SO De Leeuwerik. Schoolondersteuningsprofiel

Transcriptie

1 SO De Leeuwerik Schoolondersteuningsprofiel Vastgesteld op 11 september 2018

2 Inhoudsopgave Vooraf 1. Passend onderwijs 2. Functies schoolondersteuningsprofiel 3. Opbouw 4. Totstandkoming Deel 1 Algemeen 5. Visie en onderwijsconcept 6. Algemene gegevens van de school 7. Kengetallen leerlingenpopulatie 8. Formatie en beschikbare expertise op school Deel 2 Basisondersteuning 9. Handelings- en opbrengstgericht werken in de school 10. Preventieve ondersteuning in de groep 11. Lichte ondersteuning in de groep 12. Speciale ondersteuning in samenwerking met externe partners Deel 3 Extra ondersteuning 13. Leer- en ontwikkelingsondersteuning 14. Sociaal-emotioneel en gedragsondersteuning 15. Fysiek medische ondersteuning 16. Opvoed- en opgroeiondersteuning 1

3 Vooraf 1. Inleiding In het kader van Passend onderwijs dienen alle basisscholen een schoolondersteuningsprofiel op te stellen. In het profiel wordt een beeld gegeven van de mogelijkheden en ambities die de school heeft als het gaat om het bieden van onderwijsondersteuning aan leerlingen. De medezeggenschapsraad heeft adviesrecht op het schoolondersteuningsprofiel. De schoolondersteuningsprofielen van alle scholen samen geven een beeld van het aanbod van onderwijsondersteuning in de regio. De profielen maken deel uit van het ondersteuningsplan van het samenwerkingsverband IJssel Berkel. 2. Functies schoolondersteuningsprofiel Het schoolondersteuningsprofiel ondersteunt in de eerste plaats het antwoord op de vraag of een school kan voldoen aan de onderwijsbehoefte van een leerling. Op basis van het profiel wordt in algemeenheid duidelijk wat de school wel of niet voor een kind kan betekenen. Het schoolondersteuningsprofiel is daarmee een middel in de communicatie met ouders. Ten tweede ondersteunt het schoolondersteuningsprofiel het professionaliseringsbeleid van scholen. In dit document staat namelijk beschreven waar de school staat en wat de ontwikkelpunten zijn. Bovendien geeft het ook de ambities van de school weer als het gaat om extra ondersteuningsmogelijkheden. Tot slot is het voor het samenwerkingsverband relevant om te weten in hoeverre scholen voldoen aan het afgesproken niveau van basisondersteuning. Dit document is daarmee ook een belangrijk instrument voor monitoring. 3. Opbouw Het schoolondersteuningsprofiel bestaat uit drie delen: Deel 1 Algemeen In dit deel staan de contactgegevens van de school en kengetallen van de leerlingenpopulatie. De kengetallen geven een beeld van de omvang van de school en de ervaring die het team heeft met het begeleiden van kinderen met extra ondersteuningsbehoeften. Deel 2 Basisondersteuning De basisondersteuning beschrijft het niveau van ondersteuning dat van alle scholen uit het samenwerkingsverband wordt verwacht. De afspraken over de invulling van de basisondersteuning zijn op het niveau van het samenwerkingsverband vastgesteld. In dit deel wordt duidelijk waar de school staat en waar ontwikkelpunten liggen met betrekking tot de basisondersteuning. Deel 3 Extra ondersteuning De extra ondersteuning beschrijft de ondersteuningsmogelijkheden die verder gaan dan de afspraken die gemaakt zijn over de basisondersteuning. Deze extra ondersteuning wordt omschreven in termen van arrangementen en wordt al dan niet aangeboden in samenwerking met externe partners. 4. Totstandkoming Het schoolondersteuningsprofiel is in. besproken met het team en op [datum] ter advies voorgelegd aan de medezeggenschapsraad (MR). 2

4 Deel 1 Algemeen 5. Visie en onderwijsconcept van de school Onze missie De Leeuwerik is een school voor onderwijs aan zeer moeilijk lerende kinderen en ernstig meervoudig beperkte (EMB) kinderen. Dat betekent dat we speciaal onderwijs zijn en dat willen we waarmaken ook. Ons vertrekpunt: ieder kind is uniek Onderwijs aan zeer moeilijk lerende en ernstig meervoudig beperkte kinderen houdt in dat we kinderen begeleiden die met een verstandelijke of een meervoudige beperking functioneren. Niet elke beperking heeft dezelfde kenmerken. Elk kind dat onze school bezoekt is uniek in zijn/ haar beperkingen en mogelijkheden. Met name dit laatste aspect willen we zo veel mogelijk benadrukken in ons onderwijs aan de kinderen. We gaan uit van de mogelijkheden van elk kind, waarbij we rekening houden met de beperking van het individuele kind. We willen ons onderwijs zo gedifferentieerd mogelijk aanbieden en aansluitend bij het ontwikkelingsniveau van de kinderen. Tenslotte willen we de begeleiding gestalte geven in een school die kindvriendelijk en open van karakter is. We zijn een school voor speciaal onderwijs die open staat voor alle kinderen en ouders/verzorgers ongeacht afkomst, geloof, ras enz. In die zin geven we gestalte aan de identiteit van het bijzonder neutraal onderwijs. We zijn een school die open staat voor, en participeert in, een pluriforme samenleving. Onze visie Samen met de ouders/verzorgers werken aan de ontwikkeling en opvoeding van de kinderen die onze school bezoeken. Begeleiden op basis van gezamenlijk vastgestelde waarden en normen en in een klimaat waarin alle betrokkenen zich gezien, gewaardeerd en veilig voelen. Onze leerlingen hebben behoefte aan structuur, orde en duidelijkheid. Daar willen we adequaat op inspelen. Vanuit die organisatie besteden we veel aandacht aan de sociale redzaamheid en de zelfstandigheid van alle leerlingen, rekening houdend met het ontwikkelingsniveau van het kind. Ook onze leerling heeft recht op een plek in de maatschappij, een plek die is toegespitst op de mogelijkheden en beperkingen van het kind of de jongvolwassene. We beschrijven dat als volgt. Onze school bereidt de leerlingen voor op deelname aan de maatschappij. Onze school draagt bij aan een ononderbroken ontwikkeling van de leerlingen. Onze school neemt de structurering van de leef- en ervaringswereld en de leerwijze van onze leerlingen als uitgangspunt voor het onderwijs en de begeleiding. Onze school gaat uit van de uniciteit van elk individu. Onze school hecht sterke waarde aan het pedagogisch klimaat, wat inhoudt dat zij een omgeving wil creëren waarin zowel leerlingen als leerkrachten, begeleiders en ouders/verzorgers zich prettig en veilig voelen. Onze doelen om dat te bereiken Onze begeleiding, opvoeding en het onderwijs is vooral gericht op: Sociale redzaamheid. Een zo hoog mogelijk niveau van zelfstandigheid en autonomie. Aanleren van de basisvaardigheden als lezen, taal, rekenen, wereldoriëntatie en omgaan met digitale media. Ontwikkelen van praktische vaardigheden In aanloop naar het VSO, begeleiding in het traject dat moet leiden tot een vorm van arbeid verrichten. In aanloop naar het VSO, begeleiding van de leerlingen in het traject dat leidt tot een vorm van wonen en leven na de schoolloopbaan. Stimuleren van de competentie van de leerlingen. Bevorderen van de sociale vaardigheid en de sociale omgangsvormen. Stimuleren van de initiatieven en activiteiten die vanuit de leerlingen komen. Realiseren van een kwalitatief goed pedagogisch klimaat. 3

5 6. Algemene gegevens van de school Contactgegevens Naam school SO de Leeuwerik BRIN nummer 18 QP Adres Bleekenweg 1B Postcode 7161 AB Plaats Neede Gemeente Berkelland Telefoon Website Naam schoolbestuur Stichting SOTOG Naam samenwerkingsverband Samenwerkingsverband IJssel Berkel Website samenwerkingsverband 7. Kengetallen leerlingenpopulatie De Leeuwerik biedt een veilige leer, werk, en speelomgeving voor leerlingen van 4 tot 12 jaar. De leerlingen worden toegelaten op grond van een toelaatbaarheidsverklaring categorie 1 of 3. In dit geval is de basisondersteuning van het regulier onderwijs niet toereikend. De leerlingen kunnen naast hun verstandelijke of EMB-beperkingen een ziektebeeld of syndroom hebben, welke kan leiden tot moeilijk verstaanbaar gedrag of een gedragsstoornis. De leerlingen op De Leeuwerik hebben gedrags-, ontwikkelings- en psychiatrische problemen en stoornissen. Leerling aantallen 1 oktober oktober oktober oktober 2014 Aantal leerlingen

6 Aantal kinderen met extra ondersteuning Toelichting Alle leerlingen op De Leeuwerik krijgen extra ondersteuning en maken in verschillende gradaties gebruik van de volgende voor handen zijnde extra mogelijkheden. 1) Extra aandacht en handen Groepsgrootte gemiddeld 10 tot 12 leerlingen met naast de leerkracht, ca. 60 % onderwijsassistentie in de week. Specifieke onderwijs-zorggroep, met een gemiddelde groepsgrootte van 8 leerlingen, 60% onderwijsassistentie en aangepast rooster. Bij leerlingen met een intensieve zorg- en/of begeleidingsbehoefte is er een leerkracht met onderwijsassistentie en ZIO-begeleiders. Eenduidige communicatie die visueel ondersteund wordt, in beeld en gebaar een onderwijsaanbod in zeer kleine stapjes met veel herhaling, gebruik van concreet materiaal en met veel aandacht voor integratie van het aanbod. Onderwijs op alle gebieden: extra veel tijd voor het aanleren van vaardigheden op het gebied van communicatie, zelfredzaamheid, spel, sociale vaardigheden. Nabijheid van groepspersoneel voor alle leerlingen.. De schoollogopediste geeft in de groepen groepslogopedie. Individuele logopedie via verwijzing zorgverzekeraar, verzorgd door Logopedie Plus. Personeel heeft kennis van gebruik spraak ondersteunende gebaren en Totale Communicatie. De schoollogopediste adviseert en begeleidt de groepsleerkrachten bij de aanpak van specifieke spraak-taal problemen. Fysio, spel- en ergotherapie via verwijzing zorgverzekeraar. Zorg in onderwijsondersteuners (ZOZIJN), ondersteuning van individuele leerlingen vanuit indicatie WLZ of Jeugdwet voor leerlingen op ZML IQ <70 Samenwerking met: Stichting ZML TWOG, Samenwerkingsverband IJssel Berkel, ZOZIJN (De Timp), Aveleijn en Logopedie Plus. 2) Onderwijsmaterialen/voorzieningen Planmatig, opbrengst- en handelingsgericht werken aan de hand van leerlijnen CED ZML en Placius. Veel aandacht voor de sociaal-emotionele ontwikkeling. Planmatig, opbrengst- en handelingsgericht werken aan de hand van leerlijnen Plancius. Veel aandacht voor de communicatie, sociaal-emotionele ontwikkeling, zelfredzaamheid en sensomotorische ontwikkeling. Grote hoeveelheid methoden en materialen die gericht zijn op spraak-taal ontwikkeling. Gebruik van methoden Fotostappers, Fototaal, TEACCH, picto s. Digitale media Digiborden Nederlands Met Gebaren 3) Fysieke- en leeromgeving Het gebouw en het schoolterrein is volledig aangepast aan rolstoelgebruikers. Groepslokalen (met ombouw mogelijkheid naar werkruimten). Verschoonruimte Verzorgingsruimte met tillift, hoog-laagtafel en natte voorzieningen Speelhoeken, zoals poppenhoek, verkleedhoek of een bouwhoek Snoezelruimte Motorisch therapielokaal/inpandig gymzaal Grote hal voor allerlei activiteiten Logopedieruimte 2 schoolpleinen ingericht volgens Beweegwijs Zwembad naast de school Natuurrijke omgeving Veilige verkeersomgeving door aparte taxistrook 5

7 Uitstroomgegevens per schooljaar (aantal kinderen) Regulier basisonderwijs Speciaal basisonderwijs Vmbo BB Vmbo KB Vmbo TL Havo Praktijkonderwijs Voortgezet Speciaal Onderwijs Formatie en beschikbare expertise op school Aantal teamleden per 1 augustus 2018: 16 Beschikbare expertise op school: Aantal FTE OP per 1 augustus 2016: 4,5 Aantal FTE OOP per 1 augustus 2016: Aantal teamleden per 1 augustus 2018: Beschikbare expertise op school: Directeur Ja 4,2 16 Intern begeleider Ja (1) Orthopedagoog Ja (1) Onderwijsassistent met... expertise Ja (5) Klassenassistent met... expertise Logopediste Ja (1 eigen + Logopedie Plus) Leerkracht, master SEN Ja (voorwaarde) Leerkracht, met expertise in bewegingsonderwijs Ja (1) Leerkracht, taalcoördinator Nee Leerkracht, rekenspecialist Nee Leerkracht, met expertise in Ja (1) EMB Leerkracht, stagebegeleider Nee Leerkracht bewegingsonderwijs Ja (1) Therapeut, Ergo Ja (contractbasis) Therapeut, Spel Ja (contractbasis) Therapeut, Fysio Ja (contractbasis) Schoolmaatschappelijk werk Ja (op contractbasis) Conciërge Ja (1) Administratief medewerker Ja (1) Psychologisch assistent Ja (1) 6

8 Toelichting Ons team op De Leeuwerik is een hecht team met veel specialisten en kennis. In ons team zitten vakleerkrachten, onderwijsassistenten, stagiaires en specialisten die allemaal samen werken om het beste onderwijs te bieden aan de leerlingen. Door kleine groepen en extra handen is het daardoor mogelijk om voor iedere leerling passend onderwijs te bieden. Deskundigheid Voor leerlingen op ZML-niveau IQ <70 90 % van de leerkrachten in bezit van diploma Master SEN (Onderwijsassistenten, Docent bewegingsonderwijs, Orthopedagoog, Groepslogopedie, Individuele logopedie via Logopedie Plus, Intern begeleider, psychologisch assistent) Zorg in onderwijsondersteuners (ZOZIJN), ondersteuning van individuele leerlingen vanuit indicatie WLZ of Jeugdwet Schoolmaatschappelijk werkende (MEE-Oost Geld) Fysiotherapie via verwijzing zorgverzekeraar Speltherapie via verwijzing zorgverzekeraar Ergotherapie via verwijzing zorgverzekeraar Het gehele team is bekwaam voor handelen rond epilepsie en medicatieverstrekking. Voor leerlingen met een IQ <35 en een intensieve zorg- en/of begeleidingsbehoefte Zorg-in-Onderwijs begeleiders vanuit Zozijn die met de leerkracht samen verantwoordelijk is voor de mix in het onderwijs-zorg aanbod. De leerkracht heeft de opleiding onderwijs aan EMG en diverse andere opleidingen betreffende de doelgroep succesvol afgerond. Voor leerlingen met spraak-taalmoeilijkheden Schoollogopediste. Personeel heeft kennis van gebruik spraak ondersteunende gebaren en Totale Communicatie. De schoollogopediste adviseert en begeleidt de groepsleerkrachten bij de aanpak van specifieke spraak-taal problemen. Leerkrachten bezitten kennis en vaardigheid op het gebied van TEACCH en de methodiek Geef me de vijf. 7

9 Deel 2 Basisondersteuning Het niveau van basisondersteuning is onderverdeeld in vier categorieën: Handelings- en opbrengstgericht werken in de school Preventieve ondersteuning in de groep Lichte ondersteuning in de groep Speciale ondersteuning in samenwerking met externe partners Elke categorie bestaat uit een aantal standaarden met indicatoren 1. In de volgende paragrafen wordt aangegeven hoe de school zichzelf beoordeelt op de verschillende indicatoren. De antwoordcategorieën zijn: slecht - onvoldoende voldoende goed (nog) niet van toepassing. 9. Handeling- en opbrengstgericht werken in de school Met Passend onderwijs streven we naar een positieve en optimale ontwikkeling van alle kinderen. Naast een positief schoolklimaat en een goede kwaliteit van onderwijs zetten we in op handelings- en opbrengstgericht werken op alle niveaus in de school. Standaard 1. Leerlingen ontwikkelen zich in een veilige schoolomgeving. a. De school heeft een positief schoolklimaat waar kinderen, ouders, teamleden en externe partners zich welkom voelen. b. De kinderen voelen zich aantoonbaar veilig op school (Inspectie 4.2). c. De school heeft inzicht in de veiligheidsbeleving van kinderen en personeel en in de incidenten die zich op het gebied van sociale veiligheid op de school voordoen (Inspectie 4.4) d. De school heeft een veiligheidsbeleid gericht op het voorkomen en afhandelen van incidenten in en om de school (Inspectie 4.5) e. Het personeel van de school zorgt ervoor dat de kinderen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan (Inspectie 4.7). Standaard 2. De school voert een helder beleid op het gebied van leerlingenondersteuning. a. De school kent en volgt de ondersteuningsroute. b. De school beschikt over de benodigde beleidsstukken/ protocollen 2 en past deze toe. c. De school heeft haar ondersteuningsprofiel na overleg met het team vastgesteld. d. De school heeft haar ondersteuningsprofiel ter advies voorgelegd aan de MR. e. Het ondersteuningsprofiel is onderdeel van het schoolplan en de schoolgids. f. Het ondersteuningsprofiel wordt jaarlijks besproken met het team en de MR. 1 In totaal zijn er 13 standaarden. Voor elke standaard is een indicatorenset opgesteld. Deze set bestaat uit relevante indicatoren uit het Toezichtkader van de Inspectie en de aanvullende indicatoren van het samenwerkingsverband IJssel Berkel. 2 Het betreft: ouderbeleid, verzuimbeleid, klachtenprotocol, pestprotocol, protocol voor medische handelingen, Meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling en veiligheidsplan. 8

10 Standaard 3. De school werkt handelingsgericht. a. Alle teamleden zoeken, benoemen en benutten de sterke kanten en interesses van de kinderen, de leerkrachten, de ouders en het schoolteam. b. Alle teamleden communiceren transparant naar collega s, kinderen en ouders over het werk dat gedaan wordt of is. Motieven en opvattingen worden daarbij inzichtelijk gemaakt. c. Alle teamleden werken en leren in teamverband aan hun handelingsgerichte vaardigheden. d. Schoolbesturen ondersteunen handelings- en opbrengstgericht werken en stimuleren hun scholen hierin. Standaard 4. De school werkt opbrengstgericht. a. De school kan aangeven waarvoor de ondersteuningsmiddelen worden ingezet. b. De school evalueert jaarlijks de inzet en opbrengst van de ondersteuning aan kinderen. c. De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar kinderenpopulatie (Inspectie 9.1) d. De school evalueert jaarlijks de resultaten van de kinderen (Inspectie 9.2) e. De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces (Inspectie 9.3) f. De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten (Inspectie 9.4) g. De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces (Inspectie 9.5) h. De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit (Inspectie 9.6) Standaard 5. De school draagt leerlingen zorgvuldig over. a. Voor elke (tussentijdse) aanmelding vindt een gesprek met ouders en eventueel kind plaats. Wederzijdse verwachtingen en rollen worden gedeeld. b. Bij alle kinderen vindt overdracht plaats met de voorschoolse voorziening (of de vorige school) en bij de overgang naar een andere school. c. Kinderen met extra ondersteuningsbehoeften worden middels een gesprek overgedragen. Dit geldt zowel voor de overdracht met voorschoolse voorzieningen als bij de overgang naar een andere school. d. Alle kinderen binnen de school worden middels een gesprek overgedragen bij de overgang naar een volgende groep of een volgende leerkracht. e. Ouders worden actief betrokken bij de schoolkeuze en overgang naar een andere school. Ouders ontvangen een (digitaal) kopie van het onderwijskundig rapport en het leerlingdossier. Toelichting Leerlingen leren we op een positieve wijze met elkaar omgaan en samenleven. Op De Leeuwerik besteden we veel aandacht aan het zelfbeeld van het kind. Elk kind moet zich op school veilig en gewaardeerd voelen en van daaruit verder kunnen leren. Tijdens de SOVA-lessen wordt schoolbreed de methode STIP (Sociale Training In Praktijk) gehanteerd. In praktische, dagelijks voorkomende situaties oefenen de kinderen via deze methode allerlei sociale vaardigheden, normen en waarden zoals o.a.: Aardig zijn voor elkaar, rekening houden met elkaar, iedereen hoort erbij Eerlijk zijn is fijn Samen delen Luisteren naar elkaar Netjes omgaan met (andermans) spullen 9

11 Je houden aan de afspraken en regels op school Let op je woorden Een aantal schoolregels is voor de leerlingen gevisualiseerd via picto s (Visitaal). Om de afstemming met de thuissituatie te bevorderen en om de sociale vaardigheid van de leerlingen ook buiten de school te bevorderen worden ouders van tijd tot tijd geïnformeerd over de inhoud van de SOVA-lessen en de schoolregels, doormiddel van kletskaarten. Protocollenen en regelementen We hebben gezamenlijk schoolregels opgesteld. Regels waaraan zowel leerlingen als teamleden zich moeten houden. Deze regels en afspraken zijn ook in de groepen besproken en zijn ter inzage in elke groep aanwezig. Naast deze schoolregels hebben we nog een protocol waarin beschreven staat hoe we omgaan met conflicten tussen leerlingen en teamleden. Meer informatie over de inhoud van de protocollen kan op de school gegeven worden. Met overtreding regels gaan we als volgt om: Leerlingen die incidenteel de fout ingaan, worden daarop aangesproken door de groepsleerkracht en afhankelijk van de ernst van de overtreding volgt er een sanctie. Leerlingen die bij regelmaat regels overtreden, worden daar telkens weer op aangesproken en krijgen verdergaande functionele sancties. Ouders/verzorgers worden ook in kennis gesteld van het gedrag van het kind. Oudere leerlingen die telkens weer en ondanks eerdere sancties en gesprekken, onaangepast gedrag vertonen, krijgen te maken met een contract. Dit contract bevat hele duidelijke afspraken. Als de leerling niet in staat blijkt te zijn om zich aan het contract te houden, volgt er een schorsing van onderwijsactiviteiten en wordt hem/haar een alternatief programma geboden in de vorm van sancties of verbod op deelname aan een deel van de onderwijsactiviteiten. Wanneer een leerling een gevaar blijkt voor medeleerlingen en/of het personeel, dan kan ook schorsing volgen waarbij de leerling niet op school mag komen. Mocht ook een schorsing niet helpen en er opnieuw onbehoorlijk en onaangepast gedrag zijn, dan wordt de leerling voorgedragen voor verwijdering van school. De school gaat vervolgens, in samenspraak met ouder(s), op zoek naar een passende (onderwijs)plek voor hun kind. We zien het als onze plicht en verantwoording een duidelijk preventief beleid te voeren. Verzuim Ziekmeldingen moeten telefonisch door ouders of verzorgers gemeld worden. De procedure hiervoor staat vermeld in de schoolgids. Vertrouwenspersoon/Klachtenprocedure/Vertrouwensinspectie De procedures rondom de vertrouwenspersoon, klachtenprocedure en de vertrouwensinspectie zijn beschreven in de schoolgids. Ontwikkelpunten en doelen Veiligheid Jaarlijks leerling tevredenheidsonderzoek. Met analyse en vervolgacties Analyse incidentenregistratie opstellen 2. Pedagogisch klimaat Pedagogisch klimaat is goed. We willen het huidige niveau behouden. 10

12 10. Preventieve ondersteuning in de groep Met Passend onderwijs willen we sterk inzetten op preventie. Dit doen we door onderwijsbehoeften tijdig te signaleren en daadwerkelijk samen te werken met kinderen en ouders. Ouders zien we als ervaringsdeskundigen en partner. Hun ervaringen, vragen en verwachtingen nemen we serieus. Standaard 6. De school heeft continu zicht op de ontwikkeling van leerlingen. a. Leerkrachten verkennen en benoemen de sterke kanten, interesses en onderwijsbehoeften van kinderen o.a. door observatie, kind- en oudergesprekken en het analyseren van toetsen. b. Leerkrachten bekijken en bespreken de wisselwerking tussen de leerling, de leerkracht, de groep en de leerstof om de onderwijsbehoeften te begrijpen en daarop af te stemmen. c. Leerkrachten signaleren opvoed- en opgroeibehoeften van kinderen en ondernemen de nodige stappen. d. De school registreert en analyseert verzuim van kinderen. e. De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de kinderen (Inspectie 7.1) f. De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de kinderen (Inspectie 7.2) Standaard 7. Ouders (en leerlingen) zijn nauw betrokken bij de school en ondersteuning. a. De school betrekt ouders als ervaringsdeskundige en partner bij de ontwikkeling van het kind. b. Leerkrachten zijn dagelijks beschikbaar voor kortdurende contactmomenten met ouders. Binnen een week is een gesprek mogelijk. c. Leerkrachten en ouders informeren elkaar tijdig en regelmatig (minimaal drie keer per jaar) over de ontwikkeling van het kind. d. In oudergesprekken komen ervaringen, vragen en verwachtingen van ouders met betrekking tot de ontwikkeling van hun kind aan bod. e. Leerkrachten betrekken kinderen bij de analyse, formuleren samen doelen en benutten de ideeën en oplossingen van kinderen. f. De ouders zijn betrokken bij de school door de activiteiten die de school daartoe onderneemt (Inspectie 4.1) Standaard 8. Leerkrachten stemmen het onderwijs af op verschillen in ontwikkeling tussen kinderen. a. Leerkrachten reflecteren op hun eigen rol en het effect van hun gedrag op kinderen, ouders, collega s. b. Leerkrachten en andere betrokkenen op school zijn zich bewust van de grote invloed die zij op de ontwikkeling van hun kinderen hebben (rolmodel). c. Leerkrachten maken gebruik van collegiale consultatie (zoals intervisie of kijkmomenten in de klas). d. Leerkrachten hebben kennis van leerlijnen (tenminste van de vakken technisch lezen, spellen, begrijpend lezen en rekenen) en passen deze kennis toe. e. Leerkrachten werken tenminste met een (groeps)plan voor rekenen en taal waarin ze de doelen en de aanpak voor de groep, subgroepjes en mogelijk een individuele leerling beschrijven. 11

13 f. Leerkrachten benoemen hoge, reële en SMARTI-doelen voor de lange (einde schooljaar) en voor de korte (tussendoelen) termijn. Deze doelen worden gecommuniceerd en geëvalueerd met kinderen, ouders en collega s g. Op school zijn flexibele werkplekken voor kinderen beschikbaar om individueel of in subgroepen te werken. h. Leerkrachten maken gebruik van ICT om de les af te stemmen op verschillen in ontwikkeling tussen kinderen. i. De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof (Inspectie 5.1) j. De leraren realiseren een taakgericht werksfeer (Inspectie 5.2) k. De kinderen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten (Inspectie 5.3) l. De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op verschillen in ontwikkeling tussen de kinderen (Inspectie 6.1) m. De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de kinderen (Inspectie 6.2) n. De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de kinderen (Inspectie 6.3) o. De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de kinderen (Inspectie 6.4) Toelichting De ondersteuning op school is erop gericht elke leerling binnen zijn of haar mogelijkheden zich zo optimaal mogelijk te laten ontwikkelen. Indien nodig zetten we extra en gespecialiseerde begeleiding in om de individuele doelstellingen van onze leerlingen te kunnen bereiken. Het niveau van ondersteuning op De Leeuwerik is onderverdeeld in arrangementen. Deze arrangementen zijn een onderdeel van de waaier van het passend speciaal onderwijs binnen het samenwerkingsverband. Op De Leeuwerik bieden wij vier arrangementen aan. Arrangement 1: De school heeft een aanpak voor leerlingen die Functioneren op zml niveau IQ < 70 (ontwikkelingsleeftijd tot ongeveer 7 jaar; Functioneringsniveau tot halverwege groep 4 BaO). Arrangement 2: Leerlingen met een IQ <35 en een intensieve zorg en/ of begeleidingsbehoefte Arrangement 3: Leerlingen met spraak-taalmoeilijkheden binnen de populatie leerlingen die functioneren op zml niveau. Wij zijn gespecialiseerd in: Smith Magenis Syndroom (SMS) Down Syndroom Chromosoomafwijkingen Overige ziektebeelden en syndromen Arrangement 4: Leerlingen met een stoornis op het autistisch spectrum (ASS) binnen de populatie leerlingen die functioneren op zml niveau. De groepen binnen De Leeuwerik zijn dusdanig georganiseerd dat deze leerlingen het programma in de reguliere stamgroepen kunnen volgen. Het onderwijs wordt gedifferentieerd aangeboden: het wordt toegesneden op het ontwikkelingsniveau en de leermogelijkheden van de kinderen. Voor de ene leerling betekent dit een onderwijsaanbod op gebied van lezen en rekenen, voor een ander is het onderwijsaanbod meer gericht op het aanleren van praktische vaardigheden. 12

14 Grenzen van het aannamebeleid De Leeuwerik biedt geen onderwijs en zorg aan kinderen welke bedlegerig zijn. De Leeuwerik biedt geen onderwijs en zorg aan kinderen welke blind zijn. De Leeuwerik biedt geen onderwijs en zorg aan kinderen welke doof zijn. De Leeuwerik biedt geen onderwijs en zorg aan kinderen waarbij de gedragscomponent overheersend is. Ontwikkelpunten en doelen Aanbod Cognitief aanbod moet concreter beschreven worden in de schoolgids (kerndoelen/leerlijnen CED) Doorgaande leerlijn voor burgerschap. 2. Zicht op ontwikkeling en begeleiding De route en manier van werken komt concreet in de schoolgids te staan Contact momenten met ouders worden uitgebreid van één keer per jaar naar twee keer per jaar een 10- minuten gesprek. En er komt een ouderavond bij. We blijven ouders actief betrekken middels de MR en OR en de maandelijkse nieuwsbrief 3. Didactisch handelen Studiedag 23 augustus 2018 = DIM Studiedag 28 maart 2019 = DIM Onderwijzend personeel zal gedurende het schooljaar, onder begeleiding van leerlingenzorg, concreet uitvoering geven aan het DIM Observaties in de klassen zullen gericht zijn op de uitvoering van het DIM 4. Onderwijstijd Concretiseren van het onderwijsaanbod per leerroute per bouw en beschikbare onderwijstijd. 11. Lichte ondersteuning in de groep Dit onderdeel heeft betrekking op de lichte ondersteuning van kinderen in de groep. De onderwijsbehoeften van het kind staan daarbij centraal: wat heeft dit kind, van deze ouders, in deze groep, bij deze leerkracht, op deze school de komende periode nodig om een bepaald doel te behalen? Standaard 9. De school beschikt over kennis en vaardigheden op het gebied van (lichte) onderwijsondersteuning. a. Alle leerkrachten hebben basiskennis en vaardigheden op het gebied van (lichte) leer- en ontwikkelingsbehoeften, waaronder taal-, lezen, - en rekenvragen (zoals dyslexie en dyscalculie), kinderen met een meer of minder dan gemiddelde intelligentie. b. Alle leerkrachten hebben basiskennis en vaardigheden op het gebied van (lichte) sociaal-emotioneel en gedragsondersteuning, waaronder stil en teruggetrokken gedrag (zoals ASS), faalangst, druk en impulsief gedrag (zoals ADHD), zelfvertrouwen, weerbaarheid en pesten. c. Binnen het team zijn specifieke kennis en vaardigheden aanwezig over leer- en ontwikkelingsondersteuning, waaronder taal-, lezen, - en rekenvragen (zoals dyslexie en dyscalculie), kinderen met een meer of minder dan gemiddelde intelligentie. d. Binnen het team zijn specifieke kennis en vaardigheden aanwezig over sociaalemotioneel en gedragsondersteuning, waaronder stil en teruggetrokken gedrag (zoals ASS), faalangst, druk en impulsief gedrag (zoals ADHD), zelfvertrouwen, weerbaarheid en pesten. e. Binnen het team zijn kennis en vaardigheden aanwezig over fysiek, medische ondersteuning, waaronder de sensomotorische ontwikkeling van kinderen. 13

15 Standaard 10. Leerkrachten zijn in staat om lichte onderwijsondersteuning te bieden in de groep. a. Leerkrachten werken vanuit onderwijsbehoeften. b. De school heeft een aanbod voor kinderen met dyslexie en werkt volgens het dyslexie-protocol. c. De school heeft een aanbod voor kinderen met dyscalculie en werkt volgens het dyscalculie-protocol. d. De school heeft een aanbod voor kinderen met een meer of minder dan gemiddelde intelligentie. e. Leerkrachten bespreken minstens drie keer per jaar hun vragen aangaande het ondersteunen van groepen en individuele kinderen met een deskundige binnen school. f. Leerkrachten stellen (incidenteel), als een leerling speciale ondersteuning nodig heeft dat zich niet laat specificeren in een groepsplan, een individueel handelingsplan op. Ouders en eventueel kinderen zijn betrokken bij het opstellen en evalueren van dit plan. g. Kinderen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden (Inspectie 1.4) h. De school signaleert vroegtijdig welke kinderen zorg nodig hebben (Inspectie 8.1) i. Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgkinderen (Inspectie 8.2) j. De school voert de zorg planmatig uit (Inspectie 8.3) k. De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg (Inspectie 8.4) Standaard 11. Voor een leerling die extra ondersteuning nodig heeft, stelt de school een ontwikkelingsperspectief op. a. Voor een leerling die meer ondersteuning nodig heeft dan de basisondersteuning, stelt de school in overleg met ouders een ontwikkelingsperspectief vast. b. De ontwikkelingsperspectief plannen voldoen aan de wettelijke criteria en omvatten in elk geval een omschrijving van de te verwachten uitstroombestemming, de onderbouwing van de verwachte uitstroombestemming en de te bieden ondersteuning. c. Het ontwikkelingsperspectief plan wordt tenminste een keer per schooljaar met ouders geëvalueerd. Toelichting De opbrengsten van ons onderwijs Ons onderwijs is gericht op de ontwikkeling van de sociale redzaamheid en de zelfstandigheid in de toekomst van onze leerling. Ook meten we de opbrengsten van ons onderwijs. We streven ieder schooljaar om de opbrengsten van de school zo maximaal mogelijk te laten zijn. Door de diversiteit binnen de leerling populatie is het soms moeilijk om concreet de opbrengsten van het onderwijs te voorspellen. Zowel op schoolniveau als op groeps en leerlingniveau worden de opbrengsten in kaart gebracht. Deze worden regelmatig geanalyseerd, geëvalueerd. Naar aanleiding daarvan worden plannen bijgesteld en/ of nieuwe actiepunten geformuleerd op leerling, groeps-en schoolniveau. De groei die een individuele leerling doormaakt wordt vastgelegd in het leerlingvolgsysteem en in het Ontwikkelingsperspectief. Deze gegevens worden meegenomen bij de doorstroming van leerlingen naar een volgende (niveau)groep binnen de school of naar andere vormen van onderwijs: Doorstroming van leerlingen naar een volgende niveaugroep; Doorstroming van een leerling naar een volgende groep; Wijziging van het Ontwikkelingsperspectief; Uitstroom van De Leeuwerik naar VSO ZML de Triviant; 14

16 Uitstroom van De Leeuwerik naar SBO of Praktijkonderwijs; Uitstroom van De Leeuwerik naar een van de scholen van de stichting Sotog (voormalig cluster 4). Dossiers van de leerlingen Van elke leerling op onze scholen wordt een dossier aangelegd, zowel digitaal als op papier. Het dossier bevat alle relevante gegevens van de leerling, waaronder: Actuele leerling gegevens Het ontwikkelingsperspectief met daarin jaarlijks de evaluatie van de opbrengsten op leerling niveau Het aanmeldformulier Toelaatbaarheidsverklaring SO Gegevens van vorige scholen/ voorzieningen Verslagen van externen Toetsgegevens Onderzoeksverslagen orthopedagoog Logopedisch screeningsverslag Verslag schoolmaatschappelijk werk Deze gegevens zijn toegankelijk voor: Ouders/verzorgers Leerkrachten Leden van de commissie voor begeleiding Leden van het bevoegd gezag Stagiaires, maar alleen onder toezicht van de begeleidende leerkracht Inspectie van het onderwijs. Paramedici verbonden aan school De dossiers worden bijgehouden en geordend door onze administratief medewerkster. Het volgen van de ontwikkeling Na plaatsing van een leerling op onze school is het natuurlijk van het allergrootste belang om de ontwikkeling die het kind doormaakt zeer nauwkeurig te volgen en te registreren. Op deze manier blijven we gedurende de hele schoolloopbaan van elke leerling op de hoogte van het ontwikkelingsniveau en kunnen we daar adequaat op inspelen. Hierbij gaat het dan niet alleen om ontwikkeling van het leren, maar ook en soms vooral over de sociale en praktische ontwikkeling van onze kinderen. Dat doen we op de volgende wijze: Door het opstellen van een Ontwikkelingsperspectief (binnen 6 weken na de start op school) waarin op basis van o.a. IQ, stimulerende en belemmerende factoren het verwachte uitstroomperspectief van de leerling beschreven wordt. Daarbij wordt gebruik gemaakt van beschikbare toetsgegevens en onderzoeks-en observatiegegevens. Door observatie van de leerlingen door de groepsbegeleiders, orthopedagoog, intern begeleider en overige onderwijsondersteuners. Door jaarlijkse afname van onderzoeken, testen en toetsen Door het bespreken, analyseren en interpreteren van de resultaten van de verschillende onderzoeksgegevens en de toetsen en het registreren en rapporteren daarvan in ons leerlingvolgsysteem in Parnassys. Door rapportage en registratie van de onderwijs- en ontwikkelingsresultaten door de groepsleerkrachten in de klassenmappen en de leerlingendossiers. Door het regelmatig voeren van gesprekken met ouders. Door het opstellen en uitvoeren en met name evalueren van de ontwikkelingsperspectieven. Door het samenstellen van een rapport dat elke leerling eenmaal per schooljaar meekrijgt. Door het voeren van regelmatige groeps en leerling-besprekingen, waarbij in ieder geval de leerkracht en de intern begeleider aanwezig zijn. 15

17 Al deze onderdelen staan vermeld in ons leerlingvolgsysteem. Dit systeem wordt beheerd door ons zorgteam (intern begeleider, orthopedagoog en schoollogopediste) en vormt de basis voor het opstellen en uitvoeren van het ontwikkelingsperspectief. Het onderwijs in niveaugroepen op De Leeuwerik Een aantal momenten in de week wordt er gewerkt in niveaugroepen. Alle leerkrachten, onderwijsassistentes en stagiaires begeleiden kleine groepjes leerlingen die op een bepaald niveau functioneren. Er wordt gewerkt volgens de ZML-leerlijnen van de CED. De planning van de doelen en de vorderingen van de leerlingen op de leerlijnen worden bijgehouden in ons Leerlingvolgsysteem (LVS) in Parnassys. De Onderwijs Zorg Groep Alle kinderen hebben ongeacht hun ontwikkelingsniveau recht op onderwijs. Wij kunnen veel kinderen dit recht bieden. Kinderen met naast hun verstandelijke beperking ook een lichamelijke beperking, een diep verstandelijke beperking (IQ onder de 35) of een prikkelverwerkingsstoornis kunnen in aanmerking komen voor plaatsing op onze school in de Onderwijs Zorg Groep (OZG). De Onderwijs Zorg Groep wordt aangestuurd door een leerkracht die zich gespecialiseerd heeft op de specifieke ontwikkelingsgebieden. De uitvoering binnen de groep gebeurt door de leerkracht, de onderwijsassistente en de Zorg in Onderwijs medewerker(s) van Zozijn (ZIO). ZIO-medewerkers van Zozijn werken binnen De Leeuwerik, zowel in de Onderwijs Zorg Groepen, als in de andere groepen. Vanuit de indicatie WLZ (Wet Langdurige Ziektekosten) of de Jeugdwet ondersteunen zij individuele leerlingen binnen de school. De aanvraag voor ZIO ondersteuning in school wordt samen met ouders verzorgd door twee coördinatoren, één coördinator vanuit Zozijn en één vanuit school. Ontwikkelpunten en doelen Resultaten Elk half jaar een schoolfoto maken en analyseren Vanuit deze analyse doelen stellen en cyclisch wegzetten 2. Sociale en maatschappelijke competenties Studiedag 8 oktober = instructie ZIEN Studiedag 14 januari = instructie ZIEN Aan het eind van schooljaar zijn alle leerlingen ingevoerd en gevolgd binnen het volgsysteem ZIEN 16

18 12. Speciale ondersteuning in samenwerking met externe partners Dit onderdeel heeft betrekking op de ondersteuningsmogelijkheden die de school biedt in samenwerking met partners. De samenwerking met partners is erop gericht dat kinderen en hun ouders tijdig passende en samenhangende ondersteuning krijgen bij het leren, opvoeden en opgroeien (één kind, één gezin, één plan). Standaard 12. De school werkt samen met relevante partners in en om de school. a. De school weet waar informatie en advies rondom opvoeden en opgroeien beschikbaar is en maakt hier indien nodig gebruik van. b. De school weet welke expertise op andere scholen binnen het samenwerkingsverband beschikbaar is en maakt hier indien nodig gebruik van. c. De school meldt verzuim van kinderen conform regionale afspraken bij de leerplichtambtenaar. d. Als de school langdurig of frequent ziekteverzuim signaleert voert deze altijd een gesprek met ouders. Indien nodig, volgt bespreking in het ondersteuningsteam. e. De school verwijst in haar schoolgids en website tenminste naar: I. Het samenwerkingsverband IJssel Berkel II. De samenwerking met jeugdhulppartners (zoals het Centrum voor Jeugd en Gezin) III. De verwijsindex f. De school zoekt de structurele samenwerking met ketenpartners waar noodzakelijke interventies op leerling niveau haar eigen kerntaak overschrijden (Inspectie 8.5) Standaard 13. De school heeft een effectief ondersteuningsteam. a. Voor het inzetten van extra ondersteuning op school, is het voorwaardelijk dat de leerling is besproken in het ondersteuningsteam. De school voldoet aan deze voorwaarde. b. Elke school heeft een ondersteuningsteam. In het ondersteuningsteam nemen naast ouders en IB er, minimaal een onderwijsondersteuner (vanuit SWV) en gezinsondersteuner (vanuit jeugdhulp) deel. c. Het ondersteuningsteam komt minimaal drie keer per schooljaar bijeen. d. Leerkrachten en andere aanmelders weten goed waarvoor zij bij het ondersteuningsteam terecht kunnen. e. Ouders worden altijd actief betrokken bij een aanmelding; zij krijgen vooraf informatie over wat het ondersteuningsteam is en kan doen. f. Ouders zijn aanwezig bij de bespreking van hun kind in het ondersteuningsteam. g. In het ondersteuningsteam zijn op afroep relevante partners aanwezig. h. Bij elke casus staan de ondersteuningsbehoeften en mogelijkheden van kind, ouders en school centraal. i. De voorzitter werkt per casus volgens een vaste systematiek: verkenning analyseoplossingsrichtingen plan van aanpak evaluatie. j. Bij elke casus wordt bepaald of registratie in de Verwijsindex nodig is. k. Bij elke casus wordt bepaald wie als casusverantwoordelijke optreedt. l. De afgesproken ondersteuning wordt volgens planning geboden. m. De casusverantwoordelijke houdt actief zicht op de voortgang en afstemming van de ondersteuning aan kind, ouders en school n. Elke casus wordt afgesloten met een evaluatie. Bij die evaluatie zijn ouders betrokken. 17

19 Standaard 13. De school heeft een effectief ondersteuningsteam. o. Er is dossiervorming volgens wettelijke regels. Ouders hebben inzage in het dossier. p. De lijn van het ondersteuningsteam naar gespecialiseerde voorzieningen is voor de school helder en effectief. Toelichting Samenwerking met andere scholen/instellingen We ontwikkelen ons onderwijs door een goede en structurele samenwerking met andere scholen en instellingen. Van elkaar en met elkaar leren maakt je als organisatie alleen maar sterker. We werken samen met o.a.: De Stichting SOTOG Het Samenwerkingsverband IJssel Berkel Stichting ZOZIJN De Schoolbegeleidingsdiensten in Doetinchem en Enschede De Diekmaatschool, school voor speciaal basisonderwijs MaxX, school voor praktijkonderwijs De basisscholen in de regio MEE in de regio GGNet (Gelderland) en Mediant (Overijssel) Aveleijn Bernadettebos, gezinsvervangend tehuis voor jeugdigen in Neede. De afdelingen onderwijs van de verschillende gemeenten in de regio en die van gemeente Berkelland in het bijzonder; Verschillende stichtingen die kinderdagcentra, gezinsvervangende tehuizen en dagverblijven voor volwassen onder beheer hebben. (Aveleijn, ZOZIJN, de Lichtenvoorde) Met de Timp, orthopedagogisch kind centrum van ZOZIJN, werken wij zeer nauw samen op het gebied van onderwijskundige ondersteuning en zorgverlening. Ontwikkelpunten en doelen Samenwerking SCHOP jaarlijks actualiseren Contacten zoeken met regionaal cluster 2 onderwijs Samenwerking met ketenpartners (ouders, Diekmaat, MAXX en ZOZIJN) behouden 18

20 Deel 3 Extra ondersteuning De extra ondersteuning geeft de mogelijkheden van de school weer die het niveau van basisondersteuning overstijgen. In dit hoofdstuk staat omschreven welke extra (specifieke) mogelijkheden de school heeft voor: Leer- en ontwikkelingsondersteuning Sociaal- emotioneel en gedragsondersteuning Fysiek medische ondersteuning Opvoed- en opgroeiondersteuning 13. Leer- en ontwikkelingsondersteuning Op de Leeuwerik hebben we de speciale Onderwijs-Zorg-Groepen (OZG). Hierin zitten leerlingen met een meervoudige beperking (EMB) en leerlingen met een speciale ondersteuningsbehoefte. Deze groepen zijn kleiner en kunnen meer begeleiding bieden. 14. Sociaal- emotioneel en gedragsondersteuning Het gehele team zal in het schooljaar geschoold worden op het gebied van de sociaal emotionele ontwikkeling van onze leerlingen. We gaan hierbij werken met ZIEN, een ondersteunend en volgend programma. 15. Fysiek medische ondersteuning Momenteel heeft dit geen prioriteit. De school is aangepast op fysiek minder mobiele leerlingen. We ervaren momenteel geen problemen. 16. Opvoed- en opgroeiondersteuning We hebben een betrokken maatschappelijk werker. De leerkracht en maatschappelijk werker gaan samen op het eerste huisbezoek. Om kennis te maken maar ook om kennis te delen. Hierdoor zijn de lijntjes kort en de contacten direct. 19

21 Bijlage 1 Standaarden basisondersteuning Handelings- en opbrengstgericht werken in de school 1. Leerlingen ontwikkelen zich in een veilige schoolomgeving. 2. De school voert een helder beleid op het gebied van leerlingenondersteuning. 3. De school werkt handelingsgericht. 4. De school werkt opbrengstgericht. 5. De school draagt leerlingen zorgvuldig over. Preventieve ondersteuning in de groep 6. De school heeft continu zicht op de ontwikkeling van leerlingen. 7. Ouders (en leerlingen) zijn nauw betrokken bij de school en ondersteuning. 8. Leerkrachten stemmen het onderwijs af op verschillen in ontwikkeling tussen kinderen. Lichte ondersteuning in de groep 9. De school beschikt over kennis en vaardigheden op het gebied van (lichte) onderwijsondersteuning. 10. Leerkrachten zijn in staat om lichte onderwijsondersteuning te bieden in de groep. 11. Voor een leerling die extra ondersteuning nodig heeft, stelt de school een ontwikkelingsperspectief op. Speciale ondersteuning in samenwerking met externe partners 12. De school werkt samen met relevante partners in en om de school. 13. De school heeft een effectief ondersteuningsteam. Bijlage 2 Bronnen Schoolgids SO de Leeuwerik Schoolplan SO de Leeuwerik CED-leerlijnen Parnassys 20