Tabel 3.16 Leveren veranderde tarieven griffierecht voordeel op in het werk (administratie, n=85; in %) n Ja, voordelen Noch voordelen noch nadelen Nee, nadelen Geen mening Hof 23 13,0 43,5 30,4 13,0 Rechtbank-civiel 31 19,4 58,1 6,5 16,1 Rechtbank-kanton 31 16,1 67,7 6,5 9,7 Totaal 85 16,5 57,6 12,9 12,9

9 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 9 Tabel 3.17 Neveneffecten Wgbz op procesvoering (rechters, n=54; multi-respons, n=140; in %) Vaker mondeling Vaker samen- verweer gestelde ver- n of per brief zoekschriften Vaker gemeenschappelijke verzoekschriften Vaker Vaker strate- uitstel van gisch verstek comparitie Vaker zaken met een onbepaald belang Vaker lager financieel belang dan in werkelijkheid Anders Hof 38 26,3 13,2 0,0 18,4 7,9 15,8 15,8 2,6 Rechtbank-civiel 56 7,1 14,3 5,4 16,1 8,9 25,0 19,6 3,6 Rechtbank-kanton 46 8,7 10,9 2,2 8,7 10,9 19,6 30,4 8,7 Totaal ,9 12,9 2,9 14,3 9,3 20,7 22,1 5,0 Tabel 3.18 Andere verdeling van de proceskostenveroordeling sinds Wgbz (rechters, n=84; in %) n Nee Ja Geen mening Hof 24 83,3 12,5 4,2 Rechtbank-civiel 41 78,0 7,3 14,6 Rechtbank-kanton 19 26,3 57,9 15,8 Totaal 84 67,9 20,2 11,9 Tabel 3.19 Welk type zaken en partijen zijn verminderd in aantal sinds de tariefswijzigingen van de Wgbz zoals gepercipieerd door respondenten (administratie & rechters, n=88; open antwoord multi-respons, n=104; in %) n Handel: kleine geldvorderingen Familie: gezag, omgang en alimentatie Rechts- personen Natuurlijke personen Handel: alle zaken Familie: alle zaken Kanton: alle zaken Ander type Hof 30 13,3 26,7 6,7 30,0 3,3 13,3 3,3 3,3 0,0 Rechtbank-civiel 40 17,5 5,0 7,5 20,0 30,0 2,5 5,0 10,0 2,5 Rechtbank-kanton 34 58,8 0,0 8,8 11,8 2,9 0,0 11,8 2,9 2,9 Totaal ,8 9,6 7,7 20,2 13,5 4,8 6,7 5,8 1,9 zaken Antwoord niet van toepassing Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 9

10 10 Cahier Tabellenboek Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Tabel 3.20 Is alles overziend de Wgbz een verbetering ten opzicht van de WTBZ (administratie & rechters, n=169; in %) n Ja, de Wgbz is een verbetering Noch een verbetering noch een verslechtering Nee, de Wgbz is een verslechtering Geen mening Administratie 85 25,9 24,7 23,5 25,9 Rechters 84 7,1 14,3 48,8 29,8 Totaal ,6 19,5 36,1 27,8 Tabel 3.21 Aangegeven verbeteringen Wgbz (administratie & rechters, open antwoord, n=67; in %) 1 Afschaffen Wgbz 4 6,0 2 Afschaffen betalen aan de poort 7 10,4 3 Verlaging/andere tarieven 23 34,3 4 Verruimen hardheidsclausule/28 dagen termijn 10 14,9 5 en 6 Verbeteringen LDCR/landelijke RC/automatisering 13 19,4 7 Richtlijnen Wgbz verduidelijken/richtlijn landelijk invoeren 5 7,5 8 Anders 5 7,5 Totaal ,0

11 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 11 Tabellen bij hoofdstuk 4 Tabel 4.1 Gehandhaafde termijn voor de indiening van de Conclusie van Antwoord of het verweerschrift volgens advocaten (n=439, in %) 6 weken 59,7 10 weken 4,8 Anders 10,5 Weet niet 22,6 Niet van toepassing 2,3 Tabel 4.2 Problemen met de nota s voor het griffierecht volgens advocaten (n=439, in %) Type probleem nota s Ja, regelmatig Ja, incidenteel Nee Weet niet Niet van toepassing Verkeerd referentienummer op nota 3,2 14,4 63,8 16,2 2,5 Verkeerd bedrag op nota 4,8 34,6 45,8 12,3 2,5 Nota s te laat ontvangen 7,7 36,9 42,1 10,5 2,7 Nota s niet ontvangen 5,7 35,5 45,6 10,7 2,5 Dubbele nota s ontvangen 1,8 20,5 63,8 11,2 2,7 Anders 3,4 6,8 89,8 0,0 0,0 Tabel 4.3 Problemen met de nota s voor het griffierecht volgens gerechtsdeurwaarders (n=102, in %) Type probleem nota s Ja, regelmatig Ja, incidenteel Nee Weet niet Niet van toepassing Verkeerd referentienummer op nota 7,8 27,5 32,4 23,5 8,8 Verkeerd bedrag op nota 9,8 31,4 27,5 23,5 7,8 Nota s te laat ontvangen 8,8 32,4 26,5 24,5 7,8 Nota s niet ontvangen 7,8 35,3 24,5 24,5 7,8 Dubbele nota s ontvangen 4,9 27,5 32,4 27,5 7,8 Anders 6,0 3,0 91,0 0,0 0,0 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 11

12 12 Cahier Tabellenboek Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Tabel 4.4 Problemen met de rekening-courant volgens advocaten (n=266, in %) Probleem Ja, regelmatig Ja, incidenteel Nee Weet niet Verkeerd afgeboekt bedrag 1,9 23,7 35,7 38,7 Nota ontvangen naast afboeking van rekening-courant 0,4 13,2 48,1 38,3 Nota ontvangen in plaats van afboeking van rekening-courant 3,0 17,3 41,7 38,0 Het minimumbedrag dat op de rekening-courant dient te staan 0,8 5,3 53,8 40,2 Geen of verkeerd referentienummer 3,0 15,2 41,3 40,6 Afboekingen van zaken die niet door het kantoor behandeld worden 1,1 16,2 44,0 38,7 Aanmelding of wijziging voor rekening-courant niet (goed) verwerkt 1,5 5,6 50,4 42,5 Anders 1,9 3,0 95,1 0,0 Tabel 4.5 Problemen met de rekening-courant volgens gerechtsdeurwaarders (n=74, in %) Probleem Ja, regelmatig Ja, incidenteel Nee Weet niet Verkeerd afgeboekt bedrag 6,8 35,1 29,7 28,4 Nota ontvangen naast afboeking van rekening-courant 10,8 24,3 35,1 29,7 Nota ontvangen in plaats van afboeking van rekening-courant 14,9 31,1 21,6 32,4 Het minimumbedrag dat op de rekening-courant dient te staan 4,1 10,8 52,7 32,4 Geen of verkeerd referentienummer 8,1 32,4 28,4 31,1 Afboekingen van zaken die niet door het kantoor behandeld worden 8,1 27,0 33,8 31,1 Aanmelding of wijziging voor rekening-courant niet (goed) verwerkt 2,7 16,2 45,9 35,1 Anders 1,0 0,0 99,0 0,0 Tabel 4.6 Hebben advocaten aan de poort betaald in kort geding? (n=439, in %) Betalen aan de poort in kort gedingen Ja, regelmatig 6,6 Ja, incidenteel 13,2 Nee 69,5 Weet niet 10,7

13 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 13 Tabel 4.7 Reden van het niet (tijdig) betalen van het griffierecht (in %) Advocaten (n=100) Gerechtsdeurwaarders (n=35) Fout of onmacht van cliënt 17,0 14,3 Fout van de griffie of het LDCR 24,0 8,6 Fout van respondent of zijn/haar kantoor 19,0 5,7 Combinatie 15,0 14,3 Anders 13,0 2,9 Weet niet 12,0 54,3 Tabel 4.8 Leidt niet (tijdig) betalen tot processuele consequenties? (in %) Advocaten (n=100) Gerechtsdeurwaarders (n=35) Ja 38,0 11,4 Wisselt 16,0 22,9 Nee 39,0 17,1 Weet niet 7,0 48,6 Tabel 4.9 Stellen advocaten zich wanneer de cliënt het voorschot niet (tijdig) betaald? (n=439, in %) In dagvaardingsprocedures In verzoekschriftprocedures Altijd 15,3 18,9 Vaak 9,8 10,9 Geregeld 20,3 25,1 Zelden 33,5 26,0 Nooit 11,4 8,9 Niet van toepassing 8,9 9,6 Weet niet 0,9 0,7 Tabel 4.10 Ervaring met de aanzegging van een onjuist bedrag aan griffierechten in de dagvaarding (in %) Advocaten (n=439) Gerechtsdeurwaarders (n=102) Ja, incidenteel 28,7 39,2 Ja, regelmatig 3,6 25,5 Nee 62,2 27,5 Weet niet 5,5 7,8 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 13

14 14 Cahier Tabellenboek Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Tabel 4.11 Ervaring met de nietigverklaring met herstelakte (in %) Advocaten (n=142) Gerechtsdeurwaarders (n=66) Ja, incidenteel 13,4 51,5 Ja, regelmatig 1,4 13,6 Nee 81,7 28,8 Weet niet 3,5 6,1 Tabel 4.12 Ervaring met de nietigverklaring met niet-ontvankelijkheid van de eiser (in %) Advocaten (n=142) Gerechtsdeurwaarders (n=66) Ja, incidenteel 9,9 19,7 Ja, regelmatig 0,0 4,5 Nee 87,3 62,1 Weet niet 2,8 13,6 Tabel 4.13 Duidelijkheid van de griffierechttarieven onder de WTBZ (in %) Advocaten (n=430) Gerechtsdeurwaarders (n=85) Juridisch Loket (n=29 Altijd duidelijk 16,3 52,9 6,9 Vaak duidelijk 57,4 36,5 41,4 Geregeld duidelijk 19,5 7,1 27,6 Zelden duidelijk 2,6 3,5 10,3 Nooit duidelijk 0,2 0,0 3,4 Niet van toepassing 0,2 0,0 6,9 Weet niet 3,7 0,0 3,4

15 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 15 Tabel 4.14 Effect van de vermindering van het aantal tariefgroepen op de duidelijkheid van de griffierechttarieven (in %) Advocaten (n=430) Gerechtsdeurwaarders (n=85) Juridisch Loket (n=29) Veel duidelijker 12,6 8,2 10,3 Duidelijker 21,6 16,5 37,9 Gelijk 53,3 57,6 37,9 Minder duidelijk 0,7 1,2 3,4 Veel minder duidelijk 2,1 11,8 0,0 Niet van toepassing 0,9 0,0 3,9 Weet niet 8,8 4,7 6,9 Tabel 4.15 Vaste tariefgroepen duidelijker dan percentage van de vordering (in %) Advocaten (n=430) Gerechtsdeurwaarders (n=85) Juridisch Loket (n=29) Veel duidelijker 23,0 16,5 34,5 Duidelijker 26,0 20,0 44,8 Gelijk 39,1 42,4 13,8 Minder duidelijk 0,7 3,5 0,0 Veel minder duidelijk 1,9 8,2 0,0 Niet van toepassing 2,8 5,9 3,4 Weet niet 6,5 3,5 3,4 Tabel 4.16 Gevolg afschaffing indebetstelling voor de duidelijkheid van de griffierechttarieven (in %) Advocaten (n=430) Gerechtsdeurwaarders (n=85) Juridisch Loket (n=29) Veel duidelijker 6,3 3,5 6,9 Duidelijker 8,6 12,9 13,8 Gelijk 50,7 52,9 34,5 Minder duidelijk 2,6 2,4 3,4 Veel minder duidelijk 4,2 5,9 0,0 Niet van toepassing 5,1 3,5 10,3 Weet niet 22,6 18,8 31,0 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 15

16 16 Cahier Tabellenboek Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Tabel 4.17 Stelling: de Wgbz heeft het voor mij eenvoudiger gemaakt om uit te leggen wat de hoogte van het griffierecht is (in %) Advocaten (n=430) Gerechtsdeurwaarders (n=85) Juridisch Loket (n=29) Helemaal mee eens 7,4 5,9 6,9 Mee eens 34,0 37,6 65,5 Eens noch oneens 40,7 25,9 24,1 Oneens 9,5 12,9 0,0 Helemaal mee oneens 3,0 16,5 0,0 Niet van toepassing 1,9 0,0 3,4 Weet niet 3,5 1,2 0,0 Tabel 4.18 Stelling: de Wgbz heeft het voor cliënten eenvoudiger gemaakt om te begrijpen wat de hoogte van het griffierecht is (in %) Advocaten (n=430) Gerechtsdeurwaarders (n=85) Juridisch Loket (n=29) Helemaal mee eens 6,0 4,7 10,3 Mee eens 31,6 34,1 44,8 Eens noch oneens 40,9 22,4 27,6 Oneens 10,5 18,8 3,4 Helemaal mee oneens 4,2 20,0 0,0 Niet van toepassing 2,1 0,0 3,4 Weet niet 4,7 0,0 10,3 Tabel 4.19 Het beroep op de rechter sinds 2011 volgens gerechtsdeurwaarders (n=102, in %), onderscheiden naar waarde van de vordering Categorie vordering Toegenomen Geen verschil Afgenomen Niet van toepassing Weet niet ,9 14,7 72,5 0,0 9, ,8 11,8 72,5 0,0 7, ,0 5,9 82,4 0,0 9, ,9 14,7 72,5 0,0 8, ,0 27,5 61,8 0,0 8, ,9 35,3 50,0 0,0 10, ,0 39,2 44,1 1,0 13,7

17 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 17 Tabel 4.20 Verandering in het beroep op de rechter sinds 2011 volgens advocaten (in %) Toegenomen Geen verschil Afgenomen Niet van toepassing Weet niet Aansprakelijkheidsrecht (n=211) 10,9 49,3 27,0 5,2 7,6 Arbeidsrecht (n=229) 12,2 42,4 39,7 2,6 3,1 Bouwrecht (n=86) 3,5 41,9 43,0 4,7 7,0 Consumentenrecht (n=138) 2,9 44,9 41,3 7,2 3,6 Financieel of bankrecht (n=67) 10,4 49,3 26,9 6,0 7,5 Huurrecht (n=189) 12,7 40,7 36,5 5,3 4,8 Incasso (n=217) 12,0 42,4 37,8 3,2 4,6 Insolventierecht (n=159) 28,9 38,4 22,6 5,7 4,4 Intellectuele eigendomsrecht (n=46) 0,0 52,2 34,8 8,7 4,3 Ondernemingsrecht (n=194) 7,7 50,0 27,8 9,3 5,2 Personen- en familierecht (n=230) 20,0 39,1 37,4 0,4 3,0 Verbintenissenrecht (n=338) 8,0 51,8 31,7 4,1 4,4 Vermogensrecht (n=202) 6,9 51,5 31,2 4,0 6,4 Verzekeringsrecht (n=113) 5,3 54,0 22,1 10,6 8,0 Overig (n=45) 30,6 44,9 24,5 0,0 0,0 Tabel 4.21 Verandering in het beroep op de rechter per type rechtzoekende volgens gerechtsdeurwaarders (n=102, in%) Type opdrachtgevers Toegenomen Geen verschil Afgenomen Niet van toepassing Weet niet Natuurlijke personen 2,2 3,3 93,5 1,1 0,0 ZZP en kleine zelfstandigen 1,1 0,0 97,8 1,1 0,0 MKB 1,1 3,3 95,7 0,0 0,0 Grootbedrijf 2,2 29,3 55,4 5,4 7,6 Anders 0,0 2,2 4,3 93,5 0,0 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 17

18 18 Cahier Tabellenboek Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Tabel 4.22 Verandering in het beroep op de rechter per type rechtzoekende volgens advocaten (n=323, in %) Type opdrachtgevers Toegenomen Geen verschil Afgenomen Niet van toepassing Weet niet Natuurlijke personen 10,2 18,9 63,5 0,9 6,5 ZZP en kleine zelfstandigen 3,7 14,6 60,1 9,0 12,7 MKB 4,6 18,0 50,2 11,5 15,8 Grootbedrijf 5,0 28,8 7,4 30,0 28,8 Anders 0,3 1,5 1,5 96,7 0,0 Tabel 4.23 Oorzaken van het verminderde beroep op de rechter volgens advocaten (n=245, in %) Zeer hoge mate Hoge mate Noch hoge noch lage mate Lage mate Zeer lage mate In het geheel niet Weet niet Betalen van griffierecht aan de poort 6,9 18,4 25,3 12,2 6,1 16,7 14,3 Competentiegrensverschuiving 5,7 18, ,8 7,3 14,7 13,1 Economische crisis 12,2 52,7 14,7 11,8 0,8 4,1 3,7 Verandering in de voorwaarden voor 36,3 29,4 6,1 4,5 1,6 3,7 18,4 gesubsidieerde rechtsbijstand Wijzigingen in de griffierechttarieven 25,3 46,9 10,6 4,9 2,4 4,1 5,7 Anders (n=3) 0,4 0,4 0,0 0,0 0,0 99,2 0,0 Tabel 4.24 Oorzaken van het verminderde beroep op de rechter volgens gerechtsdeurwaarders (n=91, in %) Zeer hoge mate Hoge mate Noch hoge noch lage mate Lage mate Zeer lage mate In het geheel niet Weet niet Betalen van griffierecht aan de poort 29,7 16,5 23,1 7,7 5,5 12,1 5,5 Competentiegrensverschuiving 0,0 2,2 27,5 19,8 7,7 41,8 1,1 Economische crisis 3,3 31,9 30,8 16,5 4,4 13,2 0,0 Verandering in de voorwaarden voor 12,1 18,7 17,6 4,4 5,5 13,2 28,6 gesubsidieerde rechtsbijstand Wijzigingen in de griffierechttarieven 86,8 13,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 Anders (n=5) 3,3 2,2 0,0 0,0 0,0 94,5 0,0

19 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 19 Tabel 4.25 Oorzaken van het verminderde beroep op de rechter volgens medewerkers van het Juridisch Loket (n=12, in %) Zeer hoge mate Hoge mate Noch hoge noch lage mate Lage mate Zeer lage mate In het geheel niet Weet niet Betalen van griffierecht aan de poort 0,0 25,0 41,7 0,0 0,0 0,0 33,3 Competentiegrensverschuiving 0,0 8,3 25,0 25,0 16,7 8,3 16,7 Economische crisis 0,0 50,0 41,7 8,3 0,0 0,0 0,0 Verandering in de voorwaarden voor 16,7 66,7 16,7 0,0 0,0 0,0 0,0 gesubsidieerde rechtsbijstand Wijzigingen in de griffierechttarieven 0,0 33,3 58,3 8,3 0,0 0,0 0,0 Tabel 4.26 Rechtzoekenden die volgens advocaten, meer of minder zijn gaan procederen in hoger beroep (n=439, in %) Weet niet Niet van toepassing Afname Geen verschil Toename Natuurlijke persoon 7,3 6,8 49,4 31,7 4,8 ZZP en kleine zelfstandigen 10,9 21,6 41,5 24,8 1,1 MKB 13,7 24,4 30,1 29,4 2,5 Grootbedrijf 40,8 21,6 7,3 27,1 3,2 Anders 0,0 98,4 0,2 1,1 0,2 Tabel 4.27 Oorzaken van het verminderde beroep op de appelrechter volgens advocaten (n=243, in %) Zeer hoge mate Hoge mate Noch hoge noch lage mate Lage mate Zeer lage mate In het geheel niet Weet niet Anders (n=4) 0,4 0,8 0,0 0,0 0,0 98,8 0,0 Wijzigingen in de griffierechttarieven 30,5 39,9 10,3 8,6 4,5 3,7 2,5 Verandering eigen bijdrage 33,3 26,3 9,1 5,3 2,1 2,9 21,0 gesubsidieerde rechtsbijstand Minder procedures eerst aanleg 5,8 31,7 26,7 11,1 4,9 11,5 8,2 Economische crisis 9,1 53,1 14,0 11,5 3,3 3,7 5,3 Competentiegrensverschuiving 2,5 11,1 25,5 15,2 5,8 21,8 18,1 Betalen aan de poort 7,8 17,7 24,3 11,1 6,2 16,0 16,9 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 19

20 20 Cahier Tabellenboek Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Tabel 4.28 Vormen van strategisch procedeergedrag toegepast door advocaten in 2014 (n=439, in %) Ja, regelmatig Ja, incidenteel Nee Weet niet Brief verzonden i.p.v. verweerschrift om geen griffierecht verschuldigd te zijn 2,5 12,8 82,0 2,7 Een vordering gesplitst om onder een tariefgrens voor het griffierecht te blijven 1,8 13,0 82,0 3,2 Een vordering verminderd om onder een tariefgrens voor het griffierecht te blijven 5,0 26,9 64,7 3,4 Geen verweer gevoerd in hoger beroep/cassatie om geen griffierecht verschuldigd te zijn 2,7 22,3 71,8 3,2 Met het oog op de griffierechten een vordering van onbepaalde waarde ingediend 11,4 39,6 47,4 1,6 Mondeling i.p.v. schriftelijk verweer gevoerd om geen griffierecht verschuldigd te zijn 4,8 12,8 79,5 3,0 Ontruiming gevraagd en geen huurachterstand gevorderd om de zaak in de onbepaalde 1,4 4,3 86,8 7,5 waardecategorie van het griffierecht te laten vallen Anders (n=21) 2,3 2,3 95,4 0,0 Tabel 4.29 Vormen van strategisch procedeergedrag toegepast door gerechtsdeurwaarders in 2014 (n=102, in %) Ja, regelmatig Ja, incidenteel Nee Weet niet Een vordering gesplitst om onder een tariefgrens voor het griffierecht te blijven 40,2 29,4 25,5 4,9 Een vordering verminderd om onder een tariefgrens voor het griffierecht te blijven 58,8 28,4 10,8 2,0 Met het oog op de griffierechten een vordering van onbepaalde waarde ingediend 4,9 13,7 69,6 11,8 Ontruiming gevraagd en geen huurachterstand gevorderd om de zaak in de onbepaalde waardecategorie van 2,9 19,6 70,6 6,9 het griffierecht te laten vallen Anders (n=7) 2,0 4,9 93,1 0,0 Tabel 4.30 Vormen van strategisch procedeergedrag geadviseerd door het Juridisch Loket (n=29 in %) Ja, regelmatig Ja, incidenteel Nee Weet niet Een vordering splitsen om onder een tariefgrens voor het griffierecht te blijven 0,0 13,8 86,2 0,0 Een vordering verminderen om onder een tariefgrens voor het griffierecht te blijven 0,0 24,1 75,9 0,0 Met het oog op de griffierechten een vordering van onbepaalde waarde in te dienen 3,4 17,2 79,3 0,0 Naar een geschillencommissie gaan in plaats van de rechter 72,4 21,4 3,4 0,0 Naar een mediator gaan in plaats van de rechter 72,4 17,2 10,3 0,0 Niet gaan procederen 51,7 34,5 13,8 0,0 Niet zelf vorderen maar wachten tot de wederpartij vordert 34,5 41,4 24,1 0,0 Schikken 41,4 44,8 13,8 0,0

21 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 21 Tabel 4.31 Strategisch procedeergedrag vaker toegepast sinds 2011 door (cliënten van) advocaten? (in %) Ja Nee Weet niet Brief verzonden i.p.v. verweerschrift om geen griffierecht verschuldigd te zijn (n=66) 66,7 30,3 3,0 Een vordering gesplitst om onder een tariefgrens voor het griffierecht te blijven (n=64) 65,6 29,7 4,7 Een vordering verminderd om onder een tariefgrens voor het griffierecht te blijven (n=138) 71,0 22,5 6,5 Geen verweer gevoerd in hoger beroep/cassatie om geen griffierecht verschuldigd te zijn (n=110) 73,6 24,5 1,8 Met het oog op de griffierechten een vordering van onbepaalde waarde ingediend (n=217) 64,4 29,7 5,9 Mondeling i.p.v. schriftelijk verweer gevoerd om geen griffierecht verschuldigd te zijn (n=76) 80,3 17,1 2,6 Ontruiming gevraagd en geen huurachterstand gevorderd om de zaak in de onbepaalde waardecategorie van het griffierecht te laten vallen (n=24) 91,7 8,3 0,0 Anders (n=20) 70,0 25,0 5,0 Tabel 4.32 Strategisch procedeergedrag vaker toegepast sinds 2011 door (cliënten van) gerechtsdeurwaarders? (in %) Ja Nee Weet niet Een vordering gesplitst om onder een tariefgrens voor het griffierecht te blijven (n=71) 93,0 5,6 1,4 Een vordering verminderd om onder een tariefgrens voor het griffierecht te blijven (n=89) 93,3 6,7 0,0 Met het oog op de griffierechten een vordering van onbepaalde waarde ingediend (n=19) 73,7 21,1 5,3 Ontruiming gevraagd en geen huurachterstand gevorderd om de zaak in de onbepaalde waardecategorie van het griffierecht te laten vallen (n=23) 82,6 17,4 0,0 Anders (n=7) 85,7 14,3 0,0 Tabel 4.33 Strategisch procedeergedrag vaker geadviseerd door het Juridisch Loket sinds 2011? (in %) Ja Nee Weet niet Een vordering splitsen om onder een tariefgrens voor het griffierecht te blijven (n=4) 25,0 25,0 50,0 Een vordering verminderen om onder een tariefgrens voor het griffierecht te blijven (n=7) 42,9 28,6 28,6 Met het oog op de griffierechten een vordering van onbepaalde waarde indienen (n=6) 33,3 50,0 16,7 Naar een geschillencommissie gaan in plaats van de rechter (n=28) 57,1 28,6 14,3 Naar een mediator gaan in plaats van de rechter (n=26) 65,4 23,1 11,5 Niet gaan procederen (n=25) 44,0 36,0 20,0 Niet zelf vorderen maar wachten tot de wederpartij vordert (n=22) 59,1 13,6 27,3 Schikken (n=25) 48,0 24,0 28,0 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 21

22 22 Cahier Tabellenboek Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Tabel 4.34 Extra maatregelen genomen om problemen met het incasseren van rekeningen van cliënten te voorkomen (in %) Advocaten (n=439) Gerechtsdeurwaarders (n=102) Eerder en hoger voorschot van de opdrachtgever vragen 74,7 88,2 Declareerfrequentie verhogen 34,2 20,6 Cliënt het griffierecht zelf laten betalen 10,3 19,6 Meer afschrijven op rekening voor cliënten 17,1 10,8 Rekening courant instellen voor de opdrachtgever 6,6 16,7 Geen nieuwe maatregelen 15,3 3,9 Weet niet 0,7 5,9 Anders 6,4 2,9 Tabel 4.35 Extra overheadkosten als gevolg van de Wgbz volgens advocaten en gerechtsdeurwaarders (in %) Advocaten (n=439) Gerechtsdeurwaarders (n=102) Weet niet 27,6 26,5 Nee, integendeel: minder overheadkosten 0,9 0,0 Nee, geen extra overheadkosten 39,6 16,7 Ja, zowel eenmalig als structureel 13,2 32,4 Ja, structureel 15,5 12,7 Ja, eenmalig 3,2 11,8 Tabel 4.36 Frequentie waarmee de rechter de proceskostenveroordeling aanpast ten gunste van de in het ongelijk gestelde cliënt (in %) Advocaten (n=439) Meer dan 100 keer 0,0 1, keer 0,0 2, keer 0,2 2, keer 1,1 2,9 2-9 keer 8,4 11,8 1 keer 9,1 4,9 Nooit 73,1 54,9 Weet niet 8,0 18,6 Gerechtsdeurwaarders (n=102)

23 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 23 Tabel 4.37 Frequentie waarmee de rechter de proceskostenveroordeling aanpast ten gunste van de in het ongelijk gestelde wederpartij (in %) Advocaten (n=439) Gerechtsdeurwaarders (n=102) Meer dan 100 keer 8,2 15, keer 72,9 19, keer 7,7 6, keer 10,3 24,5 2-9 keer 0,7 13,7 1 keer 0,2 7,8 Nooit 0,0 6,9 Weet niet 0,0 4,9 Tabel 4.38 Algemeen oordeel over de Wgbz vergeleken met de WTBZ (in%) Advocaten (n=430) Gerechtsdeurwaarders (n=85) Juridisch Loket (n=29) Weet niet 20,7 8,2 34,5 Verslechtering 26,7 60,0 3,4 Verbetering en verslechtering 42,6 30,6 24,1 Verbetering 10,0 1,2 37,9 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 23

24 24 Cahier Tabellenboek Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Tabellen bij hoofdstuk 5 Tabel 5.1A Tarieven voor eiser/verzoeker bij zaken in eerste aanleg, rechtspersonen: naar klasse van financieel belang tot (in euro s) Kantononbepaald Civielonbepaald / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

25 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 25 Kantononbepaald Civielonbepaald / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 25

26 26 Cahier Tabellenboek Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Tabel 5.1B Tarieven voor eiser/verzoeker bij zaken in eerste aanleg, rechtspersonen: tarieven voor eiser/verzoeker voor enkele geselecteerde bedragen van financieel belang boven (in euro s) , , / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

27 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek , , / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 27

28 28 Cahier Tabellenboek Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Tabel 5.2A Tarieven voor eiser/verzoeker bij zaken in eerste aanleg, natuurlijke personen: gemiddelde tarieven voor eiser/verzoeker naar klasse van financieel belang tot (in euro s) Kantononbepaald Civielonbepaald / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

29 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 29 Kantononbepaald Civielonbepaald / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 29

30 30 Cahier Tabellenboek Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Tabel 5.2B Tarieven voor eiser/verzoeker bij zaken in eerste aanleg, natuurlijke personen: gemiddelde tarieven voor eiser/verzoeker voor enkele geselecteerde bedragen van financieel belang boven (in euro s) * Civiel/kanton Civiel/kanton Civiel/kanton Civiel/kanton Civiel Civiel , , / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

31 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 31 Civiel/kanton Civiel/kanton Civiel/kanton Civiel/kanton Civiel Civiel , , / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / * Gehanteerde bedragen zijn, met uitzondering van hoogste, gelegen in het midden van voor ontwikkeling tarieven van belang zijnde klassengrenzen van financieel belang ( , , , en ). Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 31

32 32 Cahier Tabellenboek Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Tabel 5.3A Tarieven eiser/verzoeker bij zaken in hoger beroep, rechtspersonen: tarieven voor eiser/verzoeker naar klasse van financieel belang tot (in euro s) Onbepaald, hb kanton Onbepaald, hb civiel Tot / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

33 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 33 Onbepaald, hb kanton Onbepaald, hb civiel Tot / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 33

34 34 Cahier Tabellenboek Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Tabel 5.3B Tarieven eiser/verzoeker bij zaken in hoger beroep, rechtspersonen: tarieven voor eiser/verzoeker voor enkele geselecteerde bedragen van financieel belang boven (in euro s) / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

35 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 35

36 36 Cahier Tabellenboek Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Tabel 5.4A Tarieven eiser/verzoeker bij zaken in hoger beroep, natuurlijke personen: gemiddelde tarieven voor eiser/verzoeker naar klasse van financieel belang tot (in euro s) Onbepaald, hb kanton Onbepaald, hb civiel Tot , / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

37 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 37 Onbepaald, hb kanton Onbepaald, hb civiel Tot , / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 37

38 38 Cahier Tabellenboek Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Figuur 5.4B Tarieven eiser/verzoeker bij zaken in hoger beroep, natuurlijke personen: gemiddelde tarieven voor eiser/verzoeker voor enkele geselecteerde bedragen van financieel belang boven (in euro s)* / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

39 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / * Gehanteerde bedragen zijn, met uitzondering van hoogste, gelegen in het midden van voor ontwikkeling tarieven van belang zijnde klassengrenzen van financieel belang ( , , , en ). Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 39

40 40 Cahier Tabellenboek Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Tabel 5.5 Zaken in eerste aanleg en hoger beroep: gemiddelde tarieven voor eiser/verzoeker* (in euro s) Handel - eerste aanleg Familie - eerste aanleg Handel - hoger beroep Familie - hoger beroep 2001/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

41 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 41 Handel - eerste aanleg Familie - eerste aanleg Handel - hoger beroep Familie - hoger beroep 2008/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / * De verschillende tarieven zijn gewogen met de aandelen van de betreffende typen zaken en groepen eisers/verzoekers in Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Cahier Tabellenboek 41

42 42 Cahier Tabellenboek Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Tabel 5.6 Economische ontwikkelingen, gemiddeld over de vier kwartalen, * a Werkloze beroepsbevolking (x 1.000) e kwartaal e kwartaal e kwartaal e kwartaal * Alle cijfers betreffen gemiddelden over betreffende en drie voorafgaande kwartalen (zie bijlage 7). b Werkzame beroepsbevolking (x 1.000) e kwartaal e kwartaal e kwartaal e kwartaal * Alle cijfers betreffen gemiddelden over betreffende en drie voorafgaande kwartalen (zie bijlage 7). c Zelfstandigen (x 1.000) e kwartaal e kwartaal e kwartaal e kwartaal * Alle cijfers betreffen gemiddelden over betreffende en drie voorafgaande kwartalen (zie bijlage 7). d Bruto binnenlands product (x mln. euro; prijzen 2010) e kwartaal e kwartaal e kwartaal e kwartaal * Alle cijfers betreffen gemiddelden over betreffende en drie voorafgaande kwartalen (zie bijlage 7).