Position Paper. Van: NVM-mondhygiënisten Datum: 15 januari 2018 Betreft: t.b.v. verzameloverleg mondzorg/tandzorg d.d.

Transcriptie

1 Position Paper Van: NVM-mondhygiënisten Datum: 15 januari 2018 Betreft: t.b.v. verzameloverleg mondzorg/tandzorg d.d. 1 februari 2018 Achtergrond 1 februari aanstaande zal de vaste commissie VWS in een verzameloverleg het onder andere hebben over de mond- en tandzorg in Nederland. Twee belangrijke onderwerpen staan op de agenda, waarover wij graag onze visie met u willen delen. Ten eerste het doorbreken van de huidige impasse in de taakherschikking in de mondzorg en het toekennen van zelfstandige bevoegdheid voor drie voorbehouden handelingen aan de mondhygiënist via het experimenteerartikel in de Wet BIG (artikel 36a). Ten tweede de inzet van de mondhygiënist voor preventieve mondzorg bij onder andere risicogroepen als jeugd en ouderen. Taakherschikking De taakherschikking in de mondzorg komt op dit moment nog steeds niet van de grond. Het is alweer bijna een jaar geleden dat de Tweede Kamer hierover heeft gesproken. Op 21 februari 2017 heeft de minister de Kamer toegezegd nog een laatste ultieme poging te doen om samen met de partijen in de mondzorg uit de impasse te komen en overeenstemming te vinden. Helaas moeten we concluderen dat het tot op heden niet is gelukt. NVM-mondhygiënisten heeft te allen tijde open gestaan om de verhoudingen tussen de verschillende beroepsgroepen goed te houden en gezamenlijk tot een goede herschikking van taken in de mondzorg te komen ten behoeve van de patiënt en streven dit nog elke dag na. NVM-mondhygiënisten betreurt het dan ook dat angst en domeindenken de afgelopen jaren de discussie hebben overheerst in plaats van dat er gekeken is naar de jarenlange goede samenwerking tussen mondhygiënisten en tandartsen op de werkvloer. Collectief probleem Er is een groeiend capaciteitsprobleem binnen de mondzorg in Nederland, daarom is goede samenwerking in de mondzorg nodig in het belang van de patiënt. Zowel tandartsen als mondhygiënisten hebben hierin ieder vanuit zijn eigen rol en deskundigheid een belangrijke rol te vervullen. De oplossing ligt in een mondzorgbrede aanpak, het opleiden van alleen meer tandartsen pakt slechts een deel van het probleem aan. Meer dan 15 jaar geleden is men al begonnen met de noodzakelijke taakherschikking om de diverse taken in de mondzorg goed te herschikken onder de mondzorgprofessionals. Zelfstandige bevoegdheid Al in juni 2016 heeft minister Schippers aangekondigd voornemens te zijn de zelfstandigheid van de mondhygiënist uit te breiden op de voorbehouden handelingen uit het deskundigheidsgebied via experimenteerartikel 36a van de Wet BIG, voor een periode van vijf jaar. De huidig geldende functionele zelfstandigheid blijkt namelijk vanuit de evaluatie van de Wet BIG belemmerend te werken voor de beoogde taakherschikking binnen de mondzorg. 1 Door de uitbreiding van de zelfstandige bevoegdheid voor het toepassen van anesthesie, het behandelen van primaire caviteiten en het indiceren, maken 1 Tweede evaluatie Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg,

2 en beoordelen van röntgenfoto s voor wat betreft Solo en Bitewing opnamen, is de mondhygiënist doelmatiger en zelfstandiger inzetbaar en brengt het de noodzakelijke beweging binnen de bestaande rollen in de mondzorg op gang. Kwaliteit en veiligheid is gewaarborgd De tandartsorganisaties beweren dat door de taakherschikking de kwaliteit van de mondzorg zal dalen, dit kunnen ze echter niet aantonen en gaan met deze bewering voorbij aan de professionaliteit, kwaliteit en ervaring van de hbo-opgeleide mondhygiënist. Mondhygiënisten worden al geruime tijd opgeleid voor het verrichten van de drie voorbehouden handelingen. Röntgenonderwijs zit vanaf de start van de opleiding tot mondhygiënist in 1967 in het opleidingscurriculum. Het toedienen van anesthesie door middel van een injectie is in 1997 in het curriculum opgenomen, toen mondhygiënisten vanuit de wet BIG de functionele zelfstandigheid hiervoor verwierven. Het behandelen van primaire caviteiten is in 2002 in het reguliere opleidingscurriculum opgenomen. In dat jaar is de opleiding uitgebreid met één jaar van drie naar vier jaar. NVM-mondhygiënisten stimuleert haar leden om via bij- en nascholing up to date te blijven in het vak. Heeft sinds 2000 een kwaliteitsregister en een eigen educatie-instituut. Op het gebied van de voorbehouden handelingen wordt al vele jaren bij- en nascholing aangeboden en gevolgd door mondhygiënisten. Mondhygiënisten kunnen dan ook een belangrijk deel van de reguliere mondzorg voor hun rekening nemen. De opleiding biedt, onderbouwd door feitelijke bewijsvoering van de opleidingsinstituten, het benodigde onderwijs om via een experiment mondhygiënisten zelfstandige bevoegdheid toe te kennen voor de drie voorbehouden behandelingen. 2 Daarbij toont onderzoek aan dat mondhygiënisten net zo goed diagnosticeren op het gebied van de cariologie en parodontologie en screenen op afwijkingen in de mond als tandartsen. 3 Zodoende is er geen enkele reden om de deskundigheid en kwaliteit van behandelingen door de mondhygiënist in twijfel te trekken, de veiligheid van de patiënt blijft dan ook gewaarborgd. Met het experiment zal ook het tuchtrecht voor mondhygiënisten van kracht worden. NVM-mondhygiënisten juicht dit van harte toe. Kosten In tegenstelling tot de door tandartsen aangehaalde verwachting van hogere kosten, leidt de voorgestane herschikking in de zorg door middel van taakherschikking onder de hoede van de mondhygiënist juist tot lagere kosten. Door de (preventieve) inzet van de mondhygiënist zijn er minder aandoeningen, waardoor de (mond)gezondheid en het welzijn verbetert en de totale zorg op termijn juist goedkoper kan worden. Sturing is nodig Na vele bestuurlijk overleggen moeten we tot de conclusie komen dat zonder sturing van de overheid de noodzakelijke taakherschikking er niet gaat komen. Minister Schippers heeft aangegeven dat na het doorlopen van het lange, en daarmee ook zorgvuldige, traject er geen aanleiding is om anders over de wenselijkheid van de taakherschikking en de uitbreiding van de zelfstandige bevoegdheid van de mondhygiënist te denken. 4 NVMmondhygiënisten sluit zich hierbij aan. 2 Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr Paul Brocklehurst, Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 193.

3 NVM-mondhygiënisten is van mening dat de huidige status quo de taakherschikking in de weg staat. De ontstane impasse dient doorbroken te worden, zodat een goede samenwerking in het belang van de patiënt voorop staat. Duidelijkheid over de taakherschikking dwingt de partijen hiertoe en brengt een betere zorg door tandarts en mondhygiënist voor de patiënt, ieder binnen zijn eigen rol, in het vooruitzicht. Na de lange voorbereidingsperiode van meer dan 15 jaar wordt het dan ook nu tijd om echt werk te maken om de taakherschikking vlot te trekken en te beginnen met de toekenning van de zelfstandige bevoegdheid voor de voorbehouden behandelingen aan de mondhygiënist. Hiertoe dient de minister de hiervoor opgestelde AMvB zo snel mogelijk voor te hangen om nog dit jaar aan de slag te gaan met het werken aan een oplossing in plaats van het in stand houden van het probleem. Mondzorg bij jeugd en ouderen De corebusiness van mondhygiënisten is preventieve mondzorg. Vooral bij de bevolkingsgroepen in de lage SES-klasse, jeugd en bij (kwetsbare) ouderen is een zorgwekkende ontwikkeling gaande wat betreft de gezondheid van het gebit. 5 Aangetoond is dat met preventieve maatregelen een 50 70% cariësreductie kan plaatsvinden en tandvleesontstekingen voorkomen kunnen worden. 6 De mondhygiënist is de aangewezen professional om deze preventieve werkzaamheden uit te voeren, is laagdrempelig en heeft de deskundigheid binnen de mondzorgketen om een wezenlijke gedragsverandering mogelijk te maken bij de bovenstaande risicogroepen. Het toekennen van meer zelfstandige bevoegdheden verruimt dan ook de mogelijkheden voor de mondhygiënist om preventieve maatregelen te nemen en zo in een vroeg stadium problemen aan te pakken. NVM-mondhygiënisten neemt al geruime tijd deze rol op zich en heeft meegewerkt aan het Plan van aanpak Mondzorg voor kwetsbare ouderen 7 wat tijdens het verzameloverleg van 15 februari aanstaande door uw commissie besproken zal worden. Hier komen wij te zijner tijd dan ook graag bij u op terug. Conclusie Na een lange tijd van stilstand is het belangrijk om de impasse in de taakherschikking van de mondzorg te doorbreken. Met de inwerkingtreding van het experimenteerartikel zullen zowel de mondhygiënist en de tandarts zich weer kunnen richten op samenwerking ten behoeve van de patiënt. Ieder vanuit zijn eigen rol. De mondhygiënist op het gebied van preventie en de tandarts op het gebied van curatie, de juiste zorg op de juiste plaats bij de juiste specialist. 5 Gezondheidsraad. De mondzorg van morgen. Den Haag: Gezondheidsraad, 2012; Signalement Mondzorg, Proefschrift Erik Vermaire, Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 30.

4 Wij willen u verzoeken om tijdens het verzameloverleg aandacht te vragen voor bovenstaande punten en concreet de minister op te roepen om: 1. De lijn van zijn voorganger betreffende de taakherschikking in de mondzorg voort te zetten; en daartoe 2. In kwartaal 1 van 2018 de desbetreffende AMvB bij de Eerste en Tweede Kamer voor te hangen teneinde de inwerkingtredingsdatum van 1 juli 2018 te halen. NVM-mondhygiënisten heeft graag voorafgaande aan het verzameloverleg contact met u om onze visie nader toe te lichten en eventuele vragen en/of onduidelijkheden weg te nemen. Contactgegevens: Mr. Loubna Boufrach Tel Fax Loubna.Boufrach@mondhygienisten.nl

5 PositionPaperdeelII Van:NVM%mondhygiënisten Datum:30januari2018 Betreft:aanvullendeinformatien.a.v.briefministerBruinsinzake groterezelfstandigebevoegdheid mondhygiënist t.b.v.verzameloverlegmondzorg/tandzorgdd.1februari2018. Brief Afgelopendonderdag(25januari)heeftdeministervoorMedischeZorgineenbriefaangegevenaan uwkamerdathijdezelfstandigebevoegdheidvoordemondhygiënistengaatuitbreiden.alhoewel wealsnvm%mondhygiënistenblijzijnmetdezestapvandeminister,heeftdeinvullingvanhet besluiteengrotebeperkendefactor.dooralleendeongeveer15004%jarigopgeleide mondhygiënistenbevoegdheidtegevenwordteenomvangrijkegroepvanzo n2000bekwameen goedopgeleidemondhygiënistennietoptimaalingezetomdenodigebewegingopgangtekrijgen diedemondzorgnodigheeft. Taakherschikking Hetdoelvandetaakherschikking endedaartoebehorendeamvb ishetbeterinzettenvande beschikbarecapaciteitaanbekwamezorgverlenersmondzorgbreed.devergrijzendebevolkingende huidigeproblematiekindemondzorgvoordejeugdvragenhierom,bijvoorbeeldindevormvande jeugd%mondhygiënist.doorhetuitsluitenvandemeerderheidvandebekwamemondhygiënisten tothetexperimentwordtergeengebruikgemaaktvaneenenormpotentieelaankwaliteiten hoognodigecapaciteit. Detaakherschikkingheeftookeentweedeeffect,hetvergemakkelijktdezogewenstetransformatie vancuratievezorgnaarpreventievezorg.mondhygiënistenzijnjuistopgeleidvoorhetpreventieve gedeeltevandezorgvraag.voornamelijkbijdejeugdenouderenkunnenzezeereffectiefworden ingezet.dezelfstandigebevoegdhedenvoordemondhygiënistdiedeamvbregeltzijnonderdeel vandegoedeuitoefeningvandezefunctie. Veiligheidpatiëntvoorop Dekeuzevanhetministerieomalleende4%jarigopgeleidemondhygiënisttoegangtegeventothet experimentisgebaseerdopdeaannamedatalleendezegroepgoedopgeleidendaarmeebekwaam isomdedrietoegekendevoorbehoudenhandelingenveiliguittevoeren.dezeaannameisonjuist, danwelonvolledig.zoalsvoorelkezorgverlenergeldt,vallenmondhygiënistenonderartikel36lid15 WetBIG: uitsluitend/bevoegd/[tot/de/betreffende/handeling]/voor/zover/zij/redelijkerwijs/mogen/ aannemen/dat/zij/beschikken/over/de/bekwaamheid/die/vereist/is/voor/het/behoorlijk/verrichten/van/ die/handelingen. Ditwerdindenotavantoelichtingvandeconcept%AMvBdieter internetconsultatieisvoorgelegdinseptember2016ookaangehaalddoorhetministerieomde kwaliteitvanzorgendeveiligheidvandepatiënttegaranderen. Allebekwamemondhygiënisten dusookde2%en3%jarigopgeleide verrichtenalsindshet verkrijgenvandefunctionelezelfstandigebevoegdheidophetgebiedvananesthesiesinds1997en deprimairecaviteitensinds2006debetreffendevoorbehoudenhandelingen binnendekadersvan WetBIG%metgrotezorgvuldigheid.Deveiligheidvandepatiëntendekwaliteitvanzorgstaataltijd voorop.

6 NVM?mondhygiënisten Veiligheidsagenda2.0 AlsberoepsverenigingheeftNVM%mondhygiënistenaltijddeprofessionaliteit,kundeen bekwaamheidvanhetberoephooginhetvaandelstaan.hiertoewordt: eenkwaliteitsregisterbijgehouden(sinds2000); isereenonafhankelijkeklachten%engeschillenprocedureconformdewkkgz;en wordenbij%ennascholingengefaciliteerdomdekennisenkundevandemondhygiënistte stimuleren/oppeiltehouden. AllemondhygiënistenhebbendemogelijkheidomzichviaNVM%educatieofanderebij%en nascholingsinstitutenbinnendemondzorg,bijtescholen.allebijscholingenwordenvervuldophet vereistehbo%niveauenzijndaarmeevergelijkbaarmetdevoorgeschrevenvakkenvande4%jarige opleiding.hierdoorkunnenalle2%en3%jarigopgeleidemondhygiënistenhetzelfdeniveauvan opleiding,deskundigheidenbekwaamheidbehalendiede4%jarigopgeleidemondhygiënistook heeft.eenonderscheidopbasisvanduurvandeopleidinggeefteenvertekenendbeeldvoorde deskundigheidenbekwaamheidvaneenmondhygiënist. Allesuccesvolafgerondecursussenwordenafgeslotenmeteenerkendcertificaatwatnodigis voorderegistratie. HuidigcursusaanbodvanNVM%educatie: HetdoorNVM%mondhygiënistenbijgehoudenkwaliteitsregister(KRM)isgeeninitieelregistervoor elkemondhygiënist,maarhanteerteenstrenge/kwaliteitsnormomvoorregistratieinaanmerkingte komen.destrengeeisenomvattenminimaalhetbehalenvanhetdiplomaen1600ervaringsuren binneneenperiodevan5jaarplus160studiepuntenuitgevolgdebij%ennascholing,geordendviade zgn.canmedssystematiek.pergeregistreerdemondhygiënistwordtbijgehoudenwelkediploma s behaaldzijnendegevolgdebij%ennascholingen.hetregisterisopenbaarenvooriedereeninte zien. 55%vandegeregistreerdemondhygiënisteninhetKwaliteitsregisterdievoldoenaandestrenge kwaliteitseisenzijn2%en3%jarigopgeleid. Kwaliteitsregistervoormondhygiënistenisopenbaarenvooriedereenintezien: DeNVM%veiligheidsagendaisdeperfectekapstokvoorhetorganiserenvandejuistechecksen balancesomdetaakherschikkingvandegrondtekrijgen.hetkwaliteitsregisterdientter verduidelijkingopgenomentewordenalsvertrekpuntindenotavantoelichtingvandeamvb.op dezewijzewordtuniformiteitgecreëerd.heteffecthiervanisdatergemakkelijkerensnellerscherpe clinicalgovernance afsprakeninderegiotussenverschillendemondzorgprofessionalsgemaakt kunnenworden.zokomtdetaakherschikkingendenoodzakelijkesamenwerking mondzorgbreed/ opdewerkvloer veiligtotstand.

7 Zelfregulering&governance OphetmomentwordterdoorNVM%mondhygiënistenverenigingstuchtrechtuitgeoefend.Alleleden vannvm%mondhygiënistenzijnhieraanonderworpen.ineerstewordenklachtenbehandelddoor eenonafhankelijkklachtenfunctionarisdieeenbemiddelendefunctieheeft.wanneerbemiddeling niethetgewensteeffectheeft,heeftdecliënttoegangtotdestichtinggeschilleninstantiemondzorg (SGIM).Afgelopenjaren sindsmondhygiënistendevoorbehoudenhandelingenzijngaanuitvoeren hebbenergeennoemenswaardigecalamiteitenvoorgedaan. SGIMiseendoorhetministerievanVWSerkendegeschilleninstantie. Zoweldeklachtenfunctionarisalsdegeschilleninstantiezijninlijnmetderegelsopgesteldinhet WKKGZ. Totslot,naastdenualgeldendeveiligheidswaarborgenennormenzullenindetoekomstde mondhygiënistenonderhettuchtrechtvallendaarmeeonderstrengertoezichtkomentestaanvan deinspectie.hiermeewordtnogeenextralaagvancontroletoegevoegdwaardoordepatiëntmet eengerusthartzichdoordemondhygiënistkanlatenbehandelen.nvm%mondhygiënistenmoedigt dezeontwikkelingaanalspositieveontwikkelingvandeprofessionaliteitvandemondhygiënistinde praktijk. Conclusie InhetoogvandedoelstellingenvandetaakherschikkingindemondzorgisNVM%mondhygiënisten positiefoverdeingeslagenwegvandeministervoormedischezorg.hetarbitraireonderscheidwat indevoorgesteldeamvbopgenomenlijkttewordentussende2%,3%en4%jarigemondhygiënistis nietnodigengebaseerdopeenonterechtedanwelonvolledigeaanname. Mondhygiënistenzijnnetalsanderezorgprofessionalsonderworpenaanhetrechtdatzealleen handelingenuitmogenoefenenwaarzeookbekwaamvoorzijn.dezebekwaamheidvande mondhygiënistisleidendinhethandelenennvm%mondhygiënistenhoudtscherptoezichtophet nalevenvandezeverplichtingmiddelsbij%ennascholingen,eenkwaliteitsregister, verenigingstuchtrechtenbijinwerkingtredingvandeamvbhettuchtrechtuitdewetbigende inspectie. Contactgegevens: mr.loubnaboufrach Tel Fax.030%