Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Centrum voor Volwassenen- onderwijs LBC- NVK te BERCHEM

Transcriptie

1 Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan BRUSSEL Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Centrum voor Volwassenen- onderwijs LBC- NVK te BERCHEM Hoofdstructuur volwassenenonderwijs Instellingsnummer Instelling Centrum voor Volwassenen- onderwijs LBC-NVK Directeur Annick De Jonghe Adres Potvlietlaan 2A BERCHEM Telefoon Fax berchem@lbconderwijs.be Website Bestuur van de instelling Adres Dagen van het opvolgingsbezoek Einddatum van het opvolgingsbezoek Datum bespreking verslag met de instelling Volwassenenonderwijs LBC-NVK v.z.w. Sudermanstraat ANTWERPEN Samenstelling inspectieteam Inspecteur-verslaggever Teamleden Els VAN RAEMDONCK Els MERTENS OV vwo Centrum voor Volwassenen- onderwijs LBC-NVK te BERCHEM (Schooljaar ) 1/10

2 INHOUDSTAFEL INLEIDING HISTORIEK TE REMEDIEREN TEKORT(EN) ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD? Engels richtgraad 1, Engels richtgraad 2, Engels richtgraad 3, Engels richtgraad Spaans richtgraad 1, Spaans richtgraad 2, Spaans richtgraad 3, Spaans richtgraad Bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne Inbreuken op de regelgeving ADVIES EN REGELING VOOR VERVOLG BETREFFENDE DE OVERIGE REGELGEVING OV vwo Centrum voor Volwassenen- onderwijs LBC-NVK te BERCHEM (Schooljaar ) 2/10

3 INLEIDING Dit verslag is het resultaat van de opvolgingsdoorlichting van het centrum door de onderwijsinspectie van de Vlaamse Gemeenschap. Het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 geeft haar de opdracht hiertoe. Als het centrum bij een doorlichting een beperkt gunstig advies kreeg, volgt na de periode, vermeld in het advies, een opvolgingsdoorlichting. Tijdens een opvolgingsdoorlichting gaat de onderwijsinspectie na of de bij de voorgaande doorlichting vastgestelde tekortkomingen voldoende werden geremedieerd. Het referentiekader dat de onderwijsinspectie gebruikt bij een (opvolgings)doorlichting is opgebouwd rond de componenten context, input, proces en output: context: de omgevingskenmerken en de kenmerken van administratieve, materiële, bestuurlijke en juridische aard die het centrum karakteriseren input: kenmerken van het personeel en van de leerlingen of cursisten van het centrum proces: initiatieven die het centrum neemt om output te realiseren, rekening houdend met haar context en input output: de resultaten die het centrum met haar leerlingen of cursisten bereikt. Meer info over het CIPO-referentiekader vindt u op Tijdens het opvolgingsbezoek verzamelt het inspectieteam bijkomende informatie via observaties, gesprekken en analyse van documenten. De opvolgingsdoorlichting resulteert in een opvolgingsverslag dat bestaat uit een concluderend gedeelte en een advies. Het concluderende gedeelte omvat de conclusies van de opvolging. Het opvolgingsverslag eindigt met een advies dat betrekking heeft op alle of op afzonderlijke structuuronderdelen van het centrum. De onderwijsinspectie kan twee adviezen uitbrengen: een gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de verdere erkenning van het centrum of van structuuronderdelen. een ongunstig advies: het inspectieteam adviseert om de procedure tot intrekking van de erkenning van het centrum of van structuuronderdelen op te starten. Bij een ongunstig advies beoordeelt de onderwijsinspectie bovendien of het centrum de vastgestelde tekorten zelfstandig kan wegwerken. Binnen een termijn van dertig kalenderdagen na ontvangst van het definitieve opvolgingsverslag informeert de directeur van het centrum de cursisten over de mogelijkheid tot inzage. Binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst moet de directeur van het centrum het verslag volledig bespreken tijdens een personeelsvergadering. Het bestuur van het centrum of zijn gemandateerde tekent het verslag voor gezien. Het bestuur stuurt het binnen dertig kalenderdagen na ontvangst terug naar de onderwijsinspectie en maakt eventueel melding van zijn opmerkingen. Het centrum mag het verslag niet gebruiken voor publicitaire doeleinden. Meer informatie? en OV vwo Centrum voor Volwassenen- onderwijs LBC-NVK te BERCHEM (Schooljaar ) 3/10

4 1 HISTORIEK Het vorige doorlichtingsbezoek vond plaats van tot en werd afgesloten met een beperkt gunstig advies. Vanaf moet het centrum kunnen aantonen dat tekort(en) die aan de basis lagen van dit advies, in voldoende mate werden geremedieerd. Dit verslag beschrijft in welke mate het centrum daarin is geslaagd. 2 TE REMEDIEREN TEKORT(EN) de erkenningsvoorwaarde 'voldoen aan de onderwijsdoelstellingen' Talen richtgraad 1 en 2 Engels richtgraad 1 Engels richtgraad 2 Spaans richtgraad 1 Spaans richtgraad 2 Talen richtgraad 3 en 4 Engels richtgraad 3 Engels richtgraad 4 Spaans richtgraad 3 Spaans richtgraad 4 de erkenningsvoorwaarde bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne de regelgeving OV vwo Centrum voor Volwassenen- onderwijs LBC-NVK te BERCHEM (Schooljaar ) 4/10

5 3 ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD? 3.1 Engels richtgraad 1, Engels richtgraad 2, Engels richtgraad 3, Engels richtgraad 4 Voldoet De vastgestelde tekorten tijdens de doorlichting van 2014 zijn gedeeltelijk weggewerkt. Het onderwijsaanbod en de evaluatiepraktijk sluiten beter aan bij de leerplandoelstellingen. Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht Doelmatigheid Beheersingsniveau Samenhang Evaluatiepraktijk Evenwicht Volledigheid Beheersingsniveau Transparantie Feedback Tijdens de doorlichting van 2014 stelde de inspectie vast dat niet alle leerdoelen aan bod kwamen en dat de leerkrachten verschillende leerboeken gebruikten over de verschillende jaren. Er was ook geen duidelijke verticale en horizontale leerlijn. Bij de opvolgingsdoorlichting is gebleken dat er vorig jaar slechts drie modules Engels werden ingericht die qua niveau ver uit elkaar lagen. Dit jaar worden er vier modules ingericht die ook qua niveau ver uit elkaar liggen. Door de grote hiaten in het aanbod is er tot op heden nog altijd geen sprake van een duidelijke leerlijn. Voor het eerst sinds langere tijd start er dit jaar opnieuw een module Breakthrough in een poging om de afdeling Engels nieuw leven in te blazen. Het leerboek dat gekozen is, is van dezelfde reeks als wat gebruikt wordt in richtgraad 2. Sinds de doorlichting van 2014 heeft het centrum taaloverschrijdend een jaarplan ingevoerd met duidelijke verwijzingen naar de leerplandoelstellingen. De leraren geven ook aan welke leerplandoelstellingen ze geëvalueerd hebben. Automatisch wordt er een overzicht gegenereerd van de geziene en geëvalueerde leerstof per leerplandoelstelling, alsook de frequentie van aanbieden. Dit zorgt er mee voor dat alle leerplandoelstellingen aan bod komen. Tijdens de doorlichting van 2014 stelde de inspectie vast dat de evaluatie onvoldoende naging of de leerplandoelstellingen bereikt werden. Conform het tekort in het aanbod, ontbraken ook in de evaluatie een aantal leerplandoelstellingen. Er was een te groot overwicht van ondersteunende kennis. De leraren hanteerden verschillende scorewijzers voor spreken, wat de transparantie voor de cursist bemoeilijkte. Bij de opvolgingsdoorlichting bleek dat er kwaliteitsverschillen bestaan tussen de evaluaties van de verschillende niveaus. In sommige evaluaties is er nog altijd sprake van veel pagina s met puur ondersteunende kennis. Het aandeel van het totaal aantal punten voor ondersteunende kennis stond wel in verhouding tot de rest. Alle leraren maakten gebruik van een gelijkgerichte scorewijzer voor spreken die over de talen heen geïntroduceerd is en die voor duidelijkheid en transparantie zorgt. Voor schrijven ontbraken dan weer criteria waardoor het bekomen resultaat niet transparant is voor de cursisten. OV vwo Centrum voor Volwassenen- onderwijs LBC-NVK te BERCHEM (Schooljaar ) 5/10

6 Sedert dit schooljaar is er in het centrum een nieuwe directeur en een nieuwe adjunct-directeur die speciaal instaat voor de afdeling talen. Deze adjunct talen heeft concrete plannen om de vakgroep Engels (en ook andere talen) over de verschillende LBC-centra heen samen te brengen. Dit zal leiden tot meer gelijkgerichtheid en systematiek. Onderwijsorganisatie Organisatie curriculum In 2014 stelde de inspectie vast dat het samenzetten van de modules Vantage 1 en Effectiveness 1 niet functioneel was voor het realiseren van de onderwijsdoelen. Bij de opvolgingsdoorlichting bleek dat samenzettingen van modules van verschillende niveaus niet meer toegepast zijn sinds de doorlichting. Deskundigheidsbevordering Overleg Tijdens de doorlichting van 2014 stelde de inspectie vast dat de uitwisseling van vakinhoudelijke inzichten beperkt was, mede omwille van het klein aantal betrokken leraren, maar dat er wel nood was aan inhoudelijke afstemming. Bij de opvolgingsdoorlichting bleek dat deze problemen nog steeds niet opgelost zijn. Er is nog altijd sprake van een heel klein aantal leraren die bovendien op verschillende lesplaatsen les geven, en modules geven die qua niveau ver uit elkaar liggen. Al deze factoren bevorderen het vakoverleg niet. Maar, met de komst van de nieuwe adjunct-directeur voor de talenafdelingen is de garantie er dat er over de talen en over de lesplaatsen heen meer zal worden samengewerkt. Op die manier komt er een betere uitwisseling van expertise per niveau en over de niveaus heen. 3.2 Spaans richtgraad 1, Spaans richtgraad 2, Spaans richtgraad 3, Spaans richtgraad 4 Voldoet De vastgestelde tekorten tijdens de doorlichting van 2014 zijn weggewerkt. Het onderwijsaanbod en de evaluatiepraktijk sluiten beter aan bij de leerplandoelstellingen. Onderwijsaanbod Volledigheid Evenwicht Doelmatigheid Beheersingsniveau Samenhang Tijdens de doorlichting van 2014 stelde de inspectie vast dat de leerplandoelstellingen niet altijd op het gepaste beheersingsniveau aangeboden werden. Er was onvoldoende aandacht voor de verschillende tekstsoorten en bovendien was er een groot onevenwicht tussen de ondersteunende kennis en de vaardigheden. Daarnaast waren de leraren zich nog onvoldoende bewust van het belang van horizontale en verticale samenhang vertrekkende vanuit de leerplandoelen. Dit leidde ertoe dat cursisten uit parallelgroepen niet dezelfde basiscompetenties aangeboden kregen. Uit de opvolgingsdoorlichting blijkt dat het lerarenteam Spaans samen aan de slag is gegaan om vanuit de leerplandoelstellingen het aanbod uit te werken. Vanaf het schooljaar volgend op de doorlichting is het centrum op zoek gegaan naar een nieuwe vorm van jaarvorderingsplan met expliciete vermelding van de leerplandoelstellingen. In overleg is er gekozen voor een actuele communicatieve leermethode in de doeltaal die de cursisten vanaf Breakthrough alle vaardigheden aanbiedt op het gepaste beheersingsniveau, ongeacht op welke lesplaats zij les volgen en wie de leraar is. OV vwo Centrum voor Volwassenen- onderwijs LBC-NVK te BERCHEM (Schooljaar ) 6/10

7 Evaluatiepraktijk Evenwicht Volledigheid Beheersingsniveau Transparantie Feedback Het horizontale en verticale overleg leidt tot een betere samenhang en gezamenlijke aandacht voor het bewaken van de verticale leerlijn. Uit de evaluaties bleek tijdens de doorlichting dat er te veel aandacht ging naar de ondersteunende kennis als doel op zich, zoals invuloefeningen op één welbepaalde grammaticale structuur. Voor de vaardigheden ontbrak een link met de leerplandoelstellingen in de beoordeling. Voor richtgraad 3 en 4 werd er geen enkel onderscheid gemaakt tussen de leerplandoelstellingen waarbij de cursisten van beide niveaus identiek dezelfde evaluaties kregen. In de opvolgingsdoorlichting kan het centrum aan de hand van de evaluaties van vorig schooljaar aantonen dat de evaluatiepraktijk beter afgestemd is op de leerplandoelen. Het lerarenteam werkt met gespreide evaluatie waarbij de link met de leerplandoelen ook duidelijk is voor de cursisten. Volgens de leraren ervaren de cursisten de evaluaties nu als minder bedreigend omdat deze een logisch en inherent deel uitmaken van het onderwijsleerproces. Opvallend is dat de ondersteunende kennis inderdaad de plaats krijgt die ze verdient en dat de leraren scorewijzers gebruiken voor o.a. spreekvaardigheid. Het gebruik van de scorewijzers voor schrijfvaardigheid, waarbij de doelen en niet enkel de ondersteunende kennis beoordeeld worden, blijft nog een uitdaging. Belangrijk is vooral de positieve evolutie in de evaluatiepraktijk die leidt tot een correctere beoordeling van het leereffect bij het doelpubliek. Het blijvend uitwisselen van goede praktijkvoorbeelden, het aanleggen van een interne databank, het systematisch bewaken van de evaluatiepraktijk door de nieuwe adjunct-directeur, zijn enkele van de elementen die ervoor zorgen dat de inspectie vertrouwen heeft in de toekomst van de taalafdeling. Onderwijsorganisatie Organisatie curriculum Samenstelling klasgroepen In 2014 stelde de inspectie vast dat het samenzetten van de modules Vantage 1 en Effectiveness 1 niet functioneel was voor het realiseren van de onderwijsdoelen. Sinds het schooljaar zijn er geen samenzettingen van klasgroepen meer. 3.3 Bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne Tijdens de doorlichting van 2014 bleek dat het centrum niet over verslagen van de jaarlijkse rondgangen van de interne preventieadviseur, noch over die van de tweejaarlijks rondgang van de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk, beschikte op de verschillende lesplaatsen. De betrokkenheid van de preventieadviseur in het aankoop- en indienststellingsbeleid verliep niet via de voorziene procedure. In september 2017 beschikt het centrum per lesplaats over verslagen van jaarlijkse rondgangen van de interne preventieadviseur en van de externe dienst. Er is een nieuwe website aangemaakt die alle verslagen overzichtelijk opslaat en die de systematische opvolging kan aantonen. De geplande acties, ingevolge de bevindingen uit de rondleidingen zijn opgenomen in het jaarlijks actieplan en zijn gekoppeld aan financiering en aan controle op de uitvoering. Het centrumbestuur stelde één coördinerende preventieadviseur aan (CPA niveau 1) die per centrum wordt bijgestaan door een lokale preventieadviseur (PA) die in eerste instantie alle lesplaatsen van het centrum opvolgt en met regelmaat bezoekt. OV vwo Centrum voor Volwassenen- onderwijs LBC-NVK te BERCHEM (Schooljaar ) 7/10

8 Het centrum werkte een nieuwe overzichtelijke procedure uit voor het indienststellingsbeleid. Deze is identiek voor alle LBC's en monitort in één overzicht in welk centrum welk materiaal zich bevindt. Het daartoe ontwikkelde draaiboek is ook raadpleegbaar door de directies, maar is vooral een handige tool voor de lokale preventieadviseur om elke aankoop op te volgen. Een steekproef illustreert dat de bestelbonnen, indien noodzakelijk, effectief mee ondertekend worden door de PA en de CPA. In 2014 beschikte het centrum niet over brandpreventieverslagen, keuringsverslagen van de elektrische installaties, keuringsverslagen van de verwarmingsinstallaties, asbestinventarissen en milieumeldingen of - vergunningen van alle lesplaatsen. Ook werden er niet op elke lesplaats jaarlijkse evacuatieoefeningen gehouden. In 2017 gebruikt het centrum 9 effectieve lesplaatsen (conform de gegevens op de website): Potvlietlaan 2A Berchem (1) hoofdvestiging - Fietsateljee Willem van Laarstraat 14 Berchem (2) - GIB Door Verstraetelei 50 Brasschaat (3) - Campus Coppens Ruiterijschool 5 Brasschaat (4) - Campus Coppens Ruiterijschool 9 - Brasschaat (5) - Maria-ter-Heide Eikendreef 18 Brasschaat (6) - Remise Gemeentepark 3 Brasschaat (7) - Clara Snellingsstraat 47 Deurne (8) en Den Boogart Statiestraat 1 Kalmthout (9). Enkel Fietsateljee, lesplaats 2, is problematisch en daarvoor is het centrum al een tijd actief op zoek naar een andere locatie. De bedoeling was deze lesplaats dit schooljaar niet langer te gebruiken, maar dit is vooralsnog niet gelukt. Het centrumbestuur is zich ten volle bewust van de problemen voor de bewoonbaarheid en ook agogisch-didactisch is de ruimte niet langer geschikt om het noodzakelijke materiaal te herbergen. Deze locatie wordt ten laatste dit schooljaar opgeheven. Voor de andere leslocaties kunnen alle noodzakelijke brandpreventieverslagen, keuringsverslagen van de elektrische installaties; keuringsverslagen van de verwarmingsinstallaties (enkel nog op gas), asbestinventarissen en milieumeldingen worden voorgelegd, waar dit van toepassing is. Enkel voor de gemeentelijke lesplaatsen van Brasschaat is het soms moeilijk om de vereiste documenten te bekomen, maar zowel de LPA als de CPA zijn zeer volhardend. Bovendien heeft de CPA recent een niveau 1 behaald en is het dus mogelijk om zelf een verslag op te stellen voor de gebruikte leslokalen. Er is sinds vorige doorlichting sterk ingezet op het organiseren van evacuatieoefeningen in elke lesplaats. Er is een zeer volledige procedure uitgewerkt per lesplaats met een transparante en overzichtelijke leidraad. Zelfs voor anderstalige cursisten is er een visuele uitwerking van de procedure, om ervoor te zorgen dat alle betrokkenen (ook derden die lokalen van LBC huren) op de hoogte zijn van de evacuatieprocedures. Een detailcontrole illustreert de volledigheid van de verslagen, opvolging en actualisering van deze gegevens. Tijdens de doorlichting van 2014 bleek dat het centrum geen gescheiden toiletten heeft voor personeel en cursisten op elke lesplaats, en dat er geen beheersingsplan betreffende de preventie van legionella kon worden voorgelegd. In 2017 blijkt dat waar mogelijk enkele toiletten gescheiden zijn voor personeel en cursisten op enkele lesplaatsen. Waar dit niet mogelijk is, heeft dit nooit tot een klacht geleid bij het volwassen doelpubliek. Inzake legionella is er een analyse gemaakt van alle locaties. De acties inzake de beheersing van legionella zijn opgenomen in het takenpakket van het onderhoudspersoneel en bij de nieuwe aanbesteding is dit een element in de gunning. Omdat douches sporadisch worden gebruikt door personeelsleden, is het belangrijk dat de poetsdienst dit effectief opneemt in het takenpakket. OV vwo Centrum voor Volwassenen- onderwijs LBC-NVK te BERCHEM (Schooljaar ) 8/10

9 Op basis van de reeds ondernomen acties sinds vorige doorlichting en van de systematiek die nu is structureel is ingebouwd in het beheersen en opvolgen van de tekorten voor Bewoonbaarheid, Veiligheid en Hygiëne; concludeert het doorlichtingsteam dat het centrum een gunstig advies krijgt. De onderwijsinspectie vertrouwt erop dat het beleidsvoerend vermogen van het centrum en van het centrumbestuur de resterende tekorten zal opnemen en structureel wegwerken. De huidige lesplaats Fietsateljee wordt verlaten zodra er een nieuwe geschikte locatie is gevonden, en dit ten laatste op 1 september Inbreuken op de regelgeving Voldoet Bij de doorlichting in 2014 stelde de inspectie inbreuken vast tegen de bijdrageregeling en de procedure voor de regeling voor betwistingen bij vrijstellingen van evaluaties (art. 121 en 39 Decreet volwassenenonderwijs). Het centrumreglement en het evaluatiereglement is in 2017 transparant en overzichtelijk raadpleegbaar op de centrale LBC-website. Zowel de bijdrageregeling als de procedure bij mogelijke betwistingen zijn hierin duidelijk uitgewerkt. Dit voldoet aan de wettelijke bepalingen op het vlak van de bijdrageregeling en het evaluatiereglement. OV vwo Centrum voor Volwassenen- onderwijs LBC-NVK te BERCHEM (Schooljaar ) 9/10

10 4 ADVIES EN REGELING VOOR VERVOLG In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies voor erkenning van tekort(en) zoals vermeld in punt 2 van dit verslag: GUNSTIG voor de erkenningsvoorwaarde 'voldoen aan de onderwijsdoelstellingen' voor Engels richtgraad 1, Engels richtgraad 2, Engels richtgraad 3, Engels richtgraad 4, Spaans richtgraad 1, Spaans richtgraad 2, Spaans richtgraad 3, Spaans richtgraad 4. voor de erkenningsvoorwaarde 'bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne'. 5 BETREFFENDE DE OVERIGE REGELGEVING Het inspectieteam stelde geen inbreuken vast die voor verder gevolg doorgestuurd worden naar de bevoegde administratie. Namens het inspectieteam Voor kennisname namens het bestuur Els VAN RAEMDONCK de inspecteur-verslaggever Datum van verzending aan de directie en het bestuur van het centrum Annick De Jonghe de directeur OV vwo Centrum voor Volwassenen- onderwijs LBC-NVK te BERCHEM (Schooljaar ) 10/10