Irene de Boer 20 maart 2018 Juridisch Genootschap Eindhoven. Privacy op de werkvloer

Transcriptie

1 Irene de Boer 20 maart 2018 Juridisch Genootschap Eindhoven Privacy op de werkvloer

2 Agenda I. Inleiding II. Juridisch kader III.Privacy en personeelvolgsystemen IV.Privacy en / internet gebruik V. Privacy en social media VI.Privacy en seksuele intimidatie

3 Privacy is hot

4 Privacy is hot Rutte III 5x privacy 1. Wraakporno 2. Basisregistratie Personen (BRP) 3. Gebruik persoonsgegevens overheidsdiensten 4. Personenvervoer 5. Terrorismebestrijding

5 I Juridisch kader Fundamentele rechten Grondwet (art. 10) EVRM (art. 8) IVBPR (art. 17) Handvest grondrechten EU (art. 8)

6 I Juridisch kader Europeesrechtelijk E-Privacyrichtlijn (2002/58/EG) onder revisie Geïmplementeerd in Tw EU Privacy richtlijn (95/46/EG) Geïmplementeerd in Wbp Alg. Verordening Gegevensbescherming (EU 2016/679)

7 I Juridisch kader AVG Op 25 mei 2016 gepubliceerd (Pb EU L119) Inwerkingtreding 25 mei 2018 Verordening één privacy wet in Europa Uitvoeringswet AVG (UAVG, 34851) 13 december 2017 aanhangig gemaakt TK 9 maart 2018: 7 moties, 7 amendementen & nota v. wijziging

8 I Juridisch kader AVG - wat is nieuw (I)? Ook buiten Europa van toepassing Zwaardere plichten verwerkingsverantwoordelijke: Gegevensbeschermingseffectbeoordeling (DPIA, art. 35) Functionaris Gegevensbescherming (art. 37) Register van verwerkingsactiviteiten (art. 30) Privacy by design / dataminimalisatie / Privacy by default (art. 25) Gegevensbeschermingsbeleid (Privacybeleid) (art. 5) Ondernemers: instemming OR ex art. 27 lid 1 sub k Wor Vgl. Gedragsregel 3 lid 2: communicatie, data

9 Voorbeeld: Privacybeleid IKEA Om je kind bij Småland of Öland te kunnen laten spelen, hebben we een aantal gegevens van je nodig. Zo vragen we je om je naam en telefoonnummer, de naam en leeftijd van je kind en een foto van jou en je kind. Op deze manier zorgen we ervoor dat een kind weer door de juiste persoon wordt opgepikt en we je kunnen bereiken als er iets met je kind gebeurt. We vragen toestemming om een foto te maken en deze foto s worden overigens na een dag verwijderd. Je contactgegevens bewaren we nog wel drie maanden. Voor het geval een ander kind een ernstige, besmettelijke ziekte blijkt te hebben, waarvan we je op de hoogte willen brengen.

10 I Juridisch kader AVG - wat is nieuw (II)? Sterkere rechten betrokkene Recht op inzage (art. 15) > plus kopie! Recht op vergetelheid (art. 17) Recht op dataportabiliteit (art. 20) Recht om zelfstandig een klacht in te dienen bij de AP (art. 12) Hoge boetes (art. 83) Maximale boete 4% wereldwijde jaaromzet of 20 mln (!)

11 I Juridisch kader Nationale wetgeving Art. 88 AVG: gemiste kans? Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) Indirecte waarborging privacy werknemers via BW Artt. 7:611 BW & 6:248 BW Arbeidsomstandighedenregeling Art. 5.3 sub c: informatieverplichting bij controle computergebruik Wetboek van Strafrecht Artt. 139a, 139c & 139f: afluisteren, opnemen, cameratoezicht 11

12 II Personeelvolgsystemen 12

13 II Personeelvolgsystemen Openlijke personeelsvolgsystemen mogen, maar. Proportionaliteit gerechtvaardigd belang (doel ook vastleggen!) Subsidiariteit geen ander, minder ingrijpend middel Melding bij de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) Instemming Ondernemingsraad (art. 27 lid 1 sub l Wor) Werknemers: transparantie & rechten uitoefenen Passende technische & organisatorische beveiligingsmaatregelen 13

14 II Personeelvolgsystemen Heimelijke controles niet toegestaan, tenzij uitzonderlijk geval: Redelijke verdenking werknemer(s) incidenteel Inbreuk zo klein & kort mogelijk Kenbaarheidsvereiste personeelshandboek Achteraf informeren betrokken werknemer(s) (Voorafgaande goedkeuring AP) Vgl. Hof Den Bosch 9 februari 2017: GPS-registratie 14

15 III Verborgen camera s Kenbaarheidsvereiste anno 2001: Wennekes-arrest (HR 27 april 2001, JAR 2001/95) Privacy schending gerechtvaardigd Geen sprake van onrechtmatig verkregen bewijs Kenbaarheidsvereiste anno 2018: Ribalda-arrest (EHRM 9 januari 2018, JAR 2018/56) Niet volledig informeren werknemers Niet voldaan aan proportionaliteitseis Schadevergoeding 4.000,- Vgl. bv. Ktr. Rotterdam 29 april 2016: Hoewel de inzet van verborgen camera s op de werkplek in strijd is met artikel 139f van het Wetboek van Strafrecht mocht Rivas toch hiertoe overgaan. 15

16 Stelling: IV en internetgebruik Privacy op het werk? Dat bestaat niet; als de werknemer onder werktijd gebruik maakt van voor privézaken en de werkgever komt daarachter, dan kan de werknemer niet gaan piepen dat er inbreuk is gemaakt op zijn privacy. 16

17 IV- en internetgebruik Onderhouden privécontacten in zekere mate toegestaan Instructierecht werkgever (art. 7:660 BW) Controle mits vooraf geïnformeerd EHRM (HB) in Barbulescu/Roemenië (5 september 2017, JAR 2017/259) Kenbaarheidsvereiste óók controle Transparantie: aard, reikwijdte, omvang & wijze van controle 17

18 V Social media Stelling: Als een werknemer een openbaar Facebook/Twitter profiel heeft, dan is het een (huidige dan wel potentiële) werkgever toegestaan om dit profiel te bekijken om informatie te vergaren. 18

19 V- Social media werknemers Algemene tendens NL: privé karakter is betrekkelijk Foto s & Whatsapp berichten slapende piloot (Ktr. Lelystad ) Inbreken Facebook account stewardess (Ktr. Amsterdam ) Facebook foto s Mallorca zieke werkneemster (Ktr. R dam ) WP Opinie 2/2017: Een openbaar profiel is géén vrijbrief voor grasduinen: Moreover, employers should refrain from requiring an employee or a job applicant access to information that he or she shares with others through social networking. Niet verplichten tot delen informatie bedrijf via profiel 19

20 V- Social media sollicitanten NVP Sollicitatiecode (juni 2016) Informeren sollicitanten Juistheid gegevens? wederhoor WP Opinie 2/2017: Onderscheid aard social media (Facebook of LinkedIn) Alleen persoonsgegevens die noodzakelijk zijn voor functie Niet verplichten tot bevrienden Verkregen toestemming is een illusie 20

21 VI Seksuele intimidatie Art. 1 WGBMV: verbod op (seksuele) intimidatie Art. 7:646 BW: Enige vorm van verbaal, non-verbaal of fysiek gedrag met een seksuele connotatie dat als doel of gevolg heeft dat de waardigheid van de persoon wordt aangetast, in het bijzonder wanneer een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende situatie wordt gecreëerd Art. 3² Arbowet verplicht tot bestrijden, werknemers moeten worden gevrijwaard van schade (art. 7:658 BW) Beleid inclusief sancties Klachtenregeling Vertrouwenspersoon 21

22 VI Seksuele intimidatie Hof A dam 12 mei 2009: supermarktmanager zonder schriftelijke waarschuwing Hof Den Haag 18 april 2017: knuffelcultuur in de keuken Ktr. Leeuwarden 29 september 2017: Whatsapp berichten MT-lid naar solliciterende studente 22

23 Einde Vragen? 23