129e jaargang no. 7/8 Jul./aug Maandblad van de Evangelisch-Lutherse gemeente te s-gravenhage. Door de week heen: geloofsoverdracht

Transcriptie

1 Maandblad van de Evangelisch-Lutherse gemeente te s-gravenhage 129e jaargang no. 7/8 Jul./aug Oproep inzameling Bazaar Door de week heen: geloofsoverdracht Orgelconcerten in juli Jan de Bakker Pag. 3 Pag. 5 Pag. 6 Pag. 7 Lutherse Burgwal 7-9, 2512 CB Den Haag Tel: mail@luthersdenhaag.nl

2 Inhoudsopgave Pastoralia 2 Uit de gemeente 3 Rondom de zondag 4 Door de week heen 5 In de stad en verder 7 Overzicht activiteiten 8 Young Info 9 Overzicht diensten 10 Pastoralia Beste mensen, Als u dit leest, ben ik al weer terug en heb ik er al over verteld in de gemeente. Maar op dit moment ben ik nog aan het pakken om op weg naar Kenia te gaan. Daar ga ik met een groep theologes uit Den Haag naartoe om samen met een groep Afrikaanse theologes 30 jaar vrouwenordinatie in Kenia te vieren. Het belooft een bijzondere reis te worden die in het teken staat van vrouwen in de kerk. In Afrika is het lang nog niet overal vanzelfsprekend dat vrouwen ook predikant worden. Onze Lutherse zusters in Tanzania kunnen bij voorbeeld (nog) niet bevestigd worden in het ambt. In Kenia praten we over manieren waarop zij toch verantwoordelijkheid in de kerk kunnen dragen. Verder zullen we ons samen over bijbelteksten buigen. Ik verwacht daar veel van omdat context voor het bijbel verstaan heel belangrijk is. Zondag 22 juni preek ik in een sloppenwijk in Nairobi. Ik vind het een eer daarvoor uitgenodigd te zijn. Ik kom ongetwijfeld met veel verhalen thuis. Op Hemelvaartsdag vierden wij de dienst in de Lukaskerk. Aangestoken door het mooie weer hadden wij de dienst aangekondigd in de kloostertuin van de broeders van Maastricht. Maar dat was iets te optimistisch. Het was koud en regenachtig. Hoewel een clubje enthousiastelingen toch ging dauwtrappen aan het strand, waren de anderen blij in de kerk terecht te kunnen. We hadden een mooie viering samen. Naar aanleiding van Handelingen 1 bespraken we het woord van prof. Miskotte die zei: ze vroegen om het koninkrijk en ze kregen de kerk. Na de gebeurtenissen met Pasen kijken de leerlingen reikhalzend uit naar Gods koninkrijk. Maar Jezus zegt hen, dat het niet aan hun is om de tijd te weten. God roept hen om getuigen te worden. En het zou Pinksteren worden. Ik heb daar ook een en ander over op mijn blog geschreven. Tja, dat is wat nieuws. Onze kerk communiceert ook via de website. Anders van de Meij houdt die bij. Een groepje van gemeenteleden houdt zich sowieso met de publiciteit bezig. Mascha de Haan coördineert hun werk. We willen niet alleen de eigen leden bereiken maar ook de mensen die op het web surfen en dat zijn er tegenwoordig een hoop. Kijkt u maar eens op Verder breekt het vakantieseizoen aan. Niet iedereen zal op vakantie gaan. En een aantal ouderen is al weg geweest naar het oude, vertrouwde Lunteren. Nee, het lukt niet meer om een eigen vakantieweek te organiseren, maar in het grotere geheel van de PKN lukt dat wel. En daar zijn we heel erg blij mee. We zijn toch ook jaren geleden samen gegaan, omdat we zelf voelden dat we als kerk te klein werden. De christelijke kerken kalven af. Daarom is het goed om samen te doen wat we samen kunnen doen. U moet ook in dat kader de diensten in de zomervakantie met de Lukaskerk zien. Samen vangen we een tijd op dat er misschien niet zo veel mensen naar de kerk gaan. Met twee gemeenten bij elkaar hebben we toch weer een volle kerk. En dat is alleen maar heerlijk. Let goed op het rooster, zodat u niet voor een dichte deur komt te staan. Ik wens u een mooie zomer. Met een hartelijke groet, ook namens collega Marianne van der Meij, Trinette Verhoeven Dank voor al uw hartverwarmende beterschapswensen Langs deze weg willen wij u allemaal heel hartelijk danken voor het grote aantal goede wensen, beterschapskaarten, de aandacht en zelfs de bloemen van de altaartafel gedurende onze periode van ziekte. Het is zo fijn om tijdens een moeilijke periode opgevrolijkt en verwarmd te worden door alle groeten en wensen want af en toe hadden we dat wel hard nodig. De hartoperatie van Anders is een groot succes. Er is nog een flinke revalidatieperiode te gaan. Maar hij beklimt nu (langzaam) trappen zonder te hijgen. Marianne belandde bij het begin van haar vakantie in het Leyenburg ziekenhuis met erge buikpijn, maar gelukkig bleek na onderzoek dat volledig herstel goed mogelijk is. Marianne & Anders van der Meij DE LUTHER HERAUT voor september 2014 zal verschijnen op zaterdag 30 augustus. Uiterste inleverdatum van kopij: vrijdag 15 augustus Kopij voor de LH kunt u digitaal inleveren via lutherheraut@gmail.com of via het adres van de kerk (onder vermelding van kopij LH). Bij digitale verzending ontvangt u altijd een ontvangstbevestiging. Zo niet, neemt u dan contact op met Mascha de Haan ( ). 2

3 Uit de gemeente Kerkenraadsvergaderingen van mei en juni In de kerkenraadsvergadering van mei en juni bespraken we een aantal muzikale kwesties. Onze organist Aart Bergwerff is komend jaar 25 jaar organist in onze gemeente en we willen dat niet ongemerkt voorbij laten gaan! Daarnaast hebben we van de familie De Klerk een piano en van Jolly Valstar een klavecimbel ter beschikking gekregen. Er zal ongetwijfeld een goede plek voor deze instrumenten worden gevonden. Verder blikten we terug op een geslaagde ouderendienst en keken we vooruit naar de zomer- en najaarsdiensten. Op 21 september en 19 oktober zal er in de middag een dienst worden georganiseerd voor Poolse lutheranen. Deze dienst vindt plaats in de gemeentezaal. Op 7 december (tweede Advent) hebben we een gezamenlijke dienst met de Poolse lutheranen, waarbij er zowel in het Pools als in het Nederlands gepreekt zal worden. Tot slot spraken we over de samenwerking met de PGG (Protestantse Gemeente s-gravenhage). In 2004 hebben we een intentieverklaring ondertekend. Deze verklaring willen we dit jaar omzetten in een samenwerkingsovereenkomst. Uiteraard houden we u hiervan op de hoogte. Jeroen Rosier, secretaris Zomerdiensten en viering Haagse Dominicus Op 10, 17 en 24 augustus is er geen dienst in onze kerk. Op 10 en 24 augustus vieren we de dienst samen met de Lukaskerk, om uur. Op 17 augustus is er ook geen dienst in de Lukaskerk, maar zijn we van harte welkom bij de viering van de Haagse Dominicus. Dit is een oecumenische viering, die plaatsvindt in de tuin van het stadsklooster. De viering begint om uur. Nieuwe website: ook geschikt voor mobiel Kijkt u regelmatig op onze website? Dat kan nu ook met een mobiele telefoon! De website herkent automatisch met welk apparaat u de site bekijkt. Heeft u suggesties voor aanvullingen of verbeteringen? Stuur dan een mailtje naar pub@luthersdenhaag.nl. Stand Hoofdgeld en andere bijdrage Tot en met 22 juni 2014 is aan hoofdgeld een bedrag van 27163,- ontvangen. Op 16 mei 2013 was de stand ,60. De bijdrage voor de restauratie bedraagt 200,-. Aan giften is binnengekomen 300,-. De bijdrage hoofdgeld 2014 loopt nu weer op ten opzichte van Aan alle gemeenteleden de oproep om nog eens na te gaan of een iets hogere bijdrage mogelijk is. Nu het jaar zo goed gestart is, hopen we echt dat de bijdrage zich weer in stijgende lijn voortzet. Niet alleen het onderhoud van het gebouw, maar ook een goede pastorale zorg, zich samen verdiepen in wat het geloof voor een ieder betekent is essentieel voor het in stand houden van de Lutherse Gemeente in Den Haag. Zowel de pastorale zorg en wat daarmee samenhangt en het onderhoud van gebouw en orgel kosten heel veel geld. KRM Zomerdienstregeling kosterij 2014 In de maanden juli en augustus vieren de kosters vakantie. Deze maanden zijn tevens rustige maanden in de kerk. Daarom zal, net als in voorgaande jaren, de kerk op donderdag gesloten zijn. Het gaat om deze data: 3, 10, 17, 24, 31 juli en 7, 14, 21 en 28 augustus. Op maandag, dinsdag, woensdag en vrijdag is de kosterij tussen 10.00u en 16.00u telefonisch bereikbaar. Buiten deze tijden kan men een bericht achterlaten via de voic . Vanaf begin september komen de activiteiten op gang en draaien wij een normale dienstregeling. Het kostersteam wenst iedereen een inspirerende zomer en een prettige vakantie toe. BAZAAR Na het overweldigende succes in 2013, zullen we ook dit jaar weer een bazaar organiseren en wel op zaterdag 20 september. We hopen, dat u de komende zomerperiode kunt gebruiken om uw zolder, kasten en laatjes te doorzoeken op: verkoopbare spullen voor de rommelmarkt en boekenmarkt Prijsjes voor de loterij Zegeltjes, kortingskaarten en zo meer. Henk Baaima (koster) maakt graag een afspraak met u hoe en wanneer u de spullen kunt inleveren. Voor vrijdag 19 en zaterdag 20 september zoeken we nog vrijwilligers. Een intekenlijst komt in de kerk te liggen 3

4 Contactadressen en activiteiten Alle activiteiten vinden plaats in de kosterij, Lutherse Burgwal 7, tenzij anders aangegeven. Kosters: H. Baaima en N. Lamb, tel , De kerkenraad Voorzitter: mw. A.P.M. de Jong-Cosman, tel Secretaris: J. Rosier, tel , Ouderlingen: mw. J. Dekker, mw. I.F. Kliwon, J.D.M. Rosier, mw. S. de Weerd-Walakutty; Kerkrentmeesters: mw. A.P.M. de Jong-Cosman, A.E. Grund, F.M. Zoeteweij; Diaconie: mw. I. Burghoorn-van der Kam, mw. I. Peereboom Voller-Lelieveld, Chr. Minderhoud, mw. A. Sapioper. Predikanten Ds. W.T.V. Verhoeven, tel , meestal bereikbaar van 9.00 uur tot 9.30 uur, vrije dag: dinsdag. Ds. M.M.B. van der Meij-Seinstra, , meestal bereikbaar van 9.00 uur tot 9.30 uur, vrije dag: donderdag. Vakantie van 14 juni tot en met 13 juli. Swaenesteyn en Swaenehove Saffier de Residentiegroep, die de verzorgingshuizen van voormalige Lutherse signatuur beheert, heeft als geestelijk verzorger voor WoonZorgPark Swaenehove Ds. N. van Dorp (Heiloostraat 296, 2547 KX Den Haag, telefoonnummer: ) en voor WoonZorgPark Swaenesteyn Ds. Y. Schoonhoven (Nieuwendamlaan 1, 2547 JG Den Haag, telefoonnummer: ). Seniorenbijeenkomst Els Pellen, tel. ***-*******en Joke Momberg, tel. ***-*******. Stichting Cultuur en Muziek in de Lutherse Kerk / Orgelcommissie dhr. A.E. Grund, tel. ***-*******. Kerkkoor Maarten Luther Cantor: Monique Schendelaar Contact: mw. T.I. Gelsema, tel. ***-*******. Elke dinsdagavond van uur. Stichting Wees en Oudeliedenhuis Dhr. F.W. Everaarts, tel. ***-*******. Jour der Senioren Els Gaemers, tel. ***-*******. Coördinatie auto en taxivervoer Mw. Th. Jager, tel. ***-*******. Kunt u door omstandigheden niet op uw gebruikelijke manier naar de zondagse eredienst komen, dan kunt u in overleg treden met mw. Th. Jager voor vervoer per taxi. U kunt van deze mogelijkheid 12 keer per jaar gebruik maken, tegen betaling uwerzijds van de kosten van het openbaar vervoer. Schroom niet om hiervan gebruik te maken. Diaconale hulp Mw. I. Peereboom Voller-Lelieveld, ***-*******. Heeft u behoefte aan maatschappelijk werk, wendt u zich dan tot het algemeen maatschappelijk werk in uw woonplaats. Vaak is dit per wijk georganiseerd, in het telefoonboek doorgaans onder de A of de M te vinden. Buiten kantooruren kunt u spoedhulp bellen: Rekeningnummers (BIC: INGBNL2A) Ev. Luth. Gem. s-gravenhage te Nootdorp IBAN: NL65INGB Restauratiefonds Ev. Luth. Gem. te Den Haag IBAN: NL29INGB Diaconie ELG s-gravenhage te Den Haag IBAN: NL91INGB Orgelfonds ELG s-gravenhage te Leidschendam IBAN: NL29INGB Jeugdraad ELG s-gravenhage te Den Haag IBAN: NL14INGB Kampcommissie ELJR s-gravenhage te Delft IBAN: NL17INGB Penningm. Kerkkoor Maarten Luther te Delft IBAN: NL70INGB Stichting Cultuur en Muziek in de Lutherse Kerk te Leidschendam IBAN: NL73INGB Rondom de zondag Opbrengsten van de collecten Vanaf 25 mei t/m 15 juni 2014: Prelude 74,25 Huisdienst 104,45 Bymayong Luth. Sec. School 112,55 KIA-zending 154,80 Zomerkamp Haagse Jeugdraad 115,87 Onderhoud Gebouwen 178,75 Kerk 356,36 U kunt een collecte ondersteunen door een bijdrage over te maken aan: Ev. Luth. Gem. s-gravenhage te Nootdorp, IBAN: NL65INGB , onder vermelding van het doel: kerk, onderhoud gebouwen en restauratie. Diaconie ELG s-gravenhage te Den Haag, IBAN: NL91INGB , onder vermelding van het doel: Paascollecte, Luther Heraut, Orgelfonds, Luthers Genootschap en werkgroep voor kerkmuziek. 4

5 Collecten Diaconie Zondag 6 juli Orgelfonds Het orgelfonds ondersteunt het onderhoud van het orgel. De orgelcommissie beheert het orgelfonds en zorgt voor het onderhoud van het orgel. Zondag 13 juli Diaconie Het kamp, de ouderendienst, de bloemen vanuit de dienst, de ouderenactiviteiten, een kleine bloemlezing van de activiteiten van de Diaconie. Zondag 20 juli St Francis Family Helper Plan In Uganda staat deze school. Om de kinderen goed te begeleiden was er nieuw gebouw nodig. Een jaar geleden leek de bouw te moeten stoppen. Door vele giften is de bouw weer hervat. Zondag 27 juli Voedselbank Ook in de vakantietijd is het belangrijk dat er genoeg te eten is. Uw bijdrage kan zorgen voor iets extra s voor de kinderen. Zondag 3 augustus Luthers Genootschap Naast de nauwe band met de kerk in Suriname en Namibië ligt het werkterrein ook bij missionaire projecten in binnen en buitenland. Er is een nauwe samenwerking met de Lutherse Wereldfederatie. Zondag 31 augustus Orgelfonds Na de verbouwing van de kosterij heeft het orgel extra zorg nodig. Zondag 7 september Luther Heraut Er wordt geen bijdrage voor de LH gevraagd. Uw steun via deze collecte of een bijdrage via de giro zijn daarom van harte aanbevolen. Door de week heen Met Pinksteren in de rug is dat wel de tijd voor zo n vraag. Het geloof moet verder. Maar hoe dan en wat dan, zeg ik nu? Het woord missionaire gemeente dat in de landelijke kerk zo vaak valt, valt bij ons beslist minder. We willen geen zieltjes winnen. Dat past ook niet in een multi-religieuze omgeving als die van ons. Het Pinksterfeest heeft zijn wortels in het Joodse wekenfeest, waarop de gave van de tien geboden wordt gevierd. Onlangs las ik een boek van de Joodse rabbijn en filosoof Marc-Alain Ouaknin over de tien geboden. Ik lees bij hem dat in het Jodendom niet zozeer de exclusiviteit van de tien geboden centraal staat, maar de overdracht van de geboden. In de beroemde code van Hammoerabi zijn geboden terug te vinden die sterk lijken op die van de tien geboden. Maar er is geen volk geweest dat de geboden heeft doorgegeven. Israël heeft zich geroepen geacht de geboden door te geven. En daarom kent iedereen de tien geboden, maar moest de code van Hammoerabi door archeologen ontsloten worden. En ik vind dat wel heel erg mooi. Israël heeft zich steeds geroepen geacht de geboden van God door te geven. Uitverkiezing was en is uitverkiezing tot dienst aan de volken. Zo interpreteert Ouaknin de boodschap. En ik herken in zijn interpretatie de Pinkstergedachte: de leerlingen moesten getuigen worden. Ze moesten niet passief blijven wachten op God. Ze moesten wat doen. Gods woorden verder brengen. Want: en dat is de achterliggende gedachte: die woorden zijn waardevol. Daar kun je wat mee. Ze zijn niet per se alleen aan ons gegeven. Andere mensen hebben ook woorden van God. Denk aan de code van Hammoerabi. Wij zijn ook niet per se beter. Maar we mogen worden gekend in onze inzet de woorden te delen en te spreken met ieder die het maar horen wil en die met ons mee wil zoeken naar een wereld waar iedereen een plek heeft, waar recht en gerechtigheid heerst. En hoe we dat doen? Hoe we buiten de muren van onze kerk komen? Daar moeten we een andere keer over nadenken. De vraag uit Ghana blijft staan. Trinette Verhoeven Geloofsoverdracht Onlangs was ik op bezoek bij iemand afkomstig uit Ghana. Hij sprak er zijn verbazing over uit dat de kerken in Nederland zich zo weinig gelegen lieten liggen aan de school. In Ghana is dat wel anders. Iedere kerk heeft daar zijn eigen school. Sterker: hij was naar eigen zeggen nooit tot geloof gekomen, als aan zijn school geen kerk verbonden was geweest met een actieve pastoor die vol vuur van het geloof wist te vertellen. En hij vroeg mij eens na te denken over onze rol. Ik vind dat wel een spannende en geef hem door. Wat doen wij om ons geloof te verspreiden? 5

6 Zomer orgelconcerten Elke zaterdag in juli 5 juli Aart de Kort 12 juli Pim Schipper 19 juli David de Jong 26 juli Aart Bergwerff Kijk voor meer informatie en de programma s op: Aanvang uur, de kerk is open om uur. Toegang is vrij, collecte bij de uitgang. Wilt u ook donateur worden? U kunt uw (jaarlijkse) bijdrage storten op banknummer NL29INGB t.n.v. orgelfonds ELG s-gravenhage te Leidschendam. Vermeld a.u.b. uw adres, opdat de penningmeester contact met u kan opnemen. Alvast hartelijk dank, Ewald Grund, voorzitter Donateur worden voor het behoud van ons orgel In onze kerk staat het mooiste orgel van Nederland, vinden wij. Het instrument wordt niet alleen tijdens de kerkdiensten bespeeld; er vinden regelmatig concerten en CD opnames plaats. Maar om dit orgel zo mooi te kunnen laten blijven klinken, is regelmatig onderhoud nodig. Dit onderhoud is arbeidsintensief en kost daarom veel geld. Enkele keren per jaar wordt voor het onderhoud gecollecteerd. Tevens ontvangen we enkele donaties bedragen groot en klein waarvoor we zeer dankbaar zijn. Luthers Lekker Lekker Luthers Meer dan vijftig recepten kregen we binnen op onze oproep om uw recept in te leveren. Het water liep ons in de mond en we kozen 36 recepten uit om zelf te proberen. Bereiden en voorproeven Een deel van de gerechten bereiden we zelf in de komende weken, een groot deel zullen Henk Baaima en Mascha de Haan samen gaan bereiden op woensdag 23 juli. U bent welkom om dan al te komen proeven. Voor een vriendenprijsje (en dat bedrag bepaalt u zelf), kunt u aanschuiven. Aanmelden kan via Henk Baaima (ambaaima@ziggo.nl of in de kerk) tot 15 juli. Intekenlijst We willen graag weten hoeveel boekjes we kunnen laten drukken. We verwachten een verkoopprijs van 15,-. De opbrengt van het receptenboek komt geheel ten goede aan de restauratie van de kosterij. Een intekenlijst leggen we in de kerk bij de koffietafel, maar ook hier geldt, dat u gerust via mail of telefonisch uw interesse kunt aangeven. 6

7 Seniorenkring in juni + uitstapje in juli Tot aan de zomervakantie zijn er nog twee seniorenbijeenkomsten. Op dinsdag 1 juli komen we bij elkaar voor een spelletjesmiddag. Om uur staat dan voor u de koffie en de thee klaar. Op dinsdag 15 juli sluiten we ons seizoen af met het jaarlijkse uitstapje. Wij gaan naar het Louwmanmuseum, Leidsestraatweg 57 in Den Haag. Het Louwman Museum herbergt 's werelds oudste privécollectie automobielen, bijeengebracht door twee generaties van de familie Louwman. Voor computerbezitters zie: We verzamelen om uur in de kosterij op de Lutherse Burgwal 7 in Den Haag. Van daaruit gaan we met busjes naar het museum, waar voor ons de koffie klaarstaat. Na de koffie bekijken we de collectie oude automobielen en rond uur gaan we lunchen. Na de lunch kunt u nog rustig even door het museum of het winkeltje dwalen en om uur willen we weer wegrijden bij het museum. We verwachten dan om uur terug te zijn op de Lutherse Burgwal. Vanwege de hoge kosten vragen we ditmaal een eigen bijdrage aan alle deelnemers van 5,-- per persoon. U kunt zich voor dit uitje aanmelden bij Els Pellen (tel ***-*******/ ****************** ) of bij Jowien de Klerk (tel ***-*******/ ************ ), graag vóór 1 juli. Als u moeite heeft om zelfstandig naar het kerkgebouw te komen, kan Jowien taxivervoer voor u regelen. Op dinsdag 2 september start het nieuwe seizoen met een spelletjesmiddag. Wij hopen dan veel mensen te ontmoeten om met elkaar terug te kunnen kijken op een stralende zomer en vooruit te blikken op een heel seizoen van gezellige seniorenbijeenkomsten. Wij wensen u een fijne, zonnige zomer in goede gezondheid. Met een hartelijke groet, namens de vrijwilligers, Els Pellen In de stad en verder Jan de Bakker Jan van Woerdensis of Johannes Pistorius, voor ons beter bekend als Jan de Bakker, werd geboren in Woerden, waarschijnlijk op 1 september Hij was de zoon van de koster van de Woerden. Jan de Bakker is zijn opleiding begonnen aan de Sint-Hiëronymusschool in Utrecht. Hier wordt hij onderwezen door Hinne Rode ( ? vóór 1537), die in 1515 rector van deze school is. Na Utrecht vervolgt Jan de Bakker zijn theologische studie aan de universiteit van Leuven. Als hij ook deze studie voltooid heeft, keert hij terug naar zijn geboorteplaats en wordt in 1523 pastoor van Woerden en Jacobswoud (Woubrugge). Vrij kort na de publicatie van Luthers 95 stellingen (1517), heeft Jan de Bakker al een grote bewondering voor Luther en hij komt tot evangelische denkbeelden. Vooral Luthers verzet tegen de aflaatpraktijken maken een diepe indruk op hem. In zijn preken waarschuwt Jan de Bakker dan ook zijn parochianen tegen, de in zijn ogen, slechte praktijken van Rome. In 1523 of 1524 legt Jan de Bakker zijn priesterambt neer en trouwt vervolgens in De voor ons bekende dominee Erwin de Fouw zegt over hem: Jan de Bakker kan strikt genomen nog geen lutheraan genoemd worden, hoewel men hem in de lutherse gemeente van Woerden met eerbied gedenkt. Hij beschouwde zichzelf wel als volgeling van Luther, maar was eigenlijk nog veel duidelijker een aanhanger van de ideeën over de sacramenten van brood en wijn, die door de Haagse advocaat Cornelis Hoen en diens geestverwant Hinne Rode en hun navolgers werd uitgedragen. Deze opvatting kwam erop neer dat de instellingswoorden: dit is mijn lichaam uitgelegd werden als dit betekent mijn lichaam. De aanhangers van deze uitleg werden sacramentariërs genoemd. Goed beschouwd waren zij voorlopers van de reformatie in strikte zin. De lutheranen hebben de opvatting van de sacramentariërs nooit overgenomen. Toen Rode de visie van Hoen aan Maarten Luther voorlegde, wees deze haar van de hand. Maar Huldrych (of: Ulrich) Zwingli, die haar vervolgens onder ogen kreeg, was er juist enthousiast over. Dit voorbeeld toont aan hoe divers de ideeën van de Reformatie in de Nederlanden waren, zeker in het begin. Chique gezegd noem je dat heterodoxie: er werd een veelheid aan ideeën verkondigd, die pas later geordend werden en al dan niet werden overgenomen door de verschillende nieuw ontstane kerkgenootschappen. 7

8 Vanwege zijn sympathie voor de leer van Luther, met betrekking tot de aflaat, maar wellicht nog meer ten aanzien van zijn waardering voor de inzichten van Cornelis Hoen daagt men hem voor de rechtbank. In Den Haag zal hij het eerste slachtoffer van de inquisitie worden. Op 11 mei 1525 wordt hij, met name op verdenking van ketterij, beschuldigd en in de Gevangenpoort in Den Haag opgesloten in afwachting van zijn berechting. Desondanks blijft hij zijn nieuwe inzichten trouw. Na een proces, door de inquisiteurs dat twee maanden in beslag neemt, wordt op 15 september op het Haagse Binnenhof, in tegenwoordigheid van de landvoogdes Margaretha van Oostenrijk, het vonnis over hem uitgesproken: ontwijding van zijn priesterambt en veroordeeld tot de brandstapel. De letterlijke beschuldiging luidt: gebrant te worden te pulvere toe, zulcks dat van hem geen memorie meer en zij. Tien dagen later, op 25 september 1525, wordt het vonnis voltrokken. Op het Groene Zoodje bij de Plaats in Den Haag wordt hij volgens gebruik eerst gewurgd en vervolgens verbrand. Den Haag heeft de twijfelachtige eer, dat de eerste protestant en volgeling van Maarten Luther in de noordelijke Nederlanden door de roomse inquisitie ter dood werd gebracht. Jan de Bakker was hiermee de derde martelaar in de Nederlanden als geheel. De eerste twee waren de Antwerpens Augustijners Hendrik Voes (Vos) en Johan van Esschen, die in 1523 in Brussel terecht waren terechtgesteld Tot ver in de geschiedenis is de herinnering aan Jan de Bakker levend gebleven. Terecht werd in 1948 op voorstel van de kerkenraad van Woerden, de straat in Woerden waar de hoofdingang van de kerk is, Jan de Bakkerstraat genoemd. In Den Haag, waar zijn executie plaatsvond, is in de Grote of Sint Jacobskerk een gebrandschilderd Jan de Bakker-raam te zien, dat Max Nauta in 1929 had vervaardigd. In 1853 vindt het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie in ons land plaats. De Nederlandse protestanten zouden zich hier tegen hebben verzet met de leus: Protestanten, weest nu wakker, want gedenk een Jan de Bakker! Overzicht activiteiten ook op en in de zondagsbrief Dinsdag 1 juli Seniorenkring,13.30 uur (pag. 7) Dinsdag 15 juli Uitstapje seniorenkring, uur (pag. 7) [Uit mijn conceptmanuscript Van Wittenberg naar Den Haag, aangepast voor de LH.] Otto van Soldt Jan de Bakkerstraat 11 Woerden (foto: Otto van Soldt) 8

9 43e jaargang no. 7/8 Jul./aug 2014 Kinderkerk Als deze Young Info bij jullie op de deurmat valt, zijn er nog maar twee zondagen voor de zomervakantie. We luisteren op 6 juli naar een verhaal over de woestijn. We hebben er weer de mooie poppen bij van Godly Play, dus het verhaal wordt vast heel mooi. Op 13 juli maken we er een feestje van. Het is de laatste keer voor de vakantie. Is dat wel een feestje waard? We komen elkaar dan tot september opeens niet meer zo vaak tegen. Dat is wel jammer. Maar tegelijk is het leuk om vakantie te hebben. Misschien ga je wel op een kamp of naar een ander land? Of misschien ga je thuis wel extra leuke dingen doen. Zes weken is best een hele tijd. Als je in de zomerperiode wel naar de kerk komt, mogelijk kinderen tot en met vijf jaar naar de crèche. Voor oudere kinderen hebben we kleurplaten klaarliggen. Kijk ook maar even goed op de volgende bladzijde, want op sommige zondagen is onze kerk dicht en gaan we naar de Lukaskerk. We wensen jullie allemaal een mooie vakantie toe en natuurlijk tot volgend schooljaar! De kinderkerkleiding 9

10 Citykwartier: elke woensdagmiddag van tot uur. Liturgisch moment van tot uur. Kerkdiensten Evangelisch-Lutherse kerk Lutherse Burgwal 9, aanvang uur Gedurende zomervakantie: wekelijks crèche 0 t/m 5 jaar Swaenehove (16.15 uur) / Swaenesteyn (14.30 uur) Zondag 6 juli Derde zondag na Trinitatis Ds. K. v.d. Horst (Amsterdam) Swaenehove: Ds. N. van Dorp Zondag 13 juli Vierde zondag na Trinitatis Ds. G. Nagel (Delft) Swaenesteyn: dhr. J.J. de Haan Zondag 20 juli Vijfde zondag na Trinitatis Ds. M.M.B. van der Meij-Seinstra Dienst samen met Lukaskerk Swaenehove: dhr. J.J. de Haan Zondag 27 juli Zesde zondag na Trinitatis Ds. M.M.B. van der Meij-Seinstra Dienst samen met Lukaskerk Swaenesteyn: Ds. J. Zuur Zondag 3 augustus Zevende zondag na Trinitatis Ds. M.M.B. van der Meij-Seinstra Viering Heilig Avondmaal Dienst samen met Lukaskerk Swaenehove: dhr. J.J. de Haan Zondag 10 augustus Achtste zondag na Trinitatis Swaenesteyn: Ds. A. Wicke Zondag 17 augustus Negende zondag na Trinitatis Swaenehove: Ds. G. Sipkema Zondag 24 augustus Tiende zondag na Trinitatis Swaenesteyn: Ds. Y. Schoonhoven, H.A. Zondag 31 augustus Elfde zondag na Trinitatis Ds. M.M.B. van der Meij-Seinstra Swaenehove: Ds. J. Zuur Zondag 7 september Twaalfde zondag na Trinitatis Ds. M.M.B. van der Meij-Seinstra Viering Heilig Avondmaal Swaenesteyn: Ds. A.R. de Meij Mecima Lezingen Collecten (pag. 5) Zacheüs 9:9-12 Romeinen Matteüs 11:25-30 Jesaja 55:6-13 Romeinen 7:21-8:6 Mattheüs 13:1-9, Jesaja 40:12-25 Romeinen 8:18-25 Mattheüs 13:24-30, Korintiërs 3:5-12 Romeinen 8:26-30 Mattheüs 13:44-52 Nehemia 9:15-20 Romeinen 8:31-39 Mattheüs 14:13-21 Orgelfonds Onderhoud gebouwen Diaconie Kerk St Francis Family Helper Plan Onderhoud gebouwen Voedselbank Kerk Luthers Genootschap Onderhoud gebouwen Dienst in Lukaskerk, Om en Bij 2, aanvang uur Haagse Dominicus viering in de tuin van Stadsklooster, aanvang uur Dienst in Lukaskerk, Om en Bij 2, aanvang uur Jeremia 7:23-28 Romeinen 12:1-8 Mattheüs 17:14-20 Ezechiël 33:7-11 Romeinen 12:9-21 Mattheüs 18:15-20 Orgelfonds Kerk Luther Heraut Onderhoud gebouwen Colofon Administratie: Kosterij, Lutherse Burgwal 7, 2512 CB Den Haag, telefoon: Internet: Abonnement: gratis voor gemeenteleden, vrijwillige bijdrage welkom op NL65INGB t.n.v. ELG te Nootdorp Redactie: Jolien Dekker Eindredactie: Jeroen Rosier Opmaak: Mascha de Haan 10