Zittingsdocument ONTWERPRESOLUTIE. naar aanleiding van verklaringen van de Raad en de Commissie

Transcriptie

1 Europees Parlement Zittingsdocument B8-1053/ ONTWERPRESOLUTIE naar aanleiding van verklaringen van de Raad en de Commissie ingediend overeenkomstig artikel 123, lid 2, van het Reglement over de noodzaak van een Europees herindustrialiseringsbeleid in het licht van de recente gevallen Caterpillar en Alstom (2016/2891(RSP)) Patrick Le Hyaric, Neoklis Sylikiotis, Paloma López Bermejo, Thomas Händel, Tania González Peñas, Lynn Boylan, Sofia Sakorafa, Eleonora Forenza, Marisa Matias, Josu Juaristi Abaunz, Jean-Luc Mélenchon, Xabier Benito Ziluaga, Younous Omarjee, Lola Sánchez Caldentey, Martina Anderson, Estefanía Torres Martínez, Matt Carthy, Miguel Urbán Crespo, Marie-Christine Vergiat, Liadh Ní Riada, Javier Couso Permuy, Gabriele Zimmer, Merja Kyllönen, Stelios Kouloglou, Ángela Vallina, Takis Hadjigeorgiou namens de GUE/NGL-Fractie RE\ doc PE v01-00 In verscheidenheid verenigd

2 B8-1053/2016 Resolutie van het Europees Parlement over de noodzaak van een Europees herindustrialiseringsbeleid in het licht van de recente gevallen Caterpillar en Alstom (2016/2891(RSP)) Het Europees Parlement, gezien zijn resolutie van 14 september 2016 over sociale dumping in de Europese Unie 1, gezien zijn resolutie van 25 november 2014 over de sociale en werkgelegenheidsaspecten van de Europa 2020-strategie 2, gezien zijn resolutie van 15 januari 2013 met aanbevelingen aan de Commissie betreffende informatie voor en raadpleging van werknemers, anticipatie en beheer van herstructurering 3, gezien de Universele Verklaring van de rechten van de mens van de Verenigde Naties, en met name de artikelen 22 en 23 over de economische en sociale rechten en het recht op arbeid, gezien het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, en met name hoofdstuk IV betreffende solidariteit, gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU), en met name de artikelen 6 en 147, gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU), en met name artikel 173, waarin is bepaald dat de Unie en de lidstaten het concurrentievermogen van de Europese industrie waarborgen, gezien artikel 174 VWEU inzake economische, sociale en territoriale samenhang, met name in regio's die een industriële overgang doormaken, gezien zijn resolutie van 4 februari 2014 over een actieplan voor een concurrerende en duurzame staalindustrie in Europa 4, gezien zijn eerdere resoluties over de staalindustrie en over herstructurering, verplaatsing en sluiting van ondernemingen in de EU, gezien zijn resolutie van 21 mei 2013 over regionale strategieën voor industriegebieden in de Europese Unie 5, gezien de aanbevelingen van de rondetafelbijeenkomst op hoog niveau over de 1 Aangenomen teksten, P8_TA(2016) PB C 289 van , blz PB C 440 van , blz Aangenomen teksten, P7_TA(2014) PB C 55 van , blz. 6. PE v /7 RE\ doc

3 toekomst van de Europese staalindustrie van 12 februari 2013, gezien de vergadering van de Raad Concurrentievermogen op 18 en 19 februari 2013, waarin de Raad de Commissie verzocht een actieplan op te stellen, gezien artikel 123, lid 2, van zijn Reglement, A. overwegende dat Caterpillar heeft aangekondigd zijn fabriek in België te sluiten, waardoor meer dan mensen hun baan verliezen, en van plan is de activiteiten over te brengen naar Frankrijk en andere locaties buiten Europa; overwegende dat deze aankondiging verband houdt met het in september 2015 bekendgemaakte mondiale herstructurerings- en bezuinigingsplan, waardoor ook de vele onderaannemers van het bedrijf schade kunnen oplopen, het totale banenverlies kan oplopen tot meer dan en het bedrijf de komende jaren wereldwijd wel banen zou kunnen schrappen; B. overwegende dat Caterpillar heeft gezegd dat het ook overweegt zijn fabriek in het noorden van Ierland te sluiten als onderdeel van de bedrijfsherstructurering in dat land, waardoor er nog eens 250 arbeidsplaatsen zouden kunnen verdwijnen; C. overwegende dat Caterpillar met een omzet van 47,011 miljard USD in 2015 's werelds grootste fabrikant van bouw- en mijnbouwuitrusting, diesel- en aardgasmotoren, industriële gasturbines en diesel-elektrische locomotieven is; overwegende dat een onderzoekscommissie van de Amerikaanse Senaat er in 2014 formeel op heeft gewezen dat Caterpillar sinds 1999 belastingafdracht heeft vermeden door winsten naar zijn Zwitserse dochteronderneming weg te sluizen; D. overwegende dat de Franse groep Alstom heeft aangekondigd de productie van treinen in Belfort in 2018 stop te willen zetten en zijn treinbouwactiviteiten over te hevelen naar een andere fabriek in Reichshoffen, aangezien de huidige orderportefeuille voor locomotieven voor goederenvervoer en hogesnelheidstreinen het openhouden van de fabriek in Belfort niet rechtvaardigt, waardoor 500 mensen zonder werk komen te zitten; E. overwegende dat Alstom de afgelopen tien jaar meer dan 6 miljard EUR winst heeft gemaakt en dat de huidige moeilijkheden o.a. voortvloeien uit een gebrek aan investeringen als gevolg van het onverantwoordelijke gedrag van de aandeelhouders sinds de privatisering van het bedrijf; F. overwegende dat Alstom is verzwakt door de verkoop van de energiedivisie aan het Amerikaanse General Electric in 2014 en dat het bedrijf in sterke mate het slachtoffer is van het feit dat de EU er de afgelopen tien jaar niet in is geslaagd de industrie te beschermen, als zij deze al niet rechtstreeks afbrak uit naam van de vrije concurrentie, zoals de Commissie heeft gedaan door diverse reddingsplannen voor Alstom te torpederen; G. overwegende dat de sector spoorwegbouw van strategisch belang is voor de ecologische overgang in het vervoer, die nodig is in Europa en niet te verenigen valt met de liberalisering van het spoor die de Commissie nastreeft met vier opeenvolgende richtlijnen waarmee de spoorwegmarkt wordt opengesteld; RE\ doc 3/7 PE v01-00

4 H. overwegende dat de Europese industriesector een historische rol heeft gespeeld in het Europese integratieproces; I. overwegende dat de staalindustrie van essentieel belang is voor de groei en de welvaart in Europa en momenteel te lijden heeft onder een aanzienlijke daling van de vraag, met een aanhoudend verlies van banen en concurrentievermogen tot gevolg, wat niet veel goeds voorspelt voor het nodige herstel van de Europese economie; J. overwegende dat met het oog op samenhang binnen de Europese economie moet worden vermeden dat bedrijfstakken met een hoge toegevoegde waarde, waaronder de basismetaalsector, al te veel geconcentreerd worden in een beperkt aantal regio's; K. overwegende dat onderzoek, ontwikkeling en innovatie in deze sector cruciaal is voor de Europese industrie; overwegende dat fabriekssluitingen vaak uitmonden in een onomkeerbaar verlies van technologie, technische kennis en vaardigheden bij de werknemers in de industrie; L. overwegende dat de bezuinigingsmaatregelen enorme sociale problemen hebben veroorzaakt voor de getroffen werknemers en regio's; overwegende dat er een correlatie bestaat tussen de hoge werkloosheidscijfers in de EU en de smaller wordende productiebasis van de be- en verwerkende industrie; M. overwegende dat bedrijfsverplaatsingen binnen de EU een neerwaartse sociale spiraal begunstigen en niet verenigbaar zijn met een doeltreffend, consequent industriebeleid, cohesie en ontwikkeling; N. overwegende dat bedrijven die herstructureren de plicht hebben de sociale dialoog centraal te stellen in het herstructureringsproces en op maatschappelijk verantwoorde wijze dienen te handelen, aangezien de ervaring leert dat sociaal en economisch duurzame herstructurering nooit wordt bereikt zonder voldoende sociale dialoog, waarbij de nadruk moet liggen op het informeren en raadplegen van de werknemers; O. overwegende dat verschillen tussen de insolventieregelingen van de EU-lidstaten tot mazen in de wetgeving leiden die door multinationals worden benut om hun kosten te drukken wanneer zij herstructureren, terwijl de maatschappelijke kosten van hun relocatiebesluiten sterk oplopen doordat zij hun activa van het ene land naar het andere verplaatsen; P. overwegende dat het onder zelfbestuur van de werknemers plaatsen van een bedrijf vaak een oplossing is bij een insolventieprocedure, zodat het activiteitenniveau en de banen behouden blijven, waarmee wordt aangetoond dat dit een echt alternatief is voor de instandhouding van kwalitatief goede banen in de EU; 1. verklaart zich diep solidair met de werknemers, hun gezinnen en de rechtstreeks getroffenen en wenst dat er met spoed maatregelen worden getroffen om de werknemers en hun gezinnen te ondersteunen bij het houden van hun werk of het vinden van een nieuwe baan, de plaatselijke economie te helpen, en de betrokken regio's bij te staan om uit deze moeilijke economische en sociale situatie te komen; 2. veroordeelt ten zeerste deze onaanvaardbare sluitingen, de herstructureringsplannen en PE v /7 RE\ doc

5 de strategische economische beslissingen van de multinationals waardoor duizenden werknemers hun baan verliezen; 3. uit kritiek op de ontmanteling van het Europese industriebeleid en dringt aan op de ontwikkeling van alternatief beleid in samenwerking met werknemersvertegenwoordigers, waarbij herindustrialisering en energietransitie de Europese doelstellingen zijn; 4. dringt er bij de lidstaten op aan dat zij, hetzij door middel van wetgeving, hetzij via collectieve overeenkomsten, zorgen voor een adequate sociale bescherming, goede arbeidsomstandigheden, behoorlijke beloning en een doeltreffende bescherming tegen onrechtmatig ontslag; 5. veroordeelt het ontbreken van een echt EU-industriebeleid dat werknemers in de EU kan beschermen tegen speculatieve beslissingen van multinationals; verzoekt om een industriebeleid dat overheidsdeelname in strategische industrieën, ook door middel van nationalisering, mogelijk maakt teneinde belangrijke productiecapaciteit en banen in stand te houden; 6. benadrukt het belang van de vaardigheden en kwalificaties van de werknemers in zowel de energiesector als de spoorwegbouw; dringt aan op een actief werkgelegenheids- en industriebeleid, om te waarborgen dat deze kennis wordt ontwikkeld en erkend als een belangrijk pluspunt van de Europese basismetaalindustrie; vindt dat bij het beoordelen van de levensvatbaarheid van de productie in een bepaalde fabriek rekening moet worden gehouden met het behoud van de industriële knowhow en geschoolde arbeidskrachten; 7. verzoekt de Commissie om een Europees kader voor insolventieprocedures waarin niet alleen de schuldeisers, maar ook de werknemers centraal staan en waarin de nadruk ligt op het behoud van zoveel mogelijk banen; wenst in dit verband dat instrumenten zoals buy-outs door het personeel en zelfbeheer door werknemers, bevorderd worden om fabrieken ondanks de insolventie van de eigenaar draaiende te houden; 8. dringt aan op herziening van het concurrentiebeleid en de staatssteunregels, teneinde overheden beter in staat te stellen in te grijpen met het oog op het in stand houden van de sociale en regionale cohesie, het verbeteren van de arbeids- en milieunormen en het aanpakken van volksgezondheidskwesties; 9. dringt aan op een moratorium op de liberalisering van het vervoer per spoor en een onafhankelijke effectbeoordeling van de eerdere liberaliseringsfasen, waarbij werknemersvertegenwoordigers en gebruikers uit de sector moeten worden betrokken; 10. heeft kritiek op de winsten van de Caterpillar-groep, de aan de aandeelhouders uitgekeerde dividenden, de aan banken en schuldeisers betaalde rente en het in Europa gevoerde bezuinigingsbeleid, waardoor de vraag vanuit de particuliere en publieke sector is gedaald; 11. wijst erop dat transnationale bedrijven, zolang er geen doeltreffende verslaglegging per land is, winsten naar een ander land kunnen overmaken en tegelijk verliezen kunnen opgeven en zich zelfs insolvent kunnen verklaren; verzoekt om uitbreiding van de RE\ doc 5/7 PE v01-00

6 verplichtingen inzake verslaglegging per land tot alle bestuursgebieden, niet alleen de EU-landen en rechtsgebieden die hun medewerking weigeren, alsook om het opleggen van aangescherpte informatieverplichtingen aan bedrijven die in een lidstaat fabrieken sluiten of faillissement aanvragen; 12. verzoekt de lidstaten met klem alle middelen terug te vorderen die eerder ter ondersteuning van bedrijven zijn uitgekeerd in de vorm van subsidies, belastingvoordelen, verlaagde grondprijzen, enz., wanneer een onderneming besluit productiefaciliteiten te verplaatsen of te sluiten; 13. herinnert eraan dat de potentiële steun die uit het Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering wordt verleend, niet mag worden gebruikt om het vertrek uit een industriegebied te vergemakkelijken, en dringt erop aan dat dat fonds gebruikt wordt om de werknemers te helpen het bedrijf over te nemen om banen te redden; 14. dringt er bij zowel de EU als de lidstaten op aan dat zij erop toezien dat er voldoende financiële middelen beschikbaar zijn voor scholing en herstelmaatregelen om de Europese industrie te steunen in kritieke overgangsperioden; 15. verzoekt om een ander Europees beleid dat niet berust op sociale belasting en fiscale dumping, en verzoekt de Commissie op te treden tegen de sociale dumping die een gevolg is van bedrijfsverplaatsingen naar derde landen, onder meer door middel van een herziening van de mededingingsregels, zodat verplaatsingstendensen worden tegengegaan en vermeden wordt dat de effecten van de crisis nog erger worden; 16. benadrukt dat de krimpende vraag niet mag leiden tot oneerlijke concurrentie tussen de lidstaten om banen; dringt daarom aan op een oplossing waarmee behoorlijke banen en industriële activiteiten in de Europese regio's worden beschermd en gecreëerd; 17. verzoekt zowel de EU als haar lidstaten: naar wegen te zoeken om deze banen te redden door de productie over een aantal fabrieken te spreiden en de dividenden voor de aandeelhouders te beperken; te zorgen voor transparantie bij financiële transfers van Europese dochterondernemingen naar hun moederbedrijven in de Verenigde Staten of in belastingparadijzen; sancties op te leggen aan de multinational Caterpillar als dit bedrijf in zijn herstructureringsplan volhardt; 18. benadrukt dat de EU-normen inzake maatschappelijk verantwoord ondernemen niet kunnen worden toegepast wanneer een bedrijf zijn productie verplaatst zonder zich te bekommeren om de sociale gevolgen van zijn economische beslissingen; dringt aan op wettelijk verplichte instrumenten om ondernemingen te dwingen tot het internaliseren van de maatschappelijke kosten van hun verplaatsingsbesluiten; 19. doet een krachtige oproep aan de EU en de lidstaten om zich in te zetten voor een akkoord over het bindende verdrag van de Verenigde Naties inzake transnationale ondernemingen, dat momenteel wordt besproken in de VN-Mensenrechtenraad, teneinde misbruik door transnationale bedrijven behoorlijk te kunnen aanpakken; verzoekt in dit verband om de economische, sociale en culturele rechten op te nemen in PE v /7 RE\ doc

7 het toepassingsgebied van deze overeenkomst; 20. verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, alsmede de regeringen en de parlementen van de lidstaten. RE\ doc 7/7 PE v01-00