Goudse tabaks- en sigarenfabrieken Bronnen: Goudse adresboekjes = GA Tabaksvergunninghouders = TVH Formulieren 1941 = F-41

Transcriptie

1 Goudse tabaks- en sigarenfabrieken Bronnen: Goudse adresboekjes = GA (1860 t/m 1950) Wanneer geen stichtingsdatum bekend is, wordt de vroegste vermelding in de Goudse adresboekjes aangehouden. Tabaksvergunninghouders = TVH (lijsten van 1924, 1928 en 1932) alleen fabrikanten die een tabaksvergunning kregen worden vermeld. Wanneer geen stichtingsdatum bekend is, wordt de vroegste vermelding in de lijsten met tabaksvergunninghouders aangehouden Formulieren 1941 = F-41 (alle Nederlandse sigarenfabrieken waren verplicht zich eind 1941 bij de Vakgroep Sigarenindustrie aan te melden middels een formulier dat uit 36 vragen bestond) Handelsregister Kamer van Koophandel en Fabrieken = KvK (een aantal dossiers zijn niet te vinden) Wettig gedeponeerde merken = WG (vanaf 1881 t/m 1970, daarna werd dat in Benelux verband gedaan). Wanneer geen stichtingsdatum bekend is, wordt de vroegste registratie van een wettig gedeponeerd merk aangehouden. Bregje de Wit ( Op hoop van zaken, de industrialisatie van Gouda , 2004) = BdW Voor (1735) GA Tabaksfabriek J.F. Herman & Zn Lange Tiendeweg D 62 WG Frederik Hendrik de Groot te Hilversum Gedeponeerd merk Stoomtabaksfabriek J.F. Herman & Zn., Hilversum, Opgericht 1735 te Gouda, dep.nr , 15 jan (1740) BdW J, van Reedt Dortland had sinds 1740 een zaak in sigaren, tabak en koloniale waren in het pand De Moriaan op de Westhaven. Men maakte in 1893 bezwaar tegen een verzoek om een nieuwe graanmaalderij op te richten in het perceel B 151, kadaster D Zij bezwaar hield in dat hij van mening was dat die inrichting toch zoveel stof, vuil en stank teweeg zou brengen, dat het hem onmogelijk zal zijn op zijn zolder, als tot heden, tabak te drogen. De aanvraag werd afgewezen, maar na enige maanden diende de firma opnieuw een verzoek in, dat ogenschijnlijk gelijk was aan het eerste. Onder andere J. van Reedt Dortland maakte opnieuw bezwaar. Hij voerde o.a. aan dat zijn zaak, handel in tabaks, snuif, koffie en thee, door de inrichting daarvan zeer zou lijden, dat voortdurend de gesneden tabak op zijn zolders uitgespreid om te drogen met open ramen, dan niet meer kan plaats hebben, verhinderd door petroleumlucht en stoon, en dat al de stof dier malerij zijn fabrikaat totaal zou onbruikbaar maken. Uiteindelijk hebben B&W de vergunning verleend, echter wel onder bepaalde voorwaarden. Nadat de oprichting van de graanmaalderij in het bewuste pand tot stand was gekomen, duurde het niet lang, of J. van Reedt Dortland en anderen te kennen gaven, dat zij met leedwezen hebben moeten ondervinden dat trots hun grote bezwaren, toch de heren Gebr. Verkley, de vergunning tot het plaatsen ener stoomgraanmaalderij in hun huis Westhaven B 181, en wel op grond, dat die heren en hun zaakgelastigde ( ) verklaarden dat de toen door adressanten geopperde bezwaren geheel ongegrond waren, daar de tegenwoordige industrie zo vergevorderd was, dat de naaste buren noch van geraas, noch van petroleumlucht iet zouden merken ( ). 3. (1816) BdW Tabaksfabricage. De staat van 1816 gaf over deze bedrijvigheid geen informatie. In 1824 waren er 16 tabaksfabrieken, met 16 bazen, 10 knechts en 16 jongens. De staat van 1826 meldde hetzelfde, maar er werden toen 20 knechts geteld. Buiten deze summiere informatie zijn er verzoeken van 4 tabaksfabrikanten, uit 1827 en 1828, om een eest te mogen (laten) maken, en wel door J, van Ewijk aan de Lange Tiendeweg, Gijsbert de Ruiter aan de Kleiweg, Hendrik Heijermans jr. aan de Markt en D. van der Laar aan de Korte Tiendeweg. 1

2 (6 oktober 1836) GA Tabaks- en sigarenfabrikant T. van Vreumingen Dzn Markt A 49 t/m 1867 / Gouwe C 52 t/m 1874 TVH Fa. D.G. van Vreumingen 1924 Groenendaal en Achter de Vischmarkt (fabriek) Wijdstraat 20 (winkel) TVH Firma D.G. van Vreumingen (firmanten: A.D. en L.D. van Vreumingen) Groenendaal (fabriek) GA Sigarenfabrikant A.D. van Vreumingen Wijdstraat A 45 (oostzijde - in 1909 nr. 20) 1897 t/m 1929 GA Sigarenfabrikant L.D. van Vreumingen (zie D.G. van Vreumingen Wijdstraat 20) GA Sigarenfabriek Fa. D.G. van Vreumingen Wijdstraat A 45 (oostzijde) (in 1909 nr. 20) 1909 t/m heden. KvK doss.nr. 34 Fa. D.G. van Vreumingen, tabak- en sigarenfabriek Tijdstip van vestiging: 1 januari 1905 (voortzetting van de tabak- en sigarenfabriek van T. van Vreumingen, opgericht op 6 oktober (1849) BdW In 1849 werd de firma Hess & Co. opgericht, met als vennoten Johannes Lodewijk van Oosterhout Hess (zoon van Andreas van Oosterhout Hess) en Gerrit de Mooy, winkeliers en kooplieden en patentolie- en sigarenfabrikanten. In 1850 verkocht A. van Oosterhout Hess een aantal zijner bedrijfspanden, gelegen aan de Westhaven en Korte Noodgodsstreeg, aan zijn zoon. Op 16 mei 1851, s ochtens rond kwart voor acht, brak er brand uit in een perceel van de firma van Hess & Co., op de hoek van de Korte Noodgodssteeg en de Peperstraat. Oorspronkelijk waren dit twee pakhuizen geweest, maar nu waren ze door een deur in de scheidsmuur met elkaar verbonden. Het politieverslag rapporteerde voorts: De bovenverdiepingen, zijnde drie zolders, werden gebezigd deels als sigarenfabriek, deels als bergplaats van tabak en sigaren, terwijl het benedengedeelte gebezigd werd aan de oostzijde voor patentoliefabriek en aan dee westzijde voor bergplaats van olie. De brand schijnt op de navolgende wijze te zijn ontstaan. Een der knechts van de heren Hess en Co., een zekere Willem Weber, had heden morgen omsteeks half acht, als zijnde hij bepaald met het fabriceren van patentolie beast, het fornuis, staande in het oostelijk gedeelte der patentoliefabriek, vuur aangemaakt om water te komen, hetgeen bij de bereiding van patentolie gebezigd wordt ( ). De gehele fabriek is tot de grond toe afgebrand en van de aanwezige voorraad is niets kunnen gered worden. ( ) De belopene schade wordt negroot op ƒ 8.000,- 6. (1858) BdW Firma F.S. Sparnaaij, pijpenfabrikant, gevestigd op de Gouwe dient in 1858 een verzoekt in om toestemming voor het mogen maken van een tabakseest in hun woning op de Gouwe ten behoeve van hun tabaksfabriek. Dat die vergunning is verleend, kan worden ontleend aan een inventaris van het bezit van F.S. Sparnaaij uit Daarin wordt vermeld dat hij onder andere een sigarenfabriek op de Gouwe naast zijn woning. Verder bezat een pottenbakkerij, De Spansteenvorm aan de Raam, een kleingarenfabriek aan het Jaagpad en een pijpenfabriek. 2

3 (1860 begin Goudse adresboekjes) GA D. van der Laar Dzn. (winkelier) in tabak en sigaren Korte Tiendeweg D12 8. (1860 begin Goudse adresboekjes) GA Tabaksfabrikant W. Kamphuizen Lange Tiendeweg D 93 [zuidzijde] 9. (1860 begin Goudse adresboekjes) GA Tabaksfabrikant J. van der Grijp Oosthaven B (1860 begin Goudse adresboekjes) GA Tabaksfabrikant R. Joosten Lange Tiendeweg D 29 [zuidzijde] t/m 1973 / Turfmarkt H 230 t/m (1860 begin Goudse adresboekjes) GA Tabaksfabrikant J. van der Zwalm Dubbele Buurt B 13 GA J.C. Dorlas Dubbele Buurt B J.C. Dorlas Westhaven TVH J.C. Dorlas, (nam in 1891 de Tabakshandel en fabriek van G. van der Zwalm over) Peperstraat 1 TVH Firma J.C. Dorlas (enige firmant Teunis Dorlas) Westhaven 4 (fabriek) WG gedeponeerde merken: Op naam van J.C. Dorlas te Gouda, handelende onder de firma G. van der Zwalm werden op 24 maart 1902 een drietal merken als wettig gedeponeerd merk geregistreerd. Dat waren In het Wapen van Gouda, dep.nr , Dat is je ware!, dep.nr en In de Drie Slaven, dep.nr Op 2 juli 1920 volgde het merk Limburgia, dep.nr , op naam van J.C. Dorlas te Amsterdam en Gouda. Later werden nog meer merken geregistreerd door J.C. Dorlas, maar toen was dit bedrijf achtereenvolgens gevestigd in Amsterdam en Amersfoort. 12. (1860) GA Tabaksfabrikant N.J. van Dorp Kleiweg E 88 (westzijde) 1860 t/m 1879 / Kleiweg E 80 (westzijde) 1880 t/m (1862) GA Tabaks- en sigarenfabriek Fa. Van de Garde & Vrijlandt Kleiweg E 40 GA Tabaksfabrikant A. Vrijlandt (zie Tabaks- en sigarenfabriek Fa. Van de Garde & Vrijllandt) GA Sigarenfabrikant J.A. van de Garde (zie Tabaks- en sigarenfabriek Fa. Van de Garde & Vrijllandt) WG gedeponeerde merken: Op 15 juni 1881 werden op naam van de Koninklijke tabak- en sigarenfabriek Van de Garde & Vrijlandt te Gouda een zevental merken als wettig gedeponeerd merk geregistreerd onder depotnummers 719 t/m 725. Dat waren respectievelijk Vuelta Abajo, Havana Dames, La Zenobia, El Sereno, La Semiramis, H. Upmann en El Dorado. Op 6 sept werd opnieuw een merk geregistreerd, een beeldmerk dat bestaat uit een arend met opengeslagen vleugels, rustend op een ornamentaal gebogen boomtak, dep.nr. 1010; Op 21 november 1889 volgen opnieuw een drietal merken onder de depotnummers 3887 t/m 3889, respectievelijk Ons Toneel, een afbeelding van een schouwburg en op nieuw Ons Toneel, maar met een andere afbeelding. Op 28 mei 1893 volgde het merk La Caoba, dep.nr. 5038, dat op 13 jan nogmaals onder dep.nr werd geregistreerd.op 25 maart 1899 werden alle eerdere merken opnieuw ingediend en geregistreerd onder de dep.nrs t/m (1863) BdW In 1863 werd door de commissie belast met het onderzoek naar de toestand der in fabrieken werkende kinderen gevraagd naar fabrieken waar kinderen arbeiden. De Kamer van Koophandel en Fabrieken van Gouda gaf als antwoord een lijstje, waarin een zestal sigarenfabrieken werden vermeld. 3

4 15. (1867) GA G. Lantzendörffer, (in tabak en sigaren), Waaistraat A 47 (vanaf 1893: Wijdstraat) 1867 Hoogstraat A BdW De bronnen uit di jaar (1871) noemden als (andere) sigarenfabrikant nog een zekere G. Lantzendorffer, gevestigd aan de Hoogstraat. 16. (1867) GA Sigarenfabrikant W.G. van der Geest Vogelenzang M 35 in 1867 / Markt A 95 t/m (29 maart 1870) GA Tabaks- en sigarenfabrikant P.G. van der Jagt Fa. C.G. van der Post Hoogstraat Kattensingel 80 in 1924 tabakskerverij / Hoogstraat 15 in 1932/33 sigarenfabrikant TVH Hoogstraat 15 (fabriek) KvK doss.nr. 622 Fa C.G. van der Post (doorgehaald en daarna:) P.G. van der Jagt, v.h. Koninklijke Hollandsche Tabak & Sigarenfabriek, v.h. C.G. van der Post. Tijdstip van vestiging 29 mrt Vennoten: Jacobus van der Jagt, geb. 1 okt te Gouda woonadres: Hoogstraat 15 P.G. van der Jagt, geb. 4 aug te Gouda woonadres: Hoogstraat 15 Per 1 jan is P.G. van der Jagt uitgetreden m.i.v. 1 juli 1945 opgeheven WG Gedeponeerde merken: Petits-Havannes, dep.nr , 8 aug GA Fabrikant in tabak en sigaren J. van der Jagt Oosthaven B 48 in 1898 sigarenhandelaar / Hoogstraat A 125 in 1899 fabrikant / Hoogstraat A 120 (in 1909 nr. 15) 1900 t/m 1929 fabrikant GA Firma C.G. van der Post (tabaks- en sigarenfabriek) - Nieuwehaven (1874) BdW Enige weken na de totstandkoming van de wet op het verbod van kinderarbeid voor kinderen jonger dan 12 jaar (19 september 1874) werd voor Gouda een staatje opgemaakt van kinderen, jonger dan 10 jaar, die in de verschillende fabrieken werkten (volgens een overgangsbepaling was de wet het eerste jaar alleen van toepassing op kinderen beneden de 10 jaar, het tweede jaar alleen op die onder de 11 jaar), waaruit bleek in sigarenfabrieken in Gouda een zevental kinderen onder de 10 jaar werkzaam waren (2 jongens en een meisje van 8 jaar en 5 jongens van 9 jaar). Hun werk was bossen maken (het binnengoed van de sigaar). Een ander staatje werd samensgesteld n.a.v. een verzoek door de officier van justitie te Rotterdam om opgave van de in fabrieken werkende kinderen beneden 1 jaar. Daaruit bleek dat er in totaal 8 jongens tussen de 10 en 12 jaar in sigarenfabrieken werkzaam waren (2 jongens van 10 jaar en 6 jongens van 11 jaar. Hun werkzaamheden waren bosjes maken. 19. (1874) GA Sigarenfabrikant W.F. Schwartz Groeneweg L t/m 1877 / Geuzenstraat 1884 t/m 1898 / Spieringstraat 1899 t/m 1902 BdW De firma wed. J. Goorissen, distillateur en in tabak in de Wijdstraat, had een bepaalde relatie met de firma Van Vreumingen. In 1879 kwam hier P.J. van Vreumingen te werken. Hij vroeg en kreeg vergunning om in zijn werkplaats aan het water Achter de Vischmarkt een gasmotor van 2pk te plaatsen, ten behoeve van een tabakskerfmachine, een tabakseest, een snuifmolen en een slijpsteen (zie ook. 20. (1879) GA Sigarenfabrikant Th. Binnendijk Spieringstraat F (1881) WG J. van Sonsbeek Gedeponeerd merk La Planta de Tabaco Floreciente, 1011, 7 sept Gedeponeerd merk Gebr. Crabeth, dep.nr. 1808, 23 maart 1883 GA Fa. J. van Sonsbeek - Kleiweg E 101 (westzijde) (1881) GA A. Dercksen (sigarenhandelaar) - Gouwe C 4 (Hoge) 1883 GA A. Dercksen (tabaks- en sigarenfabriek, in bieren en koloniale. Waren) Korte Groenendaal I 199 (zuidzijde)

5 WG A. Dercksen & Co., Dubbele Buurt B Gedeponeerd merk De Tabaksplant, dep.nr. 1022, 14 sept (1882) GA Sigarenfabrikant J. van Dorp Nieuwehaven N (1882) GA Sigarenfabrikant T. Binnendijk Gouwe C t/m 1883 / Keizerstraat K 121 (oostzijde) 1888 t/m 1889 / Kuiperstraat K 230 (oostzijde) / Kuiperstraat K 212 (zuidzijde - in 1909 nr. 13) 1900 t/m 1909 / Kuiperstraat 13 (zuidzijde) 1910 t/m (1883) GA Koninklijke Hollandsche Tabak & Sigarenfabriek Turfmarkt H 242a 1883 Vanaf 1990 tot 1905 is het adres van de fabriek: Turfmarkt H 254a In 1936 wordt vermeld dat de fabriek is gevestigd op de Nieuwhaven (1884) GA Sigarenfabrikant P. van Dorp Nieuwehaven N 20 t/m 1895 / Plantsoen C 94a 1886 t/m 1887 / Gouw C t/m 1889 / Gouwe C 107 (westzijde) 1890 t/m (1886) BdW In het jaar 1886 meldde de Kamer van Koophandel dat er twee sigarenfabrieken bijgekomen waren, zodat er toen in Gouda vijf sigarenfabrieken waren. Een van deze nieuwe fabrieken was door C.A. Spruyt opgericht in de Geuzenstraat. De andere fabriek moet (volgens Bregje de Wit) die van Leon Nathan van Praag zijn geweest, thans handelsreiziger in het tabaksvak en domicilium hebbende te Amsterdam, die liet weten dat hij voornemens is in het perceel ( ) gelegen aan de Korte Noodgodssteeg te Gouda een sigarenfabriek op te richten ( ). De directeur van het vlakbij gelegen postkantoor vreesde voor brandgevaar, welke vrees niet gegrond werd geacht, daar het drogen der sigaren niet door middel van een eest, maar in een droogkamer zou gebeuren. Uit de betreffende stukken blijkt overigens, dat in het pand al eerder een sigarenfabriek (waarschijnlijk van Hess & Co.) gevestigd was. 28. (1886) GA Sigarenfabrikant C.A. Spruijt (zie sigarenfabriek Borneo in de Geuzenstraat, later IJssellaan 40) GA Sigarenfabriek Borneo IJssellaan N.V. Sigarenfabriek Borneo v.h. C.A. Spruijt 1924 IJssellaan 40 (fabriek) 1924 GA Sigarenfabrikant J.F. Montagne Krugerlaan t/m 1932/33 (zie ook Sigarenfabriek Borneo en Montana ) F-41 J.F. Montagne (Sigarenfabriek Montana ) 1941 opgr IJssellaan 40 (kantoor en fabriek) TVH N.V. Sigarenfabriek Montana IJssellaan 40 (fabriek) TA 1951/52 Sigarenfabriek Montana IJssellaan 40 GA Sigarenfabriek Montana IJssellaan t/m 1936 / IJssellaan t/m (1887) GA Sigarenfabrikant L.N. van Praag Westhaven B 193a 30. (1887) GA Tabaksfabrikant M.M.J. Goorissen Kleiweg E 80 (westzijde) (in 1909 nr. 53) KvK doss.nr. 444 M.M.J. Goorissen & Zn., Tabakskerverij tijdstip van vestiging ca Mathijs Martinus Johannes Gorissen, geb. 12 okt te Gouda woonadres Kleiweg 51 Op 31 juli 1922 overdracht aan: Johannes Matheas Antonius Goorissen, geb. 13 nov te Gouda Had per 23 jan het recht gekregen om als firmanaam J. van Reedt Dortland te voeren. Opgeheven m.i.v. 15 jan

6 TVH Fa. M.M.J. Goorissen en Zoon Kleiweg 51 (winkel en fabriek) (1 januari 1888) GA Sigarenfabrikant N. Souffree (Souffré) Turfmarkt H t/m 1895 / Turfmarkt H t/m 1899 / Turfmarkt H 171 (in 1909 nr. 78) 1900 t/m 1921 KvK doss.nr. 52 N. Souffré 1 januari 1888 Nicolaas Souffré, geboren op 8 juli 1857 te Gouda woonadres Turfmarkt 82 Sigarenfabriek, Groenendaal Opgeheven met ingang van 31 dec (1889) GA Tuinstraat L 295 (in 1909 nr. 47) Dubbel Buurt 10 in 1929 woonadres: Bothastraat 10 in 1932 TVH Ph.J. Isarin 1924 Tuinstraat 47 (fabriek) TVH Keizerstraat 76 (fabriek) 1932 TVH Dubbele Buurt 10 (fabriek) 1928 F-41 Bothastraat 10 (kantoor) / Tuinstraat 47 (fabriek) 1941 opger KvK doss.nr Ph.J. Isarin, sigarenmakersbedrijf tijdstip van vestiging: 1893 Sigarenfabriek: Tuinstraat 47 te Gouda Eigenaar: Philippus Joacobus Isarin, Bothastraat 10 te Gouda (geboren: 9 juli 1897 te Gouda) Het bedrijf werd met ingang van 20 juni 1955 opgeheven. TA 1951/52 Ph.J. Isarin Tuinstraat 47 TA 1954 Ph.J. Isarin Tuinstraat 47 TA 1955 Ph.J. Isarin Tuinstraat 47 TA 1957 Ph.J. Isarin Tuinstraat 47 TA 1958 Ph.J. Isarin Tuinstraat (1891) GA Sigarenfabrikant H.N. Kersbergen Korte Noodgodsteeg B GA Sigarenfabrikant P.H. Kersbergen (zie H.N. Kersbergen Gebrs. Kersbergen) 34. (1893) BdW In 1893 richtte Cornelis Jonker een sigarenfabriek op aan de Lange Groenendaal, met een droogkamer en sorteerkamer op de eerste verdieping. 35. (1894) BdW In 1894 begon S. van Wijngaarden in het door hem bewoonde perceel aan de Zeugstraat een sigarenfabriek annex droogkamer. GA S. van Wjjngaarden: Lange Groenendaal I Zeugstraat G Zeugstraat G Korte Tiendeweg D 2c (in 1909 nr. 9) Spieringstraat Steijnkade Steijnkade Westhaven Krugerlaan (1894) BdW J.W. Peeters begon een sigarenfabriek aan de Nieuwehaven. (zie ook 1898) 6

7 37. (1895) GA Sigarenfabrikant H.P. Herfst /33 Gouwe C 184 (westzijde) 1895 t/m 1899 / Gouwe C 170 (westzijde - in 1909 nr. 125) 1900 t/m 1933 Zoutmanstraat TVH H.P. Herfst & Zn. Gouwe 121 (winkel) / Raam 368 (fabriek) TVH Raam 308 (fabriek) 1932 KvK doss.nr. 185 H.P. Herfst 1 nov okt Vennoten: Hugo Pieter Herfst, geboren op 24 apr. 1869, Waddinxveen woonadres: Gouwe 121 Anton Anton Adrianus, geboren op 10 aug. 1895, Gouda woonadres: Nieuwstraat 68, Boskoop Ontbanden m.i.v. 1 nov Sigarenfabriek: Raam 366 (368), winkel: Gouwe 121 opgeheven met ingang van 15 feb (1896) BdW Het verslag over 1896 meldde: In de loop van 1896 werden alhier weder enige sigarenfabrieken van kleinere omvang opgericht, zodat er thans ± 12 werkplaatsen zijn, waar sigaren worden gefabriceerd, benevens 8 tabakskerverijen. Een van de nieuwe fabrieken (met droogkamer ) werd opgericht door C. van Bochove, in De Zak. (zie ook 1900) 39. (1897) BdW In 1897 richtte C.P. van der Loo een sigarenfabriek op aan de Rozendaal. (zie ook 1899) 40. (1897) BdW P. Bisschop vroeg (in 1897) en kreeg vergunning voor oprichting van een sigarenfabriek met drogerij aan de Hoge Gouwe. Het pand was voordien de distillleerderij van A.R. Seibert en later van zijn weduwe E.W. Brasselaar. Van deze fabriek is bekend dat ze in 1914 nog bestond en toen werkte met 9 man. (zie ook 1897) 41. (1897) GA Sigarenfabrikant P. Bisschop Jr Crabethstraat Q t/m 1903 / Gouwe C 69 (oostzijde) in 1905 / Gouwe C 88a (oostzijde) (in 1909 nr. 228) 1906 t/m 1911 / Kleiweg t/m 1920 Kleiweg t/m 1926 TVH Zeugstraat 40 (fabriek) 1928 TVH Bogen 23 (fabriek) 1932 KvK doss.nr. 397 P. Bisschop april 1897 Pieter Bisschop, geboren op 11 febr te Gouda woonadres Kleiweg 63 Sigarenfabriek: Keizerstraat 59 (later Keizerstraat 7-9) Winkel (sinds 7 april 1910): Kleiweg 63 Opgeheven op 3 jan door P. Bisschop, Zeugstraat 40 GA P. Bisschop Jr. (sigarenhandel) Veerstal KvK doss.nr Goudsche Ruwe Tabakshandel tijdstip van vestiging 1 januari 1927 Pieter Bisschop, geb. 10 dec te s-gravenhage woonadres: Zeugstraat 40 Plaats van vestiging bedrijf: Zeugstraat 40 te Gouda Op 12 febr wordt in het dossier van het Handelsregister vermeld dat de handelsnaam is gewijzigd in Bisschop s Tabakshandel en dat het kantoor, alsmede het woonadres van de eigenaar J. Bisschop, is gewijzigd in Rotterdam, Straatweg (1897) GA A.J. van der Valk 1902 Doelesteeg L t/m 1903 (sigarenmaker) / Raam O 200 (in 1909 nr. 330) 1905 t/m 1920 / Raam t/m 1932/33 (sigarenmaker) TVH Raam 270 (fabriek) / Kruidenierstraat 1a (handel) TVH Raam 270 (fabriek) 1932 F-41 Raam 270 (kantoor en fabriek) 1941 opger TA 1951/52 A.J. van der Valk Raam 270 7

8 43. (1897) GA Sigarenfabrikant J.A. Donker Raam O t/m 1899 / Markt A 137 (in 1909 nr. 56) 1902 t/m 1916 / Graaf Florisweg t/m 1932/33 Fabriek daarvoor: Vest 34 in 1909 / Vest in 1910 TVH N.V. Donker s Sigarenfabrieken 1932 Graaf Florisweg 26 (fabriek) N.V. Donker s Tabaksindustrie 1932 Kattensingel 91 (fabriek) KvK doss.nr. 619 N.V. J.A. Donker s Sigarenfabriek doss.nr. 620 (N.V. J.A. Donker s Tabaksindustrie) Doss.nr. (J.A. Donker, Hollandsche Ibustriële Tabaksassociatie Solona dit betreft een overname van een Amsterdamse sigarenfabriek) doss.nr (N.V. Sigarenfabriek De Kroon, v.h. Boelaars & Zn., Eindhoven dit betreft een overname van een Eindhovense sigarenfabriek) Na het overlijden van J.A. Donker op 7 april 1938 wordt de sigarenfabriek opgeheven. Al op 27 mei 1939 werd het kantoor van de sigarenfabriek verplaatst naar de Graaf Florisweg 12 en m.i.v. 1 januari 1944 opnieuw verplaats; nu naar de Steenhovenlaan 2 te Culemborg, op dat moment het adres van de Dejaco Sigarenfabriek, bekend van het merk Graaf Egbert. GA J.A. Donker Graaf Florisweg (1898) BdW In 1898 werd door C.A. Spruyt in de Geuzenstraat een nieuwe sigarenfabriek opgericht, nadat de bestaande door brand was verwoest. Een jaar later werd het bedrijf overigens alweer door brand getroffen. (zie ook 1886) 44. (1898) GA Sigarenfabrikant Th.W.J. Peeters Wijdstraat A 167 (westzijde - in 1909 nr. 9) GA Sigarenfabrikant J.W. Peeters Wijdstraat A 167 (westzijde) 1899 t/m 1903 / Kleiweg E 79 (westzijde) 1904 t/m 1926 KvK doss.nr. 419 J.W. Peeters (geen verdere gegevens) doss.nr. 421 J.W. Peeters tijdstip van vestiging 1 okt Johannes Wijnandus Peeters, geb. 10 nov te Gouda woonadres Kleiweg 53 Sigarenmagazijn, Kleiweg 53 m.i.v. 1 nov opgeheven 45. (1899) GA Sigarenfabrikant I.M. van Leeuwen 1899 Oosthaven B 115a 46. (1899) GA Sigarenfabrikant C.P. van der Loo Fluweelensingel R 551 in 1899 / St. Anthoniestraat G 143a in 1900 / Zeugstraat G 36a 1900 t/m 1906 / Crabethstraat Q 227 (in 1909 nr. 20) 1906 t/m (1899) GA Sigarenfabrikant J.W. Brakel Jr Gouwe C 41 (oostzijde) (in 1909 nr. 106) 48. (28 augustus 1899) GA J.M. Steenwinkel (sigarenmaker) J.M. Steenwinkel (sigarenhanelaar) /33 J.M. Steenwinkel (sigarenfabrikant) Spoorstraat Q 198 (in 1909 nr. 39) /33 TVH J.M. Steenwinkel Spoorwegstraat 39 (winkel en fabriek) KvK doss.nr J.M. Steenwinkel tijdstip van vestiging 28 aug Johannus Marinus Steenwinkel, geb. 8 sept te Gouda woonadres: Spoorwegstraat april 1936 bedrijf opgeheven 49. (1900) GA Sigarenfabrikant C. van Bochove Westhaven B t/m 1902 / Gouwe C 43a (oostzijde) 1902 t/m 1903 / Gouwe C 146 (westzijde)

9 50. (1900) BdW In 1900 werd door W.J.J. Oosterling in de Vrouwensteeg een sigarenfabriek met drogerij opgericht. Hij had eerder een sigarenmakerij aan de Nieuwehaven. GA Sigarenfabrikant W.J.J. Oosterling /33 Lemdulsteeg M t/m 1905 / Bleekerssingel R 289 (in 1909 nr. 46) 1906 t/m 1916 / Nobelstraat t/m 1926 / Groeneweg t/m (1900) BdW Winkelier J.C. Dorlas richtte in 1900 in de Peperstraat een koffiebranderij (op de benedenverdieping) met tabakskerverij en drogerij (bovenverdieping) op, gedreven door een gasmotor. 52. (1900) GA Tabaks- en sigarenfabrikant J.M.A. Goorissen Kleiweg 53 (westzijde) 1920 t/m 1921 / Kleiweg 51 (westzijde) 1921 t/m 1929 (zie ook 1887) 53. (1902) BdW J.S. Exalto uit Moordrecht begon een sigarenfabriek met drogerij in de Stoofsteeg. In de vergunning voor dit bedrijf waren veel voorwaarden opgenomen om het brandgevaar te verminderen. GA Sigarenfabrikant J.S. Exalto Gouwe C 16a (oostzijde) in 1902 / Karnemelksloot R 334a t/m 1905 / Fluweelensingel t/m 1920 / Fluweelensingel 103 in 1921 / Ridder van Catsweg 27 in 1910 / Wachtelstraat t/m 1913 / TVH Raam (winkel en fabriek)/ woonadres Fluwelensingel KvK doss.nr Sigarenfabriek Havana tijdstip van vestiging 3 juli 1916 Jan. Sebastiaan Exalto, geb. 9 jan te Moordrecht woonadres Fluwelensingel 103 J.S. Exalto, wonende C 21 aan het kanaal te Beekbergen m.i.v. 5 mrt opgeheven WG gedeponeerde merken: Ons Geheim, dep.nr , 21 apr (1902) BdW De volgens haar briefhoofd zeer oude firma van de familie Herman (opgericht in 1735) schreef in 1902 aan het gemeentebestuur een goedkeuring te verzoeken tot het bouwen van een tabaksfabriek met gaskracht (zonder warande), twee houten bergplaatsen en een woonhuis aan het Van Bergen IJzendoornpark ( ) en wel zonder enige belemmering of voorwaarden tot de volkomen uitoefening van hun bedrijf in en om bovengenoemde fabriek, met voorbehoud om het bouwen van het woonhuis voor onbepaalde tijd uit te kunnen stellen en alsdan nog enige wijzigingen van ondergeschikte aard te kunnen daarstellen (.). De inspecteur van bouw- en woningtoezicht had hiertegen groot bezwaar: het Van Bergen IJzendoornpark moest een deftige buurt worden met herenhuizen of winkelhuizen, waar een tabaksfabriek geheel ongewenst was. Nadat J.F. Herman & Zn. een tweede vrijwel identiek verzoek hadden ingediend, werd toch vergunning verleend, doch voor de bouw ener tabakskerverij mits als aanhangsel verbonden met een gelijktijdig te bouwen herenhuis. Aangezien bouwtekeningen ontbreken, moet verondersteld worden dat de aanvragers van deze vergunning geen gebruik hebben gemaakt. In 1903 vroeg en kreeg dezelfde firma vergunning om aan de Karnemelksloot een tabakskerverij op te richten waarin voor de in beweegingbrenging van de verschillende werktuigen te plaatsen een gasmotor van 6 pk. Die werktuigen waren onder andere een tabakskerfmachine, droogmachine, zeefmachine en messenslijpmachine. Terzijde kan vermeld worden dat deze firma al vroeg in ieder geval al in 1909 over een auto beschikte. In dat jaar vroeg hij namelijk vergunning de brede kant van de Karnemelksloot tot aan de Tiendeweg te mogen bereiden met onze auto aangezien wij daar alleen gelegenheid hebben onze automobiel te bergen ( ). In 1911 is dit bedrijf naar Hilversum verhuisd. 55. (1902) GA L. Binnendijk (sigarenhandel) Kleiweg E 67 (w.z) (in 1909 nr. 87) L. Binnendijk (sigarenfabriek De Ooievaar ) Robaarsteeg TVH L. Binnendijk Kleiweg 87 (winkel) / Robaarsteeg 24 (fabriek) F-41 Kleiweg 87 (kantoor) / Robaarsteeg (fabriek) 1941 opger KvK doss.nr. 420 L. Binnendijk tijdstip van vestiging 1902 Lieve Binnendijk, geboren op 12 sept te Gouda woonadres Kleiweg 87 Vanaf 1911 Sigarenfabriek De Ooievaar, Robaarsteeg m.i.v. 1 dec omgezet in een VOF Vanaf 31 jan voortgezet door Lieve Adriaan Binnendijk, geboren op 9 juli 1903 te Gouda Winkel: Sigarenmagazijn Borneo, Kleiweg 87 m.i.v. 31 dec opgeheven TA 1951/52 - L. Binnendijk Robaarsteeg TVH J. Blokland 1924 Heerenstraat 140 (winkel) / Heerenstraat 118 (fabriek) 9

10 56. (1903) GA Sigarenfabrikant C.A. Scholten Buurtje P 50 (in 1909 nr. 3) (ook Turfsingel P 50) 1903 t/m 1916 / Lange Tiendeweg t/m 1929 / Willens 85 in 1932/33 / Boomgaardstraat 79 in 1950 TVH C.A. Scholten Lange Tiendeweg 63 (winkel) C.A. Scholten en M.L. de Jong 1924 Boomgaardstraat 79 (fabriek) KvK doss.nr C.A. Scholten & Co. tijdstip van vestiging 1921 Vennoten: Cornelis Anthonius Scholten (eigenaar), Lange Tiendeweg 63 te Gouda (geb.: 18 augustus 1875 te Gouda) Maarten Lambertus de Jong (mede-eigenaar), Cornelis Ketelstraat 19 te Gouda (geb.: 7 augustus 1884 te Gouda) 16 november 1929: uittreden van M.L. de Jong getekend door: Cornelis Anthonius Scholten (eigenaar), Lange Tiendeweg 65 te Gouda 24 april 1931: C.A. Scholten verhuisd - nieuw woonadres: Willens 85 2 mei 1933: wijziging handelsnaam - nieuwe naam: C.A. Scholten 3 september 1941: opheffing van het bedrijf wegens het overlijden van de heer C.A. Scholten getekend door L.C. Scholten Binnendijk (weduwe van C.A. Scholten), Voorwillens 85 te Gouda 57. (1904) BdW In 1904 richtten twee Rotterdamse sigarenfabrikanten, Van Sollevoldt en Horstink, aan de Peperstraat een sigarenfabriek met drogerij op. 58. (1904) BdW In 1904 richtte H.P. Herfst in de Aaltje Baksteeg een sigarenfabriek met drogerij op. Een andere sigarenfabriek van hem lag aan de Hoge Gouwe en werd in 1895 na brand herbouwd. In 1912 richtte hij weer een nieuwe sigarenfabriek annex drogerij op, dit maal aan de Raam. (zie ook 1891) 59. (1905) BdW Sigarenfabrikant J.A. Donker, die al langer in Gouda gevestigd was en bijvoorbeeld in 1896 al een sigarendrogerij aan de Raam had, kreeg in 1905 vergunning tot oprichting van een sigarenfabriek met drogerij op de Vest. (zie ook 1897) 60. (1905) BdW In 1905 begon (kreeg) J.W. Steenwinkel (vergunning voor de bouw van) een sigarendrogerij aan de Spoorstraat. (zie ook 1899) 61. (1 augustus 1905) GA Sigarenfabrikant H.M.G. de Moree Vest t/m 1920 (winkel: Oosthaven B t/m 1906 / Lange Tiendeweg D 57b (oostzijde) (in 1909 nr. 72) 1908 t/m 1950 TVH Lange Tiendeweg 72 (winkel) / Vest (fabriek) 1924 KvK doss.nr. 426 H.M.G. de Moree tijdstip van vestiging 1 aug Hugo Mattheus Gijsbertus de Moree, geb. 28 sept te Gouda woonadres Lange Tiendeweg 72 Sigarenfabriek: Vest m.i.v. 9 jan opgeheven WG Gedeponeerde merken Bob, dep.nr , 26 nov. 1907; De Wereldjager, dep.nr , 1 sept. 1909; Hannes, dep.nr , 24 mei 1910; Salut, dep.nr , 5 jan. 1911; Joan Huydecoper, dep.nr , 17 mei (1906) BdW E.J.K. Westbroek richtte in 1906 een sigarenfabriek met drogerij op aan de Vest. GA Sigarenfabrikant E.J.K. Westbroek Vest O 554 in 1906 / IJssellaan R 772 (in 1909 nr. 127) 1908 t/m (1906) GA Sigarenfabrikant K.W. van Lutterveldt Houtmansgracht M 269 in 1906 / Kattensingel Q 156 in 1908 / Graaf Florisweg S 101 e (in 1909 nr. 59) in 1909 / Steijnkade t/m (1909) BdW In 1909 kwamen er weer nieuwe sigarenfabrieken. 10

11 65. (1909) BdW S.J. Exalto (afkomstig uit Naarden) vestigde een sigarenfabriek in de Rozendaal. (zie ook 1911) 65. (1909) BdW J.W. Peeters vestigde een sigarenfabriek aan de Spieringstraat, welke fabriek werd genaamd De Ooievaar (zie ook 1893 en 1898) 66. (1909) BdW Het meest sprekende bewijs van de bloei der sigarenindustrie in Gouda verrees in 1909 aan de Graaf Florisweg: daar werd voor J.A. Donker een grote, nieuwe fabriek gebouwd, met plaats voor 150 arbeiders, en een baaswoning. In 1908 had Donker vergunning gevraagd om achter zijn aan de Vest gelegen sigarenfabriek een dubbel pakhuis te bouwen, maar dat werd hem wegens strijdigheid van het bouwplan met de bouwverordening geweigerd. Noodgedwongen is Donker toen overgegaan tot bouw van een geheel nieuwe fabriek, buiten de singels, in die tijd een vrij ongebruikelijke stap. Het gebouw werd in april 1910 in gebruik genomen. In 1911 al werd het bedrijf uitgebreid met een bergplaats met afdak. In 1912 kreeg de fabriek een aansluiting aan het elektriciteitsnet, en in 1913 vroeg en kreeg Donker vergunning om de sigarenfabriek uit te breiden met een groot nieuw deel voor nog eens 15o arbeiders. De uitbreiding werd in 1914 uitgevoerd door de heren Dessing, die ook de tekeningen hadden geleverd. In juni gaven B&W vergunning voor het aanbrengen van gewapendbeton-constructies ten behoeve van de nieuwbouw (zie ook 1897) 67. (1909) F-41 A. Wout 1941 opger Gouwe 62 (kantoor) / Vischsteeg 11 (fabriek) 68. (1910) GA Sigarenfabrikant A.A. van Setten /33 Raam O 98 in 1905 (sigarenmaker) / Prins Hendrikstraat P t/m 1908 (sigarenmaker) / Groenendaal I 69 (in 1909 nr. 116) in 1909 nog sigarenmaker en in 1910 sigarenfabrikant / Raam t/m 1932/33 TVH A. van Setten 1924 Raam 47 / Naaierstraat 8 (fabriek) TVH A.A. van Setten 1928 Bockenbergstraat 83 (fabriek) TVH Nederlandsche Sigarenfabriek Concordia v.h. Firma Gebr. van Setten 1932 (frimanten: A.A. van Setten en H,F. Bruijstens) Peperstraat 22 (fabriek) F-41 H.F. Bruystens (Nederlandsche Sigarenfabriek Concordia ) 1941 opger Peperstraat 22b (kantoor en fabriek) GA H.F. Bruijstens (sigarenfabrikant) Bockenbergstraat TA 1951/52 H.F. Bruijstens Lombardsteeg 16 KvK doss.nr Nederlandsche Sigarenfabriek Concordia tijdstip van vestiging: 1 juni 1931 Ingeschreven: 14 november 1931 Antonius Aloysius van Setten (eigenaar/vennoot), Peperstraat 22 te Gouda (geb.: 31 maart 1901) Franciscus Bruystens (eigenaar/vennoot), Bockenbergstraat 85 te Gouda (geb.: 14 december 1901) 1 januari 1933: opheffing van het bedrijf (getekend op 26 november 1933) WG gedeponeerde merken: Op naam van de Gebroeders van Setten werd op 6 aug het merk Wolfgang v. Goethe als een wettig gedeponeerd merk geregistreerd onder dep.nr Na 1917 werden op naam van de N.V. Nederlandsche Sigarenfabriek, voorheen Gebrs. van Setten een viertal merken als een wettig gedeponeerd merk geregistreerd. Dat waren Keizerin Eugenie, op 26 juli 1917, dep.nr , Vossius, op 2 aug. 1917, dep.nr ; het merk N.V. v/h G.v.S. op 18 dec. 1917, dep.nr en Huygens, op 16 apr. 1918, dep. Nr (1910) GA Sigarenfabrikant Y. Teekens 1910 Steijnkade (1911) BdW In 1911 richtte J. van der Jagt een sigarenfabriek op aan de Nieuwehaven, in een verbouwd pakhuis, met ruimte voor rond de 30 arbeiders. J. van der Jagt was lid van de firma C.G. van der Post. (zie ook 1870) 11

12 71. (1911) GA Sigarenfabrikant S.J. Exalto Turfmarkt t/m 1915 / Lange Tiendeweg 47 in 1916 Steijnkade vanaf 1920 t/m 1924 reiziger in sigaren 72. (1913) BdW In 1913 richtte G. van Beuzenkom een sigarenfabriek op achter de Kattensingel. 73. (1913) GA Sigarenfabrikant A. van Elk Fluweelensingel (1913) GA Sigarenfabrikant E. van der Meulen Westhaven 46 in 1913 / Groenendaal t/m (1913) WG Firma A.M. van Schenk Brill & Co Gedeponeerd merk Ruitertjes, dep.nr en , 24 nov (1914) BdW De al eerder genoemde C.A. Spruyt, die in 1914 samen met A. van Elk de directie vormde van de NV Sigarenfabriek Borneo, kreeg op 4 augustus 1914 vergunning voor de bouw (door de gebroeders Dessing) van een nieuwe, grote sigarenfabriek aan de IJssellaan, direct achter het militair hospitaal. 77. (1914) GA P.P. van Leeuwen (tabakskerver) Raam F-41 P.P. van Leeuwen 1941 opger Raam 244 (kantoor) / Aaltje Baksteeg 10 (fabriek) KvK doss.nr Sigarenmagazijn L éspernace tijdstip van vestiging: maart 1903 Woonadres en vestiging bedrijf: Raam 67 te Gouda. Ingeschreven: 16 september 1953 Paulus Petrus van Leeuwen (eigenaar), Raam 244 te Gouda (geboren: 25 januari 1894). 28 december 1973: het bedrijf wordt met ingang van 1 januari 1974 opgeheven. TA 1951/52 P.P. van Leeuwen Aaltje Baksteeg 18 TA 1954 P.P. van Leeuwen Aaltje Baksteeg 18 TA 1955 P.P. van Leeuwen Aaltje Baksteeg 18 TA 1957 P.P. van Leeuwen Aaltje Baksteeg 18 TA 1958 P.P. van Leeuwen Aaltje Baksteeg (1917) GA C. Nieveld (sigarenmaker) Prins Hendrikstraat Karnemelksloot Heerenstraat P.C. Bothstraat Graaf van Bloisstraat /33 TVH Corn. Nieveld Heerenstraat 40 (fabriek) TVH Graaf Florisweg 108 (fabriek) 1932 F-41 Graaf van Bloisstraat 37 (kantoor) / Turfmarkt 99 (fabriek) 1941 opger

13 heden 79. (1918) GA A. den Held (sigarenmaker) Walesteeg F 58b Walesteeg F 65 (in 1909 nr. 13) /33 Doelesteeg 5 (in 1913 Doelestraat) Spieringstraat 147a 1920 Spieringstraat TVH A. den Held Walesteeg 13 (winkel) / Doelestraat 3 (fabriek) TVH Walesteeg 13 en Geuzestraat 37 ged KvK doss.nr A. den Held tijdstip van vestiging 1918 Albertus den Held, geb. 2 mrt te Gouda woonadres Walesteeg 13 Sigarenfabriek: Doelenstraat 3 m.i.v. 8 juni 1943 opgeheven 80. (1 juli 1919) GA P. Hoogendoorn (sigarenmaker) Gouwe Gouwe Nonnenwater Nieuwe Haven /33 TVH P. Hoogendoorn 1924 Gouwe (winkel en fabriek) TVH Nieuwehaven 53 (fabriek) F-14 Nieuwehaven 55 (kantoor en fabriek) KvK doss.nr. 915 P. Hoogendoorn tijdstip van vestiging 1 juli 1919 Pieter Hoogendoorn, geb. 1 mei 1826 te Polsbroek woonadres: Gouwe 174 Sigarenfabriek: Nieuwehaven m.i.v. 15 juli 1946 opgeheven 81. (1919) GA J.W. Cabout (sigarenmaker) Varkenmarkt M 238 (in 1909 nr. 20) Kanaalstraat Parkstraat /33 TVH J.W. Cabout Parkstraat 21 (winkel) / Nonnenwater 2 (fabriek) F-41 Cabout & Co opger Achter de Vismarkt 32 (kantoor en fabriek) 82. (1919) GA H.P. van Vliet (sigarenmaker / sigarenfabrikant) Karnemelksloot TVH H.P. van Vliet Karnemelksloot 135 (winkel en fabriek) F-41 Karnemelkslaat 135 (kantoor en fabriek) 1941 opger (1919) GA J. de Vet Boschweg 13 in 1924 (sigarenhandelaar) / Mr. D.J. van Heusdenstraat 45 in 1926 (sigarenhandelaar) / Spieringstraat 11 in 1929 (sigarenhandelaar) TVH Boschweg 13 (fabriek) 1924 TVH Groeneweg 10 (fabriek) 1932 F-41 Groenweg 10 (kantoor) / Groeneweg 13 (fabriek) 1941 opger (1919) GA N.W. van Loon (sigarenmaker) Achter de Vischmarkt P.C. Bothstraat /33 TVH N.W. van Loon (fa. Gebr. van Loon) P.C. Bothstraat 19 / Nieuwe Markt 37 (fabriek) F-41 Lombardsteeg 4 (kantoor en fabriek) 1941 opger

14 85. (1920) GA H.Th van Loon (sigarenmaker) Boschweg Dr. Leijdsstraat P.C. Bothstraat Lethmaetstraat TVH H.Th. van Loon & G. Schalkwijk 1924 Lombardsteeg 16 (fabriek) Opm.: G. Schalkwijk komt niet in de Goudse adresboekjes voor als sigarenmaker TVH H. Th. van Loon Lethmaetstraat 68 (fabriek) F-41 H. Th. van Loon Jr opger Bosweg 19 (kantoor en fabriek) KvK doss.nr H.Th. van Loon Sigarenwinkelbedrijf en sigarenfabriek Woonadres en bedrijf: Letmaetstraat 66 te Gouda Eigenaar: Hendrikus Theodorus van Loon, Letmaetstraat 66 te Gouda (geboren: 8 mei 1919 te Gouda) Met ingang van 1 december 1961 wordt het bedrijf overgedaan aan Hendrik Spee, Letmaetstraat 66 te Gouda (geboren: 15 mei 1922 te Gouda). Het is dan alleen nog kleinhandel in tabaksartikelen. Vanaf 1 oktober 1970 wordt het een kleinhandel in koek, banket, suikerweken, ansichtkaarten, e.d. Hendrik Spee is verhuisd naar de Westerkade 71 te Gouda Met ingang van 3 juli 1974 is het alleen nog markthandel in siroopwafels, koek, chocolade. Met ingang van oktober 1977 wordt het bedrijf opgeheven. TA 1954 H.Th. van Loon Letmaetstraat 66 TA 1955 H.Th. van Loon Letmaetstraat 66 TA 1957 H.Th. van Loon Letmaetstraat 66 TA 1957 H.Th. van Loon Letmaetstraat (1920) GA W. Baas (sigarenmaker) Heerenstraat Heerenstraat /33 TVH W. Baas Heerenstraat 15 (fabriek Bogen 55) TVH Heerenstraat 140 (fabriek) 1932 F-41 Raam 122 (kantoor) / Raam 112 (fabriek) 1941 opger (1920) GA L. Kastelein (wordt niet vermeld in Goudse adresboekjes t/m 1932/33 TVH L. Kastelein 1924 Haven 11 (fabriek) GA H.M. Kastelein (sigarenmaker) Lethmaetstraat Groenendaal Groenendaal TVH H.M. Kastelein 1928 Groenendaal 27 (fabriek) TVH Raam 240 (fabriek) 1932 GA J. Kastelein (sigarenmaker) Boschweg Kleiwegstraat Dubbele Buurt TVH J. Kastelein 1928 Kleiwegstraat 28 (fabriek) TVH Raam 240 (fabriek) 1932 F-41 Gebr. Kastelein 1941 opgr Raam 24 (kantoor en fabriek) GA Sigarenfabriek Traviata 1950 Groenendaal 25 in 1950 KvK doss.nr Sigarenfabriek Traviata, v.h. Gebroeders Kastelein tijdstip van vestiging: 1920 Sigarenfabriek: Groenendaal 25 te Gouda Ingeschreven: 20 maart 1946; aanvang vennootschap: 8 januari 1946 Johannes Kastelein (vennoot), Dubbele Buurt 5 te Gouda (geboren: 28 december 1893 te Gouda) Hendrik Michiel Kastelein (vennoot), Groenendaal 25 te Gouda (geboren: 29 juli 1898 te Gouda) Leon Charles Eugene Warnies (vennoot), Boschlaan 32 te Bussum (geboren: 16 maart 1905 te Amsterdam) 25 februari 1947: sigarenfabriek Traviata opgeheven en voortgezet onder de firma Gebroeders Kastelein 14

15 WG 3 april 1959: met ingang van 1 mei 1959 opgeven gedeponeerde merken: Op 18 maart 1946 werden een tweetal merken op naam van de Handelsvennootschap onder de firma Sigarenfabriek Traviata, Gebr. Kastelein, Groenendaal 25 te Gouda, geregistreerd. Dat waren respectievelijk de merken Traviata, dep.nr en Rigoletto, dep.nr (1920) GA J. Lafeber (sigarenmaker) Prins Hendrikstraat P 317 (in 1909 nr. 70) IJssellaan IJssellaan St. Josephstraat /33 TVH J. Lafeber St. Josefstraat 98 (fabriek) F-41 Joh. Lafeber 1941 opger.1920 St. Josefstraat 98 (kantoor) / Wilhelminastraat 38 (fabriek) 89. (1921) GA Sigarenfabrikant G. van Essen 1921/ Boelekade t/m 1921 (sigarenmaker) / IJssellaan t/m 1926 (sigarenfabrikant) / Tollensstraat 151 in 1929 (sigarenmaker) TVH IJssellaan 213 / Boschweg 31 (fabriek) (1921) GA Sigarenfabrikant J.C. Binnendijk 1921/ /33 Kleiwegstraat t/m 1916 (sigarenmaker) / Nieuwehaven 27 in 1916 (sigarenmaker) / Fluweelensingel 43 in 1920 nog sigarenmaker. Vanaf 1920 t/m 1932/33 sigarenfabrikant TVH Nieuwehaven 34 (woonadres Fluwelensingel 43) TVH Fluwelensingel KvK doss.nr J.C. Binnendijk tijdstip van vestiging augustus 1908 Johannes Cornelis Binnendijk, geb. 19 okt te Gouda woonadres: Fluwelensingel oktober 1932: verhuizing J.C. Binnendijk nieuw adres: Wethouder Juffermansstraat 27 te Oegstgeest 8 april 1938: arrondissement Rechtbank te s-gravenhage verleent surseance van betaling. Bewindvoerder: P.E. Briet, Rapenburg 36 te Leiden. Op 11 mei 1938 wordt dit definitief voor anderhalf jaar 1 juni 1939: verplaatsing van het bedrijf (secr.: 4 juli 1939) Nieuwe vestiging: Jaagpad 47a te Leiderdorp 91. (1 juli 1921) GA F.G. Götte (chef sigarenfabriek) Turfmarkt H 107a (in 1909 nr. 122) (ook reiziger) Turfmarkt (ook reiziger) Turfmarkt TVH Firma Götte & van der Heijde 1924 Haven 28 KvK doss.nr. 875 Götte en Van der Heijde tijdstip van vestiging 1 juli 1921 Vennoten: Franciscus Gijsbertus Götte, geb. 25 aug te Gouda woonadres Turfmarkt 86 Willem Franciscus van der Heijdde, geb. 30 ug te Amsterdam woonadres Boschpolderstraat 43a Rotterdam Sigarenfabriek: Nieuwehaven het bedrijf is m.i.v. 31 dec in liquidatie getreden 92. (1921) GA A.Th. van Ruiten (sigarenmaker) Snoijstraat Van Strijenstraat St. Josephstraat /33 TVH A.Th. van Ruiten St. Josephstraat 68 (fabriek) F-41 Peperstraat 22b (kantoor en fabriek) 1941 opger

16 93. (16 september 1921) GA Sigarenfabriek Sumatra 1950 Keizerstraat 7 in 1950 TVH N.V. Sigarenfabriek Sumatra Keizerstraat 7-9 (fabriek) KvK doss.nr. 953 N.V. Sigarenfabriek Sumatra tijdstip van vestiging 16 sept Sigarenfabrek: Boomgaardstraat 37 Vennoten: Nicolaas Zaalberg (directeur), Jan de Braystraat 6 te Haarlem (geboren: 12 april 1881 te Leiden) Antonius Franciscus Wilhelminus de Rooij (directeur), Kade 43 te Gouda (geboren: 3 november 1875 te Haarlem) Cornelis Uitenbroek (directeur), Kanaalstraat 22 te Gouda (geboren: 19 december 1886 te Waddinxveen) Leendert Groen (commissaris), Spruit & Boschstraat te Heemstede (geboren: 23 september 1871 te Helden) Leendert Uitenbroek (commissaris), Bilderdijkstraat te Rotterdam (geboren: 26 februari 1889 te Waddinxveen) 22 juni 1923: het bedrijf is verplaatst naar: Keizerstraat 7-9 te Gouda 1 mei 1924: Cornelis Uitenbroek (directeur)en Leendert Uitenbroek (commissaris) uitgetreden. 18 juni 1928: Nicolaas Zaalberg (directeur )is verhuisd naar: Weimarstraat 247 II te s-gravenhage 21 juni 1928: Antonius Franciscus Wilhelminus de Rooij (directeur) is verhuisd naar: Coornhertstraat 10 te Gouda 1 augustus 1929: Nicolaas Zaalberg met ingang van 10 juli 1929 uitgetreden als directeur. 4 november 1929: benoeming van een nieuwe directeur: Wilhelmus Leonardus de Rooij, Eendrachtstraat 12 te Haarlem (geboren: 21 september 1877) 15 januari 1930: Antonius Franciscus Wilhelminus de Rooij treedt uit als directeur. Nieuwe directeur: Maria Petrolella Seders, Coornhertstraat 10 te Gouda (geboren: 2 mei 1884 te Schoten) 23 april 1930: Maria Petrolella Seders (weduwe van Antonius Franciscus Wilhelminus de Rooij) treedt uit. Ook Wilhelmus Leonardus de Rooij en Leendert Groen treden uit. 25 april 1930: benoeming nieuwe directeur: Frans Simon van Hattem, Teteringsedijk 65 te Breda (geboren: 8 april 1882 te Delft) 8 april 1936: opgaaf van de procuratiehouder: Antoine Jean Marie Gudden, Keizerstraat 7 te Gouda (geboren: 27 maart 1912 te Venlo) 18 maart 1937: Antoine Jean Marie Gudden als procuratiehouder ontslagen. Nieuwe procuratiehouder: Wilhelmus Christianus Marie van Kol, Merklenburglaan 28 te Rotterdam (geboren: 4 augustus 1888 te Eindhoven) Frans Simon van Hattem is verhuisd naar: Veemarkt 24a te Breda 31 maart 1937: intrekking volmacht van Antoine Jean Marie Gudden als procuratiehouder. Nogmaals opgaaf nieuwe procuratiehouder: Wilhelmus Christianus Marie van Kol, Merklenburglaan 28 te Rotterdam (geboren: 4 augustus 1888 te Eindhoven) 19 april 1940: Frans Simon van Hattem is verhuisd naar: Oude Gracht 44b te Utrecht 15 juni 1940: het bedrijf is verhuisd naar: Keizerstraat 7 te Gouda 18 november 1942: directeur Frans Simon van Hattem is op 10 november 1942 overleden. Wilhelmus Christianus Marie van Kol wordt benoemd tot directeur. 2 juni 1943: Het correspondentieadres van het bedrijf wordt: Merklenburglaan 28 te Rotterdam. 10 november 1948: (geplaatst kapitaal) WG Handelsvennootschap onder de firma De Rooij en Uitembroek te Gouda gedeponeerde merken: Cobulo, dep.nr , 24 dec WG N.V. Sigarenfabriek Sumatra te Gouda Gedeponeerde merken: Piekman-Monument, dep.nr , 1 sept. 1922; Wat Je Noemt, dep.nr , 13 juni

17 94. (november 1921) GA G.C. van Leeuwen (niet vermeld in Goudse adresboeken; T.C. de Bruijn ook niet) TVH G.C. van Leeuwen Lange Dwarsstraat 40 (fabriek) Nieuwehaven 133 (fabriek) 1932 F-41 G.C. van Leeuwen (VOF Van Leeuwen & de Bruijn) 1941 opger Lombardsteeg 16 (kantoor en fabriek) KvK doss.nr Sigarenfabriek Van Leeuwen & de Bruijn tijdstip van vestiging: nov Sigarenfabriek: Lombardsteeg 66 te Gouda Eigenaren: Gijsbertus Cornelis van Leeuwen, Achter de Vismarkt 82 te Gouda (geboren: 12 maart 1897 te Gouda) Teunis Cornelis de Bruijn, Gansstraat 38 te Gouda (geboren: 27 januari 1914 te Gouda) juli 1945: Gijsbertus Cornelis van Leeuwen is verhuisd naar de Wethouder Venteweg 39 te Reeuwijk april 1946: Gijsbertus Cornelis van Leeuwen woont met ingang van 3 april 1946 in de Raadhuisweg E 114 (na de hernummering in 1956: 135) 1966: Het bedrijf wordt met ingang van mei 1966 opgeheven TA 1951/52 Van Leeuwen & De Bruin Raadhuisweg E 114 TA 1954 Van Leeuwen & De Bruin Raadhuisweg E 114 TA 1955 Van Leeuwen & De Bruin Raadhuisweg E 114 TA 1957 Van Leeuwen & De Bruin Raadhuisweg E 114 TA 1958 Van Leeuwen & De Bruin Raadhuisweg E (1921) GA Sigarenfabrikant W.M. Loendersloot 1921/ Cornelis Ketelstraat R 539z (in 1909 nr. 49) van 1909 t/m 1916 sigarenmaker. Vanaf 1921 t/m 1926 sigarenfabrikant TVH Cornelis Ketelstraat 49 (fabriek) 96. (1921) GA Th. Zeverboom (sigarenmaker) Derde Kade TVH Th. Zeverboom 1932 Derde Kade 36 (fabriek) F-41 Derde Kade 68 (kantoor en fabriek) 1941 opger (1922) GA J. van der Pool (wordt niet vermeld in Goudse adresboekjes) TVH J. van der Pool 1924 Snoijstraat 29 / Nonnenwater 7 (fabriek) WG J. van der Pool 1922 Gedeponeerd merk Thomas, dep.nr jan (1 juli 1922) GA W.C. Langeraar (sigarenmaker) Tuinstraat Groeneweg Groeneweg /33 TVH W.C. Langeraar Groeneweg 91 (fabriek) KvK doss.nr Sigarenfabriek De Hoop tijdstip van vestiging 1 juli 1922 Ingeschreven: 12 oktober 1925 Wijnand Cornelis Langeraar (eigenaar), Doelenstraat 91 te Gouda (geboren: 24 augustus 1883) 1 april 1935: W.C. Langeraar is verhuisd nieuw woonadres: Ridder van Catsweg 34 te Gouda 15 februari 1937: W.C. Langeraar is verhuisd - nieuw woonadres: Groeneweg 68 te Gouda 14 februari 1938: het bedrijf is met ingang van 7 februari 1938 opgeheven 17

18 99. (1923) GA G. van Unen (sigarenmaker) P.C. Bothstraat IJssellaan TVH G. van Unen 1928 IJssellaan 57 (fabriek) Achter de Vischmarkt ong F-41 G. van Unen (Sigarenfabriek G. van Unen & Zn.) 1941 opger Vischsteeg 7 (kantoor en fabriek) TA 1951/52 G. van Unen & Zn. Vissteeg (1923) GA H. van Os (sigarenmaker) Ridder van Catsweg /33 F-41 H. van Os 1941 opger Tweede Kade 50 (kantoor) / Keizerstraat 3 (fabriek) 101. (1923) GA T. Prevoo (sigarenmaker) Cappenersteeg Scheltemastraat /33 TVH T. Prevoo Scheltemastraat 7 (fabriek) F-41 Kappenersteeg 6 (kantoor en fabriek) 1941 opger KvK doss.nr T. Prevo, kleinhandel in tabaksartikelen tijdstip van vestiging: 1932 Woonadres en bedrijfsvestiging: Prins Hendrikstraat 107 te Gouda Eigenaar: Teunis Prevo, Prins Hendrikstraat 107 te Gouda (geboren: 25 augustus 1896 te Gouda) Met ingang van 12 juni 1968 wordt het bedrijf opgeheven. TA 1951/52 T. Prevo Komijnsteeg 10 TA 1954 T. Prevo Komijnsteeg 10 TA 1955 T. Prevo Komijnsteeg 10 TA 1957 T. Prevo Komijnsteeg 10 TA 1958 T. Prevo Komijnsteeg (1924) GA Joh. van Setten (wordt niet vermeld in de Goudse adresboekjes) TVH Joh. van Setten 1924 Groenendaal 11 (winkel) / Kattensingel 80 (fabriek) 103. (1924) GA J.W. Binnendijk (sigarenmaker) Spieringstraat F 14 (in 1909 nr. 5) TVH J.W. Binnendijk Spieringstraat (1924) GA A.F. Bömer ((sigarenmaker) Peperstraat Peperstraat Peperstraat Peperstraat /33 TVH A.F. Bömer Peperstraat 104 (woonadres) / Raam 185 (fabriek) TVH Peperstraat 110 (fabriek) (1924) TVH Gebr. Boot 1924 Gouwe 170 / Westhaven 28 (fabriek) GA L. Boot (sigarenmaker) Gouwe Groenendaal Bogen /33 TVH L. Boot 1928 Groenendaal 41 (fabriek) 18

19 106. (1924) GA C. Bosch (sigarenmaker) Nobelstraat O Drapiersteeg O 289 (in 1909 nr. 10) 1906 Drapiersteeg O 288 (in 1909 nr. 12) 1908 Drapiersteeg O 275 (in 1909 nr. 40) Raam Drapiersteeg Keizerstraat Lange Willemsteeg /33 TVH C. Bosch 1924 Keizerstraat 68 (winkel) / Roozendaal 2 (fabriek) F-41 Raam 132 (kantoor en fabriek) TVH Lange Willemsteeg 4 (fabriek) (1924) GA P. Brouwers (sigarenmaker) P.C. Bothstraat Nieuwehaven 7a TVH P. Brouwers 1924 Nieuwehaven 7 / St. Anthoniestraat 7 (fabriek) 108. (1924) GA J.P. de Bruijn (sigarenmaker) Boelekade Snoystraat Vlamingstraat 17a TVH J.P. de Bruijn 1924 Groenendaal (1924) GA M.L.J. Dukker (sigarenmaker) Raam (logementhouder) Bogen TVH M.L.J. Dukker 1924 Bogen 20 / Boomgaardstraat 101 (fabriek) 110. (1924) GA C.A. Duijts (wordt niet vermeld in de Goudse adresboekjes) TVH C.A. Duijts 1924 Tuinstraat 11 / Achter de Vischmarkt 3A (fabriek) 111. (1924) GA N.A. den Edel (sigarenwinkel sigarenhandel) Veerstal (caféhouder) Kleiwegstraat TVH N.A. den Edel 1924 Veerstal 20 (winkel en fabriek) TVH Kleiwegstraat 6 (fabriek) (1924) GA S.A. Gouka (sigarenmaker) Boelekade Nobelstraat Nobelstraat Komijnsteeg Nobelstraat /33 Lombardsteeg TVH S.A. Gouka Nobelstraat 81 (fabriek) F-41 Raam 183 (kantoor)? Lambardsteeg 7 (fabriek) 19

20 113. (1924) GA G.J. Grandia (sigarenmaker) P.C. Bothstraat P.C. Bothstraat Boelekade Derde Kade Derde Kade /33 TVH G.J. Grandia 1924 Boelekade 231 / Achter de Vischmarkt 32 (fabriek) TVH W.M. Grandia 1928 Derdekade 62 (fabriek) 114. (1924) GA W.B. Verblaauw (sigarenmaker) Spieringstraat TVH W.B. Verblaauw Spieringstraat 159 (winkel en fabriek) 115. (1924) GA H.C. Vergunst (wordt niet vermeld in de Goudse adresboekjes) TVH H.C. Vergunst 1924 Haven 13 / Lange Dwarsstraat 31 (fabriek) 116. (1924) GA Sigarenfabrikant J.A. Jongeneel /33 Groenendaal t/m 1929 / Vlamingstraat 14 van 1932/ TVH Gouwe 163 (winkel en fabriek) 1924 TVH Groenendaal 89 (fabriek) (1924) GA A.A. Slootjes Raam t/m 1932/33 (sigarenmaker) / Scheltemastraat 2 in 1936 (sigarenmaker) / Graaf van Bloistraat t/m 1950 (sigarenmaker) F-41 Aaltje Bakstraat 8 (kantoor en fabriek) 1941 opger TVH Kuiperstraat 35 / Wachtelstraat 28 (fabriek) 1924 TVH Raam 316 (fabriek) 1928 TVH Geuzenstraat 37 (fabriek) (1924) GA J.W. Louwerenburg (sigarenmaker) Jaagpad Wachtelstraat /33 TVH J.W. Louwerenburg Wachtelstraat 9 (winkel en fabriek) 119. (1924) GA H. Lugthart (sigarenmaker) Lange Tiendeweg D 50 (w.z.) (in 1909 nr. 92) /33 Groeneweg Groeneweg Wilhelminastraat Rozendaal TVH H. Lugthart 1924 Wilhelminastraat 4 (winkel) / Geuzestraat 37 (fabriek) TVH J.S. Lugthart 1924 Wilhelminastraat 4 (winkel en fabriek) 120. (1924) GA Sigarenfabrikant J. Schuit Graaf Florisweg t/m (1924) GA Sigarenfabrikant N.F. de Haan /33 Spoorstraat Q t/m 1903 (sigarenmaker) / Plantsoen R 641 (Fluweelensingel) 1905 t/m 1906 (sigarenmaker) / Karnemelksloot R 373 (n.z.) (in 1909 nr. 83) 1908 t/m 1913 (sigarenmaker) / Karnemelksloot t/m 1921 (sigarenmaker) / 1924 t/m 1932/33 (sigarenfabrikant) TVH Karnemelksloot 67 (winkel en fabriek)