Henk Jager. voor de Emeritigroep. maart 2015

Transcriptie

1 Henk Jager voor de Emeritigroep maart 2015

2 David Ricardo, Principles of political economy and taxation (1817) Karl Marx, Capital (1867) Simon Kuznets, Economic growth and income inequality, America Economic Review, 1953 Ricardo en Marx deelden (met o.a. Malthus): relatively dark or even apocaliptic views of the long-run evolution of the distribution of wealth and class structure of society Piketty's Capital

3 Ricardo s belangrijkst zorg was de ontwikkeling van grondprijzen en pacht zodra de productie en de bevolking groeien - wanneer grond in toenemende mate schaars wordt Een groeiend deel van het nationale inkomen zal dan aan de landeigenaren toevallen Marx startpunt waren de miserabele omstandigheden van het industriële proletariaat in een groeiende economie. In de eerste helft van de 19 de eeuw stagneerden de lonen in Engeland en Frankrijk Daardoor steeg het kapitaalaandeel in het nationale inkomen Piketty's Capital

4 De Kuznets-curve (een omgekeerde U-vorm) Deze curve brengt de hypothese in beeld dat ingeval van economische groei de marktkrachten aanvankelijk de nationale inkomensongelijkheid bevorderen en in een latere fase verminderen. Eén verklaring: in een aantrekkende economie zullen vooral de welgestelden de nieuwe investeringsmogelijkheden aangrijpen. Het loon van ongeschoolden blijft daarbij laag door toevloed van goedkope arbeid vanaf het platteland. In een volgroeide economie wordt de toename van menselijk kapitaal i.p.v. fysiek kapitaal de driver van economische groei. Piketty's Capital

5 Voor het VK zet de daling in aan het begin van WO I Voor de VS pas in de tweede helft van de jaren dertig De opgaande tak van de U begint rond 1980 Deze stijging is het duidelijkst voor de Angelsaksische landen En dan in het bijzonder voor de VS en het VK De opgaande fase van de U is voor continentaal Europa nauwelijks waarneembaar Het laagblijvende minimumloon in de VS zal aan de scherpe U-vorm hebben bijgedragen Zowel het arbeids- als het kapitaalinkomen laten voor de VS de U-vorm zien Piketty's Capital

6 Piketty's Capital

7 Piketty's Capital

8 Piketty's Capital

9 Piketty's Capital

10 Piketty's Capital

11 In de periode bereikt de ongelijkheid van het vermogen vlak vóór WO I een piek, in zowel de VS als Europa Pas in de jaren tachtig stopt de daling en zet een vooralsnog lichte stijging in De waarde van het (particuliere) vermogen laat eveneens een U-vorm zien Rond 1910 is de waarde 5-7 keer het jaarinkomen In 2010 zo n 4-6 keer Het vermogensrendement is voortdurend groter dan de groeivoet van het nationale inkomen (r > g) Maar niet na belastingheffing! Het toekomstscenario van Piketty lijkt wel erg extreem! Piketty's Capital

12 Piketty's Capital

13 Piketty's Capital

14 Piketty's Capital

15 Piketty's Capital

16 Piketty's Capital

17 Ideaal, maar onhaalbaar: een wereldwijd identieke en progressieve belasting op individueel vermogen Optimale nationale belastingheffing: progressieve belastingen op loon, erfenis en vermogen dus niet op het rendement van vermogensbestanddelen Suppose that bank information is automatically shared and the tax authorities have accurate assessments of who owns what, which may happen some day. What would then be the ideal tax schedule? As usual, there is no mathematical formula for answering this question, which is a matter for democratic deliberation. (p. 529) Piketty's Capital

18 It would make sense to tax net wealth below 200,000 euros at 0.1% and net wealth between 200,000 and 1 million euros at 0.5%. More just and more efficient, because it targets all assets (not only real estate). Dit zijn erg lage tarieven in vergelijking met de huidige Nederlandse tarieven, te weten een flat tax van 1,2% op vermogen (excl. de belastingvrije voet van ruim / euro en het progressieve eigenwoningforfait, oplopend van 0 tot 0,75% voor woningen tot ruim 1 miljoen euro) Since the real returns on the largest fortunes in Europe and around the world are 6 to 7% or more, it would not be excessive to tax fortunes above 100 million euros at rates well above 2%. (p. 529) Piketty's Capital

19 To avoid divergence of the wealth distribution (that is, a steadily increasing share belonging to the top centiles and thousandths), which on its face seems to be a minimal desirable objective, it would probably be necessary to levy rates of about 5% on the largest fortunes. (p. 530) Piketty's Capital

20 Het boek is heel rijk aan interessante data, door een samenwerking van zo n dertig economen uit diverse landen bijeen gebracht Voor het doel putting the distributional question at the heart of economic analysis waaiert het boek teveel uit Maar op de zijpaden zijn Piketty s standpunten interessant en vaak redelijk onderbouwd Het boek is duidelijk bedoeld voor de geïnteresseerde leek Piketty beschikt over veel eigen materiaal, als coauteur van in economische toptijdschriften verschenen artikelen, om ook een nuttig boek over dit onderwerp voor deskundigen en theoretici te schrijven Piketty's Capital

21 Het boek sterft in schoonheid: de beleidsaanbevelingen zijn weinig onderbouwd en staan vrij los van de eerdere stortvloed aan data over heden en verleden van nationale inkomensverdelingen De indruk ontstaat dat de auteur zich heeft willen voegen bij auteurs als Ricardo en Marx met relatively dark or even apocaliptic views of the long-run evolution of the distribution of wealth and class structure of society De over het verleden verkregen cijfers geven daarvoor onvoldoende aanleiding. Vandaar Piketty s toevoeging van nogal extreme, weinig gefundeerde toekomstwaarden? Piketty's Capital

22 Piketty's Capital