Gemeenteleden van de lutherse gemeenten Delft en Den Haag maakten een begin met het feestelijk vieren van hun 400-jarig jubileum.

Transcriptie

1 Maandblad van de Evangelisch-Lutherse gemeente te s-gravenhage 126e jaargang no. 7/8 Juli/aug Gemeenteleden van de lutherse gemeenten Delft en Den Haag maakten een begin met het feestelijk vieren van hun 400-jarig jubileum. Lutherse Burgwal 7-9, 2512 CB Den Haag Tel:

2 Inhoudsopgave Pastoralia 2 Uit de gemeente 3 Uit de diaconie 5 Rondom de zondag 6 Door de week heen jaar Luthers Den Haag en Delft 9 Cluster Midden en externe contacten 12 Overzicht activiteiten 12 Young Info 13 Overzicht diensten 14 Pastoralia Beste mensen, Marianne van der Meij-Seinstra heeft bij ons haar intrede gedaan. Het was een feestelijke dienst, een mooi begin. Het was jammer dat haar echtgenoot er wegens ziekte niet bij kon zijn. In het ziekenhuis was hij in gedachten bij ons. Zijn broer, Cees van der Meij, maakte geluidsopnamen, zodat hij zou horen wat er allemaal gebeurde. Als hij weer in de kerk komt, zal dat een extra vreugde zijn. Wij vierden vele feestelijke diensten. Ik ben u allen die mij volgden naar de Lukaskerk voor mijn intrede daar, erg dankbaar. Het was fijn met uw steun en die van Aart Bergwerff en de cantorij dit voor mij nieuwe werk te beginnen. Ondertussen probeer ik mijn werk goed te verdelen. Collega Marianne van der Meij krijgt donderdags vrij. Ik vind het niet erg om te schuiven. Daarom krijg ik mijn oude dinsdag terug. Maandag zal in principe geheel beschikbaar zijn voor de lutherse kerk. Donderdag ben ik in de Lukaskerk. Maar nood breekt wetten. Woensdag is voor kringen en catechisaties en zo. En de vrijdag is afwisselend voor de lutherse en de Lukaskerk. Zaterdags duik ik in de boeken. In dit blad wordt ruim aandacht gegeven aan de dienst met Delft en onze boottocht naar Delft. Ds. Fettius was de eerste predikant van onze gemeente. Wij deelden hem met de lutherse gemeente Delft. In een romantiserende bui stelden wij ons voor hoe hij met de trekschuit van Delft naar Den Haag en andersom trok. Wij maakten zijn ritje en eindigden de dag met een vesper in Delft. De twee boten zaten mooi vol. En we genoten van het knapzakje met brood dat de gemeenteleden van Delft voor ons hadden klaargemaakt. En wat kunnen onze gemeenteleden goed bakken. De koster zei voor de dienst tegen mij: Wat er over blijft, breng ik bij het Leger des Heils. Maar er bleef niets over. Alles ging schoon op. Juni is traditioneel de maand waarin de uitslag van de eindexamens bekend worden. Dit jaar vermeld ik in het bijzonder Josefine Sapioper. Zij heeft nog maar net bevallen van haar kind het centraal schriftelijk gedaan en... ze is geslaagd. Proficiat. We zijn allemaal trots op je. De kinderen gaan dit jaar begin juli op vakantie. Als zij weer terug zijn is de startzondag op 21 augustus. Dat belooft een hele bijzondere zondag te worden die in het teken zal staan van internationale contacten. De Duitse kerk doet ook mee. In de dienst wordt Freya Freitag aan u voorgesteld. Zij is een jonge lutherane uit Groningen die namens ons een jaar lang als vrijwilliger gaat werken in onze partnergemeente in Kusu Kusu Sereh. Wij hopen dat haar aanwezigheid daar de contacten zullen verlevendigen. Na de dienst is er een maaltijd en kunt u deelnemen aan verschillende workshops, zoals een workshop batikken en een workshop Molukse keuken. Houd de datum vrij! Tot slot wil ik uw aandacht vragen voor Zomerstek: een project, dat ouderen die niet op vakantie kunnen een gevarieerd aanbod van activiteiten doet. In het kader van Zomerstek vindt op 23 augustus in de kerk aan de kant van de Boekhorstraat van uur de workshop maak je eigen (Huis)paaskaars plaats. De catechisanten hebben natuurlijk de grote kaars versierd. U wordt uitgedaagd om voor u zelf een kaars te versieren. Opgaven uiterlijk 21 augustus graag bij ds. Trinette Verhoeven. Een goede zomer toegewenst, mede namens collega Marianne van der Meij, ds. Trinette Verhoeven Ds. Verhoeven heeft van 9 tot 30 juli vakantie. Geboren Op 31 mei 2011 werd Catharina Maria Helena geboren, dochter van Fulco en Elma Timmers Dekker. Zij zal Marie worden genoemd. Onze hartelijke felicitaties. Huwelijksjubilea In juni vierde de heer H.H. de Klerk met zijn vrouw hun 50-jarig huwelijksjubileum. Tijdens de startzondag zal er in de voorbede van hun dank gesproken worden. Op 4 juli vieren de heer en mevrouw R.J.A. Krens-Beukers hun 60-jarig huwelijk. Beide echtparen wensen wij ook van deze plaats veel geluk en nog mooie jaren. 2

3 Uit de gemeente Uit de kerkenraad De kerkenraad vergaderde op 6 juni jongstleden. Ds. Verhoeven heeft de vergadering geopend met een korte uitleg over Philipp Melanchton, die als rechterhand van Maarten Luther een belangrijke rol heeft gespeeld binnen de reformatorische beweging, een bruggenbouwer wilde zijn tussen de verschillende stromingen en in 1560 overleed. Dat was vorig jaar 450 geleden. Ter gelegenheid van de herdenking is onder de titel Philippus Melanchthon, Bruggenbouwer een uitgebreid biografisch boekwerk verschenen in de reeks die eerder aandacht aan Maarten Luther en Johannes Calvijn heeft besteed. Het grootste deel van de vergadering is besteed aan een eerste versie van het nieuwe beleidsplan dat vanaf 2012 van kracht zal zijn. De commissie ter voorbereiding van een concept is eerder dit jaar gevormd en bestaat uit Frank Everaarts, Mascha de Haan, Kees van der Meij en Filip Zoeteweij. Zij hebben hun voorbereiding gebaseerd op de oude stukken (de eerdere beleidsplannen), een uitgebreid verslag van een evaluatie die de kerkenraad eerder dit jaar had gehouden op een speciale beleidsdag en ook eigen ervaringen. Het eerste concept knoopt aan bij eerdere keuzes. De kerkenraad heeft afgesproken op 1 oktober een afsluitende beleidsdag te houden om tot een definitief concept te komen. Hierna zult u als gemeenteleden bij de verdere bespreking betrokken worden en uw mening kunnen geven. Afsluiting van dit proces wordt dan tegen december verwacht. Door de lengte van bespreking van dit onderwerp zijn er weinig andere zaken aan de orde geweest. Kort is gesproken over de organisatie van de Kerkennacht en -dag op 25 en 26 juni en de plannen van de Protestantse Gemeente s-gravenhage (PGG) om de slechte eigen financiële problemen het hoofd te bieden door het verminderen van de predikantsformatie, het samenvoegen van wijkgemeenten en eventuele sluiting van overtollige gebouwen. Hoewel de ELG hier niet rechtstreeks bij betrokken is (wij hebben immers een zelfstandige status binnen de PKN Den Haag en een samenwerkingsverband met de PGG), heeft het één en ander wel gevolgen voor de samenwerking in cluster midden verband. Zodra duidelijk wordt welke gevolgen kunnen worden verwacht, zal de kerkenraad u verder informeren. De blijde berichten over de geboorte van de dochter van ons kerkenraadslid Elma Timmers- Dekker en het nieuws dat haar echtgenoot een beroep als predikant van de protestantse gemeente Roosendaal zal ontvangen en aannemen, maken het noodzakelijk zowel een nieuwe jeugdouderling als een webmaster te vinden. Geïnteresseerden kunnen zich melden via ondergetekende. De volgende kerkenraad is op maandag 4 juli en bedoeld om voor de zomer de lopende zaken te regelen; de vergadering zal voor de gelegenheid niet openbaar zijn omdat deze op een locatie elders is georganiseerd. Hans Koopman, secretaris Lieve mensen, Vrijdag 27 mei ben ik ontslagen uit het ziekenhuis. Thuis gekomen kan ik langzaam aan weer op krachten komen. Al de eerste zondag na de operatie kwam Jolien Dekker me in het ziekenhuis opzoeken met een prachtig boeket bloemen uit de kerk, met de ontroerende tekst uit Johannes 14 vers 1. De trouwe bezoeken van dominee Verhoeven en de vele kaarten ik kreeg: het doet goed. Heel mooi vonden we ook de twee kaarten met handtekeningen van de reizigers met trekschuiten naar Delft. Na de intrededienst in de Lucaskerk van dominee Verhoeven, kwamen mevrouw ***** ***** en mevrouw ***** ****** een prachtig bloemstukje uit de kerk brengen. Op het moment dat ik dit schrijf staan de rozen er nog prachtig bij. Het geeft zo n goed gevoel dat velen aan ons denken. Al jullie warme belangstelling doet Ali en mij erg goed. Heel erg bedankt voor al jullie hartelijkheid. Met een vriendelijke groet, **** *** ***** Bedankt Graag wil ik iedereen bedanken voor de kaarten, de bloemen en het bezoek dat ik ontvangen heb tijdens mijn ziekte. Met vriendelijke groeten, ** ******-*** *** ***** DE LUTHER HERAUT voor september 2011 zal verschijnen op vrijdag 2 september Uiterste inleverdatum van kopij: vrijdag 19 augustus Kopij voor de LH kunt u digitaal inleveren via lutherheraut@gmail.com of via het adres van de kerk (onder vermelding van kopij LH). Bij digitale verzending ontvangt u altijd een ontvangstbevestiging. Zo niet, neemt u dan contact op met Mascha de Haan ( ). 3

4 woensdag 6 juli: kennismaken met ds. Van der Meij In de eerste week van juli begint ds. Van der Meij met haar werkzaamheden in onze gemeente. Er zullen vele momenten van ontmoeting en kennismaking komen en de eerste gelegenheid is op woensdag 6 juli. Vanaf uur bent u welkom voor een maaltijd in het jeugdcentrum (ingang Boekhorststraat 8), waarbij beide predikanten aanwezig zijn. Na de maaltijd vertellen we elkaar welke liederen ons het meest aan het hart liggen en zullen we die ook met elkaar zingen. Rond uur gaan we dan weer huiswaarts. Elkaar ontmoeten met een goed maal en muziek: een prima gelegenheid. Om een inschatting te maken voor hoeveel mensen we gaan koken is het fijn als u zich van te voren even aanmeldt bij de kosters. Namens de kerkenraad van harte uitgenodigd. Rien Sprong Gedachten bij de Bijbel: het gouden kalf De dans om het gouden kalf wordt altijd beschouwd als aanbidding van geld en materialisme. Ik vraag me af of dat niet eenzijdig is. Waarom maakten de Israëlieten een kalf? Ik denk, dat dat samenhangt met de verering in het middellandse zeegebied van de stier. De stier stond voor veel meer dan voor rijkdom, denk ik: voor macht, kracht, alles wat sterkte, leiderschap, vitaliteit, voorspoed, vruchtbaarheid uitstraalt. En dat wordt in onze tijd nog net zo bewonderd en nagestreefd als ten tijde van de stierverering. En het is ook niet alleen maar slecht: het geeft moed, energie, initiatief, kracht. Maar te ver doorgevoerd verliest het de medemens uit het oog. Daar tegen kwam Mozes in opstand. Als de mens niet, al is het maar af en toe, de nederigheid heeft om toe te geven dat zijn kracht niet van hemzelf komt, maar hem door God is meegegeven, zal hij in tijden van tegenslag en depressies geen enkele kracht bezitten. De joodse geestelijke leiders hebben zich fel tegen de stierverering uitgesproken. In navolging van hen heeft het christendom de duivel altijd afgebeeld met horens, hoeven en een staart. Blijft de vraag: waarom maakten de Israëlieten een kalf en geen volwassen stier? Het zal wel een stierkalf geweest zijn, denk ik, maar dat staat niet in de Bijbel. Later heeft koning Jerobeam nog getracht de stierverering ingang te doen vinden, maar dat is hem door de beschrijver van zijn leven in het Oude Testament niet in dank afgenomen. Ik kan wel begrijpen dat de verering van de stier iets heel aantrekkelijks heeft. Uiteindelijk maakt het geloof in en het vertrouwen op de onzienbare God je sterker en gelukkiger. Dieuwke Janssen van Raay Wij zoeken een enthousiaste webbeheerder voor onze site! Recent is de site van onze gemeente door toedoen van Fulco Timmers in een ander jasje gegoten! De komende periode zal dat stagneren vanwege zijn komend vertrek naar Roosendaal, tenzij een opvolger snel gevonden wordt. Wie interesse heeft deze klus de komende tijd op zich te nemen en de nodige tijd daarvoor vrij te maken, vragen wij zich te melden via het adres van de kerk (mail@luthersdenhaag.nl). De kerkenraad Stand Hoofdgeld en andere bijdragen Tot en met 15 juni 2011 is aan hoofdgeld een bedrag van 30452,- ontvangen. Op 15 juni 2010 was de stand 33262,20. De bijdrage voor de Luther Heraut bedraagt 90,-. Aan giften is 810,- en aan Paasbijdragen 50,- ontvangen. Aan Jubileum-appeltjes is nu meer dan 500,- bijgedragen, waarvoor onze hartelijke dank. De bijdrage hoofdgeld is ten opzichte van 2010 toch weer minder positief geworden. We hopen dat in de volgende maand de bijdrage weer omgebogen wordt naar een positiever beeld. Zoals iedere keer aangegeven wordt, brengt het pastorale werk en het onderhoud van het gebouw veel kosten met zich mee. Door uw giften kan het pastorale werk gedaan worden en het gebouw in stand blijven. Daarbij zijn we voor een groot deel afhankelijk van uw gaven. Ons gebouw is een heel oud gebouw waar we trots op mogen zijn. Ondanks de grondige restauratie van het gebouw in 2009 zal ook dit jaar weer veel geld nodig zijn om de nodige reparaties aan de binnenzijde van de kerk uit te voeren. KRM Rekeningnummers (ING) Ev. Luth. Gem. s-gravenhage te Nootdorp Restauratiefonds Ev. Luth. Gem te Den Haag diaconie ELG s-gravenhage te Den Haag Orgelfonds ELG s-gravenhage te Leidschendam Jeugdraad ELG s-gravenhage te Den Haag Kampcommissie ELJR s-gravenhage te Delft Penningm. Kerkkoor Maarten Luther te Delft 4

5 Contactadressen en activiteiten Alle activiteiten vinden plaats in de kosterij, Lutherse Burgwal 7, tenzij anders aangegeven. Koster: H. Baaima en N. Lamb, tel , De kerkenraad Voorzitter: mw. A.P.M. de Jong-Cosman, tel , Secretaris: J.P.J.F. Koopman, tel , Ouderlingen: mw. M. Grund-van Wattum, mw. I.F. Kliwon, M. Sprong, mw. J.W.F. Timmers- Dekker. Kerkrentmeesters: mw. A.P.M. de Jong-Cosman, J.P.J.F. Koopman, F.M. Zoeteweij Diaconie: mw. I. Peereboom Voller-Lelieveld, mw. D. Janssen van Raay-Robertson, Chr. Minderhoud, mw. A. Sapioper Predikanten Ds. W.T.V. Verhoeven, Ursulaland 147, 2591 GW Den Haag, tel , meestal bereikbaar van 9.00 uur tot 9.30 uur, vrije dag: dinsdag. Ds. M.M.B. van der Meij-Seinstra, Kerklaan 78, 2451 CH Leimuiden, telefoon: , (vrije dag: donderdag. Bereikbaarheid wordt bekendgemaakt in de volgende editie van de Luther Heraut) Swaenesteyn en Swaenehove De stichting Saffier, die de verzorgingshuizen van voormalige Lutherse signatuur beheert, heeft per 1 oktober 2010 een nieuwe geestelijk verzorger aangesteld in Huize Swaenehove (waar sinds mei 2010 de bewoners van Swaenestate wonen). Het is Ds. Richard Drenth. Hij werkt tevens in de Lozerhof. Ds. Drenth is predikant van de Verenigde Pinkster- en Evangeliegemeenten. Algemene informatie: , ds. Y. Schoonhoven. Seniorenbijeenkomst Els Pellen, tel. ***-******* en Joke Momberg, tel. ***-*******. Coördinatie auto en taxivervoer Mw. Th. Jager, tel. ***-*******. Kunt u door omstandigheden niet op uw gebruikelijke manier naar de zondagse eredienst komen, dan kunt u in overleg treden met mw. Th. Jager voor vervoer per taxi. U kunt van deze mogelijkheid 12 keer per jaar gebruik maken, tegen betaling uwerzijds van de kosten van het openbaar vervoer. Schroom niet om hiervan gebruik te maken. Diaconale hulp Mw. I. Peereboom Voller-Lelieveld, ***-*******. Heeft u behoefte aan maatschappelijk werk, wendt u zich dan tot het algemeen maatschappelijk werk in uw woonplaats. Vaak is dit per wijk georganiseerd, in het telefoonboek doorgaans onder de A of de M te vinden. Buiten kantooruren kunt u spoedhulp bellen: Uit de diaconie Wij hebben voornamelijk gesproken over de jaarlijkse vakantieweek voor ouderen in Lunteren. Els Pellen heeft met ons de door haar opgestelde lijst van eventuele gasten doorgenomen en samen met ons bepaald wie naar welk adres gaat met de inschrijvingslijst. Pas als die lijsten zijn ingevuld en ondertekend, weten we definitief wie meegaan. Er zijn nog enkele plaatsen over, dus als u nog iemand weet die zin heeft om in september aan deze vakantieweek deel te nemen, horen wij dat graag van u. Onze penningmeester Christiaan Minderhoud was enige weken afwezig, hij ging naar China om onze beleggingen aldaar te controleren en naar Indonesië om onze partnergemeente in Kusu Kusu Sereh te bezoeken. Hij stuurde ons vandaar boeiende reisverslagen. DJvR Orgelcomité dhr. A.E. Grund, tel. ***-*******. Kerkkoor Maarten Luther Cantor-organist: A. Bergwerff mw. T.I. Gelsema, tel. ***-*******. Elke dinsdagavond van uur. Stichting Wees en Oudeliedenhuis drs. H.H. de Klerk, tel Jour der Senioren Informatie via mw. Y. Indemans, tel. ***- *******. 5

6 Kusu Kusu Sereh Vorig jaar ben ik met Erwin de Fouw naar onze partnerkerk in Kusu Kusu Sereh geweest. Een bezoek waar we niet alleen alle twee van genoten hebben, maar waar we ook erg onder de indruk kwamen van de manier waarop de kerk daar in de samenleving functioneert. Onze predikant,trinette Verhoeven kon dat naar haar bezoek samen met Sara de Weerd een paar maanden geleden, volledig beamen. Toen ik in het voorjaar vrienden bezocht in Maleisië weerstond ik de verleiding niet om ook, al was het maar voor een paar dagen, naar Kusu Kusu Sereh te gaan. De reis verliep niet helemaal vlekkeloos, zo was er bij aankomst op het vliegveld van Ambon niemand om me op te halen en daar sta je dan te midden van een aantal taxichauffeurs die je wel allemaal weg willen brengen, alleen ik wist niet waar naar toe. Gelukkig had ik een telefoonnummer van degene waar ik zou logeren en kwam alles goed. Dezelfde avond kon ik mee naar een openluchtbijeenkomst in een stadion waar een paar duizend mensen naar korte preken en allerlei koren luisterden. De volgende dag, zaterdag, was er eerst een begrafenis. Ik was uitgenodigd om op het kerkhof te komen, dat bleek net als bij alle andere huizen, gewoon een stuk van de tuin bij het huis te zijn. Een indrukwekkende gebeurtenis waar veel leden van de kerk waren. Praktisch iedereen is lid van de kerk in Kusu Kusu Sereh en elke dag is er wel iets in de kerk te doen of is er een bijeenkomst bij iemand thuis. Zondag zijn er twee kerkdiensten, de eerste begon s ochtends om zeven uur en erna werd er over de samenwerking met ons gesproken. Een samenwerking die door de diverse bezoeken vanuit Nederland steeds meer gestalte krijgt. Nu is het tijd dat er ook een tegenbezoek komt en daarom zijn wij blij dat er een delegatie van de kerk in Kusu Kusu Sereh ons 400-jarig bestaan wil komen meevieren. Voorlopig is afgesproken dat ze op 20 oktober komen en tot 8 november blijven. Voor deze periode zullen we voor onderdak voor hen zorgen. Daarom zoeken we hulp. Onder andere een logeermogelijkheid en het zijn van gastheer of gastvrouw. Hierover kunt u contact met mij opnemen. Christiaan Minderhoud Rondom de zondag Opbrengsten van de collecten Vanaf 29 mei tot en met 5 juni 2011: Speciale collecte 400-jarig bestaan 330,91 Werkgroep voor Kerkmuziek 104,65 Leerwerkcentrum Papoea Nw Guinea 116,20 Kerk 113,01 Onderhoud gebouwen 104,65 U kunt een collecte ondersteunen door een bijdrage over te maken aan: Ev. Luth. Gem. s-gravenhage te Nootdorp, giro 86053, onder vermelding van het doel: kerk, onderhoud gebouwen. Diaconie ELG s-gravenhage te Den Haag, giro 37958, onder vermelding van het doel:werkgroep voor kerkmuziek, Leerwerkcentrum Papoea Nieuw Guinea. Alle gevers hartelijk dank. Collecten Diaconie Zondag 3 juli zomerkamp Haagse Jeugdraad Het zomerkamp wordt ieder jaar door een groep enthousiaste vrijwilligers georganiseerd voor kinderen van 6 tot en met 15 jaar. Iedereen die van kampvuur, bosspelletjes en zwemmen houdt, is van harte welkom! Dit jaar is het kamp in Valkenswaard in het huisje van Dick van Toor (scouting). Het wordt een geweldig avontuur! Om de veel leuke dingen te kunnen doen is uw bijdrage van harte aanbevolen. Zondag 10 juli Prelude Stichting Prelude brengt kinderen en jongeren in het Midden-Oosten bij elkaar door het bevorderen van gezamenlijke projecten en initiatieven op het gebied van kunst, sport, onderwijs, sociale interactie en muziek. Hun nadruk ligt op tolerantie, mutualiteit, intercultureel bewustzijn en geweldloosheid. Zij streven ernaar om ieder kind, wiens leven negatief werd beïnvloed door het aanhoudende conflict te bereiken, ongeacht hun nationaliteit, religie, geslacht of economische status. Zondag 17 juli Straatpastoraat Klaas Koffeman is een van de straatpastores in de stad Den Haag. Het Straatpastoraat biedt een luisterend oor aan mensen die een groot deel van hun dagen en nachten doorbrengen op straat of in de maatschappelijke opvang: dak- en thuislozen, gebruikers van harddrugs en alcohol, mensen met psychische problemen en anderen die in het welzijnsjargon aangeduid worden als sociaal kwetsbaar. 6

7 Het straatpastoraat probeert mensen te bieden wat voor de meesten in onze samenleving zo vanzelfsprekend is: een beetje aandacht en steun bij de kleine en grote vragen van het leven. Een belangrijk ankerpunt in het werk van het straatpastoraat zijn de wekelijkse vieringen op vrijdagmiddag in de Jozefkapel van het stadsklooster aan het Westeinde. Ook bij het afscheid na een overlijden is het straatpastoraat graag bereid een rol te spelen, in het bijzonder wanneer mensen geen eigen familie of vrienden hebben die hun uitvaart verzorgen. Zondag 24 juli Orgelfonds Het blijft een feest om iedere week naar het orgel te kunnen luisteren. Om dit te mogen blijven beleven is uw bijdrage van harte welkom. Zondag 31 juli Kusu Kusu Sereh Op de startzondag zenden we een vrijwilliger uit naar Kusu Kusu Sereh. De contacten met onze partnergemeente worden hierdoor nog meer versterkt. Zondag 7 augustus St Francis Helper Plan in Oeganda Eén van de projecten die de diaconie dit jaar steunt is het St Francis Family Helper Project in Oeganda. Er zijn verschillende mogelijkheden om dit project te steunen, maar de diaconie heeft gekozen voor het Child Sponsorship Department. Dat wil zeggen het sponsoren van individuele kinderen. Het St Francis Family Helper Project bestaat al 25 jaar en zorgt er niet alleen voor dat kinderen een opleiding volgen, maar heeft ook een team van vier sociaal werkers die naar de scholen gaan, de kinderen bezoekt tijdens de vakanties en contact onderhoudt met de ouders en pleegouders. Soms wordt voor bijlessen betaald en wanneer de kinderen ziek zijn worden vaak de medicijnen betaald. Zondag 14 augustus Luther Heraut Als u deze stukjes leest, weet u ook waarom het belangrijk is dat u deze collecte steunt. Zondag 21 augustus Kia zending vakantieweken. Niets moet en alles mag in de vakantie. Maar in het westen van Oekraïne, waar de schoolvakanties soms wel drie maanden duren, slaat deze vrijheid om in verveling. Kerk in Actie ondersteunt de Reformatuskerk, die zomerkampen organiseert voor kinderen en jongeren uit arme gezinnen. Met succes: de kampen trekken ieder jaar 3000 tieners. Ze doen mee aan gespreksgroepen, zijn bezig met sport en spel en maken nieuwe vrienden. En veel van hen ontdekken wat het geloof in God in hun leven kan betekenen. Zondag 28 augustus Aandachtscentrum Het Oecumenisch Aandachtscentrum in de Schoolstraat 18 te Den Haag is een rustpunt, een plaats van ontmoeting, waar men vrijblijvend kan praten over geloof en levensvragen en zijn of haar zorgen met de ander delen. Iedereen is welkom, wordt met respect benaderd en kan hier even op adem komen en een luisterend oor vinden, zoals in een huiskamer, gewoon onder elkaar met een kopje thee of koffie. Ook kan men informatie of raad verkrijgen als men de weg niet weet in het ingewikkelde netwerk van hulp- en welzijnsinstellingen. Door de week heen Met Matteüs de zomer in In onze kerk volgen we als het gaat om de lezingen op zondagmorgen een oecumenisch leesrooster. Of beter het oecumenisch leesrooster. Er is maar één zo n rooster. Toen dit rooster in 1977 werd geïntroduceerd, waren meteen allerlei mensen enthousiast. Eindelijk zouden in alle kerken dezelfde lezingen aan de orde zijn. Een enorme oecumenische winst. Rooms-katholieken en Lutheranen kenden al langer een leesrooster. Zij stapten maar mondjesmaat over naar het oecumenische rooster. Maar ook onder andere voorgangers waren er die moeite hadden met het rooster. Dominees voelden zich beknot in hun vrijheid. Zij wilden zelf een tekst kunnen kiezen. Maar gemeenten hadden al snel het voordeel van het rooster door. Ze waren niet langer afhankelijk van de voorkeuren van predikanten, maar lazen soms bijna hoofdstuk voor hoofdstuk bepaalde bijbelboeken door. Afgelopen jaar zijn wij overgeschakeld op het oecumenisch rooster. In dit rooster komen veel meer bijbelboeken aan de orde dan in het lutherse rooster. Het lutherse rooster is éénjarig, het oecumenische driejarig en kiest ook bewust eens bepaalde boeken uit het Oude Testament uit. Vanaf Pasen lazen we zo de eerste hoofdstukken van Genesis. En in de zomer komt een belangrijk deel van Matteüs aan de orde. Matteüs is een bijzondere evangelist die meer dan de andere evangelisten duidelijk maakt dat Jezus prediking geworteld is in de Joodse traditie. Denkt u maar aan de bergrede. Jezus zegt daar in hoofdstuk 5: 17 Denk niet dat ik gekomen ben om de Wet of de Profeten af te schaffen. Ik ben niet gekomen om ze af te schaffen, maar om ze tot vervulling te brengen. 18 Ik verzeker jullie: zolang de hemel en de aarde bestaan, blijft elke jota, elke tittel in de wet van kracht, totdat alles gebeurd zal zijn. 7

8 De bergrede bevatten sleutelteksten die de rest van het evangelie verstaanbaar maken. De tekst over wet en profeten is zo n sleuteltekst, die licht werpt op het hele evangelie. Jezus werd en wordt in de kerk te vaak als anti-mozes gezien, terwijl hij juist duidelijk maakte dat hij in Mozes voetsporen trad. Dat lezen we in de bergrede. Hadden wij dit eerder gezien dan was veel antisemitisme voorkomen. En wie weet welke ellende we nog meer hadden kunnen voorkomen. Goed lezen is belangrijk. Vlijtig studeren. Zonder dat gaat het niet. Op ons rust een zware taak. Gods woord vraagt een mensenstem om gehoord te worden. Wij zijn die mensen. Laten wij ons deze zomer trouw laten gezeggen door het woord van Matteüs. Het zal ons zonder meer verrijken. ds. Trinette Verhoeven Seniorenbijeenkomsten na de zomervakantie Wij hebben het seizoen afgesloten met een dagje uit en nu gaan wij genieten van een hopelijk mooie zomer. Pas eind augustus komen wij weer bij elkaar en wel op dinsdag 23 augustus van tot uur. Een fijne gelegenheid om weer even bij te kletsen en samen een spelletje te doen. September begint met een bijeenkomst op dinsdag 6 september. Ook dan bent u van harte welkom en de thee/koffie staat zoals vanouds weer voor u klaar. Wij wensen u allen een heel fijne en bovenal gezonde zomer toe. Met een hartelijke groet, namens de vrijwilligers, Els Pellen Oproep medewerkers Open Monumentendag op zaterdag 10 september 2011 van uur Als u bereid bent (een deel van) die dag mee te werken aan het opvangen en als nodig begeleiden van bezoekers aan en in onze kerk, dan kunt u zich aanmelden bij Hans Koopman, persoonlijk na de zondagse dienst, per mail@luthersdenhaag.nl of telefoon (070) Geloofsgesprek; een terugblik In het afgelopen half jaar hebben we met ruim 10 deelnemers in vijf avonden gesproken over het boekje Spreken over God. Die boekje is een uitgave van de PKN en speciaal bedoeld om in gesprekskringen te gebruiken. Al snel leverde het boekje veel gespreksstof op. Zoveel mensen, zoveel beelden van God zou je bijna zeggen. Heel boeiend om van elkaar die beelden te horen en te ontdekken welke betekenis dat voor ieder heeft. Dat we in verscheidenheid elkaar willen horen en ieders geloofbeleving willen respecteren ervaren we als een groot goed. Misschien bijna vanzelfsprekend in onze lutherse gemeente, maar dat is niet overal zo. Gaandeweg kwamen we in het boekje uitspraken tegen waar we niet goed mee uit de voeten kunnen. Soms oordelend over bepaalde geloofsopvattingen, soms erg sturend in de richting van een geloofsbeleving waar we ons niet thuis voelen. Het leuke ervan is dat we daarop nog meer met elkaar in gesprek raakten hoe wij God dan wèl ervaren. Naar aanleiding van deze gesprekken hebben ds. Verhoeven en ik een brief naar de landelijke kerk geschreven met onze ervaringen. Daarin hebben we tot uitdrukking gebracht dat geloven in God nog niet zo eenvoudig is als in het boekje gebracht wordt. Wie God is, zullen we te allen tijde slechts beperkt kunnen bevatten. Ook hebben we moeite met de soms negatieve toon waarmee over het gebrek aan geloven in God wordt genoemd. In deze tijd zoeken wij God langs velerlei wegen, soms langs vertrouwde, soms minder vertrouwde. Dat ervaren wij niet als een verschraling, integendeel juist als verrijking. Ik heb zelf genoten van de gesprekken. In het nieuwe seizoen zullen we weer een gesprekskring organiseren. Daarin zal onder andere Melanchton aan de orde komen. Onlangs is een boek over hem geschreven waarin hij als bruggenbouwer tussen het Luther en Calvijn genoemd wordt. We zijn benieuwd waar Melanchton heden ten dage kan inspireren waar lutheranen en calvinisten elkaar steeds vaker ontmoeten. U hoort na de zomer meer. Rien Sprong Het programma die dag zal bestaan uit het bezichtigen van de kerkzaal, het bezoeken van de zolder en een aantal korte orgelbespelingen (alleen s middags). 8

9 400 jaar Luthers Den Haag en Delft Deel 6: Woerden: de onderpastoor wordt luthers In 1566 vraagt een in Woerden werkende steenfabrikant aan het stadsbestuur om in Woerden de lutherse leer in te voeren. Het stadsbestuur stemt in. Dat de stad zo vlot akkoord gaat, is te danken aan een politieke beslissing uit In dat jaar namelijk had koning Filips II ( ) het gezag over de stad Woerden, alsook over Nieuwkoop, Bodegraven en Jacobswoude (Woubrugge) overgedragen aan de hertog Erik van Brunswijk. Na deze overeenkomst vallen Woerden en de genoemde dorpen niet meer rechtstreeks onder Filips II. Zij hebben nu een eigen vorst in Van Brunswijk. Van Brunswijk, die van lutherse afkomst is, wenst echter dat de rooms katholieke eredienst gehandhaafd blijft. Maar de lutheranen worden in Woerden niet vervolgd. Omdat de pastoor van Woerden in Culemborg woont, neemt de vice cureit (onder pastoor), Cornelis van der Laer de diensten in de Woerdense, Petrus kerk waar. Ongeveer in 1564 gaat Van der Laer over tot het luthers geloof en preekt in reformatorische geest. Hoe hij dat durft? Wel, de echte pastoor woont immers in Culemborg en van Erik heeft hij niet veel te vrezen. Het is dan ook in de Grote of Sint Petruskerk (de huidige hervormde kerk) van Woerden, waar voor het eerst in de noordelijke Nederlanden in de geest van Maarten Luther is gepreekt. In 1572 is de lutherse gemeente in Woerden officieel gesticht, maar wordt pas in 1603 formeel erkend. Zij is hiermee de oudste lutherse gemeente van Nederland. Van der Laer dient de gemeente van 1564 tot 1566 en 1572 tot De nog kleine, lutherse gemeenschap wordt geleidelijk versterkt door vluchtelingen uit Antwerpen, nu uit de jaren 1585 tot Rond 1590 is het gehele stadsbestuur tot de lutherse leer overgegaan. Een bijzonderheid is, dat in de Petrus kerk eerst enkele eeuwen rooms katholieke diensten zijn geweest, sinds 1570 lutherse en vanaf 1593 tot op de huidige dag calvinistische diensten. In 1594, hij moet dan ongeveer vijftig jaar zijn, gaat Cornelis Wolfertsz. van der Laer met het rijtuig op reis naar Den Haag, om in deze stad lutherse zending te bedrijven. Otto van Soldt Open Monumentendag: Schatkamer van het Oude Centrum Dit jaar wordt deze dag een bijzonder onderdeel van onze jubileumviering. We starten die dag, zaterdag 10 september, vanaf uur met een ontbijt met buurtbewoners. Als je jarig bent, geef je een feestje, en de buren mogen ook komen. Daarna is de kerk zoals gebruikelijk opengesteld. Niet alleen om naar de pracht van het gebouw te komen kijken, maar ook om de talenten van mensen in en om het gebouw te bewonderen. We nodigen daarom buurtbewoners en kerkgangers uit om iets te laten zien van hun (verborgen) talenten. Daarbij denken we aan creatieve dingen, zoals schilderen, tekenen, quilten, maar ook andere dingen zijn ook denkbaar. Misschien wilt u uw gedichten laten lezen, of uw bijzondere verzameling laten zien. Of wilt u uw baksels laten proeven. Noem het maar en kom ermee op 10 september naar de kerk. Meld u zich vooraf aan, zodat we ieder de gelegenheid kunnen geven om uit de verf te komen. Dat kan via koster@luthersdenhaag.nl. Wilt u meer weten, neem dat gerust even contact met mij contact op. Rien Sprong, Woerden: huidige (NH) Petruskerk Woerden Lutherse kerk (achterzijde) 9

10 Viering 400 jaar Lutherse Gemeente Delft en Den Haag Motto: Heeft de Lutherse Kerk anno 2011 nog bestaansrecht Op zondag 29 mei hebben we als aftrap van ons vierde eeuwfeest Delft Den Haag, de heen en weer reizende dominee Fettius ontmoet. Elders vindt u in de Luther Heraut een verslag van deze dag. Ook in de Luther Heraut vindt u een inlegvel, waarop u kunt aantekenen bij welke gebeurtenissen u wilt zijn. Naast de evenementen gemeld op het inschrijfblad, vragen nog meer data uw aandacht. 10 september Buurtontbijt & Open Monumentendag, Den Haag. Zoals elk jaar is de kerk deze dag open. Wij willen speciaal ook een ontmoeting met onze buurt en haar in onze festiviteiten te betrekken. 18 september Na de dienst houden we buitendag voor de kinderen en natuurlijk hun ouders uit Delft en Den Haag. Daarbij wordt ook iedereen uitgenodigd, die actief met de leiding mee kan doen. Via de jeugdleiding komt nog nadere informatie. 27 oktober Gezamenlijke kloostermaaltijd in de Lutherse Kerk te Den Haag. Met muziek, gesprek en eten de Reformatie vieren. 1 november Ouderenmiddag in de Lutherse Kerk te Delft. We zijn te gast bij Maarten Luther en Catherina von Bora. Van uur uur. Wie zingt mee? Dit najaar gaan we in de jubileumdienst natuurlijk flink uitpakken met mooie muziek. Daar hebben we als lutheranen een naam in hoog te houden. Vanaf 30 augustus gaat de cantorij weer repeteren, en als u wilt meezingen bent u van harte welkom. U hoeft geen geoefende zanger te zijn, voor wie het leuk vindt om te zingen is plaats. U kunt ervoor kiezen om alleen mee te doen voor de jubileumdienst, maar we hopen daarna natuurlijk ook nog gebruik te mogen maken van uw stem. Met het aanstaande vertrek van een aantal koorleden wordt de bezetting erg klein, en zal het lastiger worden om de kwaliteit van de koorzang op peil te houden. Vooral sopranen en bassen zijn zeer welkom. Help de cantorij om ook in het 401 e jaar het muzikaal gezicht van luthers Den Haag te behouden. Rien Sprong Wij zijn blij dat de appelboom veelvuldig onder uw aandacht is. Op deze wijze draagt u bij aan het welslagen van de vieringen. We hopen dat nog veel appeltjes geplukt zullen worden. Hartelijk dank, namens de commissie Samenwerking 4 e eeuwfeest Delft Den Haag, Irene Burghoorn-van der Kam 10

11 Gezamenlijke dag van ELG Den Haag en Delft Het is 29 mei 2011: de aftrap van het 400- jarig bestaan van de Lutherse kerk van Den Haag en Delft. Vandaag zijn de Delftse Lutheranen vertrokken naar Den Haag. De bedoeling is om naar de Hofstad te vertrekken met de tram en terug te keren met de (trek)schuit. De schuit net zoals ds. Fettius 400 jaar geleden! Voor deze dag staat er een heel progamma opgesteld. Om uur is de aanvang van de kerkdienst. In de preek gaat het over Noach die in zijn Ark wacht op het teken dat het water is gedaald en wanneer de duif met het olijfblad terugkeert, weet hij dat het water niet langer de aarde overspoelt. Na zeven dagen stuurt hij de duif wederom uit en deze keert niet meer terug. En God belooft Noach dat hij de aarde nooit meer zal vernietigen door het water. Na de dienst is er koffie met allerlei lekkernijen die door de Hagenaars zijn gebakken. Voor deze dag hebben ongeveer 17 Delftenaren zich opgegeven en ongeveer 65 Hagenaars. Na dit gezellige samenzijn, krijgt een ieder die meegaat met de boot een knapzak mee voor de lunch aan boord. Tijdens de rondvaart worden de bezienswaardigheden verteld door de gids. Ook vertelt ds. Smit dat in de eerste jaren de eerste dominee, die zowel de dominee van Den Haag als Delft was, heen en weer reisde per boot, dus vandaag was het een nostalgische trip per boot. Dit was nieuws voor de gids van Den Haag! Wanneer iedereen weer in Delft aan wal is, begeven wij ons richting lutherse kerk. Daar is men op het Noordeinde al druk in de weer om koffie en lekkers klaar te maken. Deze dag hebben de Haagse en Delftse Lutheranen elkaar weer wat beter leren kennen, dit is vast gelegd op de foto die gemaakt is voor de kerk. Na de gezellige gesprekken en een rondleiding door de kerk, is er nog een Vesper als afsluiting. Al groetend en zoenend wordt er afscheid genomen van elkaar, met de belofte tot de volgende activiteit. Dank aan de organiserende jubileumcommissie! Deborah en Addie Foto s: Ries de Weerd 11

12 Cluster Midden en externe contacten Amnesty International Iran: schrijven voor een journalist/ mensenrechtenactivist Op 30 juni 2009, negen dagen na omstreden presidentiële verkiezingen, werd de Iraanse journalist en mensenrechtenactivist Abolfazl Abedini Nasr gearresteerd. Hij werd in oktober 2009 voorwaardelijk vrijgelaten, maar in maart 2010 weer opgepakt tijdens een nieuwe golf van protesten van mensenrechtenactivisten. Hij zou tijdens zijn verhoor en verblijf in de gevangenis geslagen zijn. Amnesty International beschouwt Abolfazl Abedini Nasr als een gewetensgevangene en vermoedt dat zijn gevangenschap te maken heeft met zijn werk als voorlichter voor de organisatie Human Rights Activists in Iran (HRA). Meer dan 30 andere HRA leden werden ten tijde van zijn arrestatie opgepakt. Abolfazl Abedini Nasr werd tot vijf jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens 'lidmaatschap van een illegale organisatie'. Daarnaast kreeg hij vijf jaar wegens 'contacten met vijandelijke staten' en nog één jaar voor contact met buitenlandse media. In mei 2011 werd er nog een jaar aan zijn straf toegevoegd voor 'propaganda tegen het systeem'. In een brief aan de Iraanse autoriteiten (die opgestuurd moet worden vóór 1 augustus 2011) kunt u deze verzoeken Abolfazl Abedini Nasr onmiddellijk en onvoorwaardelijk vrij te laten. Deze brief wordt in juli na een dienst aan geïnteresseerden uitgereikt. Onze hartelijke dank voor uw medewerking! Helena Axler, Lideke Gaemers, Nigel Lamb en Jolly Valstar Overzicht activiteiten (ook op Maandag 4 juli Kerkenraadsvergadering, uur (pag. 3) Woensdag 6 juli Kennismaking Marianne van der Meij met maaltijd en muziek, uur (pag. 4) Dinsdag 23 augustus Seniorenkring, uur (pag. 8) Zomerstek (pag. 2) Zaterdag 10 september Open monumentendag (pag. 8/9) Oproep Iedere zondag zorgt een van de leden van de Chrysanten - de werkgroep liturgische bloemschikken - voor een boeket dat als groet van de gemeente weggebracht wordt. De schikking past bij de lezing(en), het zondagslied of het thema van de dienst. We zoeken nog enthousiaste bloemschikkers. Ook al hebt u geen groene vingers of weet u het verschil tussen een roos en een tulp niet: daar komen we ongetwijfeld uit. Meer informatie bij Mascha de Haan ( ). 12

13 40e jaargang no. 7/8 Juli/aug Kinderkerk Jongens en meisjes, wat hebben we elkaar vaak gezien op al die feestelijke zondagen! Op 12 juni in de Lucaskerk waar onze dominee Trinette zoveel goede wensen kreeg van de grote mensen en de kinderen daar. Op 19 juni kregen wij allemaal een extra cadeau voor onze kerk: dominee Marianne van der Meij. Bij die intrededienst konden we zien en horen dat ds. Marianne heel spannend kan vertellen bij het uitpakken van de doos! Je kon een speld horen vallen, want ook de grote mensen in de kerk luisterden met open mond. Vergeet ook niet het uitstapje met de Lutherse gemeente van Delft op 29 mei: in een heuse rondvaartboot van de Ooievaart voeren we op zondag na de dienst zomaar naar Delft. Deze zondag was het begin van onze feesten om te vieren dat wij in Delft en in Den Haag 400 jaar geleden samen als kerk van jong en oud zijn begonnen. Weten jullie nog hoe gezellig dat was in de boot! Er zijn veel verhalen om jullie te vertellen. Dat wordt nog spannend. Jullie hebben het nu vast hartstikke leuk in de grote schoolvakantie. Vanaf 3 juli tot en met 14 augustus is er geen kinderkerk. Maar ben je in die vakantieperiode in de kerk, dan zorgen wij ervoor dat er een mooie kleurplaat klaarligt in de kerk. De zondagen daarna horen we verhalen over Jezus en zijn gedachten over hoe je goede voornemens kunt onthouden, hoe je na een ruzie door sorry tegen elkaar te zeggen weer vriendjes kunt zijn. In het verhaal van de honderd schapen horen wij dat God ieder mensenkind in het oog houdt. Hij zorgt ervoor dat ook jullie krijgen wat jullie nodig hebben. Zondag 18 september moeten jullie zeker op de agenda zetten: we gaan dan met jullie en de kinderen uit Delft naar Wassenaar voor een spelletjesdag in Pan van Persijn. Dat belooft weer wat. Het feesten kan niet op! Wij wensen jullie allemaal toe: Fijne vakantie!!! Tot Startzondag!! Groeten van Ineke, Jolien, Jolly, Mascha, Sara en Trinette Catechisatie De catechisatie sloten we 22 juni feestelijk af met een maaltijd die door Wessel gemaakt was. Ja, wat wil je. Wessel wordt kok. In de zomer liggen de activiteiten stil. In september gaan we kijken wat we zullen gaan doen. Trinette Verhoeven Op zondag 21 augustus is het Startzondag. We beginnen met een nieuw jaar in onze kerk. Dat betekent dat alle mensen, groot en klein na de dienst aan het werk gaan: de grote mensen die willen gaan koken en batikken (verven op een lap stof). Jullie gaan ook iets heel bijzonders klaarmaken. Spannend, hè. Daarbij denken we ook aan de kinderen in Praag (Tsjechië) en Ambon (Indonesia). 13

14 Citykwartier: elke woensdagmiddag van tot uur. Liturgisch moment van tot uur. Kerkdiensten Evangelisch-Lutherse kerk Lutherse Burgwal 9, aanvang uur Zomerperiode: wekelijks crèche 0 t/m 4 jaar Swaenehove (14.15 uur)/swaenesteyn (14.30 uur) Zondag 3 juli Tweede zondag na Trinitatis Dhr. F. Timmers (Den Haag) Swaenesteyn: ds. Y. Schoonhoven, H.A. Zondag 10 juli Derde zondag na Trinitatis Ds. M.M.B. van der Meij Viering Heilig Avondmaal Swaenehove: mw. L.J. Ridderhof-Boon Zondag 17 juli Vierde zondag na Trinitatis Ds. M.M.B. van der Meij Swaenesteyn: dhr. F. Timmers Zondag 24 juli Vijfde zondag na Trinitatis Ds. A. Wicke (Den Haag) Swaenehove: ds. R. Drenth Zondag 31 juli Zesde zondag na Trinitatis Ds. M.M.B. van der Meij Swaenesteyn: dhr. J.J. de Haan Zondag 7 augustus Zevende zondag na Trinitatis Ds. M.M.B. van der Meij Viering Heilig Avondmaal Swaenehove: dhr. J.J. de Haan Zondag 14 augustus Achtste zondag na Trinitatis Ds. M.M.B. van der Meij Swaenesteyn: ds. W.T.V. Verhoeven Zondag 21 augustus Negende zondag na Trinitatis Ds. W.T.V. Verhoeven/Ds. M.M.B. van der Meij Startzondag Swaenehove: ds. R. Drenth Zondag 28 augustus Tiende zondag na Trinitatis Ds. M.M.B. van der Meij Swaenesteyn: ds. A. Wicke Zondag 4 september Elfde zondag na Trinitatis Ds. L.H. van Rouendal (Den Haag) Viering Heilig Avondmaal Swaenehove: dhr. Z. Verkerk Lezingen Zacharia 9:9-12 Romeinen 6:16-23 Matteüs 11, (16) Jesaja 55:6-13 Romeinen 7:21-8,6) Matteüs 13:1-9, Jesaja 40:12-25 Romeinen 8:18-25 Matteüs 13:24-30, Koningen 3:5-12 Romeinen 8:26-30 Matteüs 13:44-52(58) Nehemia 9:15-20 Romeinen 8:31-39 Matteüs 14:13-21 Jona 2:1-11 Romeinen 9:1-5 Matteüs 14:22-33(36) Jesaja 56:1-7 Romeinen 11:13-24 Matteüs 15:21-28(31) Jesaja 51:1-6 Romeinen 11:25-36 Matteüs 16:21-27(28) Jeremia 7:23-28 Romeinen 12:1-8 Matteüs 17:14-20 Ezechiël 33:7-11 Romeinen 12:9-21 Matteüs 18:15-20 Collecten Zomerkamp Haagse Jeugdraad (pag. 6) Kerk Prelude (pag. 6) Onderhoud gebouwen Straatpastoraat (pag. 6) Kerk Orgelfonds (pag. 7) Onderhoud gebouwen Kusu Kusu Sereh (pag. 7) Kerk St. Francis Family Helper Project (pag. 7) Onderhoud gebouwen Luther Heraut(pag. 7) Kerk KiA: zomervakantieweken (pag. 7) Onderhoud gebouwen Aandachtscentrum (pag. 7) Kerk Haagse Jeugdraad (pag. 7) Onderhoud gebouwen Colofon Administratie: Kosterij, Lutherse Burgwal 7, 2512 CB Den Haag, telefoon: Internet: Abonnement: gratis voor gemeenteleden, vrijwillige bijdrage welkom op ING no t.n.v. ELG te Nootdorp Redactie: Jolien Dekker Eindredactie: Hans Koopman Opmaak: Mascha de Haan 14