6,7. Werkstuk door een scholier 2827 woorden 18 juni keer beoordeeld. Verzorging

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 2827 woorden 18 juni ,7 67 keer beoordeeld Vak Verzorging Welken klachten wijzen op astma? De symptomen van astma kunnen hoesten, piepen en kortademigheid zijn. Dit komt door bepaalde prikkels waar je niet tegen kan. Maar als een baby piept, hoest of rochelt hoeft dat echt geen astma te zijn. Want van de helft van deze hoestende, piepende peuters verdwijnen de klachten als ze vier jaar zijn. Dus de kans is groot dat het piepen van een kleuter zich niet ontwikkelt tot echte astma. Maar een klein deel van deze kinderen krijgt later allergisch astma. Bij de peuters met voorbijgaande klachten komt astma meestal niet in de familie voor. Deze kinderen hebben ook geen andere allergieën zoals hooikoorts, eczeem of voedselallergie. Dit peuterastma kan komen doordat zijn moeder rookt, of door vroeggeboorte, een laag geboortegewicht, kleine longen. Deze kinderen krijgen wel vaak een medicijn maar het kan zijn dat deze medicijn onvoldoende helpen. Je kan niet over de astma heen groeien. Er kunnen periodes zijn waar je minder last heb van astma, dat kan soms zelfs jaren zijn. Daarom is het belangrijk om wel de aanvallen te voorkomen De ademhaling Mensen die astma hebben kunnen problemen hebben met ademen, ze hebben gevoelige luchtwegen. Er kan een vernauwing ontstaan, doordat ze in contact komen met bepaalde prikkels. Door die vernauwing word het ademhalen moeilijker. Ze kunnen dan last krijgen van benauwdheid, veel hoesten, een piepende ademhaling en ze hebben vaak last van slijm. Bij een astma aanval trekken de spieren van de bronchiën zich krampachtig samen. Hierdoor wordt het inademen, maar vooral het uitademen moeilijk. Bij een longemfyseem zijn de longblaasjes beschadigd, hierdoor ontstaat het hoesten en kortademigheid. Deze longziekte hebben te weinig goed functionerend longweefsels. Bij astma krijg je plotselinge aanvallen. Tussen de aanvallen door kan veel tijd zitten en in die tijd heb je vaak geen last van astma. Mensen die daar last van hebben en dat niet tegen de mensen zegt in je werkkring, die kunnen er dan onbegrip van krijgen. Die mensen vinden je dan aanstellen, daarom is het beter dat je zegt dat je aan astma lijdt. Alle mensen halen adem. Volwassene ongever 12 tot 15 keer per minuut. Hierdoor komt er zuurstof in je bloed die het weer afvoeren naar andere delen van je lichaam. Sport Pagina 1 van 7

2 Als je astma hebt is het beter dat je dan op een sport gaat. Door de sport wordt je fitter. Door de sport krijg je ook meer controle over je ademhaling en voel je je veel beter. Mensen die astma hebben, hebben vaak een slechter uithoudingsvermogen dan de mensen die nergens last van hebben. Maar je kan niet alle sport doen, zoals sportduiken, bergsport en parachutespringen. De grote hoogte en de perslucht zijn niet goed voor astma. Het is het beste om voor deze sporten te kiezen: tennis, vechtsporten, golf, volleybal, handbal, badminton, gymnastiek en sprinten Je hebt ook bepaalde medicijnen voor het sporten. Die moet je nemen net voor dat je gaat sporten, dit verlicht de astma. Als je tijdens het sporten ook erg last van astma krijgt mag je nog een keer inhaleren. Je moet ongeveer tien tot vijftien minuten uittrekken voor de warming-up. Het beste is om lichte oefeningen af te wisselen met enkele minuten pauze. Door aan sport te doen worden je ademhalingsspieren sterker. Daardoor kan je beter tegen je aanvallen. De aanvallen Als iemand een astma aanval krijgt, wil die gene het niet laten merken dat ze er op dat moment erg last van hebben. Daarom gaat ze misschien naar de wc. Als je ziet dat zo iemand er last van heeft en dat ze weg loopt, ga er dan ook heen. Maar blijf wel rustig. Accepteer dat als iemand eens een aanval krijgt op de kant gaat zitten met sporten. Ga zo iemand geen mietje noemen, want hij of zij kan daar ook niks aan doen. Als de benauwdheid nadat je, je medicijnen hebt ingenomen nog niet verminderd neem dan contact op met je dokter. Wanneer de astma goed behandeld wordt kan een astmapatiënt een normaal leven leiden en aan sport doen, wat dus heel erg aan bevolen wordt. Stoffen Mensen met astma reageren op bepaalde stoffen. De ene heeft daar sterker last van dan de ander. De stoffen kan je ook wel vermijden door je huis er erg aan te passen. Zoals: geen vloerbedekking maar parket. En je kan speciale bed lakens, hoezen bij de dokter krijgen. Voor vergoeding van allergeendichte matras, kussen en dekbedhoezen kun je terecht bij je ziektekostenverzekeraar. Dit wordt saneren genoemd (letterlijk betekent dat: gezond maken). Buitenhuis is het soms wel heel lastig om prikkelende stoffen te vermijden of aan te passen. De stoffen waar je niet tegen kan zijn bijv: parfum, tabaksrook, haarlak, deodorant, verf, schoonmaakmiddelen, huisdieren, huisstofmijt, chloor. De meeste astmapatiënten zij allergisch voor: huisdieren huisstofmijt en stuifmeel. Je kunt ook van sport en het weer last van benauwdheid krijgen. Ook door griep, verkoudheid verhogen de prikkelbaarheid. Emotie spanning en stress kunnen de klachten ook verergeren. Wie hebben er last van 1,6 miljoen mensen in Nederland hebben er last van. Dat is 1 op de 6 mensen. Maar weinig mensen gaan met de klachten naar de dokter. Veel mensen worden dus niet behandeld al hebben ze astma. Pagina 2 van 7

3 De kinderen hebben het meeste last van astma. Astma komt steeds vaker voor. 1 tot 2% van de wereld bevolking hebben last van astma. Doordat mannen meer roken dan vrouwen hebben mannen veel meer last van astma dan vrouwen. Al zal dat dus eigenlijk niet zo lang meer duren dat mannen er meer last van hebben, want nu roken de vrouwen ook heel veel. Zo kun je zien dat roken dus heel erg ongezond is. Astma komt meestal in de leeftijd boven de veertig jaar voor. De ziekte verergert meestal in de winter. Astma kan aangeboren zijn. Het kan ook komen doordat er in je familie astma zit, dat jij het dus ook kan krijgen. Behalve kinderen onder de 16 jaar zijn ook mensen boven de 65 jaar vaak astmapatiënten. Cara Cara (Aspecifieke Respiratoire Aandoeningen) dat is een verzamelnaam voor alle chronisch verlopende long aandoeningen die allemaal dezelfde verschijnselen hebben. De verschijnselen zijn: voortdurend of periodiek optredende hoest, ophoesten van sputum en kortademigheid. Dit zijn de verschijnselen van longemfyseem, astma en chronische bronchitis. Doordat deze ziektes moeilijk uit elkaar zijn te houden is het allemaal samengebracht onder de naam Cara. Medicijnen Als je astma hebt kan je het beste zo snel mogelijk onder behandeling gaan. Als je dat doet kan het voorkomen dat het erger word en kan de risico, om onherstelbare schade aan de luchtwegen te krijgen, verkleinen. De prikkels vermijden is niet altijd mogelijk en is ook niet makkelijk om het te vermijden. De belangrijkste en de meest gebruikte medicijnen zijn ontstekingsremmers en luchtwegwijders. Aan deze medicijnen kan je niet verslaafd worden. Er zijn genoeg mensen die hu medicijnen niet goed gebruiken. Dan hepen de medicijnen niet. Vraag daarom aan je arts goede uitleg over hoe en waarneer en waarom u het middel gebruikt. Zodat je weet waarom je het gebruikt en dat je het dus trouw inneemt. De ontstekingsremmers maken de luchtwegen minder prikkelbaar. En ze beschermen de gevoelige luchtwegen. Deze medicijn gebruiken de patiënten elke dag je gebruikt hem evengoed elke dag, als je er niet last van hebt. Luchtwegwijders zorgen er voor dat de vernauwde luchtwegen weer wijder worden. Zo kan de patiënt weer meer lucht krijgen, en hoeft hij niet zoveel moeite voor te doen om lucht binnen te krijgen. Er bestaan ook luchtwegwijders voor mensen die vaak s nachts las van astma hebben. De meeste medicijnen die krijg je binnen doordat je en apparaatje hebt waar je de medicijn moet inhaleren. Dat apparaatje is beter dan pilletjes of drankjes. Want je voordeel is dat het meteen in je luchtwegen komt. Met zo n apparaatje heb je ook minder bij werkingen dan met tabletjes. Als je inhaleert moet je je adem 5 tot 10 tellen in houden. Zo blijft het binnen en blaas je de poeder er niet meteen weer uit. Zorg dat je weet hoe en wanneer je de medicijn moet in nemen. Het beste is dat je arts het voordoet. Want als je de medicijnen langer moet gebruiken is dit wel heel er handig. Dan weet je in elk geval dat je het goed doet. Maar gebruik nooit meer medicijnen dan is voor geschreven, zonder daar met de arts te over hebben. Dat Pagina 3 van 7

4 geldt ook voor de luchtwegverwijders. De keuze over de medicijnen hangt af van de leeftijd van het kind: vanaf nul maanden: een verstuiver met voorzetkamer en baby masker Vanaf ongeveer drie jaar: een verstuiver met voorzetkamer en mondstuk. Vanaf ongeveer zes jaar: een poederinhalator. Als je twijfelt of de medicijnen wel goed genoeg helpen is het verstandig om de art daar over te raadplegen. Je kunt ook ander medicijnen van de dokter krijgen, zoals: oogdruppels neusspray, antibiotica of de griepprik. Een totale genezing van astma is niet mogelijk. Als hoesten een paar dagen aanhoudt, en als je koorts krijgt, ademhalingsproblemen, blauwe lippen, sufheid of moeite hebt met praten, bel dan zo snel mogelijk de arts. klachten naar de dokter, Door je medicijnen trouw in te nemen, kan het wel heel erg verlicht worden. Kinderen die weinig klachten hebben krijgen meestal alleen maar medicijnen die ze moeten gebruiken als benauwd zijn. Zorg er wel voor als je kind het benauwd heeft dat ze meteen de medicijnen krijgen, want beginnende benauwdheid is makkelelijker te stoppen dan een aanval die al langer duurt. Het is fijn voor een kind dat je hen vertelt waarom ze die medicijnen krijgen. Als het goed is verteld de arts dat aan hen. Het astmafonds Het astmafonds zet zich in voor mensen met astma. Bijvoorbeeld door mensen actief te ondersteunen, door onderzoek, door scholing van artsen en verpleegkundigen, het organiseren van geschikte sportfaciliteiten en door het behartigen van de belangen van mensen met luchtwegklachten. De vrijwilligers kunnen bij gemeenten aandringen op rookvrije taxi s en schone scholen. Ze willen daarmee de mensen die astma hebben een mogelijkheid geven op een normaal leven te leiden. Ruim enthousiasten collectanten gaan in mei (dat is het nu al lang geweest) langs de deuren. Deze steun is belangrijk om de astmafonds te laten bestaan. Zodat hun met de activiteiten door blijven gaan. Roken? Voor mensen die astma hebben is het beter dat je zo min mogelijk in rokerige ruimtes komen. Zelf roken is helemaal niet goed! Het is niet altijd makkelijk om rook te vermijden. Je kunt niet altijd verwachten dat ze speciaal voor jou geen sigaret op steken. Een uitleg over je astma helpt altijd wel een stuk, door die uitleg gaan ze misschien wel minder in jou buurt roken. Er zijn daarom wel genoeg mensen die er rekening mee houden. Ook zijn steeds meer bedrijven en restaurants rookvrij. Op het werk of in een restaurant, hebben medewerkers recht op een gezonde en dus ook een rookvrije werkplek. Mensen die astma hebben en roken die zijn dom bezig, dus is het beter dat ze er zo snel mogelijk mee stoppen. Anders heeft de behandeling geen zin. Rokers hebben meer klachten dan niet rokers. Pagina 4 van 7

5 Mensen die astma hebben en dus wel roken, hebben ook meer kans later chronische bronchitis of longemfyseem te krijgen. Er bestaat geen medicijn om de schade te herstellen. Dus je bent echt heel erg dom bezig als je rookt! Testen Een allergietest is mogelijk, maar is pas betrouwbaar vanaf vier jaar. Want bij een peuter is de uitslag vaak negatief terwijl het kind toch allergieën kan ontwikkelen. Heel af en toe is de uitsla positief. Dit is wel lastig voor de ouders die een allergeendichte matrashoes voor hun peuter wil kopen. Verzekeraars vergoeden ze pas alleen als een allergie voor huisstofmijt is aangetoond en dat lukt dus jammer genoeg niet altijd. En dat is dus absoluut niet zo fijn voor de ouders want die willen natuurlijk altijd het zekere nemen voor het onzekere voor hun kind. Kinderen vanaf zes jaar kunnen een longfunctie onderzoek doen. Want een kind moet de baasopdrachtjes begrijpen en kunnen uitvoeren. Soms lukt het ook bij kleuters van vier of vijf jaar. Op dit moment zijn de onderzoekers bezig om andere technieken voor longfunctietest te kunnen doen. Ze willen iets hebben waarbij de kinderen spontaan kunnen ademenen, dus zonder te blazen. Ze hopen dat ze binnen enkele jaren dit voor elkaar hebben. Zodat ze dat snel kunnen gebruiken. Pseudo-kroep Pseudo-kroep is een virusinfectie aan het bovenste deel van je luchtpijp. Hierdoor gaat een kind hoorbaar en moeilijk inademen. Bij astma is juist de uitademing piepend. Pseudo-kroep komt bij kinderen van zes maanden tot vijf jaar voor. Het kind is dan angstig, benauwd, koortsig en hoest vaak blaffend. Dit komt meestal s nachts voor. Het belangrijkste is dat je kind rustig wordt dan hoeft het kind minder hardt te ademen en zakt de benauwdheid. Een kind die dit heeft loopt geen groter risico astma te ontwikkelen. Eczeem Mensen met astma hebben vaak ook last van eczeem of een droge huid. Eczeem komt vaak voor en kan erfelijk zijn. Eczeem is een huidontsteking die jeuk en roodheid veroorzaakt. Eczeem is ook besmettelijk, dus als je eczeem hebt kan je beter niet samen met iemand in bad gaan en ook niet iemand aanraken met je eczeem. Het is ook beter dat je dan niet gaat zwemmen. Er zijn verschillende soorten eczeem. Sommige vormen zijn kortdurend en andere zijn weer chronisch. Soorten eczeem zijn: Contacteczeem, veroorzaakt door allergenen zoals planten, metalen, wasmiddelen en chemische stoffen. Atopisch eczeem, deze kan je krijgen als je hooikoorts hebt. Pompholyx, wordt veroorzaakt door emotionele spanningen en komt vooral bij vrouwen voor. Spatadereczeem, komt op dezelfde plek voor als de spatader. De symptomen van eczeem zijn: Rode, schilferige, gebraste plekken op de huid komt meestal voor op handen, oren, voeten en benen (droogeczeem). Branderig gevoel en jeuk zo erg dat je wilt krabbe, dit leidt vooral bij kinderen nog wel eens tot infecties. Pagina 5 van 7

6 Kleine, met vocht gevulde blaasjes die kunnen openbarsten tot wondjes (nateczeem). Droge huid Bij eczeem is het vochtverlies door de huid verhoogd en zitten minder huisvetten in de huid. Dit geldt ook voor de plekken op je huid waar je geen eczeem heb. Als je eczeem heb is het wel goed om erop te letten dat je huid niet teveel uitdroogt. Inspanningsastma Inspanningsastma komt veel voor. Het komt meer bij jongens dan bij meisjes voor. Vooral bij kinderen en jongeren komt inspanningsastma voor. Veel van hen hebben een andere vorm van astma of hebben last van allergieën. De symptomen hier van zijn: kortademigheid, piepende ademhaling en hoestbuien na dat ze zich ingespannen hebben. Deze klachten zijn naar ongeveer tien minuten op zijn ergste en wordt daarna erger. Binnen een uur zijn de klachten meestal weer verdwenen. Als je naar een arts gaat, dan kan een arts vaststellen of het echt om inspanningsastma gaat, door een inspanningstest te doen. Als je dus echt inspanningsastma hebt, zijn er verschillende mogelijkheden om de astma te onderdrukken. Je kunt dan kortwerkende medicijnen krijgen. Zoals luchtwegverwijders. Of een langwerkend medicijn die je dan een of tweemaal daags in moet nemen. Als je last hebt van inspanningsastma zijn er een paar tips die je kunnen helpen om je aanvallen te verminderen: Als je een verstopte neus hebt, wordt de lucht die je door je neus in ademt minder goed gezuiverd, verwarmd en bevochtigd. Dat kan een aanval veroorzaken. Dus behandel je verstopte neus. Probeer zo min mogelijk in een vervuilde lucht te komen, zoals tabaksrook en smog in de zomermaanden. De vuile lucht vergroot de kans groot dat je weer een aanval krijgt. Sport niet als je ziek bent, sport vooral niet als je koorts hebt. Wacht een paar dagen, en sport pas weer als je beter bent. Zorg voor een goede conditie. Voordat je gaat sporten zorg er dan voor dat je een goede warming-up heb gedaan. Fitte sporters hebben veel minder snel last voor een aanval, dan niet fitte sporters. Sport niet in de vroege ochtend of bij het invallen van de avond. De lucht is dan vaak koud en dat kan dan weer een aanval veroorzaken. Ga je toch wel sporten in de kou, bedek dan je gezicht met een sjaal. Doordat je, je sjaal voor je gezicht heb word de lucht opgewarmd voordat je hem inademt. Adem zoveel mogelijk door je neus, want je neus filtert de lucht. Sport op je eigen niveau, doe niet stoer van dat je het goed kan. Doordat je meer doet dan dat je eigenlijk kan, kan je weer zo n aanval krijgen. Inspanningsastma leidt meestal niet tot ernstige aanvallen, maar deze astma is wel heel lastig voor een sporter. Toch raden we je aan om te blijven sporten. Astmapatiënten met een goede conditie hebben minder vaak last van hun aandoening dan die ook astma hebben, en die bijna niks aan sport doen. Pagina 6 van 7

7 Als je graag wilt weten wat een astmapatiënt vaak mee maakt, moet je inademen door je neus en uitademen door een rietje. Zo voelen de astmapatiënten zich met een aanval. Zo blijven je longen vol lucht, zodat ze ook niet meer veel inademen. Zo krijgen ze het heel benauwd. Dus als je inademt door je neus, en uitademt door een rietje, blijft er bij ons ook lucht in de longen zitten. Als wij het dan dus benauwd krijgen kunnen wij gelukkig nog gewoon ademen. Maar dat kan een astmapatiënt niet. Pagina 7 van 7