VERSLAG VAN DE ALGEMENE VERGADERING VAN ALTERFIN CVBA

Transcriptie

1 VERSLAG VAN DE ALGEMENE VERGADERING VAN ALTERFIN CVBA - 24/03/ Alterfin cvba Coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid Haachtsesteenweg 159, B-1030 Brussel HR Brussel BTW BE Bureau Dominique Morel, voorzitter van de Raad van Bestuur, opent de vergadering om 16.05u. Georgios Karras is secretaris. Bernard Ornilla en Jan De Grande zijn stemopnemers. De voorzitter, de secretaris en de stemopnemers vormen het bureau van de vergadering. Alle leden van het bureau zijn op de aanwezigheidslijst vermeld. Samenstelling van de Vergadering De op de aanwezigheidslijst vermelde vennoten zijn aanwezig of worden vertegenwoordigd. De aanwezigheidslijst werd ingevuld en ondertekend. Aanwezige vennoten 129 Vertegenwoordigde vennoten 26 Stemrechtige vennoten 155 Totaal stemgerechtigde aandelen Maximum stemrecht Maximaal aantal stemmen op de AV Agenda 1. Jaarverslag Jaarrekening Verslag van de Commissaris-Revisor 4. Bestemming van de resultaten Kwijting van de Bestuurders 6. Kwijting van de Commissaris-Revisor 7. Verkiezing van de Bestuurders 8. Verkiezing van de Commissaris-Revisor Vraag en antwoord sessie Stemmingen 1

2 1 JAARVERSLAG 2017 Caterina Giordano (Head of Investments) stelt de evolutie van de portefeuille in 2017 voor (p.8 tot 15 van het Jaarverslag). Hugo Couderé (Senior Advisor) stelt de sociale prestatie van Alterfin voor op basis van de Ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties (p.16 tot 31 van het Jaarverslag). De vergadering keurt het Jaarverslag 2017 goed. Resultaat van de stemming zie onderaan het verslag. 2 JAARREKENING 2017 EN VOORUITZICHTEN Jan De Grande (Finance Senior Advisor) en Audrey Timmermans (Finance & Administration Manager) geven een analytische voorstelling van de jaarrekeningen, zoals beschreven op de pagina s 32 tot 39 van het Jaarverslag. De AV keurt de rekeningen goed zoals ze werden neergelegd bij de Nationale Bank van België. Jean-Marc Debricon (Algemeen Directeur) stelt de vooruitzichten voor van Alterfin voor 2018 (p.42 van het Jaarverslag). De vergadering keurt de jaarrekening 2017 (model BNB) goed. Resultaat van de stemming zie onderaan het verslag. 3 VERSLAG VAN DE COMMISSARIS-REVISOR Erik Clinck, commissaris-revisor, geeft een aantal toelichtingen over KPMG s rapport (zonder voorbehoud). Hij wijst erop dat de jaarrekening een correcte weergave is van de financiële situatie van Alterfin op 31/12/2017. Hij legt uit dat de financiële gezondheid van een bedrijf kunnen gemeten worden aan onder meer twee ratio s. De eerste is de kosten-inkomen ratio. Voor Alterfin bevindt deze zich in de afgelopen drie jaar op 40% in 2015, 58% in 2016 en 63% in Voor 2018 wordt een ratio van 62% verwacht. Hij legt uit dat het belangrijk is om na te gaan hoe deze verhouding in de tijd evolueert en hoe deze verhouding door Alterfin wordt beheerd. De tweede ratio betreft de reserves en de capaciteit voor Alterfin om eventuele verliezen op te vangen. In 2017 heeft Alterfin haar reserves kunnen vergroten. 4 BESTEMMING VAN DE RESULTATEN 2017 Het resultaat voor het boekjaar 2017 bedraagt euro ,69 euro zullen worden gebruikt om reserves aan te leggen en ,87 wordt uitgereikt als dividend, wat overeenstemt met 1% van de nominale waarde van het kapitaal. Het voorstel voor de bestemming van het resultaat wordt door de vergadering goedgekeurd. Resultaat van de stemming zie onderaan het verslag. 2

3 5 KWIJTING VAN DE BESTUURDERS De vergadering verleent kwijting aan de bestuurders. Resultaat van de stemming zie onderaan het verslag. 6 KWIJTING VAN DE COMMISSARIS-REVISOR De vergadering verleent kwijting aan de Commissaris-Revisor. Resultaat van de stemming zie onderaan het verslag. 7 VERKIEZING VAN DE BESTUURDERS De A.V. wordt op de hoogte gebracht van de volgende samenstelling van de Raad van Bestuur: Naam Vertegenwoordigt Begin Einde mandaat Laurent Biot SOS Faim 29/03/ /03/2019 Mark Breusers Onafhankelijke bestuurder 25/03/ /03/2022 Chris Claes Rikolto 23/03/ /03/2018 Anne-Marie Hendrickx Particuliere vennoten 25/03/ /03/2022 Jean Matton Particuliere vennoten 25/03/ /03/2022 Dominique Morel Onafhankelijke bestuurder 29/03/ /03/2019 Klaartje Vandersypen Particuliere vennoten 25/03/ /03/2022 Vincent de Brouwer Particuliere vennoten 23/03/ /03/2018 Mark Lambrechts Onafhankelijke bestuurder 23/03/ /03/2018 Frederick De Gryse, vertegenwoordiger van Triodos Invest, heeft zijn ontslag gegeven in de loop van Triodos heeft zich teruggetrokken uit Alterfin en is niet langer lid van de Raad van Bestuur. Dit is geen besluit na een conflict tussen de twee organisaties, maar een strategische beslissing van Triodos om zich te concentreren op haar eigen activiteiten. De mandaten van Vincent de Brouwer en Mark Lambrechts zijn verstreken en worden niet verlengd. Chris Claes stelt zich voor om zijn mandaat te hernieuwen en Catherine Houssa is kandidaat om toe te treden tot de Raad van Bestuur (zie Stemmingen hieronder). De vergadering keurt de aanstelling van Chris Claes en Catherine Houssa als bestuurders goed. Resultaat van de stemming zie onderaan het verslag. 8 VERKIEZING VAN DE COMMISSARIS-REVISOR Het mandaat van de commissaris-revisor is verlopen. Alterfin heeft een oproep voor offertes gedaan aan verschillende auditbedrijven voor een periode van 3 jaar. Drie bedrijven toonden interesse en twee dienden een aanbod in: KPMG en Mazars. De Raad van Bestuur stelt de firma Mazars voor omwille van haar goede bestuur en reputatie, haar interessante offerte en om een rotatie van de commissaris-revisor te bemoedigen. KPMG is al 19 jaar auditor van Alterfin. De vergadering keurt de aanstelling van Mazars als Commisaris-Revisor voor een periode van drie jaar goed. Resultaat van de stemming zie onderaan het verslag. 3

4 VRAAG EN ANTWOORD SESSIE De vragen worden nu gedeeltelijk schriftelijk gesteld. Tijdens de AV worden antwoorden op een aantal vragen mondeling gegeven. De antwoorden op alle gestelde vragen vindt u hieronder. Hoe verloopt de fraudezaak in Paraguay? De rechtszaak die Alterfin in januari 2016 aangespannen heeft, heeft een eerste resultaat opgeleverd. In september 2017 besliste de rechtbank dat de sesam onderneming inderdaad een schuld van euro plus interesten en kosten bij Alterfin heeft een uitspraak die de rechter van eerste aanleg van het hof van Asuncion bevestigd heeft. De onderneming moet nu een voorstel tot verzoening doen. Hoeveel bedraagt het bruto krediet in Paraguay (die een waardevermindering gekend heeft van 100%)? De reserve bedraagt 3% van de eigen middelen: is dit genoeg of moet er nog bijgepast worden met het resultaat van 2018 (buiten het Alterfin Garantiefonds)? Het lopende krediet van onze partner in Paraguay die in gebreke gebleven is, bedraagt bruto dollar. Van dat bedrag maakt dollar nog deel uit van de netto portefeuille dat bedrag wordt echter voor 100% gegarandeerd door het Alterfin Garantiefonds. Na toewijzing van het resultaat bedragen de reserves 2% van de eigen middelen en 2,8% van de netto investeringsportefeuille. Een beleidspunt wanneer we middelen aan de reserve toe wijzen, is dat we naar een totale dekking ter waarde van minimum 3% van de portefeuille op dat moment streven. Die doelstelling kan dus alleen maar bereikt worden door een deel van het resultaat over 2018 aan de reserve toe te wijzen. Het komt aan de Algemene Vergadering toe om over de toewijzing van het resultaat over 2018 te beslissen. Hoe definiëren jullie wat ethisch is? Welke zijn de criteria? Is er een ethische commissie? Is het de rol van het investeringscomité? De beoordeling van elke investering steunt op de grondige analyse van verscheidene belangrijke aspecten: de institutionele prestatie, de financiële prestatie en de maatschappelijke prestatie. Bij de maatschappelijke prestatie gaat de aandacht vooral naar de ethiek of ruimer nog het vermogen van de organisatie om haar maatschappelijke doelstellingen te bereiken en tegelijk haar klanten/producenten centraal te stellen in haar activiteiten. Daarbij wordt met alle aspecten rekening gehouden: integratie van de maatschappelijke opdracht in het bestuur en de eigendommen, de sociale verantwoordelijkheid ten opzichte van het personeel, de maatschappelijke verantwoordelijkheid ten opzichte van de klanten/producenten, enz. Bovendien bestaan er voor de sector van microfinanciering specifieke evaluatiemethoden die we systematisch toepassen wanneer we een instelling beoordelen. Elk investeringsproject wordt tegelijk door het investeringscomité grondig onderzocht en besproken. Daarbij hebben we ook oog voor de ethische problemen waarop de externe experts van het investeringscomité of de vertegenwoordigers van de Raad van Bestuur van Alterfin die aan de gesprekken deelnemen, kunnen wijzen. Alterfin is nu actief in 34 landen; wordt dat niet wat veel? Men kan ook 1,8 miljoen gezinnen bereiken in 1 continent, met wellicht minder kosten. Om haar maatschappelijke opdracht te realiseren, verbindt Alterfin er zich toe om in de armste en meest achtergestelde landen te werken, zoals Burkina Faso, Senegal, enz. Kenmerkend voor die landen zijn de zwakke markten en het kleinere aantal partners die in aanmerking komen voor een financiering. Daarom zijn de activiteiten van Alterfin ook erg belangrijk op het vlak van ontwikkeling. Om die strategie in evenwicht te houden en om onze efficiëntie te verbeteren, ontwikkelt Alterfin haar portefeuille ook in landen met een laag/gemiddeld inkomen, zoals Peru, 4

5 Kenia, enz. De markten daar zijn sterker ontwikkeld zodat ook grotere investeringsportefeuilles mogelijk zijn. Bovendien blijft de geografische spreiding een belangrijke strategie om de risico s te diversifiëren. Hoewel het klopt dat we de reiskosten zouden kunnen beperken als Alterfin maar op één continent actief zou zijn, moeten we er echter op wijzen dat de kosten daardoor op een andere manier negatief beïnvloed kunnen worden. Wanneer de risico s te sterk in een geografische zone of in een beperkt aantal landen geconcentreerd zijn, stelt dat ons bloot aan uiteenlopende risico s politieke risico s, natuurrampen, epidemieën die de lokale organisaties in gevaar brengen (bijvoorbeeld de roest ( roja ) die in gemiddeld de helft van de koffieplanten in Latijns-Amerika aangetast heeft en waarvan de gevolgen vandaag nog te voelen zijn). Tegenwoordig financieren we ook koffie in Afrika en Azië om de risico s van een te sterke concentratie te vermijden. Als algemene regel spannen we ons in om in elk land waar we actief zijn, voldoende investeringen te hebben zodat onze aanwezigheid daar gerechtvaardigd is alleen voor projecten met een grote maatschappelijke impact wijken we van die regel af (Canaan in Palestina bijvoorbeeld). Alterfin heeft tot doel het leven van kansarme mensen en gemeenschappen te verbeteren, voornamelijk in landelijke gebieden over de hele wereld (zie pagina 7 van het jaarverslag); is er een reflectie op komst om ook in plattelandsgebieden in Europa in te grijpen waar behoefte is aan microfinanciering? De missie van Alterfin legt heel duidelijk de geografische grenzen van de activiteiten vast: landen met een laag en gemiddeld inkomensniveau zoals gedefinieerd door de Wereldbank: dgebase/articles/ world-bankcountry-and-lending-groups. Alterfin zou dus eventueel actief kunnen zijn in Europese landen met een gemiddeld inkomensniveau en zich daarbij op de sociaal en economische achtergestelde personen en bevolkingsgroepen richten. Bij de herziening van de missie van Alterfin in januari 2017 hebben de Raad van Bestuur en de ploeg medewerkers daar eveneens over nagedacht. Het besluit van die oefening was dat werken in landelijk (Oost-)Europa zou afwijken van de oorspronkelijke missie van Alterfin. Bovendien zou die aanpak bijkomende financiële middelen vergen, plus nieuwe medewerkers met specifieke bekwaamheden. Tussen is de personeelskost toegenomen met 38%, terwijl de financiële marge is afgenomen met 19%. Wat gaat Alterfin doen om dit terug in evenwicht te brengen? Elke aanwerving door Alterfin helpt om de positie en de levenskracht van de coöperatie sterker te maken. Door nieuwe Investment Managers aan te werven, kunnen we, na de tijd die voor hun opleiding en voor de Business Development nodig is, de kredietportefeuille verder ontwikkelen en dus ook de inkomsten uit die portefeuille verhogen. Elke medewerker die voor de backoffice aangeworven wordt (in 2017 waren er geen aanwervingen), maakt het mogelijk om de activiteiten van de investment managers te ondersteunen en te controleren. En dat heeft een niet te verwaarlozen impact op de kwaliteit van de investerings-portefeuille. Vanaf eind 2017 hebben we het investeringsvolume aanzienlijk zien toenemen als gevolg van de aanwervingen in de loop van het jaar. Die groei zal zich in 2018 voortzetten en moet het mogelijk maken om de zaken weer in evenwicht te brengen. De financiële marge wordt overigens ook beïnvloed door externe factoren, zoals de evolutie van de koers van de dollar ten opzichte van de euro, en de ontwikkeling van het rendement van de beleggingen in euro. Houden jullie ook rekening met het sociale aspect voor de doorverkoop van materiële vaste activa (grond ontvangen als onderpand voor leningen die niet zijn terugbetaald), naast het financiële aspect? Uiteraard. Alterfin heeft in de eerste plaats oog voor haar relatie met de lokale partners en gemeenschappen. Als de lokale partner betalingsmoeilijkheden heeft, maar in dialoog blijft met Alterfin en constructief meewerkt aan oplossingen om de activiteiten te 5

6 herstructureren en om de schuld terug te betalen, stellen we alles in het werk om dit proces zo positief mogelijk te doen verlopen. Een van de activa die op het ogenblik op de balans van Alterfin vermeld staat, is bijvoorbeeld een eigendom dat afgestaan is door een Peruaanse partner waarvan de schulden geherstructureerd worden. Bij de verkoop van dat eigendom hebben we veel geduld aan de dag gelegd om een zo hoog mogelijk bedrag te krijgen en om rekening te houden met de vrees van de lokale gemeenschappen dat hun eigendom snel voor een te laag bedrag verkocht wordt. Dat geeft de partner ook de tijd om aan oplossingen te werken bijvoorbeeld door het eigendom tegen een betaling in cash terug te kopen, wat de beste optie voor de partner en voor Alterfin zou zijn. De missie van Alterfin is veranderd. Waarom werden de vennoten niet geïnformeerd en betrokken, of hun mening gevraagd? De oefening die de Raad van Bestuur en de ploeg in januari 2017 gemaakt hebben, was in de eerste plaats bedoeld om de relevantie van de missie van Alterfin te beoordelen, veeleer dan om de missie te veranderen. Het besluit van die oefening is dat de originele missie van Alterfin bevestigd wordt, met een blijvend engagement voor landelijke gebieden. Tegelijk bevestigen we ook opnieuw onze wil om aan niet-financiële diensten te werken en om onze missie een nieuwe plaats te geven binnen de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties. Daarnaast denkt Alterfin erover na hoe de vennoten meer en beter bij de werking van de coöperatie betrokken kunnen worden. Hoe werden de nieuwe kandidaten voor de Raad van Bestuur gekozen? Na het vertrek van Frederick De Gryse telde de Raad van Bestuur van Alterfin geen vertegenwoordiger meer met een sterke juridische ervaring. Met die behoefte in het achterhoofd hebben we een vervanger voor Frederick gezocht. En daarbij was het profiel van Catherine Houssa bijzonder interessant: ze heeft een zeer ruime juridische ervaring (ze heeft Alterfin vertegenwoordigd in een geschil met een financiële instelling in België, waarin we gelijk hebben gekregen en waarvoor Catherine voorgesteld heeft om haar honorarium tot het strikte minimum te beperken) en op persoonlijk vlak engageert ze zich om iedereen een menswaardig bestaan te gunnen. Over het algemeen streeft Alterfin ernaar dat binnen de Raad van Bestuur de noodzakelijke knowhow beschikbaar is. Nieuwe leden worden dan ook vanuit dat perspectief aangezocht, terwijl we daarbij een evenwicht tussen geslacht en leeftijd nastreven. Wat zijn de honoraria van KPMG? Hoeveel dagen auditwerk neemt deze audit in beslag? De honoraria van KPMG bedroegen euro zonder btw per jaar voor het mandaat van Hun offerte voor bedroeg euro zonder btw per jaar. De offerte van Mazars, die op de Algemene Vergadering goedgekeurd werd, bedroeg euro zonder btw per jaar. Mazars voorziet in totaal 89 werkuren per jaar. Wat is jullie bruto-interestmarge (in procent) op de kredietportfeuille en de evolutie t.o.v. vorig jaar? In 2017 bedroegen de bruto interesten 7,10% van de bruto portefeuille van Alterfin, tegen 7,33% in Die dalende trend wordt meer bepaald verklaard door de stijging van de kredieten die we in lokale munt toekennen. In bepaalde gevallen verminderen we daarbij het rentetarief om de totale kosten, met inbegrip van de kosten om ons tegen wisselkoersrisico s te beschermen, voor de partner redelijk te houden. Het kapitaal is in 2017 met minder dan 3 miljoen gestegen, wat gaat u doen om terug te gaan naar de groei van het kapitaal van voorgaande jaren (7 à 10 miljoen euro/jaar)? Terugkeren naar een even grote groei van het kapitaal als in de vorige jaren is geen doelstelling op zich. We zorgen er echter natuurlijk voor dat de groei van het kapitaal het mogelijk maakt om de groeiprognoses van onze portefeuille waar te maken. Naast de gebruikelijke marketingcampagnes zullen we ons vooral inspannen om onze coöperatieve verankering te versterken via partnerships met andere organisaties (onder meer coöperaties) die onze waarden delen. 6

7 Welke is de evolutie van het aantal vennoten over 2015, 2016 en 2017? Op het einde van het jaar (31 december) telde Alterfin vennoten in 2015, vennoten in 2016 en vennoten in Het ontbreken van een dividend in 2017 heeft een impact gehad op de groei van het kapitaal. In 2017 hebben we 4,5 miljoen euro nieuw kapitaal opgehaald en 1,7 miljoen euro kapitaal terugbetaald. In het totaal is het kapitaal met 2,8 miljoen euro toegenomen, wat een mooi resultaat blijft. De stijging is in hoofdzaak te danken aan de bestaande vennoten. Wat zijn de salarissen en vergoedingen van het personeel en de bestuurders van Alterfin? De bestuurders ontvangen geen enkele vergoeding. In theorie kan elke bestuurder, wanneer hij aan een vergadering deelneemt, de terugbetaling van zijn verplaatsingskosten vragen (ter waarde van een retourticket voor de trein 2 de klasse). De voorzitster kan de terugbetaling van communicatiekosten vragen. In de praktijk heeft nog geen enkele bestuurder een dergelijk aanvraag ingediend. Het niveau van de lonen die Alterfin uitbetaalt, blijft onder het niveau dat vergelijkbare instellingen hanteren. De General Manager ontvangt de hoogste vergoeding, namelijk een brutoloon van euro per maand. De kloof tussen het hoogste en het laagste loon bedraagt 2:1, wat erg weinig is. Als een bonus toegekend wordt, is die voor iedereen gelijk. In 2017 bedroeg de bonus euro (VTE*). De relatief vlakke en democratische loonstructuur weerspiegelt goed de coöperatieve cultuur van Alterfin. * VTE: Voltijds Equivalent Is het denkbaar dat vennoten de mogelijkheid krijgen om geld ter beschikking te stellen in USD (als lening bijvoorbeeld)? Zeker en vast. We zijn voortdurend op zoek naar middelen in dollar in de vorm van kredieten. We nodigen de vennoten die bereid zouden zijn ons een lening in dollar te verstrekken uit om rechtstreeks met ons contact op te nemen. Waarom is er een verschil tussen de rekeningen van de Nationale Bank en die van het Jaarverslag 2017 (op reserveniveau)? In het jaarverslag worden de rekeningen opgenomen zonder dat de resultaten toegewezen zijn. Dit omdat pas op de Algemene Vergadering, die plaatsvindt nadat het verslag gedrukt en verdeeld is, over de toewijzing formeel beslist wordt. De rekeningen die bij de Nationale Bank ingediend moeten worden, moeten opgesteld worden nadat het resultaat toegewezen is en dat verklaart de verschillen tussen de eigen middelen (waaronder de reserves) en de schulden. Er is laatste jaren een enorme groei van personeelskoten (en inkomsten stijgen niet in verhouding). Daar staat tegenover een hogere professionalisering van Alterfin. Maar staat daar tegenover ook een stijgende impact (financieel en sociaal); maakt Alterfin nu meer het verschil? In 2017 zijn de loonkosten gestegen. Daar zijn twee belangrijke verklaringen voor. Enerzijds werd de ploeg in de loop van het jaar met kredietbeheerders uitgebreid. Voor elke nieuwe kredietbeheerder is een opleidingsen begeleidingsperiode voorzien. Dat heeft ontegensprekelijk een invloed op onze kosten, zonder dat dit zich onmiddellijk in hogere inkomsten vertaalt. Het is echter noodzakelijk om ervoor te zorgen dat elke kredietbeheerder opgeleid is en zelfstandig kan werken zodat hij/zij hoogwaardig werk levert en op lange termijn tot een stabiele inkomstenstroom bijdraagt. De professionalisering van het personeel van Alterfin is inderdaad een permanent aandachtspunt. Anderzijds werden de salarissen van wie met een consultancycontract voor ons werkte, voordien in een andere categorie ondergebracht dan de loonkosten. In 2017 werden de twee categorieën gegroepeerd in één categorie Personeel. Daardoor gingen de loonkosten kunstmatig omhoog. De maatschappelijke en financiële impact vertaalt zich op zijn beurt op het terrein, bij de instellingen die Alterfin financieel ondersteunt. Elke kredietbeheerder wordt dus opgeleid volgens de waarden van de coöperatie en spant zich in om de missie van Alterfin in praktijk te brengen: een 7

8 maatschappelijke en financiële impact realiseren. In die zin neemt de maatschappelijke en financiële impact van Alterfin toe naarmate er meer instellingen ondersteund worden en dat laatste is mogelijk door de komst van nieuwe kredietbeheerders. Alterfin maakt nog wel degelijk het verschil door bij voorkeur te werken met instellingen die moeilijk toegang hebben tot betaalbare en blijvende financieringsbronnen. Tot besluit, de uitgaven zijn in de eerste plaats bedoeld om de missie van Alterfin mogelijk te maken en om de procedures van de organisatie te professionaliseren. Is er aandacht voor kwaliteitsvol onderwijs? Bijvoorbeeld aansluitend bij doel 8, 12 en 13 van de Duurzame Ontwikkelingsdoel stellingen? Bij de keuze van zijn partners hecht Alterfin belang aan de verscheidenheid van de diensten die de lokale instellingen aanbieden. Opvoeding is een van de basisdiensten en daar houden we rekening mee. We waken erover dat de klanten van de microfinancieringsinstellingen net als de producenten een aangepaste opleiding van onze partners krijgen. We hechten ook veel belang aan de permanente opleiding van de werknemers van die instellingen. Ten slotte, in de sector van de microfinancieringen verstrekt een groot aantal van onze instellingen leningen voor de opvoeding van de kinderen, terwijl in de sector van de duurzame landbouw de organisaties die een premie voor de gecertificeerde verkoop krijgen, daar gewoonlijk een deel ervan aan projecten in de onderwijs besteden. Opvoeding op zich wordt in de missie van Alterfin niet als een doelstelling omschreven, maar speelt tijdens de hele selectieprocedure wel een rol. Het is een belangrijk element waaraan we speciale aandacht besteden. Waarom is slechts 79% van de partners gecertificeerd als "biologische landbouw"? Moeten we niet neigen naar 100%? Idem voor duurzame landbouw. Het verdient inderdaad de voorkeur om naar een almaar hoger percentage te streven, zowel voor de biologische landbouw als voor de fair trade. Voor onze partners ligt het echter niet altijd voor de hand om die certificatie te verkrijgen omdat de prijs daarvan hoog is, zelfs al passen onze partners in de praktijk de charters van die certificatieorganisaties toe. De certificatie fair trade in ons Jaarrapport verwijst overigens naar het belangrijkste label op dat gebied dat in de hele wereld erkend wordt. Dat belet niet dat verscheidene van onze partners voor andere certificaties gekozen hebben, waarin het welzijn van de producenten centraal staan en die ook een premie opleveren. Wat bedoelen jullie met technische assistentie? Tot nu toe verleent Alterfin alleen financiële diensten aan partner instellingen. Dat neemt niet weg dat die instellingen, behalve die financiële diensten, soms ook een technische ondersteuning bij een bepaald onderwerp nodig hebben (financiering, administratie, landbouw, enz.). De bundeling van financiële en technische ondersteuning biedt in die gevallen een grotere slagkracht dan wanneer maar één van die instrumenten aangeboden wordt. Die diensten zijn immers complementair en essentieel voor de instellingen. De technische ondersteuning kan heel uiteenlopende vormen aannemen, zoals de professionalisering van de rekeningen, de voorbereiding van de financiële audit, de verbetering van het risicobeheer, de verbetering van het bestuur, de invoering van programma s die specifiek uitgewerkt zijn om achtergestelde gemeenschappen te helpen die met een bepaald milieuprobleem kampen. Wat is de huidige correlatie tussen kapitaalgroei en portefeuillegroei? Het kapitaal neemt toe en de groei van de portefeuille volgt met een zekere achterstand, wat nodig is om die groei te plannen en in praktijk te brengen. Eind 2017 was er nog 11 miljoen euro beschikbaar kapitaal dat bij onze partners in het Zuiden ingezet kon worden. Volgens de groeiprognoses voor onze portefeuille wordt die 11 miljoen euro in de loop van het eerste trimester 2018 geïnvesteerd. 8

9 Wat zijn de dubieuze leningen van de portefeuille? Dit zijn de waardeverminderingen die Alterfin in 2017 heeft genomen: MFI* in Honduras (uitbetaald in 2012, in gebreke gebleven in 2015) voor een bedrag van euro. Dit is een prudentiële verhoging van de waardevermindering op deze partner waarop Alterfin een onderpand heeft. MFI* in Cambodja (uitbetaald in 2014, in gebreke gebleven in 2017). Technische waardevermindering van euro in het kader van een herstructurering in overeenstemming met andere schuldeisers. We verwachten deze vermindering in 2019 terug te vorderen. MFI* in Kenia (uitbetaald in 2010, in gebreke gebleven in 2012). Prudentiële voorziening van euro genomen in afwachting van de positieve ontwikkeling van een rechtszaak. Koffieorganisatie in Honduras (uitbetaald in 2012 en in gebreke gebleven in 2013) voor een bedrag van euro omwille van de onmogelijkheid om dit oude krediet te recupereren. MFI* in Guatemala (uitbetaald in 2013 en in gebreke gebleven in 2014). Prudentiële voorziening van euro genomen in afwachting van de positieve voortgang van een juridische actie. Koffieorganisatie in Mexico (uitbetaald in 2013, in gebreke gebleven in 2014). Voorziening van euro omwille van de onmogelijkheid om deze oude lening te recupereren. * MFI: Microfinancieringsinstelling Welk dividend streeft de Raad van Bestuur na voor de volgende jaren? In de veronderstelling dat de inflatie en andere macro-economische gegevens weinig veranderen, mikken we op een dividend tussen 1 en 2%. Dat past in het engagement van Alterfin voor landelijke gemeenschappen een uniek kenmerk bij de Belgische coöperaties en stemt ook overeen met de verwachtingen van de meerderheid van onze vennoten (op basis van opiniepeilingen uit het verleden). Met welke partners in het Noorden is Alterfin van plan om samen te werken? In België hebben we banden gesmeed met coöperatieve organisaties die dezelfde waarden als Alterfin aanhangen, ongeacht of ze zich als alternatieve financiële organisaties profileren (zoals NewB) of als verdelers van ecologische en biologische producten (waarvan sommige door onze partners, zoals Bees Coop, geleverd worden). In Europa werken we samen met zogenaamde Impact investors zoals Quadia, die een deel van ons risico bij de financiering van projecten voor duurzame landbouw ten laste nemen. Maar we werken ook samen met andere coöperaties die zich bijvoorbeeld inzetten voor projecten voor gecombineerde land- en bosbouw. Op internationaal vlak hebben we banden met organisaties die een vergelijkbare opdracht als Alterfin hebben, zoals de leden van de CSAF (Raad voor de financiering van kleine landbouwproducenten). Maar ook met ontwikkelingsorganisaties of niet-gouvernementele organisaties die de risico s kunnen delen of die met hun technische ondersteuning onze partners in het Zuiden kunnen helpen. Hoe staat Alterfin t.o.v. het wetsvoorstel van minister Geens om verenigingen op te nemen in het Wetboek van vennootschappen? Als een coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid valt Alterfin al onder het Wetboek van vennootschappen. Volgens de informatie die vandaag beschikbaar is, zou de juridische vorm van een coöperatieve vennootschap gebruikt kunnen blijven worden door alle coöperaties die door de Nationale Raad voor de Coöperatie erkend zijn, wat het geval is met Alterfin. Wat is de impact van de steun van de Koning Boudewijnstichting? De Koning Boudewijnstichting blijft Alterfin aanzienlijke steun verlenen. Als beheerder van giften die in aandelen van Alterfin aangehouden worden, als sponsor van bepaalde transacties in de DRC, bijvoorbeeld met veeleer zwakke partners die steun krijgen 9

10 via het Alterfin Garantiefonds, en ten slotte via deze financieringscampagne die in april 2018 van start gaat en waarvan de impact, naar we hopen, vanaf 2019 merkbaar zal zijn. Financiert Alterfin veeteelt? Alterfin financiert op het ogenblik geen veeteelt. Dat is echter geen principieel standpunt omdat veeteelt ook op een kleinschalige en duurzame manier kan. Veeteelt is overigens vaak een complementaire activiteit naast andere landbouwactiviteiten (en er is ook nuttig voor). Waarom wijst u een extra euro toe aan euro aan de algemene risicoreservering? In 2016 was het bedrag van de reserves aanzienlijk afgenomen (met meer dan 1,2 miljoen euro tot euro) omdat de reserves gebruikt werden om het verlies van het boekjaar te compenseren. Die uitzonderlijke situatie heeft duidelijk gemaakt dat het belangrijk is om over voldoende reserves te beschikken waarmee onvoorziene gebeurtenissen opgevangen kunnen worden. Het uitstekende resultaat van 2017 stelt ons in staat om die reserves weer aan te vullen en om onze vennoten een dividend toe te kennen. Om het risico EUR / USD te vermijden, moeten we niet het aandeel van de portefeuille in CFA verhogen (stabiel ten opzichte van de EUR) en dus meer werken in Sub-Sahara Afrika? De wisselkoers euro/cfa frank ligt inderdaad vast sinds de CFA frank in 1999 aan de euro gekoppeld werd. Dat garandeert echter jammer genoeg niet dat elk risico van devaluatie van de CFA frank uitgesloten is. Het doembeeld van dergelijke devaluatie zorgde tussen eind 2016 en 2017 voor heel wat ophef in de politieke en economische wereld, vooral bij de CEMAC (Economische en monetaire gemeenschap van Centraal- Afrika). Dat is de reden waarom de investeringen van Alterfin in CFA frank in euro worden gedekt. Het klopt echter wel dat de inkomsten van de kredieten die direct in euro verleend worden (of in euro gedekt worden) niet beïnvloed worden door een waardedaling van de dollar. In 2017 hebben we overigens al het aandeel van die investeringen in onze portefeuille verhoogd. * CFA : Communauté financière africaine (Afrikaanse financiële gemeenschap) Wordt Alterfin in Myanmar gesteund door de overheid van Aung San Suu Xi en is Alterfin ook aanwezig in de buitenwijken van stedelijke gebieden (waar de behoeften het meest acuut zijn) of alleen op het platteland (waar mensen gelukkiger leven en geen probleem van voedselvoorziening hebben)? Alterfin krijgt geen steun van de regering van Aung San Suu Xi nog van het leger. Alterfin probeert om politiek neutraal te blijven en om samen te werken met instellingen die geen enkele band met de regering hebben. In Myanmar steunt Alterfin twee microfinancieringsinstellingen: een die zich volledig toelegt op de financiering van landelijke gebieden en van de familiale landbouw, en een andere die stedelijke/half verstedelijkte gebieden financiert en die momenteel een expansiestrategie uitwerkt om ook landelijke gebieden te bedienen. Het is belangrijk om te onderstrepen dat de microfinanciering in Myanmar, zowel in de landelijke als de stedelijke gebieden, nog in de kinderschoenen staat. De missie van Alterfin is hetzelfde voor alle NGO's; Wat is de specificiteit? De grote meerderheid van de NGO s zijn filantropische organisaties of verenigingen zonder winstoogmerk. Alterfin daarentegen werkt hoofdzakelijk met leningen en niet met subsidies. Daardoor is Alterfin een heel andere organisatie dan de meeste NGO s. Vandaag wordt Alterfin omschreven als een impact investor (een investeerder met oog voor de maatschappelijke return). In vergelijking met andere impact investors die zich in België als coöperatie gevestigd hebben, heeft Alterfin een fundamenteel andere aanpak. Alterfin is de enige Belgische coöperatie die zo sterk geïnvesteerd heeft in duurzame landbouw én in microfinanciering de andere coöperaties hebben uitsluitend in de sector van de microfinancieringen geïnvesteerd. De gemiddelde lening die Alterfin verstrekt, ligt overigens heel wat lager dan die van de andere coöperaties. Ook de profielen van de 10

11 partners van Alterfin verschillen van die van de partners van de andere coöperaties (die zijn groter en hebben een stedelijk karakter). Wat zijn de activiteiten van Alterfin in Kirgizië? Alterfin financiert vier microfinancieringsinstellingen in Kirgizië: Oxus, Kompanion Invest, Elet Capital en Bailyk Finance. Via die vier investeringen heeft Alterfin een vrij gediversifieerde reikwijdte, niet alleen geografisch (met een sterke aanwezigheid in landelijke gebieden), maar ook bij uitgekozen doelgroepen waaraan landbouw- en andere kredieten volgens de regels van de islamitische microfinanciering verstrekt worden. Hoe duurzaam is de produktie van kokosolie? Worden kokosplantages beter beheerd dan palmolieplantages? De productie van kokosolie die we langs de zuidkust van Kenia financieren, verschilt sterk van de productie van palmolie in industriële plantages. De volgende kenmerken maken het mogelijk om te bepalen of het om duurzame landbouw gaat: - Alle landbouwers hebben de label bio of fair trade. - - Het gaat om dorpsplantages (kleine percelen rond de huizen, niet gemechaniseerd), in gebieden waar al eeuwen lang aan landbouw gedaan wordt (geen recente ontbossing). - De kokospalmen vormen geen monocultuur. Het gaat veeleer om een vorm van boslandbouw: een werkwijze waarbij op hetzelfde stuk grond grote bomen (kokospalmen), kleine bomen (bananenbomen) en jaargewassen (hoofdzakelijk maniok en maïs) verbouwd worden. - Die aanpak maakt het mogelijk om zanderige gronden (arme en weinig vruchtbare gronden) een meerwaarde te bezorgen door een begroeiing in stand te houden die de erosie beperkt (wortels van de kokospalmen, aanvoer van organisch materiaal) en die CO 2 opslaat (blijvende gewassen, ontginnen of kaal branden is niet nodig). Zou het mogelijk zijn om ons de internetlink te sturen naar het boekje over duurzame visserij dat aan het einde van de presentatie van BlueYou werd uitgedeeld? ac_css/elecfile/gids_poissondurable_nl 11

12 STEMMINGEN 1. Verslag AV Voor: Tegen: 0 - Onthouding: 9 - Totaal : Jaarverslag Voor: Tegen : 0 - Onthouding: 0 3. Jaarrekening Voor: Tegen: 0 - Onthouding: 9 4. Bestemming van de resultaten van Voor: Tegen: 0 - Onthouding: 0 5. Kwijting van de Bestuurders - Voor: Tegen: 0 - Onthouding: 0 6. Kwijting van de Commissaris-Revisor - Voor: Tegen: 0 - Onthouding: 0 - Totaal : Verkiezing van de Bestuurders en Commissaris-Revisor Chris Claes (Rikolto) - Voor: Tegen : Onthouding: Catherine Houssa - Voor : Tegen : 79 - Onthouding : Mazars - Voor: Tegen: Onthouding: De samenstelling van de Raad van Bestuur na afloop van de stemming: Naam Vertegenwoordigt Begin Einde mandaat Laurent Biot SOS Faim 29/03/ /03/2019 Mark Breusers Onafhankelijke bestuurder 25/03/ /03/2022 Chris Claes Rikolto 24/03/ /03/2023 Anne-Marie Hendrickx Particuliere vennoten 25/03/ /03/2022 Catherine Houssa Onafhankelijke bestuurder 24/03/ /03/2023 Jean Matton Particuliere vennoten 25/03/ /03/2022 Dominique Morel Onafhankelijke bestuurder 29/03/ /03/2019 Klaartje Vandersypen Particuliere vennoten 25/03/ /03/2022 De zitting wordt beëindigd om 17.40u. Voor het verslag, Georgios Karras Secretaris Bernard Ornilla en Jan De Grande Stemopnemers 12