techniek breed CSPE KB 2018

Transcriptie

1 techniek breed CSPE KB 2018 instructie voor de examinator In deze instructie vindt u richtlijnen en aandachtspunten bij de geheimhouding, de voorbereiding, de afname en de herkansing van het cspe. De paragrafen 1 tot en met 5 bevatten algemene informatie, die ook van toepassing is op cspe s van andere vakken. Vakspecifieke informatie treft u aan in de overige paragrafen. De mededelingen over de cspe s van 2018 (Septembermededeling op bevatten nadere informatie over dit cspe. 1 Geheimhouding cspe 1 Veel scholen hebben een protocol voor de afname van het cspe. In dit protocol staat dat de examinatoren tekenen voor de ontvangst van de examendocumenten van het cspe en verklaren alle zorgvuldigheid in acht te zullen nemen om te voorkomen dat de geheimhouding van de examendocumenten wordt geschonden. De examinator en de tweede examinator stellen in onderling overleg de score voor het centraal examen vast. In het protocol staat dat de eerste en tweede examinator verklaren dat zij de beoordeling in overeenstemming met het correctievoorschrift hebben verricht. Op staat een goed voorbeeld van een protocol. 2 Alle examendocumenten (papier en digitaal) zijn geheim. Bewaar ze in een kluis op school. Neem ze niet mee naar huis. Voer de voorbereidingen van het examen uit in een ruimte waar geen leerlingen aanwezig zijn. 3 Reik examendocumenten aan het begin van iedere zitting uit aan de kandidaten en neem ze na iedere zitting in. Tenzij anders vermeld in de instructie voor de examinator hebben kandidaten buiten de zittingen om geen inzage in de examendocumenten. 4 Houd het correctievoorschrift en de instructie voor de examinator voor de kandidaten geheim. 5 Examendocumenten zijn na afloop van de examenperiode pas openbaar. Hetzelfde geldt voor de producten die door de kandidaten in het kader van het cspe gemaakt worden. Deze kunnen pas na afloop van de examenperiode tentoongesteld of meegegeven worden. Pas eind juni is de examenperiode afgelopen (zie het examenrooster voor het tweede tijdvak op Tot die tijd kunnen er nog kandidaten geëxamineerd worden en is geheimhouding noodzakelijk. 6 Eventuele foto- of filmopnamen van de afname mogen alleen gemaakt worden door bij de afname betrokken examenfunctionarissen die door de directeur zijn aangewezen. Tenzij een opname een onderdeel is van een praktische opdracht mogen ook kandidaten dus geen opnamen maken. Eventuele gemaakte opnamen mogen niet toegankelijk gemaakt worden zolang er (op andere scholen) nog kandidaten geëxamineerd kunnen worden. Tot eind juni is publicatie van cspemateriaal via bijvoorbeeld de website van de school of YouTube dus niet toegestaan. PK-0697-b-18-1-i 1 lees verder

2 7 Van de minitoetsen zijn varianten voor gebruik in Facet beschikbaar. Voor de afname van een minitoets in Facet moet een afnameplanning worden gemaakt. Een afnameplanning is één dag geldig. Alle kandidaten die op dezelfde dag een minitoets maken, kunt u in dezelfde afnameplanning zetten. Voor kandidaten op een andere dag is een nieuwe afnameplanning nodig. Bij een afnameplanning geeft u aan hoeveel varianten gebruikt moeten worden. Als de kandidaten niet bij elkaar op het scherm kunnen kijken, kunt u met één variant volstaan. In de overige gevallen kiest u voor twee varianten. De varianten van de minitoetsen worden door Facet zelf toegewezen. Hierdoor wordt de geheimhouding gewaarborgd. 8 Op de laatste bladzijde van deze instructie voor de examinator staat vermeld welke informatie over de inhoud van het examen vooraf verstrekt mag worden aan de kandidaten. Meer inhoudelijke informatie geven, is niet toegestaan. De laatste bladzijde in deze instructie voor de examinator behandelt u als een examendocument (zie punt 2). Dit examendocument is alleen ter inzage voor de kandidaten. U reikt een kopie van deze bladzijde uit in de laatste lesweek die aan de afname van het cspe voorafgaat. Gelijk na inzage neemt u deze bladzijde weer in. Bij het begin van elke zitting kunt u het informatieblad voor de kandidaat weer uitreiken. 9 Het is niet geoorloofd om de opdrachten van het cspe van dit jaar van tevoren met de kandidaten te oefenen. 2 Voorbereiding cspe 1 Om het cspe voor te kunnen bereiden, ontvangt de school in februari zending A van de cspe s. Zending A bevat in tweevoud alle papieren examendocumenten inclusief de instructie voor de examinator. Het correctievoorschrift behoort niet tot deze zending. In deze examendocumenten is de informatie die niet nodig is voor de voorbereiding van het cspe met grijze vlekken bedekt. 2 Zending B van maart bevat de papieren examendocumenten in kandidaataantallen. Met inachtneming van de geheimhouding mag u vijf werkdagen voorafgaand aan de start van de afname op uw school, de examendocumenten van zending B gebruiken om voorbereid te zijn op de afname van het cspe (bijvoorbeeld door zelf voorafgaand aan de afname, het cspe te maken). 3 Het cspe bestaat uit onderdelen. Elk onderdeel is aangegeven met een hoofdletter A, B, C,.. Elk onderdeel omvat meerdere opdrachten. U bepaalt per onderdeel, hoeveel kandidaten gelijktijdig geëxamineerd worden. Paragraaf 6 bevat aanbevelingen hiervoor. 4 Laat de opdrachten uitvoeren zoals ze in de examenopdrachten zijn gesteld. Het is niet toegestaan opdrachten aan te passen, te vervangen of over te slaan. 5 Zorg ervoor dat de school voldoet aan de eisen met betrekking tot veiligheid, hygiëne en milieu. 6 Controleer voor aanvang van het (onderdeel van het) examen of per kandidaat alle benodigde materialen, grondstoffen, gereedschappen en/of hulpmiddelen aanwezig zijn. PK-0697-b-18-1-i 2 lees verder

3 7 Van elk onderdeel van het cspe is de richttijd aangegeven. Zie paragraaf 6 overzicht opdrachten. In de Septembermededeling staat in de richtlijnen examentijd cspe nadere informatie hierover (zie de Septembermededeling op In een cspe kunnen opdrachten voorkomen waarbij het werktempo beoordeeld wordt. Let erop dat u tijdens deze opdrachten per kandidaat de tijd exact bijhoudt. 8 Cito heeft een helpdesk ingericht voor technische vragen over computergebruik in het cspe. Informatie over de bereikbaarheid van deze helpdesk kunt u vinden op 9 Technische vragen over de afname van de minitoetsen in Facet kunt u stellen bij de Facet helpdesk van DUO. Informatie over de bereikbaarheid van deze helpdesk kunt u vinden op 10 Met (vakinhoudelijke) vragen of opmerkingen over het cspe kunt u terecht bij het Examenloket ( - zie de Septembermededeling op 3 Afname cspe 1 Iedere kandidaat werkt individueel aan de opdrachten van het examen. Tenzij anders vermeld in de examendocumenten is overleg en samenwerking met anderen niet toegestaan. 2 De opdrachten moeten in de aangegeven volgorde gemaakt worden. Om organisatorische redenen kan eventueel van de aangegeven volgorde worden afgeweken. 3 Per onderdeel van het cspe zijn richttijden aangegeven. De richttijden gaan uit van een werktempo dat de kandidaat aan moet kunnen. Overschrijding van de richttijd en de reden hiervoor kunnen in het protocol vermeld worden (zie de Septembermededeling op 4 Hulp aan kandidaten door een examinator of anderen tijdens het cspe is niet toegestaan, tenzij anders vermeld in het vakspecifieke deel van deze instructie of in het correctievoorschrift. Deel de kandidaten vooraf mee dat u hen tijdens het examen niet kunt helpen. 5 Het is niet toegestaan om bij de beoordeling af te wijken van het correctievoorschrift. 6 Stuur de Wolf-scores in van de eerste afname van de kandidaten, dus vóór een eventuele herkansing. 4 Herkansing cspe 1 Herkansing kan pas plaatsvinden nadat het gehele cspe is afgelegd. 2 Herkansen van het cspe betekent dat de kandidaat het cspe geheel, of onderdelen daarvan aangeduid met de hoofdletters A, B, C, opnieuw aflegt. Tijdens een eventuele herkansing demonstreert een kandidaat zijn kennis en vaardigheden door dezelfde praktische opdrachten van het cspe nogmaals uit te voeren. 3 BB- en KB-kandidaten kunnen het cspe herkansen en daarnaast mogen zij het centraal examen van één algemeen vak herkansen. GL-kandidaten mogen slechts één centraal examen herkansen, dat wil zeggen óf het cspe GL óf het centraal examen van één algemeen vak. Met de herkansing van het cspe GL kan daarom pas gestart worden als de uitslag van het eerste tijdvak is vastgesteld. PK-0697-b-18-1-i 3 lees verder

4 4 Bij herkansing van de minitoets wijst Facet automatisch een andere variant toe aan de kandidaat dan bij de eerste afname. Van de onderdelen/opdrachten van het cspe waarvan meer varianten voorhanden zijn, maakt de kandidaat eveneens een andere variant dan tijdens de eerste afname. 5 Alle scores van de opdrachten in de onderdelen die in de herkansing worden uitgevoerd, komen in de plaats van de scores die de kandidaat tijdens de eerste afname heeft behaald. Wat niet mag, is dat per opdracht de hoogste score wordt genomen. Van de onderdelen die niet worden herkanst, blijft de score staan. 6 Het kan voorkomen dat een kandidaat, na een weinig succesvolle herkansing, achteraf meedeelt dat hij liever andere onderdelen had willen herkansen. Het verdient daarom aanbeveling dat de school voorafgaand aan de herkansing de keuze van de te herkansen onderdelen in overleg met de kandidaat en diens ouders/wettelijke vertegenwoordigers vastlegt in een overeenkomst. Voor aanvullende informatie zie de Septembermededeling op Examenblad.nl. 5 ICT-gebruik en dvd met bestanden 1 De digitale bestanden die nodig zijn voor het cspe, worden in maart op dvd aan de secretaris van het eindexamen van uw school gezonden. Een handleiding voor het ICT-gebruik bij het cspe wordt tegelijkertijd met de digitale bestanden aan uw examensecretaris gestuurd. In de handleiding staan onderstaande aandachtspunten voor ICT-gebruik. 2 Overleg vooraf met de ICT-coördinator / systeembeheerder van uw school over de afname van de cspe-onderdelen waarbij de computer wordt gebruikt. 3 Houd per groep één reservecomputer beschikbaar, en bij grotere groepen, één reservecomputer per tien kandidaten. In de examenzaal dienen één of meer printers aanwezig te zijn. 4 Het is in het belang van de kandidaat dat de systeembeheerder de back-upfunctionaliteiten zo instelt dat bij uitval van de computer zo weinig mogelijk examenwerk verloren gaat. Daarnaast wordt aanbevolen dat de examinator / surveillant tijdens de afname op de hoogte is van de locatie van de back-upbestanden. 5 De digitale bestanden voor de praktische opdrachten dienen voor de kandidaten beschikbaar gemaakt te worden op dvd s, USB-sticks of op een veilige plaats op de centrale server. De kandidaten moeten een duidelijke instructie krijgen waar de bestanden te vinden zijn en waar de eigen bestanden opgeslagen moeten worden. Bij gebruik van een USB-stick wordt de naam van de kandidaat en het kandidaatnummer hierop vermeld. 6 De opdracht is veelal zo geformuleerd dat de kandidaat het door hem bewerkte bestand opslaat onder een andere, eigen bestandsnaam. Dit maakt het mogelijk dat de kandidaat terugkeert naar het originele bestand, als er iets verkeerd mocht gaan. 7 Wanneer er meer zittingen zijn waarbij de computer gebruikt wordt, gebruikt de kandidaat bij elke zitting dezelfde USB-stick of dezelfde plaats van de centrale server. Aan het eind van elke zitting wordt de gebruikte USB-stick ingenomen. Laat de school de bestanden in een netwerkomgeving opslaan, dan zorgt men ervoor dat de toegang tot die bestanden buiten de examentijd geblokkeerd is. PK-0697-b-18-1-i 4 lees verder

5 8 In een volgende zitting mag de kandidaat geen veranderingen aanbrengen in examenbestanden die in een eerdere zitting zijn gemaakt. Na elke opdracht of examenonderdeel maakt de kandidaat tijdens het examen een afdruk op papier die wordt ingeleverd, tenzij anders wordt aangegeven. Deze afdruk is een beveiliging tegen het later aanpassen van bestanden. Na afsluiting van het examenonderdeel worden afdrukken op papier niet meer in ontvangst genomen. 9 Het toetsprogramma voor de digitale minitoetsen Facet moet vooraf in overleg met de ICT-coördinator / systeembeheerder zijn geïnstalleerd en gecontroleerd. 6 Overzicht opdrachten ONDERDEEL A richttijd: 70 minuten akg* 1 praktijkopdracht 1 2 minitoets 3 varianten ONDERDEEL B richttijd: 170 minuten 3 praktijkopdracht uitwerkbijlage 1 4 praktijkopdracht bijlage 6 5 praktijkopdracht 6 6 praktijkopdracht 1 7 minitoets 3 varianten ONDERDEEL C richttijd: 260 minuten 8 praktijkopdracht 6 9 praktijkopdracht 6 10 praktijkopdracht uitwerkbijlage 2 11 praktijkopdracht ICT-gebruik: CAD-programma * akg = aantal kandidaten gelijktijdig. Toetstechnisch advies over het aantal kandidaten dat bij deze praktijkopdracht gelijktijdig beoordeeld kan worden. PK-0697-b-18-1-i 5 lees verder

6 7 Vakspecifieke aanbevelingen met betrekking tot de organisatie Algemene aanbevelingen Planning afname De afname van de onderdelen A, B en C mag om organisatorische redenen in een andere volgorde plaatsvinden. Voorbereiding Voor een goede voorbereiding verdient het aanbeveling dat u als examinator voorafgaand aan het examen het werkstuk en de opdrachten zelf maakt. Afname Tijdens dit examen beoordeelt u de kandidaat ook op een professionele werkhouding (veiligheid, omgang met gereedschap, machines en materiaal, opruimen werkplek). Aanbevelingen per opdracht Opdracht 1 U zorgt dat voor elke kandidaat de uitgangssituatie gelijk is. Als de kandidaat klaar is met de testopstelling beoordeelt u deze direct. Voordat de kandidaat start met de opdracht, draait u de snelheidsregelventielen volledig open. U beoordeelt ook het werktempo van de kandidaat bij het opbouwen van de schakeling: U meet de tijd vanaf het moment dat de kandidaat begint met het opbouwen van de schakeling. U noteert deze begintijd op het correctievoorschrift. Wanneer u de schakeling controleert, zet u de tijd stop. Als de kandidaat het schema de eerste keer niet goed heeft, krijgt hij een herkansing. U laat de tijdmeting dan verder lopen. Als de kandidaat zegt dat hij klaar is met het opbouwen van de schakeling, noteert u de eindtijd op het correctievoorschrift. De kandidaat gaat nu verder met het instellen van de snelheidsregelventielen. In de opdracht staat hoe lang de omhoog- en omlaaggaande bewegingen moeten duren (resp. 6 en 3 seconden). Mocht deze tijdsduur niet haalbaar zijn voor de componenten die gebruikt worden, dan mag u vooraf aan de kandidaten een andere tijdsduur opgeven. Houd hiermee dan ook rekening bij de correctie. U geeft de kandidaat een stopwatch voor het instellen van de snelheidsregelventielen. PK-0697-b-18-1-i 6 lees verder

7 Opdracht 4 U deelt de bijlage pas uit bij aanvang van opdracht 4. De tekening hieronder toont de startsituatie voor de kandidaat. U zorgt voor een montagebord waarop al een aantal onderdelen zijn voorgemonteerd. Voorgemonteerd montagebord (startsituatie voor de kandidaat) De kandidaat moet de installatie opbouwen met H07V-U (VD)-draad in pvc-buis Ø16 mm (zie paragraaf 8). De schema s zijn getekend voor 230 V. Er mag echter ook met een lagere spanning gewerkt worden. Als de kandidaat klaar is met monteren, moet het bord er als volgt uitzien: PK-0697-b-18-1-i 7 lees verder

8 Opdracht 5 In deze opdracht bouwt de kandidaat aan de hand van een stroomkringschema (zie volgende bladzijde) een testopstelling met een stuurrelais op. Indien de school niet beschikt over een schakeltechnisch practicum, bereidt u zelf een gelijkwaardige opstelling met een losse voeding voor. De schema s zijn getekend voor gelijkspanning, maar er mag ook met wisselspanning gewerkt worden. Kandidaten dienen de testopstelling op te bouwen in spanningsloze toestand. Wanneer de schakeling niet werkt, mag de kandidaat één keer proberen zelfstandig de fout op te sporen en te herstellen. Is de schakeling nu nog niet juist, dan verbetert u de schakeling. De kandidaat krijgt nu voor dit onderdeel geen punten. Als de schakeling juist is, schakelt u de spanning in en mag de kandidaat beginnen met programmeren. De kandidaat mag in principe net zo lang doorgaan met programmeren totdat hij/zij vindt dat het goed is. Voor de opdracht staat echter een richttijd van 30 minuten. Als de kandidaat klaar is met het programmeren, beoordeelt u direct de testopstelling en verwijdert u de bedrading voor een volgende kandidaat. Ook verwijdert u het programma uit het stuurrelais. PK-0697-b-18-1-i 8 lees verder

9 Stroomkringschema Opdracht 6 Gebruik bij het gesprek een correct opgebouwde en werkende practicumopstelling (inclusief juist geprogrammeerd stuurrelais). De kandidaat geeft u uitleg. Als de kandidaat niet uit zichzelf de uitleg geeft, dan stelt u vragen waarmee u de uitleg uitlokt. In de tabel hieronder staan voorbeelden van mogelijke vragen. Mogelijke vragen gesprek: Hoe werkt de schakeling op dit moment? Hoe werkt het programma van het stuurrelais? Hoe zou je nog een motor kunnen schakelen voor een waterval bij de vijver? Hoe zou het nieuwe programma er dan uitzien? Hoe zou je de fontein en de waterval automatisch en op tijd kunnen schakelen? Noem een voorbeeld. PK-0697-b-18-1-i 9 lees verder

10 Opdracht 8 U verstrekt de kandidaat de stuknummers 1, 2 en 3 op maat (zie paragraaf 8). De kandidaat maakt de stuknummers met behulp van de gegeven tekeningen en de verstrekte materialen, gereedschappen en machines. Opdracht 9 U verstrekt de kandidaat de overige materialen van de stuklijst (zie paragraaf 8). Opdracht 11 U zorgt eventueel zelf voor het gebruikelijke sjabloon (template) voor het CAD-programma. De kandidaat mag geholpen worden bij het juist instellen van het papierformaat en de instelling van de afdruk- en plotschaal. U geeft de kandidaat een duidelijke instructie voor het juist opslaan van het bestand. PK-0697-b-18-1-i 10 lees verder

11 8 Materialen, gereedschappen en hulpmiddelen Algemeen Voor eventuele ICT-benodigdheden zie paragraaf 7. Overzicht per onderdeel Opdracht 1 testopstelling pneumatiek Benodigdheden per testopstelling: aantal onderdeel 1 practicumbord voor pneumatiek 2 3/2-ventiel handbediend veerretour 1 5/2-ventiel luchtgestuurd bistabiel 2 snelheidsregelventiel 1 dubbelwerkende cilinder 1 stopwatch Tevens legt u extra componenten klaar. De kandidaat moet zelf kiezen wat hij nodig heeft voor de schakeling. In totaal kan de kandidaat kiezen uit 12 componenten. U legt, naast de benodigde componenten, in elk geval ook klaar: aantal omschrijving 1 enkelwerkende cilinder 1 wisselventiel 1 tweedrukventiel De overige materialen kiest u zelf en mogen eventueel gelijk zijn aan de materialen die hierboven beschreven zijn. PK-0697-b-18-1-i 11 lees verder

12 Opdracht 4 serieschakeling montagebord Per voorgemonteerd montagebord is nodig: aantal omschrijving 1 CEE-toestelcontactdoos 1p + N + PE 230 V 16 A opbouw 2 insteeklasklem (3p) 1 lasdoos, universeel (16 mm) 4 m H07V-U 1,5 zwart (VD) 1,5 mm² 3 m H07V-U 2,5 blauw (VD) 2,5 mm² 2 m H07V-U 2,5 bruin (VD) 2,5 mm² 3 m H07V-U 2,5 groen/geel (VD) 2,5 mm² 3 m installatiebuis pvc 16 mm 1 serieschakelaar opbouw 1 montageplaat, enkelvoudig 2 lamphouder E27, plafond/wandlamphouder incl. lamp klein materiaal (schroeven, klemzadels) Opdracht 5 testopstelling opbouwen en programmeren Benodigde materialen per opstelling: aantal materiaal specificaties 1 voeding 24 V DC (of AC) 2 drukknop met maakcontact terugverend 1 signaallamp 24 V 1 stuurrelais (Easyrelais) 24 V DC (of AC) meetsnoeren PK-0697-b-18-1-i 12 lees verder

13 Opdracht 8 en 9 boor- en schroevendraaierhouder Materialen per kandidaat: 6 3 vlakke sluitring M4 ISO cilinderkopschroef M4 x 10 ISO blindklinknagel 3,2 x 10 aluminium 3 1 schroevendraaierhouder 100 x 106 x 1,5 aluminium 2 1 boorhouder 100 x 92 x 1,5 aluminium 1 1 achterplaat 110 x 85 x 10 kunststof (POM of PVC) nr. aantal benaming afmeting norm/materiaal opmerkingen schaal: 1:1 getekend: algemene tolerantie: maateenheid: mm klas: verspanen ± 0,5 mm datum: gezien: plaatwerk ± 1 mm nummer: A4 benaming: Boor- en schroevendraaierhouder PK-0697-b-18-1-i 13 lees verder

14 techniek breed CSPE KB 2018 algemene informatie voor de kandidaat Inleiding In een nieuwbouwwijk zijn schuurtjes gebouwd. Een schuurtje is een klein gebouw waar je spullen kunt opbergen. Jij maakt er een fietslift in, legt nieuwe verlichting aan en regelt de fontein in de tuin. Ook zorg je dat het gereedschap in de schuur opgeruimd kan worden. Wat ga je doen? Het examen bestaat uit drie onderdelen. Per onderdeel voer je twee of meer opdrachten uit. In totaal zijn er elf opdrachten. In het overzicht staat welke opdrachten je moet uitvoeren tijdens het examen. Overzicht van de opdrachten Onderdeel A Onderdeel B Onderdeel C een testopstelling pneumatiek opbouwen (werktempo) een minitoets maken een bedradingsschema afmaken een schakeling op een montagebord afmaken een stuurrelais programmeren een gesprek voeren met de examinator een minitoets maken onderdelen voor een boor- en schroevendraaierhouder maken een boor- en schroevendraaierhouder samenstellen terugkijken op het maken van het werkstuk een CAD-tekening maken Wanneer je deze informatie hebt gelezen, lever je het blad weer in bij je docent. PK-0697-b-18-1-i 14 lees verder einde