Nieuwsflits november 2015

Transcriptie

1 Nieuwsflits november 2015 Inmiddels zijn er al meer dan 150 dorpen aangesloten bij Netwerk Duurzame Dorpen! We hebben er twee Friese dorpen bij, Wommels en Wijnjewoude en de Groninger Zonnedorpen Leermens, 't Zandt, Zeerijp en Zijldijk. Inhoud In deze editie: Dorpen en initiatieven Activiteiten Landelijke Netwerkpartners Vrienden Van Netwerk Duurzame Dorpen Uitgelicht Nieuws van onze Steunpunten en Themagroepen

2 Dorpen en initiatieven Duurzaam Boxtel op de kaart Boxtel (Noord-Brabant) Vele initiatieven hebben in Boxtel bijgedragen aan de ontwikkeling van meer duurzaamheid op lokaal en mondiaal niveau. Tijdens De Week van de Duurzaamheid (4-11 oktober 2015) is er een kaart uitgegeven waar deze initiatieven op staan. Zorghuis Kedichem Kedichem (Zuid-Holland) Zorghuis Kedichem richt zich op het bieden van opvang aan mensen die zorg nodig hebben (boven de 18 jaar) uit Kedichem en omgeving. Het streven is om de opvang en zorg te leveren in de oude pastorie naast de kerk. Vrijwilligers bieden er 24 uur per dag en 7 dagen per week groepsopvang/dagbesteding, logeren en hospicezorg. Deze vrijwilligers nemen alleen de taken over van de mantelzorger. De eigen zorgverleners, zoals de huisarts en thuiszorg, blijven de professionele zorg verlenen tijdens het verblijf in het zorghuis. Wijnjewoude Energie Neutraal Wijnjewoude (Fryslân) Wijnjewoude Energie Neutraal (WEN) is een initiatief van Plaatselijk Belang, gedragen door het dorp. WEN is een pilotproject waarvoor de gemeente Opsterland ons dorp heeft uitgenodigd. Het project wordt ondersteund en begeleid door diverse deskundige instanties en overheden. Doel van WEN is om als dorp in 2025 energieneutraal te zijn en voor wat betreft elektriciteit en gas volledig in eigen behoefte te voorzien. Daarvoor worden alle dorpsgenoten gestimuleerd om zelf besparingsmaatregelen te treffen en zowel individueel als collectief duurzame energie te gaan opwekken via zon, wind en biogas. Om het doel te bereiken is per 15 oktober 2015 de Coöperatie WEN opgericht. Het aantal leden bedraagt op dat moment 71. De coöperatie is aangesloten bij Us Kooperaasje.

3 Energieneutraal moetingssintrum Dearsum (Fryslân) Tijdens de laatste ledenbijeenkomst van het dorpsbelang op 3 juni 2015 is het plan voor een ontmoetingscentrum toegelicht. We zijn gegaan voor een unit met een metalen wand en een betonnen vloer die net zo groot is als de keet die we hadden op het speelveld. De oude keet voldeed niet meer aan de eisen. Na de sloop op 5 september zijn in de eerste week van oktober de units geplaatst door vrijwilligers uit het dorp. Nu zijn er groepjes met de verdere invulling van de ruimte bezig. Stichting Energievoorziening Dearsum betaalt de warmtepomp en zonnepanelen. Nacht van de Nacht op Dark Sky Park De Boschplaat Oosterend-Terschelling (Fryslân) Op 24 oktober 2015 heeft de Nacht van de Nacht plaatsgevonden door heel Nederland. Oeds Bijlsma, directeur Beleid Provinsje Fryslân en ambassadeur Waddengouddorp Oosterend, leidde het evenement in voor Oosterend-Terschelling en vertelde over de positieve samenwerking in Oosterend en het belang van Werelderfgoed de Waddenzee. Daarna vertrokken maar liefst 5 huifkarren vol naar De Boschplaat om het spektakel mee te maken. Sterrenkundige Adrie Warmenhoven van Eise Eisenga Planetarium in Franeker nam de mensen mee in de wereld van totale duisternis. Ondanks dat het bewolkt was, kon Adrie aan het einde van de tocht toch nog hét paradepaard laten zien: op een groot scherm konden mensen de indrukwekkende sterrenhemel ervaren onder genot van warme chocolademelk. Stichting Natuurlijk Oosterend organiseerde het nachtelijke evenement. Wommelser Enerzjy Koöperaasje Wommels (Fryslân) De Wommelser Enerzjy Koöperaasje WEK is een coöperatie die er naar streeft Wommels te verduurzamen op het gebied van energie. De WEK ondersteunt groene projecten in Wommels en neemt daar zelf ook het initiatief toe. Daarnaast ondersteunt de WEK leefbaarheidsprojecten.

4 Activiteiten Doe mee aan de Klimaatparade! (29 november 2015) Kom 29 november om uur naar het Museumplein in Amsterdam. Vanaf daar loop je met alle andere klimaathelden in een bonte stoet door de stad. Eén dag voordat in Parijs wereldleiders samenkomen om te praten over een belangrijke klimaatdeal. Je kunt ook een paradeblok naar eigen inzicht invullen. Met je eigen dorp bijvoorbeeld, of je lokale actiegroep voor duurzaamheid. 20 november 2015: Evenement HIER opgewekt Op vrijdag 20 november vindt voor de vierde keer het Evenement HIER opgewekt plaats. Dan komt iedereen die betrokken is bij lokale energieopwekking bij elkaar. Initiatieven, VvE s, gemeenten, corporaties, provincies, energiebedrijven en serviceverleners. Om te leren, te delen en te ontmoeten. Met ongeveer 900 bezoekers is het Evenement HIER opgewekt het grootste landelijke evenement voor lokaal duurzaam in Nederland. 16 en 18 nov. 2015: Thema-avonden duurzame energie Groningen 19 november 2015: Energy pitch bio-energiebuurt november 2015: Lezing Energielandschappen : Klimaatconferentie Parijs 2015 (COP21) 31 december 2015: Webinar energieprestatie gebouwen

5 Landelijke Netwerkpartners GroeneZaken Het bevorderen en versterken van de lokale economie is een centraal thema. Groene Zaken kan ons hierbij helpen als landelijk netwerkpartner. GroeneZaken.com: hét platform voor duurzame ondernemers GroeneZaken, hét platform voor duurzame ondernemer, verbindt bedrijven uit diverse branches en regio s om kennis en ervaring te delen op het gebied van MVO. Inmiddels hebben ruim ondernemingen zich aangesloten bij GroeneZaken. Alle leden van GroeneZaken hebben een eigen bedrijfspagina op Veel informatie Groene consumenten en bedrijven vinden op ons platform alle informatie over duurzame ondernemers. Daarnaast leest u ook het meest actuele nieuws over duurzaamheid in Nederland. GroeneZaken is voor haar leden ook actief op de Social Media. Gratis lidmaatschap Heeft u een onderneming? Dan kunt u ook lid worden van GroeneZaken. Het lidmaatschap is 100% gratis en u kunt zich aanmelden via Groene Zakendeals Tevens hebben wij op ons platform Groene Zakendeals, om groen zakendoen te bevorderen. Bedrijven plaatsen deze deals zelf online en maken hun groene product of dienst aantrekkelijk voor andere duurzame ondernemers en groene consumenten. Bekijk de Groene Zakendeals op

6 Vrienden Van Netwerk Duurzame Dorpen Bedrijven helpen dorpen: word Vriend Van Netwerk Duurzame Dorpen! Steeds meer dorpen in Nederland werken aan een duurzame samenleving. Door krachten te bundelen bereiken ze meer, het is effectiever en leuker. In het Netwerk Duurzame Dorpen delen ze kennis en inspiratie. Zo hoeft niet elk dorp het wiel opnieuw uit te vinden. Het bevorderen en versterken van de lokale economie is een centraal thema. Daarom zijn er ook bedrijven, instellingen en overheden actief in dit Netwerk. U kunt met uw bedrijf daar ook bij horen. Met uw product, dienst, deskundigheid of betrokkenheid kunnen plannen sneller en beter worden gerealiseerd. Daardoor ontstaat een duurzaamheidsversnelling. Meedoen? Klik hier Hieronder ziet u welk bedrijf al meedoet! Liever Ligfietsen Liever Ligfietsen verkoopt, verhuurt en onderhoudt twee- en driewielligfietsen en vouwfietsen. Met een ligfiets, fiets je snel, comfortabel en schoon. Met een vouwfiets kan gecombineert met openbaar vervoer eenvoudig overal komen. Fietsen is en blijft het vervoermiddel met het hoogste rendement. Uitgelicht Trynergie: energiezelfvoorzienend met zon en wind In het Noord-Friese Trynwâlden spijkert de coöperatie Trynergie fors aan de weg. In de korte tijd dat de coöperatie naar buiten is getreden, net iets meer dan een half jaar, telt het al meer dan 40 leden. En de rek is nog lang niet uit, want met 3300 huishoudens en kleine bedrijven kunnen nog meer Trynwâldsters genieten van duurzame energie uit de eigen regio. Met als doel: zelfvoorzienend energieneutraal worden.

7 Koudumers gezamenlijk naar energieneutraal brengen in 2025 Energieneutraal in 2025: met die duidelijk en ambitieuze stip op de horizon wil Koudum de komende tien jaar fors aan de slag. Want dat vraagt voor de 1200 huishoudens een flinke inzet. Duurzaam Koudum pakt het dan ook gestructureerd op, vertelt Jaap Bijker van Duurzaam Koudum. Wijnjewoude op coöperatieve wijze naar energieneutraal in 2025 Hoe krijg je 2000 Wijnjewouders zo ver dat ook zij in hun eigen huis aan energiebesparing gaan doen? Of zelf duurzaam energie gaan opwekken? Alles met als doel dat in 2025 het dorp energieneutraal is. Door het zo veel mogelijk samen te doen, zo dachten enkele initiatiefnemers van het burgerinitiatief Wijnjewoude Energie Neutraal. Zij gaan samen met de 2000 dorpsgenoten aan de slag op energiegebied. Wat is de waarde van een burgerinitiatief? In dit verhalenboek vertellen mensen over hun eigen burgerinitiatief. Met behulp van narratief onderzoek is onderzocht wat de waarden van deze burgerinitiatieven zijn. Alle betrokken zorgvragers, vrijwilligers, bestuursleden en gemeenteambtenaren delen vanuit hun perspectief persoonlijke verhalen. Ze doen ook een boekje open over de initiatieven. De burgerinitiatieven Wijzelf Zorgcoöperatie Zoetermeer & Dorpscoöperatie Lierop Leeft staan centraal. (via Vilans) Stadslandbouw heeft positief effect op gezondheid Buurtmoestuinen (stadslandbouw) kunnen bijdragen aan de gezondheid van bewoners en de kwaliteit van de leefomgeving. Door in deze moestuinen te werken bewegen mensen meer en eten ze meer zelfgekweekte groente en fruit. Er zijn ook aanwijzingen dat stress afneemt en (meer) sociale contacten in de buurt ontstaan. Dat blijkt uit onderzoek door het RIVM. (via RIVM)

8 Nieuws van onze Steunpunten en Themagroepen Energieneutrale gemeenschappen Energiewerkplaats Fryslân Op 26 oktober 2015 kwamen de 8 dorpen die werken aan Energieneutraliteit weer bij elkaar. De afgelopen maanden heeft ieder dorp gewekt aan een eigen visie op Energieneutraliteit. Er is gerekend: hoeveel energie gebruiken we in de toekomst en hoeveel moeten we zelf opwekken? Er is een beeld geschetst hoe het dorp eruit ziet met zonnepanelen en biovergisters. En er is gedeeld: wat vinden onze dorpsbewoners hier nu van? De volgende stap is het daadwerkelijk realiseren van de eerste duurzame energie installaties. Ook daar gaat de Energiewerkplaats hen bij helpen. Duurzame opwek voor lokale energie initiatieven Energiewerkplaats Fryslân Inmiddels werken er zo n 20 lokale energie initiatieven aan het realiseren van een duurzame energie installatie. Dat doen ze met elkaar en voor elkaar onder professionele begeleiding van de Energiewerkplaats. Er is inmiddels 1 initiatief (Enerzjy Koöperaasje Om de Noorderpolder ) die, met hulp van de Energiewerkplaats, de SDE+ exploitatie subsidie voor een zonnedak heeft binnengesleept. Begin januari liggen de eerste zonepanelen op het dak. In de werkgroep wordt hard gewerkt aan het creëren van goede business cases door middel van de SDE+ subsidie of de Postcoderoos regeling. Ook wordt gewerkt aan een slimme manier om de initiële investeringen collectief te regelen. Energiebesparing Energiewerkplaats Fryslân Zonnepanelen acties scoren het beste merken veel Friese energie initiatieven. Tegelijkertijd weten ze ook dat met energiebesparing de meeste energie winst te halen valt. Immers, 80% van het energieverbruik bij huishoudens, bestaat uit gasverbruik. Daarom helpt de Energiewerkplaats de initiatieven met het opzetten van een energie bespaar campagne. Er is een online toolkit ontwikkeld waar alle stappen en tips voor een succesvolle campagne te vinden zijn. Ook ontwikkelen we samen met een aantal initiatieven een juridisch en financiële slimme constructie om energiebesparing ook mogelijk te maken voor huishoudens met geen investerings ruimte.

9 Dwarskijkers: maak de mienskip eigenaar van het spel LWD2018 Themagroep Kunst & Cultuur Fryslân Participatie is het sleutelwoord van Leeuwarden-Fryslân 2018: de Mienskip moet meedoen om het project te laten slagen en om ook na het Culturele Hoofdstadjaar het positieve effect vast te houden. Maar wat heeft het voor zin om mee te doen aan een spel waarvan de regels van tevoren al zijn vastgelegd? Daag de regels uit en laat de Mienskip er eigenaarschap over nemen! Dat is de strekking van de tweede Dwarskijkers, een serie bijeenkomsten waarin wetenschappers, kunstenaars en bestuurders zich uitspreken over de uitdagingen van deze tijd en de rol die kunst en cultuur daarin kan of moet spelen. Spreekuren en informatiebijeenkomst Voordekunst Themagroep Kunst & Cultuur Fryslân Voordekunst is hét platform voor crowdfunding in de creatieve sector. Op maandag 7 december organiseert Keunstwurk in samenwerking met Voordekunst een informatiebijeenkomst en spreekuren over crowdfunding voor belangstellende kunstenaars en creatievelingen uit Friesland. 5xBeterBezig zoekt nieuwe begeleiders Steunpunt Fryslân GEZOCHT Vrijwilligers m/v met hart voor de toekomst Heb je iets met duurzaamheid? Vind je het leuk om met kinderen te werken? Ben je een paar dagdelen per maand beschikbaar tijdens schooluren? Misschien is 5xBeterBezig dan iets voor jou! 5xBeterBezig is een lespakket over duurzaamheid voor kinderen in groep 6 en hoger. Het pakket bestaat uit drie lessen van ca.2 uur, waarin kinderen niet alleen veel leren maar vooral veel ontdekken. Voor het begeleiden van deze lessen in de gemeenten Súdwest-Fryslân en De Fryske Marren zoeken we enthousiaste vrijwilligers die getraind willen worden tot 5xBeterBezig begeleiders. De training bestaat uit 3 avonden en is gratis. Daarna wordt je ingezet op basisscholen in deze gemeenten. Tijden en data van inzet worden altijd goed met je afgestemd. Nieuwsgierig? Bekijk hier de flyer En bekijk de 5xBeterBezig film op

10 Duurzame Energie: Hoe kan jouw dorp instappen? Steunpunt Groningen Bijeenkomsten met praktijkvoorbeelden en concrete handreikingen Duurzame Energie is een belangrijk thema waar al veel dorpen zich mee bezig houden. De ambities verschillen per dorp en variëren van collectief energie besparen tot een geheel energieneutrale doelstelling. Wat zijn de ervaringen van deze dorpen en wat was hún gekozen aanpak? Maandag 16 november dorpshuis Eisseshof, Kerkstraat 4 Niehove Woensdag 18 november dorpshuis t Fivelhoes, Fivelweg 49 Zijldijk Oproep Noord-Hollandse energiecoöperaties Steunpunt Noord-Holland i.o. Duurzaam Dorp Diemen heeft samen met de gemeenten Amsterdam, Diemen, Haarlem en Waterland, bijna 20 Noord-Hollandse energiecoöperaties, milieu-organisaties Greenpeace, Urgenda en WISE een oproep aan de Provincie Noord-Holland gedaan om de bovenwettelijke regels te schrappen uit het Provinciaal windbeleid. Feestelijke bijeenkomst van de Oost-Vlaamse Vereniging Dorpsbelangen op zaterdag 24 oktober in De Kollebloem te Destelbergen Steunpunt Vlaanderen De Kollebloem was er klaar voor en werd die morgen omringd met zon en herfstkleuren. Het publiek stroomde toe en werd ontvangen met koffie en koffiekoekjes. Om 9u30 heette voorzitter Luc David alle aanwezigen (een 40-tal bestuursleden van plattelandsbewonersgroepen) welkom, waarna het woord gegeven werd aan Luc De Witte van Bewonersplatform Oosteeklo dat vorig jaar de GoeBezig-prijs ontving. Hij stelde als voorzitter de werking van de voorbije jaren voor. Daar de vzw nu ook volop duurzaamheid wil stimuleren (sinds enige tijd is de Oost-Vlaamse Vereniging Dorpsbelangen steunpunt van het Netwerk Duurzame Dorpen) werd toen het woord gegeven aan onze gast Ad Phernambucq van Ovezande, Zeeland. Hij is contactpersoon voor het dorp Ovezande en was in het recente verleden projectleider van de projecten Duurzaam Diekendamme ( en Duurzame Dorpen in Zeeland.