Hoe kan dat? De enige reden die ik kan bedenken is dat wat er gebeurde op die eerste paasochtend is echt gebeurd. Het heeft de wereld veranderd.

Transcriptie

1 Preek Marcus 16:1-7 Gemeente van Jezus Christus, gasten, Het is We leven dus in het jaar 1977 na de opstanding van Christus. Wat er gebeurde op eerste paasochtend heeft de geschiedenis ingrijpend veranderd. Het veranderde, om te beginnen, het leven van de vrouwen en de leerlingen van het eerste uur. Maar het veranderde de machtsverhoudingen in de politiek. In het jaar 312 bekeerde keizer Constantijn van Rome zich tot het christelijk geloof. En op dit moment is het christelijk geloof de godsdienst met veruit de meeste aanhangers: meer dan 2 miljard. Hoe kan dat? De enige reden die ik kan bedenken is dat wat er gebeurde op die eerste paasochtend is echt gebeurd. Het heeft de wereld veranderd. Pasen, het is echt gebeurd. En het verandert nog steeds levens van mensen. Daar wil ik het vanochtend met jullie over hebben. Het is echt gebeurd. En het verandert je leven. Die twee dingen. [dia 1 titel] Het is echt gebeurd. Voor veel mensen is Pasen een mooi verhaal. Als ze al weten waar het over gaat. Een mooi, symbolisch verhaal over de overwinning van het goede op het kwade. Met een mooie boodschap: het komt uiteindelijk goed. Daar zit wat in. Het komt goed. Maar als je denkt dat het verhaal van de opstanding alleen symbolisch is, niet echt gebeurd, dan heb je de feiten tegen je. Alleen iets dat echt gebeurd is, kan levens van mensen zo ingrijpend veranderen. Ga maar eens na.

2 Mensen hebben hun leven voor deze boodschap gegeven. Zouden ze dat gedaan hebben als de apostelen hadden verteld: luister, ik heb een mooi verhaal. Er was eens niet echt gebeurd natuurlijk, dat snap je wel. Het gaat om de boodschap. Wees jezelf. Overwin het kwade in jezelf door het goede. De boodschap van de opstanding van Jezus Christus is in de eerste eeuwen verteld aan slaven, vrouwen die onderdrukt werden en mensen die geen aanzien hadden. Zouden zij onder de indruk zijn geweest van het verhaal van iemand, die symbolisch is opgestaan? Zou zo n verhaal zoveel levens van mensen die in de put zaten: werkeloos, veracht, rechteloos, veranderd hebben? Laten we eens kijken naar de feiten. En op ons laten inwerken wat er echt is gebeurd. En beslis dan voor jezelf of de feiten ook jouw leven veranderen. [dia 1.1] Marcus noemt om te beginnen de vrouwen die erbij waren bij hun naam. Dat deed hij ook al in hoofdstuk 15. Die hoeft hij in hoofdstuk 16 dus niet te herhalen. De lezer weet al wie ze zijn. Waarom doet Marcus dat? Marcus doet dat, omdat een kenmerk van betrouwbare geschiedschrijving in de tijd waarin hij zijn verslag schrijft, is dat er sprake is van ooggetuigen. Schriftelijk bewijs, wij zouden zeggen hear say (van horen zeggen) dat vond men minder betrouwbaar. Marcus zegt dus, denk je dat ik maar wat verzin, dacht je soms dat ik de gebeurtenissen verdraai, mooier voordoe dan ze in werkelijkheid zijn, vraag Maria uit Magdala dan. En Maria, de moeder van Jakobus, en Salome. Lekker makkelijk. Die zijn natuurlijk al lang dood. Maar wacht even. Niet op het moment dat Marcus dit schrijft. De eerste lezers konden zich van de waarheid overtuigen door de mensen die Marcus bij name noemt, te ondervragen. Zie je? Het is echt gebeurd. Vraag maar na.

3 Een tweede argument. [dia 1.2] De eerste ooggetuigen zijn vrouwen. Hoe kan dat nu een argument zijn, vraag je je misschien af. Nou, je moet weten dat de mensen in de tijd van Marcus helemaal niet zo positief dachten over vrouwen. Een zekere Celsus een fervent tegenstander van christenen uit de tweede eeuw na Christus, zeg maar een soort Pauw en Witteman van die tijd redeneerde bij voorbeeld zo: de opstanding is natuurlijk flauwekul. De leerlingen hebben de mensen misleid. Kijk maar eens naar het verhaal van de opstanding. Wie zijn er getuigen van? Vrouwen. Nou dat weet iedereen (kon hij rustig redeneren in zijn tijd), die zijn hysterisch. Die zijn niet betrouwbaar. Waarop iedereen instemmend reageerde. Maar denk eens na. Stel nu, dat Marcus (en de andere evangelisten) erop uit zouden zijn geweest om de waarheid te verdraaien. In de wereld waarin zij toen leefden. Dan zouden ze natuurlijk geen vrouwen hebben opgevoerd als ooggetuigen. Omdat zij bij voorbaat wisten: die vindt niemand betrouwbaar. De enige reden waarom Marcus vrouwen noemt als eerste getuigen van de opstanding is dat het ook zo is gebeurd. Een derde argument [dia 1.3] voor de betrouwbaarheid van de boodschap van de opstanding van Jezus Christus. Marcus is heel open en eerlijk over de twijfel en het ongeloof van de volgelingen van het eerste uur. De vrouwen gingen op weg om Jezus lichaam te balsemen. Ze hadden er veel voor over, de olie die ze meebrengen was niet goedkoop. Maar het is ook heel ongelovig. Want wat had hun meester gezegd? na drie dagen zal ik opstaan En waar zijn de twaalf leerlingen, de mannen? De ontbreken helemaal! Jezus had het verschillende keren gezegd. Na drie dagen zal ik opstaan. En nu. Het is de derde dag. En niemand! Niemand die denkt: hmm, de derde dag Misschien moeten we even een kijkje nemen. Je weet nooit. Niemand!

4 Marcus is heel eerlijk over de eerste christenen. Hij doet de feiten niet beter voor dan dat ze zijn. Mensen zijn niet geneigd om te geloven. Toen niet, nu niet. Marcus schrijft geen symbolisch verhaal met superhelden en superheiligen. Marcus beschrijft echte mensen en echte gebeurtenissen. Van verdriet verblindde mensen. In zichzelf gekeerde mensen. En een graf dat leeg is. En dan een laatste gegeven uit de tekst. [dia 1.4] De engel zegt tegen de vrouwen in vers 7 ik kom zo uitgebreider terug op dit vers ga terug en zeg tegen zijn leerlingen en tegen Petrus: Hij gaat jullie voor naar Galilea, daar zullen jullie Hem zien, zoals Hij jullie heeft gezegd. Als je goed nadenkt is dit eigenlijk een soort Jesus-code. Niet een Da Vinci code, maar een Jezus code. Jezus had dit inderdaad tegen zijn leerlingen gezegd in Marcus 14 vers 28: nadat ik uit de dood ben opgewekt, zal ik jullie voorgaan naar Galilea. De vrouwen werden dus door de engel naar de leerlingen gestuurd met een boodschap die alleen zij konden weten. De engel geeft hen dus een hint. Hij vertelt de vrouwen iets, waaraan zij en de leerlingen konden zien dat zijn boodschap echt waar was. Want Jezus had het zelf gezegd Vier aanwijzingen dat de gebeurtenissen waarvan Marcus verslag doet, echt gebeurd zijn. Nu de tweede stap. [dia 2 titel] Omdat het echt gebeurd is, verandert Pasen ook levens van mensen. Verandert Pasen jouw leven ook? In vers 7 zegt de engel tegen de geschrokken vrouwen: [dia 2.1] ga terug en zeg tegen zijn leerlingen en tegen Petrus

5 Even een stapje terug naar Goede Vrijdag. We hebben er toen onder andere bij stil gestaan dat de centurio schrok van de manier waarop Jezus het leven liet. Het uit handen gaf. werkelijk, deze mens was Gods Zoon! riep hij uit. Op de vraag van de hogepriester bent u de Messias, de Zoon van de Gezegende? antwoordde Jezus eerder: Dat ben ik, en u zult de Mensenzoon aan de rechterhand van de Machtige zien zitten en hem zien komen op de wolken van de hemel. Er ging een geweldige dreiging uit van het antwoord van Jezus. En de centurio is de eerste bij wie het kwartje valt. Echt, dit was Gods zoon. Deze mens sterft niet onmachtig, maar vrijwillig. Nu zullen we nog wat beleven. Ik heb het vrijdag vergeleken met Jakob, die Ezau jaren na zijn bedrog ontmoet en dan bang is dat Ezau hem zal vermoorden. Hij is opgestaan. Nu zullen we wat beleven. Wee ons. Wee de leerlingen ook, dat zij er niet bij zijn op de derde dag. Dat zij ongelovig thuis zijn blijven zitten. Wee Petrus, het laatste wat hij deed was zeggen dat hij zijn meester niet kende terwijl hij zich warmde aan het vuur op de binnenplaats in het huis van de hogepriester. Voel je m? Hij is opgestaan! En wij hebben het niet geloofd. En ik, Petrus, heb Hem verraden! Maar wat zegt de engel namens Jezus? Let eens op wat hij niet zegt. Hij zegt niet: nu ben ik opgestaan. Stelletje hardleerse ongelovigen! Hij zegt niet: nu kom ik om jullie ervan langs te geven! En jij, Petrus, jij zult er helemaal van lusten

6 Wat zegt de engel wel? [dia 3] Hij gaat jullie voor naar Galilea, daar zullen jullie Hem zien. Zie je dat Jezus vergeeft? Hij vergeeft nog voordat de leerlingen de kans hebben zich te bekeren. Zij zijn nog niet eens in beeld. Zo is God. Ook vandaag nog. Er is tijd. Genadetijd. Jouw en mijn ongeloof wordt ons niet aangerekend. Nog niet. Want Jezus komt niet met oordeel. Nog niet. Hij komt met vergeving en genade. Zo zijn we deze dienst begonnen. Met genade en vrede. Het is ons bestaansrecht tegenover God. Misschien weten jullie nog hoe het verslag van Marcus begon. Dat de boze geesten in de synagoge van Kafarnaüm bang waren voor Jezus. Omdat ze hem herkenden als de heilige van God. Ben je gekomen om ons te vernietigen? Maar ze hadden één blinde vlek, weten jullie dat ook nog? Dat Hij kwam om ons te verzoenen met God. Er is genade voor wie dat gelooft in de opstanding van Jezus Christus. Voor u, voor jou. Voor mij. Voor gewone, ongelovige mensen. En voor Petrus. Petrus werd later de grootste leider. Jezus had het al gezegd in Matteüs 16: Jij bent Petrus, de rots waarop ik mijn kerk zal bouwen, [ ] Ik zal je de sleutels van het koninkrijk van de hemel geven, en al wat je op aarde bindend verklaart zal ook in de hemel bindend zijn, en al wat je op aarde ontbindt zal ook in de hemel ontbonden zijn. Jij bent mijn rots, op wie ik mijn kerk zal bouwen. Hoe is dat mogelijk? Petrus, die zich warmde aan het vuur in het huis van de hogepriester terwijl Jezus de benauwdste uren van zijn leven op aarde doormaakte. Petrus kon de grootste leider worden, omdat hij de grootste mislukkeling was. Omdat hij het diepst van allemaal is gevallen, had hij uiteindelijk het diepste besef van allemaal, van Gods genade.

7 Er verschijnen een hoop boeken en cursussen over leiderschap. Ook in de kerk. Maar leiderschap in de kerk staat in schril contrast met leiderschap in de wereld. Dat is de bedoeling tenminste. Hoe wordt je een groot leider? Het voor de hand liggende antwoord is: door kracht. Door sterk te zijn. Overtuigend, echt. Authentiek. Hoe wordt je een groot leider? Het verschil tussen leiderschap en religie buiten de kerk en geloof in de kerk is dit, en Petrus is nu degene die dit het beste snapt van allemaal: [dia 4] religie zegt: doe het zelf. Wees vroom. Wees sterk. Doe dit, laat dat. Geloof zegt [dia 5]: laat God het doen. Erken dat je zwak bent. Wees afhankelijk. En laat God het werk doen. Petrus begrijpt dit het best. Daarom kan hij de grootste leider worden. De boodschap van de opstanding zoals de vrouwen het hem vertelden moet zijn leven diep en ingrijpend veranderd hebben. Pasen verandert je leven. Maar hoe? Wij zijn, tenminste ik wel, falende mensen. Echtgenoten, vaders en moeders, kinderen werknemers of werkgevers die tekort schieten. [dia 6 leeg scherm] Hoe ga je daarmee om? De boodschap van Pasen is niet: ik ken een mooi verhaal van de overwinning van het goede op het slechte in jezelf. De boodschap van Pasen is niet: yes we can! De boodschap van Pasen is: yes He can! Zie maar eerlijk in, dát je tekortschiet. Ja, ook kerkmensen. Juist kerkmensen. Want die kennen zichzelf, als het goed is, het best. Die weten dat eigen kracht niet de oplossing is.

8 Pessimistische boodschap? Zwaar gedoe, in de kerk? Juist niet! Want hoe dieper je je eigen falen onder ogen ziet. Hoe dieper je in de armen van Jezus Christus gedreven wordt. Ken je die reclame van defensie nog? Geschikt / ongeschikt? Hoe meer je je eigen ongeschiktheid erkent, hoe beter Jezus jouw kan gebruiken in Gods koninkrijk. De beste ouders zijn ouders zijn ouders die hun kinderen laten zien dat zij ook fouten maken. En hoe zij daarmee omgaan. Ouders die tegen elkaar, en als het nodig is soms ook tegen hun kinderen durven zeggen: sorry. Dat voelt als een afgang. Maar er gaat een kracht vanuit waar geen ruzie tegenop kan. Hoe meer je je eigen ongeschiktheid erkent, hoe beter Jezus jouw kan gebruiken. Laat maar zien, gemeente, wie wij echt zijn. Net zo ongelovig als iedereen. Net zo tekort schietend. Net zo twijfelend. Maar laat zo ook zien wie God is in jouw leven. En hoe hij jouw leven verandert. Niet uit eigen kracht. Niet ons zij de glorie. Maar onze God. Tot slot. Het paasevangelie sluit af met een opdracht. De leerlingen mogen terug gaan naar Galilea. Daar komen zij vandaan. Daarheen zal Jezus hen voorgaan. Dat betekent dit: het verhaal van Marcus is niet afgelopen met de opstanding. Het begint opnieuw. Maar nu met de boodschap: Hij is opgestaan. Wij hebben het niet geloofd, maar het is echt zo. Jezus trok zich, gelukkig voor ons en voor jullie, niets aan van onze verwachtingen. Hij stond op uit de dood. Ons leven is veranderd. Ook dat van Petrus, ja.

9 Het verhaal is niet afgelopen na morgen. Het gaat verder. Elke zondag, in de kerk. Elke dag in het leven van mensen die hun leven laten veranderen door de boodschap van Pasen. Verandert die boodschap ook jouw leven? [amen]