Nieuwsbrief ProDemos nummer

Transcriptie

1 Nieuwsbrief ProDemos nummer p. 4 5 Wat te doen met de boze burger? We praten met professor Sarah de Lange over de collegereeks Mijn woede is wet. Wat bereiken burgers door grens over - schrijdende protesten en hoe moeten bestuurders daarmee omgaan? Foto s: Ton Toemen / HH In dit nummer p. 2 Nacht van de Dictatuur Dit najaar organiseert ProDemos tal van activiteiten, waar we in deze nieuwsbrief special graag meer over vertellen. Zet de Nacht van de Dictatuur vast in de agenda (14 september) en krijg een voorproefje van onze nieuwe collegereeks over de boze burger. En verder... p. 3 Politiek Actief is jarig p. 6 In beeld: tentoonstelling Suze Groeneweg p. 7 Nieuwe educatieve programma s p. 8 Agenda

2 2 nieuwsbrief 2018 nr. 3 Hoe volgzaam ben jij? Nacht van de Dictatuur Begin de Nacht culinair met Gerdi Verbeet Leg een goede bodem voor de Nacht van de Dictatuur met de lievelings - gerechten van dictators tijdens het Dictator Diner Pensant. Terwijl jij de favoriete Ghanese soep van Kwame Nkrumah nuttigt, spreekt Gerdi Verbeet, oud-voorzitter van de Tweede Kamer en huidig voorzitter van het Nationaal Comité 4 en 5 mei, haar tafelrede uit. Bespreek vervolgens dictatoriale kwesties met je tafel genoten onder het genot van Erich Honeckers meest geliefde hoofdmaaltijd en Mussolini s lievelingsdessert. Techblogger Jamie Bartlett Het Dictator Diner Pensant vindt plaats in Internationaal Pers - centrum Nieuwspoort. Meer informatie en tickets: nachtvandedictatuur.nl/diner

3 3 Nacht van de Dictatuur: Digital revolution Op vrijdag 14 september vindt alweer voor de achtste keer de Nacht van de Dictatuur plaats in Den Haag. Aan de vooravond van de Dag van de Democratie brengt de Nacht van de Dictatuur vrijheid, democratie en de rechtsstaat op een bijzondere manier onder de aandacht. Techblogger en schrijver Jamie Bartlett opent dit jaar de Nacht en neemt ons in zijn lezing mee langs de gevaren van de digital revolution, de vergaande digitalisering van ons leven. Gaat het internet de democratie vernietigen of kunnen we het tij nog keren? Het programma van de Nacht staat bol van verhalen over vrijheid en onvrijheid uit de hele wereld en verschillende tijdvakken. Schuif bijvoorbeeld aan bij de gesprekken die Jan Pronk voert over de grootste bedreigingen voor de democratie, bezoek de expositie over de blauwe herenigingszone tussen de Korea s of volg een minicollege over de propagandafilms van de NSB. Kijk voor het volledige programma en tickets op nachtvandedictatuur.nl Interesse geactiveerd Veel gemeenten ervaren problemen bij het vinden van kandidaat-raadsleden. Dat is voor ProDemos één van de redenen geweest om in 2013 te beginnen met de cursus Politiek Actief bij gemeenten. De cursus is gericht op mensen die overwegen om zich kandidaat te stellen voor het raadslidmaatschap of die op een andere manier politiek of maatschappelijk actief willen worden. Uit onderzoek van Julien van Ostaaijen blijkt nu dat we dit jaar de vijfde verjaardag van de cursus gelukkig terecht mogen vieren. Maar liefst 31% van onze (oud-)cursisten stond begin 2018 op de kandidatenlijst voor de gemeenteraad. Twee cursisten wisten zelfs een raadszetel te behalen met hun nieuw-opgerichte partij. Ook geeft ongeveer de helft tot twee derde van de respondenten aan dat ze de na de cursus gestarte activiteit niet zouden hebben ondernomen als ze de cursus niet hadden gevolgd. Lees het hele rapport op prodemos.nl/actiever

4 4 nieuwsbrief 2018 nr. 3 Nieuwe collegereeks Mijn woede is wet Dit najaar organiseert ProDemos een collegereeks over de boze burger. In de collegereeks Mijn woede is wet kijken we in vier avonden naar protestbewegingen in Nederland uit de vorige eeuw en verzet van nu. Wat bereik je, politiek gezien, met woede? Levert het iets op? Hoe ging en gaat de overheid om met woede? Waar ligt de grens van het toelaatbare? En welke mogelijkheden hebben bestuurders om woede voor te zijn, of juist te kanaliseren? Sarah de Lange De collegereeks is geïnspireerd door de essaybundel #WOEST. De kracht van verontwaardiging, die de Raad voor het Openbaar Bestuur eerder dit jaar publiceerde. Professor Sarah de Lange was een van de samenstellers van de bundel en neemt twee colleges in de reeks voor haar rekening. Hieronder vind je alvast een voorproefje. Wat is het grootste misverstand over de boze burger? Het grootste misverstand is dat boze burgers zich hebben afgekeerd van de politiek. Dat is niet zo. De boze burger is weliswaar heel boos op de politiek en op politici, maar woede is in essentie een constructieve emotie. Deze burgers zijn boos, omdat ze zich zorgen maken over de samenleving. Ze hebben idealen en geloven dat de samenleving moet veranderen. Het bestuur kan die zorgen gebruiken om deze burgers te betrekken bij besluitvorming. Want deze burgers zijn nog te bereiken. Burgers die het vertrouwen echt hebben verloren, die keren zich af en zie je niet meer.

5 5 Je moet het contact opbouwen in goede tijden, niet als de zorgen van burgers zich zo ver hebben opgebouwd dat de uiting ervan grensoverschrijdend wordt. Foto: Ton Toemen / HH Is de boze burger dan eigenlijk een kans? Ja, zeker voor het lokale bestuur, want op lokaal niveau is het contact met burgers het meest direct. Daar zijn ook veel meer kansen om goed contact op te bouwen met burgers. Maar op het moment dat de vlam in de pan slaat, zoals bijvoorbeeld in Geldermalsen of Steenbergen een paar jaar terug, dan ben je te laat. Je moet het contact opbouwen in goede tijden, niet als de zorgen van burgers zich zo ver hebben opgebouwd dat de uiting ervan grensoverschrijdend wordt. Een van de colleges uit de reeks gaat specifiek over dit thema. Daarvoor nodigen we ook sprekers uit met veel praktijkervaring in het opbouwen van zo n band. Is onze reactie op boosheid en verzet van burgers nu anders dan in het verleden? De manier waarop we naar protest kijken en of we dat als iets positiefs of iets negatiefs zien, is heel erg veranderd in de loop van de geschiedenis. Historica Maartje Janse laat in haar essay bijvoorbeeld zien dat burgers in de 19e eeuw wisten dat een protest dat de respectvolle omgang overschreed een boemerangeffect zou hebben. Hun bezwaren zouden met zo n protest zeker niet serieus zouden worden genomen. Tegenwoordig zien we dat juist manieren van protest die binnen een democratie ongepast en grensoverschrijdend zijn de boze burger veel opleveren. Kijk bijvoorbeeld naar de protesten rondom de Oostvaardersplassen eerder dit jaar. (De provincie voerde daar een ecologisch verantwoord natuurbeleid en voerde grote grazers niet bij in de winter, maar ging overstag nadat tegenstanders vernielingen aanbrachten en boswachters bedreigden. red.) Bedreigingen en vernielingen passen niet in een democratie, maar de protestanten hebben wel resultaat behaald. Met dat soort uitkomsten geef je als democratie geen goed signaal af. Voor wie is deze collegereeks? Net als de bundel is de collegereeks voor iedereen die met boze burgers te maken krijgt of er meer over wil weten. We zouden het leuk vinden om mensen in de zaal te hebben die werkzaam zijn in of interesse hebben in de lokale politiek. Maar de thema s vertalen zich ook naar het onderwijs. Meer weten over hoe je een band opbouwt en een dialoog aangaat met mensen die een andere mening hebben en verontwaardigd zijn, kan ook heel nuttig zijn voor docenten. De collegereeks Mijn woede is wet vindt vanaf oktober plaats bij ProDemos. Kijk voor meer informatie op prodemos.nl/woede

6 6 nieuwsbrief 2018 nr. 3 In beeld Deze zomer stonden vrouwen in de politiek centraal bij ProDemos. We organiseerden speciale rondleidingen rondom 100 jaar kiesrecht en politieke powervrouwen en richtten een tentoonstelling in over het eerste vrouwelijke Kamerlid van Nederland: Suze Groeneweg. De tentoonstelling bevatte naast foto s en geschriften ook unieke geluids- en filmfragmenten en persoonlijke voorwerpen. De tentoonstelling werd geopend op 3 juli, precies 100 jaar nadat Groenweg als eerste vrouw in de Tweede Kamer werd ge - kozen. De openingshandeling werd ver - richt door Marianne Thieme (fractievoorzitter van de Partij voor de Dieren en feminist), die voor de gelegenheid een T-shirt droeg met daarop de tekst van de tegenstanders van vrouwenkiesrecht destijds: Wat komen jullie hier doen?. Tijdens de opening vertelde Leontine van Kuijvenhoven-Groeneweg, achternicht van Suze Groeneweg, over de maatschappelijke betrokkenheid van haar oudtante. Daarna ging moderator Astrid Feiter in gesprek met Marianne Thieme, Devika Partiman (van de campagne Stem op een vrouw ), en Monica den Boer (Tweede Kamerlid D66). Foto s: Bart van Vliet

7 7 Dit najaar breiden we ons aanbod educatieve programma s voor het voortgezet onderwijs in politiek Den Haag nog verder uit. Speciaal voor docenten die in een dagdeel zowel de Eerste en Tweede Kamer als de Ridderzaal willen bezoeken, hebben we twee nieuwe programma s ontwikkeld, een voor het vmbo en een voor havo/vwo. Beide programma s zitten natuurlijk boordevol interactieve onderdelen en bevatten allebei een buitenonderdeel zodat de leerlingen ook zelf het Binnenhof kunnen ontdekken. Nieuwe programma s in Den Haag Wetloop: Volg de weg van het wetsvoorstel Voor vmbo Tijdens dit programma bezoeken leerlingen de plekken die belangrijk zijn voor de route van een wetsvoorstel op het Binnenhof: van wens tot wet. Aan het begin van de dag stemmen ze zelf voor het wetsvoorstel dat centraal staat. Vervolgens krijgen de leerlingen de rol van Kamerlid, minister, journalist of actieve burger. Zo ontdekken ze zelf hoe elke rol invloed heeft op de totstandkoming van de wet. De actieve burger en de jour - nalist brengen het probleem onder de aandacht. De minister maakt (in de meeste gevallen) de wet en de Eerste en Tweede Kamerleden stemmen vervolgens over de wet. Leerlingen krijgen op deze manier een inkijkje in het wetgevingsproces, maar ervaren tegelijkertijd ook op welke manieren zij hier zelf een rol in kunnen spelen. Wie had de Macht? Tijdens dit programma duiken de leerlingen in de geschiedenis van de macht. Toen het Binnenhof werd gebouwd, bevond de macht zich bij een kleine elite. Tegenwoordig kan iedereen invloed uitoefenen op de politiek. Via historische personages zoals stadhouders, koningen en politici ontdekken de leerlingen hoe voor havo/ vwo de macht door de eeuwen heen is verschoven en burgers steeds meer rechten kregen. Het programma trekt deze ontwikkeling door naar het heden en daagt leerlingen uit om na te denken over het huidige parlementaire bestel en de toekomst van de democratie. Hoe zou hun ideale democratische samenleving eruitzien? Beide programma s duren ongeveer drie uur. Wetloop en Wie had de macht? worden vanaf 24 oktober uitgevoerd op de woensdag, donderdag en vrijdag, maar zijn nu al voor heel het schooljaar 2018/2019 te boeken via ons online reserveringssysteem. Meer informatie prodemos.nl/pbsnieuw Tip: NPO Focus Op zoek naar verdiepende informatie over politiek? Kijk dan eens op NPO Focus, het online platform van de NTR dat zich richt op informeel leren voor volwassenen. NPO Focus beantwoordt ook vragen over economie, geschiedenis, cultuur en wetenschap en illustreert deze met bijzonder beeld- en geluidsmateriaal uit het archief van de publieke omroep. Zo staan er op NPO Focus uitgebreide profielen van de laatste vijf Nederlandse premiers en vind je antwoord op uiteen - lopende vragen. Hoe verantwoord is het bijvoorbeeld om vakantie te vieren in een dictatoriaal land? En hoe zijn de lokale partijen zo groot geworden? npofocus.nl Foto: Roger Dohmen/HH

8 AGENDA Kijk voor de actuele agenda op prodemos.nl/agenda SEPTEMBEr wo 5 za 8 zo 9 Actualiteitendebat met Jeroen Dijsselbloem Open Monumentendagen Open Monumentendagen di 11 Prinsjesboekenavond do 13 Filmavond Nacht van de Dictatuur: Red Soul vr 14 Uitreiking Prinsjesboekenprijs vr 14 Nacht van de Dictatuur za 15 ma 17 Dag van de Democratie Prinsjesforum di 18 Prinsjesdag di 25 Politiek Café: Algemene politieke (na)beschouwingen OkTOBEr wo 3 za 6 Collegereeks Mijn woede is wet Actualiteitendebat Museumnacht di 9 Politiek Café do 18 Film & Debat Op de hoogte blijven van onze activiteiten en evenementen? Meld u dan aan voor de digitale Activiteitenladder, onze maandelijkse nieuwsbrief. prodemos.nl/nieuwsbrief Prinsjeswandeling Op zaterdag 15 september organiseren ProDemos en Prinsjesfestival voor het derde jaar op rij de Prinsjeswandeling, een koninklijke wandeling in het historisch hart van Den Haag. Wegens groot succes organiseren we dit jaar maar liefst twee wandelingen langs bijvoorbeeld Paleis Noordeinde en het Kabinet van de Koning. De wandeling duurt ongeveer 1,5 uur en eindigt op het Plein. Daar kun je de meest prachtige hoeden zien op de PrinsjesHatwalk of verschillende marktkramen bezoeken tijdens de PrinsjesMarkt. Meer info en tickets via prodemos.nl/prinsjeswandeling Colofon Deze nieuwsbrief is een uitgave van ProDemos en verschijnt 5x per jaar. Abonneer u gratis op prodemos.nl/nieuwsbrief ProDemos Hofweg 1H 2511 AA Den Haag (070) info@prodemos.nl redactie Afd. Communicatie Basisontwerp Studio Duel Lay-out Puntspatie [bno] Druk Bendion Mailsupport BV