ONTWERPBESLUIT WET NATUURBESCHERMING VAN GEDEPUTEERDE STATEN VAN GELDERLAND

Transcriptie

1 ONTWERPBESLUIT WET NATUURBESCHERMING VAN GEDEPUTEERDE STATEN VAN GELDERLAND Wet natuurbescherming hoofdstuk 3, ontheffing soorten Datum besluit : 5 december 2018 Onderwerp : Wet natuurbescherming gemeente Oldebroek Activiteit : Aanleg drijvend zonnepark op de Noorderhoekplas aan de Middeldijk te Hattemerbroek Verlenen/weigeren : Verlenen ontheffing Aanvrager : Zonnepark Hattemerbroek B.V. Zaaknummer : Documentnummer(s). inzagestukken: , , , , ,

2 Beslissing van GEDEPUTEERDE STATEN VAN GELDERLAND op het verzoek van Zonnepark Hattemerbroek B.V., Hogedijken 25, 9101WV te Dokkum, hierna te noemen de aanvrager, van 28 augustus 2018 om een ontheffing op grond van de Wet, hierna de Wnb. De opbouw van deze beslissing is als volgt: Allereerst worden de ingediende aanvraag en het procesverloop toegelicht; Daarna volgt het besluit met inbegrip van de voorschriften; Onder het kopje beoordeling wordt de onderbouwing van het besluit gegeven; De beslissing wordt afgesloten met enkele algemene bepalingen en een toelichting op het verdere procesverloop ( overige verplichtingen en zienswijzen ). AANVRAAG EN PROCESVERLOOP Op 28 augustus 2018 ontvingen wij een aanvraag van Zonnepark Hattemerbroek B.V. voor een ontheffing in het kader van hoofdstuk 3 van de Wnb op grond van artikel 3.5 lid 2 en lid 4 voor het opzettelijk verstoren en het beschadigen en vernielen van voortplantings- of rustplaatsen van de bever. De ontheffing wordt aangevraagd in het kader van het in de wet genoemde belang volksgezondheid, de openbare veiligheid of andere dwingende redenen van groot openbaar belang, met inbegrip van redenen van sociale of economische aard en met inbegrip van voor het milieu wezenlijke gunstige effecten. De aanvraag maakt deel uit van deze ontheffing. De genoemde documentnummers in de voetnoot op pagina 1, zijn gebruikt bij de beoordeling van de aanvraag. Het plangebied ligt op ongeveer meter van Natura 2000-gebied de Rijntakken en op circa meter van Natura 2000-gebied De Veluwe. Er heeft een toets plaatsgevonden naar de effecten van het project/de werkzaamheden op de Natura 2000-gebieden ( Aanvulling natuurtoets aanleg zonnepark, Hattemerbroek. Toetsing in het kader van de Wet natuurbescherming. H. Schepp, Bureau Waardenburg. Rapportnummer , oktober 2018 ). Er is in dit rapport aangegeven dat er geen negatieve effecten zijn. De initiatiefnemer vraagt geen vergunning aan. Er wordt geen gebruik gemaakt van een gedragscode. Op deze aanvraag is afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht van toepassing verklaard. 2

3 BESLUIT Gedeputeerde Staten van Gelderland HEBBEN BESLOTEN gelet op artikel 3.8 lid 1 en lid 5 van de Wet natuurbescherming ONTHEFFING TE VERLENEN aan Zonnepark Hattemerbroek B.V., Hogedijken 25, 9101WV te Dokkum; voor de soort, de verbodsbepaling en het wettelijk belang zoals weergegeven in tabel 1. Tabel 1 Soort, verbod en belang Soort Verbod Belang Bever Artikel 3.5 lid Het opzettelijk verstoren en het beschadigen en vernielen van A (Castor fiber) 2 en 4 voortpantings- of rustplaatsen van de bever. Belang: A. Artikel 3.8 lid 5b onder 3 van de Wnb: in het belang van de volksgezondheid, de openbare veiligheid of andere dwingende redenen van groot openbaar belang, met inbegrip van redenen van sociale of economische aard en met inbegrip van voor het milieu wezenlijke gunstige effecten. Aan deze ontheffing zijn op grond van artikel 5.3 van de Wet natuurbescherming de volgende voorschriften verbonden: Algemene voorschriften 1. De ontheffing geldt voor het plangebied gelegen aan de Middeldijk (plas Noorderhoek) in de gemeente Oldebroek, zoals aangegeven in figuur 1 in bijlage De geldigheidsduur van deze ontheffing eindigt op 31 december De ontheffing geldt uitsluitend voor de soort, het verbod en het belang zoals weergegeven in tabel De ontheffinghouder dient contact op te nemen met de Provincie Gelderland indien er verbodsbepalingen worden overtreden, waarvoor geen ontheffing is verleend. Dit kan het geval zijn als er negatieve effecten optreden op soorten waarvoor geen ontheffing is verleend of als er onverwachte negatieve effecten van de activiteiten optreden. Dit kan via e- mailadres post@gelderland.nl, onder vermelding van het zaaknummer Deze ontheffing kan uitsluitend gebruikt worden door (medewerkers van) de ontheffinghouder of in opdracht van de ontheffinghouder handelende (rechts-)personen. De ontheffinghouder blijft verantwoordelijk en aansprakelijk voor de juiste naleving van deze ontheffing. 6. De in voorschrift 5 genoemde (rechts)personen beschikken op de plaats waar de activiteiten van de ontheffing worden uitgevoerd over een (digitale) kopie van deze ontheffing, en tonen deze op verzoek aan de daartoe bevoegde toezichthouders en opsporingsambtenaren. 7. De in voorschrift 5 genoemde (rechts)personen zijn op de hoogte van de inhoud en het doel van deze ontheffing en de daaraan verbonden voorschriften, zodanig dat zij daar ook invulling en uitvoering aan kunnen geven 3

4 8. Indien de ontheffinghouder de ontheffing in zijn geheel wil overdragen dan dient voor deze naamswijziging toestemming te worden gevraagd bij de Provincie Gelderland, via adres onder vermelding van het zaaknummer Minimaal vier weken voor aanvang van de werkzaamheden moet melding worden gedaan van de datum van start van de werkzaamheden bij de Provincie Gelderland, via adres onder vermelding van het zaaknummer De mitigerende maatregelen dienen te worden uitgevoerd onder begeleiding van een deskundige 1 op het gebied van de bever. 11. Alle bevindingen met betrekking tot de bever en de uit te voeren mitigerende maatregelen worden bijgehouden in een logboek, die beschikbaar is op het project. Daarnaast wordt het logboek uiterlijk twee weken na afronding van de werkzaamheden verstrekt aan de Provincie Gelderland, via adres post@gelderland.nl, onder vermelding van het zaaknummer In het logboek wordt vermeld op welke data de deskundige aanwezig was, welke werkzaamheden zijn uitgevoerd en (indien van toepassing) hoeveel exemplaren van welke soorten op welke locatie zijn waargenomen. Specifieke voorschriften 12. Alle mitigerende maatregelen zoals genoemd onder het kopje In de aanvraag beschreven mitigerende maatregelen dienen te worden uitgevoerd. 13. De eerste tien jaar na aanleg van het drijvend zonnepark wordt een jaarlijkse monitoringsinspanning gevraagd, om de ontwikkeling van de beverpopulatie in het plangebied te kunnen volgen. De monitoringsrapportage wordt jaarlijks rond 1 december verstuurd aan de Provincie Gelderland, via adres post@gelderland.nl, onder vermelding van het zaaknummer De provincie Gelderland verstaat onder een deskundige een persoon die voor de situatie, habitats en soorten ten aanzien waarvan hij of zij gevraagd is te adviseren en/of te begeleiden, aantoonbare ervaring en ((soort)specifieke) ecologische kennis heeft. De ervaring en kennis dient te zijn opgedaan doordat de deskundige: - op HBO-, dan wel universitair niveau een opleiding heeft genoten met als zwaartepunt (Nederlandse) ecologie; en/of - als ecoloog werkzaam is voor een ecologisch adviesbureau, zoals bijvoorbeeld een bureau welke is aangesloten bij het Netwerk Groene Bureaus. Met betrekking tot soorten of specifieke soorten kan als deskundige ook iemand worden aangemerkt die: - op MBO-niveau een opleiding heeft afgerond met als zwaartepunt de Wet natuurbescherming, soortenherkenning en zorgvuldig handelen ten opzichte van die soorten; en/of - zich aantoonbaar actief inzet op het gebied van de soortenbescherming en is aangesloten bij en werkzaam voor de daarvoor in Nederland bestaande organisaties (zoals bijvoorbeeld Zoogdiervereniging, RAVON, Stichting Das en Boom, Vogelbescherming Nederland, Vlinderstichting, Natuurhistorisch Genootschap, KNNV, NJN, IVN, EIS Nederland, FLORON, SOVON, STONE, Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, De Landschappen en Stichting Beheer Natuur en Landelijk gebied) en/of zich aantoonbaar actief inzet op het gebied van de soortenmonitoring en/of -bescherming. 4

5 BEOORDELING Project In de aanvraag beschreven project Zonnepark Hattemerbroek B.V. te Dokkum is voornemens een drijvend zonnepark aan te leggen op een voormalige zandwinplas in Hattemerbroek. Het plangebied is gelegen nabij knooppunt Hattemerbroek en wordt omsloten door de A50, de A28 en de Middeldijk. Het plangebied heeft een oppervlakte van circa 42 ha, de plas is circa 26 ha groot. Het heeft de status van landgoed in het kader van de Natuurschoonwet. De plas is ongeveer negen meter diep en is omringd door bos en houtsingels. Het voorgenomen plan is om de dam, die de plas doorsnijdt (zie figuur 2 in Bijlage 1), te verwijderen en de plas te bedekken met ruim drijvende zonnepanelen. Er zal een natuurvriendelijke oever tot 5 meter vanaf de rand worden aangelegd en er blijft tussen de natuurvriendelijke oever en de panelen nog minimaal 10 meter open water over. Er zal een parkeerplaats worden aangelegd voor bezoekers van het landgoed. Tevens zal er een uitkijkpunt worden gerealiseerd en een wandelpad door de bosrand worden aangelegd. Het zonnepark zelf zal worden afgesloten middels een hekwerk. Hierbij moet rekening worden gehouden met beschermde soorten planten en dieren. Onderzoek In de aanvraag beschreven wijze van uitvoering van het onderzoek In 2017 is een Quickscan opgesteld, op basis van een oriënterend veldonderzoek (d.d. 25 oktober 2017) en bronnenonderzoek (o.a. NDFF), om zo in grote lijnen de effecten van de ingreep te beoordelen (zie Toetsing Wet natuurbescherming in verband met de voorgenomen aanleg van een zonnepark te Hattemerbroek. Koeman en Bijkerk B.V. te Haren. Rapportnummer , november 2017 ). In de quickscan is geconcludeerd dat nader onderzoek nodig was om vast te stellen of de otter in het plangebied voorkomt. Eind 2017 en begin 2018 is aanvullend onderzoek gestart naar het voorkomen van de otter, waarbij vastgesteld is dat niet de otter, maar wél de bever in het plangebied voorkomt (zie Notitie Nader onderzoek Hattemerbroek. Bureau Waardenburg, kenmerk KB AnBal, januari 2018 ). In de aanvraag beschreven ecologische waarden Tijdens beide veldbezoeken zijn sporen van de bever aangetroffen. Aan de noordoostelijke kant van de plas bevindt zich één beverburcht (zie figuur 2 in bijlage 2). Dat betekent dat hooguit enkele bevers aanwezig zijn. Mogelijk bevinden zich in de buurt van het plangebied ook nog andere holen, maar die zijn niet gevonden. Spraints of andere sporen van de otter zijn niet aangetroffen. Het plangebied heeft derhalve geen betekenis voor de otter. Vogels Tijdens het veldbezoek zijn vier vogelsoorten aangetroffen. Alle waargenomen soorten worden beschermd onder de Wet natuurbescherming. Er zijn nesten van oeverzwaluwen aangetroffen in de bulten grond op de dam. De nesten van de oeverzwaluw zijn niet jaarrond beschermd, dus als de bulten buiten het broedseizoen worden verwijderd is er geen sprake van een overtreding. Niet aangetroffen zijn: - reptielen, amfibieën, overige zoogdieren, anders dan de bever, beschermde planten, vissen, vlinders en ongewervelden. In de aanvraag beschreven effecten van het project op de ecologische waarden De aanleg van het zonnepark en de geplande recreatievoorzieningen (uitkijktoren, parkeerplaats, hek rond de plas en een wandelpad) betekenen een mogelijke verstoring van de bever. Het hek kan de bever verhinderen zijn foerageergebied te bereiken. De geplande recreatievoorzieningen zullen bezoekers het gebied inleiden. Het wandelpad zal door het gebied lopen waar de bever s nachts foerageert. Honden van recreanten (ook hun geur en geluid) kunnen bevers verstoren. 5

6 Anderzijds zijn er ook gevallen bekend dat honden aangevallen zijn door bevers, wanneer ze in het nauw gedreven worden. Er is een aantal redenen te noemen, waardoor het effect op de bever in de praktijk beperkt zal blijven: Er hebben de afgelopen tijd in het gebied ook veel werkzaamheden (vooral aan oevers) plaatsgevonden, die de bever niet heeft doen vertrekken; De burcht bevindt zich in de momenteel meest rustige hoek van het gebied; Het plaatsen van de zonnepanelen zal zonder heien plaatsvinden, waardoor de werkzaamheden niet veel extra geluidsoverlast met zich mee zullen brengen; De zonnepanelen zullen op minimaal 10 meter van de oever worden aangelegd en in de buurt van de beverburcht op een grotere afstand; Na de aanleg van de recreatievoorzieningen, natuurvriendelijke oevers en het zonnepark zal er niet meer grootschalig in het gebied gewerkt worden. Dit heeft een gunstig effect op de rust in het gebied; Het geplande hek zal wandelaars weghouden bij de oevers en burcht(en) en zo verstoring voorkomen en verder zal het wandelaarsbezoek zich vooral bij daglicht afspelen, dus buiten de nachtelijke foerageerperiode; De waterstand blijft gelijk, waardoor de bever zijn huidige burcht(en) kan blijven gebruiken. In de aanvraag beschreven preventieve maatregelen om effecten te voorkomen Er worden geen preventieve maatregelen voorzien. In de aanvraag beschreven gedragscode Uit de aanvraag blijkt dat geen gebruik gemaakt wordt van een gedragscode. Nu preventieve maatregelen, ter voorkoming van overtreding van de in hoofdstuk 3 van de Wnb vermelde verboden, niet voldoende in deze aanvraag zijn opgenomen en er geen gedragscode van toepassing is, is voor het uitvoeren van de aangevraagde activiteit een ontheffing nodig. In de aanvraag beschreven mitigerende maatregelen Om negatieve effecten van de werkzaamheden op de bever te voorkomen worden maatregelen voorgesteld. Deze maatregelen zijn gebaseerd op de notitie van Bureau Waardenburg ( Notitie Nader onderzoek Hattemerbroek. Bureau Waardenburg, kenmerk KB AnBal, januari 2018 ) en op de Soortenstandaard Bever van RVO. De volgende mitigerende maatregelen dienen te worden uitgevoerd: - Het plaatsen van de zonnepanelen in het noordelijk deel van de plas dient buiten de kwetsbare voortplantingsperiode lopende van 1 mei tot en met 31 augustus te gebeuren. Hierdoor wordt eventuele verstoring in de kraamtijd voorkomen, mocht de bever zich voortplanten in de burcht; - Binnen een straal van 25 meter rondom de burcht mogen geen andere werkzaamheden plaatsvinden in de voortplantingsperiode van de bever; - In het algemeen dient een afstand van 25 meter rond de burcht ontzien te worden van werkzaamheden en ingrepen; - Er dienen geen activiteiten of werkzaamheden uitgevoerd te worden tussen een half uur voor zonsondergang en een half uur na zonsopgang; - De werkzaamheden dienen gefaseerd en in één richting te worden uitgevoerd, zodat de bever altijd in een rustig deel van de plas terecht kan; - Er dient langs de gehele oever een strook water tussen oever en zonnepanelen over te blijven van minimaal 10 meter. In de buurt van de huidige burcht dient dat minimaal 25 meter te zijn, over een lengte van minimaal 100 meter aan weerszijden van de burcht; - Er worden momenteel natuurvriendelijke oevers aangelegd op de braakliggende delen. Oevers in de buurt van de huidige burcht, die momenteel nog niet bewerkt zijn, dienen intact 6

7 gelaten te worden. Het is namelijk mogelijk dat in deze oevers zich holen bevinden van de bever; - Opschietende bomen zijn een belangrijke voedselbron voor de bever. Deze dienen in een ruim gebied rond de burcht niet verwijderd te worden als onderdeel van eventueel beheer; - In het geplande hek dient minstens om de 50 meter een passage aangebracht te worden, die zo is ontworpen dat zowel de bever of ook andere dieren, zoals reeën, marterachtigen of egels niet vast komen te zitten; - Het deel van het plangebied tussen oevers van de plas en het hek dient verboden te zijn voor honden en in de rest van het gebied dient er een aanlijngebod te worden ingevoerd. Door aanwezigheid van het hek zijn confrontaties tussen bever(s) en honden niet uit te sluiten; - Er dient te worden gewerkt buiten perioden met ijs op het water; - Er dient te worden gewerkt buiten perioden met substantieel hoog of laag water; - Voorafgaand aan de werkzaamheden wordt een controleronde uitgevoerd. Indien een nieuwe burcht wordt geconstateerd zal hiervoor een maatwerkoplossing worden gevonden; - De bovengenoemde maatregelen worden uitgevoerd onder begeleiding van een beverdeskundige; - Voorgesteld wordt om een informatiebord te plaatsen over de aanwezige natuur in het gebied. De bever kan genoemd worden op het bord, waarbij de bezoekers onder meer gevraagd wordt om honden aangelijnd te houden en geadviseerd wordt om de bever(s) vanuit de uitkijktoren te bekijken. Aanvullend wordt voorgesteld, dat ten behoeve van de ijsvogel één van de oevers die al bewerkt is, steil wordt afgestoken (bijvoorbeeld 1,5 tot 2 meter hoogte), zodat de ijsvogel hier tot broeden kan komen. In de aanvraag beschreven overtreding van verbodsbepalingen Aan de hand van het voorgaande is in de aanvraag bepaald welke verbodsbepalingen worden overtreden. Dit is aangegeven in het aanvraagformulier. Er is ontheffing aangevraagd voor de soorten en verboden genoemd in tabel 1. Beoordeling Ecologisch onderzoek en de mitigerende maatregelen Wij hebben het ecologisch onderzoek beoordeeld en wij oordelen dat het onderzoek op de juiste wijze is uitgevoerd en compleet is. De voorgestelde mitigerende maatregelen zijn voldoende. Door de voorgenomen uit te voeren werkzaamheden wordt een voortplantings- en rustplaats van de bever tijdelijk verstoord. Er worden maatregelen getroffen om de verstoring van de burcht tot een minimum te beperken. Ondanks het werken buiten de kwetsbare voortplantingsperiode van de bever en het hanteren van een verstoringsvrije zone van 25 meter rondom de burcht kan niet worden voorkomen dat er tijdelijk in enige mate verstoring kan optreden door de werkzaamheden. De verstoring leidt echter niet tot een vernieling of beschadiging van de burcht. Andere bevredigende oplossing De werkzaamheden zijn gebonden aan de locatie van de plas. Het gebruik van een waterplas zonder bijzondere ecologische waarde ten behoeve van duurzame energieopwekking past binnen de doelstellingen van de provincie. De keuze voor het plaatsen van zonnepanelen op deze plas ligt in het verlengde van deze doelstellingen. Wij concluderen dat er geen andere bevredigende oplossing bestaat. Belang Wij kunnen instemmen met het in de aanvraag beschreven belang. Het betreft het belang dat is weergegeven in tabel 1. 7

8 Gunstige staat van instandhouding Het uitvoeren van de maatregelen als bedoeld in de aanvraag leidt niet tot verslechtering van de staat van instandhouding van de bever. Wij kunnen hiermee instemmen. De soort doet het goed in het rivierengebied van Rijn en IJssel. Naar verwachting zal er in het gehele rivierengebied op termijn sprake zijn van een aaneengesloten populatie. De beverburcht, die is aangetroffen in het plangebied maakt deel uit van de uitbreiding in het rivierengebied. Conclusie Gelet op het voorgaande kan de gevraagde ontheffing worden verleend. OVERIGE VERPLICHTINGEN Wij wijzen u erop dat u zelf verantwoordelijk bent voor het verkrijgen van eventueel benodigde ontheffingen, vergunningen of toestemmingen op grond van andere wet- en regelgeving. ZIENSWIJZEN Gedurende de periode van terinzagelegging kan eenieder schriftelijk of mondeling zienswijzen over het ontwerpbesluit naar voren brengen. Ingediende zienswijzen worden met het uiteindelijke besluit en de bijbehorende stukken ter inzage gelegd. Schriftelijke zienswijzen kunnen worden gericht aan Gedeputeerde Staten van Gelderland, Postbus 9090, 6800 GX Arnhem, of aan post@gelderland.nl, onder vermelding van het zaaknummer dat op de eerste bladzijde van het ontwerpbesluit staat vermeld. Voor een mondelinge zienswijze of toelichting over het ontwerpbesluit kan contact worden opgenomen met het Provincieloket (telefoonnummer (026) ). Wij maken u erop attent dat alleen beroep tegen het uiteindelijke besluit kan worden ingediend als de indiener ook een zienswijze heeft ingebracht tegen het ontwerpbesluit en men belanghebbende is. De periode van terinzagelegging is te vinden onder de technische informatie van de kennisgeving. Deze kennisgeving is in te zien op de website van Overheid.nl. Bijlagen: - Bijlage 1: Kaart ligging plangebied plas Noorderhoek te Oldebroek - Bijlage 2: Overzichtskaart van de ligging van de geplande zonnepanelen ten opzichte van de beverburcht 8

9 BIJLAGE 1: Kaart ligging plangebied plas Noorderhoek te Oldebroek Figuur 1: Ligging van het plangebied Plas Noorderhoek aan de Middeldijk te Oldebroek. 9

10 Figuur 2: Ligging van het plangebied Plas Noorderhoek en de beverburcht met nabijgelegen knaagsporen aan de Middeldijk te Oldebroek. 10

11 BIJLAGE 2: Overzichtskaart van de ligging van de geplande zonnepanelen ten opzichte van de beverburcht Figuur 3: De ligging van de huidige beverburcht aan de noordzijde van de plas (rode cirkel) ten opzichte van de geplande zonnepanelen. De lichtgroene lijn is het geplande hekwerk en de gestippelde groene lijn is het wandelpad. 11