Verslag ontwikkelingswerk in Likoma Island, Malawi, Afrika. Februari-mei 2014 Bie Hooyberghs
|
|
- Jacobus Desmet
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Verslag ontwikkelingswerk in Likoma Island, Malawi, Afrika. Februari-mei 2014 Bie Hooyberghs Voorwoord Beste mensen, lieve vrienden, sponsors, geïnteresseerden, enthousiastelingen. Eerst en vooral mijn oprechte exuses dat ik zo laat van mij laat horen. Na mijn reis naar Afrika heb ik een zeer drukke vakantieperiode gehad, en nu zit ik weer helemaal in schoolstemming, want na mijn lerarenopleiding Muziek-Project Kunstvakken, heb ik besloten opnieuw te gaan verderstuderen: Sociaal Cultureel Werk. (Mijn ervaringen in Malawi zijn daar zeker mee de oorzaak van. J ) Ik deel jullie maar al te graag mijn ervaringen mee. Als men mij vraagt wat ik het leukste/beste aan mijn reis vond, dan heb ik daar geen woorden voor. Heel die ervaring was voor mij onvergetelijk en ik denk er ook nu nog zeer vaak aan terug. Ik heb hieronder getracht om uit te leggen wat we precies hebben gedaan in Malawi. Mijn doel was om het zo kort mogelijk te houden, maar dat is onmogelijk geworden. Er zijn zoveel zaken die ik zou willen vertellen, maar dan ben ik volgende week nog bezig. Moest u na het lezen van dit verslag nog vragen of opmerkingen hebben, mag u mij gerust contacteren op het volgende mailadres: hooyberghsbie@hotmail.com. Aan al diegenen die gesponsord hebben, dankuwel. Mijn dankbaarheid is ontzettend groot. Jullie hebben dit mee mogelijk gemaakt, en dat vind ik fantastisch. Jullie hebben ontzettend veel fantastische kinderen, jongeren en volwassenen op een geweldig eiland in een ongelooflijk aangenaam en vriendelijk land zeer blij gemaakt. Zij zijn jullie ook gigantisch dankbaar. De blik in hun ogen sprak voor zich. Nogmaals, een oprechte dankuwel. Of in het Chichewa: Zikomo kwambiri. In dit verslag komt het volgende aan bod: - een inleiding - les geven op de scholen: Samalani (kleuterschool) - les geven op de scholen: Yofu (Lagere school) - Workshops voor de leerkrachten van Samalani - Bijscholing voor de leerkrachten - Besluit Inleiding Lesgeven in een ontwikkelingsland is een unieke kans dat je ogen doet openen en een andere kijk leert hebben op jezelf, je manier van lesgeven en de wereld om je heen. Eleonore (mijn klas-en reisgenoot) en ik hebben deze kans gekregen en we zijn daar dan ook de volle 100% voor gegaan. De opzet van ons project bestaat uit een combinatie van muziek en taal. Hoe kan je bij jonge kinderen een taal aanleren en stimuleren via muziek en wat zijn daar de effecten van? Dat leek ons een interessant gegeven om op Likoma Island, een eiland in Malawi waar we drie maanden hebben 1
2 verbleven, mee aan de slag te gaan. Met ons project Music as a universal language willen we graag aantonen hoe we via muziek jonge kinderen in het kleuter- en lager onderwijs de Engelse taal hebben kunnen stimuleren. We gaven les in twee scholen op het eiland: Yofu en Samalani. Yofu was de lagere school. Die bestaat uit 8 klassen ipv 6 zoals bij ons. De leeftijden gaan daar van 6 jaar t.e.m. 18 jaar. Samalani was een kleuterschooltje met 6 klasjes. SAMALANI (kleuterschool) Onze werkwijze Voor zowel de peuters als de kleuters hebben we wekelijks rond één thema gewerkt. Bij de kleuters werd dit bepaald door de leerkrachten en bij de peuters mochten we zelf een thema kiezen. Elke les zijn we gestart vanuit een (bestaand of eigen gecomponeerd) lied dat gekoppeld was aan het thema. Na het aanleren van het lied hebben we telkens verschillende werkvormen ingezet om met de woordjes uit het lied te spelen. Zo deden we loopspelletjes, ritmespelletjes, luisterspelletjes, uitbeeldspelletjes, enz. Op deze manier probeerden we de kinderen de nieuwe Engelse woordjes uit het lied te leren herkennen en benoemen. Om een duidelijke structuur te bepalen in elke les zijn we telkens met een welkomstliedje begonnen en met een afsluitliedje geëindigd. Tijdens het aanleren van de liedjes of andere spelvormen, maakten we vooral veel gebruik van herhaling en grote bewegingen. Hoe groter de bewegingen en het enthousiasme waarmee we dit brachten, hoe meer kinderen we konden bereiken. Om de woordjes en zinnetjes te kunnen onthouden gebruikten we vaker prentjes. Voor elk nieuw woordje gebruikten we een prentje. Dit maakte het ook visueler voor de kinderen. Bij de peuters lag onze nadruk vooral op het spel en 2
3 minder op het aanleren van de liedjes. Door het spelen met de liedjes en veel te herhalen, konden de meeste kinderen bepaalde woordjes en soms zelfs zinnetje meezingen. Bij de kleuters zijn we meer bezig geweest met het aanleren van de liedjes door veel herhaling en de woordjes te gebruiken in verschillende spelvormen. Het verschil hierbij is dat het niveau van zowel de melodieën als van de spelvormen iets hoger lag. De kleuters konden de liedjes ook allemaal meezingen. De resultaten van ons project Ons project was duidelijk in goede aarde gevallen bij zowel de kinderen, de leerkrachten als de directeur. En dat heeft ons heel wat opgeleverd. De leerkrachten waren zo enthousiast dat ze alle liedjes en werkvormen wilden leren en toepassen in de lessen. De leerkrachten herhaalden de liedjes met de kinderen op de dagen dat we op de andere school lesgaven. Daar waren we ontzettend blij mee, want hierdoor beleven de liedjes nog meer hangen bij de kinderen. Het was ook enorm leuk om te horen hoe ze op de weg naar huis onze liedjes luidkeels begonnen zingen. Op het einde van ons project merkten we op dat de meeste kinderen de prentjes uit de liedjes konden herkennen en benoemen. Dat gaf ons een enorme voldoening. Om de duurzaamheid van ons project te bewaren en ons materiaal niet verloren te laten gaan, hebben we in de laatste weken nog een aantal workshops gegeven aan de leerkrachten. foto s workshop leerkrachten YOFU (Lagere school) Onze werkwijze De leerlingen hadden leerlingenboekjes. Ook was er een lerarenhandleiding bij, een klein boekje waarin suggesties stonden van hoe je een les kon aanpakken. Naar onze mening was dit boekje erg onlogisch opgebouwd. De lesonderwerpen sprongen van de hak op de tak, de ideeën die er in stonden waren vaak onrealistisch (de nodige middelen waren bijvoorbeeld niet beschikbaar), enzovoort. Wij hebben het boekje wel als leidraad gebruikt, maar de inhoud hebben we volledig naar onze hand gezet. We maakten bijvoorbeeld onze eigen structuur en we schreven onze eigen liedjes. 3
4 Hiervoor baseerden we ons op de leerinhoud. We pastten deze nummers zodanig aan dat ze haalbaar waren om te zingen in het Engels voor de jonge leerlingen. De leerlingenboekjes hebben we over het algemeen zeer weinig gebruikt omdat ze in onze ogen niet zo functioneel waren. We begonnen onze lessen in standaard 1 en 2 meestal met een actief onderdeel zoals het zingen van een (nieuw) liedje. Dan gingen we verder met verschillende speelse oefeningen met de focus op de nieuwe woordenschat. We maakten steeds gebruik van prenten en bewegingen. Daardoor begrepen de kinderen al snel waarover het ging. Ze waren dan ook erg enthousiast. Wat de oudste klassen betreft, begonnen we steeds met een inleiding van een thema. Zij hebben ook leerlingenboekjes voor Expressive Arts, en er waren dus ook lerarenhandleidingen van. Maar deze lessen volgden we veel minder strikt. We kozen bepaalde thema s uit waarrond we gingen werken met de leerlingen. Bijvoorbeeld het thema Improving the home. Hier moesten ze dan een opdracht over uitvoeren in groep, en kernwoorden- en zinnen over noteren. Uiteindelijk hebben we met hun teksten een nummer ineen gestoken dat ze uit volle borst onder begeleiding van de gitaar meezongen. In standaard 6 en 7 verstonden de leerlingen al meer Engels dan in de jongste klassen. De ene wel al wat beter als de andere, en soms vertaalde een jongen die het wél goed begreep voor de hele klas wat de opdracht precies was. De leerlingen waren over het algemeen zeer beleefd. We werden aangesproken met Madame Bie en Madame Eleo, en als ze een vraag hadden bogen ze lichtjes door hun knieën, dat was daar blijkbaar de beleefdheid. 4
5 De leerlingen zaten soms met 100 in de klas. Om de duurzaamheid van ons project te bewaken, hebben we voor elke leerkracht een schriftje gemaakt met al onze liedjesteksten. We waren van plan om de liedjes in notenbeeld uit te schrijven, maar omdat de leerkrachten dit niet konden lezen en ze verder ook geen instrumenten hebben om goed te kunnen intoneren, hebben we alleen de teksten opgeschreven. In september gaven we een aantal cd s mee met de nieuw lading studenten waarop alle liedjes door Eleonore en mij zijn ingezongen. Een cd-speler in de school is zeer uitzonderlijk, maar de directeur van Samalani heeft er gelukkig eentje staan. Daarnaast hebben we nog schrijfgerei, schaartjes, knutselgerief en al onze prentjes aan hen geschonken. De prentjes hebben we op het eiland gelamineerd zodat ze langere tijd kunnen worden gebruikt. Met vele Zikoma kwambiri s (wat heel erg bedankt betekent) en een voldaan gevoel, namen we afscheid van Samalani. Onze laatste workshops vond plaats op de laatste dag in Samalani. De dankbaarheid was langs beide kanten groot. 5
6 BIJSCHOLINGEN Verder hebben we ook nog een week bijscholing gegeven aan leerkrachten van verschillende scholen op het eiland. Dat bleek echt wel zeer welkom te zijn. Doel: Basis muziek geven (Bruikbaar in bijvoorbeeld de les Expressive Arts 6
7 We vinden dat de volwassen leerlingen enorm snel geleerd hebben in die week. Tegen het einde van de week konden ze gewoon zelf een melodie schrijven en uitvoeren. En het cliché moet ook hier bevestigd worden: Afrikanen hebben echt een ongelooflijk ritmegevoel. Een maatslag hebben zij in principe niet nodig, zij voelen dat gewoon aan. Heel anders dan de volwassenen in België. Het was voor ons beide heel fijn om te doen, en de dankbaarheid die we kregen was enorm groot. Thank you for sharing your distance and knowledge with us. Er werd al snel gevraagd wanneer we terug zouden komen. Die vraag blijft voorlopig helaas nog even onbeantwoord. 7
8 Foto s: bijscholing Muziek voor leerkrachten van Likoma Island Besluit Met ons project Music as a universal language gingen we op zoek naar het antwoord op de volgende vraag: Is muziek een effectieve methode om een andere taal aan te leren en te stimuleren? Nadat we een dikke twee maanden voor de klas hebben gestaan met onze eigen muzikale methodiek, kunnen we absoluut bevestigen dat muziek doeltreffend is bij het aanleren van een taal. Kinderen zijn ontzettend gemotiveerd en enthousiast als ze met muziek bezig kunnen zijn. Zonder dat ze het weten zijn ze eigenlijk de hele tijd al spelenderwijs aan het leren. 8
9 Ook is het heel boeiend om te zien dat, ondanks het feit dat de kinderen Chichewa spraken en wij Engels, wij elkaar toch konden verstaan. Communicatie was dus mogelijk door middel van muziek. Hierbij refereren we dan terug naar onze titel: Music is a universal language. We maakten onze eigen kinderliedjes, aangepast aan de leeftijd van de leerlingen. Voor de kleinste kleutertjes waren dat vooral korte liedjes met veel herhaling. Bij de oudere kleuters en jongere kinderen konden we al iets meer tekst gebruiken en de liedjes bijgevolg iets langer maken. Meestal inspireerden we ons op bestaande melodieën van kinderliedjes van bij ons in België. We herhaalden de liedjes vaak afwisselend met muzikale spelletjes waarin penten en bewegingen aan bod kwamen. Na een les konden de meeste kinderen al enkele Engelse woordjes meezingen. De volgende les herhaalden we het lied en gingen we verder in op de moeilijkere woorden. Uiteindelijk wisten ze steeds wel wat ze aan het zingen waren, iets wat wij zeer belangrijk vonden omdat de leerlingen meestal gewoon woorden moeten opdreunen waarvan ze niet weten wat het betekent. Op het einde van onze lesperiode konden de kleinsten onze liedjes met gemak meezingen. Ongelooflijk fijn als ze ons mee vergezelden naar huis toe terwijl ze spontaan de Engelse liedjes aan het zingen waren die ze geleerd hadden in onze lessen. En in Yofu, de lagere school was de voldoening groot toen we zagen bij de mondelinge examens, dat de leerlingen automatisch een liedje begonnen zingen of neuriën om op het antwoord te komen. Super dat ze de link ook meteen konden leggen met het juiste liedje. Voor ons was het een enorm boeiende, interessante, fijne, leerrijke en ook uitdagende ervaring. Het was de perfecte afsluiter van onze opleiding. Deze ervaring nemen we dan ook ongetwijfeld ons hele leven mee. Niet alleen zullen we er in het werkveld baat bij hebben, (we vermoeden dat de kans klein is dat we ooit nog voor een klas van 100 leerlingen gaan staan), maar ook in ons dagelijks leven zal het toch voor kleine veranderingen zorgen. Denk maar aan de overbodige luxe die wij hebben, aan de zagerige en klagerige stressvolle mentaliteit die wij Belgen hebben, aan de associaliteit die veel Belgen over zich dragen. Door deze reis zijn wij nog socialer en mondiger geworden, en ook ons Engels heeft een boost gekregen. Je kan echt wel stellen dat we nu steviger in onze schoenen staan. Tenslotte hebben we ook het geluk gehad om zoveel vriendelijke, interessante, behulpzame en aangename mensen te ontmoeten. Velen zullen we écht niet snel vergeten. We zijn ongetwijfeld ons hart een stukje verloren in Malawi en Likoma Island. 9
Het Kievitlied. Ik heb met groep 5 een klassenlied bedacht en opgenomen. Het lied heet het Kievitlied omdat de groep de Kievit heet.
Het Kievitlied Ik heb met groep 5 een klassenlied bedacht en opgenomen. Het lied heet het Kievitlied omdat de groep de Kievit heet. Lesdoelen: De kinderen krijgen bij deze opdracht een muzikale uitdaging.
Nadere informatieNieuwsbrief De Taaltuin maart 2014
Nieuwsbrief De Taaltuin maart 2014 Beste ouders We knipperen met onze ogen en het is alweer maart. De afgelopen maanden hebben we een hoop activiteiten achter de rug. Sinterklaas is op bezoek geweest,
Nadere informatieBijlage interview meisje
Bijlage interview meisje Wat moet er aan de leerlingen gezegd worden voor het interview begint: Ik ben een student van de Universiteit van Gent. Ik wil met jou praten over schrijven en taken waarbij je
Nadere informatieNieuwsbrief 1 stadsspel op dinsdag 2 september. Emily Leon
Nieuwsbrief 1 stadsspel op dinsdag 2 september. Emily Leon Op dinsdagnamiddag 2 september 2014 beleefden we samen met onze klas (7CZR) een aangenaam stadspel in Aalst. De zon was van de partij en iedereen
Nadere informatieAfscheid groep 8 3 JULI 2015
Afscheid groep 8 3 JULI 2015 DE REGENBOOG Hallo iedereen, is en blijft een mooie en leuke school. De tijd op de Regenboog was super leuk, ik heb veel geleerd maar ook veel gelachen. Mijn klasgenoten en
Nadere informatieImpressies uit Apeldoorn
Impressies uit Apeldoorn We beleefden afgelopen woensdag een avond met een ster. Twee mensen uit het Israëlische dorp Neve Shalom Wahat al-salam (oase van vrede) lieten ons in een adembenemende presentatie
Nadere informatieKarin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach.
Karin de Galan Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Ze heeft zich gespecialiseerd in het trainen van trainers en richtte in 2007 de galan school voor training op. Eerder werkte ze als
Nadere informatieEerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.
juni 2014 Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie Eerste nummer Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. INHOUD juni 2014 Eten als een kind Op kamers
Nadere informatieLuisteren: muziek (B1 nr. 4)
OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. Kijk
Nadere informatieE.H.B.O. Werkstuk Vera Kleuskens, groep 7
E.H.B.O. Werkstuk Vera Kleuskens, groep 7 1 Vera Kleuskens groep 7 Inhoudsopgave Voorwoord... 3 Inleiding... 4 1. Wat is E.H.B.O... 5 2. E.H.B.O. vereniging... 6 3. Cursus... 7+8+9 4. Reanimatie en A.E.D....
Nadere informatie3 Hoogbegaafdheid op school
3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit
Nadere informatieNIEUWSBRIEF KINDERKRIEBELS
NIEUWSBRIEF KINDERKRIEBELS Dag allemaal, Eindelijk is het zover!!! De eerste nieuwsbrief van Centrum KINDERKRIEBELS is er!! Vele van jullie zullen zich afvragen Centrum KINDERKRIEBELS wat is dat???? Hieronder
Nadere informatieTuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?
Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieWat doen onze kleuters deze week? Instapklas + eerste kleuterklas: juf Nathalie
Van 1 september tot en met 3 september 2010. Wat doen onze kleuters deze week? Instapklas + eerste kleuterklas: juf Nathalie Hallo iedereen, Zijn jullie er klaar voor? De hartjes van onze kapoenen zullen
Nadere informatieNAAM ORGANISATIE: KDV DE KNUFFEL ACTIVITEIT:
ADRES: Kinderopvang Knuffel Machteld Versweyveld Columbiastraat 231 2030 Antwerpen NAAM ORGANISATIE: KDV DE KNUFFEL CONTACTGEGEVENS: 035413154 KDV.knuffel@stad.antwerpen.be ACTIVITEIT: TREFWOORDEN: VOORTDUREND
Nadere informatieWas er voldoende informatie, en was deze duidelijk genoeg? Heb je het boek voorgelezen / besproken in de groep?
Welke schrijfster bezocht jullie? Hebben jullie alle informatie tijdig ontvangen? Was er voldoende informatie, en was deze duidelijk genoeg? Heb je het boek voorgelezen / besproken in de groep? Wat vonden
Nadere informatieID 343 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) Pedagogische Wetenschappen.
ID 33 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Pedagogische Wetenschappen optie: Land (bestemming) Aan welke universiteit/onderwijsinstelling
Nadere informatieVerslag Creatief Denken en Pitchen
Verslag Creatief Denken en Pitchen Jeroen Dusseldorp 2041664 PM1DV Leraar: Serge verwiel 1 Voorwoord Korte evaluatie van trainingen De beroepsvaardigheden trainingen vond ik dit blok toch wel het leukste
Nadere informatieEvaluatie vormingsprogramma 'Agressie in de Ouderenzorg'
Evaluatie vormingsprogramma 'Agressie in de Ouderenzorg' Organisatie Preventief Omgaan met Agressie Datum 20/04/2012 Plaats t Roodhof Oostkamp Globaal gemiddelde 4.8 / 5 Aantal deelnemers 21 personen 1.
Nadere informatieSchoolkrant. Juli 2015
Schoolkrant Juli 2015 Inleiding Shakira Naar de middelbare school! Interview juf Sanne over het kamp van groep 7/8. Interview juf Femke over bruiloft 25 jaar jubileum Over ons Spelletjes Shakira Geschreven
Nadere informatieDe olifant die woord hield
De olifant die woord hield Een voorstelling van verhalenverteller Peter Faber www.peterfaber.eu Inleiding Aan het eind van haar leven las Annie MG Schmidt al haar sprookjes nog eens door. Genadeloos streepte
Nadere informatieTuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?
Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieFLIPPEN. Naam: Ruben van Dijk Datum van inlevering: 28/11/06 Klas: M1C Tutorgroep: 2
FLIPPEN Naam: Ruben van Dijk Datum van inlevering: 28/11/06 Klas: M1C Tutorgroep: 2 Verantwoording: Opleiding: Media Vormgeven School: Media college Amsterdam Jaar: 1 Projectomschrijving: Het maken van
Nadere informatiePortret van H. Gerealiseerd door H. en Linde Stael In samenwerking met het SIHO
Portret van H. Gerealiseerd door H. en Linde Stael In samenwerking met het SIHO Dit portret gaat over H., een vrouw die met een evoluerende spierziekte nog lang voor de klas heeft gestaan in het lager
Nadere informatieNieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal,
Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Veel te laat krijgen jullie deze nieuwsbrief. Ik had hem al veel eerder willen maken/versturen, maar ik
Nadere informatieWij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.
Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat
Nadere informatieHandelsstraat 3, 6135 KK Sittard 046-451 23 86 www.veelzijdig.com. Korte zinnen. Handelsstraat 3, 6135 KK Sittard www.veelzijdig.
Handelsstraat 3, 6135 KK Sittard 046-451 23 86 www.veelzijdig.com Korte zinnen 046-451 23 86 Want je kunt niets zeker weten en alles gaat voorbij Maar ik geloof, ik geloof in jou en mij 046-451 23 86 Het
Nadere informatieDe week van Springmuis.
De week van Springmuis. Vandaag is het verhaal verteld over Springmuis. Het verhaal is afkomstig van een legende van de Noord Amerikaanse vlakte-indianen. Het verhaal gaat over onzekerheid, het verlangen
Nadere informatieMuziekconcours 17 februari 2015 om 19.30 uur in het Oosterlicht Theater
Muziekconcours 17 februari 2015 om 19.30 uur in het Oosterlicht Theater Ik ben Kiki, maar mijn echte naam is Quirijn (links op foto). Muziek betekent heel veel voor mij, omdat ik al muziek maak sinds ik
Nadere informatieVoorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.
Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik
Nadere informatiewww.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was.
www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. Benjamin Plant student Aardrijkskunde Ik weet wat ik wil Het leukste moment van mijn stage is wanneer leerlingen mij uit zichzelf aanspreken
Nadere informatieBundeling Stagerapporten ERASDU project Voorjaar 2019 Frankrijk
Bundeling Stagerapporten ERASDU project Voorjaar 2019 Frankrijk 5 jongeren uit diverse opleidingen van SPECTRUM school, GOTALENT en CLW Turnhout liepen een buitenlandse werkstage in Arras, Portugal. URMA
Nadere informatieEvaluatie project webshop 2.0
Evaluatie project webshop 2.0 Kim Krijt MM2A Kim Ik vind dat de productie erg goed is verlopen, wij hebben onderling geen problemen gehad. Ik vind dat er erg goed werk is geleverd. Als ik het vergelijk
Nadere informatieBeertje Anders. Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2
Beertje Anders Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2 H. Vos Beertje Anders Wat zonlicht is voor bloemen, is een glimlach voor een beer. Beertje Anders en Beertje Bruin gaan bij oma spelen. Het was maar even
Nadere informatieuitdagend, inspirerend en waarderend voor ieder(s) talent!
NIEUWSBRIEF MEI Deze nieuwsbrief bevat de volgende onderwerpen: studiedagen tot einde schooljaar SAP (school atletiektoernooi parkstad) Schoolverlaters gaan naar Teuven! Nieuws vanuit de plusklas Deel
Nadere informatieJeugdproject Geheim van de Ekeko op de Professor Waterinkschool te Amsterdam 1
Jeugdproject Geheim van de Ekeko op de Professor Waterinkschool te Amsterdam 1 Verslag: Raoul Papavoine, 12 september 2007 School: Professor Waterinkschool, Moreelsestraat 19, 1071 BJ Amsterdam, 020-6798627
Nadere informatieD R U P P E L S G E W I J S
B a s i s s c h o o l D e R e g e n b o o g s e p t e m b e r 1 5 D R U P P E L S G E W I J S 1 5 m e i 2 0 1 1 KALENDER 07-09 hoofdluiscontrole 07-09 informatieavond groep 7 08-09 informatieavond groep
Nadere informatieVerslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING
Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING In gesprek met elkaar. Uitwerking van de stellingen. De onderstaande stellingen hebben we deze avond besproken onder elke stelling staan een aantal opmerkingen die
Nadere informatieMuzieklessen groep 5:
Muzieklessen groep 5: We kwamen de gymzaal van de kleuters binnen. Er stond een man met een gitaar, en er lagen matten. Daar moesten we gaan zitten. Hij had meer gitaren mee, hij liet de namen van de gitaren
Nadere informatie- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens.
Tuin van Heden 1 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieVoor het eerst weer terug
Nieuwsbrief augustus 2010 Verslag reis Malawi, deel I Beste allemaal, Eindelijk was het in juni zover: we gingen terug naar Malawi en de school. Bepakt en bezakt met veel spullen, waaronder 200 kinderonderbroeken,
Nadere informatieKindvriendelijke liturgie 20 september 2009. Begin schooljaar Boekentassenwijding
Kindvriendelijke liturgie 20 september 2009 Begin schooljaar Boekentassenwijding alle kinderen mogen hun boekentas meebrengen kinderen met boekentas in de intredeprocessie ze zetten die vooraan in de kerk
Nadere informatieWorkshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?
Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt
Nadere informatieHandleiding Lesmethode Groep 7 &8 Huiswerk Bikkels. Inkijkexemplaar
Handleiding Lesmethode Groep 7 &8 Huiswerk Bikkels versie 2016 Inhoudsopgave Introductie 5 Verantwoording methodiek 6 Doorgaande lijn Po en Vo 7 Preventief en curatief 8 Organiseer je les 9 Praktische
Nadere informatieSchrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne>
Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 Inleiding Timo is een ander mens geworden door zijn grote vriend Tommy. Toch was het niet altijd zo geweest, Timo had Tommy gekregen voor
Nadere informatieErasmusbestemming: Stockholm... Academiejaar: 2013. - 2014. Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit
Erasmusbestemming: Stockholm... Academiejaar: 2013. - 2014. Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? Er is éen grote campus voor alle universiteitsrichtingen
Nadere informatieMet een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling.
Leerzaam, leuk, nieuwe contacten opgedaan, nieuwe ideeën. Het open Space concept is geweldig. Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling. Ontspannen maar
Nadere informatie150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!
150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.
Nadere informatieLuisteren: muziek (A2 nr. 3)
OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U
Nadere informatieAbdi Kasih Wij zijn twee zussen, Anniek en Sophie, en begin dit jaar zijn we samen op wereldreis gegaan naar Australië, Nieuw-Zeeland en Indonesië. In Australië woont een deel van onze familie en in Indonesië
Nadere informatieU levert maatwerk, wij ook. Zakelijke taaltrainingen op maat.
Klantbeoordelingen 2015 - zakelijke taaltrainingen januari t/m december 2015, n = 1.247 Klantenwaardering Vraagstelling Uitstekend Goed Voldoende Onvoldoende Slecht Wat vindt u van het gebruikte lesmateriaal?
Nadere informatieEen terugblik op (bijna) twee jaar Barbara Foundation The Gambia.
Speciale editie December 2015 Nummer: 005 Barbara Foundation The Gambia Een beter leven voor de kinderen in Gambia Een terugblik op (bijna) twee jaar Barbara Foundation The Gambia. Het is alweer jaren
Nadere informatieNIEUWSBRIEF januari 2015
NIEUWSBRIEF januari 2015 Basisschool Bengel Zelebaan 9 9160 Lokeren 09/348.67.18 directie@basisschoolbengel.be www.basisschoolbengel.be Om even bij stil te staan... Woordje van de directie Beste ouders,
Nadere informatieLatijn: iets voor jou?
: n j i t a L r o o v s iet jou? De Romeinen en wij Waar komen onze letters vandaan? Hoe komen we aan de namen van de maanden? De antwoorden op vele van deze vragen vind je vaak in het verleden bij de
Nadere informatieMake-a-wishproject Ten Dries
Op 3 mei ging, naast de overheerlijke BBQ, een uniek project door op onze school! ST had die dag vijf leerlingen meer! Deze vijf leerlingen volgen les in een school voor buitengewoon onderwijs in Landegem;
Nadere informatieEr was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen.
Een klein gesprekje met God Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. God lachte breed. Dat is waar!, zei God. Jij bent ook het licht.
Nadere informatieNieuwsflits juli 2014
Nieuwsflits juli 2014 Samen bouwen in Vertrouwen Nog maar een kleine 2 weken en dan is het vakantie wat is het weer enorm snel gegaan. En wat hebben we allemaal weer ontzettend veel geleerd! Vanaf deze
Nadere informatieNieuwsbrief maart 2013
Nieuwsbrief maart 2013 Voorwoord Beste Centaur leden, Het heeft even op zich laten wachten, maar hier is dan eindelijk de nieuwe nieuwsbrief! Ondertussen is de zesde week van het tweede semester aangebroken
Nadere informatieNieuwskraker. Wat komen gaat. Verderop in deze Nieuwskraker: de special van groep 5a.
Nieuwskraker nr. 16, 10 april 2015 Verderop in deze Nieuwskraker: de special van groep 5a. Wat komen gaat Agenda 13 t/m 24 april: Entreetoets groep 7 Ook deze week: gesprekken met ouders van leerlingen
Nadere informatieTen slotte wens ik je veel plezier bij het lezen. Hopelijk geeft het de kennis en de inspiratie om ook zelf met je kinderen aan de slag te gaan!
inleiding Voor al mijn kinderen schrijf ik hun ontwikkelingen op in een schrift. Ik schrijf op wanneer en hoelang ze sliepen, wat ze aten, hoe ze speelden en hoe we samen de dag doorbrachten. Dat lijkt
Nadere informatieMaatschappelijke Zorgboerderij. Amatheon. Nikki van Berlo. Jasmijn Borms. Joy Willems T4B
Maatschappelijke Zorgboerderij Amatheon Nikki van Berlo Jasmijn Borms Joy Willems T4B Inleiding Ons groepje bestaat uit Nil
Nadere informatieLuisteren: muziek (B2 nr. 3)
OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U
Nadere informatiePeppelinfo december 2014, nummer 4
Peppelinfo december 2014, nummer 4 Beste ouders, Inmiddels ben ik al weer drie weken op de Peppel en begin ik me al aardig thuis te voelen. Ik heb al veel ouders ontmoet en al een aantal prettige gesprekken
Nadere informatieReacties van ouders en scholen op de masterclasses
Reacties van ouders en scholen op de masterclasses De leerlingen zijn nog steeds erg enthousiast. Ik heb ze allemaal even geïnterviewd. Ze vinden het ook erg leuk om andere kinderen te leren kennen, en
Nadere informatieU begrijpt dat het voor de kinderen ook een tijd is geweest waarin veel besproken en gespeeld is.
Gastouderschap De Blauwe Driehoek Daphne de Swart Thomaslaan 22 5631 GL Eindhoven 06-19 370 470 www.deblauwedriehoek.com info@deblauwedriehoek.com Eindhoven, 18 mei 2013 Beste ouder(s)/verzorger(s), Wat
Nadere informatieWerkboek. Wij werken samen. Nederlands Mentorles Duits Geschiedenis Kunst Muziek Percussie. oktober - december 2015 Meridiaan College JAAR VAK
oktober - december 2015 Meridiaan College NAAM JAAR VAK PROJECT TITEL KLAS Nederlands Mentorles Duits Geschiedenis Kunst Muziek Percussie Werkboek Wij werken samen Wat gaan we doen? Het Meridiaan College
Nadere informatieDiscussiëren Kun Je Leren:
Chantal Deken Discussiëren Kun Je Leren: discussielessen voor groep 3 t/m 8; sluit aan bij referentieniveaus Mondelinge taal; versterkt 21 e -eeuwvaardigheden als communiceren en samenwerken; compleet
Nadere informatieSpeech Voorzitter bij het afscheid van Jan de Wit op 1 april 2014
Speech Voorzitter bij het afscheid van Jan de Wit op 1 april 2014 Geachte heer de Wit, beste Jan, Een paar weken geleden kwam je mijn kamer in lopen met een mooie bos bloemen. Voor mij! Je kwam me vertellen
Nadere informatieLesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection
Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection 1 Beste docent, Binnenkort gaat u samen met uw klas naar de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection. Deze lesbrief
Nadere informatie- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens.
Tuin van Heden 2 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieWat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.
Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me
Nadere informatieVoorwoord Met oprechte blijdschap schrijf ik het voorwoord voor dit boek. Ik ken Henk Rothuizen al vele jaren en heb hem zien opgroeien tot een man van God, met een bediening die verder reikt dan zijn
Nadere informatieErvaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier
Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Vraag 1 Hoe heb je zielsliefde ontdekt, en ontdekte je zielsliefde het ook op dat moment? Ik ontmoette haar op mijn werk in de rookruimte. We konden
Nadere informatieDit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.
Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren
Nadere informatieShake Song Fort van de Verbeelding. Bovenbouw Groep 7 en 8
Shake Song Fort van de Verbeelding Bovenbouw Groep 7 en 8 1. Shake Song overzicht Alle kinderen hebben een zelfgemaakte shaker. Die is in het begin nog niet nodig want we leren eerst het liedje en daarna
Nadere informatieBijlage Stoere Schildpadden
Bijlage Stoere Schildpadden Deze bijlage hoort bij de beschrijving van de interventie Stoere Schildpadden, zoals die is opgenomen in de databank Effectieve Jeugdinterventies. Meer informatie: www.nji.nl/jeugdinterventies
Nadere informatieActiviteit 14. Muziek Pompoenlied. Doelen. Materiaal. Voortaak
e x p r e s s i e Muziek Pompoenlied Doelen 1 De kleuters kunnen genieten van succeservaringen op het vlak van prestaties en sociaal contact (ik kan al ). (2) (WO 3.3) 2 De kleuters kunnen een eenvoudig
Nadere informatieWelkom. Wat leren we in groep 5? Psalm
Welkom De eerste schoolweken liggen alweer achter ons. In uw handen heeft u nu de infobrief van groep 5. Hier kunt u belangrijke informatie vinden over groep 5, voor uw kind. Wanneer u vragen / opmerkingen
Nadere informatiePresentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A
Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen
Nadere informatieTIMING DOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN ONDERWIJS- EN LEERACTIVITEITEN (STRATEGIE) MEDIA EN WERKVORMEN I.
Lesvoorbereiding TIMING DOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN ONDERWIJS- EN LEERACTIVITEITEN (STRATEGIE) MEDIA EN I. Inleiding Aanknopingsfase 9 min. Probleemstelling 1 min. De lln kunnen in eigen woorden vertellen
Nadere informatieWeekbericht van maandag 25 januari 2016.
Weekbericht van maandag 25 januari 2016. Algemeen: *Woensdag is de open dag van alle scholen van de Primeniusstichting. Belangstellenden kunnen binnenlopen en de school bekijken. Het is niet de bedoeling
Nadere informatieNieuwsbrief nr. 6. Voorwoord KALENDER INHOUD. Maart 2015. Hallo allemaal. 19 maart
1 KALENDER 9 maart Vergadering oudervereniging 12 maart Studiemiddag groep 1 t/m 4 13 maart Schoolfeest 14 maart Oud papier 19 maart Boomplantdag groep 8 Zie ook de kalender op www.bsodaschool.nl INHOUD
Nadere informatieNieuwsbrief 17 december 2015 Het einde van het jaar..
Nieuwsbrief 17 december 2015 Het einde van het jaar.. Dit is alweer de laatste donderdagbrief van het jaar 2015. Wat is het allemaal snel gegaan. Wat hebben de kinderen goed hun best gedaan. Iedereen kan
Nadere informatieMet Intelligentie Natuurlijk iets Doen
Nieuwsbrief 11 Met Intelligentie Natuurlijk iets Doen Voorwoord Nieuwe fase MIN D Na diverse jaren van planontwikkeling en implementatie is het nu tijd voor een nieuwe fase, die van borging van het onderwijs
Nadere informatiet Nieuwskwartier Sinterklaas Kerst Unit 1: 8.20 deur open Unit 2: 8.20 deur open Unit 3: 8.25 deur open
t Nieuwskwartier December 05 op Sinterklaasviering Op tijd! Sinterklaas 06 Uitslapen Start school: 9.30 KIJK ochtend Sinterklaas is weer in Nederland. Op de site van het Sinterklaasjournaal kun je leuke
Nadere informatieVerhaal: Jozef en Maria
Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele
Nadere informatieOp 1 mei 2012 begon ons Europese avontuur, we kregen te horen dat we de kans hadden om Europacup te gaan spelen. Ik sprong een gat in de lucht, dat
Op 1 mei 2012 begon ons Europese avontuur, we kregen te horen dat we de kans hadden om Europacup te gaan spelen. Ik sprong een gat in de lucht, dat ik dit in mijn volleybalcarrière nog mee zou maken had
Nadere informatieTijdens de presentatie van het boek Clara van assisi, GesChrifTen en oudste bronnen op 30
IN NAVOLGING VAN CLARA Tijdens de presentatie van het boek Clara van assisi, GesChrifTen en oudste bronnen op 30 januari jl. hield Marieke drent, studente TheoloGie (fhtl, utrecht) een boeiende voordracht
Nadere informatieAGENDA nr. 1 NIEUWS. JARIG 31-8 Cor van Kooten groep 7/8 8-9 Yfke Siebert groep Lennart Zwanenburg groep 2
AGENDA nr. 1 Dinsdag 5-9 Informatieavond Woensdag 6-9 leerlingenraad Donderdag 7-9 OR-vergadering Vrijdag 8-9 Nieuwsbrief 2 JARIG 31-8 Cor van Kooten groep 7/8 8-9 Yfke Siebert groep 4 8-9 Lennart Zwanenburg
Nadere informatieSamenvatting. Interactie Informatiewaarde Werkrelevantie Totale waardering 8,5 8,4 8,9 8,6
Samenvatting Scores Interactie Informatiewaarde Werkrelevantie Totale waardering 8,5 8,4 8,9 8,6 Zowel uit de beoordelingen in de vorm van een rapportcijfer als de aanvullende opmerkingen, blijkt dat de
Nadere informatieWEEKBRIEF 26 JANUARI 2018
WEEKBRIEF 26 JANUARI 2018 Geachte ouders. De eerste weekbrief is goed ontvangen. Een aantal ouders liet weten dat zij blij zijn met deze wijze van informatievoorziening. We gaan er dus mee door. Tijdens
Nadere informatieKennismaking met een andere wereld
Kennismaking met een andere wereld Sophie werkte bijna twee maanden met Quechua scholieren in Arampampa, in het noorden van Potosí, Bolivia. Haar eerste kennismaking met Latijns Amerika en inheemse leeftijdsgenoten
Nadere informatiePersoonlijke competenties Sociale competenties Leer (school) competenties
Reader TOP-dagen 2014-2015 In het onderwijs is het steeds vanzelfsprekender dat je ieder jaar meer kunt en weet. Je bent druk bezig met het leren van de vakken. Maar je ontwikkelt ook competenties. In
Nadere informatieHoe vind ik het juiste boek voor mijn kind?
Hoe vind ik het juiste boek voor mijn kind? De AVI-niveaus zijn veranderd. Wat nu? Informatie voor ouders 2013 Lieven Coppens Versie VL 1.2 Nieuw, maar niet slechter! De leesniveaus op de boekjes worden
Nadere informatieInhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen!
1 Wil je wel leren? Opdracht 1a Wat heb jij vanzelf geleerd? 7 Opdracht 1b Van externe naar interne motivatie 7 Opdracht 1c Wat willen jullie graag leren? 8 2 Kun je wel leren? Opdracht 2a Op wie lijk
Nadere informatieKlassennieuws. Beste ouders/ verzorgers, Hierbij het klassennieuws van de afgelopen weken.
Klassennieuws Beste ouders/ verzorgers, Hierbij het klassennieuws van de afgelopen weken. Thema post Na de voorjaarsvakantie zijn we bezig geweest met het thema post. Regelmatig komt de postbode langs
Nadere informatieNieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor:
Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor: Terugblik Kinderyoga Rots & Water De Sterrenplukmachine Theaterweek Thema avond (hoog)gevoeligheid
Nadere informatieInstructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden.
VOORBEELD DE KLAS ALS TEAM (LEERLINGENBOEK) INHOUDSOPGAVE Instructie voor leerlingen.. 5 Gebruik van de lesbrieven. 6 Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7 Wat wil je zijn en worden. 11 Wat wil je zijn
Nadere informatie