OP EN TOP REESTDAL. ROUTE 18 km

Transcriptie

1 OP EN TOP REESTDAL ROUTE 18 km Balkbrug begin twintigste eeuw: Woeste gronden lagen te wachten op een grootschalige ontginning. Cultuurhistorische wandeling langs oude, verborgen sporen in t boerenland, bos, glooiende essen, karakteristieke buurtschappen en hooilanden. Schotse Hooglanders rond eeuwenoude veenbeek de Reest. Groep Reestdal Mystiek: Piet en Tineke Poortman in samenwerking met Landschap Overijssel. Route werd in 2014 vermeld in het tijdschrift Op Lemen Voet

2 Op en Top Reestdal 5 6 A A A3112 A A A24 A A23 P 23 A39 A32 24 A A26A27

3 Op en Top Reestdal Hoe kom ik bij het startpunt? Startpunt: Camping Si-Es-An, De Haar 7, 7707 PK Balkbrug. Alternatief startpunt (ma, do, za): Wijngoed en Zorghoeve de Reestlandhoeve, Hoofdweg 21, 7707 RB Balkbrug. Alleen mogelijk middels afspraak vooraf. Route is voor 85% gemarkeerd door het wandelnetwerk. Let op de instructies voor looprichting. Combineer je deze app met Het Reestdal op z'n smalst (totaal 24km), dan kun je ook een bezoek brengen aan het Informatiecentrum 't Ende in De Stapel van Het Drentse Landschap (april t/m oktober). A25 Wandelkeuzepunt A25 Afstand tot volgende punt: 70 m 1 Geritsel in de struiken Afstand tot volgende punt: 100 m A23 Wandelkeuzepunt A23 Afstand tot volgende punt: 1,3 km A24 Wandelkeuzepunt A24 Afstand tot volgende punt: 900 m 2 Westerhuizingerveld Afstand tot volgende punt: 800 m Ga linksaf. Bij het fietspad rechtsaf. Volg de bordjes fietsroutenetwerk 35 door het bos tot instructie Kievitshaar. Afstand tot volgende punt: 2,7 km Na de eerste boerderij in Kievitshaar (aan uw linkerhand) slaat u rechtsaf. Als wandelaar mag u gebruik maken van de 'doodlopende' eigen weg'. Wandel de halfverharde weg uit tot instructie Bezoek Wijngoed de Reestlandhoeve. Afstand tot volgende punt: 750 m Voor 'overlegd' Reestlandhoeve bezoek 100m rechtsaf. Hoofdroute gaat op Hoofdweg links tot eerste zijweg. Koers rechtsaf zandpad op tot kruising. Instructie 'Verlenging' (= rechtdoor) of rechtsaf gemarkeerde route (pijl: rood) 17km vervolgen, A52. Afstand tot volgende punt: 10 m 4 Wijngoed de Reestlandhoeve Afstand tot volgende punt: 1,5 km Loop je 17km, dan op de kruising rechtsaf. Combineer je Op en Top Reestdal met de app Het Reestdal op z'n smalst (route 24km). Loop rechtdoor tot asfaltweg. Je passeert expositieruimte 'De Schuur' van beeldend kunstenaar Maarten 't Hart in Bloemberg. Afstand tot volgende punt: 600 m 5 Expositieruimte De Schuur Afstand tot volgende punt: 350 m 3 Kievitshaar, een buurtschap Afstand tot volgende punt: 2,1 km

4 Vervolg route Sla linksaf. Bij eerste bospad rechtsaf tot einde bosrand. Start op dit punt de wandelroute-app 'Het Reestdal op z'n Smalst', een rondwandeling van 6km. Weer aangekomen op deze plek, loop terug naar Instructie 'Verlenging' en vervolg hoofdroute. Afstand tot volgende punt: 250 m Bij het paaltje met paarse kop de app 'Het Reestdal op z'n smalst' naar links volgen langs de (natte)hooilanden tot het Informatiecentrum 't Ende in De Stapel. Download deze app thuis op je smartphone. Link: Afstand tot volgende punt: 1,1 km In het buurtschap Den Westerhuis rechtuit tot boerderij Het Reestdal. Op het erf linksaf, je komt over het grensriviertje de Reest. Bij Erfgoedlogies De Wildenberg naar links tot keuzepunt A40. Volg het wandelnetwerk tot instructie De Wheem. Afstand tot volgende punt: 250 m 9 Boerderij Het Reestdal Afstand tot volgende punt: 200 m 10 Grensoversteek Wildenberg Afstand tot volgende punt: 450 m 11 Boerderij De Wildenberg Afstand tot volgende punt: 190 m 6 Water toe- en afvoer Afstand tot volgende punt: 1,3 km A40 Wandelkeuzepunt A40 Afstand tot volgende punt: 300 m A52 Ga bij wandelknooppunt A52 rechtsaf. Loop de weg Lutten Oever (eigen weg) uit. Je passeert op Lutten Oever nr. 9 de Shiitakekwekerij van Menno Haveman. Kruis de weg Oud Avereest. Na de boerderij kom je uit in buurtschap Den Westerhuis. Afstand tot volgende punt: 50 m Wandelkeuzepunt A52 Afstand tot volgende punt: 650 m A39 Wandelkeuzepunt A39 Afstand tot volgende punt: 400 m 12 Bruggetje van Bartje Afstand tot volgende punt: 300 m A31 Wandelkeuzepunt A31 Afstand tot volgende punt: 30 m 13 Reestkerk Afstand tot volgende punt: 30 m 7 Shiitake boerderij Haveman Afstand tot volgende punt: 1,2 km 14 Begraafplaats Oud Avereest Afstand tot volgende punt: 40 m 8 Oude Trambaan Afstand tot volgende punt: 550 m 15 Boerderij De Wheem - Toen & Nu Afstand tot volgende punt: 20 m

5 Vervolg route 16 Bezoekerscentrum De Wheem Afstand tot volgende punt: 10 m A30 Wandelkeuzepunt A30 Afstand tot volgende punt: 30 m Sla rechtsaf. Na infobord over het pad Bas de Das naar rechts het parkeerterrein op. Je passeert het Insectenhotel. Bij de Vlindermuur rechtuit, een greppeltje over. Naar links/rechts over graspad tot bosrand. Linksaf het wandelnetwerk volgen! Afstand tot volgende punt: 20 m 23 Beheerboerderij De Uilenburcht Afstand tot volgende punt: 250 m 24 Buurtschap Rabbinge Afstand tot volgende punt: 90 m A33 Wandelkeuzepunt A33 Afstand tot volgende punt: 250 m 25 Grensoversteek Den Huizen Afstand tot volgende punt: 250 m 26 Den Huizen Afstand tot volgende punt: 200 m 17 Beleef de natuur van dichtbij. Afstand tot volgende punt: 60 m A27 Wandelkeuzepunt A27 Afstand tot volgende punt: 300 m 18 Insectenhotel Afstand tot volgende punt: 20 m 27 Historie Schapenstreek Afstand tot volgende punt: 100 m 19 De Vlindermuur Afstand tot volgende punt: 80 m A26 Wandelkeuzepunt A26 Afstand tot volgende punt: 500 m 20 Kikkerpoel Afstand tot volgende punt: 500 m Einde van de route A29 Wandelkeuzepunt A29 Afstand tot volgende punt: 400 m 21 Boerderij Oud Avereest nr. 1 Afstand tot volgende punt: 160 m 22 Beekherstel Reestdal Afstand tot volgende punt: 300 m A32 Wandelkeuzepunt A32 Afstand tot volgende punt: 40 m

6 Op en Top Reestdal 18 km 1 Geritsel in de struiken Geritsel en gekwetter Links en rechts van het pad bevinden zich allerlei verschillende soorten struiken, ook ter hoogte van de campings. Dat levert voedsel en schuilgelegenheid op voor allerlei vogels. Soorten Het zachte tikken van de roodborsten en winterkoninkjes, roepjes van allerlei mezensoorten. De alarmroep van de merels. Vaak zie je een eindje voor je op de paden troepjes vinken een kostje bij elkaar scharrelen. Bij deze locatie hoort een audiofragment. Luister dit af via de website of de mobiele app. 2 Westerhuizingerveld Project Vipera Verbindt... De vier gebieden waar het project zich op richt zijn Boswachterij Ommen, Boswachterij Hardenberg, Boswachterij Staphorst & Haardennen en landgoed De Eese. Opgesteld door Stichting RAVON samen met Landschap Overijssel en in samenwerking met Bosgroep Noordoost Nederland. Naast de adder...

7 ... biedt het plan ook nieuwe kansen voor dieren als levendbarende hagedis, heikikker, heideblauwtje, bruine eikenpage, moerrassprinkaan en zeldzame planten als klokjesgentiaan, beenbreek (foto), en ronde zonnedauw. Misschien spot u ook iets in de nieuwe natuur? 3 Kievitshaar, een buurtschap Kievitshaar Aan het begin van de twintigste eeuw lag tussen Balkbrug en Meppel nog een uitgestrekt heideveld. Vanaf 1919 is er meer dan hectare woeste grond in cultuur gebracht. Vanaf die tijd werden zand- en veenwegen werden verhard. Kievitshaar toen: vier boerenwoningen als een oase in de woestijn... Kievitshaar werd op een kaart uit 1813 Kivitshaar genoemd; een gehucht met een paar boerderijen middenin een groot moerassig heideveld met hier en daar wat vennen. Er was een wegverbinding over een hooggelegen zandrug door het Staatsbos, een half natuurlijk bos sinds 1920,

8 4 Wijngoed de Reestlandhoeve Het begin van onze wijngaard In 2003 is de Reestlandhoeve begonnen met de aanplant van de wijngaard die nu een oppervlakte van 3 ha beslaat. De grond hier in het Reestdal leent zich goed voor druiventeelt. Zo zit er 'ijzeroer' in de zanderige en waterdoorlatende bodem. Meer weten over de druiventeelt? Wees welkom! (Wijngoed De Reestlandhoeve) Openingstijden Reestlandhoeve Wilt u een bezoek brengen aan de wijngaard of genieten van een wijn-arrangement in het Wijnproeflokaal, van harte welkom na een belletje vooraf. Dan staat de koffie en thee vers op maandag, donderdag en zaterdag van uur. Groepen zijn daarbuiten ook van harte welkom! Informeer gerust.

9 Biodynamische teelt De druiven worden zoveel mogelijk biologisch en biodynamisch geteeld. Om de druivengroei te stimuleren en ziektes te voorkomen wordt gewerkt met homeopathische middelen, compostthee en mineralen. Dit geeft deze wijn uit het Reestdal een bijzondere, eigen smaak en bouquet. IJzeroer & Bekroonde wijnen In de grond rond het grensriviertje de Reest zit veel ijzerhoudend gesteente, ook wel 'ijzeroer' genoemd. Voor de wijnen uit het Reestdal betekent dit dat ze door de aanwezigheid van mineralen een licht 'aardse' smaak hebben. Wijngoed De Reestlandhoeve behaald met deze 'oersmaak' vele prijzen. 5 Expositieruimte De Schuur Expositieruimte 'De Schuur' 'De Schuur' is de expositieruimte van Maarten en Annelies 't Hart. Tijdens de kunstroute 'Ateliers in bedrijf' (in mei/juni) is de expositieruimte geopend op vrijdag en zaterdag van uur. In andere maanden alleen bezoek op afspraak. Raadpleeg vooraf de openingstijden! (Meer informatie...)

10 Maarten 't Hart Maarten heeft zich gespecialiseerd in oude architectuur zoals kerken en kastelen uit vooral Nederland en Frankrijk. Ook schildert en tekent hij landschappen en stillevens. Hij maakt o.a. gebruik van oude technieken die teruggaan tot de 17e eeuw. Annelies 't Hart Annelies maakt stillevens en bloemencomposities. Door het gebruik van een scherp potlood en fijnkorrelig papier en door zeer gedetailleerd te werken, komen miniaturen tot stand die aan litho s doen denken. De afgebeelde bloemen en vruchten zijn vaak in de onmiddellijke omgeving verzameld.

11 6 Water toe- en afvoer Water toe- en afvoer In het begin van de twintigste eeuw lag tussen Balkbrug en Meppel nog een uitgestrekt heideveld. Vanaf 1919 is er meer dan hectare woeste grond in cultuur gebracht. Waterschap Het Westerhuizingerveld speelde daarin een belangrijke rol. De afwateringssloot werd in 2000 aangelegd. Vruchtbare grond De ontginning van het Westerhuizingerveld (rond 1930) is door het Waterschap Westerhuizingerveld, in samenwerking met de sociale werkvoorziening, uitgevoerd. Na de drooglegging ontstond vruchtbare grond voor landbouw. Nu kan het melkvee er grazen en wordt er o.a. graan verbouwd.

12 7 Shiitake boerderij Haveman Biologische Shiitake boerderij In de natuur groeien shii-takes in bossen, waar ze de voedingsstoffen uit dood eikenhout gebruiken. Op deze ecologische, kleinschalige kwekerij groeien de shii-takes, buiten in 'Het Jodenbos', in een heel donker dennenbos. In deze natuurlijke omgeving ontstaat een kwaliteitsproduct. (Haveman Groen) Rondleiding en arrangementen Als u geïnteresseerd bent om de kwekerij in zijn landelijke omgeving te bezoeken, bent u van harte welkom. In de zomermaanden zijn er excursies voor groepen. Medewerkers geven u een onvergetelijke ervaring in het feeërieke kwekersbos. U maakt kennis met de levenscyclus van shiitakes. 8 Oude Trambaan Aanleg Trambaan in 1886 Ja heus, vroeger reed hier een tram. In 1884 vroeg J.D. Ruys een vergunning aan bij de provincie Overijssel voor de aanleg en exploitatie van een stoomtramlijn langs het kanaal de Dedemsvaart, dat van Hasselt naar de Overijsselse Vecht bij Gramsbergen liep. In 1886 werd de eerste tramlijn aangelegd.

13 Trambaan ter ziele in 1948 Vanaf 1924 begon de DSM met het inzetten van bussen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog kwam het personenvervoer per stoomtram weer op gang, maar dat was een tijdelijke opleving. Uiteindelijk sloot DSM in Boerderij Het Reestdal Boerderij Het Reestdal Boerderij het Reestdal is een schitterende oude boerderij met een mooie, oude kapschuur. Aan de achterkant van de boerderij bevindt zich een 'baander'. Deze grote, hoge dubbele deur heeft toegang tot de bedrijfsruimte van de boerderij en zorgde ervoor dat paard en wagen naar binnen konden om de oogst te laden en te lossen. De boerderij heeft een rieten dakbedekking en schuren met wanden van hout. Het Uilenbord op de nok van de boerderij gaf, zoals de naam al doet vermoeden, uilen toegang tot de boerderij. Uilenbord Diverse boerderijen in het Reestdal zijn in het bezit van een uilenbord. Dit is een klein driehoekje onder de nok, dat open is. Door dit 'gat' kunnen uilen de boerderij binnen en zich hier nestelen, met als tegenprestatie dat zij muizen en ander ongedierte uit het graan zouden weren.

14 Den Westerhuis 1, monument 'Het Reestdal': Deze naam staat boven de grote schuurdeur (baander) en is een gemeentelijk monument. Deze boerderij heeft eeuwen dienst gestaan als het erve 'den Westerhuis'. Nu, met een terugblik naar 1439, staan op dezelfde plek in buurtschap Den Westerhuis nog altijd drie boerderijen. 10 Grensoversteek Wildenberg Veenbeek de Reest: het begin.. Van oorsprong is de Reest een hoogveenbeek. Vroeger ontving het riviertje zijn water uit de grote en uitgestrekte hoogvenen rond onder meer Slagharen, Hardenberg en Dedemsvaart. De Reest voerde toen het water af van dit tot ha groot niemandsland. Bron: zie link. (Grensriviertje de Reest) Het verloop... Het riviertje de Reest ligt op de grens van de provincies Drenthe en Overijssel en stroomt vanaf Dedemsvaart naar Meppel. De Reest is een typische laaglandbeek. Sterk meanderend door een vlak landschap en met een verval van slechts 5 meter over een afstand van 37 kilometer.

15 11 Boerderij De Wildenberg Boerderij de Wildenberg Al halverwege de veertiende eeuw wordt in de archieven van het klooster van Dickninge (De Wijk) melding gemaakt van 'De Wijldenbarghen', oftewel de woeste berg. Van oudsher werden vanuit de boerderijen in het gebied Wildenberg-Rabbinge de eenmansessen of kampen bewerkt. Van modern naar authentiek Boerderij De Wildenberg kent een roerige geschiedenis, die gekenmerkt wordt door een groot aantal verbouwingen. Je kunt je bijna niet voorstellen dat hier in de tweede helft van de twintigste eeuw grote mestsilo's, een loopstal voor honderden koeien en een moderne bungalow hebben gestaan. En NU? (Erfgoedlogies De Wildenberg)

16 Teken van welvaart Beuken- en Kastanjebomen in de voortuin waren een teken van welvaart, maar boden ook de nodige beschutting tijdens een warme zomerdag. Weetje: Het bladerdak van de bomen vormen een natuurlijke parasol, handig toch? Vaak zie je bij een boerderij ook een bakhuisje. 12 Bruggetje van Bartje Over de Reest Het kronkelige riviertje De Reest vormt over enkele tientallen kilometers de grens tussen Overijssel en Drenthe. Niet alleen heeft het Reestdal haar naam aan dit riviertje te danken, maar ook het kleinschalige landschap in deze regio met de oogstrelende natuur.

17 Rechte sloot? Diverse keren bogen de bestuurders van beide provincies zich over de vraag hoe ze van het kronkelige riviertje een rechte sloot konden maken. Dat kon natuurlijk alleen als er aan weerszijden van De Reest stukjes grond van provincie zouden wisselen. Gelukkig zijn ze daar nooit uitgekomen. Bartje en de bok Het bruggetje hier over De Reest wordt ook wel het bruggetje van Bartje genoemd. In de vroegere TV serie Bartje probeerde het ondeugende jongetje hier een eigenwijze bok de brug te laten oversteken. Het was de slotscene van de film. Hierna trok Bartje samen met zijn bok de wijde wereld in! 13 Reestkerk Geschiedenis Oud-Avereest De kerk van het buurtschap (gehucht, streekdorp) Avereest kent een lange geschiedenis. Het is in de 12e eeuw ontstaan op een hoge zandrug door ontginningen van de woeste gronden langs het riviertje de Reest. Tegenwoordig hoort Oud Avereest bij de plaats Balkbrug, gemeente Hardenberg. Parochie Oud-Avereest De parochie Avereest omvatte buurtschappen aan beide zijden van de Reest, zowel in Drenthe als Overijssel. Aan het begin van de 17e eeuw werd de kerk protestants. Doordat de kerk o.a. onderdak bood aan soldaten, werd het gebouw er niet beter op. Het gebouw stortte in 1635 in, maar werd vernieuwd. Kerk Oud-Avereest 19e eeuw Na een periode van verval en veel gesteggel, werd rond 1851 uiteindelijk besloten tot nieuwbouw en wel op de huidige plek. De Reestkerk van nu kreeg in 1852 een torentje. Het kerkorgel kwam later, in De boer van De Weeme (daar hangt nu nog zijn kleding) was toen ook tevens de dominee. St. Vrienden van de Reestkerk Om de Reestkerk te behouden, is in het voorjaar van 2010 de stichting 'Vrienden van de Reestkerk' in het leven geroepen. De stichting heeft als voornaamste doel om de kerk, inmiddels een Rijksmonument, in stand te houden. In de kerk zijn van september-april ook concerten te horen.

18 (Concerten in de reestkerk) 14 Begraafplaats Oud Avereest De oudste begraafplaats In Oud Avereest ligt veruit de oudste begraafplaats van de voormalige gemeente Avereest. In de dertiende eeuw stond er al een kerkje. De bewoners uit de omgeving werden in- of in de directe omgeving van het kerkje begraven. Achter het smeedijzeren hek, op het hoogste gedeelte, stond de houten kerk. Militair Erehof Oud Avereest Aan de Meppelerweg het informatiebord over het Miliair Erefhof Oud Avereest. Om er veilig naar toe te lopen, kun je het beste toegang nemen via het smeedijzeren hek. Achter dit hek stond in de tijd van 'Toen' een baarhuisje. Op de historische begraafplaats Achterveld nog te zien.

19 15 Boerderij De Wheem - Toen & Nu Boerderij De Wheem - Toen Vroeger, toen monniken het kerkje in Oud Avereest stichtten, kreeg de pastoor een boerderij met grond erbij. Dit erf werd 'De Weeme' genoemd. In de 18e/19de eeuw was De Weeme in gebruik als boerderij en herberg. Op zondag werden hier na kerktijd de laatste nieuwtjes uitgewisseld en mysteries. eries-van-het-reestdal/anekdotes/zwartepaard (Mysterie van het zwarte paard) De Wheem - Nu Boerderij De Wheem is nu ingericht als bezoekerscentrum van Landschap Overijssel. Het is een zogenaamd 'Hallenhuis'. Hij had vroeger een heel andere functie. Wat is een Hallenhuis? Bekijk je dit boerderijtype Hallenhuis vanaf de voorkant naar achteren, dan zie je een lange zijgevel en een laag aflopend dak. Sta je binnen, dan zie je dikke balken (gebinten) op de grond staan die het dak op zijn plaats houden. Kun je ook zien of er spijkers in die balken gebruikt zijn? Wat betekent een Levensboom? Heb je al de 'levensboom' boven de voordeuren in Oud Avereest gezien? Deze witte boom, gemaakt van gietijzer, heeft een symbolische functie. Met zijn wortels in de bodem en takken gericht naar boven, kan hij worden gezien als een verbinding tussen hemel en aarde; het geeft geluk.

20 Rijksmonument Oud Avereest 22 Vroeger stonden er twee boerderijen naast elkaar, tegenover de kerk en de pastorie. De Wheem (nr 22) is nu een Rijksmonument. Voor zover bekend is deze boerderij bewoond geweest door een boerengezin tot Het pand naast de kerk was al die tijd pastorie. 16 Bezoekerscentrum De Wheem Bezoekerscentrum De Wheem Bezoekerscentrum 'De Wheem' van Landschap Overijssel is een goed begin- of eindpunt van een middagje Reestdal. In deze fraaie boerderij, midden in het Reestdal, is van alles te beleven. Behalve mooie exposities vind je er een leuke winkel en kun je er terecht voor een kopje koffie met wat lekkers. Reestdal havermout-appeltaart Een specialiteit van De Wheem is de overheerlijke havermout-appeltaart, bekend onder de naam 'Reestdalkoek'. Speelnatuur Kinderen kunnen zich hier vermaken in de dassenburcht of op het spannende Speelnatuurpad achter De Wheem. Regelmatig zijn er bij De Wheem leuke (kinder) activiteiten!

21 entrum-de-wheem2 (Openingstijden De Wheem) 17 Beleef de natuur van dichtbij. Natuurbeleving dichtbij... Vaak trekken kinderen met hun begeleiders er in de natuur er niet zoveel meer op uit dan vroeger. Toen groeide je als kind veel meer op met het ritme van de natuur en haar leef omgeving. Landschap Overijssel wil mensen inspireren er meer op uit te trekken en middels creativiteit de natuur beleven. Speelnatuurpad Bas de Das Bij de poort van Bas de Das (met verstopplekken en huisjes) maken kinderen kennis met verschillende dieren in het Reestdal. In deze app kom je langs de takkenril van de Egel, een insectenmuur en een kikkerpoel. Het leefgebied van padden, salamanders en libellensoorten. lpad-reestdal (Speelnatuurpad De Wheem) Natuur beleven met Foodwalk? Een korte wandeling over de es, langs oude akkertjes en door de hooilanden van de rivier de Reest. U wandelt over terrein van Landschap Overijssel en Het Drentse Landschap. Plukplekken bevinden zich in een natuurgebied. Pluk alleen voor eigen gebruik! Klik op link voor de wandelrorute-app. (Foodwalk vanaf De Wheem)

22 18 Insectenhotel Wie logeren er in het insectenhotel? Dit 'hotel' is speciaal gebouwd voor insecten. Doordat er verschillende materialen zijn gebruikt, kunnen lieveheersbeestjes, vlinders, oorwormen en pissebedden hier prima logeren. Soms zitten er ook bijen en wespen. Je ziet dat er veel boomstammetjes worden gebruikt bij dit insectenhotel. Daar zijn gaatjes in geboord, zodat er gangetjes ontstaan waarin de insecten kunnen overwinteren. In de natuur doen ze dit veelal in oude, dode bomen. Beschutte plaats Doel van dit hotel is het bieden van een warme en beschutte plek, waardoor insecten hier goed kunnen schuilen. En het is een leuk 'gebouw' om naar te kijken: het is zo gemaakt dat je de insecten goed ziet, maar van binnen is het donker genoeg voor de insecten om zich er prettig te voelen. Weet je dat insecten je dankbaar zullen zijn als je ook in je eigen tuin wat dode stammetjes laat liggen? Of misschien vind je het zelf wel leuk om een eigen insectenhotel te bouwen. (Hoe bouw ik een insectenhotel?)

23 19 De Vlindermuur De Vlindermuur Na de greppeloversteek zie je links op de parkeerplaats een heel bijzondere muur staan. Op het bordje staat voor wie dit muurtje is gemaakt. Wanneer je richting de boerderij kijkt, zie je links ook het kleinste hotel staan. Mooi he? 20 Kikkerpoel Een kijkje bij de kikkerpoel. Kikkers voelen zich thuis in kleine, ondiepe waterplassen. In een kikkerpoel vinden ze eten en kunnen ze zich voortplanten. Water trekt insecten aan; het favoriete voedsel van de kikker. Padden, salamanders, libellen Het is een kleine poel, maar op sommige plekken is het water toch dieper dan één meter. Naast kikkers zitten er ook padden en salamanders in. Ook voor sommige andere dieren, zoals libellen, is de poel een geschikte omgeving. 21 Boerderij Oud Avereest nr. 1 Oud Avereest nr. 1 Als je vanaf het fietspad naar de boerderij op Oud Avereest 1 kijkt, zie je o.a. een gebruikerstuin, een levensboom boven de voordeur, een bakhuisje en een boerin die 'onder de pannen' zit. Het grote verschil met de andere boerderijen in Oud Avereest? Deze boerderij heeft een siergevel. t-reestdal/ (W. ten Kate over boerderijen)

24 Functie van het Bakhuisje Sommige boerderijen hebben een klein stenen schuurtje, een zogeheten bakhuisje. Wanneer er brandhout nodig was om in zo'n bakhuisje de oven op te stoken (voor o.a. brood en koeken bakken), tja, dan moest de boer een (beuken)boom kappen en daarna het hout drogen. Bakoven Na het drogen kon het hout in de bakoven. Brood bakken was vroeger een vrouwentaak, daarom stonden de bakhuisjes vaak naast het woongedeelte. Meestal bevindt alleen de opening van de oven zich in het bakhuisje, de bakoven zelf stond buiten. Herken jij dit schapenras? Er zijn natuurlijk heel veel schapenrassen. De meest voorkomende schapen zijn de Drentse Heideschapen en de Schoonebekers. Deze laatsten grazen samen met de Schotse Hooglanders op De Wildenberg. Heb je gezien dat deze schapen een bijzondere kop hebben? Welk ras is dit? Klik op de link schapenrassen! (Schapenrassen) 22 Beekherstel Reestdal Beekherstel de Reest Waterschap Reest en Wieden wil met de nieuwe inrichting een aantal doelen bereiken. Het optimaliseren van de gronden oppervlaktewaterpeilen voor de functie natuur in het beekdal. Daarbij rekeninghoudend met de aanwezige landbouw. En tevens het voorkomen van overlast tijdens hoogwatersituaties. Bijzonderheden Reestdal Het Reestdal is voor Nederlandse begrippen fysisch geografisch zeer zeldzaam, dat komt door de gaafheid van het dal. Het harmonieus samengaan van natuur en landschap in het kleinschalige beekdallandschap moet in het plan 'Water-Op-Maat project Reestdal' passen.

25 Samenwerking gebiedspartners Het waterschap werkt samen met zijn gebiedspartners: de provincies Overijssel en Drenthe, de gemeenten Meppel, Hardenberg, Staphorst en De Wolden, LTO, Stichting Het Drentse Landschap, Landschap Overijssel en diverse maatschappelijke organisaties aan het vitaliseren van het plattelandsgebied. Ook de bewoners van het Reestdal zetten zich actief in om dit mooie gebied te behouden. 23 Beheerboerderij De Uilenburcht Wat is een Potstal? Je mag het boerenerf op gaan om de potstal Beheerboerderij de Uilenburcht in Rabbinge beter te bekijken. Staat het weidevee op stal (wintermaanden), ga niet te dichtbij staan! De Limousinrunderen worden ingezet bij het beheer van de natuurgebieden. 's Zomers graast het vee op de wei-/hooilanden. Kringloop van de natuur... In de winter staan de koeien in de potstal en potten, tezamen met stro en koeienpoep, stalmest op. Die mest wordt, nadat Limousinrunderen in de wei gaan, verdeeld over de essen waarop graan wordt verbouwd. Het graan wordt in de winter, samen met hooi afkomstig van de beekdalen, gevoerd aan het vee.

26 24 Buurtschap Rabbinge Beheerboerderij Rabbinge 4 Het Drentse Landschap probeert de terreinen op een natuurlijke manier te beheren. Net als heel lang geleden grazen er weer honderden runderen/schapen in de natuurgebieden, waaronder het Reestdal. Het beheer van deze gebieden wordt vanuit zogeheten beheerboerderijen gedaan. Beheer met eeuwenoude wetten Het vee graast op de weilanden in de beekdalen en op het veld. De wintervoorraad hooi komt van de nattere groenlanden. De mest wordt in de stal verzameld en later op de akkers ondergeploegd. Op de akkers wordt graan verbouwd, die vervolgens deels als krachtvervoer voor het vee wordt gebruikt. Het stro wordt weer in de potstal gebruikt. Als in het najaar een deel van de runderen naar de slager gaat, is de cirkel rond. Het woord 'potstal' is ontleend aan een opeenstapeling van stro en koeienpoep (oppotten van). Je ziet ook een kleinere 'potstal' onder de hooimijt, zogeheten 'Steltenberg'

27 Rustpunt Rabbinge 4 Bij sommige particulieren, vaak idyllisch gelegen in het Reestdal, kom je een bord tegen waarop RUST.NU. Je mag dan bij zo'n selfservice je eigen (warm)drinken maken en hiervoor geld in het potje doen. Soms is er ook een versnapering. De prijslijst staat in de 'koffiekast'. 25 Grensoversteek Den Huizen Middenloop van de Reest Zonder twijfel zijn Rabbinge en De Wildenberg de best bewaard gebleven delen van de middenloop van de Reest. Beide terreinen zijn eigendom van Het Drentse Landschap. De Wildenberg is een mooi voorbeeld van een eenmans-es. Soms groeide zo'n esje uit tot een piepklein gehucht, zoals Rabbinge. Pachtboerderijen Den Huizen Al gaande langs de Reest tot aan de robuuste houten brug, heb je zicht op twee prachtige pachtboerderijen van het Landschap Overijssel in buurtschap Den Huizen. Dit schijnt een van de oudste buurtschappen te zijn in het Reestdal. Natuurschilder Piet Eggen heeft zicht op de Reest vanuit zijn atelier.

28 26 Den Huizen Beschermd dorpsgezicht Den Huizen is één van de oudere buurtschappen in het Reestdal. Het bestaat uit slechts vier boerderijen, waarvan drie zich een rijksmonument mogen noemen. Daar komt bij dat Den Huizen de status van beschermd dorpsgezicht heeft gekregen. Het Reestdal kent meerdere karakteristieke boerderijen (link). t-reestdal/ (Historie door Werner ten Kate) Atelier In een van de boerderijen vindt u het atelier van kunstenaar Piet Eggen. Mocht u in de gelegenheid bekijk dan vooral zijn werk (beperkte openingstijden) waarvoor de Reest en het Reestdal vaak als inspiratie dienen. (Lees meer...)

29 27 Historie Schapenstreek Betekenis 'Schapenstreek' Dit brede zandpad was vroeger een belangrijk verbindingspad voor de schaapsherder. Het gaat hier om een zogenaamde schapendrift of schapenstreek. Over dit pad dreef de schaapherder zijn kudde naar de heide Westerhuizingerveld. Oude landwegen Avereest De schapendrift was één van de vele oude landwegen in en rond Avereest en diende voornamelijk als verbinding tussen de boerderijen en gebruiksgronden. Dit zandpad laat nog iets van toen zien. Aan weerszijden zie je nog een greppel of hoge aarden wal die de schapen op het rechte pad moest houden. Gemaakt met routemaker.nl