1: Histogram en gereedschappen 1 Inleiding 2 Begrippen 3 8-bits en 16-bits 4 Bestandsformaten 5 Het histogram 8 De gereedschappen 11

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "1: Histogram en gereedschappen 1 Inleiding 2 Begrippen 3 8-bits en 16-bits 4 Bestandsformaten 5 Het histogram 8 De gereedschappen 11"

Transcriptie

1 Inhoud 1: Histogram en gereedschappen 1 Inleiding 2 Begrippen 3 8-bits en 16-bits 4 Bestandsformaten 5 Het histogram 8 De gereedschappen 11 2: Film, analoog en scannen 19 Inleiding 20 Het negatief 21 Digitaliseren 22 Scannen 23 Stof en krassen 24 Van negatief naar positief 26 Handelingen 33 3: Reproduceren van negatieven 35 Introductie 36 Opstelling 36 Selecteren 40 Bewerken 40 Camerakalibratie 41 Van negatief naar positief 42 Kopieën maken 45 Bewerken van TIFF-bestanden 47 4: Slimme objecten 49 Introductie 50 Slimme objecten 50 Beperkingen 50 Selecteren 56 Aanpassen 59 Handelingen 62 Bewaren 62 ix

2 Focus op Fotografie: Zwart-witfotografie 5: Digitaal zwart-wit 65 Introductie 66 Zwart-witcamera s 67 Bayerpatroon 68 Filters 69 Speciale camera s 71 Smaakinstellingen op zwart-wit 72 Voorvertoning in zwart-wit 73 6: Kleur omzetten naar zwart-wit 75 Introductie 76 Gewoon omzetten 76 De kleurkanalen 82 Verschillen 83 Van kanalen naar lagen 85 Maskers 88 Verzadiging 89 Kanaalmixer 90 Verloop toewijzen 92 RAW naar zwart-wit 93 Variaties 97 Camera Raw als filter 99 7: Doordrukken en tegenhouden 101 Doordrukken 102 Technieken 103 Lokale aanpassingen in RAW 104 Lokale aanpassingen in Photoshop 111 8: Voorbeelden 117 Zwart-witnegatief, scan aanpassen (Photoshop) 118 Het verwerken van een scan (Lightroom) 125 Zwart-witnegatief reproductie (Photoshop) 132 Zwart-witnegatief reproductie (Lightroom) 141 Kleurenfoto (Photoshop) 146 Kleurenfoto (Lightroom) 151 x

3 Inhoud 9: Foto s afdrukken 155 Introductie 156 De donkere kamer 156 DeVere 504DS 157 Negatieven op de inkjetprinter 157 Inkjetafdrukken 158 Kleurbeheer : Zwart-witfoto s in drukwerk 165 Introductie 166 Duotoon : Effecten 171 Introductie 172 Korrel 172 Kleur toevoegen : Foto s als illustratie 179 Introductie 180 Achtergrond 180 Filters 181 Waarden beperken 183 Toonscheiding 185 Lijnen maken 187 Pseudosolarisatie 188 Over de top 189 Combineren 190 Index 191 xi

4 Histogram en gereedschappen Essentiële vaardigheden Kennis van toonschaal en contrast. Weten welke bestandstypen bruikbaar zijn. Kennis van het verschil tussen 8-bits- en 16-bitsbestanden. Weten wat het histogram zegt over de foto. Kennis van gereedschappen om foto s aan te passen.

5 Focus op Fotografie: Zwart-witfotografie Inleiding Bij het bewerken van digitale zwart-witfoto s zijn er enkele technische aspecten die je in de gaten moet houden. Het zijn er minder dan bij het bewerken van kleurenfoto s, maar toch. Het is noodzakelijk dat je kunt vertrouwen op de weergave van de foto s op je beeldscherm, waarbij de kleur er natuurlijk niet zo veel toe doet, maar de helderheid en het contrast wel. Die instellingen en de controle ervan moeten gewoon volgens de gangbare instellingen worden gedaan. Bij voorkeur met een meetcel voor het kalibreren en meten van het beeldscherm om er een goed profiel van te maken. Photoshop kent de optie Kleurinstellingen, waarvan er voor het werken met zwart-witfoto s één echt van belang lijkt, en dat is de keuze voor de kleurruimte voor grijswaarden. Je hebt de keuze uit gamma 2,2 of 1,8. Mocht je kiezen voor een RGB-kleurruimte met een gamma van 1,8, zoals ProPhoto RGB of Apple RGB, dan valt er wat voor te zeggen om ook gamma 1,8 voor je grijswaardeninstelling te kiezen. Maar wanneer je van begin tot eind met 16-bitsbestanden werkt, maakt het niet echt veel uit. Het allerbelangrijkst zijn de instellingen onder Beleid voor kleurbeheer. Als je daar kiest voor Ingesloten profielen behouden, zal Photoshop je bestanden altijd goed verwerken en weergeven. Het belangrijkste is dat je zorgt voor een werkplek waar de hoeveelheid licht rondom het beeldscherm altijd hetzelfde is. Meer of minder licht, je ogen kunnen er heel gemakkelijk mee omgaan, ze passen zich aan. Maar doordat je ogen zich aanpassen aan een andere hoeveelheid licht, zie je daardoor de helderheid van het scherm anders. Hoe lichter de omgeving, hoe donkerder het beeldscherm lijkt. En omdat je de foto s aanpast op een manier die gebaseerd is op wat je op het beeldscherm ziet, zul je nooit in staat zijn om al je foto s identiek af te werken wanneer je niet zorgt voor een constante verlichting rond je beeldscherm. Werk je ook met 2

6 Hoofdstuk 1: Histogram en gereedschappen kleurenfoto s, dan levert het wisselen van de kleur van het licht een vergelijkbaar probleem met bijbehorende afwijkingen op. De simpele controle voor de hoeveelheid licht in relatie tot de helderheid van je beeldscherm is om te kijken of een wit vel papier dat je bij je beeldscherm houdt, en dan zo dat het licht er echt mooi op valt, ongeveer dezelfde helderheid heeft als het wit van je beeldscherm. Is dat steeds het geval, dan kun je redelijk betrouwbaar werken en vertrouwen op de weergave van je beeldscherm. Voor het bewerken van kleurenfoto s of een hogere betrouwbaarheid moet het beeldscherm echt gekalibreerd worden met daarvoor beschikbare hard- en software. Begrippen De toonschaal is de reeks grijswaarden die in de foto voorkomen. De toonschaal loopt van het diepste zwart in de foto tot het lichtste wit. Hoe meer nuances daar tussenin zitten, hoe mooier de toonschaal. Meer nuances zorgt er dan weer voor dat verlopen, langzame wijzigingen in de helderheid binnen de foto, nauwkeuriger kunnen worden afgebeeld. De door de digitale techniek min of meer afgedwongen beperking tot 256 nuances op basis van een 8-bitsbestand is voor een eindproduct, de uiteindelijke foto, geen probleem. Dat zijn meer nuances dan wij kunnen zien. Voor het bewerken met de bijbehorende verliezen is altijd een 16-bitsbestand als uitgangspunt noodzakelijk. Een RAW-bestand levert je een 16-bits uitgangspunt, bij het scannen moet je kiezen voor het maken van een 16-bitsbestand. De helderheid die bij elke getalswaarde van een pixel in het bestand hoort, wordt bepaald door de gammacurve die onderdeel is van de extra informatie over het bestand. Het is voor een grijswaardenbestand het enige deel van het ICC-profiel dat van belang is. Standaard wordt een gamma van 2,2 gebruikt, dat komt overeen met die van het gekalibreerde beeldscherm en de interne waarde die gebruikt wordt bij zowel srgb als Adobe RGB, de twee standaardkleurruimtes voor kleurenfoto s. Het is mogelijk om andere waarden te kiezen. Voor fotografen die hun kleurenfoto s heel vergaand willen bewerken, is het een optie om ProPhoto RGB als kleurruimte te kiezen. Die kleurruimte gebruikt gamma 1,8 als contrastcurve. Voor zwart-witfoto s maakt het niet uit of je nu ProPhoto RGB gebruikt of Apple RGB, beide gebruiken ze gamma 1,8 en dat is de enige eigenschap die bij grijswaarden een rol speelt. De gammacurve van de afdruk op papier is meestal wat lager, de vertaling wordt in principe gedaan door het kleurbeheer in de printeraansturing. Maar voor het bewerken van foto s om er afdrukken van te maken is het van groot belang om te leren zien hoe de relatie tussen beeldscherm en afdruk is. Het mag dan technisch kloppen, je gevoel vindt wel eens wat anders, en dat is wel waar het uiteindelijk om gaat: dat je zelf tevreden bent met het eindresultaat. Drie grijswaarden, de getalswaarde staat in het midden. Maar de bovenste helft laat de helderheid zien die hoort bij die getallen in een bestand met een gammawaarde van 2,2, Adobe RGB bijvoorbeeld. De onderste helft levert de grijswaarden die bij dezelfde getallen horen in een bestand met een gamma van 1,8. 3

7 Focus op Fotografie: Zwart-witfotografie Contrastomvang is het verschil tussen het zwartste zwart en het witste wit in de foto. Dat verschil wordt bepaald door het materiaal waarop de foto wordt afgedrukt, of de mogelijkheden van het beeldscherm waarop de foto wordt weergegeven. Contrast is natuurlijk nauw verbonden met de contrastomvang, maar het contrast speelt zich mogelijk ook af binnen de contrastomvang. Wanneer je vier gebieden neemt, zwart, donkergrijs, lichtgrijs en wit, dan is de contrastomvang het verschil tussen wit en zwart. Maar je kunt het verschil tussen donkergrijs en lichtgrijs vergroten, dan verhoog je wel het contrast, maar niet de contrastomvang. Wel verlaag je dan tegelijkertijd het contrast tussen zwart en donkergrijs en dat tussen lichtgrijs en wit, want de hele toonschaal blijft natuurlijk binnen de totale contrastomvang van de foto, tenzij je die ook nog kunt verhogen. De twee helften, boven en onder, hebben dezelfde contrastomvang, het zwart en wit zijn precies gelijk. Maar de onderste helft heeft een hoger contrast, het verschil tussen lichtgrijs en donkergrijs is groter. 8-bits en 16-bits Het verschil tussen een 8-bitsbestand en een 16-bitsbestand is het aantal mogelijke getalswaarden voor een pixel. Bij een 8-bitsbestand zijn dat maximaal 2 ^ 8 = 256 mogelijke grijswaarden. Bij een 16-bitsbestand zijn dat er 256 maal zoveel, 2 ^ 16 = waarden. Het voordeel van dat grote aantal is dat je er geen rekening mee hoeft te houden dat je bij het uitvoeren van correcties waarden verliest, er blijven er altijd voldoende over voor een goed eindresultaat. Want voor het eindresultaat is 8-bits op zich wel ruim voldoende. Je kunt in principe het verschil tussen 256 grijswaarden of nog meer niet zien. Het is alleen het bestand waar je mee begint, en waar je al je aanpassingen en bewerkingen op loslaat waar 16-bits niet alleen mooier en beter, maar gewoon noodzakelijk is. Scannen doe je dus altijd naar een 16-bits-TIFF-bestand. Reproduceren met een digitale camera moet naar het RAW-bestand van de digitale camera, dat is weliswaar geen 16-bits, maar wel 12- of 14-bits, wat ook ruim voldoende is voor alle gewenste aanpassingen. En je houdt een 16-bitsbestand om naar de printer te sturen, want ook de omzetting van de kleurruimte van het bestand naar de kleurruimte van de printer kan het beste in een 16-bitsomgeving uitgevoerd worden. 4

8 Hoofdstuk 1: Histogram en gereedschappen Bestandsformaten Digitale foto s moeten worden opgeslagen in een bepaald soort bestand, een bestandstype of bestandsformaat. Zo n bestandsformaat is de manier waarop is vastgelegd op welke manier de nummers waaruit de foto is opgebouwd en de overige informatie die er bij hoort in het bestand worden opgeslagen. De bestandsextensie maakt dan duidelijk aan de software wat voor type bestand het is en op welke manier de informatie die erin zit geopend en gebruikt kan worden. Wanneer je een scanner gebruikt om negatieven digitaal te maken, is er maar één optie als je tenminste geen kwaliteit wilt verliezen en de volledige vrijheid wilt behouden bij het bewerken: je bewaart de scan als een TIFF-bestand, en wel 16-bits. Het is wel mogelijk om gebruik te maken van verliesloze compressietechnieken, zoals LZW of ZIP om de bestanden wat kleiner te maken. Wanneer je een digitale camera gebruikt om negatieven te digitaliseren of wanneer je er foto s mee maakt om later zwart-witversies van te maken, is er eigenlijk ook maar één keuze: je gebruikt het RAW-formaat van de betreffende camera. Dat is bijvoorbeeld het CR2-bestand bij Canon, of het NEF-bestand bij een Nikon-camera. Als je het jezelf makkelijk wilt maken, zet je die bij het importeren direct om in een DNG-bestand, dat is de standaardversie voor een RAWbestandsformaat zoals door Adobe is ontwikkeld. Je moet dan, omdat deze mooie standaard natuurlijk nog niet door iedereen wordt ondersteund, wel gebruikmaken van de Adobe-software, Lightroom 5 of Photoshop Camera Raw, om de bestanden te verwerken. Apple-gebruikers kunnen ook Aperture of iphoto gebruiken. Pagina 6, boven: Een 16-bits-TIFF-bestand is het resultaat van een scan, je kunt het op verschillende manieren opslaan. Standaard is het ongeveer 38 MB groot, het meet ongeveer 4300 bij 4300 pixels, het is een scan van een 6x6- negatief met de Flextightscanner. Het gebruik van LZW-compressie levert geen ruimtewinst op, het opslaan duurt langer en het bestand wordt er juist groter van. Dat is een gevolg van de manier waarop LZW-compressie werkt, het is gebaseerd op herhaling in bestanden en bij 16-bitsafbeeldingen komt dat maar zelden voor. Een 8-bits-TIFF-bestand zou je kunnen bewaren als eindresultaat, daar levert de LZW-compressie een heel klein beetje winst, ZIP-compressie nog iets meer, maar die bestanden kunnen niet door alle software geopend worden. De JPEG-versie, kwaliteit 9 in Photoshop, is met 5 MB verreweg het kleinste bestand. Wanneer je die foto niet verder wilt aanpassen, is dat het efficiëntste formaat voor de opslag, bij gebruik zul je bijna nooit verschil zien met de grotere TIFF-versie. Pagina 6, onder: Dit is de foto waarvan de bestandsgroottes als voorbeeld worden gebruikt. Het is een scan van een 6x6-negatief, Tri-X-film, gemaakt met de Hasselblad SWC op Benbecula, één van de Hebriden, de eilanden aan de Schotse westkust. Pagina 7, boven: Een kleinbeeldnegatief gereproduceerd met een Nikon D700 digitale camera, het DNG-bestand is 12 MB groot, ondanks de bitdiepte van 12 bits per pixel en 12 miljoen pixels; DNG is heel efficiënt! De 16-bits- TIFF-versie is maar liefst zes keer zo groot! Dat de LZW-compressie hier zo goed werkt, het bestand is dan slechts 33% van de omvang van het TIFF-bestand zonder compressie, komt doordat het een kleurenbestand is zonder echte kleurinformatie. Dat wordt herkend bij de compressie en al de overbodige informatie kan verwijderd worden. Pagina 7, onder: De foto, een afbladderende muur uit 1984, gefotografeerd op kleinbeeld Tri-X en gereproduceerd met een digitale camera, de Nikon D700 met 12 miljoen pixels. 5

9 Focus op Fotografie: Zwart-witfotografie 6

10 Hoofdstuk 1: Histogram en gereedschappen 7

11 Focus op Fotografie: Zwart-witfotografie JPEG Ten slotte is er het handige compacte bestandsformaat JPEG. Dat is niet geschikt om de bestanden te bewaren die je nog wilt bewerken, maar het is buitengewoon handig om te gebruiken om de uiteindelijke foto s te bewaren die je niet meer verder wilt bewerken. Een kwaliteitsniveau van rond de 80% op de beschikbare schaalverdeling voor de kwaliteit/compressie levert wel veel kleinere bestanden, maar geen merkbaar kwaliteitsverlies, zelfs niet voor grote afdrukken. Het is mogelijk dat er bij zeer hoogwaardige afdrukken wanneer de kleurruimte van het JPEG-bestand wat betreft de gammawaarde erg afwijkt van de gammawaarde van de afdruk in subtiele verlopen kleine verschillen ontstaan met een afdruk vanuit een 16-bits-TIFF-bestand. Dat is dan geen scherpteverschil, maar een nuanceverschil. Het histogram Het histogram is verreweg het belangrijkste technische hulpmiddel dat je bij het aanpassen van zwart-witfoto s ter beschikking staat. Het is en blijft een technisch hulpmiddel en uiteindelijk gaat het bij het eindresultaat niet om de techniek, maar om je eigen keuze voor hoe je de foto eruit wilt laten zien. Maar techniek kun je handig gebruiken als je weet hoe het werkt en wat je ervan kunt leren. Vandaar dat Het histogram zoals dat door Photoshop getoond wordt, de het bijna noodzakelijk is om goed te begrijpen grafiek is hier zwart, dat is zo bij een grijswaardenbestand wanneer je bij de voorkeuren hebt gekozen voor het weergeven van de kleurkanalen in kleur, anders is de grafiek wat het histogram is, dat het bij de foto hoort, dat elke foto een ander histogram heeft en dat wit. Onder de grafiek kun je extra statistische informatie er geen ideaal histogram is. Maar wanneer je laten verschijnen, met de keuze uitgebreid. Die informatie weet wat het histogram is kun je wel bepaalde kun je soms gebruiken. technische fouten zien, of beperkingen in het bestand en op zoek gaan naar een oplossing daarvoor, als je tenminste opnieuw kunt beginnen aan wat je met het bestand hebt gedaan. Computers kunnen rekenen, maar ze kunnen ook tellen, heel snel gelukkig, en dat is wat een programma de computer laat doen om het histogram te maken dat hoort bij de foto waar je mee aan het werk bent. Er wordt geteld hoeveel pixels van het bestand een bepaalde waarde hebben. Bij een grijswaardenbestand gaat het om de reeks waarden van 0 voor het zwart, tot 255 voor het wit. Wanneer het programma dat bij het histogram vermeldt, kun je precies zien hoeveel pixels een bepaalde waarde hebben, maar aan de grafiek kun je het altijd bij benadering zien. Want dat is het histogram, een grafiek waarin van links naar rechts 256 verticale lijnen naast elkaar staan waarvan de hoogte overeenkomt met het aantal pixels in het bestand dat de waarde heeft die overeenkomt met de positie van de lijn binnen het histogram. 8

12 Hoofdstuk 1: Histogram en gereedschappen Het histogram kan je een aantal dingen duidelijk maken over de foto. Links biedt het histogram informatie over het zwart in de foto. Een beetje zwart is in bijna elke foto wel goed, veel zwart kan een keuze zijn voor een bepaalde foto. Maar in het uitgangspunt, de oorspronkelijke scan, wil je eigenlijk helemaal geen enigszins van donker naar licht. Er is geen statisti- Het histogram in Lightroom verloopt ook zelf zwart. Alleen dan heb je zelf de volledige vrijheid om sche informatie beschikbaar, maar wel waarschuwingen voor het puur zwart en puur wit zijn of de hoeveelheid zwart in het eindresultaat naar je worden van stukjes in de foto. Hier kun je linksboven zien dat er een heel klein beetje echt zwart hand te zetten. Bij het scannen moet je er dus voor zorgen dat de linkerkant van het histogram niet tot in de foto zit, dat wordt getoond doordat het kleine aan het pure zwart komt. Bij een digitale opname is driehoekje wit geworden is. Rechtsboven staat de dat niet altijd te voorkomen, hoewel je bij het opnemen in RAW er achteraf wel bijna altijd voor kunt heen laat zien dat Lightroom ook in de foto zal waarschuwing voor puur wit. Het vierkantje erom- laten zien waar die puur witte pixels in de foto zitten, met een rode waarschuwingskleur, maar uit zorgen dat er maar heel weinig echt zwart overblijft. Er zijn digitale camera s die een waarschuwing kunnen tonen waardoor je niet alleen aan het histogram afleiden dat er niets overbelicht is. het feit dat het driehoekje zelf nog grijs is, kun je kunt zien dat er puur zwart in de foto zit, maar aan de gekleurde plekken die bij de waarschuwing horen ook kunt zien waar dat zwart zit. Dan kun je ook besluiten of je het erg vindt dat daar echt zwart in het eindresultaat zal komen. Ook de software voor de RAW-verwerking kent die waarschuwing. Die je zie zowel als een kleur in de foto om de plekken te laten zien, als doordat de kleur verandert van de kleine vierkantje linksboven op het moment dat er pixels echt de waarde nul gekregen hebben. De rechterkant van het histogram biedt vergelijkbare informatie, maar dan over het wit. Ook hiervoor geldt dat je in het bestand dat het uitgangspunt voor de foto is bij voorkeur geen puur wit aantreft. Bij het maken van een scan is dat eenvoudig te realiseren, bij een digitale foto is het pure wit soms niet te voorkomen. Er is uiteraard ook een waarschuwing, deze kun je gelukkig bij elke digitale camera inschakelen en is ook in de software voor het verwerken van de RAWbestanden aanwezig. Bij het verwerken van RAW-bestanden is er een optie om het laatste restje informatie uit de overbelichte delen van de opname terug te winnen. Daar heb je wanneer je een zwart-witfoto als eindresultaat wenst een beetje meer te winnen dan bij het maken van een kleurenfoto. Het laatste beetje informatie dat de software terug kan halen bevat namelijk geen kleurinformatie meer, omdat het uit slechts één van de drie kleurkanalen gehaald wordt. In een kleurenfoto is dat daardoor niet bruikbaar, bij een zwart-wit eindresultaat is er geen probleem. Overigens mis je deze extra informatie in de hoge lichten bij het gebruik van één van de zeldzame digitale camera s die alleen in zwart-wit kan fotograferen, omdat bij dergelijke camera s de drie verschillende kleurkanalen met elk hun eigen bovengrens voor de belichting ontbreken. Of je in het eindresultaat puur wit wilt, is ook weer een keuze. Het verschil met puur zwart is dat wit niks is, je ziet alleen het papier bij een afdruk. De rest van het histogram bevat ook belangrijke informatie, het laat zien hoe de verschillende waarden binnen de foto verdeeld zijn. Zit er veel informatie links, dan heb je een donkere foto. 9

13 Focus op Fotografie: Zwart-witfotografie Veel informatie rechts hoort bij een lichte foto. Is de informatie geconcentreerd in een klein deel van het histogram, dan heb je een foto met weinig contrast, dat kan wel eens goed zijn, maar vaak zul je er iets aan willen doen. Bij het uitgebreide histogram van Photoshop kun je nog extra informatie opvragen. Je kunt dan precies zien hoeveel pixels een bepaalde waarde hebben, welk percentage van de pixels donkerder is dan die waarde, en wat de gemiddelde waarde is. Naast het gewone gemiddelde wordt ook de mediaan vermeld, dat is de grens: 50% van de pixels is donkerder, 50% is lichter dan die waarde. Je kunt die waarden wel gebruiken wanneer je series foto s beoordeelt waarvan je wilt dat ze een min of meer gelijke helderheid moeten hebben. Wijken deze waarden onderling veel af, dan zul je dat ook kunnen zien als een verschil tussen de foto s. Of het een goede manier is om foto s met elkaar in balans te brengen, hangt van je smaak en manier van werken af. De verdeling van de waarden binnen het histogram, of er nu veel links, rechts of juist in het midden zitten, is geen aanwijzing voor een kwaliteitsprobleem. Elke foto is anders, elke foto heeft een eigen histogram. Net zomin als er goede of foute vingerafdrukken zijn. Maar er zijn wel technische fouten mogelijk in een digitaal bestand en sommige daarvan kun je zien in het Hier een voorbeeld van de waarschuwingen voor de contrastomvang. In blauw wordt aangegeven wat puur zwart is, in rood wat puur wit is. Bij het werken met een RAW-bestand is het voor het omzetten in zwart-wit het best om te proberen die waarschuwingen met de RAW-conversiesoftware eerst te verwijderen door het bestand aan te passen. 10

14 Hoofdstuk 1: Histogram en gereedschappen histogram van dat bestand. Wanneer je op een verkeerde manier hebt gewerkt kunnen correcties duidelijk zichtbare problemen veroorzaken. Die verkeerde manier is in de regel het doen van vergaande correcties op een bestand met te weinig nuanceringen, een 8-bitsbestand met name. Dan ga je schuiven binnen de 256 mogelijke waarden en het gevolg is dat er waarden gaan ontbreken, terwijl er elders pieken ontstaan van losse waarden die in grotere aantallen voorkomen. Met name die gaten in het histogram, die aangeven dat er waarden in de foto helemaal niet voorkomen, wijzen op een probleem dat je ook wel kunt zien in de foto zelf. Niet zo snel op het scherm, maar wel bij een afdruk. Er treden dan sprongetjes op in de helderheid, die je als lijnen kunt zien. Dat zie je vooral goed in langzaam verlopende helderheden, de lucht, een stuk huid bij een portret. De manier om dat probleem te voorkomen is het altijd werken met 16-bitsbestanden. De gereedschappen Wanneer je een foto aanpast, bewerkt, verandert het histogram. Omdat het histogram en de foto met elkaar verbonden zijn, kun je ook een aantal dingen aan de foto wijzigen door goed naar het histogram te kijken en de wijzigingen te doen op basis van wat het histogram je vertelt over de eigenschappen van de foto. Het zwart- en witpunt, het contrast, de verdeling van de grijswaarden binnen de toonschaal, het zijn allemaal dingen die je uit het histogram kunt afleiden en die je kunt wijzigen. Daarbij kun je het histogram gebruiken om je te helpen de foto op de juiste manier aan te passen. Er zijn uiteindelijk twee gereedschappen die je moet leren gebruiken, waarbij de één dan nog wel in twee wat afwijkende vormen voorkomt. De eerste is het niveaugereedschap, levels voor degenen die gewend zijn aan Engelstalige software. Dat tref je in een wat uitgebreidere en ingewikkeldere versie ook aan als de standaardcorrecties bij de RAW-verwerking in Camera Raw of Lightroom. Het andere gereedschap is het curvegereedschap. Dat werkt iets ingewikkelder, maar kan ook gebruikt worden om ingewikkelder problemen op te lossen. Niveau Het niveaugereedschap is nog steeds goed te gebruiken, hoewel je alles dat je met dat gereedschap kan doen ook met een curve-aanpassing kan doen. Maar het niveaugereedschap is soms gewoon wat makkelijker te begrijpen, en er is niks mis mee dus gebruik ik het nog steeds. Het niveaugereedschap laat het histogram zien, en direct daaronder drie driehoekjes. Die kun je verplaatsen, en die bovenste drie zijn de belangrijkste, het zijn de invoerniveauregelaars. Je gebruikt de buitenste twee in principe om de foto de gewenste contrastomvang te geven; door ze naar binnen te schuiven vergroot je de contrastomvang. Om die maximaal te krijgen schuif je de linker precies tot waar het histogram begint. Wanneer je tijdens het schuiven de Alt-toets ingedrukt houdt, wordt het beeld helemaal wit, tot je zwarte plekjes ziet verschijnen, zo zie je precies waar het diepste zwart in de foto zit. Schuif je verder, dan krijg je grote zwarte plekken in de foto, je kunt wel precies zien waar. Voor normale zwart-witfoto s is net een paar pixels zwart wel mooi, heel veel zwart kan een keuze zijn als de foto, je stijl of het onderwerp er om vragen. 11

De onderwerpen die voor deze avond zijn aangedragen! Maskers maken. Workflow Lightroom en Photoshop. Verschil tussen werken in RGB en srgb

De onderwerpen die voor deze avond zijn aangedragen! Maskers maken. Workflow Lightroom en Photoshop. Verschil tussen werken in RGB en srgb De onderwerpen die voor deze avond zijn aangedragen! Maskers maken Workflow Lightroom en Photoshop Verschil tussen werken in RGB en srgb Werken in 16 of 8 bits Verschil tussen RAW opslaan als PSD of TIF

Nadere informatie

Opname en verwerking - beknopt

Opname en verwerking - beknopt Basis Opname en verwerking - beknopt Uitgangspunt is dat elke foto bij de opname technisch goed belicht zou moeten worden. En wat elke foto nodig heeft is achteraf een aanpassing om de hoogste kwaliteit

Nadere informatie

Bestandsformaten in de digitale fotografie: RAW of JPeg

Bestandsformaten in de digitale fotografie: RAW of JPeg Bestandsformaten in de digitale fotografie: RAW of JPeg De digitale camera is een waar rekenwonder. Het licht dat op de beeldsensor valt, wordt door een beeldprocessor (of zelfs twee processors) omgezet

Nadere informatie

Witbalanscorrectie: Ik vind de foto wat aan de blauwe kant en ga daarom op zoek naar iets dat grijs of wit zou moeten zijn zonder kleurzweem.

Witbalanscorrectie: Ik vind de foto wat aan de blauwe kant en ga daarom op zoek naar iets dat grijs of wit zou moeten zijn zonder kleurzweem. Hieronder een onbewerkte foto van het Lexkesveer tijdens zonsopgang. Op het eerste gezicht een hopeloze foto. In het histogram kun je zien dat zowel aan de lichte (rechter) als donkere (linker) kant de

Nadere informatie

Kleurbeheer; altijd de juiste kleuren

Kleurbeheer; altijd de juiste kleuren Kleurbeheer; altijd de juiste kleuren Wellicht heb je het al eens meegemaakt; hard gewerkt om een opname helemaal perfect te maken. Elke oneffenheid verwijderd, de kleuren exact naar smaak afgesteld en

Nadere informatie

Dupliceer foto, Dupliceer laag, Filters Mediaan en Gaussiaans vervagen, Laag masker, Penseel, Overvloeimodus en Voor- Achtergrond kleur.

Dupliceer foto, Dupliceer laag, Filters Mediaan en Gaussiaans vervagen, Laag masker, Penseel, Overvloeimodus en Voor- Achtergrond kleur. Slechte scan Gebruikte technieken: Dupliceer foto, Dupliceer laag, Filters Mediaan en Gaussiaans vervagen, Laag masker, Penseel, Overvloeimodus en Voor- Achtergrond kleur. Om de bijwerkingen of juist de

Nadere informatie

Opname en verwerking - uitgebreid

Opname en verwerking - uitgebreid Basis Opname en verwerking - uitgebreid Uitgangspunt is dat elke foto bij de opname technisch goed belicht zou moeten worden. En wat elke foto nodig heeft is achteraf een aanpassing om de hoogste kwaliteit

Nadere informatie

Het is James Clerk Maxwell geweest die het hele spectrum wiskundig heeft beschreven.

Het is James Clerk Maxwell geweest die het hele spectrum wiskundig heeft beschreven. 1. Inleiding Even heel kort een aantal begrippen. Licht behoort tot het elektromagnetische veld. In onderstaande afbeelding is een deel hiervan schematisch weergegeven. Het is James Clerk Maxwell geweest

Nadere informatie

Verscherpen van foto s (Adobe Photoshop CS3)

Verscherpen van foto s (Adobe Photoshop CS3) Verscherpen van foto s (Adobe Photoshop CS3) Ga je voor de beste kwaliteit van je foto, in webpresentatie of afdruk? Lees dan verder, want het verscherpen van beeldmateriaal is een kritische stap in de

Nadere informatie

Foto s en Videobewerking

Foto s en Videobewerking Foto s en Videobewerking Arie Noteboom Computer Huis Mijdrecht Nr. 1 Doelstellingen Begrijpen hoe digitale foto s zijn opgebouwd en kunnen worden bewerkt en bewaard. Op basis daarvan foto s kunnen uitsnijden

Nadere informatie

Zwart-wit in het digitale tijdperk

Zwart-wit in het digitale tijdperk Zwart-wit in het digitale tijdperk Vroeger altijd ZW; kleurfilm maar vanaf 1935 Werken met ZW film Opnames gebeuren in functie van eindresultaat = foto op papier Keuze onderwerp (buiten echt heel kleurrijke

Nadere informatie

HDR- FOTOGRAFIE. Inleiding. Het digitale beeld - Bijlage

HDR- FOTOGRAFIE. Inleiding. Het digitale beeld - Bijlage HDR- FOTOGRAFIE Inleiding Wanneer je door de zoeker van je al dan niet spiegelreflex camera kijkt en een prachtige scène hebt waargenomen en vastgelegd, dan is er naderhand soms enige teleurstelling wanneer

Nadere informatie

CAMERA EN ACCESSOIRES

CAMERA EN ACCESSOIRES HISTOGRAM Het histogram Het histogram bestaat uit een grafiek die over het algemeen vaak in de vorm van een heuvel is getekend. Hij is voor elke foto anders en laat zien hoe de verdeling van licht en donker

Nadere informatie

HDR: de digitale Ansel Adams

HDR: de digitale Ansel Adams HDR: de digitale Ansel Adams In bepaalde (vaak Duitse) fotokringen is een nieuwe trend gaande: HDR-fotografie. HDR staat voor High Dynamic Range: een groot dynamisch bereik. HDR is de digitale tegenhanger

Nadere informatie

Contrasten. Contrast verhogen

Contrasten. Contrast verhogen Curven in Photoshop Curven is in Photoshop een krachtig stukje gereedschap. Het stelt je bijvoorbeeld in staat om in een handomdraai kleuren te corrigeren of contrasten aan te passen. Maar het is een filter

Nadere informatie

Deel 1. Wat is HDR fotografie?.

Deel 1. Wat is HDR fotografie?. Deel 1. Wat is HDR fotografie?. Inleiding. Met het intrede van de digitale fotografie is ook de beeldbewerkingsoftware in een stroomversnelling geraakt. Eén van de meest recente ontwikkelingen is de High

Nadere informatie

printerprofiel toepassen in Photoshop

printerprofiel toepassen in Photoshop printerprofiel toepassen in Photoshop De plaats waar ICC-profi elen worden opgeslagen is afhankelijk van het besturingssysteem. Het is belangrijk dat de profi elen op de juiste plaats staan zodat Photoshop

Nadere informatie

VNFE Digitale Workshop. Voorjaar 2006

VNFE Digitale Workshop. Voorjaar 2006 VNFE Digitale Workshop Voorjaar 2006 Doel van de Workshop Basisbegrippen digitale fotografie Theorie Camera Verwerking Mix van uitleg discussie uitproberen Poging de nieuwsgierigheid te prikkelen Stel

Nadere informatie

VOOR FOTOGRAFEN. Nederlandse versie Windows KLEURBEHEER IN PHOTOSHOP CS3

VOOR FOTOGRAFEN. Nederlandse versie Windows KLEURBEHEER IN PHOTOSHOP CS3 KLEURBEHEER IN PHOTOSHOP CS3 VOOR FOTOGRAFEN Nederlandse versie Windows Laatste aanpassing: 4 januari 2008, 12:25 - marc-en-ciel 2008 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke

Nadere informatie

FOTOGRAFIE Zwart-Wit FOTO LEERTRAJECT WELMANSTUDIO

FOTOGRAFIE Zwart-Wit FOTO LEERTRAJECT WELMANSTUDIO FOTOGRAFIE Zwart-Wit FOTO LEERTRAJECT WELMANSTUDIO 2 Vanaf de allereerste foto is het maken van perfecte zwart-wit foto s een combinatie geweest van de juiste opnametechniek en ontwikkel -en afdrukvaardigheden

Nadere informatie

pixelpad printerprofiel toepassen in Photoshop CS2 plaats ICC-profiel standaard instellingen beeldschermprofiel

pixelpad printerprofiel toepassen in Photoshop CS2 plaats ICC-profiel standaard instellingen beeldschermprofiel printerprofiel toepassen in Photoshop CS2 plaats ICC-profiel De plaats waar ICC-profielen worden opgeslagen is afhankelijk van het besturingssysteem. Het is belangrijk dat de profielen op de juiste plaats

Nadere informatie

Kleurmanagement. Betrouwbare kleuren voor fotografen

Kleurmanagement. Betrouwbare kleuren voor fotografen Kleurmanagement Betrouwbare kleuren voor fotografen Licht en kleur Elektromagnetische golven Kleur is de weergave van verschillende golflengtes in het zichtbare gedeelte van het totale golflengtegebied

Nadere informatie

Kleurruimten - Photoshop

Kleurruimten - Photoshop Kleurruimten - Photoshop RGB RGB is een kleurmodel dat in de een of andere variant gebruikt wordt door camera's en monitoren. Bekende varianten zijn AdobeRGB en srgb. Het maakt gebruik van de primaire

Nadere informatie

Kleurbeheer. Of Colormanagement

Kleurbeheer. Of Colormanagement Of Colormanagement Alles begint zoals altijd met Licht Wit licht is eigenlijk een spectrum van alle soorten gekleurd licht Licht valt op een voorwerp en wordt weerkaatst op ons netvlies Ons netvlies bevat

Nadere informatie

DEEL 1. Voorwoord Over dit boek en de auteurs...ix

DEEL 1. Voorwoord Over dit boek en de auteurs...ix Voorwoord Over dit boek en de auteurs...............................ix DEEL 1 Basisvaardigheden. Situering van Photoshop binnen de grafische sector..............5 Het werkgebied..........................................7

Nadere informatie

FOTOGRAFIE Opdrachten - Erik Boot. Nabewerken - Digitale fotografie. Aanpassing portret Henk Dijkstra - Photoshop elements 9 Windows

FOTOGRAFIE Opdrachten - Erik Boot. Nabewerken - Digitale fotografie. Aanpassing portret Henk Dijkstra - Photoshop elements 9 Windows FOTOGRAFIE Opdrachten - Erik Boot Nabewerken - Digitale fotografie Aanpassing portret Henk Dijkstra - Photoshop elements 9 Windows Inleiding Omdat de achtergrond in verhouding tot het onderwerp (Henk dijkstra)

Nadere informatie

Verscherpen in Photoshop

Verscherpen in Photoshop Verscherpen in Photoshop Je ontkomt er bijna zelden aan om een foto nog net iets te verscherpen in Photoshop. Of je de foto nu afdrukt of dat het puur voor internet bedoeld is, een verscherpte foto oogt

Nadere informatie

Digitale workflow. Marcel van Vuren

Digitale workflow. Marcel van Vuren Digitale workflow Marcel van Vuren Werken met digitale foto s Raw vs. JPG Op de computer opslaan bewerken backups en dan.. Wie gebruikt raw en wie JPG? Is dit een bewuste keuze? Wat is RAW Een RAW bestand

Nadere informatie

Tutorial exposure blending. Myriam Vos

Tutorial exposure blending. Myriam Vos Tutorial exposure blending Waarom blending? Het dynamisch bereik van een camera is de verhouding van het felste licht tot het zwakste licht dat nog kan worden waargenomen. Als mens kunnen we met onze ogen

Nadere informatie

Hoe maak je een HDR-foto?

Hoe maak je een HDR-foto? Hoe maak je een HDR-foto? De eerste vraag is natuurlijk; wat is HDR. HDR staat voor High Dynamic Range en betekent niets meer en minder dat je gewoon een heel groot verschil van donker naar licht in je

Nadere informatie

Belichtingsregelingen: Introductie

Belichtingsregelingen: Introductie Belichtingsregelingen: Introductie In een aantal afleveringen worden de meest toegepaste belichtingregelingen bij digitale camera s behandeld. De afleveringen sluiten aan op de presentaties Basiskennis

Nadere informatie

Goed belichten = rechts belichten

Goed belichten = rechts belichten 3 = rechts belichten Als u met een filmcamera fotografeert, of als u jpeg gebruikt op uw digitale camera, dan wilt u uw foto s altijd meteen zo goed mogelijk belichten. Goed betekent in dit verband dat

Nadere informatie

7 tips voor zwart-wit fotografie

7 tips voor zwart-wit fotografie 7 tips voor zwart-wit fotografie Een zwart-wit foto heeft nog steeds veel aantrekkingskracht op mensen. Sinds kort ligt de tweede editie van mijn boek Digitale Fotografie: Zwart-wit in de winkel. Een goede

Nadere informatie

Boven in de werkbalk zie je diversen bewerkingsopties, zoals bestand, bewerken, beeld, afbeelding, aanpassen en nog een aantal andere.

Boven in de werkbalk zie je diversen bewerkingsopties, zoals bestand, bewerken, beeld, afbeelding, aanpassen en nog een aantal andere. Paint Shop Pro Eenvoudige uitleg over fotobewerking, in Paint Shop Pro. Boven in de werkbalk zie je diversen bewerkingsopties, zoals bestand, bewerken, beeld, afbeelding, aanpassen en nog een aantal andere.

Nadere informatie

PHOTOSHOP KLEURENBEELDEN OMZETTEN NAAR ZWART WIT ARTISTIEKE OPLEIDING > OSTYN G

PHOTOSHOP KLEURENBEELDEN OMZETTEN NAAR ZWART WIT ARTISTIEKE OPLEIDING > OSTYN G KLEUR NAAR ZWART WIT! Naast analoge zwart wit fotografie kan je je digitale fototoestel dwingen in zwart wit te fotograferen. Sommigen beweren zelfs dat een zwart wit foto met zijn vele tussentinten meer

Nadere informatie

FOTOGRAFEREN VOORWOORD TECHNIEK

FOTOGRAFEREN VOORWOORD TECHNIEK VOORWOORD FOTOGRAFEREN Wanneer je om je heen kijkt zie je de wereld die vooral bestaat uit veelal niet zo mooi geordende verzamelingen dingen en mensen. Bij het maken van een foto probeer je ordening te

Nadere informatie

Verzamelingstructuur = mapstructuur

Verzamelingstructuur = mapstructuur Verzamelingstructuur = mapstructuur De standaardmanier om verzamelingen te bewaren in Lightroom is om ze te rangschikken onder Gewone verzamelingen en Slimme verzamelingen. Zo deelt Lightroom een nieuwe

Nadere informatie

A. Wat zijn digitale afbeeldingen? B. Bitonaal, grijswaarden of kleur en de bitdiepte C. Resolutie, bestandsgrootte, compressie en bestandsformaten

A. Wat zijn digitale afbeeldingen? B. Bitonaal, grijswaarden of kleur en de bitdiepte C. Resolutie, bestandsgrootte, compressie en bestandsformaten CURSUS DIGITAAL ATELIER AFBEELDINGEN A. Wat zijn digitale afbeeldingen? B. Bitonaal, grijswaarden of kleur en de bitdiepte C. Resolutie, bestandsgrootte, compressie en bestandsformaten A. Wat zijn digitale

Nadere informatie

Korte toelichting van de bewerking in Adobe Photoshop van een zonnefoto van Leo Aerts

Korte toelichting van de bewerking in Adobe Photoshop van een zonnefoto van Leo Aerts Korte toelichting van de bewerking in Adobe Photoshop van een zonnefoto van Leo Aerts door Philippe Vercoutter, AstroLAB IRIS, Ieper, België ( www.astrolab.be ) 23 Juli 2004 Versie 0.2 De oorspronkelijke

Nadere informatie

Fotograferen in RAW. Haal alles uit het RAW-formaat van je digitale camera

Fotograferen in RAW. Haal alles uit het RAW-formaat van je digitale camera Fotograferen in RAW Haal alles uit het RAW-formaat van je digitale camera Fotografeer je in JPEG, de computer in je camera slaat je foto op aan de hand van je voorinstellingen. JPEG is een internationale

Nadere informatie

1 normaal belicht 1 onderbelicht 1 overbelicht

1 normaal belicht 1 onderbelicht 1 overbelicht High Dynamic Range (HDR) Deze techniek zorgt ervoor dat afbeeldingen die een dynamisch bereik hebben dat niet in een digitaal fotobestand past, worden gecomprimeerd zodat er meer detail wordt weergegeven

Nadere informatie

Inhoudsopgave Voorwoord 7 Nieuwsbrief 7 Introductie Visual Steps 8 Wat heeft u nodig? 8 Adobe Photoshop Elements 9 Hoe werkt u met dit boek?

Inhoudsopgave Voorwoord 7 Nieuwsbrief 7 Introductie Visual Steps 8 Wat heeft u nodig? 8 Adobe Photoshop Elements 9 Hoe werkt u met dit boek? Inhoudsopgave Voorwoord... 7 Nieuwsbrief... 7 Introductie Visual Steps... 8 Wat heeft u nodig?... 8 Adobe Photoshop Elements... 9 Hoe werkt u met dit boek?... 10 Uw voorkennis... 11 De website bij het

Nadere informatie

Inhoudsopgave Voorwoord 7 Nieuwsbrief 7 Introductie Visual Steps 8 Wat heeft u nodig? 8 Hoe werkt u met dit boek? 9 De website bij het boek

Inhoudsopgave Voorwoord 7 Nieuwsbrief 7 Introductie Visual Steps 8 Wat heeft u nodig? 8 Hoe werkt u met dit boek? 9 De website bij het boek Inhoudsopgave Voorwoord... 7 Nieuwsbrief... 7 Introductie Visual Steps... 8 Wat heeft u nodig?... 8 Hoe werkt u met dit boek?... 9 De website bij het boek... 10 Toets uw kennis... 10 Voor docenten... 10

Nadere informatie

Kleurmodel en Bestandsoutput van de kamera.

Kleurmodel en Bestandsoutput van de kamera. Van kamera tot print Intentie. In dit verhaal wordt belicht hoe je vanaf je kamera komt tot een eind-product. Dit eindproduct zal in ons geval zijn een te printen foto op formaat (bij benadering) 40x30

Nadere informatie

De nieuwste versie van de NIDF-norm is altijd te vinden op de NIDF-website: www.nidf.nl

De nieuwste versie van de NIDF-norm is altijd te vinden op de NIDF-website: www.nidf.nl Inleiding De NIDF-norm is bedoeld om het uitwisselen van foto's tussen maker en gebruiker zo goed mogelijk te laten verlopen door er voor te zorgen dat niet alleen de foto's zelf worden uitgewisseld, maar

Nadere informatie

Histogram in Picasa. Correcties

Histogram in Picasa. Correcties Histogram in Picasa De veranderingen in Picasa 3.8 spelen voor dit onderwerp geen rol - hoogstens zijn er kleine verschillen in de schermafbeeldingen. Zie ook Intro Picasa 3.8NL. De letter H brengt mij

Nadere informatie

Photoshop CS2. Januari 2008. Jan van der Aa. Bij opstarten zetten we eerst de benodigde instellingen goed.

Photoshop CS2. Januari 2008. Jan van der Aa. Bij opstarten zetten we eerst de benodigde instellingen goed. Januari 2008 Jan van der Aa Photoshop CS2 Bij opstarten zetten we eerst de benodigde instellingen goed. Selecteer eerst Venster en zet de vinkjes ( ) zoals aangegeven. Selecteer het handje. We openen het

Nadere informatie

HOE BEGINNEN MET LIGHTROOM 4?

HOE BEGINNEN MET LIGHTROOM 4? HOE BEGINNEN MET LIGHTROOM 4? Dertig pagina s met duidelijke aanwijzingen om je eerste stappen met Lightroom 4 te zetten. Allereerst zullen de belangrijke voorkeursinstellingen worden getoond. De voorbeelden

Nadere informatie

Willem-Jan Hoeffnagel WORKFLOW IN NATUURFOTOGRAFIE

Willem-Jan Hoeffnagel WORKFLOW IN NATUURFOTOGRAFIE Willem-Jan Hoeffnagel WORKFLOW IN NATUURFOTOGRAFIE IS ER EIGENLIJK EEN PROBLEEM? Eigenlijk niet als Je alleen maar vakantie kiekjes maakt Hooguit 100 foto s per jaar maakt Je ze groepeert per gebeurtenis

Nadere informatie

Lightroom 6 De digitale DoKa. Charlie

Lightroom 6 De digitale DoKa. Charlie Lightroom 6 De digitale DoKa Foto s Importeren Onder Bibliotheek Importeren is niet kopiëren Bibliotheek Importeren Foto s Importeren Onder Bibliotheek Foto s Toevoegen Door Pc Bladeren Foto s Importeren

Nadere informatie

Basisbegrippen i.v.m. kleur op beeldschermen, afbeeldingsformaten en resoluties

Basisbegrippen i.v.m. kleur op beeldschermen, afbeeldingsformaten en resoluties Basisbegrippen i.v.m. kleur op beeldschermen, afbeeldingsformaten en resoluties Kleurdiepte De hoeveelheid kleurinformatie die een pixel op een beeldscherm kan bevatten wordt bepaald door de bitdiepte.

Nadere informatie

Lijnen/randen en passe-partouts maken met Photoshop.

Lijnen/randen en passe-partouts maken met Photoshop. Lijnen/randen en passe-partouts maken met Photoshop. Les 1: Witte rand om de foto m.b.v. canvasgrootte. 1. Open de foto in Photoshop. 2. Klik in menu AFBEELDING op CANVASGROOTTE 3. Zorg dat in het vakje

Nadere informatie

PhotoShop. Opdracht 5.7. Mediacollege Amsterdam. Opdrachten Basiscursus Photoshop CS2. Printerprofiel toepassen

PhotoShop. Opdracht 5.7. Mediacollege Amsterdam. Opdrachten Basiscursus Photoshop CS2. Printerprofiel toepassen Naam: Klas: Plaats ICC-profiel De plaats waar ICC-profielen worden opgeslagen is afhankelijk van het besturingssysteem. Het is belangrijk dat de profielen op de juiste plaats staan zodat Photoshop de profielen

Nadere informatie

Fotograferen in RAW.

Fotograferen in RAW. Een digitale camera is een complex instrument. De beeldsensor is het hart van de camera. De sensor moet de voor het menselijk oog zichtbare licht ontleden in de drie primaire kleuren Rood, Groen en Blauw.

Nadere informatie

In Photoshop kun je afbeeldingen bewerken en aanpassen door de diverse toevoegingen en effecten die je wilt toepassen op aparte lagen uit te voeren.

In Photoshop kun je afbeeldingen bewerken en aanpassen door de diverse toevoegingen en effecten die je wilt toepassen op aparte lagen uit te voeren. PhotoShop Les 2 Werken met lagen, kleuren en transparantie Een digitale foto is een eigenlijk een simpel ding. Als je hem van heel erg dichtbij bekijkt is het niets meer dan een aantal rijen en kolommen

Nadere informatie

Introductie Kleurbeheer

Introductie Kleurbeheer Introductie Kleurbeheer Heb ik kleurbeheer nodig? Als uiteindelijke resultaat niet belangrijk is: Nee Als je genoeg tijd en geld hebt voor meerdere afdrukken: Nee Als het je niet uitmaakt hoe een ander

Nadere informatie

2. Belichting aanpassen Om de overbelichting te verminderen kies ik voor belichting -1.17 en herstel op 100. Die twee brengen de piek tegen de

2. Belichting aanpassen Om de overbelichting te verminderen kies ik voor belichting -1.17 en herstel op 100. Die twee brengen de piek tegen de Een overbelichte bruid en bruidegom. Ik liet in de fotolist al zien het origineel en het uiteindelijk resultaat. Hier leg ik in drie mails in detail uit wat ik gedaan heb aan fotobewerking in Lightroom

Nadere informatie

Pixels, resolutie en afmetingen in digitale fotografie. Een pixel is een vierkantje met een egale kleur.

Pixels, resolutie en afmetingen in digitale fotografie. Een pixel is een vierkantje met een egale kleur. Inleiding. Pixels, resolutie en afmetingen in digitale fotografie. Het begrip pixel wordt in verschillende vakgebieden gebruikt waardoor niet iedereen onder een pixel hetzelfde verstaat. In de digitale

Nadere informatie

Zwart-wit conversie in Adobe Photoshop CS3

Zwart-wit conversie in Adobe Photoshop CS3 Zwart-wit conversie in Adobe Photoshop CS3 Adobe Photoshop CS3 zet een nieuwe standaard op het gebied van conversie van een kleurenopname naar een sfeervol zwart-wit beeld. Met de aanpassingslaag Zwart-wit

Nadere informatie

Nederlands Instituut Digitale Fotografie

Nederlands Instituut Digitale Fotografie Nederlands Instituut Digitale Fotografie De NIDF-norm versie 3.2 Versie 3.2 van de NIDF-norm is gebaseerd op werken met Photoshop CS5, de IPTC Core versie 4 en ISO norm 3664:2009. Deze versie is opgesteld

Nadere informatie

Nederlandse versie MAC OS X (10.5)

Nederlandse versie MAC OS X (10.5) KLEURBEHEER IN ADOBE INDESIGN CS3 Nederlandse versie MAC OS X (10.5) Laatste aanpassing: 28 juli 2008, 16:38 - marc-en-ciel 2008 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars

Nadere informatie

Het gebruik van de QuickScan knop

Het gebruik van de QuickScan knop QuickScan on-line help Het gebruik van de QuickScan knop QuickScan setting Voorkeursinstellingen Het gebruik van de QuickScan knop Doormiddel van de QuickScan knop kunt u snel beelden scannen en automatisch

Nadere informatie

Kleurbeheer stap voor stap

Kleurbeheer stap voor stap Kleurbeheer stap voor stap voor fotografen en dtp ers bijlage bij het Kleurbeheer Roadbook 2012 auteur: Marc Cielen marc-en-ciel 2012 alle rechten voorbehouden pag. 1 van 9 Deel 1 Waarom kleurbeheer? pag.

Nadere informatie

Kleurmodellen. R(ood), G(roen), (B)lauw H(ue), S(aturation), V(alue) C(yan), M(agenta), Y(ellow), K(black) CIE x,y,y L(ightness)*a*b

Kleurmodellen. R(ood), G(roen), (B)lauw H(ue), S(aturation), V(alue) C(yan), M(agenta), Y(ellow), K(black) CIE x,y,y L(ightness)*a*b Kleurmanagement Doel Kennis maken met een aantal basiszaken rondom kleurmanagement (er is veel meer en veel complexer, dus deze presentatie is niet wetenschappelijk ) Plezier Interactief (vragen en/of

Nadere informatie

Over Bits Pixels Dpi & Extensies

Over Bits Pixels Dpi & Extensies Over Bits Pixels Dpi & Extensies Pixels, kleurdiepte en kleur Een digitale afbeelding bestaat uit een verzameling van "pixels" die liggen gerangschikt in een rechthoekig raster van rijen en kolommen. Elke

Nadere informatie

Digitale Fotografie. 1 Bestandstypes

Digitale Fotografie. 1 Bestandstypes 1 Bestandstypes Een bestandstype wordt herkend aan zijn extensie (de drie letters achter de punt in de naam van het bestand). Windows herkent het bestandstype en zoekt in een tabel welk programma er moet

Nadere informatie

Deze presentatie bestaat uit twee delen een korte introductie. Opmerking: Sommige dia s zijn ook van toepassing op andere programma s

Deze presentatie bestaat uit twee delen een korte introductie. Opmerking: Sommige dia s zijn ook van toepassing op andere programma s Deze presentatie bestaat uit twee delen een korte introductie in Powerpoint en een demo De focus ligt op de voorbereidende werkzaamheden: opslaan, importeren en foto s van metadata voorzien. Opmerking:

Nadere informatie

Doordrukken en tegenhouden in Photoshop

Doordrukken en tegenhouden in Photoshop Doordrukken en tegenhouden in Photoshop Het zijn twee termen die nog stammen uit de ouderwetse donkere kamer van de fotografie. Doordrukken en tegenhouden zijn echter nog dingen die anno nu ook actueel

Nadere informatie

Picasa voor beginners

Picasa voor beginners Picasa voor beginners Picasa (van Google) is gratis en Photoshop (van Adobe) is erg duur, dus Picasa is voor beginners en Photoshop is voor gevorderden. Dat laatste is waar, maar het eerste suggereert

Nadere informatie

Focus op Fotografie: Photoshop Elements voor fotografen

Focus op Fotografie: Photoshop Elements voor fotografen Inhoud 1: Fotobeheer met Organizer 1 Introductie 2 Foto s van camera of kaartlezer importeren 2 Foto s uit bestaande mappen ophalen 4 De indeling van de Organizer 5 Weergaven in de Organizer 8 Foto s sorteren

Nadere informatie

Verwijderen van kleurzweem met Photoshop.

Verwijderen van kleurzweem met Photoshop. Verwijderen van kleurzweem met Photoshop. Wanneer de witbalans niet juist ingesteld is krijgt men kleurzweem in de foto, daarom gebruik ik steeds de automatische witbalans, welke over het algemeen een

Nadere informatie

Thema: Prepress. Photoshop

Thema: Prepress. Photoshop Photoshop OPDRACHTKAART PP-03-01-01 Voorkennis: Je moet met een computer om kunnen gaan. Intro: Adobe Photoshop is een computer-programma voor het bewerken van foto s, illustraties en lijnmodellen. Het

Nadere informatie

PhotoShop. Les 1 - Werken met lagen, kleuren en transparantie

PhotoShop. Les 1 - Werken met lagen, kleuren en transparantie PhotoShop Les 1 - Werken met lagen, kleuren en transparantie Een digitale foto is een eigenlijk een simpel ding. Als je hem van heel erg dichtbij bekijkt is het niets meer dan een aantal rijen en kolommen

Nadere informatie

www.marc-en-ciel.be kleurbeheer - creative suite - digitale fotografie opleiding - ondersteuning - advies - verkoop

www.marc-en-ciel.be kleurbeheer - creative suite - digitale fotografie opleiding - ondersteuning - advies - verkoop START KLEURBEHEER PROFIELSERVICE WINKEL LABOTESTS LESMATERIAAL AFHALEN KOPPELINGEN ONDERSTEUNING www.marc-en-ciel.be kleurbeheer - creative suite - digitale fotografie opleiding - ondersteuning - advies

Nadere informatie

12 tips voor prachtige zwart-wit landschappen

12 tips voor prachtige zwart-wit landschappen 12 tips voor prachtige zwart-wit landschappen Een landschap vol kleur is natuurlijk schitterend. Maar zwart-wit landschappen kunnen ook prachtige beelden opleveren! Met deze tips leer je hoe je fantastische

Nadere informatie

illustrator Alleen een hands- on.. LESBRIEVEN

illustrator Alleen een hands- on.. LESBRIEVEN illustrator LESBRIEVEN HANDS- ON: OPDRACHTEN: SITE MET ALLE OEFENINGEN VOORKENNIS: PLAATSEN WEBINHOUD GEBRUIK FLASH Adobe illustrator Hét pakket uit de Adobe- suite om vector- a?eeldingen mee te bewerken

Nadere informatie

COLOURMANAGEMENT BASISINSTRUCTIE

COLOURMANAGEMENT BASISINSTRUCTIE INLEIDING Digitale afbeeldingen gemaakt met een camera zullen doorgaans aangemaakt zijn in de kleurmodus RGB. RGB staat voor Rood, Groen en Blauw. Dit zijn de primaire lichtkleuren waaruit het zichtbare

Nadere informatie

brug naar Photoshop DE BRUG NAAR PHOTOSHOP

brug naar Photoshop DE BRUG NAAR PHOTOSHOP q De brug naar Photoshop Als u Photoshop CS6 installeert, krijgt u er automatisch ook Bridge CS6 bij. Bridge is een browser, waarmee u snel een overzicht krijgt van uw foto s en andere bestanden, Deze

Nadere informatie

Inhoudsopgave Voorwoord 7 Nieuwsbrief 7 Introductie Visual Steps 8 Wat heeft u nodig? 8 Adobe Photoshop Elements 9 Hoe werkt u met dit boek?

Inhoudsopgave Voorwoord 7 Nieuwsbrief 7 Introductie Visual Steps 8 Wat heeft u nodig? 8 Adobe Photoshop Elements 9 Hoe werkt u met dit boek? Inhoudsopgave Voorwoord... 7 Nieuwsbrief... 7 Introductie Visual Steps... 8 Wat heeft u nodig?... 8 Adobe Photoshop Elements... 9 Hoe werkt u met dit boek?... 10 Uw voorkennis... 11 De website bij het

Nadere informatie

27/01/2012 MULTI MEDIA PHOTOSHOP. File:MultiMedia/Photoshop M. Peters

27/01/2012 MULTI MEDIA PHOTOSHOP. File:MultiMedia/Photoshop M. Peters 27/01/2012 MULTI MEDIA PHOTOSHOP File:MultiMedia/Photoshop M. Peters Multi Media Cursus Photoshop CS3 / CS5 In dit naslagwerk vind je een korte uitleg van Photoshop CS3/ CS5. Als je de cursus stap voor

Nadere informatie

Werkwijze om RAW bestanden te bewerken

Werkwijze om RAW bestanden te bewerken Werkwijze om RAW bestanden te bewerken 1 Inhoudsopgave Werkwijze om RAW bestanden te bewerken...3 Kopieer de raw bestanden...3 Voeg tijdens kopieëren trefwoorden en metadata toe...3 Selecteer de foto's

Nadere informatie

We zien dus soms grote contrast omvangen bij onderwerpen, hoofdzakelijk veroorzaakt door verschillen in verlichting.

We zien dus soms grote contrast omvangen bij onderwerpen, hoofdzakelijk veroorzaakt door verschillen in verlichting. LOW DYNAMIC RESOLUTION Het kleine broertje van High Dynamic Resolution We zien dat deze technieken steeds meer toegepast worden, maar waarom eigenlijk, en wat hebben we er aan? HET WAAROM Over het algemeen

Nadere informatie

Voor je begint. Foto s bewaren. Originelen bewaren. Opslaan na bewerking in Picasa kan op verschillende manieren

Voor je begint. Foto s bewaren. Originelen bewaren. Opslaan na bewerking in Picasa kan op verschillende manieren Fotobewerking Voor je begint Foto s bewaren Want je wil je herinneringen niet kwijt Externe harde schijf Originelen bewaren Want je leert altijd bij en dan kan je steeds opnieuw proberen Opslaan na bewerking

Nadere informatie

OPDRACHTKAART. Thema: Prepress. Photoshop 7. Kleuren bijwerken PP Voorkennis: De vorige Photoshop opdrachten afgerond.

OPDRACHTKAART. Thema: Prepress. Photoshop 7. Kleuren bijwerken PP Voorkennis: De vorige Photoshop opdrachten afgerond. OPDRACHTKAART PP-03-07-01 Voorkennis: De vorige Photoshop opdrachten afgerond. Intro: In deze opdracht ga je kleuren in een foto bijwerken. Er kan een bepaalde zweem over foto s liggen. Foto s kunnen bijvoorbeeld

Nadere informatie

Les 23 Kleurcorrecties (1)

Les 23 Kleurcorrecties (1) Les 23 Kleurcorrecties (1) Theorie De reden waarom de weergave van je foto niet op elk scherm perfect gelijk is, komt omdat de kleuren in je foto niet worden gemaakt door je digitale camera, maar dat deze

Nadere informatie

6 tips voor een maximaal dynamisch bereik in je foto's

6 tips voor een maximaal dynamisch bereik in je foto's 6 tips voor een maximaal dynamisch bereik in je foto's Heb je het ook al eens gehad? Het landschap ziet er fantastisch uit maar op de foto krijg je veel te lichte luchten en een veel te donkere voorgrond.

Nadere informatie

Kleuren met getallen Afbeeldingen weergeven

Kleuren met getallen Afbeeldingen weergeven Activiteit 2 Kleuren met getallen Afbeeldingen weergeven Samenvatting Computers slaan tekeningen, foto s en andere afbeeldingen op door het gebruik van getallen. De volgende opdracht laat zien hoe. Kerndoelen

Nadere informatie

Deel 1 Uw camera en de techniek van het fotograferen

Deel 1 Uw camera en de techniek van het fotograferen Inhoudsopgave Voorwoord... 7 Nieuwsbrief... 8 Introductie Visual Steps... 8 Wat heeft u nodig?... 9 Systeemeisen ArcSoft PhotoStudio Darkroom 2... 9 Hoe werkt u met dit boek?... 10 Uw voorkennis... 11

Nadere informatie

SCHERPSTELLEN DIGITALE FOTOGRAFIE VAN OPNAME TOT AFDRUK HOOFDSTUK 3

SCHERPSTELLEN DIGITALE FOTOGRAFIE VAN OPNAME TOT AFDRUK HOOFDSTUK 3 3 SCHERPSTELLEN HOOFDSTUK 3 DIGITALE FOTOGRAFIE VAN OPNAME TOT AFDRUK Dit is hoofdstuk 3 van het boek waarin de volledige workflow voor de digitaal werkende fotograaf wordt behandeld. Wanneer u op de hoogte

Nadere informatie

Broodje bakken in Photoshop

Broodje bakken in Photoshop http://psd.tutsplus.com/tutorials/drawing/create-a-realistic-loaf-of-bread-in-photoshop/ Broodje bakken in Photoshop Stap 1 Nieuw document = 1000 x 550 px. Nieuwe groep maken, je noemt die BG of background.

Nadere informatie

1. Achtergronden verwijderen (op basis van Photoshop CS2/CS3)

1. Achtergronden verwijderen (op basis van Photoshop CS2/CS3) 1. Achtergronden verwijderen (op basis van Photoshop CS2/CS3) De Engelse benamingen van de opdrachten staan tussen ( ) Voor deze tutorial ga ik gebruik maken van de volgende 2 foto s Foto 1, de foto waar

Nadere informatie

Wonderen bestaan niet of toch...

Wonderen bestaan niet of toch... Cursus fotobewerking in Photoshop (lessen op 14-3, 21-3, 28-3, 4-4) Wonderen bestaan niet of toch... Allemaal welkom op deze eerste les, het doel van deze cursus is om meer inzicht te krijgen in het digitaal

Nadere informatie

Het histogram. Maar ook later op de computer in programma's als Photoshop kun je iets met de histogrammen.

Het histogram. Maar ook later op de computer in programma's als Photoshop kun je iets met de histogrammen. Het histogram Het histogram op je camera is misschien wel één van de belangrijkste hulpmiddelen om je te helpen of je qua belichting goed zit met een foto. Het histogram is een grafische weergave van de

Nadere informatie

De NIDF-Norm, versie 4.1

De NIDF-Norm, versie 4.1 De NIDF-Norm, versie 4.1 Versie 4.1 van de NIDF-norm is gebaseerd op werken met Photoshop CC, Lightroom5 en de IPTC Core versie 4 en ISO norm 3664:2009. Deze versie is opgesteld in mei 2014. De nieuwste

Nadere informatie

Contactblad maken kleurzweem verwijderen schaduw/hooglicht rode ogen foto filter twee belichtingen randen digitale wolken ansichtkaart picture

Contactblad maken kleurzweem verwijderen schaduw/hooglicht rode ogen foto filter twee belichtingen randen digitale wolken ansichtkaart picture Contactblad maken kleurzweem verwijderen schaduw/hooglicht rode ogen foto filter twee belichtingen randen digitale wolken ansichtkaart picture package panorama waterverf schilderij tekening olieverf schilderij

Nadere informatie

Digitale fotografie. Inhoudsopgave 7. Voorwoord 13. Deel 1 Leer je camera kennen 15. Deel 2 Betere foto s maken 39

Digitale fotografie. Inhoudsopgave 7. Voorwoord 13. Deel 1 Leer je camera kennen 15. Deel 2 Betere foto s maken 39 Computer Basisboek Digitale fotografie Korte inhoud Inhoudsopgave 7 Voorwoord 13 Deel 1 Leer je camera kennen 15 Deel 2 Betere foto s maken 39 Deel 3 Eigenschappen van digitale foto s 95 Deel 4 Digitale

Nadere informatie

Oude z/w of kleuren foto s herstellen tot hun nieuwe glorie

Oude z/w of kleuren foto s herstellen tot hun nieuwe glorie Oude z/w of kleuren foto s herstellen tot hun nieuwe glorie Voor deze tutorial maken we gebruik van onderstaande z/w foto. In de foto zitten een aantal flinke scheuren, zijn veel witte punten te zien en

Nadere informatie