6,1. Werkstuk door een scholier 2122 woorden 10 april keer beoordeeld. Aardrijkskunde

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 2122 woorden 10 april ,1 467 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inleiding: Dit verslag maakte ik voor Aardrijkskunde en Informatiekunde. Dit verslag had ik samen met Jasselito bij Jasselito thuis op de computer gemaakt. We hadden eerst mijn verslag over Zweden gemaakt en daarna zijn verslag over Spanje. De voorbereiding was niet echt goed. We hadden dit zo n beetje op het laatste moment gemaakt. Maar we hadden toch nog wel genoeg tijd over voor als het niet lukte, om het later nog af te kunnen maken. Maar dat was niet nodig. We hadden op een zondag afgesproken, toen waren we vrij. Maar hadden van te voren niks aan het werkstuk gedaan, alleen de punten voor Aardrijkskunde genoteerd. Van Informatiekunde hadden we op school liggen. Maar daarvoor hadden we Guido opgebeld. We hadden de twee verslagen dus op 1 dag gemaakt. Dit verslag moest af zijn op en het was gemaakt op We hadden veel gebruik gemaakt van het internet. Op het internet hadden we 1 site die heel erg goed was, die hadden we dan ook heel veel gebruikt. Die site heette : Topografie: De hoofdstad van Zweden is Stockholm, deze plaats ligt in het zuiden van Zweden. Dat is met de meeste grote plaatsen van Zweden zo, dat ze in het zuiden liggen. Dat ligt natuurlijk in het verleden en ook aan het klimaat van Zweden. In het noorden is het erg koud en dat is in het zuiden al heel wat minder. Bovendien was er bij de zee in het zuiden meer handel mogelijk. Zweden wordt in drie grote landschappen verdeeld: Norrland in het noorden, Svealand in het midden en Götaland in het zuiden. Het Noordelijke gedeekte van Zweden bestaat voor een groot deel uit Naaldwoud (Taiga). Op de grens met Noorwegen ligt een grote bergketen, deze heet het Scandinavisch Hoogland. Deze bergen zijn gevormd tijdens de ijstijd. De hoogste bergtoppen van Zweden zijn: Kebnekajse; 2123 meter, Sarektjåkko; 2090 meter, Pårtekajse; 2102 meter, Akavare; 2013 meter, en Sulitjelma; 1914 meter, deze liggen voornamelijk in het noordwesten. Vanuit deze bergketen stromen een groot aantal rivieren rechtstreeks naar de Botnische Golf en de Oostzee. De rivieren in het noorden hebben door het smelten van de sneeuw de hoogste waterstanden in de lente. De langste rivier ligt in het zuidwesten, de Klar Älv, deze is 720 kilometer lang. Veel rivieren zijn rijk aan watervallen. Door de uitschurende werking van het gletsjerijs zijn in vrijwel alle dalen langwerpige meren gevormd. Zweden telt in totaal meren, die 8 % van de oppervlakte innemen. Pagina 1 van 5

2 Zweden vormt samen met Denemarken, Finland, Noorwegen en IJsland het Scandinavië. Zweden is met een oppervlakte van ± km² de grootste van de Scandinavische landen. Klimaat: Zweden heeft een Zeeklimaat. De door de zeestromen verwarmde winden bereiken vrijwel het gehele land, maar met name het zuiden. In Lapland duurt de zomer slechts twee maanden, maar dan schijnt de zon ook 24 uur per dag. Indien u in de zomer naar Zweden gaat, bent u redelijk zeker van mooi weer, een stralende blauwe lucht, zonneschijn, temperaturen van tussen de ºC en bovenal weinig neerslag. De winters in Zweden zijn koud. In het uiterste noorden zijn temperaturen van -30 ºC geen uitzondering. In het zuiden zal het kwik niet veel verder zakken dan -20ºC. Maar ook in de winter is er nog veel ruimte voor opklaringen en blauwe luchten. In het noorden van Zweden kunt u tot in mei skiën. Het seizoen begint pas in februari/ maart, omdat het anders nog erg donker is (in de winter is het 24 uur per dag donker). Dit weertype is uitermate geschikt voor muggen. Middernachtzon De zon die zelfs om middernacht niet ondergaat, is een van de meest fascinerende natuurverschijnselen van de noordelijke landen. Voor veel bezoekers van Noorwegen, Zweden of Finland is de middernachtzon zelfs het hoofddoel van de reis. In Zweden is de middernachtzon op de volgende dagen te zien: Kebnekaise : van 24-5 tot 23-7 Dundret : van 02-6 tot 13-7 Porjus : van 10-6 tot 5-7 Abisko : van 13-6 tot 15-7 Wetenswaardigheden: De officiële taal is het Zweeds. De Lappen hebben een eigen aan het Fins verwante taal (Fins-Oegrisch), maar de meeste van hen spreken ook Zweeds. Het Zweeds vormt met het Deens de oostelijke groep van de Noord-Germaanse talen. Het wordt gesproken door ca. 8 miljoen personen in Zweden, voorts door ca personen in Finland en door ca. een half miljoen emigranten in Amerika en Canada. Het Zweedse alfabet telt 28 letters. Na de z komen in de woordenboeken de letters: å, ä, ö; de w ontbreekt. De meeste Zweden spreken ook goed Engels en Duits. De munteenheid is de Zweedse kroon, onderverdeeld in 100 öre. Er zijn biljetten van 20, 50, 100, 200, 500 en kronen. Er zijn munten van 1, 5 en 10 kronen en van 50 öre. De Koers op 4 januari 2000 is 100 Zweedse kronen = FL. 26,21. De Politiek van land berust uit op het verleden en is nu aan het veranderen. In de vikingentijd ( ) ontstond het koninkrijk Zweden. Sindsdien werd het een steeds machtiger land dat grote invloed had in het Oostzeegebied en dat in de zestiende, zeventiende en achttiende eeuw een belangrijke rol speelde op het Europese politieke toneel. Het staatshoofd is koning Karel XVI Gustaaf die geen enkele politieke bevoegdheid bezit en slechts een symbolische, representatieve functie heeft. Het land is dus een monarchie. De uitvoerende macht berust bij de ministerraad onder leiding van de premier. Bestuurlijk is het land verdeeld in 24 districten. Zweden is lid van de Verenigde Naties en de Europese Unie. Pagina 2 van 5

3 Cultuur: In Linköping (daar staat een stadhuis uit de zeventiende eeuw), Skara en Eskilstuna is de traditionele oude houtbouw is te vinden. In de streek Dalarna om het Siljanmeer het Zweedse kunsthandwerkcentrum zijn vele houten, roodgeschilderde boerderijen te vinden. Ook in Hälsingland wordt nog volkskunst beoefend, o.a. spinnen, weven, vlechtwerk, houten beensnijwerk. Bekend is de Hälsinge-Hambo, een grote volksdansgroep (maximaal 1000 paren), die in juli in vele plaatsen optreedt. Bij Tanum zijn de meeste prehistorische relicten, zoals rotstekeningen en kamergraven, te vinden. Jokkmokk is het centrum van de Lappen. Nationale feestdagen zijn 6 juni ('Vlaggendag', de dag waarop in 1523 Gustaaf Wasa tot koning werd uitgeroepen) en 30 april, de dag waarop koning Karel XVI Gustaaf jarig is. Midzomer: Dit feest wordt gevierd op de vrijdagavond die het dichtst ligt bij 21 juni. In 2000 is dat op vrijdagavond 23 juni. Overal wordt er dan gedanst en gezongen rondom meibomen: palen die traditioneel versierd zijn met berkenbladeren, vlaggen, linten en kransen. Zweden kent vele specialiteiten, die vaak seizoensgebonden zijn. Zoals de 'Kräftskiva'. In augustus wordt in Zweden elk jaar het feest van de rivierkreeften gevierd. De rivierkreeftjes worden gekookt met dille en geserveerd met brood, boter en kruidenkaas. Ter verhoging van de feestvreugde wordt er veel gezongen en wordt er een borreltje bij gedronken. Aan het eind van de zomer eet men aan de noordoostkust van Zweden veel Surströmming. Het betreft hier een kleine haringsoort die in blikken wordt verpakt. De haring heeft een zeer aparte smaak en een sterke geur. Het is zeker geen gerecht voor de ietwat kieskeurige eter, maar meer voor mensen die vaker iets bijzonders eten. De meeste plaatsen hebben wel een restaurant of hotel waar u heerlijk kunt eten. Wat heel populair is bij de Zweden zelf is het zogenaamde Dagens rätt, een dagschotel met meestal een keus uit 3 verschillende gerechten. Hierbij hoort een drankje (frisdrank of licht bier) en u kunt meestal onbeperkt gebruikmaken van een saladebuffet en brood. Koffie toe hoort er in de regel ook bij. Drankjes zijn in Zweden overal vrij prijzig, vooral in restaurants, hotels, cafés en disco's. Dit geldt zowel voor alcoholische als niet-alcoholische dranken. De zweden zijn voor het overgrote deel protestant. Het vervoer in Zweden is over het algemeen goed te doen. Trein en bus Treinen binnen Zweden zijn uiterst comfortabel en zijn een uitstekend vervoermiddel om veel van het land te zien. Vooral voor de lange afstanden naar het Noorden zijn de treinen ideaal. Daarnaast is er een vrij uitgebreid netwerk waar de X2000 (de hogesnelheidstrein) op rijdt. Veel bestemmingen in Zweden zijn misschien niet direct met de trein bereikbaar maar wel via een trein/ bus combinatie. In Zweden rijden erg veel bussen. Vliegen Zweden heeft een bijzonder groot aantal binnenlandse vluchten. Dat is ook wel nodig om de grote afstanden snel te overbruggen. Vliegen is voor de Zweed de gewoonste zaak van de wereld. Van de regionale luchthavens moet u zich dan ook niet te veel voorstellen. Inchecken kan vaak tot 15 minuten voor vertrek. De belangrijkste luchtvaartmaatschappijen voor binnenlandse vluchten zijn: en Skyways Pagina 3 van 5

4 Autoverhuur Het huren van een auto in Zweden is heel goed te doen. Er zijn veel en verschillende autoverhuurbedrijven. Het enige nadeel is dat ze gericht zijn op de zakenmarkt, wat als gevolg heeft dat er vaak goede auto's worden afgeleverd, maar dat ze relatief duur zijn. Een betere optie is om een fly-drive arrangement te boeken via een Nederlandse touroperator. Verkeer Zweden beschikt met name in het zuiden en midden over een goed onderhouden en uitgebreid wegennet ( km). Het autotransport is het belangrijkste middel voor personen- en goederenvervoer. Verlichting In Zweden is het verplicht om, ook overdag, met de verlichting aan te rijden. Dit natuurlijk ook in verband met het vroeg vallen van de avond gedurende de wintermaanden. Bevolking: Zweden heeft ca. 9 miljoen inwoners. Het grootste deel van de Zweedse bevolking behoort tot de meest karakteristieke bevolking van het hele Noorse ras. Met als kenmerken een lange slanke gestalte, smalle schedel, blond haar en blauwe ogen. De enige etnische minderheid van betekenis wordt gevormd door de ca Lappen in het noorden, die zowel wat betreft lichaamskenmerken als taal en cultuur van de overige Zweden verschillen. Het aantal buitenlanders is tijdens en na de Tweede Wereldoorlog sterk toegenomen en bedroeg in 1994 ruim (6,7% van de bevolking). Zweden is een van de dunst bevolkte landen van Europa, maar er bestaan aanzienlijke regionale verschillen in bevolkingsdichtheid. De gemiddelde bevolkingsdichtheid per km2 is 20. In het uiterste noorden van het land is de dichtheid 3 inwoners per km2 en in de agglomeratie Stockholm 251 inwoners per. In de stedelijke gebieden van Stockholm, Göteborg en Malmö woont ruim een derde van de totale bevolking. Vanaf het midden van de negentiende eeuw hebben zich een paar belangrijke verschuivingen in de bevolkingsspreiding voorgedaan. Tussen 1850 en 1900 nam de bevolking van Norrland (de vijf noordelijkste districten) met 116 % toe door de grootscheeps opgezette exploitatie van de bossen en de ijzerwinning. Sedert de Tweede Wereldoorlog is een omgekeerde beweging op gang gekomen als gevolg van de teruglopende werkgelegenheid in dit gebied. Zweden kent al lange tijd een laag geboortecijfer. De gemiddelde levensverwachting is 79 jaar. Bezienswaardigheden: Bezienswaardige steden naast Stockholm zijn onder meer Malmö, Linköping, Göteborg, Hälsingborg en Visby. Linköping bezit bijvoorbeeld de grootste kathedraal van Zweden en Visby een dertiende-eeuwse kerk en een goed bewaard gebleven stadsmuur met dertien torens. Bij het wintersportcentrum Abisko begint de 393 km lange Kungsleden (Koningspad), een wandelroute dwars door Lapland. Een bekend vogelreservaat is te vinden in Kalmar, terwijl Borås een fraai aangelegde dierentuin heeft. Ystad en Båstad zijn bekende badplaatsen. De Oostzee-eilanden Gotland (hoofdplaats Visby) en Öland (hoofdplaats Borgholm) zijn populair vanwege hun milde klimaat en subtropische plantengroei. Er schijnen heel wat museums in het land aanwezig te zijn. Er zijn voornamelijk voorwerpen uit de vikingentijd te zien Er zijn heel wat monumentale gebouwen, ook voornamelijk uit de vikingentijd. Pagina 4 van 5

5 Natuurlijk zijn er ook speciale landschappen. Deze zijn de bergen, de meren en de Taiga. Verder is er in het open gebied in de zomer de middernachtzon te zien. Mening: Ik vond het erg leuk om het werkstuk te maken, omdat het niet zoveel moeite kostte. Dat was wel fijn. Het lijkt me een leuk land om naar toe te gaan, alleen jammer dat het niet meedoet met de Euro. Voor de rest dacht ik eerst dat het een beetje een saai land was, maar dat schijnt mee te vallen. Dus nu zou ik daar wel eens heen willen gaan. Verder was het niet zo moeilijk om het werkstuk te maken alleen was het wel jammer dat je geen Times new roman mocht gebruiken. Als je dat wel mocht, dan was het veel gemakkelijker om het werkstuk te maken. Verder heb ik dit werkstuk in Word 2000 gemaakt. Dat was wel een overstap van een tekstverwerkingsprogramma, maar het viel best wel mee. EN uiteindelijk zag het werkstuk er best wel goed uit. Conclusie: Mijn mening over het land is toch wel wat veranderd. Ik dacht eerst dat er niet zo veel te doen was. En dat het land geen echte mooie landschappen had. Maar dat heeft het wel. Dus dat had ik mis. Want het schijnt dus dat het in de zomer een mooie middernachtzon heeft. Dat je er het noorderlicht kunt zien. En dat er mooie bergen zijn en heel veel leuke meren. Dus mijn mening over het land is toch wel wat veranderd. Literatuurlijst: Ik heb voornamelijk gebruik gemaakt van het internet: De Atlas. Pagina 5 van 5