Ideeën voor energiebewust en veilig rijden

Transcriptie

1 Ideeën voor energiebewust en veilig rijden Zo rijdt u energiebewust en veilig

2 Stress en agressie in het verkeer, verkeersdrukte die toeneemt Autorijden vraagt steeds meer inspanningen. Nochtans maken nieuwe voertuigtechnologieën een rijstijl mogelijk die het comfort, het rijplezier en de veiligheid verbetert. Bovendien vaart het milieu er wel bij en kunt u ook heel wat besparen op brandstof. U zult het resultaat snel merken! Colofon: Verantwoordelijke uitgever: André Van Haver, wnd. directeur-generaal Administratie Economie Samenstelling en redactie: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap Administratie Economie: Afdeling Natuurlijke Rijkdommen en Energie Administratie Wegen en Verkeer 2 Bronnen: Vlaams Instituut voor Technologisch Onderzoek (VITO) Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid (BIVV) Lay-out: Administratie Economie: Afdeling Natuurlijke Rijkdommen en Energie Fotografie: Marc Bergmans Druk: Enschede - Van Muysewinkel Depotnummer: D/2004/3241/182

3 Een aangepaste rijstijl Een sportieve rijstijl kenmerkt zich door hoge snelheden, voortdurend accelereren met hoge toerentallen en plots afremmen. Op landelijke en stedelijke wegen leidt dat tot 30% extra brandstofverbruik ten opzichte van een gewone rijstijl. Bovendien levert die sportieve rijstijl nauwelijks of geen tijdwinst op. Een vlotte, comfortabele rijstijl is het alternatief. Deze manier van rijden brengt u snel en comfortabel naar uw plek van bestemming, is veiliger en leidt tot minder brandstofverbruik. Brandstofinjectie, vijfde versnelling en meer vermogen maken een nieuwe manier van autorijden mogelijk. T I P S Volg de verkeersstroom en anticipeer op de gebeurtenissen voor u. Hou voldoende afstand, zo vermijdt u bruusk remmen. Verander niet onnodig van rijstrook en vermijd zinloos inhalen. Nader stoplichten met een gematigde snelheid. Vertraag langzaam voor een bocht, rem af op de motor en verhoog pas uw snelheid in de bocht als u merkt dat de rijbaan vrij is. Schakel tijdig over naar een hogere versnelling. Een hoge versnelling betekent immers een lager toerental, dus een lager verbruik. Recente motoren draaien veel soepeler dan vroeger en maken het mogelijk om snel naar hoge versnellingen over te schakelen zonder schade te berokkenen aan de motor. Schakel bij een toerental dat bij voorkeur lager is dan 2500 toeren/minuut bij benzinemotoren en 2000 toeren/minuut bij dieselmotoren. In een ideale situatie rijdt de auto altijd met dezelfde snelheid en dient u bijna nooit te remmen of extra gas te geven. 3 3

4 Starten en stilleggen Een koude motor verbruikt bijna tweemaal zoveel brandstof als een warme. T I P S Gebruik voor kleine afstanden geen auto. Rijd onmiddellijk na het starten rustig weg, een auto warmt immers sneller op wanneer hij rijdt dan wanneer hij stilstaat. Bij moderne motoren moet u geen gas bijgeven bij het starten. Test of u uw gaspedaal volledig los kunt laten bij het starten. Stationair draaien betekent brandstofverspilling. Parkeer uw auto dadelijk in de juiste rijrichting zodat u geen manoeuvres moet uitvoeren met een koude motor. Zet, indien mogelijk, uw motor af wanneer u meer dan 30 seconden moet wachten. Verbruik en snelheid bij verschillende versnellingen Het verbruik is het laagste in de 5de versnelling. Ga dus zo snel mogelijk naar de hoogste versnelling. 1ste 2de 3de 4de 5de snelheid in km / h verbruik in l / 100 km 4 T I P S Rijd zo veel mogelijk met een gelijkmatige snelheid en een laag toerental in een zo hoog mogelijke versnelling. Rijd niet te snel! Bij snelheden boven 100 km/h is de snelheid de bepalende factor voor het brandstofverbruik.

5 Verbruik bij gewone rijstijl (GRS) en sportieve rijstijl (SRS) Met dezelfde wagen werden 4 verschillende trajecten gereden, telkens één keer met een gewone rijstijl en één keer met een sportieve rijstijl. Op de autosnelweg werd niet sportief gereden om geen snelheidsovertreding te begaan. Vooral in de stad is het extra verbruik frappant, namelijk tot 33%, terwijl de tijdwinst (gemiddelde ritsnelheid) te verwaarlozen is. Op landelijke wegen kan een tijdwinst van 10% gerealiseerd worden, daartegenover staat een extra verbruik van 25%. Een aangepast rijgedrag geeft ook een halvering van de Nox-emissies, zowel in als buiten de stad. Snelheid in km / h % stad (koude motor) + 30 % stad (warme motor) + 25 % landelijke weg snelweg Verbruik in l / 100 km verbruik GRS verbruik SRS snelheid GRS snelheid SRS 5

6 Welke wagen kopen? 6 In het kader van het verminderen van de CO 2 -uitstoot door personenwagens heeft de Europese Commissie een richtlijn (1999/94/EG) uitgevaardigd over het verstrekken van informatie aan consumenten over verbruik en de Brandstofverbruik en CO 2 -uitstoot personenauto's Merk Model Uitvoering Brandstof Versnellingsbak Brandstofverbruik gemeten volgens officiële testcyclus CO 2 -uitstoot gemeten volgens officiële testcyclus CO 2 is het broeikasgas dat bij de wereldwijde klimaatsverandering de belangrijkste rol speelt Plaats voorbehouden voor het logo van het merk (facultatieve melding) x y 1,4 benzine manuele 6,2 liter/100 km 148 g/km Brandstofverbruik en CO 2-emissies vergeleken met het gemiddelde van alle modellen van benzinewagens (met als gemiddelde 7,0 l/100 km en 166 g/km CO 2) g/km CO 2 A B C D E F G 4,2 5,5 6,7 8 9,3 10,5 1/100 km Jaar van toepassing 2003 Een gids betreffende het brandstofverbruik en de CO 2-uitstoot met gegevens voor alle modellen van nieuwe personenauto's is gratis verkrijgbaar in elk verkooppunt. Naast de brandstofefficiëntie van een auto zijn ook het rijgedrag en andere, niet-technische factoren bepalend voor het brandstofverbruik en de CO 2-uitstoot van een auto. Een regelmatig en goed onderhoud van de wagen volgens de voorschriften van de constructeur bevordert ook een vermindering van het brandstofverbruik en van de CO 2-uitstoot De in cijfers uitgedrukte waarde van het officieel brandstofverbruik. De in cijfers uitgedrukte waarde van de officiële specifieke CO 2- uitstoot. Categorie van CO 2- uitstoot, waardoor het mogelijk wordt de wagen te vergelijken met het gemiddeld niveau van CO 2- uitstoot. Etiket brandstofverbruik benzinewagen CO 2 -uitstoot van nieuwe wagens. Elk etiket bevat informatie over het merk van de wagen, het model, de uitvoering, het type brandstof alsook het type van versnellingsbak en natuurlijk over het brandstofverbruik per 100 km en de CO 2 -uitstoot per kilometer. Het gemiddeld verbruik van benzinewagens bedraagt 7.0 l/100km, wat overeenkomt met een CO 2 -uitstoot van 166 g/km. Het gemiddeld verbruik van dieselwagens bedraagt 5,8 l/ 100km, wat overeenkomt met een CO 2 - uitstoot van 154 g/km. Kies een benzinewagen met een lichte motor. Die is minder gevoelig voor de rijstijl. Als u een diesel koopt, kies dan een type met directe brandstofinjectie. Kies bij voorkeur voor een alternatief voertuig (LPG, elektrisch, hybride,...) Surf naar en controleer de milieuscore en het energieverbruik. U vindt er ook een uit-

7 gebreid informatieluik over milieukarakteristieken, wetgeving en rijgedrag. Via vier kanalen wordt er informatie verschaft over dit etiket: Etiket brandstofverbruik: te bevestigen op elke nieuwe wagen die in een verkooppunt wordt tentoongesteld. Gids brandstofverbruik: jaarlijks wordt een gids uitgegeven met daarin alle wagens die op de Belgische markt verkocht worden en hun verbruiksgegevens. Deze gids is beschikbaar in alle verkooppunten. Poster: op elk verkooppunt wordt een poster voorzien met daarop alle wagens die in het verkooppunt te koop worden aangeboden, gerangschikt van het laagste naar het hoogste verbruik. Publicitair materiaal: in alle gedrukt reclamemateriaal voor één of meerdere modellen moeten de verbruikswaarden worden opgenomen. Een overzicht van alle nieuwe wagens en hun energieverbruik vindt u op: 7

8 Technische aspecten Veilig en energiezuinig rijden kan enkel met een goed onderhouden wagen. Geef de auto een regelmatig onderhoud en volg hierbij de instructies van de constructeur. Let in het bijzonder op de bandenspanning. Banden Een te lage bandenspanning leidt tot meer brandstofverbruik (tot 3 % bij 0,5 bar te laag) en brengt de stabiliteit en dus ook de veiligheid in gevaar. Wacht niet met vervangen tot het wettelijk minimum van 1,6 mm bereikt is. Zelfs wanneer de profieldiepte nog 3 mm bedraagt (38 % van de oorspronkelijke diepte), daalt het volume afgevoerd water met 76 %. 8 T I P S Controleer de bandenspanning maandelijks en neem in elk geval de aanbevolen bandenspanning in belaste toestand. Uw banden zullen langer meegaan. Rijd steeds met vier identieke banden of tenminste met dezelfde banden op één as. Controleer regelmatig de profieldiepte van uw banden.

9 Na 1 maand is de bandenspanning Toebehoren reeds afgenomen met 2,5% tot 5% ten band en de snelheid. 9 opzichte van de oorspronkelijke 8 max. bandenspanning. Na 5 maanden 7 is de oorspronkelijke spanning afgenomen 6 met gemiddeld 20%. 4 5 min. Bij een bandenspanning van 3 1,7 bar kan het extra verbruik oplopen 2 1 tot 8%. Het verschil tussen 0 de minimumcurve en de maxi- 2,5 2,4 2,3 2,2 2,1 2,0 1,9 1,8 1,7 Bandenspanning (bar) mumcurve is afhankelijk van het type Extra verbruik (%) Halfgeopende zijruiten verhogen het brandstofverbruik met gemiddeld 5 %. De ruiten gesloten houden en gebruik maken van de ventilatie verdient de aanbeveling. Verbruik in l / 100 km % stad benzine +10% buiten benzine zonder airco met airco +27% stad diesel Alle elektrische accessoires (achterruitverwarming, mistlampen ) verbruiken energie. Airconditioning kan zelfs tot 25 % extra verbruik veroorzaken. Gebruik de elektrische accessoires enkel +17% buiten diesel wanneer het nodig is. Het verbruik van benzinewagens en dieselwagens werd in stadsritten en in ritten op de buitenwegen gemeten, met en zonder airconditioning. De grafiek hiernaast toont het verschil. 9

10 Belading Extra gewicht betekent extra energieverbruik (10 % meer voor skiboxen op het dak, tot 30 % extra voor een fietsrek op het dak). Uw auto reageert bovendien anders als hij zwaar geladen is: de remafstand en de middelpuntvliedende kracht - die uw auto naar de buitenkant van de bocht duwt - worden groter, zodat u meer kans loopt de controle over uw stuur te verliezen. Verbruik met belading op het dak van de wagen bij een snelheid van 120 km/h Belading Geen Bagagerek Skibox Beladen bagagerek Verbruik (l/100km) 9,3 10,0 10,8 12,9 Extra verbruik 7,5% 16,1% 38,7% 10 T I P S Plaats uw fietsrek achter aan uw voertuig. Verwijder de skibox, het fiets- of bagagerek onmiddellijk na gebruik. Leg de zwaarste stukken het meest naar voren en bewaar zo het evenwicht van uw wagen.

11 Rijomstandigheden Ritvoorbereiding T I P S Stippel de weg vooraf uit, zodat u niet onnodig moet omrijden. Navigatiesystemen, die steeds vaker geïntegreerd worden in nieuwe wagens, kunnen hierbij een handig hulpmiddel zijn. Er zijn ook nog altijd de meer vertrouwde wegenkaarten. Een ontspannen bestuurder verbruikt minder brandstof. Vermijd rijden door de stad. Het verbruik is er tweemaal zo hoog als op de snelweg. Ook rijden in druk verkeer leidt tot dubbel zo veel verbruik als bij normaal verkeer. Vermijd sluipwegen als alternatief voor de autosnelweg bij druk verkeer. Het verbruik op landelijke wegen blijft immers hoger dan op de autosnelweg. Registratie van uw verbruik Experimenten wijzen uit dat het registreren van het verbruik tot 5 % besparing kan leiden. Ook het gebruik van boordinstrumenten zoals cruisecontrol, waarbij een constante snelheid van de wagen kan worden ingesteld, of een display die het onmiddellijk verbruik aangeeft, kan besparingen tot 10 % met zich meebrengen. Wie is ROB? ROB staat voor Rustig Op de Baan. Wie Rob is past zijn/haar rijstijl aan, voor een veiliger verkeer en een betere leefomgeving. Surf naar voor meer informatie en een gratis ROB-sticker. 11

12 Milieueffecten Koolstofdioxide (CO 2 ) en het broeikaseffect Autorijden gaat gepaard met brandstofverbruik, waardoor er CO 2 gevormd wordt die terechtkomt in de atmosfeer. CO 2 speelt, naast een aantal andere gassen, een belangrijke rol in het broeikaseffect. Op de klimaatconferentie van Kyoto (1997) is afgesproken dat de CO 2 -uitstoot in België tegen 2010 met 7,5 % moet dalen ten opzichte van Als er geen extra maatregelen genomen worden, zal de uitstoot van de transportsector tegen 2010 met 35% toenemen. Die prognose houdt rekening met een voortdurende economische groei en een stijging van de mobiliteit. Andere gassen Tijdens het rijden is er eveneens emissie van andere gassen die luchtvervuiling veroorzaken. De belangrijkste zijn stikstofoxides (NO X ), koolstofmonoxide (CO), koolwaterstoffen en deeltjes. Het effect van het rijgedrag op die emissie is nog groter dan het effect hiervan op het brandstofverbruik. Op warme zomerdagen kan NO X, samen met koolwaterstoffen, aanleiding geven tot hoge ozonconcentraties. Die kunnen leiden tot ademhalingsproblemen en zelfs tot beschadiging van de longen, vooral bij kinderen en bejaarden. Bovendien is NO X de oorzaak van zure regen, die leidt tot verzuring van de bodem en het grondwater en tot aantasting van gebouwen. Bij een sportief rijgedrag neemt de emissie van NO X toe met 20 tot 150 %. CO is een uiterst giftig gas. In België is het verkeer verantwoordelijk voor 70 % van de totale CO-uitstoot. Bij een 12

13 sportief rijgedrag kan de uitstoot van CO toenemen met een factor van 1 tot 8. Bij files en in tunnels kunnen gevaarlijke CO-concentraties ontstaan. Hoofdpijn en misselijkheid zijn de eerste symptomen van een CO-vergiftiging. Koolwaterstoffen zijn onverbrande brandstoffen die terug in de atmosfeer komen. Sommige zijn kankerverwekkend, veroorzaken geurhinder en zijn samen met NO x de voornaamste oorzaak van hoge ozonconcentraties. Voor koolwaterstoffen werd een toename gemeten van 15 tot 400 % ten gevolge van een agressieve rijstijl. De zwarte rook die uit de uitlaat komt, is de uitstoot van deeltjes (roet, resten brandstof en olie). Ze veroorzaken geurhinder en tasten ook gebouwen aan. Recent onderzoek wees uit dat de uitstoot van (vooral zeer fijne) deeltjes ook ernstige schade aan de longen kan toebrengen, met kanker tot gevolg. Belastingvermindering voor de aankoop van milieuvriendelijke voertuigen Voor de aankoop vanaf 1 januari 2005 van een voertuig dat minder dan 105 gram CO 2 per kilometer uitstoot, wordt een belastingvermindering toegekend van 15% van de aankoopprijs, zonder dat het bedrag van de belastingvermindering meer dan 4000 euro kan bedragen. Voor de aankoop van een voertuig dat tussen 105 en 115 gram CO 2 per kilometer uitstoot, wordt een belastingvermindering toegekend van 3% van de aankoopprijs, zonder dat het bedrag van de belastingvermindering meer dan 750 euro kan bedragen. Bij het ter perse gaan van de brochure was deze fiscale maatregel nog in voorbereiding. Meer informatie over emissie en luchtverontreiniging vindt u op:

14 Nuttige adressen en websites Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap Administratie Wegen en Verkeer Koning Albert II-laan 20, bus 4, 1000 Brussel, tel.: website: (informatie over wegenwerken en campagnes over mobiliteit, publicatie Uitweg) Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap Afdeling Natuurlijke Rijkdommen en Energie Koning Albert II-laan 7, 1210 Brussel, tel.: website: (informatie en campagnes over energiebesparing) Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap Afdeling Algemeen Milieu- en Natuurbeleid, Sectie Lucht Koning Albert II-laan 19, 1210 Brussel, tel.: website: (informatie over luchtverontreiniging door het verkeer en milieuvriendelijk rijgedrag) Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) Boeretang 200, 2400 Mol, tel.: website: (overzicht van wagens en hun energieverbruik, energielabel, emissie en luchtverontreiniging)

15 Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid Haachtsesteenweg 1405, 1130 Brussel, tel.: website: (informatie en campagnes over veilig rijgedrag en verkeersveiligheid) FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu Vesaliusgebouw verdieping 2/3, Pachecolaan 19, postbus 5, 1010 Brussel website: (de gids van de wagens die het milieu het meest beschermen) FEBIAC vzw Woluwedal 46, bus 6, 1200 Brussel, tel.: website: (federatie van de auto- en tweewielerindustrie, milieu-eisen, veiligheidsvoorschriften voor wagens) Meer informatie over energiebesparing kunt u aanvragen bij de Vlaamse Infolijn, tel.:

16 Afdeling Natuurlijke Rijkdommen en Energie Koning Albert II-laan Brussel Tel : energie@vlaanderen.be website: Administratie Wegen en Verkeer Koning Albert II-laan 20, bus Brussel Tel : wegen.verkeer@lin.vlaanderen.be website: Energie sparen: de winst is voor u en het milieu.